ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANPEREN.
mirvsal-
8161
Try dag 23 December ;1927.
67e Jaargang
Het neistteest en KeistgeDiuiken,
Vezetzalf
b
ABONNEMENTSPRIJS
EERSTE BLAD.
We gens het
Eerstfeest zal
a s. Maandag QEEN cummer
▼an dit blad verschijnen,
BUITENLAND.
SPORT.
PREDIKBEURTEN.
Feuilleton-vertellinge n.
gesmetle, roode huid kindir.n
r'tu cum at Us die
pijnen
f oplossing
ENSCHE COURANT
Voor bmten Ter Neuzen fr. per post 1,80 per 3 maanden - Bij vooruitbetaling fr. per post f€.6U per js
per post Abonnementen voor 't buitenland alleen bij vooruitbetalinp.
Oft vefschllnt lederen M»andl«d-, en
Voor binnen Ter Neuzen 1,40 per 3 maanden
Vu. 't buitenland f 2,70 per 3 maanden franco
Het heidensche Kerstfeest.
Vele gebrudken van Kerstmis herinne-
■en niog aan de heidenscihe feesten, waarin
onze cihirdstelijfce iherdenkingen wortelen.
Romd Idie heiiidensche feesten hadden zich
tel van volksgebruiken gevormd, die ook
ra den overgang tot het Christendom
tnoeilij'k ui'troeaibaar bleken. Lang heeft
de ikerk er strijd tegen qevoerd, maar
tenslotte een oplossing gezocht en ge-
vonden door de vie ring der voornaamste
dhristelijike feestdagen zoodamig vast te
■tellen, dat deze met de vroegere heiden-
•che feesten samenvielen, waarna aan de
gebruiiken in den loop der tijden ook zoo-
daniige wijzigingen werden gegeven, dat
deze een christelijk karakter kregen.
De heiiidensche Germanen viierden op
den tijd, waarop nu Kerstmis valt, hun
Joell- of Modwdnterfeesten. De eerste
naam, Idie in het noorden van Klecklen-
burg nog voortleeft, is hier met
het headend om ondergegaan, maar de
laatste bleef in de middeileeuwen alge-
rneen in gebruik en in sommige oostelijke
streken van ons land wordt de Kerstdag
nog Midwinter" genoemd. Het Joel
feest was aan den Germaanschen zonne
god gewijid. Kerstmis is dus wel een zeer
juiste vervanging van het oude Joel feest,
omdat Voor de christenheid de zonne in
Bethlehem opgimg, inhoudende de belofte
van de redding der menschheid.
De Germaansche zonnegod werd in het
Noorsch Freyer, in de taa! onzer voor-
oudexs Fro geheeten; volksgebruiken en
-spreukjes berinneren nog aan hem. In
de graafscihap Zuthen voer tot voor kort
en misschiien hier en dear nog wel
in den Kerstnacht „Derk met den beer
om, d.i. een spook, op een zwijn rijden.de;
en de landman bergt zorgvuilddg zijn ak-
kergereedschap weg, want als het zwijn
er op trapt, is het bedorven. Dat spook
is ide oude Fro, wien 't zwijn gewijid was.
Eveneens tot voor enkele tientallen
jaren was nog in 't gebruik, dat de maciht-
wacbt van Kerstmis tot Nieuwjaar of tot
Driekoniingen (6 Jan.) dus gediuren.de de
heilige nachten de ooren der slapende
menkjte met zijn manticjezancj streelde, in
't midden der vorige eeuw zelfs nog in
Amsterdam. t Gold hier alweer een
herinnering aan t Germaansche Joelfeest.
,,De twaal'f naehten" behield men ook als
tijdsbepaling nog lang. In een brief van
Maxiimiliaan van 14 Febr. 1202 waarbij
hij een niieuw dijkbestuux imstelde voor
W est - F ri esla n dlezen we: „beginnende
nae den twaalf nachten van Kermisse
d.i. op Dxiekoningen of Derfciendag. Nog
eeuwen daarna zelfs handhaafde „de
twaalf nachten" zich in 't spraakgebruik
der lanldlieden; het waren, naar oude tra-
ditiie heilige nachten en de boer lette in de
naohten nauwkeurig op het weer om
daiarudt zijn voorspellinigen voor de twaalr
maanden van het jaar te maken.
Hoe en op wielken datum vierden de
keidensche Germanen hun Joelfeest? Oor-
•pronikelijk was het feest waarschijnlijk
■an der zielen der afgestorvenen gewijd.
die volgens het volksgeloof omstreeks het
winteraequinoctium (21 Dec.) hun omme-
gang hielden en aan feestmalen aanzaten,
bij sommge stammen werd het tegen het
eimde van December, bij andere eerst in
Januard gevierd en duurde twaalf dagen.
Er werd dan vooral aan de groote goden
Tlhor en Freyer (Fro) geofferd en zegen
voor den oogst van het volgend jaar afge-
■meekt. Het was een gebruik om op het
Joelfeest een groote ever in de voorhal te
(jrengen en op den kop daarvan geloften
■f te leggen.
De Kerstboom.
De met ,veel kaarsjes of andere lichtjes
en allerlei siersels opgetooide, met lekkers
en geschenken behangen (of aan den voet
omringde) sparreboom, waarom men in
gezlin, kerk of openbaar lokaal met kin-
deren feestvlert, is, gelijk in Skan'dinavie
en Engeland, ook hier overgenomen uit
Duitschlanid, waar hij ecihter eveneens,
van bepaalide streken Uiit, pas in de e
eeuw volstrekt algemeen .is geworden.
De gesciheniken en lekkernijen aan den
Kerstboom heeten althans in Duitsch
lanid doox het Kerstkindije voor de
Icinideren te zijn meegebracht; bovenin of
onideraan is vaak een beeldje van het
Kerstkrjndje in de Kribbe in het ibiizon-
der in de Katholieke gezinnen of de
t^p is met een engel of een ster bekroond.
NGEZONDEN MEDEDEELINGi
RlMPl Fa. V. d. V. Ida, Apothakar
In streken, v/aar deze christelij^e wijding
en alle cbristelijke viiering ontbreekt, waar
deze met anders dan middle! of middel-
punit is voor een vroolijk kinder- of fam.i-
liefeest, is soms het ,,Kerstmannetje' een
bedenksel uit den nieuwen tijd, zooge-
naamid de brenger der goede gaven.
Het vroegste gewag, tot niertoe, van
een Kerstboom in Nederlandsche gezin
nen, is in den Gelderschen Volksamanak
van 1837 te viniden, .in een artiked ,,Een
huiselijik feest". Daarin staat o.m.
,,Ook op onzen vaderlanidschen
,,bodem wordt dit feest (t.w. het
,,,Dudtsc'he Kerstfeest) reeds meer en
,,meer iniheemscih. Ik zag het zelven
„hiier in een huiselijken kring ge-
,,vierld',wij (zagen)in de
,,verte talrijike lichten aan een groe-
„nenid dennenboompje schitteren
,,tusscihen het groene loof en de
lichtjes, hdngen appelen, noten enz."
Aanrvanikelijk, en nog lang, heeft de
Kerstboom hier vele en dikwijls heftige
bestrijiders qehad. ,,Laat die giftplant
aan onze Duitsche naburen", schreef
iemand omstreeks 1859. Deze bestrijders
keeriden uit godsdienstige en/of vader-
lanidsche motieven, de vervanging en de
verdringing, door een Duitsch gebruik,
van het bij de Nederlanders sedert
eeuwen tot volkszede geworden Sinter-
klaasfeest af. Tegenwoordig is de toe-
stand zoo, dat de Sinterk 1 aasviering on-
verminiderid bestaat, en dat buitendien in
vele gezinnen en kringen jaarJijiks in den
Kersttijid een meer of minder christelijk
getint kinder- en familiefeest om den
Kerstboom wordt gevierd.
De Kerstboom heeft in Nederland het
eerst bij de protestanten in.oang gevon-
den en gaandeweg ook in katholieke ge
zinnen een plaats gekregen; zelfs komt hij
tegenwoordig in Joodsche kringen voor.
In Vlaamsoh 'Belgie is het gebruik nog
met sterk verbreiid.
Vorisdhers hebben vastgesteld, dat de
Kerstboom ook al steunt op een oud-
heidensch gebruik, doch hun zwaarwich-
tige bewijsvoering zullen we den lezers
maar sparen.
Het Kerstblok.
In sommige streken, waar in de boer-
derijen nog een open haard brandt, is het
Kerstblok nog bekend. Het is een ge-
deelte van een zwaren boomstam, soms
het oniderste gedeelte daarvan, het wor-
teleinide zondler de wortels, dat op Kerst-
avond of met Kerstmis op 'den haard
wordt gelegid en gebrand. Hoe men tot
het gebruik is gekomen om zulk een blok
te branden (het oversc'hot wordt hier en
daar bewaarid om ex t Kerstblok van
Kerstmis over een jaar mee aan te ste-
ken), en waar diit gebruik vanidaan komt
is onibekenld; de verklaring, dat het zou
zijn om er zich in den Kerstnacht wan-
neer men opbleef om naar de Kerst-mds te
gaan bij te warmen, lijkt den meesten
folklorischen wel wat ^1 te nuchter en
eenvoudig.
Maar zeker is, .dat er in vele boerde-
rijen het gevoelen heerscht, dat er aan de
Kerstmiiisv-iering lets ontbreekt, als Ihet
Kerstblok met knappert in het vuur
terwijl men de koffie met Kerstkoek ge-
brudkt en vol verwachiting het Kerstmaal
met den Kerstgans verbeidt.
DE STRENGE WINTER.
Een Parijsche correspondent schrijft:
Er heerschit sedert enkele dagen een
geiw'eldige koude in Frankrijk en sedert
idertig jaar 'heeft men in Parijs niet zoo n
vorst, van elf graden onider nul gecon-
stateend. De prefect heeft dan ook bui-
tenqewone maatregelen genomen om ide
ongelukkigen, die geen onderdak en geen
vuur hebben tegemoet te komen. De politie-
bureaux zijn op zijn order des nacbts ge-
opend om de ongelukkigen te ontvangen
en ze mogen dan zich warmen bij de
ikadhel, terwijl men warme thee en koffie
schenkt. De agenten hebben order ge
kregen om geen idenititeitspapieren te
vragen, zoodat de vrees hun niet hoeft te
wieerhoiuldlen gebruik te maken^ van dit
aanbod. De agenten zelf worden s nachts
om het uur afgelost en de talrijke wacht-
posten voor particuliere woningen enz.
zijn ingetrokken. In het Bois de Boulog
ne en op bet groote kanaal van Versailles
wordt druk schaatsen gereden.
Het hou'tpilaveiisel in de straten is ten-
gevolge van de koude op verscbeidene
plaatsen gesprongen. Bij Asnieres werd
een auto, door ide kracht waarme.de het
plaveisel sprong, omvergesmeten en de
bestuurder wend vrij emstig gewond. De
Seinebruggen worden bewaakt en sledhts
twee auto's mogen tegelijk over, omdat
men het afknappen van steunpunten
vreest. Tientallen personen zijn door de
koude bevangen naar de ziekenhuizen
getransporteeri'd; vijf zijn tengevolge van
de koulde bezweken. De idraadlooze post
boven op den Eiffeltoren is verlaten; men
constaiteer.de er een ^..mperatuur van 14
grad^h onder 't vriesviunt. Ook uit de
amdlere steden in Frankrijk meJd't men ab-
normaal lage temperaturen; zoo b.v. van
de Franische grens, bij Ghambery, waar
23 gra.den werden opgeteeken.d. In Nice
en Marseille zware sneeuwval.
EEN AMERIKAANSCH
VLIEGTUIGSCHIP IN BRANiD.
Een vreeseJijke ontploffing is Dinsdaq-
ochtenid om 9 uur 50 ontstaan op het moe-
derschip voor vldegtuigen Langley, dat
midden in de baai van San Diego voor
amker lag. De ontploffing, die midscheeps
ontstonid, had een hevige brand ten ge-
volge, die het schip weldra met dicbte
rookwolken omhulde.
DadeJij'k werden drijvende brandspuiten
naar de plaats des onbeils gezomden maai
voor zij de Langley bereikten, had de be-
manindng reeds met stoom den brand ge-
blusch't. Er zijn 2 dooden en vijf gewon-
den. Men demkt, dat de ontploffing in
de petroleumbunkers is ontstaan.
NGEZONDEN MEDEDEELINGEN
voor de ou'derdomsrente te betalen, een
batig saldo had opgebracht van ruim
acbt en zestig gulden. Door den voorzit-
ter werd .hulde gebracht aan de tooneel-
vereenigiing ,,Vooruitgang is ons Stre-
ven", die deze uitvoerlng weer, als reeds
zoo idikwijls, gelheel belangeloos heeft
gegeven.
ZAAMSLAG.
Gedurende de laatste strenge winter-
dagen was men algemeen bezorgd voor
het bevriezen van aardappelen, peren en
appelen. Thanis komt aan het licht, dat
groote (hoeveelheden van die vruchten
ibevroren zijn, zoodat velen hierdoor een
sohadepost hebben te boeken.
KOEWACHT.
De prijspiering bij A. v. Rumste, alhier
die ruim drie wek'en geduurd heeft, is
geeindigd. De le prijs een fiets, de 2e
prijs een vernikkelde kachel werden beide
gewonnen door A. de Meester, alhier met
2 keer 48 houten met 5 bollen.
rNGEZONDEN MEDEDEELINGFN.
In den Ouderdom zijn
aan de orde van den dag
Plotseling treden s.ij op en
kunnen aan het leven tot
een kwelling maken.
Inwrij ven
derpijnlijke plekken met
de beproefde m
brengt snet verscachting.
By opotheken an OroqtHtn
TER NEUZEN, 23 December 1927.
VOORUITGANG IS ONS STREVEN.
Zooals uit acihterstaande advertentie
blijkt zal door bovengenoemid'e tooneel-
vereenigiing op Dinsdag 27 December
a.s., hare traditie getrouw, eene uit voer ing
worden geaeven in het Concert- en Bio-
s c oopgebou walhier. Opgevoerd zal
worden het overal gunstig beooxdeelde
tooneelspel in drie bedrijven .Zijn
Revanche", door J. van Ramdwijk. In -*dli.t
tooneelspel maken wij kennis met ver-
schillende karakters, en is het vooral, dat
vain den blinden Van Es, die omdat hij
aan zijn oogen mankeerde, ontslag'en
werd, toch het ihoofd boven water weet te
houden en ondanks zijne blinldlheid er in
slaagt e'ene machine- te construeeren
met behulp van een andere werkman
waardoor hij in staat wordt gesteld zich
te wreiken over de hem aangedane ibe-
hanideliing. Juist de wijze waarop bij
Revanche neemt doet zijn edel karakter
bet best uitkomen.
Wij twijfelen er niet aan of het publiek
zal ook nu weer toonen id en arbeid der
vereeniging op prijis te stellen door hare
uitvoerii'ng,' zooals het dit trouwens ge-
woon is, met een druk bezoek te vereeren.
temeer daar er na de opvoering van het
tooneelspel ook weer gelegenheid zal
worden gegeven tot een gezellig bal
HERV. VROU WEN VEREENIGING
LYDIA".
De Hervormde V ro u wenv e re e n i.gi ng
„Lydia" heeft deze week verschillende
(hiuisgezinnen verrast met een Kerstgave.
Er waren voorradig: 10 lakens, 12 sloo-
pen, 10 vrouwenhemden, 4 manshemlden,
3 nachtjakj'es, 3 overhemden13 paar
kousen, 2 mansborstrokken, 2 vrouwen-
borstroikken, 3 kiniderborstroikken.
Deze goederen werden over 22 gezin
nen verdeeld en met grooten dank aan-
vaardt.
Als bewijs, .dat deze vereeniging zeer
muttig werk verricht, kan nog worden
vermeld, .dlat in den loop van dit jaar
reeds waren uii'tgeideeld: 9 paar kousen,
6 lakens, 9 hemden, groot en ldein, 1
borstroik, 8 sloopen.
Het is te hopen, dat deze vereeniging
op dezen weg mag voortgaan en meer-
idere leden en begunstdgers zich m'ogen
aanmelden, om ook daaxdoor dit nuttig
werk te steunen en nog vender uit te
brea.dkm,
BOND VOOR ST AATSPEN SIOEN
In ide gisteren gehoUden bestuursver-
gadering werd o.m. mededeeling geidaain,
dat de laatst geihouden uitvoering ten
bate van het fonds tot ondersteuning van
hen welke niet in staat zijn de premie
VOETBAL.
De voetbaillief'hefebers kriigen met de
Kenst'daaen een schotel zooals hen in lan-
g.en tijd niet is voorgezet. Den eersten
Kerstdag komt hier een vriendschappe-
lijlke wedstrijid spelen de in Belgie zeer
gunstig bekend staande clulb Delphi
F. C." van Gonbicih tegen ons eerste elftal.
iterwij-1 den tweeden kerstdag op bezoek
komt ..Entente Anversoise" van Amtwer-
pen, een club die tot de eerste van Belgie
kan gerekend worden, wat wel blijkt uit
de samenstelliing van haar elftal dat de
Strijid met het eerste elftal van onze club
komt aanbiinden. Die samenstelling be
staat uit de volgende personen: Lissens
Beerschot A. C Lauwereys (Ant\verp
i7. C.), Van Daal (St. Innatdus S. C.),
Dupart en Verhulst (Beerschot), De
Cnodder (St. Ignatius), Bergeys (St. Ig
natius), Vandercoten en Scheers (Ber-
chem Sport), Raymackers 'St. Ignatius)
en Villers (Antwerp), terwijl als invaller
me'eikomt Van den Heuvel (Tubantia
A. C,).
Als Ihet weer, dat nu heel slecht^ is,
maar een beetje wil meewerken, dan be-
loven beide dagen voor de sportliefheb-
bers, vee.1 genot en twidelen w;; er met
aan of ook velen uiit onze omgeving zul-
leu ideze wed strijd en komen bezoek en,
omdat het voor dezen. zoowel als voor
ons, tot de zeldzaamheden behoort hier
een goeden wedst' -e kunnen zien.
Hoek.
Gereformeerde Kerk.
91/2 u. en 2 u., Ds. J. B. Van-
haelen.
Chr. Gereformeerde Kerk.
Zaamslag. 9 u. en 2 11., Ds. Tolsma.
Oud-Gereformeerde Gemeente.
(Vlooswijkstraat).
Ter Neuzen. 9 u., 2 u., en 5J/2 uleeskerk.
Gereformeerde Gemeente.
(Weststraat).
Axel. 9 u. en 2 u., leeskerk.
Lokaal „Eben-Haezer".
(Kerkhof laan)
Ter Neuzen. Bi/t u. Evangelisatie.
Maandag 26 December (2e Kerstdag).
Ned. Henr. Kerk.
Ter Neuzen. 9'/2 u-. Ds A- Timmerman.
Hoek. 9 u., Ds. E. Raaras.
Gereformeerde Gemeente.
(Vlooswijkstraat).
Ter Neuzen. 9 u., Ds. Neerbos.
Oud-Gereformeerde Gemeente.
(Vlooswijkstraat).
Ter Neuzen. 9 u., leesktrk.
C-
Daar 9ehuilt in die eenvoudige
woorden: ROODE-STER blijfl
ROODE-STER meer dan men
denkt. namelijk de geruststelling
voor den rooker van smaak, dat
de grondstoffen, die voorSTER-
TABAK gebruikt worden, de
zorg die aan de samenstelling
wordt besteed en de kwaliteit,
die aan ROODE-STER zi)n ver-
maardbeid gaven, onveranderd
gehandhaafd zullen worden.
W anneer alien, die ROODE-
STER als een volmaakte tabak
leerden waardeeren. en het zijn
er honderdduizenden dit be-
denken, dan zullen zij zeggens
.het blijtt ook voor mi)
ROODE-STER"
N.V. Theodorus Niemeijai
Gfontngcn en Roltmrdmm
Zondag 25 December (le Kerstdag).
Ned. Herr. Kerk.
Ter Neuzen. 9*/2U.6n2 u., Ds. A liromerman.
Sluiskil, 9^/2 u. en 2 u., dhr. u. Dek.
Hoek. 9 u. en 2 u., Ds. E. Raams.
Zaamslag. 9 u. en 2 u., Ds. Ct. van I)is.
Sas van Gent. 91/2 u.( Ds. H. Akersloot van
Houten Roos.
Philippine. 2 u., Ds. H. Akersloot van Houten
Roos.
Gereformeerde Gemeente.
(Vlooswijkstraat).
Ter Neuzen. 9 u., 2 u. en 5t/2 u.. Ds. Neerbos.
R. K. Kerkdiensten te Ter Neuzen.
Zondag zjjn de H. H. Diensten om 7, 8V2 en
10 uur. 'sNamiddags om half drie Lof.
BRABANTSCHE BRIE VEN
Ulvenhout, 19 Dec. 1927.
Memier,
As 'ne paal,
zoo stijf ben 'k.
Kern gisteren n
hanidje qegeven!
Zoo op z'n ou-
werwetsch! Laat
ik oew zeggen
da 'k gin een
Ulvenhoutscih
meske onge-
moeid heb gela-
ten. (In 't beta-
melijke, horre!)
Mee al'lemaai
he k g.erejen. Sappretjen, hi) was kits, zeg.
Wij ouiweren, wij ebben meer de gelegen
heid gehad om het te leeren he, het schet-
serr en zoodoende stak i-k gisteren gunstig
af bij de Uilvenhoutsche zjeunesse idoree.
Eerst he'k beentje over gedaan. Ge
wit wel; zoo mee allebei oew handen in
oew zakken, statig op een been ne drie-
kwart cirkel gemakt en dan mee oew
ander been den volgenden driekwart cir-
kel en dan mee n gezicht of ge zeggen
wilt: zoo rijen ze bij ons in Zwitserlanid.
,,Da ga'd-oew nog best af, Dre zee
onizie Pustoor, die .na t Lof ok n bietje
kwam rijen. Maar vlakt hem ok nie uit
hoor! Ok eenen van id'n ouwen stem-
pel. „Oipleggen?' zeet-ie. ,,As t mot,
dan mot et'maar", zee ik en een twee,
drie, daar schotem me ailes vcorbij, mee
'n v'aart dat et klapte. Me waren na 'n
ketierke bek-af. I rui ston.d aan d n kant
te ikij'ken. Nouw die was gerust! Dre
onider toezicht. Maar in de verte zag
ik dat 'r mopke begon te gloeien as n
illetriek lampke en dat 'r 'men druppel
aanihong as de Niagara-waterval, qus ik
docht: da duur mie lang meer. En T rui
was nog nie verdwenen, of daar botst
n bontjaske teugen me aan en toen k
goad 'keek, zat 'r 'n honidje van 'n wefke
in da beexenivel. „Pardon", zee ze. k
Zeg: „niks te purdonnen, juffer da
laat ik nie ongestraft; ge zul mee me
rijen!" En Id'aar ree ik zeg, as n stad-
schen menier mee da bonte jasike dat et
',n lust was om te ziien. Ze was de docih-
ter van den Beron. ,,Je rijldt goe.d Dre
zee z!e. Iik docht: nouw as gij begint mee
te tuutwajeeren, dan w.il ik ok nde onibe-
leefd schijnen. Daarom he'k ze toen n
kemmeke werme melk geoffreerd en da
pikte ze hoor! Laat ik kort zijn en oew
zeggen da: as wij gin dartig jaar in leef-
tijid hadiden geschollen, as 't 'r gin Truii
in Ulvenhout had bestaan, as haren vader
gin beron was gewiest of ik wel beron,
as 'die kleimigheden er ni'e gewiest wa
ren, dan ha'k inplek van deuzen brief,
ons verlovingskaart gestuurd, deus week.
Ge ziet, het "leven hang van kleinigheden
aan mflkare. Maar as nem paal, amdco,
as 'nen paal. ,,Ge lopt net ideur den
huis of ge 't in oew bxoek het gedaan,
zee Trim daar strak teugen me; dus
nouw wit het wel! Maar afijn, dan ben
'k nog beter af es Trotski, die 't er
wezenlij'k in gedaan heet! Hij is uiit de
pertij geknikkerd en nouw heet ie aan
Stalin beterschap beloofd, as-'t-ie weer
mee mag bolsewieken. Maar Stalin heeft
gezeet: „Neee Trots, eerst op oew knie-
en". 't Zijn me de kerels wel horre! En