SPORT.
6EMENBDE BERICHTEN.
De nieuwe Motor- en Rijwielwet.
Rubriek van den Arbeid.
JNGEZONDEN MEDEDEELINGF>
AoeA«\
klaagide over pijn in den rug. Hij is per
auto naar huis gebracht. Een ontboden
arts kon nog niets bijzonders aan hem
eorastateeren. Zijn rijwiel werd gedeel-
telijik vernield. Uit het direct ingesteld
politieond'erzoeik is komen vast te staan,
dat de bestuurder der auto in deze geen
sohuM iheeft.
GESIGN ALEERDE.
Door de gemeentepolitie alhier werd
h»den aangehouden een leurder, genaamd
J. de C., Belg, die nog f 5 boete moest
betalen. Na -dtit geld te ihebben afgedra-
gen, is hij in vrijheid gesteld.
POLITIE.
De Inspecteur van Politie te Ter Neu
zen maakt bekenid, dat omtrent de navol-
gende gevonden voorwerpen aan de daar
achter geplaatste adressen inlichtingen
zijn te bekomen:
Huissleutel, D. Kaan, Donze-Visser-
straat 83, Ter Neuzen.
2 borstelhangers, C. de Fouw, bteen-
kamplaan 66, Ter Neuzen.
Biril, wed. Jolijt, Dwarsstraat 9, ler
Neuzen. XT.
Rijwieknerlk 1927, J. H. Kroon, Nieuwe-
sluis P 11, Ter Neuzen.
Draadtang, J. Hangoor, Klaassen-
straat 19, Ter Neuzen.
Doorgewerkt muntstulk, G. Meertens,
Vloosw'ijikstraat 18, Ter Neuzen.
TRAM LOCOM OTLEF
GED'ERAI LLEERD
Hedenmorgen was een goederentrein
van de Zeeuwsch-Vlaamsche tram van
Drie Schouwen vertrokken met ledige
goderenwaggonis ter distri'butie over de
verschillenlde laadiplaatsen. O.m. werden
ook waggons aohitergelaten aan de los-
plaats te Rondeputten, tusschen Axel en
Zaamslag. Eenigen tijid nadien vertrok
nog een locomotief met ledige goederen-
waggons in dezelfde richting. De machi
nist van de locomotief sehijnt niet te heb
ben bemerkt, dat op ihet sooor, dat hij reed
de ledige waggons stonden, met het ge-
volg, dat h-'; op die wacigoms inreed, daar
remmen een botsing niet meer kon voor-
komen. Hij sprong van de locomotief at,
die uit de rails sprang, evenals de achter -
ste der daar staanlde goederenwaggons,
waar hij ond'er terecht kwam, gelukkig
zonder beteekenend letsel te bekomen.
Door dit deraillement was de weg ge-
stoord en kon de tweede nit van Drie
Schouwen naar Walsoorden niet warden
uitgevoerd, en ook niet die in omgekeerde
richting. Voor de verdere ratten werden
maatregelen getroffen om, indien de weg
niet vri'j was de passagiers tot aan de ver-
sper.ring te vervoeren en dan in n andere
tram voor vender vervoer te doen over-
S<Zoowel de locomotief als de aangereden
waggon werfden beschadigd.
JAARLIJKSCHE EXCURSIE VAN DE
RENTMEESTERS VAN HET
KROONDOMEIN.
Onder leiding van Jhr. Repelaar van
Driel, administrateur van het Kroondo-
mein had Vrijdag j.l. de jaarlij'ksche
excunsie van de rentmeesters van het
Kroondomein plaats. Die excunsie wend
bijgewoond door Z. K. Hoogheid den
Prins der Nederlanden, Hertog van
Mecklenburg. Bezocht werd het Rent-
ambt Hulst, in Zeeuwsch-Vlaanderen.
Om 11,10 uur kwam Z. K. Hooglheiid
met de heeren van het Kroondomein,
de administrateur, een 7tal rentmeesters
en de referendaris Mr. E. Funcke, waar-
bij zidh hadden aangesloten Ir. Van El-
zingen, Hoofdingenieur van den Provin-
ciaien Watenstaat in Zuid-Holland, en Ir.
Verboeven, Ingenieur ider Domeinen in
Zeeland, te Walsoorden aan, waar het
gezelsohap door den rentmeester in het I
rentambt Hulst, Baron Collot d'Escury,
werd ontvangen.
Begunstigid door zeer goed weer werd
in een 6tal auto's een rondrit door het
rentamibt gemaakt en ide^ Cooperatieve
Zuivelfabriiek „Roomiboter" te Klooster-
zande bezocht.
Na een kort verblijif ten huize van ge-
noemden rentmeester werd wederom in
auto's gereden langs Hulst, Drie Schou
wen en Westdorpe naar Sas van Gent,
waar een bezoek werd gebraoht aan de
Eerste Nederlandsche Cooperatieve Beet-
wortelsuikerfabriek. Na bezichtiging van
die fabriek, werld in de bestuurskamer een
noenmaal gehouden, waaraan met Z. K.
Hoogheid aanzaten alle excursionisten
met het bestuur en de directie van ge-
noemde fabriek.
Na een aangenaam samenzijn werd om
5 uur naar Ter Neuzen gereden vanwaar
de terugreis via Hoedekenskerke en Goes
werd begonnen.
Op de rondrit hadden de inwoners van
de plaatsen waardoor de rondrit ging door
het uiitsteken van vlagigen getoomd hoe
zeer zij het bezoek van Z. K. Hoogheid
aan Zeeuwsch-Vlaanderen op prijs stel-
den.
GEREF. KERK.
Ds. D. Schiele hoopt 11 December af-
scheid van de Geref. K rk te Oudewater te
nemen, om 19 Decem'ie te .Mildelburg
intrede te doeD, wa 18 >ec. door Ds A.
Scheele van KapelH-Biezelinge b vestigd
te zgn.
BEEN AFGEKLEMDr
Te Hansweert is Vrgdag aan boord van
de stoomboot //Telegraaf 5", in de kleine
sluis de stuurmin Dotnenie met een been
in een staaldraad bekneld geraakthet been
is onder de koie geh el afgeklemd.
De o igelukkige is na direct door dr.
Nieuwenhuijzen te zjjn verbonden, per auto
naar het ziekenhuis te Goes vervoerd.
INVOER VAN AAhDAPPELEN IN
ZWITdERLAN D.
De directie van den Landbouw deelt
mede, dat blgkens bericht van Hr. Ms.
Gezant te Bern het sinds 80 September jl.
bij invoer van aardappelen in Zwitserland I
geheven tgdelgk extra invoerrecht van
fr. 1.50 per 100 K G. met ingang van 22
October is afgeschaft.
SAS VAN GENT.
Overgeplaatst.
De heer J. H. Prefers, sluismiester alhier,
is met ingang van 1 Nov. a.s. benoemd te
Hees bjj Nijmegen, om aldaar in gelijka
fui-ctie werkzaam te zgn, bij de slulswerken
van het op 27 dezer te openen Maas- en
Waalkanaal.
Sedert een drietal j iren hier werkzaam,
heeft de hear Pieters, die zich steeds als
een humaan ambtenaar heeft doen kennen,
zich in pariiculiere, zoowel als in scheep-
vaartkringen veel vrienden verworven, zoodat
men hem ongaarne naar elders ziet ver-
trekken.
Bezoek Prins Hendrik.
Vrgdagom3treeks 1 uur werd door Z.K. H.
Prins Hendrik het aargezegde bezoek ge-
bracht aan de Cooperatieve Suiketfabriek.
Het gezelschap, in een 5 tal auto's gezeten,
werd verwelkomd door de beide directeuren
der fabriek, deheeren Neetesonen Piasschaert.
Een aantal belangstellenden, waaronder
een tamelijk groote schare kinderen, hadden
zich in de omgeviDg van de fabriek opge-
steld om den hoogen gast te zien arriveeren.
Nadat het gezelschap zich in het kantoor
gebouw aan het oog van de nieuwsgierigen
had onttrokken, verdwenen de kjjklustigen
weer.
Maar van de kinderen bleven er toch
nog verscheidene in de omgeving hangen,
denkende nog iets naders te zien gebeuren.
Zulks was evenwel niet het geval en daarom
kozen ook ten slotte deze jeugdige spes
patriae de wijste partij, door zich naar
school te begeven, waa-zg natuurlijk nogal
wat over tiji arriveerden.
Op de vraag des meesters ,/Waar komen
jullie zoo lant vandaan, vrienden"? kreeg
deze ten antwoord Wij hebben den Prins
gaan zien, mijnheer".
Maar op de vraag, of een hunner den
Prins ook soms gesproken had, werd ontken-
mnd geantwoord.
Waar de zaken aldus stonden, had deze
te-laat komerij natuurlijk geen gevolgen.
Daarvan waren zich de jonge overtreders
trouwens zeer goed bewust.
Verbeeld je, den Prins gaan zien en dan
nog
Wie darft er beweren, dat er in den
vaderlander in de korte broek geen logica zit.
;/Mijn schilt en de betrouwen zijt Gij,
o Prins
KOEWACHT.
Dezen winter zal, bij genoegzame ideel-
neming, hier in de Jongensschool op iden
Ouden Molen, met medewerking van het
gemeentelbestuur een vervolgcursus wor-
den gegeven voor hen, die alle klassen
van cfe lagSre school doorloopen heibben.
Les zal gegeven worden in Ned. Taal,
boekihouden, staatsregeling, gezondheids-
leer, en landmeten. De lessen zullen be-
ginnen de eerste week in November.
Met de Kersbdagen zal door de
tooneelvereeniging ,,Tot Nut en Genoe-
gen" een uitvoering gegeven worden. In
studie is genomen het groote drama „Wat
niet sterven kon", van Gerard Nielen en
het blijspel „Het Testament".
SELZAETE.
Dondernamiddag half twee uur ont-
stond brand in de stalling van Jan de
Block, wonenide in de Polderstraat. Het
kon den eigenaar met behulp zijner buren
nog gelukken het vee uit de brandende
sdhuur naar buiten te drijven en alzoo te
reldiden.
De schuur brandde geheel af. De oor-
zaa'k is oribekend, doch men heeft een
vermoeden op kwaadwilligheid, zoodat
door den politiecommissaris een onder-
zoek wordt ingesteld.
Zatertdagnamiddag geraa'kte de
18jarige Achiel de Greve, wonende in de
Groenstraat, werkzaam in de pottenbak-
kerij van den iheer H. de Bruycker met
zijn rechterhand belkneld in een pletmolen,
waardoor hem twee vingers werden ver-
morzeld. Door Dr. Mobrlde werd hij
voorloopig verboniden en daarna naar
diens kliniek te Gent overgebracht
waardoor de gekneusde vingers moesten
geamputeerd worden.
De nieuwe motor- en rgwielwet treedt
1 November a.s. in werking
Het mag van algemeen belaog geacht
worden nog eckele wenken te geven over
deze nieuwe wet, welke ontleend zijn aan
de N. Arnh. Ct., welk blad deze wenken
heeft overgenomeu uit een boekje van 200
bladzgden, samengesteld door den heerTj
van der Wal, inspecteur va i politie te
Arohem
Motorrijtuigen met meer dan twee wielen
dienen aai de linkerachterzijde een rood-
licht afgevende lantaarn te bezitten.
Desgewenscbt wordt ook het nummer-
bord aan de linker achterzijde aangebracht,
zoodat men dan van dezelfle licht iustal-
latie gebruik kan maken om op het bord
een helder wit lichc te doen vallen, doch
dit is niet verplichtend.
Voor motorrijtuigen met twee wielen kan
volstaan worden met het aanbrengen van
een roode reflector aan de achterzijde in
plaats van een rood achterlicht.
Motoren met zgspin worden volgens
arrest van den Hoogen Raad beschouwd
als motorrijtuigen met vier wielen, zoodat
zg aan de voorzgde twee 1 chten m eten
dragen en een rood achterl cht de reflector
in dit geval vervangen moet.
De voorverlichting moet bjj motorrijtui
gen die bij een saelheid van 20 tot 40
K.M per uur zoodan'g zijn, dat een weg-
vlak over 25 meter verlicht is en bij een
snelheid van meer dan 40 K.M. een weg-
vlak over 100 meter.
Verblindende verlichting mag niet w irden
toegepast voor zoover de weg is gelegen
binnen een bebouwde kom van een ge
meente, het motorrgtuig stilstaat en het
motorrgtuig een ander motorrijtuig, een
rijwiel, een ander rij of voertuig. of een
rij- of trekdier tegen komt, van het oogen-
blik af, dat het 100 M genaderd is, tot
het oogenblik, waarop een ontmoetiug plaats
heeft gehad.
Deze nieuwe bepaling heeft tot gevolg,
dat op een eenigsz ns drukken wegvrgwel
voortdureiid met gedempt licht dient te
worden gereden.
Een bezwaar van beteekenis lijkt het ons
dat volgens de nieuwe bepalingen het niet
meer veroorloofd is, dat de automobilist,
die eerst met gedoofde lichten gereden heeft,
op het moment dat bgv. een van den
anderen kant komende auto passeert, weer
de groote lich en opdraait, teneinde te
kunnen onderseheiden of hg den weg houdt
bij het voorbggaan.
Deze handeling wordt door tal van auto-
mobilisten verricht ter bevordering van de
veiligheid en wij hopen dan ook spoedig
een wgziging van het motorreglement
tegemoet te kunnen zien, waardoor de
nieuwe bepaling aldus gewijzigd wordt, dat
met het opknippen der groote lichten geen
strafbare daad wordt gepleegd.
De Tg wielen zullen na 1 November
eveneens moeten zijn voorzien van een
reflector op het achterspatbord. Men denke
er vooral aan dat deze reflector verticaal
geplaatst moet wordenzooals vele dier
roode glaasjes nu geplaatst zijn, zullen zij
eerder de lichten van vliegmachines reflsc-
teeren dan die van voertuigen op den weg.
De reflector dient eveneens geplaatst te
worden aan de achterzgde van bespan-
nen rg- en voertuigen en ook
van handwagens.
Voorts zjjn ds tijlstippen waarop het
licht ontstoken moet worden, gewijzigd
voor rij- en voertuigen en rijwieleD.
Voor een rijwiel enz. moet voortaan het
licht ontstoken woTden tusschen een half
uur na zonsondergang en een half uur voor
zonsondergacg. Voor motorrijtuigen en
andere voertuigen gelden deze bepalingen
eveneens.
Een verbchte richting aanwijzer is niet
verp'.icht. Echter is het toch wel wenscheiijk
om deze richtingaanwgzers aan te brengen
omdat men verplicht wordt bij het veranderen
van richting een duidelijk zichtbaar
teeken te geven.
Wat het aangeven van richting betreft,
dient nog opgemerkt, dat het niet verplicht
is om een teeken te geven wanneer men
doorrgdt, niet van richting verandert. Des-
alniettemin is het toch zeer wenscheiijk op
punten waar verkeersagenten staan een
teeken te geven, ook als men niet van
richting verandert.
Tuans nog enkele bgzonderheden over
het besturen van motorrijtuigen onder toe-
zicht. Personen die onder toezicht sturen
dienen den leeftgd van 18 jaar bereikt te
hebben. Zg mogen sturen onder toezicht
van een bestuurder, die naast hen zit niet
anders dan in luxe auto's (met luchtbanden
en niet zwaarder dan 1800 K G.) en dan
alleen nog buiten de bebouwde kom.
Aangezien een leerling echter ook in een
stad dient te leeren rijden is te verwachten
dat in de bepalingen dienaangaande binnen-
kort nog wel een wgziging zal worden
aangebracht.
Een nieuwe bepaling is, dat een ieder
verplicht is gevolg te geven aan de door
de politie in het belang van de vrijheid of
de veiligheid van het verkeer gegeven be-
velen eu aanwij/.iDgen. Voor wielrijders,
die bgvoorbeeld aau den verkeerden kant
van den weg rgden, geld deze bepaling ook,
laat men daar vooral aan denken. Boven-
dien schrgfc art. 22 den bestuurder van
motorrgtuig of rgwiel voor, niet te rgden
over een weg of een rijwielpad op zoodanige
wgze of met zooda :ge snelheid, dat de
vrgheid of de veiligheid van het verkeer
wordt belemtnerd of in gevaar gebracht.
Personen, aan wie de bevoegdheid ont-
zegd is, om een motorrijtuig te besturen,
moge deze handeling ook niet verrichten
onder toezicht, zooals tot dusver was toe-
gestaan. Op overtreding staat 3 maanden
gevangenisstraf.
Tenslotte zij gewezen op de bepaling,
dat het den bestuurder van een motorrij
tuig of rij wiel verboden is daarmee te rjj-
den, terwijl hg verkeert onder zoodanigen
invloed van het gebruik van alcoholhou-
denden drank, dat hij niet in staat moet
worden geacht het motorrijtuig of rijwiel
naar behooren te bestureu.
De tegeuw rordige s'rafmaat (art. 426
van het Wetbosk van Strafreeht) is 6 dagen
of 25, maar bij de nieuwe bepaling is
de strafmaat verhoogd tot 3 maanden
hechtenis of 1000 boete, terwijl voor
een j.iar de bevoegdheid tot het besturen
van motorrijtuigen ontzegd wordt.
VOETBAL.
Wed'Strij.duitslagen van Zondag.
Nederlandsche Voetbalbond.
Afd. IV 3e klais A.
Vlissingen IIZeelandia II
WakherenTerneuzen
Goes
Walcheren
Middelburg II
Zierikzee
Terneuzen
Sinoto
Vlissingen II
Zeelandia II
HQ
re
4
3
2
4
3
3
5
4
iw
re
4
3
2
2
1
1
1
TO
re
re
8
6
4
4
2
2
2
5-
5-
doelp.
v.—t.
13-2
14-2
7-0
8-12
8-10
4-12
8-10
7-21
-1*
-1
2.-
2.-
2.-
1.—
0.66
0.66
0.40
De Courant Het Nieuws van den Dag
Terneuzen 2 Vlissingen 3. 2—6.
Gister is albier voor de Z.V.B. een wed-
strgd gespeeld door bovengenoemdeelf alkn,
welke door VI is gewonnen.
Bij de rust was de stand 40 voor VI.
In de tweede helft wist VI. haar voorsprong
te verhoogen tot 60, welke zg tot onge
veer 5 minuteu voor het einde behield;
in deze laatste miouten kon T. 2 doel-
punten maken en alzoo haar achterstand
verkleinen tot 6—2.
WalcherenTerneuzen 1. 5—1.
Het eerste elftal van T. speelde te
Middelburg tegen Walcheren.
Met blanken stand werd gedraaid. Na
de rust werd door W. 5 maal gescoord,
terwijl T. daarentegen slechts kans zag
uit een strafschop .haar eer te redden"
LOOP DER BEVOLKING
VAN TER NEUZEN.
In de afgeloopen week hebben zich in deze
gemeante gevestigd:
J. de Ruijter, diemstibode, Scheldekade 60,
van Sas van Gent.
F. E. Westerik, leerl.-verpleegster, Axelsche-
straat 50, Apeldoom.
Gh. W. J. Penne, dienstbode, Nieuwstraat
24, van Axel.
A. B. Daelman, Bonder, Kerksteeg 2, van
's Hertogenibosch.
C. Visser, dienstbode, Dekkerstraat 48, van
Wassenaar.
Vertrokken:
L. A. M. Daens, zonder, Noordstraat 37,
naar Aelst.
P. F. A. de Waal, wagenmaker, Kanaalweg
114, naar Hontenisse.
BRANDKAST MET OUDE MUNTEN
OPGEH AALD.
Een visscher heeft op de Zuiderzee tus
schen Warder en E ersheim, een oude
brandkast in het net opgehaald. Bij het
stuk hakken bleek d-j kast f 1200 aan
oude munten te bevatten.
OVERREDEN EN GEDOOD.
De 50jarige gehuwde Van Luik, woon-
achtig te Vlaard ngen, is Vrgdaga ond op
den Schiedijk onder de gemeente Vlaar-
dingen, toen hg een voor hem aitrgdenden
fietser aanread, van zijn rijwiel gevallen,
juist op het oogenblik dat er een vrachtauto
aankwam. Hg werd door de vracbtauto
overreden en onmiddellgk gedood.
VROUW VERBRAND.
Zaterdagmiddag onge veer 12 uur ontdekten
buren, dat vlammen sloegen uit de achter
zgde van het pereeel Lange Nieuwstraat
no. 100 te Utrecht. Toen men zich toe-
gang tot de woning verschaft had, bleek,
dat het vuur woedde in een achterkamer,
waar de bejaarde bewoons*er, mej. B., te
bed lag. Zg was geheel verkoold.
Het vuur werd met emmers water ge-
bluscht. De schade aan het pereeel is niet
groot. Vermoadelgk is de brand ontstaan
door het omvallen van een petroleumlichtje,
tengevolge waarvan het bed vlam vatte.
VLIEGTUIG OMLAAG GESTORT.
Omtrent het in ons vorig nummer onder
Laatste Berichten vermelde vliegongeval te
Soesterberg wordt nader gemeld
Om ongeveer elf uur waren de vliegenier
Blink en de mecanicien Van de Geest op-
gestegen, teneinde een oefenvlucht te maken,
zooals dat met de militaire vliegtuigen van
de Luchtvaartafdeeling Soesterberg dagelgks
geschiedt. Toen het toestel na volbrachte
vlucht reeds weer tot op lage hoogte was
gedaald, sehijnt een fout in de besturing
te zijn gemaakt, tengevolge waarvan de
machine plotseling omlaag stortte. On
middellgk snelde het aanwezige personeel
van het vliegkamp toe, ten einde de beide
inzittenden te bevrijden. Dit was te moei-
lijker, omdat de benzinetank van de machine
door den val gebroken was, tengevolge
waarvan de benzine over den heetgeloopen
motor liep, die in brand geraakte. Het
toestel werd vernield.
Niettemin slaagde het personeel er in
om door moedig optreden Blink en Van de
Geest vaD een wissen dood te redden.
AFSLUITDIJK BEZWEKEN.
Vrgdagmorgen om elf uur is bij de her-
stellingswerken aan sluis 1 te Den Bosch,
waar voor rekening van het waterschap de
Aa een nieuwe duiker met doorspoeling
gebouwd wordt, de afsluitdijk tusschen de
Zuid-Willemsvaart en hetdaarachtergelegen
werk, bezweken. De vermoede ijke oorzaak
daarvan moet gezocht worden iD het feit
dat onder den wand een wel is ontstaan
van zoo groote afmeting dat de geheele
wand bezweek en een gat van ongeveer
meter in den kanaaldijk ontstond waardoor
het traject tusschen de sluizen 1 en II zijn
water verloor. Het scheepvaartverkeer zal
voor eenige dagen stilliggen. De schade
is nog niet bekend, doch moet aanzienlrjk
zjjn.
Nader wordt gemeld:
Alle pogingen om het gevaar te bezweren
waren vruchteloos. Het water uit de Zuid-
Willemsvaart stroomt met kracht de rivier
de Aa in, de twee machineloodsen met
machines meesleurend. Sluis I is gesloten
terwijl sluis 11 het van boven komende
water keert. De Zuid-Willemsvaart loopt
bgna geheel leeg. Een schip dat tegen de
beschoeiing was gaan liggen, om het door-
breken tegen te houden ligt nu in den weg,
een ander schip loopt gevaar doormidden
te breken. Men vreest voor verdere ver-
zakking van den kanaaldijk en brengt thans
zakken zand aan, waardoor de kracht van
het uitstroomer,de water vermindert.
Ook meer nabjj de stad is een stukdijk
weggezakt en vreest men voor de daar
liggende kleine betonnen brug.
De schade kan nog niet worden geraamd.
Het werk werd uitgevoerd door den heer
Hoyinck te Arnhem. De scheepvaart op
de Zuid-Willemsvaart ligt natuurlijk geheel
stil.
Met man en macht was men des avonds
bezig aan het dichtingswerk, dat, ondanks
de duisternis en den neerplassenden regen,
den ganschen nacht werd voortgezet.
Om 7 uur waren reeds 4000 zakken
zand bjj de doorbraak neergeworpen Men
hoopt aldus een voldoende bekisting te
krijgen en het water tusschen sluis 1 en 2
op zooianig peil te houden, dat men de
daar liggende schepen naar beneden kan
aflaten. Dan zal begonnen worden met
het leggen van een nieuwen damwand.
De kleine betonnen brug bij het Bossche
pad zal men wel kunnen houden.
De dichtingswerkzaamheden staan onder
leiding van den hoofdingenieur, directeur
van den rgkswaterstaat, De Gelder.
DE KLAPSTOEL.
Men schrgft uit Barneveld
Inderlgd heeft het College van Kerk-
voogdij der Ned. Herv. Gem. alhier besloten,
aan particulieren toebehoorende kerkplaatsen
bij overljjden der rechthebbenden, in
DE ECONOMISCHE POSITIE VAN
NEDERLAND.
Op ide on langs geihouden vergadering
van het Verbond van Nederlandsche
Werfcgevers heeft de voorzitter, Dr. F. G.
Waller, oud-directeuz van de bekende
Delftisdhe Gist- en Spiritusfabriek, een
redevoering gehouden, waarin hij op zeer
duidelijlke wijze de economische positie
i Nederland schetste en de moiddelen
aangaf om daaxin de zoo noodzakielij'ke
verbeteringen te bremgen. Hij wees er
eerst op, dat volgens verschillenide offi-
cieele uitlatingen erkend wordt, dat de
gang van zaken, afgeziien van een aantal
gunstige uitzondieringen, in de groote
meerderheid der bedrijven onbevredigend
Dit wordt ook bevestigd door het
geringe bedrag der industrieele emissies
en de cijfers over de werkloosheid.
De oorzaken van deze versclhijnselen
zijn ten deele van algemeenen aand en wel
voor zoover zij voortkomen uit de verar-
ming tengevolge van den oorlog en het
verlies vail afzetgebied door verplaatsing
der Industrie naar buiten Europa gelegen
plaatsen. Inderdaad heeft Buropa sedert
1913 heel wat afzetgebieden verloren,
welke voornamelijlk thans door Japan en
de Ver. Staten worden bediemd. Verder
is Europa, inplaats van dat het voor den
oorlog 4 milliard dollar van de Ver. Sta
ten te vorderen had, tihans 5 milliard dol
lar sohuldig. Tenslotte hebben vrijwel
alle Euopeesche landen zich met hooge
tolmuren omringd1, waardoor de onder-
linge ruil van produoten zeer wordt be-
moeilijkt.
Voor een ander deel zijn de oorzaken
op Nederland zelf terug te voeren. Uit
een onderzoelk is Dr. \Valler n.l. geble-
ken, dat in de ons omringenlde landen de
productiekosten, met name voor zoover
deze veroorzaakt worden door de loonen
en arbeidstijden, heel wat lager zijn dan
in ons land. Nederland is omgeven door
landen, waarin de productievoorwaarden
gunstiger, ten deele zelfs verbazend veel
gunstiger zijn en het is dan ook niet te
verwonlderen, dat ook in het bijzonder
onze industrie moeilijke tijden doormaaikt.
Men tradht de oorzaak daarvan wel eens
te zoeken in de bewering, dat Nederland
achter gebleven is in de volmaking barer
fabrieken, doch deze bewering meent Dr.
Waller, «dlie ten deze toch zeker bij uitstek
deskunidig is, beslist te moeten ontkennen.
De ouitiillage der Nederl. industrie, als ge
heel kan' vol kom en de vergelijking met
het buitenland glansrij.k doorstaan.
Na op het groote belang te hebben ge
wezen dat onze kolonien voor onze Neder
landsche welvaart zijin, kwam Dr. Waller
tot de conclusie, rf'at de Nederlandsche
industrie slechts zeer moeilijk den strijd
met de overige laniden kan volhouden,
omdat wij een'duurte-eiland zijn temidden
van lanld'en, waar de productiekosten veel
lager zijn. Onze productiekosten moeten
dus naar beneden en- daarvoor zijn 3 din-
gen noodiig: ten eerste stexke verlaging
van staats- maar vooral van gemeente-
uitgaven, zoodat lage belastingen kunnen
worden geheven: ten tweede soepele toe-
passing der Arbeidswet met zoo noodig
wijziging op sommige punten en ten derae
verlichting van de hooge lasten, die in het
bijzonder de industrie treffen.
De publii'ke opinde zal haar stem zoo
luid moeten doen hooren, dat de Overheid
den durf zal hebben door een welover-
wogen energiek doorgevoerde bezuini-
gingspolitiek, een groot stuk der abnor-
mal'e duurte, te doen verdwijnen.
