GEMEN8DE BERICHTEN.
PROCEDURE TEGEN DE TELEGRAAF.
SAS VAN GENT.
In den Plasregen.
BROEDMACHINE DOOR RATTEN
LEEGGEHAALD.
GEMEENTERAAD VAN
TER NEUZEN.
tor et emergo, wordt ongetwijfeld ook
door dit deel der Z-eeuwsche bevolkino
gehuWigd. Welnu, heeren, het is tharas
aan u om het een handje te helpen er weer
bovenop te komen.
AFDEELING ZEELAND VAN DEN
0HRTSTEL1JKEN BOEREN- EN
TUINDERSBOND.
Maandag hield de afdseling Zeeland van
den Christelijken Boeren- en Tuindersbund
haar jaarvergadering te Middelburg, welke
djor den voorzitter. den heer C. P. Vogelaar
werd geopend met een woord van welkom.
betreurde de geringe toename van het
ledental, doeh wees er op, dat de bond toch
goed en nuttig werk verriclit.
De penningmeester bracht rekening en
verantwoordiDg nit, waaruit bleek, dat het
jaar 1926 een goed slot van f6.321/, op-
leverde en dit met het vroegere saldo een
kassaldo van f 520.771/s vormt.
Tot bestuursLden werden herkozen de
heeren Padmos voor Schouwen, De Bliek
voor WestZeeuw ch Vlaanderen, De Feijter
voor Oostelijk Zeeuwsch-Vlaanderen eD
Dominicus voor Zuid-Bevsland.
Tot afgevaardigde naar de op 12 Julite
houd.-n bonds vergadering te Dordrecht
werd benoemd de heer G. v. d. Putte te
Vlissingen en. tot zjjn secundus de heer
Winter te Middelburg.
Bij de rondvraag werd o. a. de vraag
gesteld of het n;et gewenscht is uit de
afdeelingskas bij v. f 100 beschikbaar te
stellen voor het herstel der schade, toege-
bracht aan de landerijen onder Axel.
Besloten werd ecbter den steun aan de
particulieren over te laten, terwijl verzekerd
werd, dat het Provinciaal Watersnood-
comite zorg zal dragen dat ook zij, die in
die omgeving schade opliepen, geholpen
zullen worden.
Hierna hield de heer jhr. J. C. C. San-
berg, directeur van het informatiebureau
voor landverhuizing een inleiding over
„Emigratie". Speciaal Canada werd be-
handeld en op de inleiding volgde een
opgewekte gedachtenwisseling over dit
belangrijk onderwerp.
ZAAMSLAG.
Dezer dagen werd bij dag van de wo-
ning staande in de buurtschap Reuzen-
hoek van J. S.( door een der ruiten een
projeotiel geschoten, dat daarin een gat
boorde van 1 c.M. middellijn. Den door
de plaatselijke politie ingesteld onderzoek
naar de oorzaak heeft geen resultaat op-
geleverd. Er kon niet worden geconsta-
teend of met een vuurwapen dan wel met
een kattapult is g'eschoten. Er is geen
schot gehoord en er werd ook geen pro-
jectiel gevond'en.
zou komen, waarbjj de heer Sturm liever
niet aanwezig zou zijn
De heer Sturm verliet daarop woedend
de vergadering.
De notulen werden daarna goedgekeurd
Nu kwaoi het ingekomen stuk ter tafel.
De burgemeester herinnetde den raad er
aan, dat deze met a'gemeene stemmen hem
opdracht gegeven had een teekening te
laten maken ter verbetering van den op
en afrit aan de haven. Nu was hem ge-
bleken dat de heer Sturm, eigenmachtig
buiten den raad en hem om, de teekening
naar zijn inzichten had laten verand-ren.
De burgemeester beklaagde zich over deze
daad en zeide, dat de heer Sturm als raads
lid, daartoe het recht niet bad. B. en W.
hadden deze teekenirg dus niet wiilen
behandelen. Volgens hen was de ingekomen
teekening niet de teekening gemaakt in
opdracht van den raad, maar een teekening-
Sturm.
Er ontstonden heftige discussies. De
raad noemde de hande'wijze van den heer
Sturm minder net. Nog deelde de voor
zitter mede, dat een besluit tot het maken
van een teekening over den op- en afrit
aan de haven, met algemeene stemmen in
een vorige vergadering genomen, onwettig
was, aangezien dat besluit genomen was
bij de rondvraag, hetgeen niet toelaatbaar is.
De voorzitter sloot daarna deze rumoerige
vergadering. (M. Crt.)
VLISSINGEN.
Maandagavond heeft de polirie te Vlis-
singens groot verzet ondervonden bjj de
arrestatie van een man, die in dronkenschap
een ruit van het voormilig Beursgebouw
insloeg. De agenten moesten zich tegen
de opdringende menigte met de gummistok
verdedigen en een der ergste verzetplegers
werd ook naar het bureau overgebracht.
RECHTSZAKEN,
Namens het lid der Tweede Earner, de
heer Abr. Staalman, zijn de N.V. Dagblad
De Telegraaf en de heer J. C. Schreuder,
redacteur van dit blad, tegen 7 Juli voor
de rechtbank te Amsterdam gedagvaard.
Tegen hen is een vordering ingesteld tot
schadevergoeding, steunende op art. 1408
B. W., ter zake van beleediging. De heer
Staalman acht zich beleedigd door den
inhoud van het artikel onder Spotternij of
Sotternjj in De Telegraaf van 31 Mei op-
genomen, voornamelijk waar van hem
gezegd wordt, dat hij een voorbeeld heeft
gegeven, hoe men een belofte, in de hitte
van den verkiezingsstrijd gegeven, niet
nakomt.
voor f 185, F J. Draeze te Sas van Gent
voor f172.
Glas- en verfwerk R. Crucke teWest
dorpe voor f 229 A. de Pauw te Sas van
Gent voor 183,50, gegund.
Metsel timmer- en loodgu.terswerk
G. Wittebroodt te Sas van Gent voor
f 3925, gegund.
COMMISSORIAAL ONDERZOEK
VLAS-lNDUSTRIE ZEEUWSCH-
VLAANDEREN.
De Minister van Binnenl. Zaken en
Landbouw heefit ingesteld een commissie
tot onderzoek naar de moeilijkheden voor
de vlasindustrie in Zeeuwsch-Vlaanderen
O. deel.
De commissie is samengesteld als volgt:
Ir. A. H. Steensma, hoofdinspecteur van
den Arbeid te Dordrecht, lid en voorzit
ter der commissie; Meijer de Vries, rijks-
inspecteur voor de werkverschaffing te
Den Haag; F. J. van Campen te Graauw;
D. J. Dees, Ter Neuzen; J. de Feijter,
Zaamslag; L. de FeijterHuijssen, Ter
Neuzen; B. N. Loerakker, Haarlem; F. J.
Jurgens, Amsterdam; L. v. Vliet, Utrecht;
P. C. van Helsland, St. Jansteen; K. I. B.
A. de Coster, Den Haag; en Ir. C. Ste
vens. rijkslandbouwconsulent, Goes, lid
en secretaris der commissie.
Bepaald is, dat de leden der commis
sie hunne van de meerderheid der com
missie afwijkende beschouiwingen, des ge
wenscht afzonderlijk kunnen kenbaar
maken.
De commissie heeft gisteren haar eerste
zitting te Dordrecht gehouden.
De commissie is gisteren door den
voorzitter, den heer ir. A. H. Straatman,
geinstalleerd met de volgende rede:
Mijne Heeren,
Gij zuilt evenals ik wel hedenmorgen
het ministerieel bericht uwer benoeming
tot lid der commissie tot het instellen van
een onderzoek naar de moeilijkheden,
waarmede de vlasindustrie in Zeeuwsch-
Vlaanderen (Oostelijk deel) te kampen
heeft, hebben ontvangen.
Nog voor die benoeming heb ik mij
echter, na overleg met den Minister, de
vrijheid' durven veroorloven u reeds voor
een eerste vergadering op te roepen,
welke nu inderdaad de eerste officieele
vergadering onzer commissie mag heeten.
Gij zijt zoo welwillend geweest aan dien
oproep gehoor te geven, waaruit ik meen
te mogen concludeeren, dat gij uw benoe
ming als lid dezer commissie hebt willen
aanvaarden. Ik stel uwe opkomst dan
ook op hoogen prijs en veroriderstel, dat
gij met den Minister van Binnenlandsche
Zaken en Landbouw dank verschuldigd
zult achten voor uwe benoeming en voor
het daardoor in ons gestelde vertrouwen.
Gij alien weet, maar al te goed, waar-
om het hier gaat. Een deel van ons va-
derland, en zeker niet het minst vlijtige,
ligt in verdrukking door zware concur-
rentie van een aanliggenden staat, en
zooals het dikwijls helaas ook met den
zieken mensch gaat, er zijn vele medicijn-
meesters, doch slechts zelden dient zich
een geneesheer aan.
Zult gij het nu met mij aandurven te
trachten den geneesheer te zijn Ziet,
de samenstelling der commissie doet mij
vermoeden, dat wij het gezamenlijk in
derdaad een heel eind zullen kunnen bren
gen, want ik verwacht van u, dat ge in
staat zuit zijn juiste en volledige inlichtin-
gen nopens den geheelen vlasbouw, de
vlasindustrie en den vlashandel te ver-
strekken.
Intusschen laat ik niet na hier even te
verklaren, dat door de medebenoeming als
leden dezer commissie van den heer Ste
vens, die als Rijkslandbouwconsulent het
district Zeeuwsch-Vlaanderen beheerscht,
van den heer Meijer de Vries, Rijks-
inspecteur voor de werkverschaffing, die
al in zoo menige kwestie van ongeveer
gelijken aard als deze is, waardevollen
arbeid heeft gepresteerd, en van den heer
De Coster, die als bezuinigingsinspecteur
eventueele financieele onderdeelen zal
toelichten, ik mijn taak als voorzitter wel
veel verlicht zal voelen.
Laat ik u eerst zeggen, dat ik reeds op
verkenning ben uitgeweest, nadat ik van
den directeur-generaal van den Arbeid
vernomen had, dat het ifi de bedoeling
der regeering lag, dit allerbelangrijkste
vraagstuk in Zeeuwsch-Vlaanderen ern-
stig onder de oogen te zien. Doch gij
zult het mij niet euvel duiden, als ik u
openhartig verklaar, dat ik mij niet in
staat acht nu reeds, ook maar bij benade-
ring, te zeggen, wat met eenige waar-
schijnlijkheid het resultaat van ons in te
stellen onderzoek zal zijn.
Ik doe echter een beroep op het ver
trouwen, dat de Minister heeft gemeend
in u te mogen stellen, door u in deze com
missie te benoemen en stel mij voor, dat
gij alien niet anders dan naar beste weten,
met nauwgezietheid en onpartijdigheid de
komende kwesties tot in de kleinste bij-
zonderheden als algemeen belang zult be-
kijiken en ik spreek hierbij de verwach-
ting uit. dat door eendrachtige samen-
werking het mogelijk zal blijken, waar
Nederland steeds meer en meer op in-
dustrie schijnt aangewezen te zijn, deze
vlasindustrie, die voor een goed deel nog
van recenten datum is, als verruiming van
werk gel eg en he id in ons vaderland te be-
houden en wel in den vorm van een kern-
gezonde. zichzelf reddenden bestaans-
factor.
Mijne heeren, gij zult u wel indachtig
willen zijn, dat onze benoeming in deze
commissie een ministerieele daad is, die
als zoodanig reeds voldoening zal wek-
ken bij de bevolking van het zoozeer van
het overige deel van Nederland geisoleer-
de Zeeuwsch-Vlaanderen. Zij zal begrij-
pen, dat ook dit deel van het 'Nederland-
sche grondgObied der regeering ter harte
gaat en zij zal eveneens ervan overtuigd
zijn, dat, zooals gij hier in deze commissie
vereenigd zijt, gij in staat zult zijn voor
haar vruchtbaar werk voort te brengen.
Het Zeeuwsche devies, dat luidt; Luc-
„Wer reitet so schnell darch Kot and
Wind". Deze variatie op Goethe's Erlen-
konig zou kunnen toegepast worden op de
deelnemers, die Zondag bij gelegenheid der
statiekermis aan den z g. betrouwbaarheids-
rit hebben meegedaan.
Alhoewel de barometer op wind en regen
stond, nam zoowat tegen zes uur dit gedeelte
van het kermisprogramma een aanvang.
Een wegwedstrijd zooals deze, mag met
recht den naam van betrouwbaarheidsrit
dragen.
Reeds na de eerste ronde goot het, alsof
het met emmers uit de lucht kwam vallen.
Maar sportmaniakken op de fiets laten zich
door de elementen niet gauw uit het veld
slaan.
Van de vijftien deelnemers achtten het
onder dergelgke gezegende omstandfgheden
een stuk of acht evenwel maar verstandiger
onderweg een veilige schuilplaats op te
zoeken.
De rest zette den eenmaal begonnen arbeid
voort. En zij reden, reden, door slik en
regen en wind, tot zij, ten langen leste
onherkenbaar als de Citroenrjjders op hun
tocht door de Sahara de eindstreep bereikten.
Van het heele stel bleken er bp slot van
rekening slechts een viertal »betrouwtaar".
De meest betrouwbare was Van Acker
uit de Zandstraat. Deze omgeving schijnt
voor dergelijke prestatles een geschikt
oefeningsterrein te bieden.
De tweede was de Selzaetenaar De
Bruycker, nummer drie Bauwens en de
laatste Gaspard Fripplat alle drie mannen
van de vlakte, die zich in hun Selzaetsche
surrounding, welke eveneens de eer heeft op
veel zand en slik te kunnen aanspraak maken,
de gelegenheid gehad hebben, zich de kunst
van het ploeferen en plassen langs onher-
bergzame wegen eigen te maken. En dat
is„what you call" een betrouwbaarheids
rit in optima forma.
HULST.
Benoemd tot substituut griffier bij de
rechtbank te Tiel, Mr. A. J. E. Terwindt,
thans griffier bij het kantongerecht alhier.
HOOFDPLAAT.
Vrjjdag kwam de raad van Hoofdplaat
in voltallige zitting bijeen.
Na voorlezing der notulen vroeg de voor
zitter of de raadsleden nog op- of aanmer-
kingen hadden.
De heer Sturm vroeg het woord. Hij
zeide, of de notulen zijn onjuist, of mijn
agenda is niet in orde.
Volgens den heer Sturm bleek uit de
notulen, dat op zjjn agenda had moeten
staan het puntherziening der haven- en
kasgelden.
De vootzitter zeide, dat hjj deze vergade
ring bijeengeroepen had naar aanleiding
van een ingekomen stuk. De heer Sturm
begon he'ig te protesteeren en zeide, dat
hp dan maar liever de vergadering verliet.
De burgemeester zeide hc-el goed te begrij-
pen, waarom de heer Sturm wilde ver-
trekken, aangezien er een stuk ter tafel
ONGELUKKEN.
Zondagmiddag is een vrachtauto met 20
huiswaarts keerende visschers in de sloot
geraakt, langs den Terbregschen weg onder
Hilligersberg, doordat de wagen bjj het
keeren in het zachte gedeelte van den weg
kwam en toen weggleed. Twee personen
liepen vrij ernstige kneuziDgen op en werden
per auto naar Rotterdam gebracht. De
auto had slechts weinig schade.
Zaterdagavond reed de heer N. uit
Lunteren, per auto van Ede naar Lunteren.
Door het dwfect raken van de stuurinrich-
ting reed hij bjj het uitwjjken tegen een
boom. De inzittenden werden alle min of
meer ernstig gewond. Mevrouw N. is
's nachts aan de gevolgen overleden.
Te Venlo is Zaterdagmiddag de
7 jarige Jos V., die op den Veldenscher
weg op een in beweging zjjnden kolenwagen
klom, gevallen. Het linkerwiel van den
wagen ging hem over het lichaam. Hevig
bloedend aan het hoofd en in bewusteloozen
toestand werd hjj naar het Gasthuis over
gebracht, waar hjj eenige uren nadien
overleed.
UIT EEN TREIN GEVALLEN
Dinsdagochtend omstreeks 3 uur heeft
een waker van de pletterjj v. h. L. 1. Ent
hoven Cie. te Delft een vrouw in be
wusteloozen toestand op den spoorweg
gevonden. Hjj waarschuwde de pilitie,
die de vrouw per auto naar het gasthuis
vervoerde. Zjj bleek een schedelfractuur,
een gebroken linktrarm en een gekneusde
borstkas te hebben. Vermoedeljjk is de
vrouw, die de 56-jarige C. Catlende van
den Mathenesseidijk te Rotterdam bleek
te zjjn, uit den trein gevallen, die te 22,43
van Delft naar Rotterdam vertrekt. Zij is
in verband met haar toestand nog niet
verhoord kunnen worden.
Den reiziger, die e 22,43 aan het station
te Delft is uitgesrapt en bjj deze vrouw
in den coupe heeft gezeten, wordt verzocht
zich zoo spoedig mogeljjk aan het bureau
der politie, afdeeling recherche, te Delft
te vervoegen.
UIT DE LUS GESCHOTEN.
Maandagmiddag omstreeks halfvjjf schoot
op het terrein der hoogovens te Velsen, bij
het opheffen een zeer zwaar werkstuk uit
de lus. Het kwam terecht op het hoofd
van den gehuwden Duitschen arbeider
Rirchhof, die onmiddelljjk gedood werd.
AANRIJDING MET DOODELIJK
GEVOLG.
Te Middelharnis is de wielrijder L. Jor
daan Czn. door onbekende oorzaak in aan
rjjding gekomen met een auto van den heer
Djjkers, en daaronder t'-rccht gekomen. Hij
is aan de daarbij bekomen wooden overleden.
EEN ONGELUK.
Maandagmiddag werd te Amsterdam een
agent van politie aan den Overkant van
het Y, dicht bjj het Noordhollandsch Kanaal,
aangesproken door een 6jarig jongetj», dat
hem mededeelde verdwaald te zjjn. Het
bleek dat het ventje in de Westerstraat
woonde. Toen hjj door den politieagent
naar huis gebracht was, vertelde hjj, dat
zjjn 5-iarig broertje bjj het stekeltjes vangen
in het water van het Noord-Hollandsch
Kanaal wa3 gevallen, ongeveer ter hoogte
van het Vinkenbuurtje. De po'itie stelde
een onderzoek in. Van eeu boot van de
haveopolitie werd op de p'aats, door het
jongetje aangewezeu, gedregd, doch tot nog
toe zonder resultaat. Het jongetje is echter
niet thu's gekomen, zo^dat hem vermoede
ljjk wel een ongeluk is overkomen.
De heer T. B., wouende aan den Vlietweg
te Rjjswjjk kwam een dezer dagen op het
politiebureau aangifte doen van diefstal van
180 kuikens, die uit een broedmachme zouden
zjjn oatvreemd. De pilitie stelde een onder
zoek in, dat zich zelfs uitstrekte tot de
markten in deze omgeving, doch zij vond
geen spoor van den dief of de kuikens.
Gisteren kwam de heer B. Vertellen, dat
hij de daders van dezen geheimziunigen
diefstal zelf had ontdekt. Bjj het wegruimen
van de broedmachine had hij indenhoutea
vloer, waarop deze bad gestaan, een gat
ontdekt, dat naar een rattenhol leidde.
In het hoi werden nog 135 doode kuikens
aacgetroffen. Een tweetal van de moord-
dadige ratten, die uit het gat trachtten te
ontvluchten, werdonmiddeli jjkdoodgeslagen.
(Vervolg uit het Tweede Blad.)
De lieer VAN DUKE had niet kunnen den-
ken, dat er over deze zaak nog zoo'n bespre-
king zou volgen, nu over de hoofdzaak reeds
4 jaar geleden is beslist, en er nu nog een
voor stel zou komen om het niet te doen. Hij
me ent, dat dit moeilijk gaan zou. Dat wil niet
zegigen, dat spreker zoo'n erge voorstander
is van de waterleiding. Hij heeft bezwaar
tegen den diwang diem de mensdhen moet wor
den opgelegd. Toen hij de artikelen las, die t
worden vooirgesteld, heeft hij er uit begrepen, f
dat er ten slotte geen mensdh meer in oe ge-
meente zal zijn of hij zal moeten aansluiten.
Het water, dat de mensehen thans hebben, keu-
ren ze natuurlijk alleimaal af.
Overigens is hij van oomdeel, dat het met
de behoefte aan water hier vrij wel gaat. Spre
ker zal niets zeiggen van de oudere woningen,
maar de nieuwe woningen hebben allemaal
een bakje van 4 M3. em daar komen ze vrijwel
mee toe. De toestand is ook in ander opzicht
heel anders dan voor 4 jaar, aangezien men nu
alis men gebrek heeft, ten alle tijd goed en met
duur goed water koopen kan. Em als dan de
mensehen die een klein bakje hebben het in
tijden. van droogte al eens moeten laten vullen,
dan komt hen dit nog niet zoo duur als bij aan-
sluiting aan de waterleiding. Indien de wa
terleiding dus nog zou kunnen worden afge.
schaft, dan is spreker er voor.
Als er nu bepaald gebrek was aan water,
was het iets anders, maar waarom zal men er
zooveel voor betalen, als men goedkooper te
recht kan Voor een bedrag van 2,25 bren
gen ze tagenwoordig 75 emmers water in je
bak. Bestaat de mogelijkheid nog aan de
waterleiding te ontkomen, dan is spreker er
voor. De vraag is dan maar: hoe dat te doen?
De heer VAN DRIEL geeft te kernnen, dat
hij door de verklaringem in het jaar 1923 uit-
gesproken, steeds de meening was toegedaan,
dat het tarief voor woningen zoals die van de
wonmgbouwvereeniginig niet hooiger zou loo-
pen dan f 13 per jaar of 26 cent per week en
hij heeft onder zijme kameraads ook in dien zin
de waterleiding gepropaigeerd. Hij meemt voor
die stelling ook goede motieven te hebben. Ten
onrechte worden de slaapplaatsen onder het
dak voor learners meegeteld. Dit is in strijd met
de theorie onzer Bouwverordeningdie voor
een wonimg van twee verdiepingen een hoogte
voorsohrijft van 7 Meters. Men dient voor de
woningen met dakkaimers die alzoo buiten be-
sohourwing te laten. De bedoeling is ook nooit
anders geweest, want ware de stelling van den
heer Verlinde juist, dan was de waterleiding
daardoor in zijn opzet onmogelijk geweest.
Spreker is een voorstander van de waterlei
ding; hij acht die in het algemeen belang met
het oog op de rednheid en het gemak en acht
die ook vooral noodig voor een plaats als Ter
Neuzen. Hij heeft ook vertrouwen in de zaak,
aangezien de Regeering toch ook een waar-
borgfonds van 500.000 fourneert en die zou
het Rijksbureau voor watenleidingem toch ook
zoo maar niet in het water gooien.
De heer VAN AKEN verklaart zich ook
voorstander van een waterleiding, maar de
praktijik van het levem verzet zich wegems de
gevolgen wel eems tegen de invoering van op
zichzelf hoogst nuttige zaken. E.r zal in elk
geval door de gemeentenaren een groot bedrag
moeten worden opgebraefct. Al zal dat mis-
schien geen f 45.000 zijn, doch wellicht f 35.000
of zelfs maar f 30.000, dat is dan toch nog een
groote som. Dat moet er komen en ook kan
het niet anders of de verplichting tot aanslui-
ting moet er komen. Het overeengekomen ka-
pitaal moet gefoumeerd worden. De vraag is
echter wat er zal gebeuren als wij er ons tegen
verizetten. Wat zullen wij moeten betalen
voor hetgeen reeds gesehiecl is, als de
zaak ongediaan zou worden gemaakt. Om de
zaak van de baan te kegelem is een zeer ver-
strekkemd voorstel en hij verklaart, daarom-
trent zijn stean nog niet te kunnen bepalen.
De VOORZITTER geeft te kennen, dat het
niet van bekemdheid ontbloot was, dat er be-
zwaren zijn gerezen tegen de waterleiding. Die
bezwaren kunnen worden aangedikt, zij kun
nen ernstiger wordem voorgesteld dan ze zijn,
doch dit moet er niet toe leiden dingen te
doen, die wij niet zouden kunnen verantwoor-
den tegenover onze naasten en tegemover ons
zelf. Men dient dan een anderen weg te be-
wandelen dan de dingen die men met zorg
heeft helpen optoouwen weer zonder meer om-
ver te werpen; de gevolgen daarvan zouden
ook niet zonder beteekenis zijn.
Toen in 1923 het besluit genomen moest
worden stond men voor een drietal vraagstuk-
ken, thans rijzen er twee, nl. de rentabiliteit
en de verplichte aansluiting. Vroeger kwam
daar nog bij risico voor de gemeentekas.
Wat de eerste vraag betreft zal spreker
eenige cijfers moeten noemen en dan is het
voor hem erg gemakkelijk, de rentabiliteit te
bepleiten. De heeren hebben het oude plan
nog in hun bezit, zooals dat aanvankelijk is
opgazet. De omstandigfheden zijn sinds ten
gunste van het plan zeer geiwijzigd. Toen in
1925 nog een aantal gemeenten niet was aan-
gesloten is een rrieuw plan gemaakt. Toen
werd de vraag gesteld, hoe men dit zakelijk
zou opzetten. Men heeft zich afgevraagd of
men een goedkoopere rekening zou opzetten
om het de nog niet aangesloten gemeenten
lekker te maken. Daartagen werd bezwaar ge
maakt en zoo zijn in de nieuwe berekening de
cijfers waarop de eerste begroating is opgezet
behouden. Alleen is er toen een verlaagd' ta
rief aangenamen.
Maar Meruit volgt, dat nu in 1926 de otn-
standigheden nog veel gunstiger gewordien
zijn, die lagere prijzen en besparingen ook alle
ten voordeele van de geraaimde exploitatie ko
men en dat daaruit volgt, dat de prijzen nog
naar beneden zullen kunnen. Was aanvanke
lijk voor de buizem gcraamd 13 cent per K.G.
zijmde voor 20.000 ton 2.600.000, thans is de
prijs 11 cent per K.G., hetgeen een bespanimg
is van f 400.000, of laat ons dan zeggen op
het nu kleanere plan, waarvoor niet 20.000 ton,
buizem noodig zijn f 300.000.
In de tweede plaats wordt bespaand op het
kapitaal. Aanvankelijk was geraamd een
rente van 6 terwijl nu geleemd wordt voor
4r'/s, hetgeen op het kleine plan in de jaar-
lijksche exploitatiekosten een besparing be-
teekent van ongeveer f 60.000, terwijl ook in
het algemeen de exploitatiekosten lager zullen
zijn. Nu zijn we toch alien verstandig genoeg
om te weten dat, als de kosten verminderen,
de prijs ook naar beneden kan, want het be
treft Mer een naamlooze venmootschap, waar-
van de gemeenten aandeelhoudster zijn en die
zijn er niet op uit am winst te maken.
Het bedrag dat de aanleg en exploitatie
dus minder kost, komt ten goede aan prijs-
verlaging. Eike goedkoopere prijs is dus in
ihiet belang der aangeslotenen.
En nu wat de toepassing van het tarief be
treft. De heer Hamelinfc heeft zich gebaseerd
op de uitspraak van den heer Krul, directeur
van het Rijkswaterleidingbureau. De heer
Verlinde vraagt: v/aar staat dat? Dat kan hij
in de notulen der vergadering niet vinden,
omdat dit niet in de vergadering is gezegd,
iloch bij den heer Hamelimk in huis, toen spre
ker daar met genoemrien heer een bezodk
braoht en dit type woninig besproken werd.
De heer Krul heeft toen gezegd, dat te toe-
schouwen als een woning met ihoogstems 3
kamers, waarvoor dan volgens het aangegeven
stelsel 18 's jaars zou moeten worden be-
taald.
Maar hovendien: het kamer-tarief is ook
maar voorloopig aangenamen. Men heeft keu-
ze uit verschillende stelsels. In Westelijk
Noord-Brabant heeft men het kadastrale
huurwaarde tarief, in Tholen een oppervlakte-
tarief, in Zuid-Beveland een kamertarief en
voorst bestaan ook meterstelsels.
Missohien is er ook nog een ander stelsel
mogelijk, maar er moet een definitieve keuze
worden, gedaan, want we moeten het gemreen-
schappelijk betalen, en dat gebeurt dan ook
ten slotte.
Indien het kamertarief wordt aangahouden,
wordt blijkens de uitgegevem brochure om-
trent de waterleiding een voorvloer, gang of
schuurtje in geen geval "als kamer gerekend.
Spreker heeft in het jaar 1922 in deze ge-
meente zelf de telling gedaan en kwam daar
bij tot den volgenden uitslag: lkamerwoningen
172, 2 kamers 601, 3 kamers 376, 4 kamers
381, 5 kamers 279, 6 kamers 159, 7 kamers
79, 8 kamers en meer 89, dit onigerekend kan-
torem, openibare gebouwen en stallen. Op de
1000 woningen vallen 600 of ongeveer twee
derden in de 3 laagste klassen.
In zooverre door den heer Verlinde cijfers
zijn aangehaald voor het op te brengen bedrag,
blijkt uit hetgeen door spreker is aamgevoerd,
dat de prijzen naar beneden zullen kunnen,
wegens dialing van de kosten. De rente alleen
kan met f 43.000 worden verlaagd.
En dan is door den heer Verlinde geen reke
ning gehouden met hetgeen de Industrie, de
landbouw, de openbare gebouwen en de brand-
kranen zullen opbrengem.
Zoo straiks is gezegd, dat het een zware be-
lastingdruk voor de bevolking worden zou,
doch het is onjuist in deze van belasting te
spreken. Men krijigt voor hetgeen men voor
het water betaald levensgenot. We verlangien
ook licht en lucht, en brengen diat, gedreven
door gemeensohapsgevoel, maar zoodra er
sprake is van belasting krijgen we kippemvel.
Licht, Lucht en water schept levensgenot en
dat kunnen we betalen.
Spreker herhaalt, dat de prijs van het water
naar beneden zal kunnen.
In prirncipe is ook aangenamen de tot staod-
koming met verplichte aansluiting. Men moet
bij het tot stand brengen van dergelijk werk
rekening houden met de natuur en de practijk.
Wil het tot stand komen zander te bezwarencfe
omstandigheden, dan dienen we er alien aan
mee te weaken. De praktijk leert ook, dat
ten slotte alien er gebruik van maken, maar
men moet ook rekening houden met de natuur
der mensehen, dat er veien zijn die eerst de
kat.eens uit den boom willen kijken en anderen
laten voorgaan. Dat levert echter voor het be-
drijf groote nadeelen op.
Dat ten tenislotte alien deelnemen is wel
gebleken bij de Ziuid-Bevelandsche waterlei
ding, waar tijdens den oorlog, ndettegenstaan-
de 80 per gezin moest worden betaaLd voor
aansluitkosten niet minder dan 85 Bon
der verplichting werd aangesloten. Is Goes
dan zooveel kapitaalkrachtdger, zooveel beter
dan Ter Neuzen? Kan hetgeen daar plaats
had1, dan ook niet hier, onder gunstiger voor-
waarden? De heer Van Aken schudt met het
ihoofd. Spreker wil hem toegeven, dat in zijn
vaderstad meer mensehen met geld women,
maar dat dit niet van invloed is op het water,
en dat in het algemeen het loon van ambachts-
lieden en werklieden Mer zeker niet lager is
dan in Goes.
Maar daar heeft men in de eerste jaren na
deelig gewerkt, door het uitblijven van vol-
doende aansluitingen. Van het eerste tot het
vierde jaar beliep dat 20 26 40 de
kat-uit-den-iboom-kijkerij was nadeelig, want
het lOe jaar kwam men tekort, en moest ver-
hooging van het voorschot vragen. Er zijai
mensehen die op deze wijze een zaak in gevaar
brenigen.
De heer Verlinde verklaart zich een voor
stander van de waterleiding, maar wil deze
toch eenvoudig den nek omdraaien. Men moet
met een redelijke gedachten gang aan het
werk gaan. De heer T). ScheeLe uit nu reeds
wantrouwen tegen de wethouders die hij ver-
moedelijk in September aanstaande zelf za.1
helpen kiezen, en geeft deze een brevet van
onbekwaamhedd, want hij spreekt het uit, dat
deze zich in de luren zullen laten leggen, en
de mensehen ongemotiveerd tot aansluiting
zullen dwingen. Hij wijst dan op hooge huren,
hooge waterprijzen, maar moet bedenken dat
het toch niet aangaat om het te benoemen col
lege bij voorbaat reeds booze bedoelingen toe
te scbrijven, doch dat hij dit moet besehouwen
naar de plaats die het ten deze zal innemen.
Wat de heer Van Cadsand betreft, deze is
zijn verleden getrouw gebleven, die was er in
'23 tegen en is er nog tegen.
Spreker vermeent, dat, indien in 1924 was
voorgesteld om op eigen gelegenheid een wa
terleiding te stichten, men, daar algemeen voor
zou geweest zijn. Dat zou echter egoTsme zijn
geweest van het slechtste soort.
En wat betreft het voorstel om de zaak
weer te ontbinden, dit getuigt naar sprekers
