Tar N a tuanscas Courant
Woensdag 29 Dec. 1926. No.
^ptyHTHmH IRT i A P-
GEMEENTERAAD VAN AXEL.
VAN
Vergadering van Dinsdag 7 December 1926,
des namiddags 2 uur.
Voorzitter, de beer F. Bloik, Burgemeester.
Tegen woordig de leden: M. J. Oggel, M. Kos-
ter, A. E. C. Kruijsse, J. Weijns, J. M. Baert,
A. T(h. 't Glide, F. Dieleman, J. de Feijter en
P. de Feijter; Secretaris, de beer J. L. J- Maris.
Afwezig de heeren Ph. J. van Dixhoorn en
E. van de Casteel.
(2. Slot).
3. Vaststelling zekerheid boekhouder gas-
fabriek.
Burgemeester en Wetbouder.s stellen voor,
alvorens over te gaan tot bet benoemen van
een boekhouder der gasfabriek, gelet op de
ciifers der vorige dienstjaren, de zekerheid
voor dien functionaris te bepalen op f 6000.
Uit de overgelegde staat van de ontvang-
sten over de jaren 1921 tot en met 1925 blijkt,
dat deze gemiddeld hebben bedragen 58.280.
De zekerheid behoort ten minste te zijn een
tienide deel van bet bedrag der ontvangsten.
Met algemeene stemmen wordt aldus be-
sloten.
4. Benoeming boekhouder van het gas-
bed rijf.
Burgemeester en Wethouders achten bet, in
verband met de uitbreidingsplanmen van het
gemeentelijk gasbedrijf gewensoht, over te
gaan tot het benioemen van een boekhouder
voor dat bedrijf, zulks op een jaarwedide van
f 1800, met twee eenjaarlijksohe verhoogiingen
van 100 (maximum f 2000) welke benoeming
voorloopig voor een jaar zal geschieden, en de
datum der in functietreding te bepalen. op den
dag waarop de zekerheid, hetzij een persoon-
lijke, hetzij een zakelijke, zal zijn geregeld.
Ingekomen zijn 11 sollieitaties, waarvan 2
weer zijn ingetrokken.
Overeenkomstig art. 1 der instructie wordt
door Burgemeester en Wethouders, de gas
commissie gehoord, aangeboden de volgende
voordracht: 1. A. P. le Feber te Zaamslag en
2. P. Loof te Ter Neuzen.
De VOORZITTER noodigt de heeren't Gilde
en Dieleman uit met hem het sitemibureau te
vormen.
De heer KRUIJSSE wensohte, alvorens tot
de stemming wordt overgegaan op te merken,
dat het te denken geeft, als men nagaat, dat
onder de sollicitanten iemand is met eind-
diploma hoogere burgerschool, einddiploma
hoogere handelsschool te Rotterdam -en die
daarbij verschillende goede getuigschriften kan
overleggen, en dat zoo iemand bij het op-
maken der voordracht wondt gepasseerd. Meer
wil hij er niet van zeggen.
De VOORZITTER kan alleen meedeelen, dat
de voordracht, zooals die luiidt, is opgemaakt
volgens stemming bij briefjes.
De heer 't GILDE sluit zich bij de woorden
van den heer Kruijsse aan,
Met 8 stemmen wordt benoemd de heer Le
Feber. Van onwaarde werd verklaard een
briefje met den naam Blanikert.
5. Wijziging verordening art. 178 (ex)
der Gemeentewet.
Bij missive dd. 6 November 1926 werd van
Gedeputeerde Staten terugontvangen de ter
goedkeuring ingezonden verordening vermel-
den.de de titels der plaatselijke verordepingen,
tegen welker overtreding straf is bedreigd, die
voortdiurend en met uitsluiting van alle andere
blijven gelden, waaromtrent enkele opmerkin-
gen van administratieven aard worden ge
maakt, met verzoek tot nieuwe vaststelling
na het aanbrengen der noodige wijzigingen.
Burgemeester en Wethouders stellen voor de
voor zoover noodig gewijzigde verordening op-
nieuw vast te stellen, en deelen mede, om-
trent deze verordening overeenkomstig de wet-
telijke bepalingen het advie-s der Gezonidheids-
commissie zetelend te Ter N6uzen te hebbeji
gevraagd. Deze hee^
oefeningen binnensbuis. Genoemd wapen is
reeds in het bezit der afdeeling Axel. Hij ver-
zoekt om zoo mogelijk voor het houden dier
sdhietoefeningen een lokaal te willen beschik-
baar stellen.
Burgemeester en Wethouders stellen voor,
als zijnde dit daarvoor het meest geschikt, het
gymnastieklokaal van de openbare lagere
school daarvoor besohikbaar te stellen, onder
voorwaarde: 1. dat het onderwijs daarvan
geenerlei last ondervindt; 2. dat alle bescha-
digingen voor rekening der gebruikster
komen.
De heer 't GILDE is, zooals algemeen be-
kend mag verondersteld worden, een hard-
nekkig tegenstander van de Burgerwacht en
uit dien hoofde tegen alles wat aan die heeren
scherp- en niet scherpschutters ten goede
lcomt. In dit voorstel van Burgemeester en
Wethouders zit bovendien al .heel weinig sym-
boliek! Als deze helden en revolutiebestormers
van Axel niet op de schietbaan terecht kunnen,
laat ze dan ergens anders onderdak zoeken.
Kan het bestuur van de bijzondere school
hen bijvoorbeeld niet opnemen. Hij meent zoo
vrij te Imogen zijn en concludeeren, dat de
Burgerwacht meer in het kader van de .bijzon
dere school past en daar ook meer opgevoed
wordt in den geest van militairisme en burger
wacht, Laat die heeren dus hun geweren ook
maar afvuren in de Christelijke school, wat
meer het millieu is.
De heer DIELEMAN is het met het betoog
den heer 't Gilde niet eens; De burger-
van
wacht dient niet voor het bestrijden van revo-
lutie in Axel alleen, het betreft een organisa-
tie voor ons geheele land, de beer't Gilde weet
dat nog wel beter dan spreker en als deze nu
voorstelt om hiervoor speciaal een lokaal van
de Christelijke school beschikbaar te stellen,
dan zegt spreker „dat is weer iets van den
heer 't Gilde!" Er spreekt uit de burger
wacht iets meer, daar zijn menschen in van al-
lerled gezindten. Bovendien is 't tooh ook voor
den gemeenteraad niet de vraag of er door
haar een lokaal van de Christelijke school moet
gebruikt worden. Er wordt een lokaal ge-
vraagd van de gemeente en over die vraag
moet worden beslist. De leden kunnen er
tegen stemmen, maar de heer 't Gilde moet er
geen verkeerde lezinig aan geven.
Het voorstel wordt aangenomen met 8 stem-
men tegen 1.
Voor stemmen de heeren Kruijsse, J. de Feij
ter, Koster, Baert, Weijns, Dieleman, J. de
Feijter en Oggel; tegen stemt de heer't Gilde.
8. Beschikbaar stellen van medailles voor
een konijnen- en pluimveetentoonstel-
ling.
Van wege de konijnen- en pluimveefokkers-
vereeniging „Ter Verbetering" te Axel wordt
medegedeeld, dat zij op 28 en 29 December a.s.
in het gymnastieklokaal van de voormalige
normiaalschool een tentoorustelling van konij
nen en pluimvee hoopt te houden, hetgeen van
groot nu is voor de rasfokkerij hier ter plaatse
en elders. Beleefd noodig zij den raad uit
voor deze tentoonstelling een eereprijs te wil
len beschikbaar stellen.
Burgemeester en wethouders, overwegende
dat het bekend is, dat de raad zich on 't stand-
punt stelt, de veeteelt op elk gebied te willen
steumen en te bevorderen, stellen voor hiervoor
2 kleine zilveren medailles beschikbaar te
stellen.
Met algemeene stemmen wordt aldus be-
slotem.
9. Beschikbaar stellen van gelden voor
emigratie naar Canada.
Burgemeester en wethouders merken op, dat
het den raad bekend is, dat in het voorjaar van
1926 personen met voorschot van de gemeente
zich naar Canada hebben kunnen begeven, ten-
einde aldaar hun positie te verbeteren. Onder
die personen behoort J. A. van Hoorn, die zijne
vrouw en drie kinderen achterliet. Thans is
diens positie zoodanig, dat hij gaame zag, dat
zijn gezin zich mede aldaar vestigde.
Om dit te bewerkstelligen, heeft de Emigra
tie Centrale Holland de noodige inlichtingen
daarvoor ingewonnen, welke zoodanig luiden,
dat voor dat gezin de reiskosten f 850 bedragen,
waarvan f 450 door het Rijk als voorschot
wordt getgeven, mits de gemeente een bedrag
van f 400 ter leen verstrekt door tusschen-
komst van bovengenioem.de Emigratie Centrale.
Wordt voorgesteld dit bedrac - ichot
te ;ada
ou-
>un
li-
;ig
cm Wethouders deelen mede,
dat, ingevolge bet beipaalde in art. 195 der
Lageronderwijswet met ingang van 1 Januari
1926 het onderwijs in lichamelijke oefeningen
aan de lagere scholen verplieht is. Tot het
jaar 1936 kan daarvan echter door Gedepu
teerde Staten, den inspeoteur gehoord, onthef-
fing worden verleend, voor hoogstens 2 jaar.
Zij stellen voor, die ontheffing, als bij boven-
vermeld artikel in de wet omschreven, te ver-
zoeken. Dit voorsel is gegrond op het volgend
schrijven van het hoofd der openbare lagere
school, den heer D. A. van Houte:
In antwoord op uw schrijven No. 46/117 dd.
6 November jl. heb ik de eer U te adviseeren
tot het vragen van de in art. 195 der L. 0. Wet
bedoelde vrijstelling; voomamelijk op grond
van het feit, dat geen der onderwijzers aan
mijne school verbonden, bevoegd is tot het
geven van dit onderwijs.
Voorts is er leerplanwij.ziging voor noodig,
er geen daa.rtoe benocdigde werktuigen in de
school aanwezig; eindelijk acht ik de behoefte
aan zoodanig onderwijs op bet platteland niet
groot. Reeds het onderwijs in de vrije- en
ordeoefeningen is hier verre van populair en
tal van oudens verlangen voor hun kinderen
vrijstelling van dit onderwijs.
Zooals u bekend zal zijn, kan het onderwijs
in lichaamsoefeningen mits vrije- en orde
oefeningen gegerven worden, nog tot 1936 uit-
gesteld worden.
De heer 't GILDE betreurt, dat de kinderen
dit naar zijne meening hoogst nuttige en voor
hun lidhaamsgestel zoo voordeelige onderwijs
moeten missen. Hij gaat dan ook alleen ge-
deeltelijk uit den weg voor het feit, dat geen
bevoegde onderwijskrachten aanwezig zijn die
dit onderwijs kunnen geven. Wat echter niet
is kan worden. Een der jongere onderwijzers
zou dit toch kunnen leeren. Voor de andere
argumenten van 'het schoolboofd zwicht hij al-
lerminst. Er is zooveel, dat in Axel niet po
pulair is, ook dat kan veranderen als de men
schen tot een ander inzicht komen, Hij is zoo
vrij met het hoofd der school hieromtrent van
meening te verschillen. Dit onderwijs is voor
het platteland minstens een even groote be
hoefte als voor de stad.
Het voorstel wordt aangenomen met alge
meene stemmen.
7. Beschikbaarstelling van een lokaal voor
schietoefeningen met „marga".
Van den commandant der vrijwillige burger
wacht i,s bij Burgemeester en Wethouders een
schrijven ingekomen, waarin deze bericht, dat
door den Bond van vrijwillige Burgerwadhten
besohikbaar is gesteld een geweer voor schiet-
sueun van de gemeente?
De VOORZTTTER merkt op, dat dit voor de
hand ligt, daar het rijk dan ook geen voorschot
geeft. Dat ligt in elk geval in de bedoeling.
De heer DIELEMAN wil op den voorgrond
stellen, dat hij niet tegen het voorstel is, doch
hij wil toch nog een vraag doen, n.l. of, ver
ondersteld, dat er nog meer zullen gaan, de
gemeenteraad met het verleenen van dezen
steun kan voortgaan. Het is misschien niet ge-
makkelijk, daarop thans antwoord te geven?
Daarover is ook wel reeds gesproken. Men
staat hier echter voor een speciaal geval. De
man is reeds in Canada, en als nu zijn gezin
niet gesteund werd om ook weg te komen, wat
zou dan het geval worden? Dan zou men het
toch moeten ondersteunen.
De VOORZITTER is van oordeel, dat Burge
meester en Wethouders en de raad zich met dit
besluit niet vastleggen. Ieder geval zal op
zichizelf moeten worden beschouwd.
De heer DIELEMAN kan het stanidpunt van
Burgemeester en Wethouders in dezen billijken
en begrijpem. Maar hij zou het toch nog erger
vinden, als straks geheele gezinnen zouden wil
len emigreeren. Dan zullen Burgemeester en
Wethouders omtrent diegenen tooh ook hetzelf-
de standpunt moeten innemen.
De heer 't GILDE wil waar hier gesproken
wordt van zooveel blijken van goeden wil er op
wijizen, dat men hier niets meer betracht dan
de uitoefening van een moreelen plicht tegen-
over dat gezin, daar de heer Van Hoorn toen
hij vertrok hier volop werk had op de cokes-
ovens. Het gemeentebestuur is nu ten voile
verplieht ook diens vrouw en kinderen weg te
helpen, daar het zelf de oorzaak is geweest,
daar op voorstel van Burgemeester en Wet-
houiders dezen man tijdelijk gescheiden moest
worden van zijn vrouw en kinderen.
Het voorstel wordt met algemeene stemmen
aangenomen.
10. Beslissing op verzoeken op grond van
art. 13 der L. O. wet.
Evenals vorige jaren zijn verschillende ver
zoeken ingekomen van ouiders van schoolgaan-
de kinderen, die meer dan 4 K. M. van de
school verwijderd wonen om eene vergoeding
var. sohoedsel. Zooals wij reeds in een der
vorige zittingen mededeelden, hebben wij dit
jaar nog geen rekening gebouiden met het ge-
bruik van de van gemeentewege (voorloopig)
gesubsidieerde auto-omnibus.
Burgemeester en Wethouders stellen voor
aan onderstaande personen de volgende ver
goeding per kind en per jaar toe te kennen.
A. den Beer f 15 (2 kinderen vol jaar, 1 kind
3 maanden)
Jobs, van Cadsand f 15 (2 kinderen vol jaar,
1 kind 9 maanden)
Ch. Dieleman f 10 (1 kind vol jaar, 1 kind
maanden)
A. Haak 10 (1 kind 3 maanden);
Gelein Kaijser f 10 (1 kind vol jaar, 1 kind
9 maanden);
Weezen De Kerf 20 (3 kinderen vol jaar);
Bast. Koekkoek f 10 (1 kind vol jaar, 1 kind
9 maanden);
G. Koekkoek f 10 (1 kind vol jaar);
P. Koekkoek f 10 (1 kind vol jaar);
C. de Koeijer f 15 (1 kind vol jaar);
Th. Meertens 10 (1 kind vol jaar);
Andries Overdulve f 10 (2 kinderen vol jaar,
1 kind 3 maanden)
Jacob Overdulve 15 (1 kind voor 9
maanden)
A. van Overmeire f 20 (2 kinderen vol jaar,
1 kind 3 maanden);
A. de Putter f 10 (1 kind vol jaar, 1 kind 3
maanden)
Lev. Schieman 15 (4 kinderen vol jaar,
1 kind 3 maanden);
A. van de Velde jf 15 (1 kind vol jaar, 1 kind
9 maanden)
Hubr. Willemsen /20 (2 kinderen vol jaar,
1 kind 3 maanden);
Jac. Wolfert f 10 (1 kind vol jaar);
J. K. C. Wolfert 10 (1 kind voor 9 maan
den)
J. A. Overdulve (afstand minder dan 4 K.M.&;
P. F. Velleman f 15 (1 kind voor 9 maanden);
Dirk Dieleman 10 (1 kind vol jaar, 1 kind
voor 9 maanden)
Corn. Simon 10 (1 kind voor 9 maanden).
De heer KRUIJSSE vraagt, in hoever bij het
opmaken dezer lijst rekening is gehouden met
het rijden der autobus van Kijkuit.
De VOORZITTER antwoordt, dat bij het
behandelen der begrooting voor 1926 die auto
bus nog niet werd geexploiteerd. Er is daar-
om bij het voorstelien dezer vergoedingen nog
geen rekening mee gehouden en Burgemeester
en Wethouders zouden eens willen zien, hoe
zulks dit seizoen verloopt.
De heer KRUIJSSE wijst er op, dat de voor-
gestelde bijdragen wel eens zoo hoog zouden
kunnen zijn, dat de ouders liever die bijdrage
ontvangen voor schoeisel enz. dan hunne kin
deren met de autobus mee laten rijden en dan
zouden ten slotte de kinderen er de dupe van
worden, door van Kijkuit naar Axel te moeten
loop en. Dat zou een nieuwe soort kinder-
exploitatie worden. Naar hij verneemt komt er
op de Katholieke school geen een met de auto
bus mee.
De VOORZITTER: Dat ligt dan aan de
menschen zelf!
De heer J. DE FEIJTER heeft ook verno-
men, dat er nog 12 kinderen moeten gaan; hij
acht dit grdevend en geen doen. Hij zou wen-
schen, dat er voor 1927 met het rijden der
autobus rekening werd gehouden. Het is toch
niet de beidoeling dat dit zou uitloopen op een
dergelijke exploitatie der kinderen.
De VOORZITTER geeft te kennen, dat hem
van een en ander nog niets bekend was, Bur
gemeester en Wethouders zullen een onderzoek
instellen en in 1927 een ander voorstel doen.
Het voorstel wordt aangenomen met alge
meene stemmen.
11. Vaststelling suppletoir kohier honden-
belasting, dienst 1926.
Het suppletoir kohier der hondenbelasting
voor den clienst 1926 wordt door Burgemeester
en Wethouders aangeboden met daarop 10
honden en een totaal der aanslagen van 32.
Het wordt met algemeene stemmen vastge-
steld.
12. Reclames hondenbelasting.
Naar aartleiding van ingekomen reclames
tegen de hondenbelasting wordt het kohier
overeenkomstig het voorstel van Burgemeester
en Wethouders met algemeene stemmen ge
wijzigd als volgt:
C. Witte afgevoerd; W. de Jager verminderd
tot f 3; A. Misseghers tot 3; L. J. Wiemes
tot f 3; J. A. Boon tot 2; Adr. L. Wiemes tot
2.
13. Beschikbaarstelling van een crediet
voor uitbreiding bijzondere school.
Ingekomen is een adras van het bestuur der
Vereeniging Nationaal Sohoolonderwij s te
Axel, dat verzoekt voor de noodige uitbreiding
van hare ischool, wegens het steeds toenemend
aantal leerlingen, in verband met de volgens
bijgaande memorie van toelichting daaruit
voortvloeienide werken, gelden beschikbaar te
willen stellen, tot een bedrag van ongeveer
dertiem duizend vijf horaderd gulden.
Waardoor het bestuur naar de minst kost-
bare wijze van uitvoerinig is gezoebt, gesehiedt
deze aanvraag tot dit bedrag onder het voor-
behoud, dat de onitworpen plannen door de
Inspectie van het Rijksschooltoezicht op het
Lager Onderwijs, worden goedgekeurd.
De memorie van toelichting luidt als volgt:
Het bestuur bij schrijven van 18 October
voornoemd ziet zich genoodzaakt door het
steeds toenemend aantal kinderen, dat hare
school bezoekt tot uitbreiding van leslokalen
over te gaan.
Met 1 April is noodig om in de behoefte te
voorzien.
2 leslokalen voor de lste klas voor ruim
60 kinderen.
2 leslokalen voor de 2de klas voor ruim 74
kinderen.
1 leslokaal voor de 3de klas voor ruim 52
kinderen.
2 leslokalen voor de 4de klas voor ruim 65
kinderen.
voor de 5de klas voor ruim 53
Burgemeester en Wethouders deelen aan den
raad het volgende mede:
Het bedrag, dat door de vereeniging ge-
vraagd wordt is f 13500 en is noodig voor het
uitbreiden van die school met 2 lokalen, we
gens toename van het leerlingen aantal.
Teneinde dit plan te verwezenlijken, zal de
thans nog besehikbare grond van de vereeni
ging, gelegen aan de Oostzijde der bestaande
school daarvoor moeten worden benut, waar-
de bestaande onderwijzerswoning moet
d.
voor
worden afgebroken en deze op 'n andere plaats
weer te bouwen, bij welk voornemen de grond-
slag ligt al de afkomende bouwstoffen van
deze woning weder te gebruiken bij den nieuw-
bouw.
De begrooting voor de verschillende uit te
voeren werken bedraagt:
Voor het bouwen van 2 lokalen 6200
Voor het aanschaffen van school-
meubels 600
Voor het afbreken en opbouwen
van de onderwij zerswoning 4550
Voor het aankoopen van grond
voor de onderwijzerswoning 1250
Toezicht op de uitvoering der
werken 500
Onvoorziene uitgaven 400
Totaal f 13500
Na de ontvangst van dit verzoek heeft het
voorgeschreven overleg met het betrokken be
stuur plaats gehad. Wij achten het als college
ook wensehelijk om over deze aangelegenheid
met den heer Inspecteur van het Lager Onder
wijs te confereeren.
Het resultaat van deze bespreking was, dat
wij de beschikking kregen over 'n drietal ma-
nieren om deze zaak op te lossen.
1. Het beschikbaar stellen van een tweetal
lokalen van de openbare lagere school voor
het bijzonder onderwijs, welke ingebruik-
geving van tijdelijken aard zou zijn.
Ons college acht deze oplossing niet in
het belang van het onderwijs. Daarbij
komt, dat het onderling verband van het
bijzonder onderwijs op die school wordt
venbroken, en het tijdelijk karakter, dat
daaraan gegeven wordt, later door geen
andere oplossing vervangen wordt.
Het ruilen van de schoolgebouwen, d.w.z.
de openbare lager school na onttrek-
king van den openbaren dienst ter be
schikking stellen van die schoolvereeni-
ging. Overigenis als gemeente de Chr.
Nat. school in eigendom ovememen, waar
van de financieele uitkomsten van dien
aard zijn, dat een niet noemenswaardig
verschil onstaat om aan de
3e. oplossing volgens onze meening de mees-
te voorkeur te geven, n.l. om aan dat be
stuur het aangevraagde crediet te verlee
nen. Hierdoor kan elk in eigen gebouw het
onderwijs blijven geven en het onderwijs
ondervindt niet de minste storing.
Daarbij blijft de gemeente de beschik
king houden over het gebouw van de O. L.
school, hetgeen de gemeente een massa
voordeelen biedt.
Wij stellen U voor:
a. Op het verzoek van het bestuur der Ghr.
Nat. Schoolvereeniging gunstig te beschikken
en het aangevraagde bedrag van pl.m. 13.500
voor de 6de klas voor ruim 42
voor de 7de klas voor ruim 40
1 leslokaal
kinderen.
1 leslokaal
kinderen.
1 leslokaal
kinderen.
Aantal benoodiigde leslokalen voor 1927.
Het aantal leslokalen in de nu bestaande
school is nu 8, terwijl een bijlokaal in 1926 is
in gebruik geniomen waarvoor tijdelijk toe-
stemming, werd verleend.
Denhalve is noodig geworden 2 leslokalen bij
te bouwen om bij voortdurende aanwas der be-
volking en hiermede in overeenstemming ver-
hoogde aantal kinderen, dat onze school be
zoekt voor de eerstvolgende jaren geholpen te
zijn.
De besehikbare grond thans nog bij de ver
eeniging in bezit is aan de Oostzijde der be
staande school gelegen waarop het bestuur
zich voorstelt de aangevraagde lokalen te bou
wen hoofdzakelijk in overeenstemming met de
in 1920 aangebouiwde lokalen aan de Westzijde
der school zie bijgaande teekening.
Bij de uitvoering van dit plan is noodig de
bestaande onderwij zerswoning af te breken en
deze op ander terrein weer op te bouwen bij
welk voornemen ten grondslag ligt al de af
komende bouwstoffen van deze woning weder
te gebruiken bij den bouw der nieuwe woning.
De begrooting voor de verschillende uit te
voeren werken bedraagt:
a. Voor het bouwen van 2 lokalen f 6200
b. Voor aanschaffen van school-
meubels 60f>
c. Voor afbreken en opbon^-cii on
derwij zerswoning
d. Grondaankoop voor de woning
e. Kosten voor toezicht op de uit
voerdng der werken
f. Onvoorziene uitgaven
4550
1250
500
400
daarvoor besohikbaar te stellen, onder voor
waarde, dat deze plannen voldoen aan de bepa
lingen van het bouwbesluit.
b. Voor dit bedrag eene gel lleening aan te
gaan van ten hoogste f 14.000 (onkosten inbe-
grepen) tegen eene rente van ten hoogste 5
met een jaarlijkschen aflos van f 500 te begin-
nen in 1928.
Rente en aflossing- te voldoen mt de ge-
wone middelen.
De heer P. DE FEIJTER meent, dat het wel
niet noodig zal zijn, hiervan veel te zeggen.
Het vragen van het crediet overeenkomstig de
wet, is niet veel meer dan een beleefdheids-
vorm, want hetgeen gevraagd wordt, moet toch
worden gegeven, daar helpt niets aan.
Spreker had echter liever g-ezien, dat een op
lossing was voorgesteld volgens de eerste over-
weging, om n.l. 2 lokalen der openbare school
ter beschikking van het sohoolbestuur te stel
len. Hij acht het niet onmogelijk, dat door
deze voorgenomen verbouwing weer wat meer-
dere actie ontstaat voor het stichten eener
Hervormde school, waarover al meermalen
sprake is geweest, en dan zou al het werk en
de onkosten die voor deze verbouwing gemaakt
worden, overbodig zijn. Hij zou het wel
treunig achten, dat men er niet eerder mee voor
Jen dag is gekomen, maar er zou tooh mis
schien een oplossing zijn te vinden, door die
2 klassen voorloopig onder te brengen in de
openbare school. Dit punt koint dan inniiddels
onder de menschen en kan aanleiding zijn tot
voortzetting der actie. Hij zou het jammer
viniden, als nu eerst f 13.000 zou moeten wor
den vermorst.
De beer OGGEL kan, als voorzitter van de
vereeniging voor Ohristelijk Nationaal Onder
wijs hierop een toelichting geven. Zoowel bij
de verbouwing in het jaar 1920 als ook nu
weer, is ge'informeerd bij vooraanstaande per
sonen der Hervormde kerk en bij de bestuurs-
leden der vereeniging, die bij die kerk zijn aan-
gesloten, of er plannen bestonden om tot stich-
ting eener Hervormde school over te gaan.
Doch zoowel toen als nu is uit de verkregen
antwoorden gebleken, dat daarvoor niet de
minste kans bestaat. Ook in 1920 ging hetzelf-
de praatje. Was het juist gebleken, dan zou
niet tot verbouwing zijn overgegaan en oox
thans zou men- er niet aan beginnen, ware bet
niet, dat het sohoolbestuur goed heeft ge'infor
meerd en daarbij vemomen heeft, dat er geen
kans op verwezenlijking der plannen van Her
vormde zijde bestaan.
De heer P. DE FEIJTER merkt op, dat, ook
al moest die Hervormde school niet tot stand
komen, het voorgehomen plan toch maar een
half stuk werk is. Als die uitbreiding zoo bliitt
voortgaan, schiet men met het aanbouwen van
3 lokalen niet op, maar moet binnen een paar
jaar weer verbouwen, en wordt 't een dubbele
school. Was het niet beter dan in eens een
tweede -school te stichten
De heer OGGEL antwoordt hierop, dat door
het schoollbestuur eerst een meer uitgebrenl
bouwplan aan Burgemeester en Wethouders is
ingezonden, doch, aangezien niet aanstords aan
het derde lokaal behoefte bestaat, uit zuin-g-
heidscverwegingen een mieuw plan is aange
boden, waarbij met 2 lokalen vol staan wordt.
Dit zal fcelangrijker minder kosten. Op het
eerste plan is door Burgemeester en Wethou
ders aanmerking gemaakt. Indien de raad ech
ter ineens een crediet voor 3 lokalen wilde
staan, dan kan dat er voordeeliger bijgebouwd
worden, en dan is het een dubbele schoo,. al-
thans voor 6 leerjaren. Als het 7e leerjaar er
komt, zou men dan weer opnieuw moeten u-it-
zien. -
De heer KRUIJSSE merkt on. d"4> -1'?
h P (lp s ioxalen van de openbare
scnool ter beschikking zou willen stellen, om-
dat uit dit verzoek en die oplossing een prikkel
zou ontstaan om te komen tot oprichting eener
Hervormde school de raad dat niet in de hand
mag werken. Hij is voor aanneming van het
voorstel van Burgemeester en Wethouders zoo-
dat ter tafel ligt.
oprichting zou zijn; de heer Kruijsse- V-eeft
hem dan verkeerd begrepen. Hij heeft alleen
de verwachting uitgesproken, dat het een
prikkel zou zijn, dat er nu tooh sChoolruimte
gebouwd moest worden.
De VOORZITTER is van oordeel, dat het
beschikbaar stellen van lokalen der openbare
school slechts een uiterste maatregel zou moe
ten zijn en in elk geval als tijdelijke maat
regel.
De heer OGGEL stemt er mede in, dat dit al-
leer. tijdelijk zou kunnen zijn. Er kan wel ge-
zegd worden, dat de kwestie door Burgemees
ter en Wethouders van verschillende zijden be-
sproken is. Hii kan hieraan nog wel toevoegen,
dat, mochten er inderdaad onder de Hervorm-
den ernsti-ge plannen tot het stichten eener
eigen school bestaan, bet dan nog tijd is. Zij
kunnen dan binnen een dag of 14 wel tot het
oprichten eener vereeniging overgaan en dan
zou de uitbouw der bestaande christelijke
school nog kunnen achterwege gelaten worden.
De VOORZITTER zou ook betreuren als
men van die zijde eerst later met schoolplan-
nen kwam.
De heer P. DE FEIJTER heeft heeJemaal
geen zekerheid, dat het gebeuren zal, doch hij
veronderstelde de mogelijkheid en wilde dan
waarschuwen voor het noodeloos maken van
zulke groote onkosten.
De heer WEIJNS bet-uigt zijn spijt, dat het
bestuur maar niet ineens 3 lokalen bijbouwt.
Na enkele jaren is de school weer te klein en
als het 7e leerjaar komt moet men al direct
weer gaan verbouwen.
De VOORZITTER deelt mede, dat Burge
meester en Wethouders er het schoolbestuur
op gewezen hebben, dat het, door 3 lokalen te
vragen, iets vroeg waar het nog geen recht op
had. Toen is ook gevraagd of het meerdere
kosten meebracht, indien later een 3e lokaal
afzonderlijk zou moeten worden aangebouwd.
De se-f etaris van het schoolbestuur heeft
daaroT ontkennend geantwoord. De ruimte
blijft beschikbaar, er moet niet aan het dak ge-
broken worden enz., zoodat men dan voor het-
zelfde bedrag van nu weer kan bouwen.
De heer WEIJNS is dan content.
De VOORZITTER: Indien bet bij lateren
uitbouw nadeeliger zou geworden zijn, hadden
Burgemeester en Wethouders tegen 3 lokalen
geen ibezwaar gehad.
De heer 't GILDE} staat perplex en ver-
stomd van de woorden van den heer P. de Feij
ter. Deze komt daar plotseling met een soort
van verkapt dreigement van een Hervormd
Schooltje. Het is bespottelijk!
Mijn standpunt omtrent deze zaak mag be
kend heeten. Ik ben geen vriend van al wat
bijzonder onderwijs heet, integendeel, een hef-
tig bestrijder. Toch respecteer ik den strijd
en de opofferingen die men zich in zekeren
krdng rechts lan-gen tijd heeft moeten getroos-
ten. En al zou voor mij nog moeten gelden in
al zijn volkomenheid: diet openbaar onderv,Tijs
regel, het bijzonder onderwijs uitzondering". de
partij waartoe ik behoor eischt van mij loyale
uitvoering van de oniderwijiswetten.
Wat wil nu de heer P. de Feijter? Wil hij
bezuinigen? In de verste verte niet. Al maar
verder den splijtzwam doordrijven en de ge
meente op kosten jagen en parasiteeren op de
Staatskas. Daanbeen wil hij ons brengen. Wat
■heeft de richting van de heer De Feijter ooit
geofferd voor het onderwijs. Nooit een cent!
Toen de bevrediging er was kwamen er ook
Hervormde schooltjes, maar hoeveel waren die
er voor dien tijd? Hij kan ze wel op de vingers
aftellen. Deze heeren snijden riemen van an-
dermans leer en jagen het rijk op groote
kosten. Ik zal het- voorstel van Burgemees
ter en Wethouders daarom van iharte steunen.
De heer P. DE FEIJTER merkt op, dat hij
den heer't Gilde nog minder begrijpt, dan deze
hem. Hij behoort toch tot de S. D. A. P. en
het is toch de roeping dezer partij de vrijheid
voor ieder voor te staan
De heer KRUIJSSE merkt naar aanleiding
der besprekingen over 3 lokalen op, dat, in
dien het voorstel wordt aangenomen, reeds
meer gegeven wordt dan waarop het school
bestuur recht heeft, want dat het eigenlijk
maar recht heeft op uitbreiding met een lo
kaal. Hij wil hiermede niet zeggen, dat hij
tegen het voorstel zal stemmen, want het zou
dwaasheid zijn dit thans tegen. te houden, aan
gezien het veel voordeeliger is nu 2 lokalen
te bouwen. Hij vestigt daarop echter de aan-
dacht, omdat van rechtscihe zijde wel eens be-
weerd is, dat men van vrijzinnige zijde niet
scheutig is voor het bijzonder onderwij®, o.m.
ook in de vorige vergaderimg. Hij is toen ech
ter op-gekomen tegen het voteeren van gelden
voor een tweede boventallige leerkracht, om
dat het hoofd der school ambulant is en dat dit
niet noodzakelijk is kan toch ook wel dadruit
blijken, dat er aan de openbare scholen geen
ambulant hoofd mag zijn. Aan de christelijke
school te Spui is toch ook onverplicht een bo
ventallige leerkracht gegeven. Hij vo-nd voor
de school aan de Nieuwstraat 2 boventallige
leerkraehten overbodig en daarom niet billijk
dat het gevoriderd wordt. Maar de feiten be-
wijzen, Hat de vrijzinnigen, als het noodig is,
ook wel meewerken voor goed onderwijs op de
bijzondere scholen.
De VOORZITTER geeft te kennen dat, in
dien iedere klasse maar 48 leerlingen had,, het
juist zou zijn, dat er maar een lokaal meer
zou noodig zijn, maar dat klopt niet met de
bezetting der klassen en het zou dus niet in
het belang van het onderwijs zijn.
De heer KRUIJSSE acht het ook wel ge
wenseht, dat er 2 lokalen bijkomen, maar wilde
alleen het standpunt zijner partij uiteenzetten
en er op wijzen, dat, als men den viirger geeft,
spoCdig de geheele hand genomen worclt. Hij
heeft er bezwaar teigen, dat de gemeente voor
de bijzondere school in de Nieuwstraat een
tweede boventallige leerkracht m-oet geven.
omdat het bestuur daar ten haren gerieve het
hocfd ambulant wenscht, terwijl daarvoor aan
de openbare scholen z-onder schade voor het
onderwijs een verbod bestaat.
De heer OGGEL betoogt, dat het bestuur
niet te ver gaat, door 2 lokalen te vragen. Er
is nu een lokaal in gebruik genomen, dat eirrc -
lijk geen klasselokaal is, en niet aan de ver-
eischten voldoet. Het is met goedvinden van
de inspectie tijdelijk gebruikt, in afwachting
van de verbouwing, die thans aan de orde is.
Het was dus degelijk noodig, dat daarcp bij
deze verbouwinig werd gerekend, om dat lokaal
als leslokaal weer buiten gebruik te stellen.
lict nrcrvnrafcd moult - on*ng-=
f13500
De heer P. DE FEIJTER weerspre^6 ?e-
zegd te hebben, dat dit een prik*el voor {he
i rft"
meene steimmen.
De heer OGGEL dank den raad voor deze
met algemeene stemmen gerrmen goedgun-
stige beschikking.
De VOORZITTER drukt de ho-p vrt. c at h"t
een goede oplossing zal zijn, in het belang van
het onderwijs.
14. Wijziging begrooting dienst. 1926.
p, w I, - en Wethouders stellen voor,
de" gemeen.tebegrooting voor 1926 te wijzigen
als volgt:
Ontvangsten. Te verhoogen de volgende pos-
ten: ontvangsten ter zake van verrichte werk-
zaamheden voor derden f 1700, terugontvamgst
van voorschotten der emigranten f 1000, rente
f 10,42, bijdrage van post VI van den gewo-
nes; dienst /1460, totaal f 4170.
Uitgaven. Te verhoogen de volgende po?-
ten: bijdrage in de kosten ran v-■■■houw der
Kon. marechausseekazerre f 875bijdrage aan
