Schrale Uppers
LANP30UWBER1CHTEH.
Veiligheld en Volksgezondheid.
INGEZQNDEN MEPEDEELINGEN
en Ruwe fluid van tlaisd.-n en Gelaat
verzacht ea geneest men spoedig met
Doos 30, Tube 80 ct. PUROL
zal door het Rekeuhof een begin worden
semaakt met de rekenint'en over 1917
en 1918.
VALSCHE BELGISCHE BANK-
BILJE L'TEN.
In de Gent che aggiom^ratie zgn, naar
men uil Brussel meld', sedert eenigen tjjd
valscbe Belgi che bankoiljetten van twintig
Lanes in omloop. D z- bijeten zpn
7 m.M grooter in de grootste afmeting, de
data en nummers zjju zeer onregelmatig
van vorm, het wate merk ont reekt, t'rwpl
de woorden „Le Gouverneur" en „LeTre-
szrier" met de hand blijken te zijn ge-
schreven. Volge sen mededeeling van
het pa ket is bet aantal dez-r in o nloop
zpnde biijeften vrij groot.
1927 BRENGT HET EINDE VAN HET
nBOLSJEWISME.
Een Duitsche astroloog, zekere Radetsky
de een niet onaanzienlgk-i reputatie in zijn
vak geniet o.a. doordien hp den dood van
pre3 dent Eaert en dien van Hugo Stinnes
precies voorspe'de, heeft zijn profetieen
voor 1927 bekend geraaakt, dat hp het
revolutions aire jaar" noemt.
Volgens Radetsky brengt het opheffing
van den corridor van Dautz g, het einde
van het bolsjewbme ea tevens het e nde
van het fascisme. Hij voorspelt o L ver
schddene aanslagea een doodelijken op
Mussolini en een ni t-slagenden op Poincare
en ziet verder in de sterren de aan-
k ndig ng van hevige springvloeden, die
F.ankrpk en Engelacd zullen teisteren.
BOEREN-OPSTAND IN DE STREEK
VAN PSKOFF.
Volgens Fransche bladen, zpn er in het
gouiernement Pskoff, 6 steden en 25 dorp n
in opstand gekomeu tegen de sovjets. Bijna
150.000 boeren hebben den strpd aange-
bonden tegen het roole leger. Bloedige
ge echten zijn geleverd bp Balkemow,
Woscholinow, Ostrow en Wawulence.
De boeeu hebben sovjet-vertegenwoor-
digers vermoord, regeeringsgebouwen in
brand gestokea en al den inhoud vermeld.
De opstand wordt geleid door voormalige
tsarist sche officieren, uit Est and komende,
die vermoedelpk aanhangers -pnvangroot-
vorst N.colaas, een der troonpretenlenten.
Daar het garnizoen te Pskoff sympathi-
seerde met de rebellen, zijn een aantal
offin even en soldaten
Mosfcou gczoden zullen terecht
staan.
De bevelhebber van het roode 1 >ger te
Pskoff is naar Moskou vertrokken. Al e
berichten over bet oproer worien door de
b jlsjewistische bladen weggelaten.
TER NEUZEN, 1 Dec. 1926.
HET VRIJE TOONEEL.
De groep dilettantem, die zich alhier
onder bovenstaanden naam vereenigde
voor het opvoeren van het kluchtspel
,,Knap Sammetje" heeft daarmede veel
suicces geihad. De zaal van het Concert-
en Biosooopgebouw was gezelli.g bezet en
de lotgevallen van John Smith, die in een
idikken Londenschen mist was opgetredem
als redder voor een in nood verkeetende
dame, terwijl de vrouw van zijm naa-mge-
nioot in zijn huis was aangeland, hetgeem
een aantal moeilijike verwikkelimgen ver-
oorzaalkte, ihiielden voortduirend de aan-
dadht gespanmen. De intrige van het stuk
is zeer interessant en de veriscbillende
dames en heeren die er in optraden, ver-
(dienen een woord van lof, voor de wijze
waarop ze deze tot haar recht deden ko
men. Alle rollen waren „af".
Doch ntiet alleen over ihetgeen op het
tooneel ten beste wend gegeven waren de
bezoekers zeer voldaan, docih ook het
goad bezet te orkest, dat onder leiding van
den heer A. Schiirris met mooie muziek de
uitvoerin"' openide en ide pauze s tusschen
de bedrijven aanvulde, genoot ten_ voile
algemeenen bijval,
Al is het Ook, dat de liefhebbers thanis
gedarig in onze stad kunnlan geniieten van
het werik van artisten, zoowel op muzi-
■kaal- als toonee'lgebied, mag verwacht
worden dait, indien avoniden als die van i
gistere-n worden gearrangeerd, de belamg-
stelling van het publiek daarvoor niet zal
verflauwen.
Met een zeer geanimeerd bal werd deze
mooie avonid besloten.
COOPERAT1EVE BROODBAKKER1J
EN VER3RUIKSVER. „ONS BELANG."
Woensdag 24 Nov j.l. hield deze ver-
eeniging haar jaarvergadering. Zovwel uit
het jaarverslag a's uit de toelichting
op de balans- en exploitatiecijf rs bleek,
dat de e Cooperat e ook over haar tiende
boekjaar de b langen var hare verbruikers
fliuk beefc behartigd.
In het afgeloopen jaar werden ruim 30
nieuwe leden iogeschreven en steeg de
omzet aanmerkelijk Deze bedroeg voor
de afd. bakkerij 17560,125 en voor de
afd. winkel 25759,65. De vlott ndebe-
zittingen bedragen per 31 Oct 1926
10194,51s en de vas^e bezittingen
/"4649,94s. Op oven, gebouwen, machines
en inventarissen werd over het afgeloopen
jaar f 640 afgaschreven, waardoor de af
schiijvingen in totaal zijn ges'rgen tot
4246,55. Van het o erschot, groot
2L23,06 wer,l am de led n uitgrkeerd
5 0/ over hun bmodverbruik en 5°/0over
huu wmkelverbruik. Aan bet personeel
k^vam e m belrag uit dit overschot van
106,25
Tot bestuursled-m werden herkozeu de
hefren J. Hamebnk, J. Cornelissen ea H.
de Vrinndt. In de commissie van toezicht
kreeg zi ting de he^r S. Ke pel. In verband
met op handen zijnde uit reidiogsplannen
werd in de statu en een artikel ingelascht,
betreffende een uilbreiding-fonds.
Met algemeene st-mmen werd besloten
tot aansluitmg by de Laodelijke Centra'e
Bond van Verbruikscooperaties Uitgeloot
werden ti m obligates van de Ieenmg 1916,
voor de numm»ra waarvan verwezen wordt
naar in het pummer van Maandag 1.1. voor
komende advertentie.
AXEL.
Chr. Muziekgezelschap Hosanna.
riioora
In de Maandagavond gehouden verga-
debimg werd tot definitieve heroprichting
van bovengenoemid gezelschap besloten,
iterwijl het in de bedoeling ligt het om te
vormen im eenie harmonie. Het grootste
deel der inistruimiemten is reeds aangeikocht.
•em wemd besloten in de maand Januari met
ide repetdties aan te vangen. Zestig per-
sonen hetbben ziclh als werkend lid opge-
gegeven, zoodat het voor iden directeur
iden heer P. Brakman Iz., reeds dadelijk
een zware taaik zal zijn, doch hem licht
zal vallen, door de ruiime medewerkinig,
wlelke Ihij onidervinidt.
SAS VAN GENT.
Dinsdagmorgen reed, zooals gewoonte, de
melkboer B uit de Zandstraat met paard
en wagen naar Sas van Gent, teneinde er
de inwoners van melk te voorzien. Onge-
veer halv^rwege den Rijksweg brak een
riem van het tuig van het paard, waardoor
dit bee3t schrikte, en op hoi sloeg. De
voerman, de heer B. werd van den wagen
geslingerd, gelukkig zonder ernstige ge
volgen, terwijl de viervoeter een eindweegs
de kar meenan, om, na zich te hebben
losgerukt. in dolle vaart Saswaarts te rennen.
Slechts een melkbus vie! van de kar, waar
door een dertigtal liter melk verloren ging.
Aangezien de melkwagen beschadigd was,
werd met een geleende kar, nadat het paard
tot bedaren was gebracht, de reis voort-
g zjt en bleef Sas van Gent niet van melk
verstokeD.
RECHTSZAKEN.
De kantonredhter te Mididelburg ver-
oondeelde J. dein H. uiiit Ter Neuzen tot
f 10 boete subs. 10 idagen hedhtemis,
wegens het met een rijwie! rijiden op zoo-
daniige wijze, dat de veilighieid van het
verkeer in gevaar wordt gebracht.
DE ALGEMEENE VERGADER1NG
DER Z. L. M.
Betreffende de besprekingen over het
voorstel inzake de besoherming van de
suikeri nidus trie, latem wij thans nog het
onderstaande volgen:
Het pro.
Als eexste spreker voor het voorstel van
het hoofdbestuur om te voldoen aan het
verzodk van den Bond van Coop. Suiiker-
fabriielken om er bij den Minister van Fi-
na-ncien op aan te dringen, ten eerste om
te komen tot een nieuwe suikerconventie
en ten tweede om tot die is ingevoerd een
premie voor het verbouwen van suiker-
bieten te geven, trad op de voorzitter, de
heer Mr. P. Dieleman, die zeide dat het
gaat om de vraag of de ovedheid bijzon-
dere maatregelen moet treffen in bijzon-
dere omistandiglheden. Het is gewenscht
de kwestiie te bekijken zonder eenige pas-
sie voor het dogma vrijihandel of protectie.
Men moet de nuchtere feiten voor oogen
houiden, en Lebbeni op den toestand van
heden. Spreker wijst er dan op, dat de
regeering oorspronkelijik ste;eids steun ver-
ieienid heeft" om de suikercultuuir en In
dustrie vdofilitte helpen en te handlhaven.
Daar door was de codperatie mogelij-k en
konlden daar mdllioenen wonden ingesto-
ken. De suikercuituur en -industrie zijn
een intrigieereind deel van ons vol'ksbe-
staan geworden, door het kapitaal dat er
ingestoken woridt en de loonen, die wor
den uitbetaaid.
In 1924 was er van de 883250 H.A. be-
bouwden gronid 74000 H.A. met bieten
bezaaid, er webd 12 millioen gulden be-
taalld aan lanidaribeiders en nog 5 millioen
aan ide weriklieden in de fabrieken, en daar
i komt nog bij wat door scbippers, perso
neel van tram en tredn einz. door de bieten-
cultuur wordt betaald. Dan komen daar
nog bij de vertdiensten van agenten, con-
tro'leuris, wegexs enz. Het geeft werk in
den tijd, dat het anders slap is in den
landbouw. In Zeelland waren van de
108426 in 1924 26321 H.A. voor suiker-
bieten inigenomen.
Verniieitiiging of vermdndering van den
culbuur zou zeer nadeelig zijn voor den
volk'Swelvaart, vooral in het zuiden, in
Zeeland. Daardoor zou de staat niet ge-
baat doch geschaad worden. Het is niet
j'Uiist 'dait er te veel bieten worden ver-
bouwd, de heer Adides te Gromingen z'eide
het kon nog veel meer zijn. Men verge te
niet dat de suikercuituur steeds regee-
ringssteun heeft geihad tot de Brusselsche
Co'nventie toe. Spreker geeft dan een
ihistorisehen blik op de suikerwinning.
De eerste steun kwam in 1852, minder om
een nieuwe industrie te vormen, dan wel
om den bee two r t e 1 sui k e r te helpen in de
coneurrentie met den rietsuiker. In 1857
werd de eerste fabriek te Zevenbergen
gebouwid. De toen ingevoerde premie
maakte het mogelijk in het buitenlanid
goedkooper te verkoopen -dan in eigen
land, door het stelsel der overponden.
Door dat in alle lauden besdhermd werd,
kwamen er moeilijikheden vain allerlei
aard. In 1864 kwam de eexste conventie
tot stand tusschen Nederland, Frarukrifk,
Belgie en Engeilanid, doch in 1874 onttrok
Engeland ziclh en ook Frankrijk door den
oorlog. Toen werd bier de uitzonderlijke
p>osiibie van den suikerbietenteelt erkend.
De beetworteicultuur nam steeds toe,
door het ver.dwijnen van den meekrap-
cultuiur en de coneurrentie van de Ameri-
kaansohe tarwe. Eerst in 1897 kwam ech-
ter openlijk de besc'herming naar voren
en dat wel onder Minister Sprenger
van Eijlk, die toch niemanid van protec-
tionisme zal verdenken. Er werd een
premie van f 2,50 per 100 K.G. suiker
toegekend. Dit heeft geduurd tot 1 Sep
tember 1903 toen de Brusselscihe conven
tie in werking -trad. Er is toen wel ge-
ijverd voor belhoud van de surtale, maar
de regeering blijikt goed te hebben gezien
met ze toen af te schaffen. Onder ide Brus
selsche conventie was de steun niet noo-
dig. De accijns werden in alle landen
verlaagid1 om het verbruik te doen toene-
men. Hier nam het verbruik met 10 K.G.
per persoon toe. Er zijn sedert dien 7
coopenabieve fabrieken opgericht, die er
mogen zijn. Dit is alleen door de conven
tie mogalijik geweest. Nu de suikercon-
venitie niet meer verlengd werd in de oor-
logsjaren, blijkt dat de bond van suiker-
fabrikanten destijids goed heeft gezien
toen hij vroeg de premies niet op te hef-
fen, maar gedurenide de conventie te
schorsen, want nu zal het moeite kosten
de bescherming weer terug te krijgen. En
nu is het nog meer moo dig, nu er meer ka
pitaal in zit en heel Nederland er belang
bij heeft ook in verband met vervoer der
bieten enz. Sedert het opheffen der con
ventie zijn scihier alle landen weer tot be
scherming ov erg eg aan. Men zou in Ne
derland door den zeer gescihikten bodem
goedkoop vervoer te water enz. aan de
Spits kunnen staan van den suikercuituur
maar nu kan men het buitenland het
hooifd niet bieden.
Dogmatici kunnen nu wel zeggen maakt
de suikerbiet nog beter, docih wij staan
reeds vooraan in de fabricage. De tijde-
lijike prijsstijging van den suiker heeft
in dit opzicht geen beteekenis. Wij kun
nen de vergelijiking met het buitenland in
alle opzichten weerstaan. Het vaststellen
van een premie is geen gebaar, dat in het
buitenland een slechten indruk zal maken.
De raffinaardeurs kunnen gerust blijven
iinvoeren. Er is een algemeen vader-
land'sch belang bctrokken bij het behoud
van suikerteelt en isuiker fabricage. In mid-
dels moet het premiestelsel een tijdelijk
karakter dragon tot er weer gelijkheid
is door een conventie. Er moot dan ook
in de eerste plaats op een nieuwe suiker-
conventie worden aangedrongen en zoo-
lanig moot men zorgen voor het behoud
van eigen nijveriheiid, om niet later een te
niet gegane nijveriheid er weer boven op
te moeten 'brengen. Men moet geen ver-
prodiucten, die niimmer steun hebben ge-
had. Spreker wekt daarom de aanwezige
stemgereohtigden op me.de te gaan met het
h ooifdbestuu r svo orist el
De tweede spreikex was de heer Welle-
man, van wiiems optraden voor deze zaak
reeds enikele malen verslag is gepubli-
ceerd, zoodat wij zijn betoog niet geheel
op den voet zullen kunnen volgen. Spre
ker began met de verz eke ring, dat de lea
ders van. cobperatieve suikerfabrieken
eerst na zeer lang overwegen en bestu-
deeren tot dit verzoek aan de regeering
zijn geikomen, zij voelden zeer good .de
groote verantwoordelijkheid er van en
stellig zou niemaind die hebben aanvaard.
wanneer zij niet werd gedragen door de
overtuiiging, dat hiermede een groot land-
boiuwibelang, en zelfs een nationaal be
lang boven hooge onde wordt gediend.
Spreker voelt dit zoo diep, dat hij bereid
is de voorsteilen in het openbaar te ver-
dedigiein, daar, waar hem dit wordt ge-
vraagd. Spreker zegt, dat het K. N. L. C.
staat* op het standpunt van vrijihandel,
zuillks nd'eit alleen uit een nationaal, maar
zeer speciaal oolk uit een lanidbouwoog-
punt en hij geeft toe, dat men bij het be-
palen van 'het standpunt tegenover het
vraagstuk van de hanidelspolitiek maar
een antwoord mogelijk is: op het sta-nd-
punt van het algemeen belang. Spreker
wijst er ooik nu met klem op, dat men
elders niet goedkooper piroduceert dan
hier, en dat is het uitgangsipimt der actie,
Spreker wijst dan op de groote plaats,
die de sui.kerbietencultuur in den bijna
alle proviincies van ons land inneemt, er
worden dan ook circa 2.000 millioen K.G.
suikerbiet en per jaar geproduceerd. Ook
spreker wijst op de loonen betaald direct
en indirect als gevolg vain dezen cultuur.
terwijl hij ook wijst op de waarde van af-
valproducten als pulp en bieten!oof, zon
der welke de veehouder ook op eens voor
een geweldig probleem in zijn bedrijf zou
staan. De regeering mag dan oak niet
onverSchillig staan tegenover het wel en
wee van dezen talk van bodemproductie,
en de leidende personen in de la.ndbouw-
wereld, moeten als goede Nederlanders
de regeering wijizen op het gevaar en haar
den weg toonen het onheil te keeren. En
als het request daartoe op 31 Augustus
verzonden is, dan is daarmede dus aller-
tminist den jaardag onzer Koningin mis-
bruikt.
Het ligt voor de hand, dat de leiders
der coop*, fabrieken 't eerst met de misere
bij den bietenbouw bekend werden ge-
maalkt. Spreker wijst er op, dat 65 der
beiten in ide coop, fabrieken wonden ver-
werkt, een bewijs, dat de bietenverbou-
wers groote kapitalen er voor over 'had-
dein, om die mange tusschen suikerprijs en
bietenprijs voor q'ering mogelijk te doen
zijn, en steeds wordt gestreefd naar de
hoogst mog'elij.ke opbreng.st. Men maq
niet' naar goedkooper exploitatie zoeken
door verlagiing der loonen. maar wel door
mechani see ring van het bedrijf. In ver-
minidering der kosten van cultuur en be-
werkling is niets meer te vinden. Spreker
ontkent, dat de cultuur er niet meer loo-
nenid is, omdat de suikerprijs te laag is.
Mede aan de hand van ve'le cijfers c.a.
van de marktprij'zen van Louden zet spre
ker dit in idem breede uiteen. Spreker
meent uit zijn berekeningen te kunnen
vaststellen, dat lage opbrenigsten als
f 14,61 per 1000 K.G. bieten te wachten
staan, en ook al zou de suikerprijs eenigs-
zins omlhoog gaan, dan nog komen er in
de volgende campagnes bietenprijzen,
welke met den kosfiprijs der bieten niet in
overeemstemming zijn. Alleen door dat
ingevolge de groote afsdhrijviingen de
kaipitaa'lskosten sterk vermiinidecod zijn is
ihet wellicht mog'elijik den bietenprijs iet-
wat hoog te houden. Spreker geeft een
berekening die leidt tot productiekosten
per 1000 K.G. bieten tot een bedrag van
f 16,47, doch merkt daarbij op, dat dit
voor verschillende streken*wel wat uiteen-
loopt. Een loonend verbouwen van bieten
zal spoadig tot het verleden behooren.
Dit moet tot dnkrimping en op den
duur tot verdwijining der cultuur en der
fabrieken leidien. Dr. Prinsen Geerlings
heeft in de Te'legraaf dezer idagen aan-
getoond, ihoe de prijzen van de suiker
dezeifde zijn als voor den oorlog ondamks
de verlhoogde productiekosten. Over het
uitgetrokken bedra^ van f 160 per H.A.
kan men van meening verschillen, maar
in ieder geval moet bij de prijsberekening
de paciht din rekening worden gebracht.
Spreker zet ook hier weer uiteen hoe Ne
derland alle natuurlijke bestaanismogelij'k-
heden heeft voor een goeden bietencultuur
en de fabrieken boven het gemiddeld peil
zijn. De onaunstige pos-itie van Neder
land is dan ook slechts daaraan te wijten,
dat door de bescherming over de geheele
wereld de wereldprijs op de z.g. vrije
markt benaden den wereld-kostprijs is ge-
daald. Wij kunnen tegen-de bescherming
in andere landen niet opboeren. Alle onze
natuurlijike, gunstige factoren valllen hier-
bij in het niet. Spreker geeft dan een
overzich't van de wijze van beschermiLng
in versclhilleindie landen em wijst er op, dat
kleclhfis enkele produiceerenide landen op de
lijst on tb re ken en de biedragen wae om
het gaat niet gering zijn, zoodat de toe-
stanid van de onbeschermde industrie onn
mog'elijik gemaak.t wordt. In de eerste
plaats moe't als oplossing worden gedaciht
aan e'en internationale regeling, die op een
nieuwe Brusselsche of nog beter een
Haagsche conventie. Men moet weer tot
den toestand komen, dat in Europa de
premien worden afgesohaft evenals in
1903. Doch het spoedig bereiken van een
intern a tionale overeenkomiSt is een illusie
en onidertusschen mag onze inidbstrie niet
diusdiainig worden verzwakt, dat bij de
inwertking trading van de bepalingen eener
nieuwe coinventie, haar levenskracht zou
zijn verloren igegaani. Hoezeer dan ook
ibesciherminig in h'et algemeen uit iden booze
is te achten en hoezeer men op een inter
na tionale oplossing van het vraagstuk
moet worden aangestuurd, toch is een on-
middellijke vooirzieming in den bestaand'en
toestand driingend noodig. Spreker haalt
deslbetreffende bepalin
gen van 1897, die een ciaiencte premie gat
te begininiein met f 2,50 en in 1902/03 ein-
diiigenide met f 1,75 per 100 K.G. uitgesla-
g-en suiker. Toen kwam de Bruisselsche
conventie. Zonder deze stand in de wet
een premie van f 1,30 tot hoogstenis
f 1.700.000 voor de volgende jaren. De
premie werd verrekend met den accijns
ten kantore van den ontvamgeT. Deze
weg wil spreker weer iingaan, want een
productiiepremie is de logische en eenvou-
dige oploissing. De sfcaait trekt door de
accijns 60 van de suikerprijs en de
fabrikant 40 Al zou het publiek met
een verlaging der accijinis gediend zijn, de
biietemverlboiuwe'r is door de beschermende
maatregelen in ainidere staten in een bij-
zonder onguniStig'e coniditie gekomen. En
het was dan ook het beste de accijns als
ze vexlaagd worden voor een deel ten
goede komen aan de verbouwers. Tegen
andere vormen van protectie als invoer-
recht, exp'Oirt-ipremie eniz. zijn bezwaren,
te malken en ook zijn die tegen een pro-
ductiepremie ingebracht, o.a., dat men dan
ook amderen takken van het bedrijf moet
steunen als die in moeilijikheden verkee-
ren, maar dan moet ook die toak het bewijis
leveren vooral dat de miO'eilijkheden ont-
staan zijn door bepaalde maatregelen in
eenig ander land en de weg aanwijzen,
w'aarlangs de moeilijkheden kunnen wor
den opgelost. Spreker ontkent dan met
klem, dat hij in het vrijihandelsysteem ver-
aniderimg wil brengen. Ook ontkent hij,
diat hier sprake is van een toevialliigen
toestand, gezien de maatregelen en de
overiprodiuctiie1. Men mag niet lijdelijk
aanzien, dat de intense bietenbouw, die
aan zoovelen arbeiid en levensondenhoud
versclhaft plaats maakt voor cultures, die
veel minder arbeid vergen. De tuinbouw
bijv. eischt een groot kapitaal, men stampt
de noodige geschoolde arbeiiders niet uit
den gronid, en voor den pachtiboer is tuin
bouw uiitigesloten, en dan is niet te ver-
gieten, dat de in coop, fabrieken groote ka
pitalen zijn vastgelagd, die drwingen biieten
te leveren of bewust hun kapiitaa'l te ver-
niietiglein. Spreker geeft een resumtiie van
zijn betoog en zegt, dat het nu aan de
vergadeiriing is te overwegen of zij den
bond op d'ezen weg wil volgen en steunen.
Contra.
De eerste spreker tegen het voorstel was
de heer P. Lindenbergh uit Wemeldin-
ge, die zeide beslist tagieinstander te zijn
en dat het er om gnat argument tegen ar
gument te steien, beide partijen hebben
gemeend, dat zij gelijik zijn in groote be-
langistellinig in het onderwerp en belang-
looize toewijiding hebben, en ook liefde
voor de bietentaelt en voor de cobpera
tieve fabrieken. De voorstanders zoeken
heil in bescherming, terwijl spreker zulks
een groote ramp voor cultuur en industrie
acht en dus het adres in dat opzicht een
groote fout acht. Spreker meent, dat de
besclherming en het verzoek in strijd zijn
met het belang, met het recht an met de
eer.
Door het verzoek wordit 't vertrouwen
in de cooperaties gesehokt en het crediet
gesclhaiad, doordat de Bond ads van de
daken verkondigd, dat zander bescher
ming Nederland een industrie zal moeten
miissen, die voor velle streken van ons land
van groote economische beteeikenis moe
ten worden geacht. De leden meenden
deel te nemem in een krachtige cooperatie
en men speelt nu in de kaart van de
vijanden der cobperatie. Wat betreft het
credliet, men mag niet vergeten, dat er
tegienwoor-dig nauw wordt toegezien op
de waarborgen, vooral bij beperkte aam-
sprake'lijikhedid der leden. Men heeft toch
deze gevolgein kunnen voorzien, bij deze
eigenverklaring van onvermogen. Maar
spreker verzekert de leden, dat de cob
peratie sterk staat en solide blijft. Het
kwaad doior het adres gesticht blijft ibe-
staan ook al komt er geen bescherming,
maar het zal toch worden verzacht als de
vergaderiinig er niet aan medewerkt en
openlijk verklaart, dat de toestand veel
giunstiiger is dan men voorstelt. In tegen-
stelling bijv. met Cuba staan wij hier nog
Sterk met de groote ervaring in de cultuur,
met vele andere gunstige factoren.
Het jaar 1925 was voor den Zeeuw-
scihen boer zeer ongunstig, maar de bie-
tenverbouw was zelfs toen nog een der
beste bronnen van inkomst voor den boer.
en voor de cobperatieve fabrieken was de
toestand gunstig afstekend tegen vele an
dere limdiustnieem, die nu reeds eenige jaren
zonder winst weriken en die tooh niet am
beisch'erminig vragen. Het verzoek is strij-
dig met het recht omidat er een tijd is ge
weest, dat de leden zeer groote wiinisten
maakten, en zij toen hebben kunnen reser-
veeren voor te verwachten minder gun
stige tijiden. Men bouwde destijds miaar
raak en nu vraagt men steun aan anderen
en dat nog wel op grond van slechts een
vermoeden, dat de uitkeeringen in 1926/
1927 beneden den kostprijs zullen blijven.
Dioch spreker deelt met velen dien vrees
nliet.
Spreker besbrijidit dan uitvoerig de be
rekening van f 160 als pacht. Blijkbaar
vindt men dan ook de argumenten te
zwak en wijlst op het vele werk, dat wordt
versclhaft, maar dan zegt spreker, dat de
fabrieken todh niet zijn gesticht met wexk-
versichaffing als doel en men verschaft
niet meer werk dan uiterst nood'ig is. Vele
Nederlandsche industriieen hebben belang
bij een lagen suikerprijs en deze hebben
ook arbeiders in het werk en geven ook
leven aan andere nuttige instellingen.
Men geve dus niet voor, dat men iets an
ders bedioelt dan eigen belang, daarvoor
behoeft men zioh volstrekt niet te sciha-
men.
Het berekeniein vain rente der buitenge-
wone afschrijvingen acht spreker onrede-
lijik. Het was noodig, dat de voorstan
ders nog eens verklaarden vrijhandelaars
te zijn, want de argumenten in het rapport
zijn dezeifde als veristokte protectionisten
zouden giebiruiiken. Spreker acht de accijns
een zeer onbillijfce belasting omdat zij niet
volgens draagkracht drukken. De be-
scherminig in. het buitenland komt veelal
meer den fabrikant dan den verbouwer
ten aoede. Men neemt daar het geld uit
den zak van den consument om den pro-
ducent te bevoordeelen, en dat is dan ge-
woonlijk de fabrikant. Als men hier dat
sledhite voorbeeld wil volgen noemt spre
ker dat een hoemopatische geneeswijze,
zij het ook in de vierde of vijfide verdun-
ning, men wil het kwaad met hetzelfde
kwaad 'bestrijden.
Spreker ziet ook geen voordeel in een
invoerredht. De Centrale Suikermaa't-
sclhaipoii heeft geen belang bij ieen hoogen
suikerprijs zij moet dan toch ook haar bie
ten duur betalen, maar alleen heeft zij be
lang bij een oriikkel tot meer verbouw. Zij
voelt er niet voor hier wat meer te moeten
betalen in het belang der cooperaties.
Komi er een invOerrecht, dan zal het even
als bij een proiductiepremie de consument
zijn, die het gelag betaalt, doch de boeren
zijn gewoon hum eigen gelag te betalen.
Het is volinens siprteiker nu duidelijk, dat
maaitregelem, die strijdig zijn met het recht
en met het belang, ook strijdig zijn met de
eer. Snreker wijst er dan op, dat er meer
moeiliiike tijden dooirleefd zijn, maar toen
hebben de boeren met Gods hulp zich zelf
getholpen. Spreker kan dit on fleenen aan
zijn medewerlking aan de Cooperatieve
Sas van Gent van de oprichtinig af. Maar
de stoeire rnainnen vain toen waran voor-
ziien van een ruggea'raat en spreker vraagt
of het tegenwoiondiiige geslacht door den
grooten voOrsipoed zoo verislapt is, dat de
moed on'tbreekt om door eigen krachts-
iniSipanming den tijidelijiken druk te boven
te koimen.' Men vraagt nu de 'boeren in
plaats van op ergon beenen te staan te
leunen op een paar ondoelmatige krukken.
Zij mogen .zich zonder meer niet zoo ver-
nederen. Spreiker weet, dat de lamdbou-
wers moeilijke tijdein doormaken, en zij
denken wellicht: misschiem is er nog wel
eenig voordeel in het adres voor ons.
Soreker waaxschuwt hen er om t-e denken
dat diit gaat tegen hun belang, hun reo. t
en hun eer. Spreker meent bescheiden te
mogein oinmerken, dat hij in de landbouw-
coooeraitde grijis is geworden.
Spreker wijist er op. dat de heer W elle-
man in het K. N. L. C. protesteerde tegen
helt voorlezen van een brief van spreker
aan het Gomite, maar dat ihijzel'f wel een
brief van spreker aan den heer Wellemem
voonlas. Spreker vindt dit vreemd en ook,
dat de heer Welleman ontkent, dat de
wimstem gedurende en na den oorlog niet
in de zakken der boeren gekomen zijn.
Gelukkig .weet spreker het and'ers en wijist
VOETGANGER
Loopt niet zonder noodzaak op den
rijweg en bovenalblij'f er niet staan om
een kenmis te begroeten of een praatje te
maken.
Beischouw den rijweg als het ter rein van
het rijidend verkeer, dan kumt U met
recht het trottoir als het Uwe beschou-
w'&n.
GEZONDH F. J D SR A A D.
n i i.kjcf - --11 -^ .11-