ALBEHEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
KWAITV.^
Dats KWA1TA
PUROL
De) fijne pijpiabak is
No. 7984.
Vrijdag 29 October 1923.
66e Jaargang.
Een hoogst belattgnjK resultaat.
VOILE MElh REEPEN
ri
ABONHtMENTSPSIJS;
ISP
Gesprongen Harden
ruwe huid
BUITEKIAND.
n 91 B S T a B Xj -A.
Voor binnen Ter Neuzen 1,40 per 3 maanden Voor buiten Ter Neuzen fr. per post 1,80 per 3 maanden Bij vooruitbetaling fr. per post 6,60 per jaa
Voor 't buitenland f 2,70 per 3 maanden franco per post Abonnementen voor 't buitenland alleen bij vooruitbetaling.
O t •-» 1 d verschijnt iederen IHaanda«-, Woensdag- en Vrijdagavond.
De ouidlste inrwoonster van Nederland,
ELISABETH WITTE, wed. Asse ilma n,
•die op 1 Nov. a.s. te Hengistdijk haar
104den jaaxdaq hoopt ite herde e
Wanmeer men onlder ..resultaat" zou
wiillen versitaan iets, wat ndet alleen be-
reiikt is, maar ook itot de afqedane, vol-
komen volbrachte zakan behooxt, dan mag
bij den. door onis bedo-eld'en en hier nader
te omsdhrijven arlbeid van een reeds be-
xeilkt resultaat inlet worden gesproken, en
zou bet woond resultaat'bier slechts
voor'bariig kunnen worden genoemd. 1m-
mer.s, wiat in Oostenirijk, d'amk zij het
pracihtig en vruchtbaar iniitiatief van den
Volkenibond, en dank zij vooral .het krach-
tig optreden en doorzettein van Mr. A. R.
Zimmerman bexaikt is, is nog lanq geen
,,af.gesneden zaak"; het hier begonnenie
moet nog worden voortgezet en voltooid,
maar toch mag reeds nu woxden getuigd,
diat indien op rustige en kalme en ver-
stanidige wijize wondt voortigegaan en in-
■d!ien geen niieuwe wexeldraui.p hier omver
komt werpen wat met moeiiziame inspali
ning tot stand werd gebracht, een heel
land en volk van den. wiissen ondergang
en een geheele natie van een vreeselijk
bankroet is gexed en gevxijwaard.
Het stand er anders in Oostenrijk wel
heel idroevig voox Toen Mr. Zimmer
man maar Weenen ver.fcrok, waren er
(zooals deze bekwaime man zelf heeft
verteld) ook hier te lande tal van perso-
n.en, die geenszins tot de mdnist bevoegiden
mookten woxden gerekend, en die 'hem
toch meenden te moeiten voorspellen, dat
hij een redldelooz.en en hopeloozen toe-
stand zou aamtreffen. En de heer Zim
merman erken.t ooik, idat hij ziich bij aan-
komst inderdaad tegenover een situatie
geplaatst vomd. die vexre van bemoedi-
gend was, en die uitermate verwaxd
moest heeten.
Van een beg rooting toch ikon in Oos
tenrijk edgenilijlk niet meer gesproken wor
den; zij was door de voortdurende waar-
devermindering van het geld-wel geiheej
tot een Belie geworden. En haast van
daig tot dag stegen de prijzen met zulk
een snelheid, dat er onmogelijk eenige
ramiing kon worden gemaakt en het door
belastingien verkregen bedrag, wat toch
altijd eeniiigen tijd te voren reeds was
vastgesteld en ter kemnis van de belas-
tingschuldigein was gebracht, was dan
ook steeds onbeteekenend in vengelijiking
met den werkelijkem aanslag. Bij zulk een
gang van zaken was het totaal onmoge
lijk ooi te finaincieren.
Wat ook elders en ook wel eeimig'szins
in oris land in sommige .dagen van en na
den gxooten oorllog werd gezien, ge-
beurde in Oostenrijik op nog ruimere
sohaal: er beersc'hte daax een schandelijke
en omverantwoordelijke vriiqevigheid' bij
de regeeiiing, en er was zoo goed als geen
invloed nodh toeziobtvan it Depaxtement
van Financien op de andere departemen-
ten. De tekoxten stegen ten gevolge van
deze en nog meerdere oorzaken tot een
ontstelllende ho.ogte, niet alleen in den
eigenlijken staaitsdienst, maar bijvoorbeeld
ook in het spoorwegbedrijf
Nu zou er en Hit client diadelijk te
worden vastgesteld en vastgehouden
j van eenig h erst el en blijvende verbeter.ing
niimmer ook maar eenige sprake hebben
kummen zijm, indien niet buiten het land
een machtig Statenvefbond de middelen
had aan de hand gedaan om Oostenrijk
udt deze verwarring en van dezen drei-
g,en,den ondergang te redden. Te Geneve,
dirt dient tot eer van den toen nog jongcn
Voikenbond ite worden gezegd was
men aanstonds ber.eid om een poging tot
redding te ond'ernemen, ook wel en vooral
onder den invloed van de internationale
politick, die tereciht niieuwe botsiingen,
revolufiies en ellenden voorzag. indien
midden in 't hartje van Europa een staat,
en nog wel een pas gevorimde staat, ineen
zou storten. En op frissdhe en ruim-
hartiige wijz.e waren reeds enkele be^in-
sele.n vastgesteld, waarmede men het al
gemeen eens was, en waarvan alleen heil
wend verwac'ht, namelijk deze: het ruil-
middel zou moeiten worden gestabiliseerd,
de uitigifite van ongedekt Dapieren geld
zou mioe'tem woxden gestaaikt, de begroo-
tingen zoud'en op.nieuw doox vermeerde-
iiing der belaistingen en door besparingen
j in evenwidht moet en worden gebracht.
En ook beareep men, dat er een inter
nationale leeming zou moeten worden uit-
j g eg even, waarvan en de rente en de af-
lossing door een aantal staten zoiuden
word'en gewaar.borgd. Tenslotte zou, om
over een richtige toepassinig in de prak-
tij'k te waken, en om op het gebruik van
de door de leening verkregen bedraiaen
toe te zien, een Hooge Controle met aan-
merkelijken invloed op de financieele ge-
dragiingen in het leven worden geroepen.
Het was September 1922, toen Hit stelsel
te Geneve werd uiitgedacht en omschre-
ven, en, dit stelsel is het, dat tot herstel
van Oostenrijik zoo krachtig heeft meeqe-
werkt. Het was dit begrijpt iedere
lezer aanstohds iets Iheell nieuws. In
de samen/leving kende men de geschii.ede-
nis van den Samaritaan niiet alleen in de
theorie, maar gielnkkig ook reeds in de
praktijlk. Maar in het groot geheel van de
pamenlevin^ der Staten onderling was zoo
iets nog onbeproefd en ongekend. Mr.
ll 'mmerman heeft dan ook letterlijk te-
recht het navolgiende beweerd, wat alien
die tot nu toe nog twijfelld'en aan het be-
staansredht en nut van den VolikenJbond,
tot inkeer en bezinning moge brengen:
Wanneer het aantal van hen, die aan het
mut en aan de toekomst van den Voiken
bond twijfelen, sterk is afgenomen., dan is
diat niiet in de laatste plaats te danken aan
hetgeen deze eerst voor Oostenrijk, en
daa.rna ook voor Hongarije heeft gedlaan.
Dat die Volkenibond nog niet is, waar
hij koimen kan en moet, en dat zijine orga-
nisatie zidh tot niu toe meer daartoe leent
om internationaal overleg en accoord te
bevorderen, dan om op internationaal ge-
Ibiied zelfistandig te handelen, diat is mij,
diie in nan we aaruraking met dit insbituut
werkte, en die viermaal in ihet jaar ter ae-
legenhedd van de Riaadsvergaderingen te
Geneve vertoefd'e; niet minder dian andie-
ren bekend; maar i.k be.n er evenzeer van
ovarbuiigd, d'at gedurende de zes jaren I
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
Slechts een merk kan aan de spits staan
van zijm be staan de Voikenbond een
krachtige factor ten goede in het wereld-
geheel is geweest en onvermoeid er naar
gestreefid heeft en er naar blijift streven,
om de ramipen, die de ooxlog veroorzaak-
te, en de gebreken van de vredesverdra-
gen, weg ite nemen of te verzaobten'
(Haaigsch Maandblad, biz. 365.)
Mr. Zimmerman was wel met een
eigenaardige taak Ibelast, en aan een bui-
tenlandex werd hier ten aanzien van de
iinihiemiste en meest gewichbiige bielangen
van een andere natie wel een bijzonder
sterke en veelomvattende opdracht ver-
strekt. De funcbie van dezen digmiitiaris
was zonder eenig .precedent, de heer Zim
merman kon zacih niet aan iemand anders
sptegellem.
Odk was de aar.d van zijn functie wel
in. ailgemeene bewoordingen omischreven,
maar toch moest ovetniqens het werk zelf
nog door en tijidens de ervaring en toe-
passing worden opgebouwd. Er waxen
eenige groote lijnen getrokken, maar ver-
dex stonid er nog miiets vast, en kon er ook
nog niats worden bepaald. Hoe moeilijk
moet het te doen an te dragen zijn voor
weerszijden, indlien een buitenlander, ge
heel alleemi staande in totaal vreemde om-
geving, een grooten en meexmalen over-
weganden linvloed ikrijgit udt te oefenen
op het bestuur van een andexen Staat
Rovemdien kon men wel op zijn vingers
nateMem, dat iemand, met deze taak be-
last, haaist alsvanzelf imoopulaix zou moe
ten zijm, en in nog meerdere mate .dat zou
j moeten. worden, aamgezien hij nu een-
maal haast dagelijks en bij iedere ge-
legenlheiid1 zou moeten aamdringen op iin-
krimiping van allerlei diensten en op veler-
lei bezuiinigingen. Deze function axis zou
zidh letterlijk met allies moteten bemoeien
dus, en zidh ook niet altijd buiten de in
terne .aangelegenhedem van de natie kun
nen houden, terwijl hij zidh toch steeds
rfsbrenq zou hebben te wadhten voor inmen-
giing in de eigenlijke politiek. E,n ofschoon
hij in het opembaar zijn stem niiet zou mo-
gen dloen hooxen, zou zijn invloed toch
telkens woxden bespeuxd. Mr. Zimmer
man had ex zioh op voorbeireid, toen 'hij
naar Weenen xe/isde, dat hem daar geen
pulblieke bijval wachtte, en dat hij zijn be-
wedigimg niet zou hebben te zoeken in
I breede waardeering, doch slechts in het
gewicht van zijn opdxacht.
i 2 Jamiuari 1923 werd ex te Wbenen een
niieuwe cixculatiebank opoexicbt, die met
j een kapitiaal van 30 miillioen goudkronen
began. Een Zwitser werd eerst tot advi-
I seur van deze Bank aanq.eisteld, en later
een Nederlandex, ouzie oudi-miinister Van
j Gijn. Em bet gievolg van deze instelling is
geweest, dat de Kroon (later „Sbilling'
onwxikbaar vast bleef staan, ook geduren
de exmStiige crisis. Hier was dus al aan-
stands en voikomen succes van het Vol-
kenbonidplain te boeken, ja, het eigen
aardige verschijmisel deed zich zelfs voor,
.dat de feibeil.ij,ke stabiilisatie reeds dadelijk
begom, toen maar met eenig recbt kon
worden aangenomen en verwadht, dat de
Volkenbonjd zich het lot van Oostenirijk
i zou aantrekken. Zooals het in het gewone
leven wel eems vooxkomt, 'dat een patient
1 al dadelijk zich iets beter gievoedt, en al
w.eer wat meer opgewekt is, zoodxa hij
maar weet, dat er am den dokter is ge-
j stuuxd en deze beloofd heeft zoo spoedig
j mogelijk te zullen komen, zoo giimg het ook
hier: de Stabilisatue began, toen de Vol-
ke.nbo.nd als genieeslheer zijn komst had
I beloofd. De stabdlisatiekoexs dateext dan
j ook reeds van voor het opmaken en in
i werlking tredem vain het plan tot xecon-
structie
Door voorzichtig beledd wexden trou-
wens nog meer schditerende resultaten be-
reikt. Vanaf Aprdil 1923 giin.gen de in-
komsten dn rudme mate vioe.ien, en No
vember 1923 was de eerste maa>nid zonder
nadeeddg saldb, reeds tien maaniden, na de
invoerinig van de controle. Aan versch.il-
lenide oorzaken is deze gumstige omme-
keer toe te sohrijven; vooreerst wel aan
tal van henzdeme heffdngen en belastdmgen.
Ben algemeene uitgavenbelastdng b.v.
werd ing.evoexid, die gemafckelijk imbaar
was en- die enorm e bedrag em opbracihit, al
was er een element van prijsverthooging
am, dat op den duur moeilijk zal kunnen
blijven gehandhaafd.
Iviaair niet alleen op en d'oor de ont-
vangsten werd gewonnen; ook de uitga-
ven werden belamgrijk verbeterd, dat is:
vermiinidiexid. Giroote bezulinligiingen en iin-
grijpende reorganisuties werden in.ge-
voerd. Er werden maar eventjes vijf en
tacihtig ddizonid ambtenaxen en beambten
ontslagen, de spooxwegen wexden tot een
autonoom lichaam gemaakt en de Staat
betaalt daar nu geen subsidies meer aan.
Toch is een' Staat ruatuuriijk nog ndet ge-
red, als groote aantallen menschen op
sbraiat worcien gezet. Op een bevolking
van 6Y2 miillioen inwonexs is een corps
van 190.000 actief dienenden en van
122.000 gepemsionineerden te veel. Geluk-
kig belhoett Oostenirijk maar heel weiniig
uit te gevern voor defensie en evenzeei
wcindg voox de publieke sclhulden, die
■zidh trouwems in hoofdzaak beperken tot
de Volkenibondsleening
Nog hebben wij hier iets te zemcren over
een zaak, die ook onze buxgexs moet ilnte-
resseeren: het vxaagstuk dier werkeloos-
iheid. Nog in 1925 waren ex daax te lande
niiet minder dan 111.000 werikeloozen, en
tihans bedxaagt het zelfs bijna 300.000 per-
'sonen. Wanneer men dit cijfer vex groot
met 't aantal gexinsladen, 'dat mede lijdt
doox gebrek aan werk en verdienste, en
als men, .dan tevens bedemkt, dat er daar
te lande 190.000 staatsbeambten, 122.000
giepensionmeerden en 60.000 oorlogsinva-
diiden zijn, dan begrijpt men op hoe zware
lastan het land zit. Voor al deze ellende
zijn in de eerste plaats de algemeene oor
zaken te noemen, die door de geheele
wereld ziich vooxdoen, .maar vender mag
niiet uit het oog worden veirloren, hoe de
verse hearing van de Oostenrijksch-Hon-
gaarsche monarchic een groote verwar
ring heeft verooxzaakt, terwijl tenslotte
door Mr. Zimmerman gewezen is op een
groote leemnte, die onis heele economdsche
vraagstuk belheerscht, waar nog steeds
Rusland zijn vroegere breede plaats in het
wereldVerkeer niet heeft hernomen. Dit
Rijik -zoo beweerde de deskunidige zeer
besliist dat voor den oorlog een schat-
kamer was van grondstoffen en levens-
middelen, en dat anderzij.ds in staat was
reusach'tige hoeveelheden op te nemen
zall eerst Iherstelid moeten zijn, wil de nij-
verheid alom zich weer in den ouden bloei
kunnen verheugen.
En de belastimgen zullen in Oostenrijk
(e.n ook hier te lande) alleen kunnen
worden vexmiimderd, indlien voortgegaan
wordt met een ver gaande bezu.iniging
op den openbaren dienst. Men ziet: het is
nog niet alleis te Weenen in orde. Maar
dit bleelk zonneklaar! -- men is er op
den goed'en weg, en wij mogen hopen, dat
het n.u voltooide werk van onizen bekwa-
men lanidgenoot eens voJledlige vrucht zal
j dragen dm een herboren en bloeiend Oos-
i tenrijk!
I INGEZONDEN MEDEDEELINGE'
Doos30-60-90ct.
Tube 80ct.
Bij Apoth.en Drogisten
M1SDADIG NEW YORK.
Op de begr otiug d r stad N- w-Y rk
wordt een bedrag, geijks'aande met lb
miltoen gu'den, meer aangevraaj. d voo: bet
voorkomrn van, en den strijd te^en de mis-
daad. De commissaris van pol tie vraagt
2500 agenten meer; v; orts heeft liij machti-
ging gevraagd om het minimumloon der
agenten te verhocgen, om aldus een fceter
gehalte tekrijgf n. Op bet or genblik krijgc
een agent van den siraatdienst na 5 j>ar
dienst bet max mum van 6000 gulden in
N> der'andsch ge'd, 2400 dollar waarbp men
ech er wel n oet bedenken, dat 2400 dollar
te New-York volstrekt niet hetzelfde be-
teek' nen ats 6000 gulden in Nederland.
NEW-YORK'S WATERYOOBZIENING
BEDttEIGD.
New-York wordt drooggelegd niet wat
de geestiijke dranken betref', dat is imme s
reeds ge eurd, doch r ok in een andere,
trisige btteikrn s des woords. Pe stad
krijgt haa'' watt r uit het Ashakan rtser^oir,
webs aanbg h< n-'erdzestig millicen dollar
heefr gekost Pe aanvoer heeft plaats door
de Esopus Creek, die dagelijks achthonderd
millioen gallons water het reser oir d' et
binnen«troomer
Wat blijkt nu echter Dat zeshonderd
m llioen gallo; s per dag door den rots-
acbtigen bodem van het Asbakan-rtservoir
wegsijpelt.
De dorpen. die men jar-n geleden onder
water heeft laten loopen, t en h»-t reservoir
ge ormd werd, zijn tha-s weer zichtbaar.
Wanneer er een periode van droogte
mocbt intreden, verkeert de water oorziening
van New Xo k in groof gevaar.
De knapste ingenieurs zijn aan het wetk
gezet om eer op'ossing te viDden, n aar tot
dusver nog zonder resultaat.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
HEERENBAAI
Planer
Sedert 1753 ,2^ laba,
26ct Per
en.
TER NEUZEN, 29 October 1926.
EEN ONGEVAL.
Jl. Maandag was de werkman J. 't G.
aan de loskaden alhier aan he? kolen ver-
zamelen In de nabijheid lag een hoop
zware sts en opgestapel i. Een steen van
een paar honderd K G. begon te schuiven
en kwam op een been van den man terecht,
dat boven de knie brak. Bij is ter behan-
delirg Baa' het ziekenhuis overgebracht.
BESMETTELIJKE ZIEETEN.
Het aantal geva'len van besmeltelijke
zi^-kten over de week van 17 tot en met
23 October in de Prov Zeeland bedroeg
Buik'yphus Ylissingen 1.
Roodvonk K uiningeD 1, CLsterland 1.
DE WIJZIGINGEN IN BET INTERN.
TELEFOONVERKEER.
Met ingaDg van 1 November a s. zullen
in het internatioraa' te'ef onverk er eei ige
nieuwe regelen en tar e en in werking
tred n L'e voo naamste wijzigingen zijn
de volgende
Konden tot nog toe alleen internatio
nale gesprekken alleen gedurende de nacht
uren in abonnement gevoerd worden, vanaf
1 Nov as. bestaat de mogelijkheid ook
om die gesprekken overdag te voeren, voor
zoover daaruit geen bezwaar voortvloeit
voor den dienst in het alg meen. Voor
deze gesprekken geldt het dnevcudige
tarief.
Tot dusver werden de kostea van een
internationaal g, spr< k per eenbeid van 3
minuten berekend. Yoortaan heeft, wan
neer de duur de drie minuten te boven
gaat, de berekenii g per ininuut plaats voor
den duur boven drie minubn
De/,e brpabng g Idt n et in het grens-
verleer te^en verlaagd ta'ief Voor dit
verkeir blijft de b s<aande regeling be-
stendigd.
De aan rager van een buitenlandsch
ge-prek kan voortaan, bij bet rpi;even van
zijn gespn k, verklarm, dat de verbind ng
na een tepaa den, door hem aan te geven
tijd, niet meer gewenscht wordt. Moet
op dat ijlstip de aanvraag, omdat zij rog
niet aan d beurt gekomen was, vervallen,
dan is enkel een bedrag van 0,10 inschrij-
vingskos en verscbuldigd.
In h t verkeer met Duitschland en
Tsjecho Slowakije zijn voortaan s oogeDaamde
ijb'ik °m"-g sprekken toegelaten P'eze
gesp ekken hebben vcoriang boven alle
particuliere gesprekke*1. De kosteD van
zulk een gfsprek zjin het tienvoud van die,
ver.-chuldigd vcor een geworn gesprek.
In het verkeer met DuiGchlard en Belgie
zijn voortaan oproep-bericbten en voorle-
richten, in dat met Zwitser'and voorloopig
a'l en voorb<richten torgeJateD. Deze be
richten nu e'en trgelijk met het aanvragen
van een gesprek worden opgegevrn
Een oprmpbericht heeft ten doel iemand
uit te noodRen z ch naar een opentare
spiv ekcel te bege en to r het voeren van
een gesprek. Een voorbericht heeft ten
doel een geabor.ceerdt te waarschnwer, dat
de aanvrager zijn gesprek w rscht te voeren,
hefzij met een b< paah'e neve naar eluiting.
YToor deze ber chten is verschului(.d,
behalve de gesprekkrsten 7s vandekesten
van een gewoon particulier gesprek van 3
minuttn, gewisst Id in de daguren.
In het grensverkeer met Be'gie en met
Du.tschland zullen voortaan 2 tarieven
gelden voor Belgie ee i m-t toepassing
op het vi rkeer tussch-n kartoren, welke
15 K.M. of minder hem'lsbreed van elkander
ziin gele, en en een daatboven tot 30 K.M.
voor Puitscbland een tot 15 K M. en een
daarboven tot 50 K.M.
SiXA -SSaJiA»m
ZENSCHE COURANT
i
tCHTE FRIESCHE