£?«-• SLH*. -»»»
Hoogwatergetij te Ter Neuzen
34.115
21.840
20.890
6.940
6.800
80.000
52.610
59.275
1NGEZONDEN MEDEDEELINGEM
WAT DE NIEREN DOEN.
(Zonnetijd.)
D A
G E
N.
Voorm.
Nam.
Zaterdag
5
Juni
9 24
10.00
Zondag
6
10.33
11.04
Maandag
7
11.31
11.56
Dinsdag
8
12.20
Wcensdag
9
0.42
1.04
Donderdag
10
1.25
1.45
Yrijdag
11
2.04
2.23
stichten gasfabriek. Dit cijfer komt ons
eenigszins iaag voor. Wij meenen te mogen
aannemen, dat de bewoners van het ten Zuiden
van de gasfabriek gelegen gebied der gemeen-
•te niet in het hiervoren genoemde cijfer zijn
begrepen. Vandaar, dat ook het cijfer van 6.600
in geen geval te hoog mag worden geacht.
Indien derhalve het gasverbruik op 6.600 X
60 M3. per jaar wordt geschat, dan lijkt ons
dit in geen geval te hoog geraamd, al zal
waarschijnlijk deze omzet niet onmiddellijk in
het eerste jaar worden bereikt.
Daar er nog: een tweede methode bestaat om
het gasverbruik voor koken en verwarming te
ramen, zullen wij ook volgens deze methode
eene becijfering opmaken. Zij, die deze me
thode toepassen, nemen het gasverbruik voor
koken en verwarming aan op 1 M3. per gezin
en per dag,
-ir\Sl^ens de. v°lkstelling van 31 December
1920 vormden in Ter Neuzen 6.561 ingezetenen
tezamen 1.605 gezinnen,. zoodat het aantal in-
woners per gezin op 4,1 kan worden aange-
nomen.
Daar in het verlichtingsgebied blijkens Uwe
opgave 6.600 ingezetenen wonen, zou dit over-
eenkomen met 1.610 gezinnen. Indien deze
1.610 gezinnen gemiddeld 1 M3. gas per dag
gebruiken, dan beteekent dit een jaarlijksche
gasomzet van bijna 600.000 M3. Weliswaar
zullen met alle gezinnen gas van de gasfabriek
betrekken, maar daartegenover staat ook, dat
and ere gezinnen meer gas verbruiken zullen
dan 1 M3. per dag.
Niet uit het oog mag worden verloren, dat
indien een paar hotels of een paar bakkers gas
van de gasfabriek gaan betrekken, de een voor
verwarming en de ander voor het bakken van
ioo°oXn tvtq1 paar van zulke klanten al gauw
106.600 M3. gas per jaar gebruiken.
Vandaar, dat wij aannemen, dat binnen en
kele jaren de grootte van het gasverbruik zich
zal bewegen tusschen 400.000 M3. en 600 000
M3. per jaar.
Van grooten invloed zal daarop natuurlijk de
hoogte van den gasprijs zijn en vandaar, dat er
naar zal moeten worden gestreefd om het gas,
dat boven eene zekere minimum hoeveelheid
wordt verbruikt, beschikbaar te stellen, tegen
een zeer lagen prijs. In dat geval zal zeer
zeker het gasverbruik in hooge mate in de
nana worden gewerkt.
Tenemde nu te kunnen nagaan bij welke
prijzen de gasfabriek nog rendabel zal kunnen
zijn, hebben wij twee exploitatierekeningen
opgemaakt, een bij een verbruik van 400.000
,en een kij een verbruik van 600.000 M3
per jaar.
Daar wij hebben aangenomen, dat bij een
gasverbruik van 400.000 M3. per jaar ook in-
derdaad 400.000 M3. gas verkooht zal worden
zullen de hoeveelheden gas die moeten strekken
tot het dekken van het gasverlies in het bui-
zennet, alsmede voor het aandrijven der gas-
motoren op de gasfabriek zelve, opgeteld moe
ten worden bij de hoeveelheid van 400.000 M3
zoodat in verband daarmede 435.000 M3 ghs
worde? vervaarddgd, waarvan
400.000 M3. aan de ingezetenen zal kunnen
worden verkocht.
Bij een verkoop van 400.000 M3. zal het blij
kens de hierna volgende becijferingen mogelijk
zijn het gas over den gewonen meter te ver
koopen tegen 11 cent per M3. en over den
muntgasmeter tegen 12 cent per M3.
Mocht het gasverbruik stijgen tot 600.000
400 000"Ms het,mo^eliJk z«n> om het meer dan
400.000 M3. verkochte gas te verkoopen tegen
een prijs van 5 cent per M3.
Bij deze gasprijzen is er van noemenswaar-
ge wmst op het gasbedrijf' geen sprake. Bij
een omzet van 400.000 M3. gas zal tegen de
hieryoor genoemde gasprijzen een winst ge-
maakt worden van ongeveer 1000, terwijl bij
een gasomzet van 600.000 M3. een winst ge-
maakt wordt van niet meer dan ruinr 600
Door het meerdere gas inplaats van tegen 5
cent tegen 6 cent per M3. te verkoopen, kan
natuurlijk een meerdere winst gemaakt worden
van 200.000 X 1 cent f 2000, waar in dat
geval wordt het beginsel prijs gegeven, dat de
gasfabriek zooveel mogelijk het gas tegen een
lagen prijs zal moeten verkoopen.
Bij de hien-oor genoemde gasprijzen zal de
exploitatie van eene gasfabriek te Ter Neuzen
derhalve geen zaak worden die belangrijke
voordeelen afwerpt, zoodat anderzijds bij het
opmaken der rentabiliteitsrekening er naar
moest worden gestreefd, om door zorgvuldige
raming het risico binnen zoo eng mogeliike
grenzen te houden,.
Vandaar dat in de hierna op te nemen ex
ploitatierekeningen de uitgaven zoo veilig mo
gelijk geraamd zijn, terwijl wij, daar alle
wmstkansen zijn prijsgegeven, als vergoeding
voor onze bemoeienissen en vast bedrag van
J 1200 tot 1500 ten laste der exploitatiereke
ninigen hebben gebracht.
Indien derhalve de bouw der gasfabriek vol
gens onze voorstellen aan onze maatsohar-
inocht worden opgedragen, dan zijn wij bereid
om de fabriek voor Uwe gemeente te exploi-
teeren tegen eene jaarlijksche vergoeding van
de bedragen door U voor rente en aflossing
verschuldigd over de kapitalen, die door de
gemeente ier Neuzen ten behoeve van de
steehting der gasfabriek zijn geleend.
Het gas zal worden geleverd tegen de hier
voor genoemde prijizen, met dien verstande,
dat indien de uitkomsten der exploitatie zulks
mochten toelaten de gasprijzen verder zullen
worden vermanderd,. opdat de met de exploi
tatie der fabriek te behalen winst nimmer
meer bedragen dan ongeveer 1000 per jaar.
Daai tegenover staat, dat indien door stijging
^an de kolenprijzen of door daling van de prij
zen der bijproducten resp. door veihoo-ging van
den loonstandaard, op de verschillende hoofd-
stukken der exploitatierekening hoogere uit
gaven zullen noodig zijn dan thans redelijker-
wijze mocht worden aangenomen, de gasprij-
-zen m zoodanige mate zullen worden verhoogd
dat de exploitatie geen verlies zal opleveren
Daar verder bij den opzet der exploitatiere-'
kening is uitgegaan van een minimum gasver-
koop van 400.000 M3., zal zoolang deze omzet,
hetgeen mogelijkerwijze in de eerste jaren het
geval zal zijn niet mocht worden bereikt, door
onze Maatschappij een gasprijs in rekening
mogen worden gebracht, gelijk aan den kost-
prijs van het gas.
Eventueele verliezen op de exploitatie zul
len worden gedekt uit overwinstem van volgen
de jaren, alvorens van gasprijsveriaging spra
ke zal kunnen zijn, Eventueele overwinst
wordt tusschen Uwe gemeente en onze Maat
schappij gelijkelijk verdeeld, nadat eventueele
tekorten eerst zijn aangezuiverd.
De tusschen Uwe gemeente en onze Maat
schappij aan te gane pachtovereenkomst kan
door de gemeente Ter Neuzen te alien tijde
worden opgezegd, mits een jaar te voren
opzegging doende en mits alle eventueele voor-
schotten zijn terugverdiend of terugbetaald.
W ij zenden U hierbij een voldoend aantal
exemplaren der door onze Maatschappij in het
jaar 1914 met de gemeente Krabbendijke ge-
sloten pachtovereenkomst. Deze overeenkomst
kan als basds dienen voor do eventueele met
Uwe gemeente te voeren besprekingen, met
dien verstande, dat de overeenkomst Krabben
dijke zal dienen gewijzigd te worden overeen-
komstig het hiervoren gestelde.
Thans komende tot de bespreking der exploi-
tatieresultaten moeten wij beginnen U de be
grooting te ovei-handigen van de stichtinvs-
lrosten der fabriek.
Met den bouw der gasfabriek zal blijkens
deze begrooting een kapitaal zijn gemoeid van
282.470, en wel voor:
1. Ovenblok
2. Toestellen
3. Gashouder
4. Diversen
5. Watergasinstallatie
6. Buizennet
7. Huisleidingen en gasmeters
8. Gebouwen
Toaal bedrag f 282.470
zegge. Tweehonderd en twee en tachtigduizend
vierhonderd en zeventig gulden.
Voor dit bedrag wordt eene fabriek gebouwd
die onmiddellijk 400.000 M3 gas zal kunnen
leveren en die zoodanig is ingericht, dat met
naar veiihouding zeer weinig kosten, de capaci-
teit verdubbeld zal kunnen worden.
Verder is een buizennet ontworpen, dat de
geheele kom met de nabijgelegen buurten om-
vat, terwijl mede eene leiding zal worden °-e-
legd tot ruim 1 K. M. ten zuiden der fabriek
Een en ander blijkt voldoende uit de reeds
vroeger overgelegde teekeningen.
In de begrooting zijn tevens opgenomen de
kosten voor 1000 aansluitingem
Behalve voor de stichting der fabriek zullen
nog bedragen moeten worden besteed:
voor den aankoop van een fabrieksterrein
geraamd op f 5 000
voor eventueel in te winnen teohnisch
en juridisch advies, alsmede kos
ten van toezicht bij de uitvoering
dier werken
voor zegel kosten der pachtsovereen-
kosten geraamd op
terwijl verder voor bedrijfskapitaal
ten. behoeve van den aan'koop
van kolen en installatie-mate-
riaal nog een bedrag van
dient te worden uitgetrokken;
vermeerderd met de bouwsom ad
en een bedrag van
3.000
1.000
7.500
282.470
1.030
voor onvoorzien, zou derhalve met
de stichting der fabriek een ka
pitaal gemoeid zijn van 300.000
Hoewel o.i. dit kapitaal toereikend zal zijn,
achten wij het zekerheidshalve gewenscht, om
bij de samenstelling van de exploitatiereke-
mng relcening te houden met een kapitaal dat
nog 25.000 hooger is, aangezien het niet on-
mogelijk is, dat waar het aantal gezinnen ten-
mmste 1.600 bedraagt, bij eene goede propa
ganda het aantal aansluitingen aan de gas
fabriek van den aanvang af hooger zal ziin
dan duizend.
Verder kan het wenschelijk blijken, om bij
net verstrekken van muntgas de binnenleiding
binnen de woning voor rekening van het gasbe-
drijt aan te leggen en verder kosteloos een of
meer comforen of gaskachels beschikbaar te
stellen.
Vandaar, dat wij bij onze becijferingen heb
ben aangenomen, dat in het gasbedrijf een ka
pitaal van 325.000 zal worden vastgeleo-d.
Aannemende, dat toestemming zal worden
verkregen tot het aangaan van een 5 geld-
leemng, aflosbaar in 40 jaar, zal per jaar eene
annuiteit van 5,83 moeten worden betaald
tengevolge waarvan de exploitatie gedurende
den aanvanig zal worden belast met eene jaar
lijksche uitgave van f 18.497,50 voor rente en
atiossmg der geldleening.
Indien er per jaar 400.000 M3. gas wordt
verkocht, dan dient er 35.000 M3. meer te wor
den vervaardigd, aangezien bij de fabricage
ook gas veredscht wordt voor drijfkracht en
verlichting, terwijl verder rekening moet wor
den gehouden met gasverlies in het buizennet
door condensatie en lekkage.
In het geheel zullen derhalve 435.000 M3.
gas moeten worden gefabriceerd, waarvan
400.000 M3. nuttig zullen kunnen worden
kocht.
Alvorens verder te gaan, mag er op worden
gewezen, dat de hieronder te noemen cijfers
grootendeels zijn ontleend aan de resultaten
der door onze Maatschappij geexploiteerde
gasbedrijiven.
Hoewel tal van gasfabrieken tegenwoordig
pronken met hooge cijfers voor de gascp-
bieng'st per 100 K.G. kolen, zal dien weg dezer-
zijds niet worden gevolgd, omdat eene hoogere
gasopbrengst bij eene gelijkblijvende hoeveel
heid kolen niet anders beteekent dan verlaging
van de calorische waarde van het gas.
Het schijnt, dat in dit opzicht de laagste
giens nog niet bereikt is, aangezien er hier en
daar zelfs fabrieken zijn die gas leveren van
even 3.000 calorieen.
Bij het ontwerpen der fabriek en bij het
aamenstellen der exploitatie-rekening zijn wij
van het standpunt uitgegaan, dat eene toe-
komstige fabriek geen gas zal leveren met
eene lagere warmtewaarde dan 4200 calorien
In verband hiermede zal de gasopbrengst
met hooger zijn dan 34 M3. per 100 K.G. kolen
zoodat voor de vervaardiging van 435.000 M3!
gas 12/9 ton kolen zullen worden vereischt
Deze kolen zullen opgeslagen in de kolen-
ds thans per ton 14,50 kosten, zoodat de
jaarlijksche uitgave aan kolen 18.545 50
zal bedragen.
In verband met de vigeerende bepa-
lingen van de arbedswet, zullen
drie stokers worden vereischt,
waarvan het loon veiligheidshalVe
kan worden aangenomen op 26
per week gevende eene jaarlijk
sche uitgave van
Verder zal het wenschelijk zijn,"
een hulpkracht aan te nemen
voor het uitvoeren van bijkomen-
de werkzaamheden, verband hou-
dende met het in-orde-houden
van het fabrieksterrein en het
kloppen en sorteeren van cokes.
Een weekloon van /20 achten
wij in dit geval hoog genoeg,
tengevolge waarvan eene jaarlijk
sche uitgave ontstaat van
Voor het zuiveren van het gas in de
zuiverkisten wordt verder nog per
jaar
voor ijzeraarde vereischt, zoodat
de uitgaven, rechtstreeks verband
houdende met de fabricage van
het gas per jaar zullen be
dragen
bewuste propaganda gemaakt wordt zonder
twijfel de geheele hoeveelheid in Ter Neuzen
kunnen worden verkocht. Desnoods zal ook de
cokes kunnen worden geexporteerd, vooral
waar, wat vrachtgelegenheid aangaat de ge-
meente Ter Neuzen zeer gunstig gelegen is.
Derhalve mag o.i. gerekend worden op een
cokesopbrengst van f 12,50 per ton, zoodat 276
ton cokes 7.200 zullen opbrengen. De 38 4
ton gruis brengen zeer zeker 1 per ton op, of
f 38,40; verder kan worden gerekend, dat 63,9
ton teer zullen worden vervaardigd, welke f 15
per ton kunnen opbrengen of wel 958,50; ter
wijl de inkomsten aan ammoniakwater, grafiet
en afgewerkte ijzeraarde geraamd kunnen
worden op f 100; voorzichtig gerekend zullen
de totale inkomsten derhalve 8.296,90 bedra
gen, zoodat de geproduceerde hoeveelheid gas
van 435.000 M3. zonder de kosten van beheer,
intrest en aflossing zal kosten 15.444,60 of
3,55 cent per M3. (/23.741,50 8.296,90).
Veryolgens dient nog te worden rekening
genouden_ met de navolgende uitgaven:
administratie
Salaris directeur
Salaris klerk
Boekhouding en
hoofdkantoor
Reparaties en onderhoud
Reclame gasverkoop
Meters opnemen en incasseeren
der gasgelden
Assurantien
Belastingen
Algemeene onkosten
Bedrijfsmateriaal I
Rente en aflossing van het in het
gasbedrijf gestoken kapitaal,
5,83 van 325.000
Kosten 435.000 M3. geproduceerd
gas
3.000,—
600,—
1.200,—
4.000,—
500,—
720.—
300,—
300,—
1.500,—
600,—
kosten verbonden
briek dalen tot
aan de exploitatie der fa
/59-244,85 min 5.100 is
->4.144,8o, welk bedrag moet worden opge-
bracht door den verkoop van 600.000 M3. gas
zoodat per M3. tenminste 0,02 cent zal moeten
worden betaald.
Berekent men het gas, dat over den gewonen
meter wordt geleverd, tegen 11 cent per M3.
en het over den muntmeter geleverd gas tegen
H cent per M3., dan zou men het gas, dat bo
ven eene hoeveelheid van 400.000 M3. wordt
yerkocht, aan de bevolking kunnen leveren
per een gasverbruik van
ozO.OOO M3. tegen 11 cent van 80.000 M3. tegen
12 cent en van 200.000 M3. tegen 5 cent, zou-
e"„ £e mkomsten resp. f 35.200, 9.600 en
j 16.000 ol wel tezamen 54.800 bedragen,
zoodat„. de exploitatie sluit met een overschot
van 655,15.
3°. Een schrijven van het gemeentebestuur
van Axel, d.d. 2 Februari 1926:
In de bijeenkomst van 5 Januari j.l. die ons
college met uwen raad mocht hebben over onze
concessieaanyrage voor gasvoorziening in uwe
gemeente zijn een drietal punten aan ons ter
nadere overweging gelaten, waarop u gaame
een antwoord zag voor 21 Januari d.a.v.
Wij moeten U mededeelen, dat wij tot^onzen
spijt voor dien datum geen antwoord konden
zenden, aangezien wij onze conclusies gaarne
door den gemeenteraad bevestigd zagen. Wij
hebben de eer U het volgende, over de naar
voren gebrachte onderdeelen, te berichten.
1 Aansluiting van het gedeelte van uwe
gemeente genaamd Sluiskil aan het gas
buizennet.
18.947,50
f 31.667,50
15.444,60
zoodat de totale kosten der gas-
productie zullen bedragen f 47.112,10
Tegenover deze uitgaven staan, behalve de
inkomsten voor het gas nog enkele kleine in
komsten en wel voor gasmeterhuur, benevens
voor gemaakte winst op het uitvoeren van in-
stailaties en den verkoop van verwarminsrs-
artikelen.
Aan gasmeterhuur kan worden gerekend op
een jaarlijksche inkomst van f 2.400,
terwijl de installatiewinst kan wor
den geraamd op n 1.000,
zoodat uit dien hoofde 3.400,
zal worden ontvangen, tengevolge waarvan de
kosten verbonden aan de exploitatie der fa
briek, dalen tot /43.712,10, welk bedrag* moet
worden opgebracht door den verkoop van
400.000 M3. gas, zoodat elke M3. gas tenminste
10,93 cent zal moeten opbrengen.
Berekent men een gasprijs van 11 cent voor
gas geleverd over den gewonen meter, en van
12 cent voor gas geleverd over den muntmeter,
dan zullen indien het gasverbruik over den
gewonen meter 320.000 M3. bedraagt, en het
gasverbruik over den muntmeter 80.000 M3.
de inkomsten bij een gasomzet van 400.000 M3.
bedragen:
320.000 M3. a 11 cent is f 35.200,
80.000 M3. muntgas a 12 ct. is 9.600,
44.800,
zoodat de exploitatie sluit met een winst van
f 1.087,90.
Indien de jaarlijksche gasverkoop tot 600.000
M3. stijgt zal het noodig zijn, enkele toestel
len bij te plaatsen, terwijl verder nog een aan
tal aansluitingen zal moeten worden gemaakt.
Zekerheidshalve hebben wij aangenomen, dat
met deze uitbreiding een kapitaal gemoeid zal
zijn van f 35.000, zoodat bij een gasverkoop
van 600.000 M3. een kapitaal van f 360.000 in
het gasbedrijf zal zijn geinvesteerd.
Bij een gasverkoopvan 600.000 M3. zal de
gasproductie 45.000 M3. bedragen, aangezien
rekening moet worden gehouden met een bui
zennetverhes van 20.000 M3. en een gasver
bruik in fabriek en woning van 25.000 M3.
Voor de productie van deze hoeveelheid gas
zal worden vereischt:
1.897 ton kolen a f 14,50 per ton is f 27.506,50
loon voor drie stokers a 26 per
week
hulpstoker tevens terreinwerker a
20 per week 1.040,-
een terreinwerker a f 18 per week 936,-
ijzeraarde 150,-
4.056,—
33.688,50
4.056,—
Aan cokes zal worden geproduceerd
1,233 ton, Aan ondervuur zal
worden vereischt 328,5 ton voor
verwarming van fabriek en eigen
gebruik 18 ton en voor in- en
buitenbedrjjfsteHen der ovens 8
ton, of wel tezamen 354,5 ton,
zoodat nuttig ter verkoop 0ver
bis ven 878,5 ton met een opbrengst
van f 10,981,25
Gerekend tegen f 12,50
per ton.
56,9tongruisbrengenop 56,90
94,9 ton teer 1,423,50
Terwijl hetammoniak-
waterde gafiet en af
gewerkte jjzeraarde
opbrengen
1.040,-
100,—
150,—
Zoodat de totale inkomsten mogen
eraamd worden op
Zoodat de geproduceerde hoeveel
heid gas van 645,000 M3.
zal kosten ongerekend de kosten
van beheer en aflossing, of wel
per M3. 3,27 cent.
Verder dient nog te worden reke
ning gehouden met de navolgende
uitgaven en wel
Salaris directeur f 3,300,—
Salaris klerk 900,—
Boekhouding en admi-
nistratiehoofdkantoor 1,500,—
Reparation onderhoud 6,500,—
Reclame gasverkoop 500,—
Meters opnemen en in
casseeren der gasgel
den 1,080,—
Assurantien 400,—
Belastingen 300,—
Algemeene kosten 2,100,-
Bedrljfsmateriaal 600,—
Rente en aflossing van
het in het gasbedrijf
gestoken kapitaal,
5,83 van f 360,000,- 20,288, -
f 12,611,65
f 21,076,85
23.741,50
Tegenover deze exploi-tatie-uitgaven staan
de navolgende inkomsten.
Aangenomen mag worden, dat elke verwerk-
te ton kolen 650 K.G. grove cokes opbrengt,
alsmede 30 K.G. gruis. Mitsdien bedraagt de
opbrengst aan cokes 831 ton en de opbrengst
aan gruis 38,4 ton.
Een gedeelte van deze cokes wordt wederom
gebruikt voor ondervuur in de ovens ter ver-
hitting van de retorten. Ruim gerekend zal dit
ondervuur gemiddeld niet meer dan 650 K.G.
per dag bedragen of wel 237 ton.
Rekenen wij verder nog 12 ton cokes voor
verwarming van lokalen en gashouder, als
mede 6 ton voor in- en buitenbedrijfstellen der
ovens, dan stijgt het jaarlijksche cokesverbruik
tot 255 ton, zoodat 576 ton nuttig ter verkoop
overblijft.
Wel ken prijs deze cokes zal opbrengen, is j
tnans moeilijk te bepalen. De cokesprijzen zijn zoodat uit dien hoofde alsnog
38,168,-
f 59,244,85
Zoodat de totale kosten der gas-
preductie bedragen
Tegenover deze bedragen staan behalve de
inkomsten voor gas nog de inkomsten voor
gasmeterhuur, benevens installatiewinst.
Aan gasmeterhuur kan worden gerekend op
een jaarlijksche inkomst van 3.600,
terwijl de installatiewinst mag wor
den geraamd op 1.500,—
Deze gemeente is bereid dat gedeelte
(Sluiskil) van gas te voorzien, wanneer
het voldoende rendabel is, of wanneer de
nocdige gasafname wordt gegarandeerd.
Medezeggensc-hap in het vaststellen van
gasprijzen. Deze gemeente is bereid aan
het gemeentebestuur van Ter Neuzen me
dezeggenschap te verleenen in het vast
stellen van de gasprijzen door een lid van
uwen raad zitting te doen hebben in de
gascommissie van Axel.
Tegelijkertijd deelen wij U mede:
dat de gasprijzen jaarlijks zullen worden
vastgesteld, zoodra het accountantsonder-
zoek heeft plaats gehad.
dat de gemeenteraad zich bereid verklaard
heeft om na vijf en twintig jaren, nadat
degasvoorziening is aangevangen, het
prijsverschil van een cent tusschen Ter
Neuzen en Axel, te laten vervallen.
tusschentijdsche opzegging van de conces-
sie van uwe zijde. Hierop moeten wij ant-
woorden, dat wij aan het laatste punt,
inzake vervroegde eindiging van de con-
cessie, niet kunnen medewerken, gezien
de groote financieele nadeelen, die voor
ons daaruit kunnen voortvloeien, in ver
band met het ingebrachte kapitaal, dat op
een aflos van 50 jaar is gebaseerd, mede
gelet op de risico, die voortdurend op ons
blijft rusten.
Wij verzoeken U namens den gemeenteraad
beleefd ons voor 1 Maart a.s. definitief ant
woord te zenden.
4°. Een schrijven van de Industrieele Maat
schappij „Mabeg" te Utrecht, d.d. 31 Maart
1926, luddende als volgt:
Dezelfde oorzaken voor de te late indiening
van ons rapport, d.d. 30 November 1925 droe-
gen er ook toe bij, dat wij U dit slotrapport
eerst heden kunnen doen toekomen.
In een rol zonden wij met dezelfde post drie
kaarten aan uw adres af, n.l. de kaarten van
het buizennet blad no. 1, no. 5, en no. 6, zijnde
het buizennet in Driewegen en Sluiskil, als
mede de transportleiding vanaf de fabriek tot
aan genoemde kommen.
Volgens eene nauwkeurige becijfering zal
met den aanleg eener leiding naar Driewegen
een bedrag gemoeid zijn van 12.000, terwijl
met den aanleg eener leiding naar Sluiskil een
bedrag gemoeid zal zijn van f 45000.
Deze bedragen moeten alsnog worden ver
meerderd met de kosten van aansluitleidingen
en gasmeters, welke voor Driewegen /4500
zullen bedragen en voor Sluiskil f 17000 zoodat
in totaal met de aansluiting van Driewegen en
Sluiskil een bedrag gemoeid zal zijn van
78.500.
Door deze aansluiting wordt het afzetgebied
uitgebreid met 390 ingezetenen voor wat Drie
wegen betreft en met 1232 ingezetenen voor
wat betreft Sluiskil, terwijl in Stroodorp, gem.
Westdorpe, nog 112 ingezetenen van gas voor
zien zouden kunnen worden.
Deze aantallen zijn ruim voldoende en de te
verwaehten gasafzet zal groot genoeg zijn, om
de kosten aan den aanleg der buisleidingen ver
bonden, vanaf den beginne goed te maken.
Immers de hoeveelheden gas voor Sluiskil
en Driewegen vereischt, kunnen door de gas
fabriek worden vervaardigd, zonder dat de al
gemeene onkosten daardoor stijgen. Alleen zou
het overweging verdienen, om in de gasfabriek
grootere ovens en toestellen te plaatsen, om
dat men anders het gevaar zou loopen, tenge
volge van de vergrooting van het afzetgebied
spoediger dan wenschelijk zou zijn tot vergroo
ting der fabriek te moeten overgaan.
De vergrootingskosten aannemende op
11.500 stijgen de kosten aan de aansluiting
van de hiervoor genoemde kommen verbonden,
derhalve tot 90.000.
In ons rapport d.d. 30 November 1925 wer-
den de totale kosten der gasfabriek becijferd
op f 325.000, zoodat thans de kosten dier fa
briek stijgen tot f 415.000.
Uit het vorenstaande moge U blijken, dat de
met de aansluiting van Driewegen en Sluiskil
te bereiken resultaten ons zijn medegevallen.
Deze medevaller is zelfs van dien aard, dat wij
van meening zijn, dat door bedoelde aanslui
ting de levensvatbaarhedd der gasfabriek ver
hoogd wordt.
Rekening is er mede gehouden, dat zoowel in
Driewegen als in Sluiskil behalve gas voor
koken en verwarming ook gas voor verlichting
zal mogen worden verkocht.
Verder is aangenomen, dat de gasfabriek
niet zal worden gebouwd op het terrein, voor-
komende op de komkaart no. 2, doch zoo moge
lijk op het terrein of anders in de naaste om-
geving der voormalige IJzergieterij. Doordat
in het nieuwe plan ook Sluiskil en Driewegen
zijn opgenomen, brengt de verplaatsing van de
fabriek slechts meerdere kosten ten bedrage
van rond 900 met zich mede, doordat de aan-
voerleiding van de fabriek tot aan de kom van
Ter Neuzen aanmerkelijk verlengd moet wor
den. Daartegenover staat, dat de fabriek thans
dichter bij Sluiskil komt, waardoor de aanvoer-
leiding naar Sluiskil zooveel korter wordt.
Wordt evenwel Sluiskil niet aangesloten, dan
zou de verplaatsing van de fabriek eene meer
dere uitgave van 9000 tengevolge hebben,
zijnde de kosten van de verlenging van de aan-
voerleiding.
Daarbij aansluiting van Sluiskil het verschil
in kosten slechts gering is en nog geen 1000
bedraagt, lijkt ons de stichting van de fabriek
in de omgeving van de voormalige ijizergieterij
aan te bevelen boven de stichting der fabriek
op het oorspronkelijk daarvoor bestemde ter
rein.
In de eerste plaats ligt de fabriek daar zeer
gunstig aan grootscheeps vaarwater, terwijl
verder de grond daar ter plaatse o.i. goedkoo-
per zal zijn dan ter plaatse waar eerst de fa-
De nieren vereischen steeds onze voile aan-
dacht. aoo lang zij gezond en krachtig zijn.
dragen deze organen zorg voor de zuiverheid
van het bloed en verwijderen zij urinezuur en
andere schadelijke onzuiverheden uit het
Iichaam De meren behoeden ons zoodoende
voor talryke pijnlijke en onaangename kwalen.
Doch wat gebeurt, als de nieren traag wer
ken en zich vergiften in het bloed ophoopen?
Het urinezuur kan zich dan in zulke hoeveel
heden afzetten, dat het scheipe kristallen
vormt, die rheumatiek veroorzaken, of wel
han een onvoldoende hoeveelheid water aan
het bloed onttrokken worden, waardoor water-
zucht ontstaat. Ook andere kwalen kunnen
optreden, zooals urine-stoornissen, blaaszwak-
te, merzand en -steen, isohias, spit, hoofdpijn,
duizehgheid en zenuwachtigheid.
Welke y erschijnselen zich ook voordoen, srii
kunt met gezond worden, voordat uw nieren
ZOn /2ijn' Laat Foster's Rugpijn Nie-
n rillen u bijstaan. Zij werken rechtstreeks
op de oorzaken van uw kwaal, reinigen de nie-
len en wekken deze op, doch zij werken niet
op de lever, maag of ingewanden. Vrouwen
zoowel als mannen kunnen op Foster's Rugpijn
Nieren Pillen vertrouwen.
Let 0p de verpakking in glazen flacons met
geel etiket (alom verkrijgbaar), waardoor gij
zeker zijt geen verlegen buitenlandsch goed
te ontvangen. Prijs f 1,75 per flacon. 33
5.100,briek was geprojecteerd.
De hiervoor bedoelde wijzigingen zijn voor
ons aanleidmg geweest om het geheele plan
nog eens nauwgezet door te gaan.
Bij het laatste bezoek, dat onze directeur de
heer C. Gerber aan de gemeente Ter Neuzen
mocht brengen, is gebleken, dat het aantal
ingezetenen, dat vanuit de gasfabriek bediend
zal worden, grooter is dan door ons bij de sa
menstelling van ons rapport d.d. 30 November
1925, werd aangenomen en wel doordat het
™Jal mgezetenen 7070 bedroeg in plaats van
660,1, zooals aanvankelijk door U opgegeven
terwijl verder door ons in het afzetgebied als
nog begrepen was Baandijk met 388 inwoners
waardoor het totale aantal inwoners in Ter
Neuzen zelf stijgt tot 7458.
Door aansluiting van Driewegen,' Sluiskil en
Stroodorp stijgt het aantal op 9291 ingezete
nen.
Bij een aanlegkapitaal .van 415.000 moet
eene gasfabriek voor een dergelijk groot afzet
gebied op den duur eene bloeiende onderneming
worden, ook al zou in de eerste 15 jaar aan
slechts 2122 ingezetenen van de 9291 Mchtgas
mogen worden verkocht.
Nu werd in de raadsvergadering van 29 De
cember 1925 het bezwaar naar voren gebracht,
dat volgens de door ons gedane voorstellen,
de gasprijs niet aan bepaalde maximum-
grenzen gebonden zou zijn. Weliswaar zou
worden overeengekomen, dat de gasprijs bij'
een gasverkoop van 400.000 M3. 11 cent voor
gas over den gewonen meter en 12 cent voor
gas over den muntmeter zou bedragen, naar
daartegenover stond, dat zoolang deze hoeveel
heid gas niet werd verkocht, de „Mabeg" be-
voegd zou zijn, een hoogeren prijs in rekening
te brengen, teneinde zooveel mogelijk ie ex
ploitatierekening sluitend te maken.
De heer Gerber weerlegde dit bezwaar, door
°P te merken, dat de gasprijs vanzelf aan
zekere grenzen, gebonden was, omdat
een te hooge prijs verlangd zou worden, nie-
mand gas van de fabriek zou wenschen te be
trekken. Bij rijpere overweging zijn wij ech-
ter genegen om aan dit bezwaar tegemoet te
komen, door ons bereid te verklaren," den °-as_
prijs te bepalen op ten hoogste 13 cent voor
gas over den gewonen meter en 14 cent voor
gas over den muntmeter.
,.,^6 het bereiken van 'n gasafzet van 400.000
Mo. in. de oorspronkelijke kom van Ter Neuzen
zullen deze prijzen teruggebracht worden 00 11
resp. 12 cent per M3.
Mocht als gevolg van deze prijsregeling de
eerste jaren met verlies worden gewerkt, dan
zullen de gasprijzen niet verlaagd mogw wor
den, tenzij bedoelde verliezen weder zijn inge-
haald.
Mocht bij een gasomzet van 400.000 M3 of
hooger bij gasprijzen van 11 en 12 cent wins-
ten worden behaald, dan zal de helft Var deze
winst worden uitgekeerd aan de gemeente Ter
Neuzen, terwijl de andere helft zal worden
uitgekeerd aan de „Mabeg''.
Mocht de winst een bepaald maximum over
schrijden, dan zal de gemeente Ter Neuzen het
recht hebben om de gasprijzen te verlagen.
Deze details zullen nader in de eventueele
aan te gane pacht-overeenkomst kunnen wor
den vastgelegd. Als basis voor deze pacht
overeenkomst zullen derhalve dienen ons rap
port d.d. 30 November 1925, de pacht-overeen
komst met de gemeente Krabbendijke. alsmede
dit schrijven
Wij zouden U willen voorstellen, om en heel'
gemeente-secretaris in de gelegenhe' :e stel
len, de pacht-overeenkomst te zamen met on-
dergeteekende op te maken, hetzij Ter
Neuzen; hetzij in Utrecht.
Nadat tusschen den heer gemeente-secretaris
en onze directeur overeenstemiming is verkre
gen, zouden de noodige exemplaren van de
overeenkomst kunnen worden geschreven, op
dat elk der raadsleden. de overeenkomst zou
kunnen bestudeeren.
Daarna zou eene bespreking der overeen
komst,in de gemeenteraad kunnen plaats vim
den, op dezelfde wij/ze als zulks geschiedrfe op
29 December 1925.
Met ons schrijven d.d. 13 Januari noeniden
wij U verschillende gemeenten, waarvoor door
ons gasfabrieken gebouwd zijn.
Wij vertrouwen, dat door U inmiddels in-
lichtingen bij deze gemeentebesturen zullen
zijn aangevraagd.
Verder kunnen wij U aanbevelen, inlichtin-
gen omtrent de gestie onzer maatschappij in
te winnen bij het college van gedeputeerde
staten van Zeeland. De griffier van de staten
zal U ongetwijfeld de meest gunstige inlich-
tingen verschaffen over de wijze waarop de
„Mabeg" steeds hare verplichtingen in Zee-
land is nagekomen.
In afwachting van uw antwoord verblijven
wij inmiddels, met de meeste hoogachting,
Industrieele Maatschappij „Mabeg".
(Wordt vervolgd.)
V
H
tl
ff
H
