Schoonmaak
8EMEN3DE BERICHTEH.
Veiligheid en Volksgezondheid.
INGEZONPEN MEDEDEELINGEN
geeft menige huisvrouw en dienstbode ruwe
en roode werkhanden. Deze worden weder-
om spoedig gaaf, zacht en blank door Purol.
SCHEPEN IN KANTON
UITGEPLUNDERD.
Er liggen thans te Kanton veertig stoom-
schepen stil, door de bes is sing van den
iouane-commissaris, dat ge<-n schepen ge-
lost of geladan mogen worden, zooiang de
regeering van Kanton niet zijn eisehen
heeft aanvaard, waaromtrent op hetoogen
blik nog niets vernomen is.
Twee buitenlanische schepen, die in de
haven va 1 Whampoa voor aDker lagen,
zijn door roovers uitgeplunderd. Er hebben
thans in de laatste maanden op de Paarl-
rivier meer dan twaalf beroovingen op
baitenlandsche schepen plaats gehad.
ARBEIDER3MILIT1E TEGEN HET
FASCISME.
In den algetneenen raad der arbeid irspartij
te Brussel werd medegeeli, dat alle maat-
regelen zijn gemmen voor do vorming eener
arbeidarsmilitie ter verdediging tegen hot
fascisme.
Besloten werd een openbare inschrijving
te openen om de kosten van den strijd
tegen het fascime te dekken.
NUTT1G C1JFERM A.TER1AA.L.
Het Zweedsche Ministerie voor Sociale
Zakea heeft kort geleden een s'.atistiek
over belangrijke ge leurtenissen in het
ind istrieele leven in Zweden over hetjaar
1924 gegeven. floewel de cijfers niet
„ac ueel" meer zijn, blijven de conclusi-s,
die er uit te trek ken zijn, nog wel dege-
lijk van belang voor het tegenwoordige
oogenblik. Bijvoorbeeld
In 1924 gingen, tengevolge van stakin-
gen verloren 1.204 500 werkdagen (in
1918- 6.907,390!) De stakingen waren
voor het grootste deel het gevolg van
loonconflicten. Hoe was nu het resultaat.
van dezen strijd Slech's 6° /0 van de
stakingen werden gewonnen door de ar-
oeiders. Het grootste deal (75 °/0) ein-
digde met eea compromis Deze cijfers
moeten den waarnemer van het sociale
leven wel tot nadenken stemmen. Immers
waar het grootste deel 'an de stakingen
niet gewonnen wordt, blijft het eindresul-
taat voor de betrokken personen minder
dan de ge'orach'e offers. Bovendien men
moet om den invloed van de stakingen op
het welvairts'even te beoordeelen, zich niet
bepalen tot de winst en verliesrekening
van den strijd ia eea der industrieen. Men
dient het totaal der verloren gegane dagen
te nemen. Hieraan meet men de niet
gebruikte productiekracht van het volk.
De tveede vraag, die dan beantwoord moet
worden kon na beeindiging van de con
flicten, dus aan h6t einde van de periode,
waarover ons onderzoek loopt, de productie
zoo worden opgevoerd, dat ten eerste de
achterstand in de proiuct'e ingehaald werd
en ten tweede; is de noodzikelijke kapitual-
vorming al of niet in het gedrang gekomea
Het behoefc onzes inziens geen betoog,
dat het verlies van ruim 1 milliosn arbei is-
dagen niet in een kort-n tijd hersteld kan
worden. Het resultaat van de conflicten is
dus: verschuiving van ink unsten, daar waar
dank zij dm afloop van de staking, de factor
kapitaal minder, de factor ar oeid meer be-
loond werd, maar voor de gemeensehap,
die zijn inkomen moet purten uit de be-
schikbare hoe^eelhe d gebruiksgoederen, is
die verschuiving van inkomsten van bepaalde
groepen, gepaard gegaan met vermi dering
van iukomstea. Sta'cngen werken, zoodra
zij ee ligen omva >g. aanuem volksver
armend. Dat dit steeds meer wordt ingezien
(daak zij de er raring moge blijken uit de
poginge i, die door de besturen van de onder -
nemers en de aroeidsorgaDisaties in de
Britsche scheepsbouwindustrie thaos worden
aangewend, om door een ondernemingsge
wijze regeling van arbeidsvoorwaarden in
onier ing overleg, de kansen op conflicten
tot een minimum te beperken.
Sjj de besprekingen die dezer dagen
tusschen de leiters van de hierboven ge-
no imde groepen zijn gevoerd, is gebleken,
dat o >k de leiders van de arbeiders er-
kennm de groite economische schade, die
stakingen aanrichten.
Uit statistieken als die, welke het
Zweedsche Ministerie vau Arbeid gaf, kan
dit weer eens blijken. Wij meenden daarom
•goed te doen een enkel cijfer uit die
s'atistieken te lichten en onder de aandacht
van het geen economische vakbladen lezende
publiek te brengen.
HET VERGAAN VAN DE
ALKAID.
Aaa het verslag door een vertegenwoor-
d'ger der N. R. Crt. gegeren van een mee-
deeling van den in ons land teruggekeerden
stuurman Visch ontleenen wij het volgende
Zondag 10 Januan is de Aikaid, een
stoomschip van Van Nievelt Goudriaan en
Covan 5200 ton daed weight, zestien
jaar g-dedea gebouwd door de Rotterdam-
scbe Droogd )k Maatsehappij, met een in
de Waalhaven ingenomen lading eierkolen
van Rotterdam vertrokken met bestemming
naar Philadelphia.
De eerste vjjf dagen had' men mooi
weer, maar daarna ging het io den Atlan-
tischen Oceaan stormen. Gedurende veer-
tien dagen had het schip zware stormen
te verduren en reeds de eerste week daar
van werd er zoo^ee! s-hade aangerieht, dat
de kapitein naar hier telegrafeerde, dat de
Aikaid in de loshaven vercraging zou heb
ben door de noodzakelijkheid vau herstelling.
Het schip zou zjja bestemming echter
in het gehsel niet bereiken. De storm
nam nog in hevigheid toe en gedurende
vier dagen en vier nacbten had het een
orkaan te verduren, zoo hevig als zelfs de
hofmeester in zijn 45jarige erraring op
zee, nog nooit had meegemaakt. Zulk een
ontij mocht al eens een uur aanhouden,
niemand aan boord hai deze orkaanskracht
zoo laagea tijd zien woeden.
De scbade werd dan ook hoe langer hoe
erger. De machines waren nog wel te
gebruiken, maar er viel niet meer te sturen
het sphip lag dwarszee en de kapitein liet
de machines stoppen, om met de gehavende
Aikaid te gaan drjjven.
Zaterdag 30 Januari verauderde de wind,
waardoor de zee nog moeilgker werd. Zware
zeeen sloegen over het schip, beukten er
aan bakboord op, hadden alle deuren weg-
geslagen, raasden dwars door het schip
heen en verlieten het aan stuurboord De
luiksn 2 en 3 waren weggeslagen en boven
dien brak het hoofidek.
De Aikaid ging in tweeebi scheuren. Het
schip bevond zich toen op 350 mjjlen van
Kaap Race, New Foundland. De kapitein
liet het sein S.O.S. de lucht ingaan en men
wachtte met den dooi voor oogen de be-
schikking van het noodlot af.
Het sein werd opgevangen door het mo-
derne, 3 jaar oude Duitsche passagiers-
schip Westphalia van de Hamburg-Amerika-
lija, dat op weg was naar New-York. Da
Aikaid gaf zijn bestek op, maar de West
phalia vond het Nederlandsche schip niet
op de aangegeven plaats. Het heeft echter
een van de nieuwste radiotoestellen aan
boord, een radio direction finder, waarmee
men de richting bepalen kan waarin het
in nood verkeereode, seinende schip zich
bevindt. Daaraan heeft de bemanningvan
de Aikaid het leven te danken. Het schip
dreef in dezen wind en in de woes'e zee
dermate af, dat de Westphalia het zonder
zjjn radiopeiltoestel nooit zou hebben ge
vonden.
Zondagmorgen 19 uur bevond de West
phalia zich bij de Aikaid, die toen Diet
meer dan een weak was. De zee liep
echter zoo hoog, dat er geen sprake kon
zjjn van het uitzetten van een boot. De
beide reddingbooten en de werkboot van
de Aikaid waren stukgeslagen. Het schip
brak steeds verder en hoewel het onge-
veer 4700 ton kolen in had, werkte het
alsof het in ballast lag. 's Avonds 6 uur
werd het plotseling stil, maar de hoop
op redding vervloog spoedig. Weldrastak
de storm opnieuw op. De Westphalia
bleef den geheelen nacht in de nabijheid
van de Aikaid en de beide schepen onder
hielden steeds draadloos de verbinding.
Te 8 uur seinde kapitein Graalfs van
de Westphalia, dfe 400 passagiers aan
boord had en toch reeds over tijd was
geweest door den storm, dat hij tracbten
moest een boot uittezetten. Het Duitsche
schip had zelf ook averij opgeloopen o.a.
was luik 1 ingeslagen.
De wind nam gelukkig iets af, maar de
zee bleef onrustbarend hoog. De tweede
stuurmaa Rettberg nam het commando van
de reddingsboot op zich en vrij willigers
meldden zich in voldoande aantal aan om
te trachten, de Nederlanders uit hun be-
narde positie te verlossen. Toen de redding-
boot 50 meter van de Aikaid af was, werd
zjj door een geweldige z>e opgenomen en
onder den spiegel van het schip gesmeten,
maar wonder boven wonder kwamen boot
en bemanning er heelhuids af.
Da bemanning van de Aikaid verliethet
wrab. Na de 24 overigen kwamen het
laatst de lste machinist, de fste stuurman
en de kapitein behouden in de reddingboot,
uadat men den uitlaat van de Aikaid had
opengezet. de presenningshad doorgasneden,
het schip met petroleum had overgoten
en in brand gestoken ter bwvordering van
de veiligheid der navigatie. De kapitein
had nog het ongeluk op den s^ormladder
uit te glij'leo en te water te vallen, maar
hij werd opgepikt en in de boot gehaald.
Aan boord van de Westphalia werden
de schipbreukelingen hartelijk ontvaDgen
en men liet het hun aan niets ontbreken.
De 3de stuurman, die een zware bou te
pakken bad en een matroo^, die door een
zee op zij was gesmeten en met een zjjde
tegen eea stuk hout terecht was gekomen.
werden in bet hospitaal opgenomen, en zij
waren beiden hersteld, toen het schip, 5
dagen over tijd te New York aankwam.
Dinsdag is het s.s. wWestpbaUa" van
de HamburgAmeriba Lijn, uit New York
te Hamburg t^rugg dreerd. Nadat de
passagiers aan land waren gegaan, vood
een huldiging van den kapitein en de
bemanning p'aats met name van de twee
officieven en 7 overge maoschappen, die
meer in het bijzonder aan het reddings-
werb hadden dee'genomen.
JNadat eerst de burgemeester van Hamburg
de bemanning had begroet, nam „mini-
sterialrat" Lahr het woord, die het red-
dingswerk namens de reg»ering hu'digde
en ook een telegram van rijkspresident von
Hindenburg voorlas, waarin de kapitein eD
de bemanning van de Westphalia geluk
werden gewenscht met het welslagen van
bun reddingswerk.
DAT LIEP GOED AF.
Esn dame in de GysinghsGaat te Rot
terdam ontving een eoveloppe, inhoudende
schrijfpapier onder het motte //wordt afge-
haald". Zij nam de enveloppe mee op straat,
om daar te zien wat deze inbield. Ver-
volgens ging zij naar het postkantoor om
ge'd te halen Het bedrag f 150 aan
bankpapier deed zij in de enveloppe, waa^op
zij weer huiswaarts giag. Toen eenige
tpd later de enveloppe werd afgehaaid werd
deze afgegeven met de 150 erin. Eerst
later berinnerde de dame zich. dat het geld
in de enveloppe zat. Zij ging naar de po
litic, die er al spoedig in slaagde den man
te vinden, die deze had bezurgd en weer af
gehaald. Toen men hem z^ide, dat een be-
drag van f 150 in de enveloppe zat. was
hjj zeer verbaasd. Hij gaf al zijn opga-
haalde enveloppen aan de politie en een
daarvan bleak nog het bankpapier te be-
vatten. Hat bedrag is aaa de vergeetaehtige
dame ter hand gesteld.
ONDER DEN 1NDRUS.
Te Brtinn in Moravie geraakte iemand
in eea bioscoop zoo onder den indruk van
het drama op het doek, dat hjj zijn revolver
greep en schoten loste op den onverlaat,
die op het linnen snoode dingen be-
dreef ten aanzien van het schoone en zwakke
geslacht.
Er ontstond een paniek. De schietlustige
werd gearresteerd. Langzaam kwam hjj bij
en toen bleek, dat hjj zoo door het film-
drama was meegasleept dat hij buiten
zich zelf raakte.
KAMER VAN KOOPH. EN FABRIEKEN
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
TE TER NEUZEN.
(Slot.)
b. Indien besloten werd de lengte der
codewoorden te -beperken tot 5 letters zou
daaruit ongetwijfeld voor het publiek voordeel
ontstaan. Er bestaan thans codes met woor-
den gevormd door een groot aantal letters.
Indien een codewoord uit hoogstens 5 let
ters bestaat, genieten de gebruikers het voor
deel, dat, aangezien in het telegrafische ver-
keer een woord uit tien letters mag worden
gevormd, 2 codewoorden bijeengevoegd kun-
nen worden, hetgeen voor het telegrafisch
verkeer, vooral met overzeesohe landen bij een
duur woord-tarief ongetwijfeld eene voor den
handel gewen-schte besparing beteekent.
Het Bureau stelt voor in vorenstaanden
geest te adviseeren.
De heer WIND VAN MERKESTEYN kan
niet geheel instemmen met het advies van het
Bureau. Er dient toch ook gelet te worden
op gemakkelijkheid in het gebruik en hij heeft
op dit gebied eenige ervaring, dat uitspreek-
bare code-woorden bij overbrenging per tele-
foon veel gemakkelijker zijn, dan niet uit-
spreekbare lettergroepen en dat overbrengen
per telefoon heeft ook vaak plaats. De uit-
spreekbare codewoorden zullen in den regel
gemakkelijker zijn voor het ontcijferen. Hij
meent ook, dat bij niet uitspreekbare code
woorden niet 10 letters voor een woord zullen
worden toegelaten, zoodat er dan geen voor
deel in zit. Aangezien er codewoorden'bestaan
van minder dan 5 letters zou de regeling ook
geen waarborg bieden voor het herkennen van
verminkte woorden.
De SECRETARIS merkt op, dat het advies
van het Bureau beru-st op de onderstelling, dat
voor een telegramwoord 10 letters (twee code
woorden) zullen mogen worden saamgevoegd.
Het gaat voorts uit van, de veronderstelling,
dat men hier te doen heeft met het overbren
gen van berichten door teekens en niet door
het gesproken woord.
De heer NEETESON wijst er op, dat het
een voordeel zou zijn, indien codewoorden be-
stonden uit een vast aantal letters.
Het voorstel van het Bureau wordt aange-
nomen met algemeene stemmen.
Instituut voor Economische Geschriften.
Naar aanleiding van een kennisgeving van
het Dagelijksch Bestuur der vereeniging In
stituut voor Economische Geschriften, dat de
Kamer is benoemd tot lid der vereeniging.
wordt besloten dat lidmaatschap te aanvaar-
deiu
Collectieve arbeidsovereenkomsten.
Door de Kamers van Groningen en de Gel-
dersche vallei te Amersfoort is toegezonden
een uitvoerige memorie, door hen gericht tot
den Minister van Arbeid, Handel en Nijver-
heid, naar aanleiding van een door dezen aan
verschillende corporaties toegezonden voor-
ontwerp tot verbindend verklaren van collec
tieve arbeidsovereenkomsten.
De Kamer van Groningen dringt op grond
van hare bezwaren aan op de indiening van
dit wetsontwerp af te zien, terwijl de Kamer
te Amersfoort adviseert de behandeling uit te
Stellen, omdat zij de huidige omstandigheden
niet voor de invoering gescJiikt acht.
Het Bureau is van oordeel, dat vooral voor
een district als het onze een bind end verklaren
der collectieve arbeidsovereenkomsten een
groot bezwaar zijn.
Voor de groote centra, en groote bedrijven
kunnen de collectieve contracten 'n gemak ople-
veren en die zullen ze dan ook eigener be-
wegirig wel sluiten doch voor het platteland
en de kleine bedrijven vormen zij een te eng
keurslijf, dat voor die bedrijven doodend kan
Zijn, aangezien deze ongetwijfeld aanleiding
zouden zijn voor verhooging van productie-
kosten en daardoor verhooging van den levens-
standaard, daar de besturen van vakvereeni-
gingen in de groote centra's wel zouden zor-
gen voor opdrijven van verschillende arbeids-
voorwaarden. Terecht wcrrdt in het Groning-
sohe adves gewezen op de eiwaring die men in
dit opzicht heeft in de drnkkers-wereld. Wel
in hoofdzaak wordt op invoering der bindend
verklaring aangestuurd in het belang van de
werknemers (er zit ook voor een afzienbaar
verschiet nog een andere bedoeling achter)
doch aangezien van verhooging van productie-
lcosten het publiek de dupe wordt, waartoe
toch ook de werknemers behooren, door prijs-
verhooging, is de vraag, of de maatregel in-
derdaad wel in het belang der werknemers zou
zijn. Nu kan toch reeds worden waargenomen
dat de duurte de koopkracht heeft verminderd,
waardoor ook werkgelegenheid is ontnomen
en bij de bouwvakken wordt maar al te zeer
ondervonden, dat sinds 1914 de onderhouds-
werken, wegens de gestegen loonen tot het
uiterste worden beperkt en zij die daarvoor in
de gelegenheid zijn de reparaties zelf verrich-
ten, hetgeen inkrianping der werkgelegenheid
beteekent.
Dan heeft men ook rekendng te hofklen met
de nabijheid der grens, en de arbeidsvoorwaar-
den bij onze naburen. Nog slechts in Duitsch-
land en Oostenrijk bestaat die bindend ver
klaring der collectieve arbeidscontracten, deze
werd resp. in 1918 en 1919 ingervoerd. Men
lette wel op die tijdstippen.
Het is zeer de vraag of men in die ianden,
als die regeling nog niet bestond, thans nog
tot invoering zou overgaan. De toestand van
handel en industrie is daar allerminst roos-
kleurig.
Het Bureau stelt op grond van vorenstaan-
de voor, instemming te betuigen met het ad
vies der Kamer te Groningen.
Met algemeene stemmen wordt alrlns
sloten.
Bepaling der waarde van goederen bij
invoer.
De Kamer van Leeuwarden heeft zich tot
den Minister van Financien gewend met een
bezwaar betreffende de toepassing der invoer-
recliten, dat nl. bij den prijs der ingevoerde
goederen ook wordt berekertd de vrachtprijs
vanaf de plaats der verzgnding tot die der be
stemming. Zij wijst er op, dat dit onbillijk is,
aangezien de ontvanger alsdan een hooger in-
"voerrecht zal hebben te betalen naar gelang
der omstanidigheid of hij al of niet ver van de
grens woont. Indien b.v. een kooper uit
Leeuwarden via Roosendaal een waggon goe
deren laat komen betaalt hij aan vracht f 110,
en moet dan daarvoor 5 tot 8 over dien
vracht betalen, waarvan zijn. te Roosendaal
wonende concurrent verschoond blijft.
De Kamer verzocht den Minister een beslis-
sing te geven, dat de waarde slechts moet be-
rekend worden tot de grens.
De Minister geeft te kennen niet tot het
geven eener uitspraak of beslissing bevoegd
te zijn. De beslissing daaromtrent berust bij
de Tariefoommissie. De Minister zou alleen
kunnen ingrijpen door het voorstellen eener
wetswijziging.
De Kamer van Leeuwarden heeft zich daar-
op met een schrijven tot de Tariefcommissie
gewend, met verzoek hare beslissingen die ter
zake reeds genomen zijn te herzien, in den
door aangegeven geest.
Het Bureau acht de door de Kamer te
Leeuwarden aangevoerde gronden geheel juist.
Het kan toch nimmer de bedoeling geweest
zijn, ook invoer te heffen over de spoorvracht
op Nederlandsch gebied, en de waarde der
goederen zou ibehooren te worden berekend
naar de waarde die deze heeft aan de grens.
Ten opziohte van Zeeuwsch-Vlaanderen zou
het b.v. ook een groot verschil kunnen betee-
kenen of de goederen werden ingevoerd langs
de Duitsche grens en verder het Nederlandsch
spoor via Vlissingen, of wel dat dit geschiedt
langs de Belgisehe grens.
Het Bureau stelt mitsdien voor, adhaesie te
betuigen aan het streven der Kamer te
Leeuwarden en zoo noodig aan te dringen op
wetswij,ziging op dit punt.
De heer WIND VAN MERKESTEYN wist
niet beter of de vracht werd slechts tot aan
de grens berekend; indien het anders ge
schiedt- is dat zeer onbillijk.
De heer VAN MELLE onderschrijft de be
zwaren tegen de toepassing van het tarief van
invoer. Ook belanghebbenden in Zeeuwsch-
Vlaanderen ondervinden de gevolgen dier on-
billijke toepassing. Indien zij goederen- uit
Duitschland ontvangen per spoor, wordt de
vracht van de Duitsche grens tot Vlissingen
door de tariefoommissie gerekend bij de waar
de der goederen. Het spreekt van zelf dat een
concurrent, die in het Oosten des lands woont
daardoor op de hier gevestigden een grooten
voorsprong krijgt.
Het voorstel van het Bureau wordt met al
gemeene stemmen aangenomen.
Spoorwegtarieven in Zeeuwsch-Vlaanderen.
Het Bureau deelt mede, dat klachten zijn
ingekomen betreffende de in vergelijkmg met
het Nederlandsche staatsspoor hooge tarieven
op de spoorwegen in Zeeuwsch-Vlaanderen,
terwijl ook het groote verschil, dat berekend
wordt voor het Belgisehe of het Nederlandsche
traject tot misstanden voert. Omtrent een en
ander wordt nog getracht gegevens te verza-
melen. Het Bureau neemt zich voor te be-
kwamer tijd daaromtrent bezwaren te zullen
indienen bij de bevoegde autoriteiten.
De SECRETARIS deelt namens het Bureau
mede, dat na het verzenden der agenda om
standigheden ter kennis der Kamer kwamen,
waaruit de wenschelijkheid bleek ten spoedig-
ste over deze kwestie een. schrijven te richten
tot den Minister van Waterstaat. Getracht is
de voorhanden gegevens nog voor zooveel mo-
gelijk aan te vullen. Daaruit bleek, dat de
vrachten op het Belgisehe traject voor het lo-
caal verkeer gemiddeld een derde bedragen
van het bedrag dat voor het traject in
Zeeuwsch-Vlaanderen wordt berekend. Niet
alleen worden de vervoerkosten op het
Zeeuwsch-Vlaamsch gebied gedrukt, doch in
dien men nagaat dat b.v. de verzending van
een waggon steenkolen van Ter Neuzen naar
Sas van Gent ruim f 18 kost, terwijl voor een
zending uit Langerbrugge (2 K.M. verder)
naar Sas van Gent slechts ongeveer f 6 ver-
schukiigd is, springt in het oog, dat de Neder
landsche handel-aar tegen zijn te Langerbrug
ge gevestigden concurrent niet concurreeren
kan.
Dat in dezen toestand, die door valuta-
verschil in 't leven is geroepen bij het stabieler
worden der Belgisehe valuta een gunstiger
regeling komt, moet dringend noodzakeiijk
worden geacht.
In verbanid daarmede zijn de ter kennis ge
komen feiten, en verhoudingen onder de aan
dacht van den Minister van Waterstaat ge-
bracht.
De Kamer hecht daaraan zijn goedkeuring.
Propaganda-comite voor wegsverbetering.
Een schrijven van het Propaganda-comite
voor Wegsverbetering, waarin mededeeling
wordt gedaan van, de stichting van dit comite,
dat zich ten doel stelt de publieke belangstel-
ling gaande te houden voor de verbetering der
wegen, door woord en geschrift, en door over-
ieg met verschillende wegbeheerders.
Het acht een goed wegennet bevorderlijk
voor de welvaart van het land en acht dit een
nationaal belang.
Het streeft er naar haar doel te bereiken
door de aandacht te vestigen op de groote voor-
deelen voor de gemeensehap van wegen, ge-
schikt voor het mod erne verkeer; door te be-
vorderen, dat de opbrengst van belastingen,
geheven voor het gebruik van wegen, ook al
leen aan de wegen ten goede komen, en door
den band te versterken tusschen de verschil
lende vereenigingen, welke zich tot taak stel-
len, de wegenverbetering en het wegenbelang
te bevorderen.
Bij dit comite is betrokken de Vereeniging
van Nederlandsche gemeenten, de vereeniging
Het Nederlandsche Wegencongres, de Bond
van Bedrijfsautohouders in Nederland, de cen-
trale Organisatie van Nijverheid, centrale
landbouworganisaties en de Kon. Ned. Auto-
m0bielclub, door afgevaardigden in dit comite.
In een nader schrijven geeft het Propaganda-
comite te kennen, gaarne van de Kamer te
zullen vernemen welke verkeerswegen binnen
haar ressort het meest en het eerst verbetering
behoeven, om te kunnen voldoen aan de eisehen
van een veilig, vlug en ongehinderd economisch
verkeer.
Het Bureau heeft naar aanleiding van dit
laatste schrijven gemeend dit belang het best
te kunnen dienen, door een commissie uit de
Kamer, bestaande uit leden wonende in ver
schillende deelen van Zeeuwsch-Vlaanderen, te
verzoeken deze zaak in studie te nemen en zoo
tnogelijk in deze vergadering rapport te widen
uitbrengien.
Het heeft daardoor uitgenoodigdde heeren
Neeteson, Van Melle en Van Waesberghe.
Door genoemde commissie wordt gerappor-
teerd als volgt:
ALGEMEENE BESCHOUWINGEN;
Bij de heoordeeling van de wegen in
Zeeuwsch-Vlaanderen komt men tot de conclu-
sie dat deze, behoudens enkele hoofdwegen of
gedeelten daarvan onvoldoende zijn voof de
eisehen van het tegenwoordig moderne ver
keer. Te verwonderen valt dit ndet, daar die
wegen voor het overgroote deel jaren geleden
zijn aangelegd, voldoende voor de eisehen van
dien tijd, en ook bij later aangelegde wegen
hetzelfde systeem werd gevolgd, al thans voor
wat betreft de breedte, en waarbij er in hoofd
zaak op gelet werd of deze voldoende waren
voor het berijden met de rij- en voertuigen b*
den landbouw in gebruik. Qm de kosten zoo
laag mogelijk te houden werd nagegaan hoe
smal men een weg kon aanleggen om deze nog
met een voertuig te berijden en voor het pa»-
seeren werd aangenomen, dat men dan buiten
de bestrating op den zijkant der wegen kon
rijden.
Omdat er destijds minder rij- en voertuigen
op den weg kwamen was dat elkaar passeeren
niet zoo hinderlijk, bet kwam althans minder
voor dan thans nu het aantal rij- en voertui
gen op den weg zooveel grooter is geworden
terwijl men het snelverkeer niet kende.
Behoudens enkele uitzonderingen zijn de
wegen in het algemeen te smal aangelegd en.
kunnen zij voor een deel ook versleten ge-
noemd worden.
De commissie heeft, de haar voorgelegde
vraag besehouwende, daaruit geconcludeerd,
dat het de bedoeling is thans op hoofdverbln-
dingen de aandacht te vestigen en heeft dus,
al^ zal nader blijken dat het nog een omvang-
rijke lijst geworden is, vele wegen van secun-
dair belang buiten beschouwing gelaten.
Te verbeteren of aan te leggen wegen.
1°. De commissie is van oordeel, dat aller-
eerste zorg behoort te zijn een goede verbin
ding tusschen de beide deelen van ZeeuwscJi-
laanderen. Deze is nog allerminst verkregen
door het leggen van den Verbindingsweg van
af Philippine tot in den Konimginnepolder.
Zoodra men den Verbindingsweg verlhat komt
men op den te smallen polderweg, die boven
dien am het centrum van het Westelijk deel
te bereiken langs een omweg voert over Bier-
vliet naar IJzendijke, langs een keiweg die
bovendien ook door gevaarlijke bochten veel te
wenschen overlaat.
Er zou een weg met een goede verharding
van ten minste 5 meter breed behooren te
worden aangelegd van af IJzendijke langs de
baan van. de Zeeuwsch-Vlaamsehe tram naar
Pyramide om deze daar in rechtstreeksche
aansluiting te brengen met den bestaande*
nieuwen Verbindingsweg naar Philippine.
Vervolgens zou de verbinding door de ge-
meente Philippine grondig dienen te worden
verbeterd, terwijl bij den uitgang van Philip
pine naar den Remoorterepolder het uitzicht,
dat thans door een nauwen doorgang en dijkea
zeer slecht is zou moeten worden verruimd.
Van daar zou de weg naar het kanaal Gent-
Ter Neuzen, bij Driekwart, geheel behooren te
worden vemieuwd en over 5 Meter bestraat.
Bij Driekwart bevindt zich bij het brugj*
over de waterleiding ook een gevaarlijke foocht*
terwijl over het brugje langs den weg* geplaat-
ste paaltjes den weg hinderlijk versmallen e*
het passeeren van twee rijtuigen ter plaatse
(en men ziet elkaar pas als men daar komt)
zeer bemoeilijken.
Indien van af IJzendijke tot die plaats een
goeden verkeersweg bestond, was er inderdaad
een goeden weg van Westelijk naar Oostelijk
Zeeuwsch-Vlaanderen tot stand gekomen, Men
komt dan aldaar op den weg langs het kanaal
GentTer Neuzen, die in goeden staat van
onderhoud verkeert en voldoende breed is en
kan dan Noordwaarts in de richting Ter Neu
zen en via Sluiskil en Axel Oostwaarts naar de
Belgisehe grens naar St. Nicolaas en Antwer-
pen en Zuidwaarts naar Sas van Gent en de
Belgisehe grens naar Gent.
2. De weg BreskensIJzendijke verkeert
in vrij goeden staat, doch zou ook op 5 Meter
breedte behooren te worden gebracht, vooral in
de nabijheid van Breskens, is de weg te smal
en het elkaar met voertuigen paseeren moea-
lijk, terwijl er druk gerij is.
3°. Omtrent den weg van Breskens naar de
grens valt hetzelfde te zeggen, alleen tussdieK
Oosthurg en Draaibrag bevindt zich een ge-
deelte in minder goeden staat, terwijl dit eem
weg- is die zoowel voor het intercommunaal ah-
voor het intemationaal verkeer van beteekentkc
is, zoowel uit de richting Maldegihem als ait
de richting Sluis.
4°. Met betrekking tot het Westelijk' dee!
van Zeeuwsch-Vlaanderen meent de commisdie
in tweede instantie te moeten naar voren bren
gen de wenschelijkheid van verbetering van
den weg van BreskensGroedeNieuwvliet—
Retranchement, leidende naar Knocke, daar
men daardoor zou verkrijgen een aanstuitisg
op den kustweg tot in Frankrijk, terwijl deae
in den zomer ook zou ontlasten den onder 3°.
genoemden soms overbelasten weg. In het ge-
deelte NieuwvlietRetranchement behoo'er
verschillende hinderlijke bochten weggenomeu.
5°. In den vrij goeden weg van IJzendijke
naar Oostburg bevindt zich even voorbij Bui-
tenlust een gevaarlijk punt, omdat men door
een meters hoog heg bij een bocht van 90 gra-
den in den weg alle uitzicht mist. Die heg
zou behooren te worden gelcapt.
6°. Ook in den weg van den Koningincte
noid er naar Biervliet bervindt zich bij de door-
snijding van den dijk van den Elizabethpolder
een zeer gevaarlijke bocht van 90 graden, ter
wijl de doorsnijding zelf te nauw is. ALIe uit-
Bliksemschade van een half miljoett
gulden.
Bij het naderende onweerseizoen ves
tigen wij de aandacht van bewoners es
eigenaars van landhuizen en van andere
geisoleerde woningen op het feit, dat een
gebouw een grootere trefkans voor den
bliksem bezit naarmate het zich verder
boven zijn omgevimg verheft. Hooge en
verspreid gelegen huizen loopen derhalve
een grooter gevaar.
Men bedenke verder, dat het mogelijk
is zich tegen dit gevaar te beveiligen door
den aanleg van bliksemafleiders. De be-
veiliging moge niet steeds volkomen zijn.
het groote nut van bliksemafleiders is
reeds sinds tal van jaren door deskundi-
gen van grooten naam boven alle twijfel
verheven.
Voor ons land berekende Prof. Van
Gulik in 1904 de jaarlijksche bliksem
schade op gemiddeld een half millioen
gulden. Hij vond verder, dat de toen-
malige afleiders de kans op brand bij
blikseminslag zes- of zevenmaal kleiner
maakten. Sedert hebben de afleiders noq
een niet onbelangrijke verbetering onder-
gaan, en de jaarlijksche onweersversla-
gen van het Meteorologisch Instituut te
De Bildt leggen, telken jare opnieuw,
voor ons land een onbetwistbaar getuige-
n;s af van het nut der bliksemafleiders.
GEZONDFU-IDSR A. AD.
