Ter IT 0 assnsciie Courant
Woeasdag 24 Februari 1926. Ho. 7889.
WEl-EODIEl IBXaAJD
van
GEMEENTERAAD VAN AXEL.
Vergadering van Dinsdag 16 Februari 1926,
des namiddags 2 uur.
Voorzitter de heer F. Blok, Burgemeester.
Tegenwoordig de leden J. M. Oggel, M. W.
Koster, A. E. C. Kruijsse, Ph. J. van Dixhoom,
J. Weyns, J. M. Baert, A. Th. 't Glide, Ed. van
de Casteel, F. Dieleman, J. de Feijter en P. de
Feyter.
Secretaris de heer J. L. J. Mans.
De VOORZITTER opent de vergadering
door het uitspreken van het gebedsformulier.
Aan de orde komt:
1. Notulen.
Het vaststellen van de notulen der verga-
dering van 2 Februari 1.1. wordt aangehouden,
aangezien deze nog niet in druk zyn ver-
gchenen.
2. Mededeelingen en ingekomen stukken.
a De VOORZITTER deelt mede, clat de
verkoop van oude straatkeien in totaal heeft
opgebracht 4683,40.
Aangenomen voor kenmsgevmg.
b Hot verging der plaatselijke commissie
van toezicht op het lager onderwijs, van het
jaar 1925, waaruit blijkt, dat er werden ge
houden 4 gewone en 1 buitengewone vergade-
ring, terwijl alle lagere scholen in de gemeente
eenmaal werden bezocht.
Ook nu weer was de commissie eenstemnug
van oordeel, dat de vorderingen der leerlingen
voldoende zijn te achten; het peil van het on
derwijs kan goed genoemd worden; de ljver en
toewijding van het omderwyzend personeel
mag geroemd worden; de leermiddelen aan de
verschillende scholen verkeeren m goeden
staat, terwijl ze in voldoende mate voorhanden
Z9De toestand der gebouwen verlichting,
verwarming en ventilatie der lokalen als-
mede den staat van gangen en privaten gaven
geen reden tot op- of aanmerkmgen met uit-
wondering van de Roomsch-Katholieke school,
waav de reden tot aanmerking der commissie
van vorige jaren nog steeds niet is wegge-
nomen. j„,.
Het stemt uw commissie tot blijdschap, flat
uw college ook nu weer voor den winter van
1925 op '26 gelegenheid heeft geboden om her-
halingsonderwijs aan -de verschillende scholen
te doen geven. De commissie betreurt het, dat
hiervan niet een veel ruimer gebruik wordt
.gemaakt.
De commissie stelt het zeer op pnjs, da
haar advies omtrent een boventallig onder-
wijzer aan de openbare school bij het college
gunstig is ontvangen.
Het is der comimissie een genoegen den ram.
eer. gunstig rapport te rnogen uitbrengen
over den toestand van het lager anderwijs m
deze gemeente.
Aangenomen voor kennisgeving.
Een schrijven van J. A. van Hoeve,
waarbij deze toezendt de exploitatierekemng
der bewaarschool over 1925. De ontvangsten
hebben bedragen f 1525,51, de uitgaven
f 1428,51, goed slot alzoo f 97. Ter toelichtmg
deelt de heer Van Hoeve mede, dat dit batig
£lot voor het grootste deel is ontstaan uit. de
omstandigheid, dat de eerste helpster, na daai -
toe gedane pogingen, niet op den cursus te
Vlissingen kon komen. Hij deelt nog mede,
dat de uitgaven voor het personeel thans met
f 154 's jaars zijn verhoogd.
Aangenomen voor kennisgeving.
d. Namens het bestuur der christelijk
•ationale school te Axel (Nieuwstraat) deelt
het hoofd dier school, de heer A. Coumou,
mede:
dat de avondcursus aan die school op 5
Februari jl. is geeindigd;
dit avond-onderwijs is gegeven gedurende
12% week van 8 uur en werd gevolgd door
13 leerlingen, die van 't begin tot het eind der
lessen, deze vrij geregeld hebben gevolgd. Het
onderwijs omvatte de vakken: lezen, Nederl.
taal, rekenen, geschiedenis en aardrijkskunde.
Aangenomen voor kennisgeving.
e. Het hoofd der R. K. school, de heer P
de Kort, deelt mede, dat in de maand Januari
geen verandering is gekomen in't aantal leer
lingen van de avondcursus aan zijn school.
Vender deelt hij mede, dat de cursus den 6en
dezer is geeindigd. De cursus duurde 100 uren.
Begonnen met 16 leerlingen, werden tusschen-
tyds 2 nieuwe ingeschreven, terwijl er 3 den
cursus voor 't einde hebben opgegeven. De
cursus eindigde met 15 leerlingen.
Wat de resultaten betreft kan hij meedeelen,
dat ze voor de vakken Ned. taal, rekenen,
schrijven en lezen bevredigend waren. Voor
aardrijkskunde en geschiedenis bestond niet die
belangstelling, die verwacht kon worden omdat
velen deze vakken voor overbodig hielden.
Toch mag gezegd, dat de cursus op hooger
peil stond dan voiige jaren, en dat 't bezoek
ervan eveneens trouwer is geweest, dan wel-
eer. Gemiddeld waren er 14 leerlingen aan-
wezig.
Aangenomen voor kennisgeving.
f. Een schrijven van Hare Majesteit de
Koningin en Prins Hendrik, waarbij dank wordt
betuigd voo» den bij gelegenheid van hun zil-
veren huwelijk namens den raad toegezonden
gelukwensch.
Aangenomen voor kennisgeving.
3. Standplaats voor kraampjes ter gele
genheid der wekelijksche markt.
Naar aanleiding van het in hunne handen
«m bericht en raad gestelde adres van J. J.
Ortelee e.a., inwoners-marktkramers, te Axel,
om ter gelegenheid van de weekmarkt met
hunne uitstallingen plaats te mogen nemen in
de Noordstraat, waar de graanmarkt wordt
gehouden, inplaats van op het marktplein, waar
hun een plaats is aangewezen, hetgeen evenwel
voor hen geen goede resultaten heeft gebracht,
stellen Burgemeester en Wethouders voor het
verzoek in te willigen, onder voorwaarde, dat
geen standplaats wordt ingenomen voor de
cafe's en de koopwaar niet luidkeels wordt
aangehoden.
De VOORZITTER voegt hier nog aan toe,
dat Burgemeester en Wethouders ook over-
tuigd zijn, dat het aanwijzen van een plaats
op het marktplein niet heeft beantwoord aan
het doel, dat men daarmede beoogde, en zij
daarom voorstellen die kooplieden weer te ver-
gunnen plaats te nemen in 'n deel der Noord
straat bij de graanmarkt; zij zullen echter
geen staanplaats mogen innemen voor de daar
Htaande cafe's en ook wel verkleinde kraampjes
moeten gebruiken.
De heer DIELEMAN juicht dat voorstel toe;
op het marktplein is voor de menschen niets
te verdienen, men kan het volk niet dwingen
daarheen te gaan en waar het volk is, is de
nering. De vroegere maatregelen beantwoord -
de inderdaad niet aan het doel,
De heer VAN DIXHOORN verklaart zich
niet tegen het voorstel te zullen verzetten,
daar hij ook wel weet, dat het niet gemakkelyk
is op te tronen tegen iets, dat een ing. rimke;
de ge"Woonte is, ofschoon hij het een terugkrui-
pen noemt naar een verkeerden toestand. Het
plaats nemen met kraampjes in de Noordstraat
veroorzaakte vroeger reeds een verkeerde toe
stand, thans, nu het bezoek zooveel grooter
geworden is, zal de verkeersbelemmering nog
erger zijn. Hij voor zich zou liever gezien heb
ben, dat de geheele markt naar het marktplein
was overgegaan, opdat het verkeer daar in het
geheel geen belemmering meer van zou onder-
vinden.
De heer P. DE FEIJTER kan zich met het
voorstel wel vereenigen, te meer waar er ook
bij bepaald is, dat ze geen plaats mogen nemen
voor de herbergen, aangezien daar zich het
meeste volk bevindt en dat dus gevaar van
hinder zou kunnen opleveren.
Het voorstel wordt aangenomen met alge-
meene stemmen.
4. Verleenen van voorschot aan emigran-
ten naar Canada.
Eenigen tijd geleden is ter plaatse een voor-
dracht gehouden over emigratie naar Canada,
welke uitg'ing van de Emig'ratie Centrale Hol
land. Dit heeft tot resultaat gehad, dat enkele
ingezetenen aan genoemde installing hebben
kennis gegeven, dat zij naar Canada wenschen
te emigreeren.
De Emigratie Centrale Holland, gevestigd
Anna Paulownastraat 6 te 's Gravenhage, is
blijkens de stukken, een stichting tot stand ge
komen door sameniwerking van Regeering en
particulieren, met het doel een goede emigratie
te bevorderen van daarvoor geschikte personen
en hunne belangen in het vreemde land, zoo-
wel als in Nederland, te blijven behartigen.
De vorm eener stichting is gekozen, omdat
bij het bevorderen van goede emigratie elk
idee van winstfoejag behoort te zijn uitgesloten.
De E. C. H. beoefent echter geen liefdadig-
heid, zij vraagt van belanghebbenden eenige
vergoeding voor hare onkosten.
Het bestuur van de stichting bestaat uit een
curatorium, waarvan een der leden door de
Regeering is aangewezen.
De E. C. H. verschaft gratis alle inlichtin-
gen, die in verband met emigratie of de belan
gen van emigranten gevraagd worden, of wijst
den weg waar die verkregen kunnen worden.
Zij bezorgt loonende betrekkingen, voorloo-
pig alleen in overzeesche landen.
Zij behartigt de belangen der emigranten in
het buitenland alsook in Nederland in den uit-
gebreidsten zin.
Zij zoekt voortdurend aanraking met de in
het buitenland en binnenland bestaande orga-
nisaties, die medewerken aan het bevorderen
v^.n goede emigratie, en steunt eventueel de
oprichting daarvan. Daarvoor heeft zij in het
buitenland vertegenwoordigers en bezoldigde
ambtenaren aangesteld, terwijl zij in het bin
nenland de oprichting van emigratie-commis-
sies, cursussen in vreemde talen, oefen-boerde-
rijen ten dienste van hen die niet of niet vol
doende van eenigen tak van landbouw op de
hoogte zijn en hun toekomst in den landbouw
willen zoeken, en dergelijke bevordert en in
deze zaken van advies dient. Zij leidt bespre-
kingen in op vergaderingen, houdt voordrach-
ten, verspr.eidt geschriften en plaatst artikelen
in bladen en periodieken in verband met de
emigratie.
Voorloopig komen voor hulp alleen in aanmer
king, flinke, energieke, goed gezinde personen,
die een gunstig verleden hebben en wel voor-
namelijk zij die geschikt zijn bevonden voor
werkzaamheden in verband met het landbouw-
bedrijf in Canada. De E. C. H. heeft in Canada
in verschillende hoofdplaatsen een vertegen-
woordiger en een centralen raad van advies te
Winnipeg, waaraan is toegevoegd een emigra-
tie-inspecteur. Deze personen controleeren de
openstaande betrekkingen en dragen zorg, dat
onze menschen geplaatst worden in voor hun
geschikte streken, en zooveel mogelijk bij el-<
kaar in de buurt. Tot hen kan men zich te
alien tijde wenden. Hunne adressen worden
aan de emigranten meegedeeld. Zij zijn ook de
aangewezen personen om voor de emigranten
met autoriteiten en andere personen besprekin-
gen te houden, onderhandelingen te voeren en
advies te geven, o.m. bij den aankoop van
goederen.
De E, C. H. wenscht beschouwd te worden
als een vader die voor zijn kinderen zorgt en
tot wien men zich vol vertrouwen met allerlei
moeilijkheden kan wenden.
Zij onderhoudt een geregelde corresponden-
tie met alien die dat wenschen. Haar eenig
doel is, hare menschen te helpen aan een goede
toekomst, die zij in het overbevolkte vaderland
waarschijnlijk niet kunnen vinden.
Overgelegd wordt een schrijven van de
Emigratie Centrale Holland aan Burgemeester
en Wethouders, luidende als volgt:
Wij namen met belangstelling kennis van Uw
missive d.d. 2 dezer en hopen, dat U het ons
niet euvel zult duiden, dat wij nog eenmaal op
deze zaak terug komen.
Daar onze regeering de emigratie als een
landsbelang beschouwt, in verband met de
steeds toenemende overbevolking, zal zij waar
schijnlijk bereid gevonden worden in gunstige
gevallen financieel te steunen, wanneer ook de
betreffende gemeente naar vermogen bij-
draagt. De gemeente, zulks doende, behartigt
daardoor niet alleen het belang van de inge
zetenen en dikwijls van zichzelf, maar ook het
landsbelang, dat gebaat wordt door het ver-
trek van een groot aantal Nederlanders naar
andere goede landen, waardoor hier meer
plaats ontstaat en de schadelijke gevolgen van
overbevolking verminderen.
Waar het hier slechts om enkele honderden
guldens gaat en daarenboven het geld geleend
wordt tegen 5 meenen wij met vertrouwen
deze voor Nederland zoo belangrijke zaak nog-
maals onder Uw aandacht te mogen brengen.
Voorts is ingekomen een schrijven van den
Burgemeester, luidende als volgt:
Tot de Emigratie Centrale Holland hebben
zich gewend D. Faas, Buitenweg H 39, Axel,
J. A. van Hoom, Koestraat D 93, Axel, Joh.
Meijer, Oudeweg I 23, Axel, C. J. Overdulve,
Sassing P 9, Axel, H. Overdulve, Gentsche-
vaartstraat C 69, Axel, J. Wieland, Nieuw
straat G 72, Axel, met het verzoek hen te steu
nen bij hun voorgenomen emigratie naar
Canada.
Daai> zy flinke personen, welke goed op de
hoogte zijn met eenigen tak van land- of tuin-
bouw, een goede plaats bij een boer in Canada
kunnen bezorgen, verzoeken zij den Burge
meester hen te willen melden, of genoemde
personen, naar zijne meening, de vereischte
kwaliteiten bezitten, om zich in den vreemde
aan te passen en in den landbouw te werk ge-
steld te worden.
Noodig is voor emigratie van een persoon,
ongeveer f 450, en aanvragers zeggen de be-
noodigde som niet te kunnen fourneeren. Zij
hebben hen in overweging gegeven zich te wen
den tot den Burgemeester of tot een zy'ner
ambtenaren, teneinde te bespreken, of hij een
verzoek hunnerzijds, om een voorschot uit de
gemeentekas te eriangen, zou kunnen onder-
steunen. Is zulks het geval, dan zouden zij het
concept-verzoekschrift, dat zij htm reeds toe-
zonden, by den raad kunnen indienen.
Zij belast zich gaame met de invordering
van hoofdsom en rente, door middel van haar
vertegenwoordigers in Canada.
Zij zegt bij voorbaat dank voor de beonoeiin-
gen en verklaart zich gaarne bereid alle ge-
clue inlichting. - A.at nc o
de werkwijze der stichung, te verschaffen.
Voorts zijn van de hiervoren in het schrijven
genoemde ingezetenen verzoeken ingekomen
om in aanmerking te mogen komen voor het
ontvangen van een voorschot, daar zij zelf niet
over het noodige reisgeld kunnen beschikken.
Burgemeester en Wethouders stellen voor
aan ieder een voorschot te verleenen van f 50.
De heer VAN DE CASTEEL vindt f 50 wel
wat weinig en zou willen voorstellen f 100 te
geven.
De heer 't GILDE verklaart dezen morgen
nog iemand gesproken te hebben die nauw be-
trokken is bij het werk der emigratie centrale
en kreeg van dezen den indruk, dat een voor
schot van f 50 van wege de gemeente wel wat
min zou zijn, am voor de betrokkenen van an
dere zijde meer steun te krygen. Hij meent.
dat, als de raad de emigratie werkelijk wil
bevorderen, men niet moet beginnen met de
menschen te wantrouwen. Als zij, omdat de
gemeenteraad maar 50 toestaat geen verde-
ren steun van het rijk of van de Emigratie
Centrale krygen kunnen ze niet wegkomen.
De heer OGGEL geeft te kennen, dat hij bij
de behandeling in Burgemeester en Wethou
ders er ook voor was f 100 te geven.
De heer VAN DIXHOORN vraagt, of er ook
voorwaarden aan verbonden zijn, waarop dat
voorschot wordt verleend, en hoeveel de reis
kost.
De VOORZITTER deelt mede, dat de men
schen zich verplichten, dat terug te geven en
dat dit door vertegenwoordigers der Emigratie
Centrale in Canada wordt ontvangen. De kos-
ten der reis worden op 430 gerekend.
De heer P. DE FEIJTER vraagt, of die
Emigratie Centrale zelf niet bemiddeld genoeg
is om die menschen het geheele bedrag voor te
schieten. Als ze het dan toch terug ontvangt,
behoeft zij er geen bedrag meer van aan de
gemeente terug te betalen.
De VOORZITTER geeft te kennen, dat de
Centrale zelf niet over de noodige geldmidde-
len beschikt; zij krijgt voor haar werk steun
van de regeering, doch men ziet van die zijde
gaarne dat ook door de gemeenten steun wordt
verleend, omdat het zoowel een staats- als een
gemeentebelang is en ook omdat dit eenigen
waarborg geeft omtrent de personen die wen
schen te emigreeren.
De heer P. DE FEIJTER zou dan toch ook
f 100 willen geven.
De heer DIELEMAN kan dat denkbeeld ook
steuneneen voorschot van 50 beteekent
maar weinig tegenover het bedrag der kosten
ad f 450. Hij acht het ook van algemeen be
lang. Indien die 5 of 6 personen naar Canada
gaan' maken zij hier toch weer plaats voor
anderen.
Het voorstel van den heer Van de Casteel
om een voorschot te geven van f 100 wordt
aangenomen met algemeene stemmen.
5. Zekerheidstelling gemeente-ontvanger.
De VOORZITTER geeft te kennen, dat Bur
gemeester en Wethouders voornemens zyn een
oproeping te doen voor de vacante betrekking
van ontvanger dezer gemeente. Met het oog
daarop is het noodig opnieuw vast te stellen
het bedrag der zekerheidstelling. Zij stellen
voor dit te bepalen op f 13.000.
Met algemeene stemmen wordt aldus be-
sloten.
6. Electrificatie.
De heer 't GILDE dankt voor de toezegging,
hem door den Voorzitter gegeven, dat hij
straks nog in de gelegenheid zal worden ge-
steld in openbare zitting iets naar voren te
brengen.
Hij wenscht echter, alvorens zal worden
overgegaan tot schorsing dezer vergadering
om over te gaan tot het houden eener confe-
rentie met gedelegeerden van Gedeputeerde
Staten van Zeeland, inzake de electriciteits-
voorziening van de gemeente, nog iets te be
spreken, dat naar zijn meening met het oog op
die conferentie van groote beteekenis is.
De VOORZITTER heeft daartegen bezwaar,
aangezien de Commissaris der Koningin met
de andere gedelegeerden reeds in bet gemeen-
tehuis tegenwoordig is.
De heer 't GILDE moet toch aan zijn ver
zoek vasthouden en wijst er op, dat die con
ferentie tegen 2.30 is uitgeschreven, terwijl
het thans nog maar 2.15 is. Op een kwartier
kan hij wel zeggen wat hij in 't midden te
brengen heeft.
De VOORZITTER verleent hem dan 't
J woord.
jj De heer 't GILDE vraagt of er, na het ad-
vies van den directeur der gasfabriek, dat aan
de raadsleden is toegezonden, daaromtrent
nog technisch advies is ingewonnen, en juri-
disch advies over de mogelijkheid van het zelf
op wekken van stroom.
i De VOORZITTER antwoordt ontkennend;
er is althans geen schriftelijk technisch ad-
i vies gevraagd.
De heer 't GILDE zegt, dat hem dit spijt,
j aangezien dat toch wel van beteekenis was.
i Hij had echter niets anders verwacht en is
daarom zelf zoo vrij geweest technisch advies
in te winnen en ontving in antwoord op zijn
vraag het volgende antwoordt van den heer
A. G. Dijker, namens het Technisch-Advies-
j bureau en Laboratorium v/h B. A. J. v. d.
i Hegge Zijnen:
i Utrecht, 14 Februari 1926.
Uw schrijven van 13 dezer kwam in mijn
bezit. Tot nu toe hebben Burgemeester en
Wethouders van Axel mijne inzichten niet ge
vraagd en ik heb daarom geen enkel bezwaar
om U als raadslid mede te deelen, welke deze
inzichten zijn.
De berekeningen van den Gasdirecteur te
Axel zijn my bekend. Ik ben het in hoofdzaak
hiennede eens. Hoewel ik mij de groepeering
der cijfers anders denk, komt het resultaat op
hetzelfde neer.
Bij eigen exploitatie zijn de onkosten alle
gedekt wanneer het verbruik plus minus
15.000 per jaar bedraagt. Eigen exploitatie
zal voor de gemeente Axel een voordeel op
leveren van ongeveer 10 a /12.000 per jaar,
tegenover het geven van een conoessie aan de
P. Z. E. M., op de bij deze maatschappij ge-
bruikelyke voorwaarden.
De gasdirecteur raamt dit cijfer hooger, nl.
f 15.000 per jaar. Ik zou voorzichtigheids-
halve liever 10.000 per jaar willen stellen.
Ik ben in staat om voor Axel een plan op
te maken, waarbij ik U garandeer, dat de ex
ploitatie loonend zal zijn, bij een lichtprijs van
35 cent per K. W. U. en een krachtstarief van
10 tot 20 cents per K. W. U. Hier komt dan
nog bij een verlaging van den gasprys, door-
dat de kosten der gasfabriek over een grooter
debiet worden verdeeld.
Ik weet natuurlyk niet wat er in de ge-
heime raadszitting van Axel is overlegd, maar
als hierbij nog niet is vastgelegd, welke hou-
ding tegenover Gedeputeerde Staten en P. Z.
E. M., op Dinsdag a.s. zal worden aangeno
men, dan wil ik het volgende in overweging
geven.
Van het verleenen van concessie kan alleen
dan sprake zijn, wanneer men zeker is de
stroom voor een langer tijdperk te kunnen be-
treklcen voor een prijs van niet hooger dan 35
cents per K. W. U. voor licht en 10 tot 20 cent
voor kracht naar gelang van de afname.
Daai-bij moet de garantie hoogstens f 15.000
sr jaar bedragen.
De gemeente Axel heeft dan nog het nadeel
dat de gasprijs zal stijgen, inplaats van dalen,
waar tegenover weer staat, dat men van den
last van een electriciteitsbedrijf af is.
Er is nog een punt hetwelk ik onder uwe
bijzondere aandacht zou willen brengen en wel
dit. Wanneer op de gebruikelijke voorwaarden
aan de P. Z. E. M. concessie wordt verleend,
dan zal dat in de eerste plaats een nadeel zijn
voor de minder gefortuneerde inwoners van
Axel.
Immers de electriciteit zal vrij duur worden
en niet vallen onder het bereik van den minde-
ren man, deze blijft dus gas gebruiken.
Maar het gasdebiet wordt minder en men zal
dus gaan streven naar verhooging van den
gasprijs, ten koste weer van den minderen
man.
Bij zelf-exploitatie liggen deze verhoudin-
gen anders. De pry's der electriciteit wordt
lager en het electrisch licht komt dus meer in
ieders bereik. Tegelijk wordt ook de gasprijs
lager, want het is voor de gasfabriek gelijk of
men direct gas betrekt, dan wel gas omgezet
in electriciteit. In ieder geval levert de gas
fabriek meer af en kan dus de gasprijs dalen,
hetgeen weder ten goede komt aan de minst
bedeelden, die zich de weelde van electriciteit
niet konden veroorloven.
Wat ik hier schrijf zijn geen praatjes of
luchtkasteelen, maar feiten. Ik ben bereid
mijne plannen in het openbaar te verdedigen
tegenover de P. Z. E. M., de Gedeputeerde
Staten en den raad, als men mij daartoe
slechts gelegenheid heeft. Kan men mij dan
bewijzen, dat ik ongelijk heb, dan ben ik gaar
ne bereid de vlag te strijken. Maar ik ben het
volkomen eens met u, dat het gemeentebelang
van Axel vordert, dat men deze zaak terdege
onderzoekt, hoor en wederhoor toepast, alvo
rens men eene beslissing neemt van zoover-
gaande strekking.
Ik hoop.u hiermede naar genoegen te heb
ben ingelicht en ben steeds gaame tot Uwen
dienst bereid.
Van den heer Mr. Adriaanse, advocaat en
procureur te Middelburg, wien hij avies vroeg
of het in verband met de provinciale verorde-
ning en de porvinciale concessie waarop men
zich van de zyde der P. Z. E. M. beroept, toch
mogelijk zou zijn dat de gemeente zelf stroom
opwekt, kreeg hij ten antwoordt, dat het zeer
twijfelachtig is, of het zelf opwekken van
stroom door de gemeente zou kunnen worden
tegengegaan, en hij seinde heden, dat het in
elk geval gewenscht was voor nader onder-
zoek naar die mogelijkheid eene beslissing als-
nog aan te houden.
Het komt hem voor, dat deze 2 stukken van
zeer groot gewicht zijn en hij betreurt het, dat
een dergelijk onderzoek niet van Burgemees
ter en Wethouders is uitgegaan.
De VOORZITTER geeft te kennen, dat, wat
hetgeen de heer 't Gilde daar voorleest, alles
aan Burgemeester en Wethouders bekend is.
De heer 't GILDE: Nu breekt toch mijn
klomp, mijnheer de Voorzitter!
De VOORZITTER: De heer Dijker van het
electrotechnischbureau Van der Hegge Zijnen
is hier geweest en heeft met Burgemeester en
Wethouders de zaak besproken in denzelfden
zin als aan den heer 't Gilde is geschreven.
Het door den heer 't Gilde voorgelezene opent
ons dus geen nieuw gezichtspunt.
De heer V GILDE meent, dat het dan toch
wel nieuwe gezichtspunten opent voor den
raad, aangezien deze van dat onderhoud niets
af weet, daar er niets van meegedeeld is. Dit
had behooren te geschieden.
De VOORZITTER: Daar loopt het nu niet
over.
De heer 't GILDE wil in elk geval waar-
schuwen, tegen het gevaar dat de raad voor
een ondoordachte beslissing wordt geplaatst.
De VOORZITTER acht die waarschuwing
niet noodig, aangezien er thans niets wordt
beslist. Burgemeester en Wethouders hadden
voor het oogenblik niets mee te deelen of te
onderzoeken.
De heer OGGEL: Burgemeester en Wethou
ders hebben toch reeds een onderzoek inge-
steld omtrent de vraag of zelfopwekken van
stroom mogelijk was.
De heer 't GILDE is het met resultaat van
dat onderzoek nog niet tevreden; hij heeft
nader gehoord, dat Gedeputeerde Staten de
gemeente alleen zouden kunnen belemmeren
om met geleidingen over of door de provinciale
wegen te gaan, doch dat zij het zelf opwekken
van stroom niet kunnen tegerihouden. Hij zou
wenschen, dat dit alsnog beproefd werd. De
heer Van Dixhoorn en andere leden waren
daarvan toch ook voorstander?
De VOORZITTER begrijpt het verband niet
van het betoog van den heer 't Gilde.
De heer 't GILDE zou willen dat heden in
geen geval een beslissing genomen wordt. De
stukken zijn laat ontvangen en omdat hij niet
in het bezit was van de noodige gegevens
heeft hij moeten informeeren en nog niet alle
noodige inlichtingen ontvangen. Hij acht het
noodig zich volledig te kunnen op de hoogte
stellen. Als dat nu onvoorbereid moet behan-
deld worden en doorgejaagd gaat hij liever
weg.
De VOORZITTER vraagt of nog iemand
't woord wenscht.
Geen der leden geeft het verlangen daartoe
te kennen.
De VOORZITTER sluit de openbare ver
gadering.
De heer't GILDE vraagt, of hij dan't woord
niet meer krijgt. Zoo,niet, dan zal hij op een
andere manier zijn meening over deze zaak
kenbaar maken.
De VOORZITTER merkt op, dat hij ge
vraagd heeft of nog iemand het woord
wenschte, dat niemand daartoe het verlangen
te kennen gaf en hij daarom de openbare ver
gadering sloot. Hij verleent thans niet meer
over deze kwestie het woord.
De openbare vergadering wordt geschorst
en gaat over in een conferentie met den Com
missaris der Koningin en de delegatie van Ge
deputeerde Staten.
Deze conferentie wordt onderbroken door
een vergadering met gesloten deuren van den
gemeenteraad.
Na afloop der conferentie wordt de raads
zitting weder openbaar.
De VOORZITTER wenscht thans, op grond
der gehouden besprekingen in besloten raads
zitting in een raadsbesluit vast te leggen, dat
de gemeenteraad, onder voorwaarde dat door
Gedeputeerde Staten goedkeuring wordt ver
leend aan het raadsbesluit tot het aangaan
eener geldleening van 70.000 voor uitbreiding
der gasfabriek, genegen is met de P. Z. E. M.
een contract te sluiten waarbij hij, indien ge
noemde maatschappij genegen is de geheele
gemeente te electrificeeren, eene garantie wil
toezeggen van f 15.000 's jaars gedurende 10
jaar.
De heer P. DE FEIJTER zou liever 150.000
toezeggen voor de eerste 10 jaar.
De VOORZITTER ziet daarin zoo geen ver-
schil.
De heer P. DE FEIJTER acht dit beter dan
f 15.000 te garandeeren. Indien er dan jaren
zijn, dat ze dat bedrag niet haler., moet men
het bijleggen. Zijn er jaren, dat ze overhou-
den, dan komt dit aan de gemeente ten goede,
als men zijn voorstel aanneemt, doch niet vol-
gens het voorstel van den Voorzitter.
De heer KOSTER: Er moet wel nadruk op
gelegd worden, dat dan de geheele gemeente
moet geelectrificeerd worden.
De heer OGGEL ziet ook voordeel in het
voorstel van den heer P. de Feijter. De
eerste jaren zijn de gevaarlijkste. Dan zullen
ze allicht tekort komen en zou de gemeente
dus moeten bijbetalen. In de laatste jaren kun
nen ze echter overhouden en dan zou dit weer
moeten teruggegeven worden voor hetgeen in
de eerste jaren betaald is.
De heer J. DE FEIJTER zou liever een
aannemelijk bod doen, zooals toch ook wel bij
den raad voorzit, want anders bestaat de kans,
dat de P. Z. E. M. er niet op ingaat. Ze kun
nen op het voorstel van den heer Oggel on-
mogelijk ingaan.
De heer 't GILDE zal, nu hem gebleken is,
dat van zekere zy'de over deze kwestie, geen
nader technisch advies gewenscht wordt, dat
toch in het belang der zaak zou zijn, tegen
stemmen.
De heer BAERT wijst er op, dat de gemeen
te die voile garantie niet zal moeten betalen.
Het is zeer wel mogelijk, dat ze het eerste jaar
al een 12.000 ontvangen en dan moet de ge
meente er maar f 3000 bypassen.
De heer P. DE FEIJTER stemt dit toe, maar
voegt er aan toe, dat, indien volgens zijn voor
stel wordt gehandeld, en dan van die 3000
nog terug ontvangen wordt, indien in latere
jaren de ontvangsten f 15.000 overtreffen.
De heer OGGEL: De eerste jaren zijn on-
getwijfeld de kwaadste; later kan er overschot
zijn. Als we het over 10 jaren geven, bestaat
de kans, dat het ons geen cent kost.
Ten einde het aanbod aannemelijker te
maken, stel ik dan voor om aan te bieden
f 17.000 's jaars in dien zin, dat het f 170.000
in 10 jaar wordt.
De heer WEIJNS gelooft ook, dat zoo'n
regeling is in het belang der gemeente. Hij
vraagt, of de heer J. de Feyter zijn voor
stel van 15.000 per jaar niet ter wilie van dit
voorstel zou willen intrekken.
De heer J. DE FEIJTER verklaart zich
daartoe bereid.
De heer DIELEMAN meent, dat dit niet
consequent is. Zoo straks werd in de besloten
vergadering door den Voorzitter gezegd, dat
de leden zich aan hun daarin uitgedrukte mee
ning moesten houden, en strakjes niet moesten
veranderen. Dat doen de heeren nu toch met
dit voorstel?
De VOORZITTER merkt op, dat hij wel iets
kan verzoeken, doch de leden niet kan weer?
houden om een meening uit te spreken. Zoo-
even was als een gedachte uitgesproken, dat
men niet verder zou gaan dan 15.000's jaars.
De heer OGGEL wijst er op, dat het door
de regeling die er aan wordt vastgeknoopt, wel
eenig verschil maakt.
De heer WEIJNS acht het ook het voor-
deeligste voor de gemeente. De eerste jaren
zijn de kwaadste. Men kan veel gemakkelijker
f 170.000 toezeggen voor 10 jaar, als 15.000
voor het eerste jaar.
Het voorstel van den heer Oggel, waarin
dan begrepen is de voorwaarde tot goedkeuring
van het geldleeningsbesluit en het voorzien
met electrische stroom van de geheele gemeen
te wordt aangenomen met 9 tegen 2 stemmen.
Voor stemmen de heeren Oggel, Kruiisse,
J. de Feijter, Koster, Baert, Van Dixhoorn,
Weijns, P. de Feijter, en Van de Casteel; tegen
stemmen de heeren Dieleman en 't Gilde.
7. Omvraag.
a. De heer 't GILDE merkt op, dat hij zich
bij de mededeeling omtrent de opbrengst van
den verkoop van keien heeft afgevraagd, waar-
om Burgemeester en Wethouders het verkoo-
pen daarvan toch niet hebben opgedragen aan
notaris Dregmans, een ingezetene der ge
meente en vermoedelijk wel de hoogste belas-
tingbetaler. Het college schijnt er wel naar te
streven ingezetenen der gemeente voorbij te
gaan. Onlangs kwam het'voor met het leveren
van een paard, dat men buiten de gemeente
ging en nu deze aangelegenheid weer. Hij
vraagt of Burgemeester en Wethouders niet
kunnen tozeggen, dat, indien zooiets weer aan
de orde komt, zij dan daarmede rekening zul
len houden. Hij wijst er op, dat het bedoelde
notariskantoor ook een beduidend aantal per
sonen in dienst heeft en meent, dat de gemeen
te zulke zaken moet steunen waar zulks pas
geeft.
De VOORZITTER geeft te kennen, dat er
bij het verkoopen van die keien geen sprake
van geweest is, notaris Dregmans voorbij te
gaan. Deze weet trouwens wel uit ervaiing
dat er geen enkele akte, waarbij de gemeente
betrokken is gesloten wordt buiten zijn kan-
toor. Het is wel eens voorgekomen, dat iemand
die grond kocht vroeg of hij er aan gehouden
j was daar de acte te laten passeeren en dan
wordt door Burgemeester en Wethouders aan
dat kantoor vastgehouden, en gezegd, dat ze
S niet buiten de gemeente gaan.
Wat dit partijtje oude keien betreft hebben
Burgemeester en Wethouders er alles op gezet
om de hoogst mogelijke opbrengst te kriigen
j en daarom voor onkosten maar 2 gerekend,
Indien ze de opdracht hadden gegeven aan den
notaris zou deze allicht meer hebben gerekend,
ook omdat er dan een officeele acte omtrent
den uitslag moet worden opgemaakt. Bespa-
ring van kosten is dus de eenige reden ge
weest, dat het niet aan den notaris is opge
dragen.
De heer't GILDE: Zal dat dan in 't vervolg
ook aan notaris Dregmans worden opgedragen.
De heer OGGEL wijst er ook nog op, dat
niemand gedacht bad, dat die verkoop zooveel
zou opbrengen, dat het voor den notaris de
moeite waard was. Vroeger geschiedde de ver
koop wel bij inschrijving. Op zoo'n opbrengst
als nu verkregen is rekent men niet.
De heer t GILDE is door het hnogo hm'-pfl
op de gedachte gekomen. Hij meent, dat zoo
iets niet aan den notaris moet worden ort-
trokken.
De VOORZITTER zegt toe. dit bij Burge
meester en Wethouders te zullen bespreken.
b. De heer VAN DE CASTEEL vraagt, of
het niet mogelijk zou zijn aan Drie Schouwen
i tusschen Van de Bilt en Van Rumste een lan-
taam te plaatsen. De menschen. die daar aeh-
ter de remise van den tram wonen, zitten zoo
in het donker, dat ze moeilijk op den straatweg
kunnen komen. Als de tram vertrokken is,
worden daar de lichten bij het station uitge-
draaid.
De VOORZITTER zal het bij Burgemeester
en Wethouders ter sprake brengen en kan dan
in de volgende vergadering het resultaat
mededeelen.
c. De heer VAN DE CASTEEL vraagt hoe
het nu toch in de gemeente toegaat. Hij ver-
nam, dat aan verschillende personen is aav ge
zegd, dat ze hun auto niet op de straat mogen
afschuren. en dat ze geen wagen mochten laten
staan. Hoe zit dat toch in elkaar. Mag nu
niemand meer een auto of wagen afschuren
op den openbaren weg
De VOORZITTER: Wat bedoelt u?
De heer VAN DE CASTEEL deelt mede
vemomen te hebben, dat de chauffeur ven
dokter Bom en de heer Hupscher van wege de
politie een aanmerking hadden ontvapgen, dat
het afspoelen var de auto niet meer on der,
openbaren weg mocht geschieden en dat de
voerman A. Wiemes, die tijdelijk een wagen
