ALGEMEEN HIEUWS- EN AOVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
fiUPB!
m
51ER-1
m
BAf
No. 7840.
Vrijdag 20 November 1925.
65e Jaargang.
Uit het liooge Noorden.
NN1KLAN0.
B U I T E W I /TnoT"
SSHJi^STE ELAD.
DcJet Uw Schocnen Goed
ABU N ME Ml ENTSPRIJS "STlnK Voff V^^nTf Sg pe^
CXIV.
Van de Engelsche romanschrijfster
Ethel Dell waren mij reeds een drietal
boeken bekenid (uitgaaf Bruna, Utrecht
.Ala een adelaar, De rotsen van Valpre en
Ruitenboer. Thans verschenen weder
twee romans: IJzeren Grendelen en De
honderdste kans. Het laatste las ik als
treinlectuur, waarvoor t zeker uitermate
gescbikt is, omdat het zeer spannend en
boeiend is geschreven. In fantasie over-
tceft zij iedere Nederlandsche schrijfster
van dit oogenblik.
Er zit een bepaalde tendenz of strek-
king in dit boek, waarover verschillend
wondt gedacht. Terwijl meerdere fecen-
senten de roman zeer prijzen, keurde een
ander het af, omdat z. i. hier de huwe-
lijlcatrouw niet geheel in acht genomen
werd. Ik oordeel er anders over. Immers
wjj weten nu wel, dat er zeer vele huwe
lijken volstrekt niet ideaal zijn. Het heeft
geen zin louter boeken met ideale ver-
noudingen te geven. Veeleer is het wen-
schelijk, dat de romanliteratuur ook een
afapiegeling des huidigen levens met zijn
conflicten is, mits de auteur wat zonde is
dan ook als zonde voorstelt en het ver-
ketrde niet vergoelijkt. Als er in dit boek
even sprake is van ontrouw, dan moet
toch erkend, dat het eergevoel en het
plichtsbesef overwint en trouw doet blij-
ven, zoo. dat de door misverstand onder-
drakte liefde tot ontplooi'ing en bloei
komt.
In den titel zit iets van de strekking: de
hoofdpersoon heeft een honderste kans,
dat zijn liefde het winnen zal bij toewij-
ding en volharding en hij wint he|, door-
dat hij een man van karakter is. Een
paardentrainer aan de renstal van een
rijken lord, wiens verloving met een arm
meisje van adel is verbroken, weet de
liefde van dit meisje te winnen en wordt
met haar gelukkig niettegenstaande het
standsverschil en zijn gemis aan fijne be-
schaving.
De moeder van het meisje, een zeer
mooie maar verarmde weduwe, gaat met
haar ruim 20jarige dochter en een aan de
ruggegraat lijdend, verlamd zoontje naar
een' Engelsche badplaats om een rijk
huwelijk te beproeven.
De verloving van haar dochter is ver
broken, omdat' de lord in kwestie in een
echtscheidings-procedure betrokken is
geweest. De ruwe weinig beschaafde
hotelhouder, die bovendien aan den
drank is, vraaot de weduwe ten huwelijk.
Deze. niet wetend dat het hotel zwaar
verhypothekeerd is. meenend goed ge-
borgen te zijn, accepteert hem. Het meis
je, dat zielsveel houdt van haar ongeluk-
kige broertje en zich geheel aan zijn
verzorging heeft toegewijd. is zoo wan-
hopig over deze mesalliance, kan haar
a.s. stiefvader niet uitstaan. dat zij op
het punt staat in zee te springen. De
paardentrainer heeft dit opgemerkt,
grijpt haar op 't laatste oogenblik en
brengt haar terug. Deze door de schrijf
ster buitennewoon sympafchiek aeteeken-
de man. weet uitstekend met het broer
tje om te gaan en is een geboren zieken-
verpleger. Daardoor komt hij in ver-
trouwelijk gesprek. Hij biedt aan, dat
een Amerikaansch chirurg, die verplich-
ting aan hem heeft. het broertje zal ope-
reeren, zoodat de jongen normaal wor-
den kan en ten slotte, doet hij aan het
meisje, dat vrijwel ten einde raad is het
voorstel haar te huwen. Hij zal haar ont-
zien en eerst als het broertje geheel ge-
nezen is, en zij aan hem gewend geraakt
is. zal hij haar vragen in werkelijkheid
zijn vrouw te zijn. Maar daartoe kan zij
niet overgaan. In haar hart is zij nog
steeds haar vroegeren verloofde ge-
negen.
juist als de trainer van zijn meester
een brief heeft ontvangen om mede te
deelen, dat hij spoedig terugkomt, ont-
staat er tusschen de hotelhouder, die
aangeschoten is, en zijn stiefdochter een
woordenwisselingDes avonds overvalt
hij het meisje en ranselt hij haar met
zijn pantoffel bont en blauw. In haar
doodsangst vlucht zij naar den eenigen
vriend. dien zij heeft. den trainer om haar
nood te klagen, die van deze situatie ge-
bruik maakt om met een speciale vol-
macht haar terstond te huwen, bij welk
huwelijk de man des nachts zorgt voor
het zieke broertje en bij hem op de ka-
mer slaapt, zoodat zij eigenlijk niets meer
dan zijn huishoudster is. Te laat komt
een rijke oom. die bereid was voor de
kinderen te zorgen.
Ternauwernood gehuwd hoort zij,
dat haar echtgenoot in den stal een stal-
knecht, die een fout begaan heeft. uit-
scheldt en uitvloekt, waardoor zii een
afkeer van zijn onbeschaafdheid krijgt.
terwijl het haar eigenlijk ontgaat hoe
vele nobele karaktereigenschappen hij
bezit. De teruggekeerde lord bespeurt
tot zijn teleurstelling, dat hij te laat
terugkwam, maar begrijpt, dat dit huwe
lijk feitelijk slechts een schijnhuwelijk is
en begint nu allerlei lagen en listen in
het werk te stellen om het jonge onerva-
ren vrouwtje te veroveren. Doende als-
of hij haar vriend was, biedt hij aan, dat
zij gebruik maken mag van zijn piano op
het kasteel en als het broertje door den
Amerikaanschen chirurg zal worden ge-
opereerd, stelt hij voor de verpleging
zijn kasteel beschikbaar.
Ten gevolge van zijn roekeloos rijder
in een auto, na afloop van een wedstrijd
veroorzaakt de lord, dat de., trainer ui>
de auto valt en aan het voorhoofd wordt
gewond. Als deze tengevolge van de
pijn zijn stoeo opstrompelt, denkt zijn
vrouw, dat hij stomdronken thuis komt,
terwijl de lord haar in den waan brengt,
dat dit inderdaad het geval is. Zoo ont-
staat bij haar een groote afkeer, waar-
van de lord gebruik maakt om haar oude
genegenheid weder aan te wakkeren.
Langzamerhand wordt zij daardoor ver-
strikt. Ondertusschen arriveert de chi-
rurg, die aan haar verhaalt, waarom hij
bereid is hier te helpen. Jaren geleden
heeft de trainer bij een schipbreuk zijn
leven gered, maar deze man is te be-
scheiden geweest om dit voorval te ver-
halen.
Terwijl de genezin<j van het broertje
langzamerhand plaats heeft, en de
vorderingen maakt, waarlijk niet met de
bedoeling een scheiding uit te lokken en
haar daarna te huwen, komt de hotel
houder in geldelijke moeilijkheden waar-
uit slechts de hypotheekhouder, de lord,
hem verlossen kan.
Eindelijk is de toestand tusschen man
en vrouw zoo gespannen, dat zij gedu-
rende geruimen tijd bij haar rijken oom
gaat logeeren.
Hier overvalt haar onverwachts de
lord, die haar voorstellen doet. De oom,
die dit ontdekt, jaagt hem de deur uit,
maar geheel overstuur verlaat zij het
bins om zich in de armen van den lord
te werpen. Doch thuis komend vindt zij
de zaken van haar stiefvader, die ge-
vlucht is, geheel in de war. Tegehjk
ontvangt zij zulk een moreele schok, dat
zij begrijpt, dat haar man toch heel wat
meer waard is dan de lord. Deze be-
proeft door een slaapmiddel in haar kof-
fie te mengen haar in zijn macht te bren-
gen maar ter laatste minuut komt de
echtgenoot tusschenbeiden, en bevrijdt
haar, waarna zij weder haar toevlucht
neemt tot haar oom.
De toestand lijkt voor goed hopeloos.
De lord wil zijn zin doorzetten en zich
wreken op zijn trainer, beschuldigt hem
van oneerlijkheid op de renbaan, waar
door zijn positie in Engeland onmoge-
lijk wordt en zal al zijn renpaarden ver-
k°Dan komt het melodramatische. De
oom sterft en laat zijn groote fortuin aan
zijn nichtje na. Zij wil haar man terug
winnen en laat door een ander in het ge-
heim al de renpaarden koopen. juist
daarna steekt een misdadig knecht de
stallen in brand. Zij snelt toe en niet ge
vaar van haar eigen leven redt zij net
lievelingspaard van haar man. Op het
oogenblik, dat zij uit haar bewusteloos-
heid in de armen van haar man ont-
waakt, vinden zij elkaar en worden zij
gewaar, dat zij elkaar toch liefhebben.
Zoo heeft de trainer de honderdste kans
gehad en wint hij het ten slotte.
Welnu deze roman, vol spannende
tafereelen en met een boeiende dialoog.
is wat de uitwerking betreft vol toeval-
ligheden (zooals menige roman vol toe-
valligheden is). Het boek leest prettig
en men krijgt groote sympathie voor den
trainer, alhoewel men zich toch wel al-
vragen mag, wat hij ziet in zulk een aller-
oppervlakkigst meisje, dat telkens zich
tegenover hem feitelijk misdraagt. Maar
het stelt het probleem, hoe het mogelijk
is, dat ondanks groot standsverschil en
aanvankelijke afkeer, gepaard met ge
negenheid voor een ander, een meisje
uit hoogen stand, toch een knecht lief
krijgt terwille van zijn toegewftde trouw.
Doch deze roman gaat uit van een
bepaald gegeven: Het meisje, dat uit
nood hals over kop beneden haar stand
een huwelijk sluit, met een man, dien zij
niet lief heeft, en wiens vrouw zij inder
daad niet zijn wil, dus van hem alles
aanvaardt, maar daarvoor niets wil
teruggegeven. Welnu deze situatie is, hoe
men het ook wenden of keeren wil, im-
moreel Deze verbintenis is. hoezeer ook
door hem met goede bedoeling aange-
gaan, in haar innerlijke wezen zoo on-
waarachtig en zoo stuitend, dat als het
ware slechts door een wonder, nl. door
de teugellooze fantasie der schrijfster
het ten slotte nog goed afloopen kan.
Er moge eenige verzachtende omstan-
digheid zijn in het feit. dat zij ertoe over-
gaat, nadat haar stiefvader haar heeft
mishandeld, maar dat neemt niet weg.
dat dit huwelijk van weerszijden aange-
gaan werd op een wijze die niet anders
dan lichtvaardig genoemd worden mag
T. g. T.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
ileffeit
tegen hoest
EEN OPGEHEVEN BEZUINIG1NG.
Naar de Resb. veraeemt, wordt de vrij-
willige korting van 10 op de schade-
loosstelling der Kamerleden niet meer
toegepast. De laatste maanden ontvan
gen de Kamerleden het voile bedrag,
slechts verminderd met de 3 pensioen-
premie.
BESTQURDEUS TAN AUTO'S EN
HET GEBRUIK VAN ALCOHOL
De Bond run bedrijfsauti houders in Neder-
land heeft een adres gericht tot den
minister van waters' aat in verband met
een be <preking door de nationalecommissie
tegen het alcohoEsme, waarbij o.m. ter
sprake kwamen de zeer bijzondere gevarea.
uit een oogpunt van algemeene veiligheil
op den openbaren weg, door het gebruik
van alcohol door bestunrders van auto's
kort voor het rijden of gedurende het
rgden i
Verwijzende naar de desbetreffende be-
palingen ten aanzien van het personeel en
met diens voile medewerking door dr
Nederlandsche Spoorwegen vastgesteld.
schrijft adressant dat wellicht op grond
van art. 15 sub 5 van het nieuwe Motor-
en Rpwielreglement bepalingen waren op
te nemen, waarbij aan de wenschen ten
deze zooveel mogelijk wordt tegemoetge-
komen, doordat geen rijbewijs wordt ver-
strekt aan een persoon. van wien redelijker-
wijze te verwachten is, dat hij geen vol-
doenden weersfand kan bieden aan den
drang tot, het gebruiken van alcoholhou-
dmode dranken gu"^ddelljjK voor het be-
sturen of tusschen twee korte, op elkaar
volgende perioden, waarin hij een motor-
rptuig bestuurt.
Adressant verzoekt den minister, in het
Motor- en Rijwielreglement een zoodanige
wijziging op te nemen.
1NGEZONDEN MEDEDEELINGEN
HET TRACT A AT MET BELG1E
In verband met de Dinsdag in de Kamer
afgelegde verklariug van Minister Vander-
velde, betreffende het Hollandsch Belgisch
verdrag publiceert de „Li re Belgique"
een lang hoofdartikel Na het tot stand-
komen van het verdrag historisch te he oben
belicht, schrpft het blad
„Wij meenen hier op een eeiste gevaar
te moeten wijzen Het is misschie oppor-
tuun, dat wij er in toestemmen. de be-
handeLng der Wielingen-kwestie tot later
uit te stellen, om de bekraehtiging d r
economische bepalingen, die.onze onder-
handelaars in 1920 te Parijs verkregen,
niet langer te vertragen, doch deze houding
mag in niets onze rechten op onze territo-
riale wateren in gevaar brengen
In oorlogstijd kuunen zij onsonmisbaar
zjjn Het betreft hier een kwestie van
de veiligheid en nationale souvereiniteit,
waarover wij waardigheidshslve, en bezorgd
over onze belangen niet kunnen transi-
geeren, en nu vernemen wij, dat Vander-
velde geneigd is, om met Nederland een
algemeen arbitrage verdrag te teekenen,
waarbij de kwestie van oDze souvert-inite t
over de Wielingen zou kunnen onderworpen
worden aan een arbitrage tribunaal, wiens
vaak onzekere samenstelling onze recbten
kunnen bedreigen De vorige regeling
heeft steeds zorgvuldig vermeden, de kwestie
van onze rechten op de Wielingen aan
arbitrage te onderwerpen, en het warege
vaarljjk, deze politick niet, voort tezetten
De gevaren, die Belgie bedreigen, zjjn
niet geringer, wat de economische bepa
lingen van het verdrag betreft. en wel,
in verband met de actie, die in Nederland
er tegen op touw wordt gezet. Volgens uit
Nederland ontvangen inlichtingen. hebben
wij redenen. om ons af te vragen. of
minister Van Karnebeek niet trachten zon,
op niet rechtstreeksche wjjze te verkrijgen,
wat hij rechtstreeks niet vregenkon. Wij
melden onlangs, dat hij vroeg. sommige
bepalingen van het verdrag op beperkende
wijze uit te leggen. Aldus zou men langs
een omweg terugnemen, wat toegestaan
is. Er werd ook bericht, dat ambtenaren
van ons depariement van Buitenlandsche
Zaken naar Den Haag zouden terugkeeren,
in verband met deze vraag, om een be
perkende uitlegging.
De „Libre Belgique" vraagt dienaan-
gaaride klaarheid, en beHuit met te zeggen,
dat bijaldien de, thans door Belgie ver
kregen voordeelen uit het verdrag moesten
worden genomen, geheel het probleem
tusschen Belgie en Holland, territoriale
kwestie inciuis, opnieuw zou dienen gesteld
te worden.
EEN BEDR1JF VAN NATIONALE
BETEEKEN1S
Toen in de moeiljjke oorlogsjaren nijpend
gebrek aan allerlei materialen, in de eerste
plaats aan jjzer. begon te heetschen, rjjpte
in de hoofden van vooraanstaande indus-
trieelen een stout plan de oprichting in
Nederland van een eigen Hoogovenbedvjjf.
Ondanks alle belemmeringen bltef het
niet bij een plan: in 1918 werd, met
deelneming van den Staat en de Gemeente
Amsterdam, het Nederlandsche Hoogoven-
bedrjjf te Velsen opgericht.
Voorhands ver .aardigt men alleen raw
gietjjzer, dat in de hoogoveu uit ertsen
gesmolten word De hitte wordt verschaft
door cokes, welke in den oven door heete
lucht, geblazen uit de Ceotra'e, verbrand
wordt tot kooloxyde, die tezamen met de
koolstof het erts redueeert. Het uit de
oven ontwpkende gas voert een groote
hoeveelheid stot uit de ertsen mededeze
stof wordt zoo goed mogelijk afgescheiden
waarna men bruikbaar gas overhoudt
Vroeger ging dit gas verloren tegen-
woordig is het ten belangrijk byproduct
Men bezigt het voor het verhitten van de
lucht, die onderin de oven geblazen wordt
en voert het overschot naar de Ceutrale,
waar het onder ketels wordt verbrand
De hierbij geproduceerde stoom drijft de
Centralevoor zoover de geprudueeerdc
electricite t de eigen behoefte overschrijdt
wordt ze aan de P. E G. E. M afgeleverd.
Dageljjks wordt c.a. 300 ton ijzer gemaakt,
waaivoor meer dm 1000 ton aan grond
stoffen noodig zijn. Aan het eig nljjke
bedrijt is dus een groot transportbedrijl
verbondeu en dit heeft zeer sterk het stempel
gedrukt op de ligg ng der fabriek
De benoodigde 300 a 350 ton cokes
maakt het bedriif, op ongeveer dezelfde
wijze als de gasfabrieken, zelf uit steenkool,
waarvoor o a de uitstekende Nederlandsche
cokes kolen dienen Het over lijvende gas
is van hooge calorische waarde en men
hoopt hiervoor steeds meer een passenden
afzet te vinden. Intusschen betrekt de
gemeente Velsen thans 10.000 M3 per dag
van dit gas en dcz warmtebron is uiter
mate geschikt. om andere bedrijven naar
deze ij een groote zeehaven gelegen ter-
reinen te lokken.
De. ligging van de zee biedt ui'eraard
aan het bedrijf groote voordeelen. Het
Roogovenbedrijf. dat zijn ertsen uit Zweden,
SpaDje, Frankrjjk Normandiej. Noord-
Afrika, Danada enz. ontvangt, kan deze
onmiddellijk aan de zeeschepen, buiten
de I.lmuider sluizen om aan den steiger
gekomen, naar den oven brengen terwijl
b v. de Duitsche industr e haar ertsen eerst
te Rotterdam moet overladen en ze van
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
een onmogelijkheid zou gebleken zijn,
thans reeds een gemeenpiaats is ge-
worden.
De liberale partij en de arbeiderspartij
hebben het noodig geacht in amendemen-
ten op het regeeringsvoorstel de opvat-
ting tot uiting te brengen, dat de wereld
niet bij het tractaat van Locarno mag blij-
ven stilstaan, maar den eenmaal inge-
slagen weg verder op moet. Beiden leg-
den ei* vooral nadruk op, dat men nu een
begin moet maken met praktische maat-
regelen tot beperking der oorlogstoerus-
tingen (kortweg „ontwapening" ge
noemd) en ook Sowjet-Ruslamd in den
Volkenbond moet zien te krijgen. De toe-
treding van Moskou zou stellig nog meer
leven in de Geneefsche brouwerij bren
gen, dan die van Duitschland, welke de
Berlijnsche regeering thans tegelijk met
de bekrachtiging van het geparafeerde
tractaat den Rijksdag zal voorstellen.
Bij wijze van koudwiaterstraal is de Iz-
westia juist met een artikei aangekomen
ten betooge, dat de houding der Sowjet-
unie tegenover den Volkenbond heel niet
veranderd is. Die houding is gelijk men
weet, totdusver koel afwijzend geweest.
Als Sowjet-Rusland in die houding vol-
hardde, zou er ook niets van een ernstige
,,ontwapeningkunnen komen, omdat
twijfelaars of tegenstanders van het denk-
beeld daaraan argumenten kunnen ont-
leenen, om er zich tegen te verklaren.
Maar de aarde is rond en draait en Rus-
land vormt een heel stuk op dien draaien-
de bol.
Chamberlain heeft er nog eens nadruk
op gelegd, dat het tractaat van Locarno
den oorlog ,,niet onmogelijk". maar hem
,,oneinidig moeilijker" maakt. Dit mogen
de idealisiten goed in het oog houden. Wat
Charberlain zeide, is namelijk zoo wear,
dat men zich, bij wijze van proef op de
som, slechts even het geval behoeft voor
te stellen, dat een der onderteekenaars
het tractaat schendt, door met kwaad-
willig opzet de grens van een ander on-
derteekenaar aan te vallen. Wij spreken
zuiver theoretisch. Maar als men, aldoor
theoretisch biijvend, zich denkt, dat
Duitschland bijvoorbeeld Frankrijk aan-
valt, dan krijgt men, indien de overige
onderteekenaars hun plechtige handtee-
j kening gestand doen, opeens een tweede
editie van den grooten Europeeschen bor-
log, in uitgebreider vorni vermoedeli|K.
omdat ook de staten, die thans lid van den
Volkenbond zijn, maar van 19141918
onzijdig geweest zijn, dan ook nog aan
een Volkenbondsactie mee moeten doen.
Daarmee is voldoende bewezen, dat men
daar per schip en per trein naar de ver verder moet dan Locarno en dit zal niet
binnenwaarts gelegen hoogovens moet ver-
voeren. Dit groo:e voord, el aan onzen
kant spiegelt zich reeds nu in de ^edrijfs
inkomsten af, op de eerste ba'ans behoefde
niet alleen geen verlies t» worden geboekt
maar men kou deze slniten met een vrij
behoorlijke afschrijving
Tenslotte zijn nog van groote be'eekenis
de verschillende bijbediijven, zooals die,
welke uit de slakken bijproducten, o. a
bouwsteenen vervaardigen. Dit gebruik van
de|"bijproducten is voor het bedrijf een al
lereerste uoodzakelijkheid en men hoopt,
dat op den dunr het Hoogovenbedrjjf het
middelpunt van een njjver'neidsstreek zal
worden, die op haar beurt weer de ont-
wikkeling van het bedriif zal bevorderen.
Uit het bovenstaande blijkt wel duidelijk,
dat het thans zoo geweldige Hoogovenbe
drijf te Velsen, ind >rdaad een onderncm'ng
van groote rationale heteeken s vormt!
DE TOESTAND.
De beraadslaging in het Engelsche
Lagerhuis, die Woensdag vooraf is ge-
gaan aan het met schier algemeene stem-
men genomen besluit, om de regeering
tot ratificatie van het tractaat van Locar
no te machtigen, kon, schrijft de N. R.
Crt., nauwelijks nieuwe gezichtspunten
naar voren brengen. De Relgische mi
nister Vandervelde heeft terecht deze
wleek verklaard, dat het gewagen van den
,,geest van Locarno", die kortgeleden nog
zoozeer door ..ontwapening' (welke toch
altijd de mogelijkheid openlaat. een nieu
we oorlogsmachinerie in elkaar te zetten,
zooals Engeland in 1914 gedwfongen was
te doen) bereikt worden, als door een
steeds grootere verbetering van de goede
internationale verstandhouding. door ter-
zijdestellmg van oeconomische slagboo-
men tusschen de vcvlken (wij leven ook
nog in afwachting van de economische
wereldconferentie)versterking van het
stelsel van scheidsrechterlijke regeling,
wegneming van ond onrecht enz.
Dat Locarno slechts een begin kan zijn,
is evenzeer reeds een gemeenpiaats qe-
worden. maar een die men dient te her-
halen met de hardnekkigheid ^'a,^ ee i
Coueftische formule om duurzaam gene-
zing te verkrijgen voor de euvelen die nog
overgebleven zijn.
HET VERLIES VAN WEMBLEY.
Het verlies van de tentoonstelling te
Wembley bedraagt 2 millioen pond ster
ling. De regeering zal in dit verlies 1.1
millioen pond sterling moeten bijdragen.
De ramang van het verlies is ver over-
schreden. De openbare meeninq eischt
een onderzoek naar het algemeen beheer.
TER NEUZEN, 20 November 1925.
MECCANO WEDSTRIJD.
Blijkens achterstaande advertentie is
een origineele reclame bedacht, door den
heer A. M. Moggre. voor de bezitters
van Meccano-doozen door een wedstrijd
uit te schrijven voor de beste werkstukken
r i ii hiiiiiwii iwmn—^MifiW<m
I3»®s
aCMtSID!
n ranc.oo
f.MFD
