algemeen nieuws- en advertentieblad yoor zeeuwsch-vlaanderen. No. 7831. Vrijdag 30 October 1935, 65® Jaargaiig-. Of dieien spreken kunnen? ABONNEMENTSPRIJS BUITENLAND. Voor binnen Ter Neuzen f 1,40 per 3 maanden. - Voor buiten Ter Neuzen fr. per post f 1,80 per 3 maanden - Bij vooruitbetaling fr per post /«,60 per jaar - Voor Ned. Indie en Amerika 2,70 per 3 maanden Voor 't overig buitenland f 3,35 per 3 maanden Abonnementen voor't buitenland alleen bq vooruitbetaling. STB JBLjJlJD- Men vreeze geen oogenblik, dat wij ons widen gaan mengen in de gerucht- makende Amsterdamsche kwestie, nu een vermaard en volijverig, maar ook uiterst bekwaam, Gereformeerd predikant al- daar in staat van beschuldiging werd ge- steld, omdat hij in een preek zich minder voorzichtig en behoedzaam schijnt te heb- ben uitgelaten, en aldus den schijn heeft gewekt (althans bij een van zijn hoor- ders, die niet bijzonder met hem op goe- den voet scheen te staan) van niet te gelooven, dat werkelijk de slang in het Paradijs zou hebben gesproken. Hoe in- teressant overigens deze kwestie ook moge zijn, ook uit een kerkhistorisch oogpunt, wij zijn de meening toegedaan, dat dergelijke zaken zich niet leenen voor een kortere of zelfs breedere beschou- wing in een blad als het onze. Waar echter in den laatsten tijd bijzonder merkwaardige dingen worden medege- deeld over het spreken van dieren. door mannen en vrouwen, die deze dingen mogen beoordeelen, en van wie met goe- den grond mag worden verwacht, dat zij de resultaten van hun onderzoek niet la- ten beinvloeden door noch in dienst stel- len van een bepaalde theologische of reli- gieuse beschouwing, gelooven wij goed te doen, indien wij in een artikel daar- omtrent onzen lezers eens het een en an- der gaan bekend maken. Wie over een onderwerp als het bo- ven dit artikel geplaatste handelen gaat, zal goed doen zijn taak en doel wat bree der *op te vatten, en zal zeker lot verras- sende en tegelijkertijd meer betrouwbare vondsten en resultaten komen, indien hij dit zoogenaamde spreken der dieren beschouwt in samenhang met en als uit- vloeisel van een sociaal instinct van een of andere diersoort. Onder sociale instincten verstaan wij dan vooral die handelingen, waarvan sommige door bepaalde individuen van een soort worden vernicht, of ook: han delingen, door andere individuen uitge- voerd, terwijl die verschillende indivi duen in een gemeenschap dan samen- leven. Zoo wordt het dan arbeidsver deeling dus tusschen de verschillende leden van een en denzelfden staat. Is het niet hoogst menkwaardig al da- delijk, en leerzaam, enbeschamend, dat wij bij verscheiden diersoorten zoo n keurige en minutieuse arbeidsverdeeling aantreffen Bijna alle in kudden levende zoogdieren zetten schildwachten uit, hou- den er terreinverkenners enz. op na, maar toch* wordt er nergens zoo'n volledige arbeidsverdeeling bereikt als bij de bijen en de mieren. En dat dan weer in bijzon der groote verscheidenheid, want bij de ongeveer vijfduizend soorten van mieren, die er zijn, zijn er geen twee, die volko- men dezelfde instincten vertoonen. Al dadelijk de nestbouw der mieren doet het ons zien, hoe hier de vele indi viduen van een mierenkolonie samenwer- ken, terwijl allerki aardige en doelma- tige inrichtingen worden aangetrof- fen, die men in die voortreffelijkheid en vindingrijkheid nergens elders aantreft. De aardnesten der mieren bijvoorbeeld, die uit gangen en kamers bestaan als de mijnen der menschen, zijn soms ook nog voorzien van eenbovenbouw, en hebben dan nota bene niet zelden verborgen uitgangen naar de aardopper- vlakte. De gewone uitgangen zijn soms voorzien van een wal, om de uitgangs- openingen te beveiiigen tegen binnen- stroomend regenwater of ook tegen stui- ven. Dan zijn er zwevende nesten, door sommige miersoorten ge'bouwd in boomen of heresters, die door de mieren zelf wor den bezet met bepaalde kleine planten, die zij uitzaaien. Doflein heeft een uitstekende beschrij- ving gegeven van den nestbouw van de wevermier. Deze miersoort bouwt haar nesten op levende boomen, welker bla- deren dienst doen als wanden van het nest. En deze blaren worden dan on- derling verbonden door een fijn, zijde- achtig spinsel, dat geleverd wordt door de sterk ontwikkelde spinklieren van de larven van deze zelfde miersoort. De zelfde onderzoeker, Doflein, heeft waar- genomen, hoe een groot aantal arbeid- sters in rij en gelid naast elkander gingen staan om de randen van de bladeren, die zij noodig hadden, naar elkaar toe te brengen. Ze moesten daartoe met haar kaken den rand van het eene blad aan- grijpen, dan zich met de drie paar pooten, die zij hebben, aan de oppervlakte van het andere blad vasthaken, en dan trok- ken zij op die wijze de randen paar elkan der toe. Er zijn andere onderzoekers, die ge- constateerd hebben, dat de arbeidende mieren daarbij niet altijd eenvoudig een rij formeerden. maar dat zij, als de ruim- te tusschen de beide bladeren grooter was dan de lengte van een mieren- lichaam, vaak op de ingenieuse gedachte kwamen om door een aantal dieren een levende keten te vormen om dan langs dien weg de spleet te overbruggen. En nog merkwaardiger is het om te hooren, hoe zij dit deden Zij deden het door el kaar met de kaken om het middel te vat ten; dan werden met rukken de blad- randen (alweer door gemeenschappe- lijken arbeid) naar elkaar toegebracht, tot deze heel dicht bij elkaar waren; en als dat was geschied, dan naderden aan de binnenzijde van de bladeren nieuwe arbeidsters, die elk een larve van de eigen soort tusschen de kaken droegen. Het vooreind van de larve werd dan tegen den bladrand geplaatst en zoo werd even gewacht, alsof zij door het aan- drukken van den larvenkop (zooals wij menschen doen met een tube kleefstof het einde van den door de larve gespon- nen draad wilden vastkleven. Zoo werd een vast weefsel gesponnen over de spleet, en gebruiken deze mieren dus blijkbaar hun eigen larven als spoelen. Bekende vakmannen beweren, dat een samenwerking als deze nergens elders in de natuur voorkomt, en bovendien is dit een van de weinige gevallen, die bekend zijn, waarin een dier een werktuig ge- bruikt. Een andere functie in den mierenstaat na den nestbouw is de voeding van de volwassen dieren en van de larven. In elk mierennest gaat slechts een gedeelte van de arbeidsters er op uit om voedsel te halen. Het meest karakteristieke voor- beeld echter zijn wel de Amazone-mieren, bij wie de zoogenaamde ,,slavernij' tot de hoogste ontwikkeling is gekomen. Deze Amazone-mieren hebben kaken, die niet als zoodanig zijn te gebruiken, maar die zoo scherp zijn als dolken. Zij arbei- den niet en zijn daartoe ook in het ge- heel niet in staat. Als zij geen slaven hadden, zouden zij geen voedsel tot zich kunnen nemen, en zouden zij moeten sterven. Maar nu zijn zij tevens gewel- dige strijders In groote legers verlaten zij hun nesten om andere miersoorten te overvallen en daarvan de larven te stelen, die dan mede te nemen naar hun nest en op te kweeken tot slaven. Hun legers zijn georganiseerd als de meest moderne armeeen. Zou het oms na het reeds medegedeelde verbazen, indien wij vernamen, dat deze dieren, als mieren en bijen, nu ook het vermogen bezitten om elkander iets mede te deelen Waar er toch niet alleen een groote arbeidsverdeeling bestaat, maar ook velerlei arbeid gezamenlijk wordt uitgevoerd, moet er wel bijna een mede- deelingsvermogen aanwezig zijn. En wie nu wel eens een mierennest wat rustiger heeft gadegeslagen, zal stellig gezien heb ben, hoe de mieren elkander herhaalde- lijk met de voelers op het lichaam en vooral op den kop bekloppen. Dat moet dus wel een soort van mededeelingen- doen zijn. Langs dezen weg wordt dan aangezet tot nadoen, bijvoorbeeld bij een gemeenschappelijken aanval of bij een massa-vlucht, bij het gaan op expeditie, bij wisseling van nest, enz. Ook worden door deze teekenspraak waarschuwingen gegeven, wordt bij anderen langs dezen weg opwinding gekalmeerd en zelfs bij andere mieren omvoedsel gebedeld Lubbock heeft een proef genomen om naar het bestaan van dit mededeelings- vermogen een onderzoek in te stellen, die prachtig is geslaagd. Eenige doode insecten werden dan op eenigen afstand van een nest vastgemaakt, en men liet ze door een enkele mier ,,ontdekken Dit beestje trachtte eerst vergeefs den buit naar het nest te sleepen. Dan keerde het naar het nest terug en verscheen spoedig weer, gevolgd door een groot aantal andere mieren, die haar hielpen het insect bij gedeelten weg te sleepen. En een ander onderzoeker: Wassmann, die van dit alles studie heeft gemaakt, verzekert ons, dat de teekenspraak der mieren ongeveer even gecompliceerd moet zijn als de „spraak" van de vogels. Maar niet alleen de mieren zijn zoo rijk om dit mededeelingsvermogen te bezitten. Ook de bijen kunnen elkaar hun gevoe- lens mededeelen, wel niet door tasten, maar doorgeluiden. Men heeft in een bijenkorf verschillende geluiden waargenomen, al naar omstandigheden. Gewoonlijk heerscht daar een zacht ge- brom. Geheel verschillend daarvan is de hooge zwermtoon, die vooraf schijnt te gaan aan den huwelijksvlucht. En dan vertelt men ons, dat de bijen ,,huilen". wanneer de koningin uit den korf is ver- wijderd. Ook is van de koninginnen be kend, dat zij nog bijzondere geluiden kun nen voortbrengen. De het eerst uit de cocon gekomen koningin heeft het in stinct, om de andere, die nog niet uit- gekomen is, te dooden. En als dit nu door de arbeidsters wordt verhinderd, omdat de kolonie nog zwermen wil, dan begint de jonge koningin uit jaloerschheid te ,,tuten", waarop de rijpste, nog ingeslo- ten koningin met een ..kwaaktoon" ant- woordt. En dit kan zoo dagen-lang duren tot het zwermen eindelijk begint. Genoeg om te laten zien, hoeveel on- begrijpelijks en verwonderlijks er is in het dierenrijk. Natuurlijk: spreken en praten is dit alles niet; maar men zal het met ons eens zijn: op deze wijze en langs dezen weg nadert het dier toch wel zeer dicht tot den mensch! De afstand. is altijd nog groot genoeg om geen verwarring te vreezen, maar toch: de gelijkenis is weer altijd zoo, dat wij des te beCer en onze voorrechten en onze verplichti tgen gaan verstaan. Laten wij, menscheii, die zoo heerlijk zijn toege- rust met andere Godsgaven, onze plants in de schepping weten en met eere vervullen, en laten wij die talenten steeds meer besteden tot 's menschen heil en Scheppers eer! DE FINANCIEeLE PLANNEN DER BELGISCHE REGEERING. De Belgische Minister van Financien, Janssen, heeft omtrent zijn financieele plannen verklaard, dat hij is begonnen met de uitwerking van een algemeen over- zicht betreffende den financieelen toe- stand van Belgie, waarmede hij binnen eenige weken voor het parlement hoopt te verschijnen. Naast de landen, welke den gouden standaard hebben gehandhaafd of weder ingevoerd en hun steun o.a. door de uit- gitte eener groote internationale leening voor het herstel van den financieelen toe- stand van Belgie hebben toegelegd, n.l. de Vereenigde Staten, Engeland. Zwit- serland en Nederland, kan thans ook de- finitief Zweden worden genoemd. De desbetreffende telegrafische toezeg- ging had de minister ontvangem. Demede- werking van Nederland wordt door den minister zeer op prijs gesteld; de onder- handelingen met de Nederlandsche fi nancieele wereld werden niet weinig veraangenaamd door de persoonlijke re- laties van den minister tot de heeren Vis- sering en Ter Meulen. De koersbeweging van den Belgischen franc aan de buitenlandsche beurzen is thans volkpnvn losgemaakt van die van het Fransche ruilmiddel. Er is op dit oogenblik slechts een verhouding van de Belgische valuta tot een buitenlandsche, die de voile aandacht van den minister heeft, n.l. die tot het Engelsche pond ster ling. De minister zeide ten voile verze- kerd te zijn over de middelen te beschik- ken, welke dezen toestand zullen besten- digen en welke schommelingen overigens andere valuta's mogen vertoonen, zijn de vies luidt: ,,Ik beweeg mij niet". BET NEDERL-BELGISCH VERDRAG Naar „Het Laatste Nieuws" meldt, houdt men zich te Brussel in het departement van Buitenlandsche Zaken druk bezig met het opmaken van de memorie van toelich- ting bg het ontwerp tot bekrachtiging van de overeenkomst BelgieNederland inzake het Schelde-regiem. Dit ontwerp zal door minister Vandervelde ingediend worden bij de heropening van den parlementairen zittijd (10 November). HET VERDRAG NEDERLAND-BELGIE. Bij het bericht, dat de Belgischen gezant te 's Gravenhage, prins de Ligne, be- sprekingen heeft gevoerd met den Belgischen Minister van Buitenlandsche zaken, Van dervelde, over de ratificatie van het Neder lardseh-Belgische verdrag teekent de Brusselsche correspondent van „De Msbd." aan „Men mag zich afvragen, of het bezoek niet eerder dient om, naar wij hier in diplomatieke kringen onder groot voor- behoud hebben hooren fluisteren, gedaan te krijgen, dat de voor Nederlard scherpe kanten van het verdrag iu quaestie, die de bekende oppositie van zekere zijde hebben uitgelokt, wat geschaafd zouden worden teneinde het voor het Nederlandsch parlement aannemelijk te maken. DE TOESTAND. Painleve heeft, zooals wij meldden, na den kabinetsraad van Dinsdag het ontslag van het heele Fransche kabinet ingediend. Van een bekend hoogleeraar in de ge- neeskunde, die het met zijn assistent niet vinden kon, wordt verhaald, dat hij dezen op een goeden dag, dat het hem te mach- tig geworden was, een oogenblik buiten de operatiezaal riep en bem mededeelde „Mijnheer, een van ons tweeen moet weg, maar ik ga nietDeze methode had Painleve eerst in een bewogen quart d'heure voor een vroegeren kabinetsraad tegenover Cail'aux, zijn minister van financien, be- proefd, maar zonder succes. Nu heeft hg langs den omweg van een collectief ont slag toch bereikt, dat Caillaux, zes maan den geleden begroet als de ridder die den venijnigen draak der inflatie zou dooden, demissionair is geworden. Men verwachtte terstond een nieuw kabinet-Painleve met een nieuw minister van financien en mis- schien nog een paar anderen om dan weer voort te modderen, zoo mogelijk tot 1 December wanneer Briand gelegenheid zou krijgen zijn paraaf onder het tractaat van Locarno met zijn handteekening te be- krachtigen, hoewel die van een ander mi nister van buitenlandsche zaken even goea haar kracht zou hebben. De uitdrukking „voo;tmodderen" schrijft de N. ft. Crt., behoortbij een toestand, die indtrdaad zoo helder als modder is, als men het communique dat het aftreden van het minis erie met redenen heet te om- kleeden, als leidraad wil nemen Dit begint namelijk met te verklaren dat de kabinets raad, die in zijn vorige vergadering de voorstellen van den minister van financien gunstig beoordeeld bad, de beraadslaging over het onderwerp heeft voortgezet, (welke geen wezenlgk verschil tusschen de leden van het kabinet aan den dag bracht) ten- eirde met het oog op den politic ken en parlementairen toestand gelijk die zich bij de jongste partij-betoogingen had voorge- daan, te handelen. Overtuigd zoo ver- volgd het communique dat de spoed- eischende inspanning, die noodzakelijk is voor het nationaal herstel, alleen kan ge- schieden met de zekerheid van een stand- vastige meerderheid, heeft de regeering met algemeene stemmen besloten haar ontslag in handen van den president der republiek te plaatsen. Een andere uitlegging dan dat de re geering het over het. algemeen eens is ge- weest met Caillaux's plannen, is nauwelijks mogelijk. Toch weet iedereen, dat zij alleen aftrad, om Caillaux eruit te krijgen. De meerderheid ve'rloochent dus haar overtuiging dat Caillaux plannen aannemelijk, gezor d en verstandig zijn, om naar hetpijpenvan het congres van socialistische radicalen (een van „de jorgste partij betoogingen") te dansen. De socialisten, die altijd door op de heffing ineens getamboereerd hebben en de socialistische radikalen zijn te zamen twee machtige factored, wier meening men niet opzij kan schuiven, zonder gevaar te loopen in de Kamer of in de minderheid te ger&kfn of de „gevangene van de rech- terzijde" te worden, wat Painleve en zijn medestanders blijkbaar als de ergste moge- lijkheid beschouwen. De regeering offert dus haar eigen overtuiging, dat Caillaux plannen goed zijn op. terwille van de op- vatting van het kartel (ten minste een belangrijk deel ervan), dat zij niet deugen, ter wille van de zekerheid van een „stand- vastige mee deiheid". Cynischer had Pain leve er nret voor uit kunren komen, dat hij slechts een opportunist is. Met dat al zal men nog af moeten wach- ten of de kapitaalheffing werkelgk in de Kamer van de stemmen van het heele kartel („standvast ge meerderheid") zoo zeker kan zijn, waarna de Senaat nog aan het woord moet komen. van wien het geen ge'neim is, dat hij meer voelt, voor Caillaux' bedachtzaamheid dan voorde verwezen ijking van radieale beto'ten aan de kiezers. Het eenige wat men met waarschijniijkheid zeggen kan, is, dat de heffing van het kaoitaal automatisch haar beslag zal krijgen, als men de zaken door politiek gemodder nog lang op hun belocp laat en den franc zijn depreciatie-proces laat vervolgen Dan, zullen vooral de spaarders van den midden- stand, die Caillaux wilde onlzien, gelijk in Duitschland, dupe worden. Painleve zal indien hij of een geestverwant van hem weer opdracht heeft gekregen tot voi ming van het n'euwe kabinet, d t hervormen, maar is dan bij lange ra nog nut aan het jTjationale herstel" toe. En daarnm is het niet eens zoo onmogelijk, dat vo^r Caillaux, nadat men eenige pijnlijke ervaringen heeft opgedaan, weer zijn dag zal aanbreken. Painleve heeft Woensdag van p;esident Doumergue de opdracht gekregen en aan- vaard om bet nieuwe kabinet te vormen en nog voor het ochtendgloren zat het reeds in elkaar. De paar persoonsverande- ringen erin de portefeuille van oorlog is van Painleve op Deladier overgegaan, de Monzie heeft zijn plaats van juatitie afgestaan aan Chautemps en heHt zelf openbare werken ond<=r zich genomen, enz. kunnen nauwelijks itmand belang in- loezemen tegenover het belangwekkende feit, dat Pain'eve ten slotte zelf de porte feuille van financien heeft genomen. Painleve heeft als wiskundige totdusverop een heel andere manier met getallen te doen gehad dan nu van hem aan het hoofd van de Schatkist verlangd zal worden. De moeilgk oplosbare vraagstukken die den wiskunstenaar aantrekken, zijn ook van geheel anderen aard dan de netelige pro- blemen, voor welke hij in den ontredderden financieelen trestand zal komen te staan. Maar de partijpolitlek heeft Let gewild, dat een bekwaam financiee' specalist thans vervangen is door een bewindsman, die een nieuweling op het gebied der financieele gezondmaking is. Het nieuwe kabinet is, door de ver- dwijning van Caillaux, meer naar links gericht dan het vorige en daardoor bij de tegenwoordige constellatie en gezindheid van Kamer en Senaat vermoedelijk ook zwakker. Men zal geneigd zijn het als een overgangsministerie te bestempelen, maar waar voert de overgang dan heen Naar sterkere mannen misschier, en het ontbreekt niet aan profeten, die een her- verrgzing van de ster van Poincare naast die van Caillaux meenen te kunnen voor- spellen, al of niet na Kamerontbir ding. Hiermee begeeft men zich echter op het gebied van politieke sterrenwichelarij. De Raad van den Volkenbond is te Parijs goed op weg met de bijlegging van het Bulgaarsch-Grieksche incident, dat in tijden, toen er nog geen Volkenbond was, tusschen twee Balkan-volken die elkaar fel haten, gemakkelijk tot een oorlog had kunnen leiden- Men ziet nu integendeel, dat Roemenie hetwelk in die vroegere tjjden aanvechting had kunnen krijgen om mee te gaan strijden, met een geimproviseerde tusschenkcmst in dezelfde richting werkzaam is als de vredestichtende Volker bondsraad. Grieken- land heeft zich door Chamberlain moeten laten voorhouden dat bet gebeurde' een hoon voor de beschaving was, en reeds de moreele pressie van den Raad zal, naar zich laat aanzien, voldoerde zijn, om de Grieken te bewegen hun troepen uit Bul- gaarsch gebied terug trekken. Pulgarije is, als benadee'de partij, natuurlijk een toonbeeld van gehoorzaamheid aan 's Raads voorscbriften. Wanneer de zaak onpartijdig onderzocht is, zal pas kunnen blijken. in hoever Grie- kenland recht op schadevergoeding heeft en wat er dan van de oorspronkelijke eischen over kan blijven. SIC TRANSIT. Dr. Edmund Stinnes, de zorn van wijhn den milliardair Hugo Stinres is 23 dezer plotseling raar Amerika vertrokken. Over dat veel op een vlucht lijkende vertrek van dr. Edmund St'nres naar Amerika meldt men uit Berlijn, dat Stinnes in het laatst van de vorige week bg den curator van het Stinnes coucern verscheen en daar vroeg of men hem zekefheid kon geven, dat er vcor hem, Edmnrd Stinnes nog een millioen mark over zou bijiven. De cu: ator actwoordde ontkenrend, waarop Stinnes zeide, dat bet voor htm dan geen doel meer had in Duitschland te blijven. Hij heeft door bemiddeling van de Kamer van Koophandel een visum naar Amerika ge kregen en is verleden week Dim dag 20 October daarheen in alle stilte vertrokken. Zelfs de naaHe bloedverwar.ten wer-Jen er niet in gekend en Stinnes heeft ook van zijn particuliaren secretaris niet eens af- scheid genomen. De zenn van den milli ardair is als een arm man naar de Nieuwe Wer-Td vertrokk- n. Stinnes zou voor zijn vertrek een tg- eenkom't m<t zijn familie bel ben gehad, waarin prir.cipieel werd besloten t t een verdeeiiDg in de veronderstelling, dat de A.G A. door de banken zon worden gesaneerd. Daar dit eohter met het geval schijnt te zijn. is Stimos. die boven dien onlangs een zenuwaanval bfeft gehad, na aaD zijn vrouw een algemeene volmacbt te bebben verstrekt, vertrokken. TER NEUZEN, 30 October 1925. POST EN TELEGKAF1E. Aan de telefoniste 2e klasse bij den inttriocalen dienst, J. A. de Smidt, te Sas van Gent, post- en le egraafkantoor is op haar ver^oek van lb November i025 tot en met 15 Jamari 192b non ac'ief verleend. DE DUIVEN-KWEST'iE. Het was te begrijpen, dat het besluit van den gemeenceraad, waarbij verboden wordt in de bebouwde kommen duiven te houden anders dan in hokken, oij de vele beoetenaars der duivensport zou werken als een knuppel in het hoender- hok. Nadat sinds het begin dezer eeuw een dergelijke bepaling in de politiever- ordening voorkwam, is deze bij eene al gemeene herziening dier veEordening niei hersteld en is sinds het vervallen dier bepaling de liefhebberij voor het houden van postduiven sterk toegenomen. Zooals is aangekondigd, werd j.l. Woensdagavond op initiatief van de be- sturen der verschillende alhier bestaande vereendgingen van duivenhouders eene protestvergadering gehouden. De op- komst van duivenhouders en belangstel- lenden was groot, daar de bovenzaal van het „Hotel du Commerce" geheel bezet was. Er waren ook velen van Sluiskil opgekomen. alsook enkelen uit omliggen- de gemeenten. Namens de besturen werd de vergad TER NEUZENSCHE COURANT

Krantenbank Zeeland

Ter Neuzensche Courant / Neuzensche Courant / (Algemeen) nieuws en advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen | 1925 | | pagina 1