6EMEN8DE BEBICHTEN.
hee'r&heele we.M ook nog de"
reaJ geBe«e„, om te
gelijk, dat die last zal gedragen worden door
ile categorie die reeds het meest gedrukt
wordt
Spreker ziet dat anders. Hij weet ook, dat
het verschrikkelijk is, dat een steunregeling
moet bestaan, dat er moet gesteund worden,
maar daarbij moet men dan toch ook bedenken
dat de steunregeling tot gevolg heeft een massa
voorkomen leed, voorkomen gebrek. Hij las
nog heden morgen in een Christelijk blad, dat
we elkanders lasten moeten dragen. Dit werd
daar niet neergeschreven door de eerste de
beste. Het thans ingediende voorstel is met
die woorden niet in overeenstemming, aange-
zien het den vollen last van den toestand zal
werpen op een vier- tot vijfihonderd huisge-
zinnen.
Spreker staat daar anders tegenover. Wanneer
iemand een oplossing weet om er iets anders
op te vinden, moet hij zijn advies niet onthou-
den. Spreker en zijn medestanders zien ook
niet graag die steunuitkeering. Zij zien ook
liever, dat de arbeiders op andere wijze uit den
nood worden geholpen. Maar indien zulks niet
kan, dan noemt hij het hardvochtig, een last,
waarvan gezegd wordt, dat deze te zwaar is
om door de ge'heele gemeenschap te worden
gedragen, door een groep dier bevolking te
laten torschen.
Indien burgemeester en wethouders zeggen,
dat, indien op deze wijze wordt voortgegaan
het voor steunuitkeering noodige bedrag wel
tot 30.000 of f 40.000 zal.klimmen, meent
spreker, dat het optimisme van een lid van het
college ditmaal het onderspit heeft moeten del-
ven tegenover de pessimistische opvattingen.
Aan de hand van de statistiek is aan te too-
nen, dat de toestand van het tweede halfjaar
steeds gunstiger was, dan die over het tweede
halfjaar, waarmede dus, als de berekening
voor een geheel jaar wordt vastgesteld, reke-
ning moet worden gehouden. De berekening
van burgemeester en wethouders geeft geen
juist beeld naar buiten. Dit was thans noodig,
om het denkbeeld ingang te doen vinden: we
kunnen niet meer. Toch is dat onjuist.
Als we de cijfers van de tweede helft der
verloopen jaren nagaan, zullen we zien, dat de
steunuitkeering over die tijdvakken op geen
stukken na die van het eerste half jaar even-
aarden. Maar bovendien, al was dat niet zoo,
en al klom het cijfer tot de genoemde bedra-
gen, dan zou spreker zijn stem aan het voor
stel van burgemeester en wethouders niet kun
nen geven, daar de bezuiniging die daarin ver-
vat is, zou gekocht worden met het hartebloed
van vrouwen en kinders.
Niet alleen zullen de luttele bedragen der
uitkeering nog worden beknot, doch de regeling
is zoodanig in elkaar gezet, dat een bejangrijke
categorie al terstond wordt uitgeschakeld,
maar bovendien zal er het gevolg van zijn, dat
voor Juni is aangebroken, toch het grootste
deel der uitgetrokkenen aan de deur van het
armibestuur zal moeten aankloppen. Indien het
zoo moet gaan zou hij -hoe hard het ook
moge klinken dan maar liever zeggen, dat
de werkloozen heelemaal hun toevlucht bij het
armbestuur moeten zoeken.
Uit de bevestigende hoofdbeweging van den
voorzitter merkt spreker, dat deze het met hem
eens is en hij het dus goed heeft gezien. Dat
is het gevolg van het beperkte aantal weken
waarin de steunregeling geldt.
Spreker wijst er voorts op, dat de ongeor-
ganiseerden niet in de steunregeling betrok-
ken worden. Hij vindt het een plicht voor ieder
arbeider om zich te organiseeren, hij is dat ver-
plicht tegenover zijn gezin, tegenover zijn me-
dearbeiders omdat de aarivallen op de positie
der arbeiders steeds ernstiger worden en er
alleen mogelijkheid is daartegen te strijden,
indien alien georganiseerd zijn. Indien burge
meester en wethouders thans evenwel de on-
georganiseerden van de steunregeling uitscha-
kelen gevoelt spreker zich toch geroepen daar-
over iets te zeggen, omdat det raad zeif het
ongeorganiseerd blijven van verschillende pei-
sonen in de hand heeft gewerkt door aan deze
evengoed steun toe te kennen als aan de geor
ganiseerden. Die mag men dus thans niet in-
eens uitschakelen.
De dubbel uitgetrokkenen worden ook na 20
weken uitkeering naar het armibestuur verwe-
zen. Er zal dan een onderzoek plaats hebben
naar den toestand van het gezin. Gelooft men,
dat deze nog schitterend kan zijn, nadat de
menschen 20 weken hebben moeten leven van
het bedrag, dat hun als steunuitkeering wordt
gegeven Toch zal dan de uitkeering nog iets
kleiner worden, en zullen deze gezinnen ver-
vallen tot den kring der paria's in de maat-
schappijen zullen dan ondergaan in den poel
dezer kapitalistische maatschappij.
Indien het komt tot artikelsgewijze behan-
deling van het voorstel, zal spreker trachten
daarin door amendeering verbetering te bren-
gen.
Hij betoogt, dat in het voorstel met verschil
lende opmerkingen die af en toe gemaakt zijn,
rekening is gehouden. Zslfs het dienstmeisje
van den heer D. Scheele is op het veld ge-
bracht. Vandaar, dat wordt voorgesteld, dat
kinderen boven 14 jaar niet voor uitkeering in
aanmerking komen, omdat, zeggen burgemees-
ster en wethouders, het voonkomt, dat meisjes
thuds blijven zitten in plaats van te trachten
als dienstbode iets te verdienen.
Is daar vraagt spreker niet wat te veel
mee geschermd Hij begree>p, dat dit wel aan
de orde zou komen, en heeft daarom verzocht
hem eens een betrouwbaar verslag te verstrek-
ken van een onderzoek, loopende over 150 ge
zinnen.
Daaruit blijkt, dat er in die gezinnen 27
meisjes waren boven de 14 jaar die zich dan,
volgens burgemeester en wethouders, als
dienstmeisjes zouden kunnen verhuren. Daar-
van waren 9 in betrekking, 12 gingen uit wer-
ken, 4 waren niet geschikt om van huis te gaan
weg'ens ziekte of physieke ongeschiktheid, 7
kunnen niet in het gezin worden gemist omdat
de moeder ziek is of zelf uit 't werken gaat,
2 leeren voor naaister, zoodat er 3 overschie-
ten, en wellicht juist de leden van het college
van burgemeester en wethouders zouden kun
nen worden voorzien. Zij zouden er dan
strootje om kunnen trekken, daar er om loten
in strijd zal zijn met hun principe.
Spreker heeft dit onderzoek laten instellen,
om aan te toonen, dat er dikwijls in den blinde
beschuldigen en beweringen worden weggeslin-
gerd, zonder eenigen grond. Dit onderzoek
ging wel is waar slechts over een deel der ge
zinnen van de georganiseerde arbeiders, doch
hij mag aannemen, dat het bij de andere gezin
nen evenzoo zal zijn. Er wordt door aange-
toond, dat de beschuldiging van arbeidsschuw-
heid onjuist is.
Er worden ook uitgeschakeld de menschen
boven de 65 jaar. Indien men zoo oud is ge-
worden en dan nog valide arbeider is, nadat
men al jaren zijn werkkracht aan de gemeen
schap heeft gegeven, en men wordt dan losge-
laten, omdat de maatschappij niet meer in
staat is je te helpen, dan bewijst dit naar spre-
kers meening, dat die maatschappij rot is
Bij het voorstel is ook in aanmerking geno-
men de geschiedenis van het sluiten van een
huwelijk. om onder de steunregeling te vallen.
In verband daarmede wordt voorgesteld, dat zij
die na 1 Januari 1925 in het huwelijk zijn ge-
treden of zullen treden niet voor steun in aan
merking komen. Spreker zou uit het verleden
kunnen aantoonen, dat burgemeester en wet
houders daarover toch wel eens anders hebben
gedacht. Toen indertijd van bovenaf een der-
gelijke bepaling werd ingevoerd, is van de zijde
van burgemeester en wethouders het onredelijke
daarvan aangetoond en aan den raad voorge
steld ook aan die jonggehuwden steunuitkee
ring toe te zeggen. Het is niet aan te nemen,
dat iemand in het huwelijk zou treden, om dan
voor een steunuitkeering van 10 per week in
aanmerking te komen. De voorzitter heeft
toen zelf aangetoond, dat men om andere rede-
nen in het, huwelijk treedt. En indien men de
registers der huwelijken naslaat, geteekend
door den heer De Jager, en later de registers
der geboorten, zal men veelal daarin de oplos
sing vinden, van het sluiten der huwelijken.
Spreker vindt dit deel van het voorstel ten slot-
te een beleediging tegenover die huwende ar
beiders en zal er zich sterk tegen verzetten,
Spreker heeft gemeend, dit in het algemeen
te moeten zeggen, terwijl hij voorts de raads-
leden er op moet wijzen, wat er verder staat
te gebeuren. Hij kan begrijp-en, dat burge
meester en wethouders tot hun voorstel geko-
men zijn, omdat de minister van financien den
bodem van den schatkist gaat zien. Maar toch
zal het voorstel ten slotte geen bezuiniging
brengen. Men moet niet uit het oog verliezen,
dat zelfs onder de tegenwoordige regeling ver
schillende menschen honger lijden. Indien men
met hen spreekt is het sobering en inslag, dat
indien zij ook niet op andere wijze werden ge
holpen, de toestand voor hen onhoudbaar zou
zijn. Indien het nu nog erger moet worden,
dat de menschen hun verschillende contributies
niet meer kunnen opbrengen, b.v. voor het zie-
kenfonds, zal dit tengevolge hebben, dat de
uitgaven voor den geneeskundigen dienst en
voor het versChaffen van geneesmiddelen van
wege het burgerlijk armbestuur sterk zullen
stijgen, als de menschen hun begrafenisfonds
niet meer kunnen betalen, zullen ook even-
tueele begrafeniskosten ten laste van het arm
bestuur komen, dan zullen de menschen ook de
uitkeering wegens ondersteuning bij ziekte
moeten missen en men moet wel in aanmerking
nemen, dat „Hulp in Nood" ook jaarlijks onge-
veer f 3000 uitkeerd aan ondersteuning van zie-
ken uit gelden, die de werklieden zelf bijeen-
brengen. Indien zij dien steun moeten missen,
zullen zij ook te eerder bij het armbestuur
moeten aankloppen.
En dan: hoe zal zich dan ook het arbeidsveld
der gevreesde tuberculose niet uitbreiden. Bij
de onlangs alhier gehouden tentoonstelling van
het T. B. C. museum werd de aandacht van
spreker getrokken door de statistieken en daar
uit bleek, dat in 1918, toen de nood in tal van
gezinnen het hoogst was, ook de T. B. C. de
meeste slachtoffers maakte. Daaruit valt af
te leiden, dat hoe slechter de positie der men
schen is, hoe vruchtbaarder arbeidsveld de
T. B. C. vindt. Hetzelfde was ook te consta-
teeren bij de gedemonstreerde krotwoning en
de daarnaast staande, beter ingerichte wohin-
gen, en indien spreker dat alles bedenkt, dan
gevoelt hij, dat door de voorgestelde verslech-
tering' van den toestand weer verschillende
kinderen zullen worden weggetrapt en aan de
T. B. C. ten offer vallen.
En hij aeht het toch beter te voorkomen, dan
de eenmaal bestaande ziekte te bestrijden dooi
het verkoopen van bloempjes,- hoe lofwaaidig
hij dien arbeid ten bate der lijdende menschen
ook vindt.
Wordt de voorgestelde regeling aangenomen,
dan zal de periode van „honger" plaats maken
voor een van volslagen gebruik voor yrouwen
en kinderen
De heer GEELHOEDT noemt het aan de
orde zijnde punt zeer belangrijk. Hij zal over
den toes'tand niet uitwijden. Wij kennen dien
alien. De steunregeling voor de transportar-
beiders is in het leven geroepen als gevolg van
den crisistoestand in de haven, en deze bestaat
nog steeds. Die wordt beheerscht door een be
langrijk punt: de spoorwegtaneven, ten op-
zichte waarvan onze haven voor het oogenbnk
nog in een ongunstige positie verkeert, waar-
door een herstel van het havenverkeer wordt
tegengeihouden.
Het is aan spreker met onbekemd, oat
reeds sedert langen tijd krachtige pogingen
het werk worden gesteld, om opheffing te ver-
krijgen van dien ongelijken toestand. We heb
ben steeds geleefd in het vertrouwen, dat dit
eenmaal geschieden zou, en spreker meent, dat
er teekenen zijn, die aanwijzen, dat bmnen al-
zienbaren tijd een beslissing zal vallen, hetzy
in gunstigen, hetzij in ongunstigen zm. In
beide gevailen meent spreker, dat dan kan ge
zegd worden, dat de crisistoestand yoorby is,
en er ook geen aanleiding is een mstituut, dat
in het leven is geroepen als gevolg van den
crisistoestand, te bestendigen..
Valt de beslissing ongunstig uit, dan staat
men voor het feit, dat Ter Neuzen als zeehaven
kan worden uitgeschakeld en er voor de trans-
portarbeiders geen arbeidsveld meer is, dan is
er hier voor hen geen brood meer te verdienen
en treedt in de plaats van tydelijke een perma-
nente werkloosheid in, omdat de bron van
werkzaamheid niet meer bestaat. Dan moet de
steunregeling als crisis-instituut vervallen.
Indien de beslissing anders uitvalt, en gun-
stiff voor onze haven is, wordt de toestand
steTd, van voor Augustus 1914 en is de crisis
toestand eveneens voorbij. Nu is het met aan
te nemen, dat de toestand zich dan meens her-,
stellen zal, doch er is dan toch perspectiel. Met
oog daarop heeft de fractie van spreker
er
in
conien en het armbestuur zullen innemen. Deze
zullen ook trachten voor de menschen werkge-
legenheid te vinden. Spreker kan dus met het
voorstel van burgemeester en wethouders niet
meegaan.
Hij wil eeriijk zijn en erkennen, dat er ook
goede elementen onder de werklieden zijn, die
graag willen werken, die het brood, dat ze eten
liever met de handen verdienen, maar er zijn
ook anderen, van wie men het tegendeel moet
aannemen, maar dat is nooit te bewijzen. Er
wordt dan wel eens gezegd: noem bewijzen!
Dat is niet altijd met feiten aan te toonen, maar
men neemt toch waar, dat er menschen zijn
die blijkbaar altijd werk weten te vinden, ter
wijl weer anderen er altijd buiten schijnen te
vallen, en men hen steeds kan vinden, over de
brugleuning hangende.
Daarvoor kunnen verschillende oorzaken zijn.
Bij een vorige bespreking wees de heer Van
Driel er op, dat een landarbeider geen boot-
werk kenit, en omgekeerd een bootwerker geen
landarbeid. Hij zeide niet te kunnen dorschen,
omdat hij dat nu eenmaal niet heeft geleerd.
Spreker wijst er op, dat een jonge landarbeider
het dorschen ook moet leeren, en is overtuigd,
dat, als de heer Van Driel het eens een week
deed, hij het ook zou kunnen. En zoo zijn er
veel zaken, die men kan aanpakken.
Spreker beschouwt de centrale organisatie,
welke voordeelen die in ander opzicht moge
biedep, als een schaduwzijde voor een kleine
haven als de onze. Men is dan aan allerlei be-
palingen, die wellicht reden van bestaan heb
ben in grootere havens, doch niet van toepas-
sinjl zijn op toestanden als die wij hier kennen,
gebonden.
Indien de patroons, daartoe door de concur-
rentie geleid, voorstellen om langer dan 8 uur
te werken, kan men niet ingrijpen, omdat dit
door de organisatie niet wordt toegelaten,
moet het werk laten liggen en de werkgevers
nemen menschen van buiten. Dat is de >cha-
duwzijde van de centrale organisatie, dat men
zich bindt aan maatregelen, die wellicht in een
groote haven op zijn plaats zijn, maar voor de
haven van Ter Neuzen niet kunnen worden
doorgezet.
Door den heer Hamelink is aangehaald een
vingerwijzing in een Christelijk blad; dat wij
elkanders lasten moeten dragen. /ener, spie-
ker beaamt dat ten voile, maa.r voegt ei aan
toe, dat er een groot verschil is in de mamer
waarop wij eens anders lasten helpen torschen
en dragen. Hij verschilt in de manier waarop
dit moet geschieden van gevoelen met de hee-
ren Hamelink en Van Driel. Het gaat er dan
niet over of een uitkeering van f 10 of f 11 al
of niet voldoende is, maar over de plaats waar
men de ondersteuning krijgen kan. En dit is
volgens spreker het armbestuur. Hij be
schouwt het volstrekt niet als een schande, dat
iemand, die hulpbehoevend is, den steun in-
roept van de daarvoor aangewezen lichamen,
en dit is een overtuiging, die door meerderen
wordt gedeeld. Doch juist als men m de krin-
gen van de heeren Hamelink en Van Driel ovei
de kerkelijke armbesturen spreekt, haalt men
daarvoor de schouders op. Men moet ook in
deze een zekere beheersching m acht nemen.
Ook spreker heeft voor zichzelf de overtuiging
dat er nood is, doch niet bij alien die om on
dersteuning komen en dan moet de goede he
wel eens met den kwade bekoopen Dat is jam
mer voor de menschen, doch steeds het geva
Hij zou de steunregeling lief st geheel zien weg
gewerkt en op een andere manier hulp wil.en
lerleenen.^ meegaan met de beschou-
wingen van de heeren Hamelink en Geelhoedt,
en zou 't lief st ook niet meegaan met het
voorstel van burgemeester en wethouders, doc.
zal dit zoo noodig aanvaarden als overgangs-
m Ile'heer VAN DRIEL was niet voornemens,
na het betoog van den heer Hamelink, hierover
het woord te voeren, doch ziet zi<J daarioe^ge
noopt door de woorden van den heey D- S ^e®le;
dien hij omtrent een en ander een helderder
kiik op de zaak wenscht te geven.
Er is door de verschillende orgamsaties een
adres aangebodenwaarin verzocht word om
de steunregeling te verlengen tot 4 Juli a.s.
Die vraag is gedaan, omdat de georgamsee,-
den op dien datum weer in aanmerking kunnen
komen voor de reglementaire uitkeenng.
Voorts kan hij mededeelen dat dezer dageii
door de organisaties een bemiddelingsvoorstel is
aangenomen, waarby het loon met 12
verlaaed en de werkdag is verlengd tot 13 uur
den schafttijd inbegrepen, met opoffenng alzoo
ker kent dat niet en zoekt het ook niet op.
hij ging leeren dorschen, zou hy daardoor ook
na rijp beraad gemeend te moeten voorstellen
de bestaande regeling te bestendigen tot 1 Oc
tober aanstaande, op welken datum geacht kan
worden, dat we in een ander stadium zullen
gekomen zijn, en alsdan nader kan worden
overwogen wat geschieden moet. De werkloo
zen worden dan voorloopig nog m hun misere
geholpen en ondertusschen zal, naar sPreker
hoopt, de toestand zich ten goede ontwikkelen.
Indien dit voorstel gedaan wordt, geldt dit
natuurlijk evengoed steun aan de ongeorgam-
seerden als aan de georgamseerden, aangezien
die evengoed door werkloosheid worden ge-
troffen.
De heer D. SCHEELE merkt op, dat de ver-
gadering zijn standpunt kent. Hij is in zijn
gemoed verzekerd, dat de steunregeling, die in
de laatste jaren bestaat uit den booze is. Het
gaat bij hem niet over f 30.000 of f 40.000, de
cijfers spreken bij hem niet. Hij kan mstem-
men met den heer Geelhoedt, dat cle ongeoiga-
niseerden evengoed moeten worden geholpen
als de georganiseerden, doch heeft bezwaar
tegen het systeem in het algemeen.
Hij kan het zich indenken, dat de menschen
bezwaar hebben om zioh straks te wenden tot
het burgerlijk armbestuur of dat hunnei kerk,
maar hij merkt op, dat de gemeenteraad toch
niet gaat uitmaken wat het armbestuur straks
aan die menschen gaat uitkeeren, want daar
mede heeft de raad niets te maken. De annbe-
sturen hebben een taak tegenover de gezinnen
te vervullen, en rekening te houden met hunne
nooddruften en behoeften, zonder dat er sprake
kan zijn van een vast minimum of maximum.
Als er een gezin komt, dat met veel mindei
toekomt dan een ander gezin dat meer gedrukt
wordt, kan daaraan iets minder gegeven wor
den, evenzoo is dat met een gezin waarin langs
anderen kant verdiensten binnenkomen. Dat
moeten we geheel aan het armibestuur ovei-
laten om te beslissen.
Door den heer Hamelink is beweerd, dat een
andere regeling aanleiding zal seven tot groo-
teren nood in de gezinnen. Dit kan spreker
nog zoo niet inzien en dit zal ook niet het ge
volg zijn, als het armbestuur in de werkelijke
nooden van de gezinnen voorziet. Dat hanst
dus geheel af, van het standpunt, dat de dia-
ook
het werk aan een ander,' die'zich daarbp heeft
toegelegd, uit de handen nemen.
Voorts is door den heer D. Scheele bezwaar
gemaakt tegen de organisatie, en ^eeft be
toogt dat deze wel voor een groote plaats kan
dienen maar niet voor een plaats als ier
Neuzen. De organisatie is echter den wer le
den opgedrongen door de toestanden die hier
bestonden en die onhoudbaar waren.
was van 4 uur's morgens tot 8 uur
een normale werkdag, en niet zelden werd het
3 uur 's morgens tot 9 uur s avonds,
_,oij men dan alleen gelegenheid had een
korst brood naar binnen te spelen. Meeimalen
werd nog gewerkt tot 2 uur \nach of a
het er om te doen was om een boot zyn j
laten halen, des nachts te 2 uur begonnen
dat zonder dat er sprake was
hooger loon voor overuren.
Vroeger
s avonds
van
waanbij
en
van het betalen
Dan moet er ook rekening worden gehouden,
met de outillage van onze haven. Een schip
kolen van 3000 ton kan te Rotterdam gelosi
worden op 3 uren. Hier is over een kolenboot
van 4400 ton 4 dagen gelost, terwyl dit te
Rotterdam op minder dan 10 uur geschieden
kan. De betere outillage zou naar sprekei
meent in een gesocialiseerd havenbedryf ten
bate van de gemeenschap moeten komen.
Hij haalt nog aan den raad om te leeren do -
schen. en wijst er op, dat, indien de havenar-
beiders dit gingen leeren. zy er vermoedeh k
niet veel mede vooruit zouden zyn, daar m de
landbouwbedrijven het dorschen ook veel met
machines geschiedt.
Plato, die volgens de geschiedenis reeds
leefde voor Christus geboorte, heeft al gezegd,
dat een ijzeren arbeider alien menschelyken
arbeid zou doen vervallen. Spreker zou gaarne
zien, dat bij den havenarbeid alle menschelyk
werk kon vervallen, doch dan zouden de voor-
deelen daarvan aan de gemeenschap ten goede
moeten komen en niet zooals nu het geval is
aan enkelen. De toestand waarin de werkpe-
mers verkeeren is zuiver de schuld van de
maatschappelijke toestanden.
Indien de werknemers in dezen tijd een ver-
laging van 12 °/c van het loon willen aanvaar
den en zich verplichten tot een lOurigen werk
dag, waarbij zij dan met de schafttijden l->
uren verbonden zijn, geven zij toch welblijkvan
goeden wil, want dan daalt hun loon feitelyk
beneden een voldoend levenspeil. En toch moe
ten zij in de gelegenheid zijn, iets meer te ver
dienen, dan het noodige, aangezien het groot
ste deel van den havenarbeid alhier seizoenwerk
is en de werklieden dus rekening moeten hou
den met tijden, dat er geen werk was. Het.
houtseizoen is afhankelijk van het open zyn
der Baltische zee en der Witte zee.
Hij meent, dat de centrale organisatie geen
bezwaar is, voor het havenbedrijf aangezien
de arbeiders toch niet beneden een behoorlijk
loon kunnen werken en dit nimmer zou kun
nen dalen tot het ondraaglijk peil van een paar
gulden per dag, zooals de boerenarbeiders
krijgen, of indien men nog verder teruggaat,
tot den tijd, dat ze 60 cent per dag kregen en
een brood 60 cent kostte, zoodat een arbeider
by een voile week werken niet meer dan 5%
brood verdienen kon, omdat op Zaterdag maar
dag gewerkt werd.
Spreker betoogt, dat werkloozenvoorziening
rijkszaak is, dat dient het althans te zijn en
dat het rijk die zorg op de gemeentebesturen
afwentelt, is niet in orde. De organisatie's
hebben indertijd van den Minister de werk-
loozenverzekering aanvaard op een contributie
van 7 cent, nl. 5 cent voor de verzekering en
2 cent voor administratiekosten. De verzeke
ring is inmiddels gestegen tot een wekelijksche
uitgaaf van 27 cent, dus 20 cent meer. De
verzekering is niet betaald door de patroons,
doch door de werknemers, het rijk en de ge-
meente. Hadden ook de patroons hun een derde
deel betaalt, dan zouden de organisaties zijn
toegekomen en hadden ze geen crisistoeslag
noodig gehad.
De weridoozenkas bezit een reserve van
160.000, terwijl dit jaar f 70.000 zal over-
blijven. De organisatie heeft den Minister ge-
vraagd toe te stemmen, dat er in het 2e half
jaar 6 dagen langer uitkeering wordt verleend.
Dat zou in maximum kunnen kosten f 60.000,
zoodat, indien het werd toegestaan de reserve
toch nog met f 10.000 zou verhoogen. Voor
Ter Neuzen zou dit een voordeel van ,f 1000 be-
teekenen. Wordt het niet toegestaan, dan
stijgt de reserve, waaraan niet mag geraakt
worden, tot f 230.000. De Minister zegt: we
kunnen niet. De oorspronkelijike overeenkomst
luidde evenwel dat 90 dagen uitkeering zou
worden gegeven. Toen is het teruggebracht
tot 78 dagen, later tot 60 en eindelijk tot 42
in twee perioden, zoodat er 48 dagen ontnomen
zijn. Als gevolg hiervan zijn de werklieden
ook 48- dagen per jaar eerder uitgetrokken, en
zit de gemeente voor den last.
Ook spreker en zijn medestander aanvaar
den de steunregeling alleen als een harde nood.
zakelijkheid, en zouden ook liever zien, dat de
werklieden zelf ipi hun behoeften konden voor
zien.
En wat de vraag betreft, Waar het geld van
daan moet komen, dat moet beantwoord wor
den op de wijze zooals hier ter bestrijding van
alle andere uitgaven gehandeld wordt. Spreker
heeft hier in het verleden ook verschillende
uitgaven helpen voteeren, waarvan hij in prin
cipe geen voorstander was en waarbij nimmer
het standpunt naar voren werd gebracht, dat
de gemeente het niet dragen kon. Het geld
moet natuurlijk gehaald worden daar waar het
zit. t
Spreker hoopt, dat de gemeenteraad niet zal
ingaan op het voorstel van burgemeester en
wethouders en de steunregeling handhaven.
Wat hem persoonlijk betreft, zijn gezin is er
niet voldoende door gebaat, en zou tot alge-
heelen kommer vervallen, indien hij niet op
andere wijze werd geholpen. Den heer D.
Scheele kan hij wel meedeelen, dat, indien
deze op gebied van barmhartigheid iets doen
wil, er onder de werkloozen tot zijn kerk be-
hoorende, nog wel wat te doen valt.
De heer VAN DIJKE verklaart, dat hij de
onlangs voorgekomen kwestie niet goed be-
grijpt, dat er hier 2 booten met cokes gelost
zijn, die de arbeiders niet voor 50 cent per uur
wilden lossen en dat daarvoor menschen van
buiten de gemeente zijn genomen. Hij wijst er
op, dat de gemeenteraad hier niet alleen zit
om de moeilijkheden voor de bootwerkers op
te lossen, maar dat er ook groote groepen an
dere ingezetenen achter den raad staan, op
wier belangen evenzeer gelet moet worden.
Hij heeft het niet kunnen begrijpen, dat de
menschen daar voor 50 cent per uur met wil-
den werken, want hij weet bij ondervindmff
dat, als men naar de brug gaat en men wil
een of enkele menschen hebben om hetzij een
dag, hetzij een halven dag of zelfs een paar
uur of een uur te werken, men nooit den neus
stoot; hij heeft dit nimmer ondervonilen.
Na onderzoek is hem gebleken, dat hetgeer
gebeund is, een gevolg is van een contract,
waarin vastlag, dat het loon 62 V2 cent per uur
moest zijn. Hij vindt het jammer, dat de pa
troons en de werklieden in deze niet tot elkaar
gekomen zijn. Hij meent, dat de werknemers
hadden moeten toegeven en die booten op proet
voor het aangenomen loon hadden moeten
lossen.
Hij hoort nu juist met genoegen, dat ze toe-
gegeven hebben in een loonsverlaging van
12 '7c en ook in een langeren werktijd. bpreker
is 4een voorstander van den achturigen wesk-
dag voor de mannen, vooral niet wanneer hy
ziet'naar de veel zwakkere vrouwen, die aan
gewezen zijn op een meestal 14 tot lourigen
arbeidsdag. Wij krijgen nu spoedig weer zo-
mertijd en dan acht hij het om 5 uur werkelyk
nog geen tijd om al te gaan luieren. Hy meent,
dat indien er van de zijde van de werklieden
ook wat gedaan werd en tegemoetkoming be-
toond, dit aanleiding zou kunnen zijn, dat er
minder moest ondersteund worden, dat ze al-
thans die kans hadden moeten aangrijpen om
dat te beproeven. Hij meent, dat in dit opzicht
niet genoeg is gedaan en acht het de plicnt
voor de leiders dit voor elkaar te krijgen.
De cargadoors zeggen: we kunnen met, en
dan moeten de organisaties niet zeggen: we
willen niet, terwijl zeer vele menschen staan te
watertanden om aan het werk te gaan.
Dat is niet voldoende begrepen. Waarom
de aangeboden regeling niet eens voor een
maands of drie of voor het jaar 1925 aange
nomen en getraoht die bootjes hier te houden
als men dan tegen een weekloon van f 25 tot
f 30 kon werken.
Hij is Overtuigd, dat de menschen graag
willen werken, omdat hij nog nimmer den neus
gestooten heeft, als hij werkvolk noodig had.
Men moet rekening houden met de toestan
den waarin de Ter Neuzensche haven verkeert,
die niet zoo goed is ingericht als de havens
elders, waar de schepen onmiddellijk tegen de
kade kunnen komen, terwijl men hier soms
grootte stellingen moet maken om met het los
sen der sche)Jen te kunnen aanvangen. Dat m
het oog houdende spreekt het van zelf, dat men
wel eens iets moet laten vallen, ter wille van
zijn gezin.
Hij merkt verder op, dat er ook dikwyls
dingen worden verteld die een onjuist beeld
geven van den toestand, die, wanneer men ze
gaat onderzoeken, geheel onjuist zijn. 2oo
hoorde hij gisteren nog vertellen, dat ook een
schipper was ingeschreven als transportarbei-
der. Hij heeft dat onderzocht en het bleek ge
heel onjuist. Hij noemt het klakkeloos vei-
spreiden van zulke onwaarheden verschnkke-
lijke dingen.
Spreker gaat niet mee met het voorstel van
burgemeester en wethouders,- en is van oor-
deel, dat alle werkloozen die er voor in aan
merking komen gesteund moeten worden, zoo-
wel de georganiseerden als de ongeorganiseei-
den.
Hij wil er op wijzen, dat er ook nog andere
fouten gemaakt worden. Hij hoort zoo dik
wijls zeggen, dat de cargadoors hun menschen
niet over de arbeidsbeurs willen nemen, om
dat ze dan moeten nemen wie hun gestuurd
worden. Dit is evenwel een abuis. Indien ze
25 menschen noodig hebben, moeten ze in het
geheel niet de eerste 25 van de lijst nemen,
maar kunnen uitzoeken uit de geheele lyst van
ingesehrevenen. Men kan dan nagaan ot ei
menschen zijn, die speciaal ervaring hebber,
van een soort werk. Overigens stuurt de ar
beidsbeurs personen die voor het opgegeven
werk geschikt zijn. Door arbeiders te vrag-en
over de arbeidsbeurs, krijgen echter ook men
schen die anders weinig in aanmerking komen
ook eens een kans.
Spreker heeft over een en ander veel nage-
dacht. De toestand, zooals die nu draait, is vol
gens hem niet in orde. Deze bespreking komt
echter wel wat onvoorbereid en hij zou het beter
geacht hebben, indien er eens gelegenheid was
geweest om hierover voorloopige besprekingen
te houden, teneinde zich er een denkbeeld over
te kunnen vormen.
Zooeven sprak de heer Van Driel van een
werktijd van 13 uur, maar dat is te lang.
De heer VAN DRIEL: Dat wil zeggen 13
uur, met schafttijden afgewisseld.
De heer VAN DIJKE noemt dat een goed
begin. De werklieden behooren al het mogelijke
aan te wenden om zelf in hun onderhoud te
voorzien. Een zelf verdiende boterham zal
beter smaken dan een die gekocht is voor ge-
kregen geld. Hij gelooft, dat de cargadoors
en de werklieden elkaar wat meer zullen moe
ten vinden en wijst daarop in het bij zonder, nu
hier zoo'n groote schare arbeiders op de tri
bune tegenwoordig is en hij ook de wetenschap
heeft, dat dit door het verslag in de courant
zal worden verspreid. Hetgeen in de laatste
weken gebeurd is, heeft een verkeerden indruk
gemaakt en had tot gevolg, dat de menschen
op Hoek Paaschbrood konden eten, terwijl de
eigen Ter Neuzensche menschen op een houtje
konden bijten. Er wordt gezegd-, dat men niet
buiten de organisatie kan, maar daar boven
staat naar sprekers meening het belang van de
gezinnen. Het is onze bestemming hier te wer
ken en als men dat doet, ziet men in de palm
der eene hand een W en in de andere eene M,
hetgeen beteekent: werkt maar!
De heer COLSEN wenscht hierover geen
lang betoog te houden. Hij moet ten deele in-
stemmen met de bezwaren van den heer Ha
melink, en kan zich vereenigen met het voor
stel van den heer Geelhoedt, om op de door
dozen aangevoerde motieven de steunregeling
tot October aanstaande te bestendigen. Met
het voorstel van burgemeester en wethouders
kan hij niet meegaan. Hij vindt een steunuit
keering van .f 10 per week ook te weinig en
evenmin wenscht hij de ongeorganiseerden uit
te sluiten. Ook kan hij niet meegaan met de
bepaling, dat kinders boven 14 jaar niet voor
steun in aanmerking zouden komen. lets an
ders is het, dat zij die huwen niet in aanmer
king komen. Er trouwen er tegenwoordig
zoo veel.
De heer HAMELINK: Dat is zooveel met!
De heer' COLSEN wenscht het voorst- van
den heer Geelhoedt te steunen.
De heer D. SCHEELE was er niet van op
de hoogte, dat de werknemers besloten hebben,
met een wijziging der loonen en arbeidsvoor-
waarden genoegen te nemen. Hij hoopt. dat
ook de werkgevers d't de ob-en *.uPer> •'->
pen en het hun aanleiding zal kunnen geven
tot uitbreiding der werkgelegenheid. Hij wist
er nog niets van en is daarover verheugd.
(Wordt vervolgo.
LUCHTSCHIP L03GERU6T.
Uit Belleville, in den staat Illinois, wordt
gemeld. dat daar een luchtscbip van het
Scottype, bemand met zeven personen, 'an
den mast was losgerukt en een speelbal
werd van den storm. Het schip werd over
Granite City geblazen. Op den duur wist
de bemanning het luchtschip onder bedwang
te krijgen, en nadat boven de steden Mis
sissippi en Missouri gekoerst was, kon ten-
slotte met goed succes een landing worden
uitgevoerd.
PRAE-HISTORISCHE SKELETTEN
GEVONDEN.
Uit Erzeroem wordt gi meld dat bp gtaal-
werk in de burnt van Sjirab (Armenie) twee
volledige geraamt-n van menschen zijn ge-
vondeD, die afkomstig moeten zjjn van, een
ras, ouder dan datgene. waarvan men resten
in het Neander dal heefi gevonden. De
vondst heeft groot opzien gebaard en is
tot nader onderzoek overgebracht naar bet
slaatsmuEeum te Eiivan.
DE EXECUTIE VAN HA ARM ANN.
Woensdagmorgen vroeg is Ilaarmann,
de massa-mcordt-i aar, zooals reeds kort ge-
meld, in den tuin der gevangenis ter dood
gebracht. Haarmann was zeer kaim en
verklaarde, dat hij beiouw had O'er zijn
daden. De tenuitvoerlegging van het von-
nis werd eerst bekeDdgemaakt, nadat de
executie was roltrokken. Haarmann werd
Dinsdag er van in kennis gesteld, dat hij
Woensdag ter dood gebracht zou worden.
Hij vroeg geestelijken bijstand, die hem
werd' verleend. De voltrekking van het
vonDis duurde sltchts enkele minuten en
geschiedde door den scherprechter Groetler
uit Maagdenburg, door middel van de val-
bjjl, tie volgens een speciaal gebruik in
Hannover wordt gehezigd, terwijl in Oost-
en Midden-Duitscbland excuties plaats
bebben met de handbjjl. Nadat gebleken
was, dat de verklaringen in den door Haar
mann uit een auto geworpen brief aan den
vader van Granz niet met de waarbeid
klopten, stond thans niets meer
executie in den weg. Over
zoek van Granz is nog met beslist
DRIE PERSONEN DOOR DEN BLIKSEM
GEDOOD
Een ernstig ongeluk bieft met de Paasch-
dagen op de vesting Ivonigstein bij Dresden
plaats gehad. Maandagmiddag tegen 4 uur
trok epn zwaar onweer boven Saksiscb-
Zwitserland samen, dat zich, zonder dat
vooraf reg-n was gevailen, p'otseling boven
de vesting ontlaste. De biiksem stoe«g in
een eik, die zich boven op een bast on van
de vesting bevond, en waarond'er een ge-
zelschap van 30 personen dat eenuitstapje
maakte, schuilp'aat had gezocht.
Van den Ok eloeg de biiksem over op
een hek, dat om den boom stond, en drie
personen, die daar tegen aanleunden. werden
gedood.
Alle overige personen van het gezet-
schap werden eveneens door den biiksem
getroffen, en vielen bewusteloos met ver-
zengde en in stukken geieten kleeren op
den grond. Het gainizoen van de vesting
ijlde terstond te hulp, terwijl de eerste
hulpdienst met alle beschikbare middelen
sp edig ter plaatse was.
aan de
bet gratiever-
