e
^HONIG'S
WMMZENA
ONONTBEERLUK IN DE KEUKEN
TALLOOZE
INGEZONDEN MEDED E E L I M G E N.
mareha
internationaal conores voor
DE COoPERATIE.
Te Gent is een internationaal oongres
voor de cooperatie geopend, onder voor-
zitterschap van Qoedhartj, den president
van d« international^ cooperatie. Bijna alle
Europ€esche staten, w.o. ook Nederland
en Amerika, zijn vertegenwoordigd.
In het begin van het volgend jaar zal
er te Rome een vergadering worden ge
houden om den grondslag te teggen voor
een groote internatSonale bank ter bestrij-
ding van het anti-cooperatieve geldwCzen.
PEIL DER RIVIEREN IN BELGlE..
Door den aanhoudenden regen is het
[jeil der rivieren overal in Belgie aanzien-
Jijk g«stegen. Langs dy Beneden-Schelde
de Leie, de Yzer en de Demer staan vqe
weiden en velden blank. Ook in de Arden-
n«n zijn de Maas, de Lesse, de Samber
en de Ourthe zeer gezwollen. Te Dolhain
trad de Vesdre buiten haar oevers, waar-
door veel schade werd veroorzaakt. Het
bekende meer van Gileppe in de provincie
Luik, dat veertien millioen kubieke meter
water kan bevatten, en drie jaar geleden
in den zomer gedeeltelijk droogliep, is
thans boord€vol, zoodat de vei.lighcids-
sluizen geheel moesten worden opengesteld
Voor d®n landbouw begint het slechte
weder de properties aan te nemen van
®en ware ramp. De veelbelovende graan-
oogst, die nog in schooven op het land
staat, begint te rotten. De beetwortelen
V®rkeeren eveneens in gevaar; terwijl de
aardappelen bijna overal zijn aangetaist
door photophtora. De honingproductie be-
draagt slechts het vierde van andere jaren.
Veje korven blijken definitief verloren te
zijn.
DE BURGEROORLOG IN CHINA
Naar de bladen vernemen heeft de Ame-
rikaansche regeering in verband met de
critieken tbestand in China aan alle be-
schikbare slagschepen bevel gegeven zich
bi] de Chineesche kust t'e concentreeren-
je-r bescherming van de Amerikaansche
belangen. De buitenlanders te Sjamghai
zijn volgens deze berichten ten zeerste1
verontrust. Zij hebben barricaden opge-
richt en een vrijwilligersoorps in het le-
ven geroepen; aangezien strijd met de in-
boorlingen onvermijdelijk lijkt. Men ver-
neemt dat Soen J at Sen met een belang-
rijke troepenmacht naar Sjanghai onder-
is-
Het ministerie van Marine te Parijs deelt,
mee dat de kruisers Jules Ferry en Colmar
van Saigoen ko®rs gezet hebben naar
'Sjangai. Het adviesjacht Altair is naar
Tientsin gezonden om de draadlooze ge-
meenschap tusschen admiraal Frochot en
den Franschen gezant te Peking te yen-
zekeren.
TER NEUZEN, 5 SEPTEMBER 1924.
GEMEENTERAAD VAN TER NEUZEN.
In de Donderdag gehouden raadszitting
werd meegedeeld een schrijven van de
P. Z. E. M„ dat zij, alvorens te kunnen ant-
woorden op het aarnbod van den gemeente-
raad tot het verleenen eener subsidie van
f 2000 voor electrificatie van alle buiten-
buurten, deze zaak irn studie moet nemen.
De voorzitter gat den heer Van Cadsand
op zijn vraag te kennen, dat er hem raets
van bekend is, dat de P. Z. E. M. ondertus- j
schen al bezig is met het onderhandelen j
over een contract voor electrificatie der
Oostzijde van Sluiskil met particulieren. De j
heer Colsen gaf te kennen, dat, als gevolg j
van het genomen raadsbesluit het daartoe
wel komen zal en de gemeente dan groote
offers voor de andere buitenbuurt zal moe-
fen besteden.
De onlangs voorgekomen overstrooming
-van het lage stadsgedeelte bij den zwaren
regenval was aanleiding, dat Burg, en
Weth. opnieuw verbetering van den afvoer
van het water ter sprake brachten. De raad
verklaarde zich in beginsel daarvoor en
hechtte er zijn goedkeuring aan, dat het
college zich voor het voorbereiden van een
plan tot afdoende oplossing deskundige
voorlichting zal assumeeren.
De gemeenterekening werd vastgesteld
zooals die onlangs is aangeboden. Zij gat
aanleiding tot de opmerking, dat het ge-
wenscht is, nalatige aangeslagenen voor
schoolgeld en hondenbelastmg vroeger dan
tot nu toe gebruikelijk is te vervolgen het-
geen Burg, en Weth. hebben toegezegd.
De begrooting voor den dienst 1 J2o
is aangeboden op een eindcijfer van
f 374373,92.
De hoofdelijke omslag is geraamd op
f 1427^2,83Yz (voor den loopenden dienst
was uitgetrokken f 153986,05).
Door F. C. den Hartigh te Harderwijk is
de gemeente bij exploit gedagvaard tot be-
taling eener schadevergoeding van
f 3966 70, 'bmdat hem door Burg, en Weth.
bp grond der verordening tegen beperkmg
der woongelegenheid in het jaar ^920 is
geweigerd vergunning te verleenen tot het
afbreken van een aan hem behoorend woon-
huis aangezien de afbraak dier woning,
toen' daartegen in September 1922 geen
bezwaar meer gemaakt werd zooveel minder
verkoop"'iarde had en het werkloon voor
het afbreken duurder moest betaald worden
dan in 1920 het geval zou geweest zijn. De
heer De Hartigh grondt het rechtmatige
der schadevergoeding in de eerste plaats
op het gemis van bindiende kracht der ge-
noemde verordening, als zijnde die in strijd
met de grenzen gesteld in art. 135 der
Gemeentewet en art. 625 van het Burgerluk
Wetboek. De raad besloot tot verweer te
gen d'ezen eisch in rechten, zoowel in eer-
sten aanleg als in beroep en cassatie
Overeenkomstig het verzoek van de
Zeeuwsch-Vlaamsche Tramwegmaatschap-
pij besloot de raad aan haar te verkoopen
een bouwterrein gelegen op den dijk langs
den toegangsweg tot de ponton van de
Prov. booten ter grootte van, ongeveer 1100
M2., voor het daarop stichten van het
Hoofdbureau en directeurswoning dier
maatschappij, voor de som van f 3000.
Het kohier der hondenbelasting werd
vastgesteld op f 1903,25.
Goedgekeurd werd een door de admini-
stratie der domeinen ingezonden plan voor
het uitvoeren van rioleerings- en bestra-
tingswerken op bouwterrein achter de Axel-
sche straat en de Verlengde Van Steenber-
genlaan.
Daar de in, de vorige vergadering be-
noemde verloskundiige inmiddels daarvoor
heeft bedankt, had een nieuwe benoeming
plaats en werd met algemeene stemmen
benoemd mej. E. J. van Dijke, assistente
verloskundige te Wassenaar, met ingang
van 15 September.
In plaats van den heer J. van Wijck,
wlen wegens vertrek naar elders eervol ont-
slag werd verleend is tot lid der commissie
tot wering van schoolverzuim benoemd de
heer L. J. van Driel.
Overeenkomstig het voorstel van den
heer Van Driel besloot de raad ten behoeve
van een. trental georganiseerde personen,
die gehuwd zijn na Januari 1923, en inge-
volge een aanschrijving van den Minister
van Binnenlandsche Zaken buiten de steun-
regeling vallen, een regeling te treffen, dat
zij, als niet-rechthebbende, een afzonder-
lijke categoric vormen,, die ook voor uitkee-
ring bij werklposheid in aanmerking komen
Door den heer Nolson werd bezwaar ge
maakt, dat door het gemeentebestuur in de
laatste dagen een bijzondere verkeersrege-
ling wordt uitgevoerd, die niet door den
gemeenteraad gesanctioneerd is. In het al-
gemeen bleek er bij den raad geen bezwaar
te bestaan, dat ter voorkoming van gevaar
getracht wordt het berijden der De Jonge-
straat met auto's van twee zijden als proef
tegen te gaan, en het verkeer vanaf de
Axelsche brug in een andere richting te
leiden.
De heer Van Riet bracht nogmaals de
exploitatierekening van het ziekenhuis ter
sprake, waarover de besprekingen werden
opgeschort tot bij de begrooting, terwijl de
heer Colsen weer eens klaagde over den
overlast dien de geheele omgeving dOch
vooral Sluiskil ondervindt, van den stank
der Westelijke waterleiding, die wordt toe-
geschreven aan het daarin onvoldoende ge-
zuiverd afvoeren van fabriekswater der
stijfselfabriek te Sas van Gent. De voor
zitter gaf te kennen, dat dit inderdaad een
onderwerp is van aanhoudende zorg der
regeening, maar dat het moeilijk schijnt,
daartegen afdoend op te treden.
GEMEENTELIJKE- EN DISTRICTS
ARBEIDSBEURS, TER NEUZEN.
Bij de Arbeidsbeurs alhier stonden op
1 Sept. 1924 als werkloos ingeschreven
Transport en losse
arbeiders
Opperlieden
Timmerlieden
Metselaars
Bankwerkers
Electriciens
Typografen
Zeelieden
Behahe de nuuzjekveireeniging De Ver-
eenigde Vrienden zou den er een stuk of
vijf andere muziekgezelschappen uit de om
geving voor het muzikale gedeelte zorgen.
H«t is evenwel niet genoeg, dat eenige
iionderden muzikanten met goeden wil be-
zield zijn, om een feest naar wensch te
do^n slagen.
elementen moeten ook daartoe mee-
werken. Tot dusver heeft echter de re-
g'Cn, het zomergenoegens-bede'rvend ele
ment, meer dan ons lie! is, ons met zijn
bezoek vereert, en vele goede plannen
in duigen doen vallen.
Zou er niet een weer-voorspeller te vin-
d«n zijn, die ons voor die dagen warmte
en zonneschijn kan voorspellen?
Misschien, want sedert professor
s«dert tal van jaren lid van de Provinciate
Falb dood is, heeft >.et weervoorspellen
g«en serieuze beoefenaars gevonden, ten-
zij bij den observator van Snoek's meteoro-
logisch teugenstation, Vcrbonden aan den
beroemden Almanak te Gent. En die voor-
Spelt toevallig in September zoo n warm
weder, dat de kraaien er van gapen. Moge
hij g«lijk hebben!
ZUIDDORPE.
Cte Raad dezer gemeente besloot tol
overgave van de O. L. school, wijk A 118
aan het R.K. bijzonder onderwiis, zulks
met ingang van 16 September a.s. Als-
dan zal in deze gemeente geen open-
baar ond«rwijs mea* worden gegeven.
GRAAUW.
Bij koninklijk besluit is benoemd tot bur-
gemeester der gemeente Graauw de heer E.
J. van Campen, een broeder van wijlen den
overleden burgemeester.
VLISSINGEN.
De heer J. G. van Niftrik te Vlissingen,
sedert tal van jaren lid van de Provinciate
Staten en vroeger ook lid van Ged. Sta
ten, zal binnenkort de Provincie metter-
woon verlaten en zal er dus eene vaca-
ture ontstaan in de statyn. De heer Van
Niftrik zal worden opgevolgd door me-
vrouw E. BergsmaBergsma te Zoutelan-
de, die hem opvolgt op de Vrijz. Dem.
lijst. Wederom zal aus een vrouw 'haar in-
trede in de Stat|en onzer provincie doen.
INGEZONDEN MEDEDEELING.
156
3
1
I
op
1 Aug.
1
1
1
192
5
1
1
2
1
10
1
12
172
Totaal
212
Bi) de Correspondentschappen te
Boschkapelle 5 op 1 Aug. 17
Hulst 1 1 3
Westdorpe 2 1 n
11
Totaal
8 Totaal 31
LANDDAG.
Door de afdeelingen van den Vrijzinnig
Etemocratischen Bond in W. Zeeuwsch-
Vlaanderen wordt Zondag 14 September
een landdag gehouden te Oostburg, waar-
op het woord zal worden gevoerd door
de heeren prof. dr. D. van Embden, lid
der Eerste Kainer, mr. P. J. Oud, lid
der Tweede Kamer, Jac. Welleman, lid
van de Prov. Staten en ds. E. van Ruij-
tenberg te Oostburg. Het muziekgezelschap
van Zuidzande zal zich laten hooren.
EXAMEN HOOFDACTE.
Bij het te Rotterdam gehoudlen examen is
geslaagd mej. M. S. Sciffer te St. Jansteen.
EXAMEN NUTTIGE HANDWERKEN.
Te Eindhoven slaagde mej. M. C. A. van
de Walle te Hulst; te Rotterdam slaagde
mej. M. N. L. Hermans te Ossenisse.
ONAANGENAME VAL.
Te Eede viel een- man van een wagen,
juist met het zitvlak op een hooivork, welke
hem diep in het lichaam dlrong. Hij werd in
bedenkelijken toestand naar het ziekenhuis
te Brugge vervoerd.
SAS VAN GENT.
Wanneer men a,lies gelooven mag,
wat de buitenwereld weet mee te deelen
staat ons in de naasfe toekomst hoig al
wat feesteiijkheden le ,v achten.
Behalve een heele reeks van kermisver-
makelijkheden welke gedurende de kermis-
dagOn georganiseerd worden om ook aan
van eiders toestroomenden afwisseling er.
ontspanning t« bezorgen, staat er voor
den Zondag na de kermis een muziekteest
op het pro gramma.
45?
vraa^t ze Uw Wtnkelier
ONTHULLING VAN HET MONUMENT
VAN DALE TE SLUIS.
Het verslag van de ontvangst op het
stadhuis verdient eenige aanvulling, en wel
ten eerste met de mededeeling, dat de" bur
gemeester van Sluis, de heer Berkers, het
eerst sprak en het als hoofd der gemeente
zich tot een groote eer rekende Noorder en
Zuider breeders in het schoon raadhuis te
mogen ontvangen en een kort woord van
welkom tot hen te mogen richten, die samen
zijn gekomen met hetzelfde doel, n.l. een
zeer verdienstelijk Nederlander, een vriend
der Vlamingen te eeren, die in alien een-
voud, zijn leven heeft gewijd aan de belan
gen zijner taal, aan de belangen der ge-
schiedenis, hoofdzakelijk van, deze gewes-
ten. Boven deze algemeene verdiensten
heeft Jan Hendrik van. Dale nog alle recht
op de bijzondere dankbaarheid van Sluis,
zijne onverpoosde nasporimg in ons rijk
gedocumenteerd archief immers, zijn oor-
zaak geweest, dat de wallen en andere
gronden, welke vroeger als domeingronden
werden beschouwd, aan Sluis zijn terugge-
geven, Sluis rekent het zich daarom dan ook
tot een grooten eer, dat alien van Noord
en Zuid zijn gekomen om een zijner ver-
diemstelijke burgers te eeren. Namens de
be vol king brengt spreker hen daarvoor wel-
gemeenden dank.
Na de Woensdag reeds vermelde rede
van den heer Kerpensteijn, welke meermalen
door applaus werd onderbroken, verkreeg
de heer J. J. de Burck uit Sluis het woord,
die sprak namens de oud-leerlingen van den
heer Van Dale. Spreker schetste hoe de
gedachten van die oud-leerlingen thans
teruggaan naar de dagen van hun jeugd.
naar hem, wiens stem men nu weer denkt
te hooren, en die wij zoo vroeg moesten
missen. Met vreugde en dankbaarheid zijn
de oud-leerlingen getuige van deze huldi-
ging. Zij weten hun blijdschap niet beter
uit te drukken dan door het aanbieden van
een buste van hun leermeester, ter plaat-
sing or het stadhuis.
Vervolgens nam de heer Mr. P. Dieleman
het woord om namens de Zeeuwsch-Vlaam
sche studentenvereeniging alien te dlanken,
dat zij gekomen zijn en om zich te ikwijten
van een speciale opdracht, namelijk het
voorlezen van een uitvoerig telegram van
den vroegeren burgemeester van Sluis, den
heer Dommisse, waarin deze wees op het-
geen Van Dale was er bij voegende, dat God
hem groote gaven gaf, waarmede hij heeft
gewoekerd.
Nogmaals nam de burgemeester het
woord om te verklaren, dat hij het geschenk
der oud-leerlingen van Van Dale, gaarne
in ontvangst nam en dat het een eereplaats
zal innemen in het gemeentehuis. Door dit
geschenk hebben de oud-leerlingen hunne
dankbaarheid willen betoonen jegens hun
leermeester, die niet alleen een leermeester
maar ook een opvoeder is geweest. Van zijn
werk plukken zijn oud-reerlingen op heden
de goede vruchten. Namens de gemeente
Sluis brengt spreker zijn welgemeenden
dank. De buste, was geplaatst in de vesti
bule van het raadhuis en voor deze gelegen-
heid keurig met de Sluische vlag (rood-wit-
rood) en bloemen omgeven. Zij zal hier
steeds de bezoekers herinneren aan dezen
grooten Sluizenaar en grooten Nederlander.
Het was een heele stoet, die mu het ge-
zelschap „Apollo" volgde naar de wallen,
naar de plek, waar het monument is opge-
richt en waar het nu nog door een vlag aan
de oogen der talrijke personen, die dem stoet
van gemoodigden afwachtten,, werd ont-
trokkeru
Bij het monument was een nette
tribune voor de sprekers opgeslagen. Wij
zouden in de eerste plaats terugkomen op
hetgeen prof. Dr. J. Vercoullie had te zeg-
gem De begaafde spreker zeide, dat thans
de geheele Dietsche stam dezen philoloog
komt huldigem Er zijn nog maar weinig
pihilologen die een standbeeld hebben, want
hun werk kan de geestdrift der menschen
niet gaande maken. Spreker kemt er slechts
twee en wel Villiaan te Duffel bii Antwer-
pen en Du Camp te Amiens. Van Dale zal
der dritte in bunde zijn. Van Dale was
iemand, die een, roepimg had en van zijn
woordenboek zijn 6 drukken verschenen.
De Vlamingen modi-ten, -niet achter blijven
en wilden ook een tuil van hulde brengen.
Spreker wees op de persoonlijke betrekkin-
gen van Van Dale met Vlaanderen. Zijn
ouders woonden te Brugge en zijn zuster
werd te Eecloo geboren. Van Dale was
medewerker aan verschiillende Vlaamsche
tijdschriften en hij was lid van 5 weten-
schappelijke genootschappen in Belgie.
Verder spr-ekende wees prof. Vercoullie er
o.a. op hoe Van Dale de vertrouwde vraag-
baak voor velen werd. Ook na de voltooiing
van het groot woordenboek zal dat van
Van Dale 'blijven, gelden. Thans rijzen de
standbeelden van Jan van Maerlant, den
schepenklerk van Damme en Hendrik van
Dale, den schoolmeester van Sluis voor
onze -oogen als sprekende getuigen van de
waarheid van het woord van Gravin de
Noeilles: De moedertaal is de dampkring
van de ziel, daarbuiten ademt ze niet meer
vrij em is zich zelf niet gelijk."
De tweede Belgische spreker, Prof. Dr.
H. E. de Sagher wilde hulde brengen aan
Van Dale als historicus en getuigenis bren
gen, dat de beoefenaars van de geschiede-
nis met belangstelliing kennis genomen
hebben van zijn werken. Spreker wijst op
Van Dale's meesterwerken, over de locale
geschiedemis, welke werken hij kostbare
sohatten noemde. Niet adeem van Sluis
maar ook van omliggende gemeemten heeft
Van Dale de archieven doorzocht en, er veel
histonische kennis in opgedaan. Hij stond
alleen destijds op het gebied van histori-
sche critiek en van wetemschappelijke his
toric.
Int de laatste 50 jaar zijm veel andere
bromnen naar voren gekomen, doch het
werk Van Dale is niet verdwenen als zoo
veel van andere tijdgenooten. Van, Dale
heeft het laatst het zoutern water door het
Zwin zien vloeien. Het beeld is geplaatst
op den plek, die Van Dale er z-elf voor zou
hebben, gekozen, bij den vroegeren sleutel
voor de wereldmarkt. Spreker twijfelt niet
of de gemeente zal er goed voor zorgen.
Nadat de heer Kerpenstein zij-m reeds ver
melde rede had uitgesproken,, verzocht hij
mej. Bakker, echtgenioote van een der on-
derwijzers, die onder Van Dale werkten en
zelve oud-leerlmge van Van Dale, een
bloemstuk aan den voet van het monument
neer te leggen.
Toen d,e Commissaris der K-oningin zijn
rede had beeindigd en het doek van het
monument was weggetrokken, zette de mu-
ziek het Wilhelmus in, dat door alien werd
medegezomgen.
Men was nu in de gelegenheid het werk
van den heer Puijpe te bewonderen em gaar
me brengen wij een eere saluut aan den
kundigen Zeeuw voor hetgeem hij ook nu
weer heeft -gewrocht. Wij zijn onbev-oegd
te beoordeelen of het juist is, wat ouden
van dagen zeiden, dat den schrijver en
schoolmeester, met te dikke wangen is weer
gegeven, maar meenen deze opmerking toch
te moeten vermelden. Maar teveins dan ook,
dat men, overigens, algemeen het borstbeeld
roemden en zij, die Van Dale gekend heb
ben, de gelijkemis overigens zeer prezen.
Het is hier misschien -de plaats even te
vermelden, dat ook de echtgenoote van den
heer Puijpe, die gekleed was in kleeder
dracht van niet-visschersvrouwen uit Arne-
muiden, de plechtigheid bijwoonde.
Toen de heer Dieleman op zijn kernach-
tige wijze het monumeht aan de gemeente
had overgedragen, betrad de burgemeester
van Sluis het spreekgestoelte en zeide, dat
Sluis er trots-ch op is bezit te kunnen nemen
van zulk een prachtig monument, opgericht
ter eere van een zijner verdienstelijkste
burgers. Gedachtig aan de spreuk: „Groot
is een volk, dat zijne helden eert", gaat de
bevolking er trotsch op, dat de eenvoudi-ge
Jan Hendrik van Dale, geboren Sluisenaar,
die door zijne liefde voor zijn geboorte
plaats voor haar heeft gewerkt en ge-
zwoegd en daarvoor nimmer iets heeft ge-
vraagd of gen-oten, nu wordt gee-erd, als de
pionier der Nederlandsche taal, als vor-
scher in de geheimender geschiedenis. Wat
ook verheugt, is, dat zoovelen naar Sluis
zijn gekomen om de onthulling bij te wonen
en d'aardoor blij.k hebben gegeven van
hoogachting en waardeerimg voor Van
Dale. Spreker dankt de autoriteiten em de
Noorderbroeders voor de moeite, welke zij
zich get roost hebben te komen. H-ij ziet
daarin een hermieuwd blijk, dat zij zich ook
voor de belangen van Zeeuwsch-Vlaande-
ren interesseeren en dat zij de belangen van
Zeeuwsch-Vlaanderen gemeenschappeliike
Nederlandsche belangen zijm. Ook de Zui
derbroeders, de goede b-uren, de goede
vrienden, dankt spreker van ganscher harte.
voor hunne belangstelliuig in de Zeeuwsch
Vlamingen, die niets vuriger wenschem, dan
dat de goede verstandhouding, die nu
heerscht, blijve ja nog versterke.
Miinheer Dieleman. eere-voorzitter van
het „Van Dale-oo,mit6" aldus spreker
en mijnheer Puijpe, kundige beeldhouw
aan U speciaa! onzen damk en, waarom,
omdat wij weten, dat wij dit monument
voornamel-ijk aan U danken.
In naam der gemeente Sluis aanvaard ik
thans het monument als haar eigendom.
Nog even zij hier gemeld, dat na de rede
van Mr. Dieleman, de muziek het Zeeuw-
sche Volkslied deed hooren.
Na den burgemeester sprak Dr. D.
Schoute, voorzitter van het Zeeuwsch Ge-
nootschap der Wetenschappen en zeide,
dat het Genootschap met voile o,vertu,iging
op nieuw zijm dankbare hulde brengt aan
de magedachtenis van zijn hoog vereerd
medelid, J. H. van Dale. Op nieuw, want
reeds spoedig na het vroege overlijden van
dezen lichamelijk zoo zwakken, maar gees-
telijk zoo kraohtigen man, eer-de het genoot
schap zijn aandenken door de uitgave in
zijn archief van den laatsten, arbeid door
Van Dale aan zijn innig geliefd Sluis ge
wijd. Het Zeeuwsch Genootschap eert hem
opnieuw, die in wetenschap verre uitstak
boven zijm omgeving, en spreker voelt zich
gelukkig dit hier te kunnen getuigen, en
legt als een zichtbaar teeken der gevoelens
een palmtak bij zijn gedenkteekem neer.
Behalve dezen palmtak en de bloemen
van de oud-leerlingen werden o.a. nog
bloemstukken neergel-egd n- s, de sena-
ten van het Utrechtsch eif Nij-
meegsch studentenkorps; De Z. L. M.^het
Algemeen Nederland'sch Verbond, afd.
Zeeuwsch-Vlaanderen; de Zeeuwsch-
Vlaamsche Studentenvereeniging, enz.
Nog werd het woord gevoerd door den
heer E. P. van der Werff, uit Oostburg, die
sprak namens het ihoofdbestuur van het Al
gemeen Nederlandsch Verbond, en wees op
het vele werk door Van Dale verricht in
den korten tijd van zijn leven. Hij werkte
met noesten vlijt en toomde zich een waar-
dige zoon van het ras, dat zooveel helden
leverdem als de Ruijters, Trompen, het volk,
dat 80 jaar gestreden heeft voor zijn vrij-
heid, dat zich weerde in den Zuid-Afrikaan-
s-chen oorlog, dat strijdt voor de rechten der
Vlamingen. Het monument is van beteeke-
nis voor den ganschen Dietschen stam.
Nog vroeg en verkreeg het woord de heer
A. Hans, die namens de Vlamingen dank
bracht v-oor deze heerlij-ke ontvangst. Niet
met bloemen komem zij, omdat het daarvoor
voor hen, geen tijd is. Maar spreker wil
even aantoonem, dat het Van Dale is, die
alien verbindt. Als Jan van Rijswijck nog
leefde, zou hij hier zeker zijin, hij die wel
het Fransch eem deftige taal noemde, maar
toch het Vlaamsoh daarboven verkoos.
De laatste spreker hij het monument was
de heer Rnevel, een kleinzoon van den ge-
h-uldigde, die het woord voerde bij ontstem-
tenis van de kinderen van Van Dale en die
hartelijk dank bracht namens de familie aan
H. M. de Komingin, aan de Zeeuwsch-
Vlaamsche Studentenvereeniging, aam den
Commissaris der Koningin voor de onthul
ling en, aam den heer Puijpe voor de ver-
vaardiging van het monument.
Behalve de heer Knevel waren nog twee
familieleden van Van Dale aanwezig, na
melijk twee nichtem van hem, mejuffrouw
P. van Dale uit Aardenburg, dochter van
een broer en mej. Petiilom uit Sluis, dochter
van een zuster van mesj-eu Van Dale.
Tijdens het gebruik van het goed bereide
maal, werd nog door tal van personen ge-
sproken, wij zien ons verplicht met de ver-
meldi.ng daarvan kort te zijn, gezien de vele
ruimte die de plechtigheid reeds heeft ge-
vraagd.
De heer Mr. Dieleman, wijdde den eersten
dronk aan H. M. de Koningin, terwijl op zijn
voorstel het volgende telegram aan H. M.
werd verzonden:
„Velen van Niederdietschen stam te Sluis
bij de onthulling van het Van Dale-monu
ment bijeen,, brengen eerbiedig hulde aan
Nederlands geliefde Vorstin, met de bede,
dat ook Haar regeering en Haar zoo innig
gewaardieerd streven m-oge strekken tot ver-
h effing der alouden Nederlandsch en stam.
Dieleman, Voorzitter; Moerdajk, Secretaris."
De Commissaris der Koningin zeide, dat
het jongste Koninklijk bezoek de banden
tusschen Zeeland en Vorsteinhuis zoo mo-
gelijk nog nauwer heeft aangehaald. Spre
ker meent, dat men groote mannen moet
eeren en spreker doet dit Mr. Dieleman, die
zooveel heeft gedaan en, nog doet voor
Zeeuwsch-Vlaanderen en noemt het een
blijde mare, die, waarbij bekend werd ge
maakt, dat Mr. Dieleman geridderd werd.
Alle aanwezigen zongen hierop het
Zeeuwsch-Vlaamsche Volkslied.
De heer Jhr. Van Teijlingen wenschte o.a.
de Zeeuwsch-Vlaamsche Studentenvereeni
ging geluk met haar succes, en bracht hulde
aan den ontwerper en vervaardiger van het
monument, om vervolgens de gemeente
Sluis met zijn mooie standbeeld geluk te
wenschen. De Hollanders weten hun groote
mannen te eeren.
De heer Uijterhoeve, sprak namens den
Vlaamschen leeraarsbon-d en schetste Van
Date als voorbeeld en leidsman; hi] wist
liefde voor de kinderen te moeten hebben,
om zelf liefde te kunnen verwachten. Veel
liefde had hij voor de geschiedenis, van
Zeeuwsch-Vlaandleren, in het bijzonder, en
met Rodenbach voelde hij: „Zoo taal, zoo
man".
De heer J. N. Pattist meende zich onder
de lei-ding van den voorzitter een histori-
sche uitweiding te mogen veroorloven en
wees er op, dat Vlaandferen van ouds tot de
Unie van Utrecht behoorde en Sluis daar
van deelmaakte. Sluis is steeds de Unle
van Utrecht trouw gebleven. Vandaar dan
ook, dat, toen het weer onder de Unie van
Utrecht kwam, men niet sprak van de her-
overing van Sluis, maar van de reductie
van Vlaanderen. De vroegere baljuw
van Sluis trad ook weer automatisch
in zijn o,ude functie. Spreker kan
verzekeren, dat de Nederlanders, de
Zeeuwsch-Vlamingen, geen verdere reduc
tie van Vlaanderen wenschen^ doch onder
de beademing van Van Dale wenscht hij al
ien Zuiderbroeders toe een algeheele reduc
tie tot de Nederlandsche taal in al hun
staatsinstellingen en besturen. (Applaus,
gevolgd door het zingen van de Vlaamsche
Leeuw).
duryeas
1 H
1
rerechten leunnen worden
Dereid met H O N I GS
MAlZENA. Onovertroffen
als kindervoedsel. Voor
puddingen, sausen en via s
overheerlijk en als bindmid-
del voor soepen en groenten voortref-
felijk. Als op het pakje onder en boven
een sluitzegel zit, ontvangt U de echte
De stoet werd weer geformeerd en met
Apollo" weer aan het hoofd ging het naar
hotel „De Korenbeurs", waar het noenmaal
zou plaats hebben. Alvorens naar birnnen
te gaan, bracht Mr. Dieleman dank aan het
muziekgezelschap en bood een verguld zil-
veren herinneringsmedaille aan.
