ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
No. 7616.
Vrijdag 6 Juni 1924.
64e J
Aanbesteding.
Uit het hooge Noorden.
BINNENLAND.
^rie5che
BUITENLAN~ih
IBJIDl&S'X'JEl
Wegens het
Pinksterfeest zal
aj3. Maandag GEEN nummer
van dit blad verschijnen.
Het maken van nieuwe Remmingswerken
met steenkist, het bouwen nan een
aanlegsteiger en herzetten van keibe-
strating, aan de haven te Walsoorden.
7Uem&Ue/ii
1:11
Burgemeester eu Wethouders van
HONTENIS8E,'zullen op Zaterdag 14 Juni
1924, des namiddags twee uur (n.t.), ten
Raadhuize te Kloosterzande
aanbesteden
Aanwijs zal geschieden ter plaatse op
den dag der besteding, des voormiddags
tien uur
Bestek en teekening zijn ter Secretane
verkrijgbaar tegen betaling van 2,
vanaf Woensdag 4 Juni a. s.
Hontenisse, den BO Mei 1924.
JAG. DE WAAL, fd. Burgemeester.
H. F. VAN LEEUWE, Secretaris.
LXXVI.
In brief no. 74 werd aangekondigd iets
over den Marathon wedloop bij de Olym-
pische spelen. Deze wedloop gaat over een
lengte van ruim 40 kilometer en de naam is
ontleend aan een, gebeurtenis, die is voor-
gevallen na den slag bij Marathon in Sep
tember 490 voor Christus, de eerste veld-
slag, die op Europeeschen bodem is ge-
leverd tusschen de Ferzen en de Europee-
sche Grieken. Dat wapenfeit is alleszins
waard te worden verteld, omdat het een les
bevat voor dezen tegenwoordigen tijd. Want
wij zien, hoe een klein volk, feitelijk be-
staande uitsluitend uit Atheemsche troepen
een talrijk en voortreffelijk toegerust leger
van het machtige Perzenvolk versloeg. De
kolossus lijdt een neerlaag tegen een
dwerg, gelijk Goliath de reus door den
kleinen David werd verslagen.
De groote koning Darius, die over een
wereldrijk heerschte, verloor het van de on-
geoefende soldaten van een betrekkelijk
kleine Grieksche stad. Darius had er zoo
vast op gerekend, dat hij de overwinning
behalen zou, dat hij door zijn leger uit Azie
een aantal kettingen had laten meenemen
om daarmede de Grieksche gevangenen te
boeien. Ook voerde zijn leger een groot
brok Parisch marmer mede, waarvan een
gedenkteeken moest worden gemaakt.
Helaas verloor de Perzenkoning den slag
en na zijn vlucht viel de buit in handen der
Atheners, die door den beroemdsten beeld-
houwer, die Griekenland heeft gehad, Phi
dias, een standbeeld van dat brok marmer
lieten houwen, voorstellende Nemesis, de
godin, die de wreekster is van menschelijken
ovenmoed. Die Perzische nederlaag vindt
haars gelijke met in de wereldhistorie. Want
bij overwinningen van een klein volk over
een groot volk in later tijd (bijv. Holland
tegen Frankrijk of Japan tegen Rusland)
stonden de kansen toch lang niet zoo on-
gunstig voor het kleine volk.
Wanneer de Atheners vernemen, dat een
aanval van het Perzische leger aanstaande
is, zenden z.ij terstond ijlboden naar andere
Griieksche steden om hulp. Maar het in den
oorlog goed geoefend Sparta, dat in staat
was, om keurtroepen te leveren, antwoordde,
dat eerst na een tijdsverloop van vijf dagen
hun soldaten konden vertrekken, omdat er
en oud godsdienstig gebruik 'was, dat het
verboden was om voor voile maan ten oor
log op te marcheeren. Nu is het zeker eer-
biedwaardig om zijn godsdienstvoorschrif-
ten na te komen, maar wij mogen toch niet
vergeten, dat het opvolgen daarvan had
kunnen veroorza'ken, dat twee kleine legers
achtereerwolgens waren verslagen. En als
er dan eens een nog grooter tijdsverloop
had moeten plaats hebben, voordat het voile
maan was! Vermoedelijk was dit Spartaan-
sche antwoord een uitvlucht, en zouden zij
het missichien gaarne hebben gezien, dat de
Atheners werden verslagen om daarna zelf
ten tooneele te verschijnen, op lh,un beurt de
overwinning te behalen en voortaan over
Athene heerschappij uit te oefenen.
Gelukkig voor de Grieken bleek de Spar-
taansche hulp overbodig. Zoodra het voile
maan was geworden, ging het leger der
Spartanen op weg en de voorhoede be-
staande uit de krachtigste troepen, tweedui-
zend man sterk, trok zelfs drie dagen lang
voort in versnelde dagmarschen. Maar toen
die voorhoede het gevechtsterrein bereikte,
kwamen zij twee dagen te laat. Reeds was
de overwinning behaald. Dat was verkregen
door de Atheners, die slecihts met duizend
manschappen uit Plataea waren versterkt.
Nu ging het in dien ouden tijd wonderlijk
toe met het bevel. Want men was zoo de-
mocratisch, dat niemand langer dan een
dag opperbevelhebber zijn mocht. De bevel-
hehbers der afzonderlijke afdeelingen moes-
ten beurt om beurt een dag de chef zijn. Ook
moest alles uit en daarna besproken worden
in den krijgsraad der strategen. Er waren
er niet minder dan tien. Maar onder hen
was er een, die bijzondere oorlogskennis
had. Want deze, die geen Athener was, Mil-
tiades, was koning geweest van een klein
GrieksCh staatje, een kolomie op het Schier-
eiland tegenover den Hellespont (de tegen
woordige Dardanellen, alwaar in den we-
reldoorlog tusschen de Engelschen en de
Turken zoo lang is gestreden). Hij had
maar al te veel reden om den toorn van
koning Darius te vreezen. Daarom was hij
i met vier schepen, die zijn bare geld bevat-
ten, gevlucht en was hij te Athene aange-
j land. Daar kon men best die schepen ge-
bruiken en omdat hij den naam had een uit-
j netnend veldheer te zijn, die welbekend was
met den aard en met de krijgsgewoonten
der Perzen, besloot men hem strateeg te
maken over een der tien afdeelingen.
Nu waren er in den krijgsraad verschil-
lende bevelhebbers, die pleitten> voor een
verdedigingsoorlog, omdat zij een aaftval
tegen een zoo talrijken vijand niet aandurf-
den. Maar toen begon Miltiades te spreke'n
en gat den raad om wel aan te vallen, om-
dat een verdediigingsoorlog, licht veroor-
zaakt, dat de nioed zakt en althans het land
j Verwoest wordt. M7at is nu de eigenlijke
j reden geweest, waardoor de overwinning
'behaald worden kon, terwijl dat groote Per-
zische leger toegerust wag met alle toen-
malige strijdmiddelen? Allereerst bestond
dat leger uit een samenraapsel van allerlei
volkeren, die verre van hun vaderland stre-
den, omdat de Perzische overheerscher hen
daartoe dwong, zoodat het hun aan de noo-
dige geestdrift moest outbroken. En daar-
tegenover stond, dat het Grieksche leger
doordroragen was van het besef, dat het nu
ging am de vrijheid van hun eigen land en
om hun persoonlijke vrijheid en bezittingen.
De kern van hun leger, die juist zwaar ge-
wapend waren, bestond uit de rijke burgers
der stad, die dus veel te verliezen hadden en
weinig begeerden slaaf te worden.
De krijgsraad besloot dus tot den aanval.
'Maar de dag, waarop Miltiades het opper-
bevel hebben zou, was eerst de zesde. Toen
begrepen de vijf strategen, waaronder de
beroemde bevelhebber Aristides was, dat zij
hun eigen eerzucht moesten bedwingen en
zij iboden aan Miltiades aan, dat zij van het
opperbevel afstand zouden doen.
Ongetwijfeld hdbben de Atheners voor-
deel kunnen trekken uit de gesteldheid van
het terrein, waar de slag werd geleverd en
dat hun goed bekend was. Maar in dien tijd
bestond nog geen artillerie en kwam het aan
op persoonlijke kracht en dapperheid. Het
spreekt van zelf, dat de Artheners vochten
met de uiterste inspanning, terwijl het groo
te leger eigen,lijk met tegenzin streed. En
ook hier zien wij het gevaar, dat erin ge-
legen is, als de lafheid van enkelen aan-
stekelijk wordt. Nadat eenige lafaards wa
ren gevlucht, werd het voor vele duizenden
Perzen tot een panische schrik en sloeg
alles op den loop. Het geheele Perzische
leger vluchtte zoo snel het kon naar de sche
pen terug. Die overwiinning werd behaald
ten koste van het sneuvelen van nog geen
tweehonderd Grieken, maar de vijand liet
niet minder dan zesduizend vierhonderd
j dooden op het slagveld. De Perzisdhe gene-
raal Hippias schaamde zich zoo, dat hij
zelfmoord plcegde. Trouwens wanneer hij
gevlucht teruggekeerd was naar koning
Darius, zou deze hem natuurlijk ter dood
hebben laten brengen. Een tooneel uit den
strijd wil' ik u verhalen. De Perzen willen
in hun booten naar de schepen vluchten. Op
het oogenblik, dat een boot van land steiken
wil, grijp't een Griek met zijn rechterihand
de boot vast en houdt haar tegen. Dat deed
Cynagirus, de breeder van den beroemden
treurspeldiichter Aeschylus. Een Pers houwt
hem zijn rechterhand afMaar nu grijpt de
moedige Griek de boot vast met zijn linker-
hand. Weder een zwaardslag en ook die
limkenhand wordt af,gestagen. Een ander
zou van de pijn het hebben opgegeven. Maar
Cynagirus wil trachten de boot tegen te
houden Daarom zet hij zijn tanden in het
boord, waarop de vijand hem 'zijn hoofd
kloof't. Toch heeft hij voldoende tijdverlies
veroorzaakt. Een aantal Grieken Snellen
toe, een nieuwe strijd ontwikkelt zich, waar
door nog zeven oorlogsschepen worden ver-
overd.
En n,u het verhaal, dat aanleiding gaf tot
het instellen van den Marathonloopwed-
strijd: De inwoners van Athene, die achter-
gebleven waren, grijsaards, vrouwen en
kinderen, zaten in afwachtende spanning,
hoe het zou afloopen, met dezen, veldslag,
die immers haast wanhopig leek om te win-
nen. Zij schoolden bijeen op het marktplein.
Eensklaps zagen zij heel in de verte een man
aanrennen in ijlenden vaart. Zou dat een
vluchteling zijn, wieri de vrees de voeten
snel gemaakt had. De harten der weerloo-
zen popelden. In vollen ren draafde de
looper de stad in, snelde naar het markt
plein. Juichend hief hij zijn armen omhoog:
,,Ver,blijdt u, want wij hebben overwonnen!"
Toen zakte hij uitgeput op den grond en in
hetzelfde oogenblik stierf hij. Ter herinne-
ring aan dezen man, die zich opofferde om
het goede nieuws te brengen, werd besloten,
om een wedloop voor den langen afstand
voortaan bij de Olympische spelen te voe-
gen. En omdat Marathon ruim 42 kilometer
van Athene is verwijderd, werd de lengte
van dezen wedstrijd bepaald op dit enorme
getal. Het spreekt van zelf, dat wie aan
zulk een afmattende sport meedoet een uit-
stekend hart hebben moet, Nu was het voor
dien ou,de,n tijd zeer verstandig, da't men
ijlboden aankweekte, die in staat wa,ren in
een stuk ongeveer 40 kilometer te rennen.
Maar in onzen tijd beschikt men over tele-
graaf en telefoon, auto en motor en vlieg-
machine, zelfs over draadlooze telegrafie.
T'hans is het absoluut overbodig, dat men
ijlboden aankweekt, die een langen afstand
kunnen doordraven. Vandaar, dat het mij
persoonlijk een dwaasjieid toelijkt om een
dergelijken afstands-loopwedstrijd nog op
het tegenwoordig sportprogramma te hand-
haven. Mij lijkt deze nardlooperij een uit-
was der sport toe, een haast krankzinnige
dwaasheid.
Een der hedendaagsche Duitsche roman-
schrijvers Werner Scheffwiens reman
„De Ark" ook in het Nederlandsch is ver-
taald, schreef ene reman „Der Laufer von
•'Marathon", waarin deze wedstrijd bij de
tegenwoordige Olympische spelen het slot
vormt. Ook hier gebeurt het, dat de over-
winnaar op het oogenblik van zijn over-
winning uitgeput sterft. T. g. T.
EERSTE KAMER.
Vergadering van Donderdag.
Na aanneming van enkele kleine wetsont-
werpen wordt begonnen met de behande-
ling van de waterstaatSbegrooting.
De heer Arntz (r.-k) komt op tegen hooge
kosten van havenaanleg te Vlissingen, Deze
haven kan niet anders dan afbreuk doen
aan Rotterdam.
De heer De Veer (a.-r.) vrgagt den Mi
nister, waarom en bij wien de zaak van de
Vlissingsche haven in onderzoek was.
De heer De Waal Malefeijt (a.-r.) bepleit
onteigening ten beboeve van den vaarweg
Rotterdam-Gouda-Amsterdam.
De heer H. Franssen (a.-r.) vraagt een
brug bij Katerveer over den IJsel. De be-
raadslagingen worden '^eschorst tot Dins-
dag 17 dezer.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Donderdag.
Na de behandeling van de hhishoudelijke
raming vervolgt Minister De Visser zijn
rede over de wijziging van de Leerplicht-
wet en de Lager-onuti wijswet 1920. Hij
erkent, dat alleen de meest erge noodzake-
lijkheid tot deze maatregelen mag dringen.
Wisselvalligheid in bezuin.iging kent hij
niet. Nieuwe maatregelen moeten worden
genomen, omdat anders de oude weer moe
ten worden doorgevoerd. Wil men ook die
niet, dan is de tijd gekomen, dat een ander
spreker's plaats inneemt. Andere bezuini-
gingsplannen heeft niemand kunnen maken.
Spreker befoogt, dat op het onderwijs 30'/2
millioen moet worden gevonden, waarvan
dit ontwerp er 29l/2 millioen Ievert, zoodat
geen enkel amendement kan worden aan-
vaard, dat het eindcijfer zal verminderen.
De pacificatie is niet dood. De schoOl-
strijd woedt alleen voort in kleine gemeen-
ten. Sdholensplitsing komt bij openbare
scholen veel voor. Het aantal openbare
scholen met 161 tot 210 leerlingen steeg van
382 tot 899. Spreker becijfert, dat door
slijtage van het corps in 5 jaar 7000 leer-
krachten automatisch zullen afvloeien,
waardoor 12.3 millioen wordt bezuinigd.
Eenmanscholen, kunnen door assistenfen en
door bevoegde leerkrachten worden gehol-
pen,. De lokalen in groote steden zijn voor
ongeveer 90 pCt. groot genoeg voor 48
leerlingen.
Spreker eindigt zijn rede met er op aan
te dringen, hem deze moeilijke taak te hel-
pen volbrengen.
DE POSTCHeQUE- EN GIRODIENST.
De commissie-Koniig adviseert in haar
verslag met eenparigheid tot bestendiging
van den postcheque- en girodienst;
concludeert, dat de bezwaren tegen een
gedecentraliseerden dienst te groot zijn om
daartoe terug te keeren;
adviseert tot afschaffing van de locale
rekeningen;
oordeelt met uitzondering van een lid, dat
het verband met het Postbestuur moet be-
houden blijven;
spreekt de wenschelijkheid uit, dat het
personeel der controle-directie op arbeids-
contract in dienst zal worden genomen.
In principe wil de commissie geen rente
aan rekeninghouders vergoeden. De com
missie adit 't niet uitgesloten, dat er nog
eenige tijd zal verloopen, voor de weder-
openstelling van den dienst.
HET GESCH1L BIJ „DE SPHINX".
Het Haagsche Corresp.-bureau meldt:
De tusschenkomst van den Rijksbemidde-
laar, den, heer ir. L. A. Fruytier, in het con-
flict aan de fabriek ,,De Sphinx" te
Maastricht heeft het gewenschte resultaat
gehad.
Woensdag zou een deel van de stakers
en 10 Juni a.s. zullen de overige stakers
het werk hervatten op de voorwaarden
waaromtrent de directie met de besturen j
van de arbeidersorganisaties overeenstem-
ming heeft bereikt.
KON INK LIJK BEZOEK AAN DRENTE.
Gisteren hebben de Koningin en de Prins
een bezoek aan Assen gebracht. Van vele
gebouwen en particuliere woningen wap-
perde de dniekleur. Het Koninklijk echtpaar
werd door 3500 sdjoolkinderen toegezon-
gen.
Om half elf werd een bezoek gebracht
aan het Wilhelmina-ziekephuis.
Op het raadhuis werden de vorstelijke
personen toegesproken door den burge
meester en in de Statenzaal door den Com-
missaris der Koningin.
DE WESTER-SCHELDE.
De leden van de vejeeniging van rivier-
loodsen in staatsdienst „Eigen, Hulp", te
Antwerpen heeft een motie aangenomen
waarin gezegd wordt, dat hun ervaring hun
veroorlooft te verklaren, dat het nauw van
Bath en izjjn tegenwoordigen toestand on-
voldoende veiligheid biedt voor schepen van
groote afmeting en diepgang. De loodsen
zien zich verplicht alle verantwoordelijkheid
af te wijzen voor de ongevallen, die zich als
gevolg van dezen toestand voor kunnen
doen.
Deze motie is aan den directeur van den
loodsdienst medegedeeld.
HET BELGISCHE COMITe VOOR
NATIONALE POL1TIEK.
Woensdagavond. heeft het comite der
politique nationale' te Brussel zijn drie-en-
dertigste vergadering gehouden, die, naar
gewoonte, gepaard ging met een diner.
Pierre Nothomb zat voor; ook generaal
Dossin was onder de aanwezigen. Not
homb herinnerde aan het samenvallen van
deze bijeenkomst met de vijfde verjaring
van het besluit van vier Juni 1919, waarbij
door den Oppersten Raad de Belgische aan-
spraken, o,p de souvereiniteit over de Schel-
de van de hand werd gewezen. Nothomb
had het ook over den uitslag van de Fran-
sche verkiezingen en zeide, dat de houding
van de verwachte nieuwe regeering in
frankrijk onrust baart bij de voorstanders
van een alliantie van Belgie met Frankrijk.
j Na hem kwam de Antwerpsche, anti-
Vlaamsche advocaat, Arthur Rotsaert, aan
het woord over den toestand der Wester-
Schelde. Spreker betoogde, dat de tractaten
van 1839 Belgie het recht geven zich met
alles wat op de rivier gebeurt in te laten.
Dit recht moet Belgie weer opeischen. Men
heeft Nederland een deel van de Schelde
laten annexeeren en vernauwen. De huidige
verzanding is een gevolg van vroeger gemis
j aan vooruitzicht. In de haven van Antwer
pen moeten schepen van dertig voet met alle
gemak kunnen binnenloopen, zooniet dan
dreiigt het gevaar Jn de toekomst, dat Ant
werpen slecihts nog een tweedehands-haven
wordt. Tutsaert zeide verder nog geen ge-
noegen te kunnen nemen met de nieuwe
overeenkomst inzake den loodsdienst, die in
strijd zou zijn met de tractaten van 1839 en
de belangen van de Belgische loodsen.
Ten slotte kwam een ander lid van het
C. P. N., Hervy Cousin, verklaren, dat Ne
derland Iangs diplomatischen weg zou heb
ben geprotesteerd tegen het feit, dat baron
Ruzette, de Belgische minister van openbare
werken, zich onlangs op Nederlandsch
grondgebied de visu op de hoogte ging stel-
len van den toestand van de Wester-
Schelde.
AFW1JZ1NG VAN NEDERLANDSCH
FABRIKAAT.
In een ingezonden stuk van C. J. K. in de
Standaard, werd dezer dagen gewezen op
i het volgende:
j De vertegenwoordiger van een Neder-
landsche fabriek, van een artikel, die dit en
kele jaren geleden geleverd had ten behoeve
van den in aanbouw zijnden kruiser Java,
en die wist, dat het artikel nu weer noodig
was, ging naar Den Haag om voor de leve
ring te solliciteeren.
Hij kreeg aan het departement echter de
meedeeling: „Mijnheer, daarvoor moet u
niet bij ons solliciteeren, maa'r bijde
„Germamia-werf" te Kiel". De sollicitamt:
j „Maar mijnheer, voor een Hollandsch oor-
logsschip, dat in Vlissingen gebouwd wordt
moet ik voor de levering van een artikel
toch niet in Duitschland zijn; dat is onmo-
gelijk, dat moet bepaald een vergissing
zijn." De ingenieur: „Wel neen, mijnheer,
het schip wordt wel in Holland gebouwd,
doch naar plannen en ontwerpen van de
„Germania-werf" te Kiel, die ook het toe-
zicht over den bouw heeft en die beslist,
welke materialen voor het schip mogen ge-
bruikt worden. En naar ik bijna wel met
zekerheid kan zeggen, zult u het door u
aangeboden artikel niet mogen leveren,
dodh is de levering aan een Duitsche fabriek
opgedragen."
De vertegenwoordiger stond paf, en trok
zich veribouwereerd terug.
Metterdaad is het bewuste artikel gele
verd door een Duitsche fabriek, terwijl niet
een Hollandsch fabrikant in de gelegenheid
is gesteld, om prijzen op te geven.
GOURDES IN ONS LAND.
Men sdhrijft ons uit Bergen op Zoom:
Eenige jaren geleden werd hier een nieu
we R.-K. parochie gesticht op het dusge-
naamde Fort. De pastorie, een patronaats-
gebouw en een school verrezen, maar de
volgens 't gepubliceerde plan buitengewoon
m'ooie kerk.-kon wegens de kosten niet da-
delijk gelbouwd worden en is er op dit
oogenblik nog niet. Men komt tot nog toe
samen in een hulpkerk, Doch deze heeft
van den aanvang af een bijzondere attractie
gehad.
Die kerk is gewijd aan O. L. Vrouwe van
Lourdes en vlak er bij is een zeer mooie grot
van Lourdes opgericht, die in 't klein een
copie is van de beroemde grot van dien
naam. En nu is het opmerkelijk, hoe dit
heiligdom dadelijk de geloovigen van hier
INGEZONDEN MEDEDEELINGF
-De fijne geur uerraadt
de Rwaliteit van 'fedef fabricaat
en uit den omtrek tot zich getrokken heeft
en er thans Zondag aan Zondag geheele
processies in de middaguren zich er heen
begeven. Zoo verleden week o.a. een groote
processie uit Steenbergen, die zeker op een
kleine duizend personen geschat worden
kon. Het bezoek aan deze grot van Lour
des der pelgrims zooals in Roomsche
kringen de bezoekers heeten wordt al
zeer gemakkelijk gemaakt, daar de tram-
directies voor hen extratrams laten rijden
en autobussen van alle kanten de verder
afwonenden aan de tram brengen.
DE TOESTAND.
M«n herinnert zich, schrijft (de N.'R. Crt.,
Lloyd George's tot dusvt>r onvervulde be-
lofte aan de soldaten die uit den oorlog
terugkwamen, dat hij van Engeland een
waardig tehuis voor helden zou maken.
Nog altijd woont in talrijke groote steden
in Engeland een gedeelte Van de volks-
klass« in sloppen en achtcrbuurten. Het
was van de nieuwe regeering uit de ar-
beiderspartij te verwachten dat een van
haar voornaamste sociale maatregelen een
duurzame verbetering van de volkshuisves-
ting tot strekking zou hebben. Maar Wheat-
fey, de minister van volRsgezondheid is
nu voor het Lagerhuis met zulk een reus-
achtig plan aangekomen, dat het iemand
gaat duizelen, wanneer hij zich in de bij-
zonderheden ervan gaat vei-giepen. De kern
ervan is dat hij over een heel aantal jare'n
dat gelijk zou kornvn te staan met den duur
van een generatie, twee-en-een-halt mif-
Iioen op zichzelf staande arbeidershuisjes
(oottages) wjl bouwen, welke elk 500 p.st.
per stuk zullen kostcn. Aannemende dat
i'et Engelsche pond zich gefeidelijk ge-
heel zal herstellen en het op 12 gulden
stellende, kost elk der huisjes 6000 Igld.
®n zouden de totale uitgaven voor het plan
dus 15 milliard gulden bedragen. Rekent
men dat in elk arbeidershuisje vier men-
scheri komen te wonen, dan zouden er
ten slotte 10 millioen menschen nieuw ge-
huisvCst zijn en er nauwelijks iemand meer
in een krot behoeven te wonen. Als het
ten mmste ooit tot een volledige uitvoe-
ring komt, wat aan rechtmatjgen twijfel
onderhevig is.
Wheatley's critici Zeggen namelfjk dat
er nooit genoeg bouwvakarbeiders voor
zulfen zijp. Men weet dat dezen ook in
Engeland tot de best befaalde categorien
van arbeiders behooren en dat hun vak-
vereenigingen met velerlei middelen de
uitbreiding van hun gilden tegengaan, om
dat zij daar een neerdrukking van hun
hooge loonen van vrL.ezen. Wheatlev zegt
dat hij toezea-gingvn van de vakvereenigin-
gen he-ft gekregen aangaande het gedoo-
g^n van een matige verwatering van hun
arbeidskrachten (waaronder men het ge
bruik van ongeschoolde Werkki'achten ver-
staat, die van liev.rlee tot geoefeude ar
beiders opgjLid worden), aank zij de ij-
kclijke werkgelegenheid die zijn op jaren
berekend plan hun waarborgt Maar om
te kunnen vorderen, moet ook het bouw-
inateriaal er zijn. De vraag daarnaar is
nu al z«er groot en bij de uityoering van
het plan zal die zeer veel grooter worden.
Wheatley heeft maatregelen genomen op-
dat, ondanks cie toenprnende vraag de prij
zen van die materialen niet zull,en stijgen.
eonsdpels door afspraken over den prijs
met de rin.gen of syndicaten van fabri-
kanten, anderdpels door straffen te oedrei-
gen tegen niet aangesloten fabrikanten die
wockerwmst wilfen behalen., Dat de kos-
ten echter dczelfde zullen blijven, wan-
ne'er hun arbeiders hoogere loonen eraan
o'Cdingen. is onmogeliik,. Het "is in de En
gelsche arbeiderswereld een gewpon ver-
schijnsH dat de vakvereenigingen om op-
slag komen, wanneer hun werkgevers vol
faosteHingen zitten.
Wheatley's grief tegen de huisvesting-
pianncn van zijn voorgangers was, dat de
hur«n te hoog kwamen dan dat arbeiders
z« konden betalen. De nieuwe huisjes wer
den dientengevolge veelal. verkocht of ver-
huurd aan middenstanders. Hij wil daar
om echte arbeidershuisjes bouwen die
\oor een bedrag dat een wi kman kan be-
talen metterdaad verhuurd worden. Om
dit mogelijk te maken verhoogt hij de
staatssubsidie die volgens de wet van 1923
6 p. st. per jaar bedroeg, tot 9 p.st. per
jaar, gezwegen nog van de bedragen die
d€ plaatsehjke overheid op de huur zal
moeten bijpassen. Hij verdedigde dit met
te zeggeii dat geen eigenbouwer meer hui-
zen voor den werkmansstand bouwde in
de tegenwoordige omstandigheden, waarin
de hu.urbeperking vooi- de oude huizen
nog van kracht is, moge dit waar zijn
SSESi
iiinimTTTr I?ffffft
nTuHmr
