ko-
De heel' VAN PETEGEM wijst op een linde-
x>om bij den heer De Regt, die wegkwijnt.
Deze zou wel moeten worden vervangen.
Dp VOORZITTER zegt, dat daarop de aan
dacht van Burgemeester en Weithouders reeds
is gevestigd en er bij het aankoopen van be-
riantingen rekening mee zal gehouden worden.
Hy schorst de openbare vergadering, die
overgaat in een zitting met gealoten deuren.
Na het weder openbaar worden der vergade
ring, wordt deze door den VOORZITTER met
het uitspreken van het dank-gebed gesloten.
VERBETERING.
In een vorig nummer stond, dat de heer
Koopman zou gezegd hebben „dat op het elec-
trisch licht jaarlijks f 2500 a f 3000 te kort
komt, die de buitenmenschen ook moeten hel-
pen betalen",
dit moet zijn„De straatverlichting kost
aan de gemeente alle jaren een goede f 2000 en
moet tocii ook worden opgebracht doer diegenen
die hier wel zijn belasting brengt, doch er nooit
van kan genieten."
De zinsnede waarin voorkomt, dat de heer
Koopman een kwart eeuw op 't Veer zou heb-
bein gewoond, moet als volgt worden gelezen:
De heer KOOPMAN vraagt den heer De
Feijter, die er circa een kwarteeuw heeft ge
woond, om zich eens uit te spreken, of er in de
buurtschap het Veer ge'brek aan water is. ja of
rieen.
GEMEENTEKAAD VAN AXEL.
Vergadering van Dinsdag 6 November 1923,
das namiddags 2 uur.
Voorzitter de heer F. Blok, Burgemeester.
Teigenwoordig de leden: J. M. Oggel, M. W.
Keen A. E. C. Kruijsse, Ph. J. van Dixhoorn,
J. Weijns, J. M. Baert, A. 't Gilde, Ed. van de
Gas,eel, F. Dieleman, J. de Feijter en P. de
Feijter.
Becretaris de heer J. L. J. Maris.
De VOORZITTER opent de vergadering
doot het uitspreken van het gebedsformulier.
Aan de orde komt:
1. Notulen.
De notulen der vergadering van 9 October
l.i wc in met algemeene stemmen onveran-
dord vastgesteld.
2. Mededeelingen en ingekomen stukken.
a. De VOORZITTER deelt mede, dat de
Huurcommissie alhier met ingang van 1 Janu
ari 1924 woidt opgeheven.
Aangenomen oor kennisgeving.
De heer 't GILDE noemt, dat een buiten-
kannje vooi de huisjesmelkers.
b. Een schrijven van Gedeputeerde Staten
van Zee1 and, d.d. 28 September 1923, waarin
zij te kennen geven dat de Minister van Bin-
nemianosche Zaken en Landbouw hen bij schrij
ven d 22 September 1J. heeft medegedeeld,
dat er zijnerzijds in beginsel geen bezwaar be
staa. rulien in eerie verordening tot heffing
van school geld voor het lager onderwijs in
eene gemeente het belastbaar inkomen, bene-
den heicwelk geen schoolgeld verschuldigd is,
op een lager bed rag dan 800 wordt gesteld.
De VOORZITTER deelt naar aanledding hier-
va. .ufet, at bij Burgemeester en Wethou-
de v nieuwe schoolgeldregeldnig in voorbe-
reidi rig i.s.
Aan gem omen voor kennisgeving.
c. Een schrijven van J. de K raker Rz.,
waarii deze bericht de benoeming tot lid van
hel I njk Armbestuur aan te nemen.
Aangenomen voor kennisgeving.
d. Een schrijven van D. A. van Houte, waar
in <i iclii de benoeming tot lid der com
missi n van toezicht op het lager onderwijs aan
te nemen.
Aangenomen voor kennisgeving.
t\ F,et missive van Gedeputeerde Staten
van Z< nd, d.d. 19 October 1923, betreffende
veirande og in de datums der jaarmarkt te
Scberpenisse.
Aaiigeiienien voor kennisgeving.
f. De VOORZITTER deelt naar aanledding
van de bemerkmgen van den heer Kruijsse op
de tiehanaeling der rioleering te Axel-Sa&sing
mede dat het request der ingezetenen is mee-
gedeeid in de raadszitting van 13 Februari 1.1.,
dat door den gemeenteopzichter over deze zaak
10 A ril rapport is uitgebracht, waarbij bleek,
dat voor opiossing dezer kwestie medewerking
<ie- bewoners noodig was, en dat daarvan op
24 April mededeeling aan den raad is gedaan.
Dat mgev ge de toen gehouden besprekingen
daarvan aan de bewoners schriftelijk mededee
ling is gedaan en dat op 15 Mei van hen ont-
vangen is de schriftelijke mededeeling, dat zij
aa de te maken rioleering wenschiten aan te
shiiten, dat na dien tijd de voorzitter met den
dijkgraaf van den Coegorspolder een persoon-
lijk onderhoud over deze zaak had, waarin hij
hem toestemming verzocht, tot het maken van
een riool onder den dijk, en dat deze toen den
raad gaf een brief te schrijven aan den ont-
vanger-griffier, en dat van dezen op 19 Sep
tember 1.1. het antwoord is ontvangen, dat de
besi.tisang kan genomen worden in de het vol-
gend jaar te houden jaarlijksche vergadering
van in gel an den.
De heer VAN DE CASTEEL merkt op, dat,
naar hij vernomen heeft, er reeds een riool
onoer den dijk moet liggen, bij de schuur van
Dekker. Indien dit zoo is, zouden veel kosten
geerpaard kunnen worden. Het schyn-t, dat die
riool gedempt is.
De heer KRUIJSSE bevestigt, dat er een
nool onder den dijk ligt, maar dat is te klein
voor het hier beoogde doel, dat zijn maar ge-
won< kannebuisjes, het is al eens schoonge-
maalct, maar dat is telkens verstopt.
3. Benoeming van keurmeesters voor de te
houden veeniarkt.
Met algemeene stemmen worden benoemd
tot keurmeeeter voor de op 26 November te
bouaen juaimarKt, de heeren A. C. IJsebaert J.
K. de Putter en tot arbiter Lev. Dieleman'
De hem- WEIJNS vraagt, of de markt, die
ten voi'ige jare wegens het heerschen van
mood- en klauwzeer moest worden uitgesteld,
dit jaar zal kunnen doorgaan.
De VOORZITTER meent, clat, zooals de za-
ke;< uit staan, de veemarkc kan doorgaan.
De heer WEIJNS vraagt, of het miet moge-
lyk zou zijn ue jaarmarkt een week uit te stel
len de beesten die aan de ziekte leden kunnen
te nauwemood hersteld zijn.
hee 11GGEL wijst op het bezwaar, dat
zoi r. wijzigmg van datum aan veel formali-
taiU-n i -noerhevig is en o.m. ook moet goed-
gekeunl worden door Gedeputeerde Staten.
De VOORZITTER meent, dat bij Hamelink
de liiekte ai geweken is.
ib" heer WEIJNS zal, de bezwaren voor ver-
riagmg der markt inziende, hierop niet verder
iPtgaan.
4. Stemming over het verzoek van J. J. de
Lozanne e.a. tot wederinvoering der
kermis.
De V lORZITTER brengt in stemming het
voorstel van Burgemeester en Wethouders, om
afwyzend te beschikken op het verzoek van
J. J. de Lozanne e.a. tot wederinvoering der
kermis, waarover in de vorige vergadering de
stemmen staakten.
Het voorstel wordt aangenomen met 6 tegen
5 stemmen.
Voor stemmen de heeren P. de Feijter, Og-
B«l, J. de Feijter, Kost^r Weyns, Dieleman:
tegen stemmen de heeren Van de Casteele,
t Glide, Kruijsse, Baert en Van Dixhoorn
De heer 't GILDE wenscht, nu dit voorstel
is aangenomen, gebruik te maken van de ge-
legenhedd, om zijn aangekondigd voorstel te
doen, om de kermis niet op de gewone wijze
te houden, doch die te beperken tot 2 dagen,
n.l. Maandag en Dinsdag. Hij doet dit voorstel,
als een compromis tusschen de 5 linksche voor-
standers der kermis en de christelijk histo-
rische fractie. Het gemeenteprogram der
christelijk historischen zwijgt over de kermis,
Met de antirevolutionairen is het iets anders,
voor dezen is het een principieele zaak, en
daarom is het te meer te verwonderen, dat
dezen, ofschoon ze het in hun macht hadden
die af te schaffen, dezen nadat ze aan het be-
wdnd kwamen 3 jaren hebben laten voortbe-
staan. Waarom? dat zal wel steeds een
Axelsch coalitiegeheim blijven. De heer Oggel
heeft zioh getoond te zijn een man met twee
aangezichten; de heer Oggel no. 1 zegt ,,ik zie
in de kermis niets kwaads" en de heer Oggel
no. 2 ,,het is een beestialiteit", doch dit moeten
de breeders in hun eigen kring maar uitmaken.
Spreker voor zich, vindt 4 dagen kermis ook
te lang; 2 dagen is ruimschoots genoeg, vooral
in deze tijden. Hij vraagt aan de Ohristelijk-
Historischen, die er prijs op stel'en voor ver-
draagzaam door te gaan, thans klaren wijn te
sohenken. Het gaat er nu om, of ze met het
drijven der antirevolutionairen in alles zullen
meegaan, en zich zullen verlagen tot vasallen
en er geen scheidslijn meer zal bestaan.
De kiezers hebben er reeht op, dit te weten.
Spreker heeft geen behoefte aan de kermis,
de sociaal-democraten staan of vallen daar niet
mee, en men moet hem ook niet beschouwen
als een spreektrompet van de herbergiers, maar
hij komt op voor de kermis, omdat de sociaal-
democraten ieders persoonlijke vrijheid willen
eerhieddgen, en deze door de afschaffing is
aangerand. Zoolang tooneelen plaaits hebben
als bij het laatste Oranjefeest, leiden alle
praatjes over zedelijke verwording door de ker
mis schipbreuk. Bekkensnijders hebben we hier
op onze kermis niet.
Door den heer Dieleman is in verband met
het socialisme de drankhestrijding aangehaald,
daar de alcohol de grootste vijand van het so
cialisme genoemd wordt. Spreker betoogt, dat
men ook socialist kan zijn zonder tot de geheel-
onfchouders te behooren, ook spreker behoort
daar niet toe. Hij wijst er verder op, dat, zoo
als hier vroeger door den heer Kruijsse is ge
zegd, de kermis diep iin het volksleven in-
grijpt, hetgeen wel daaruit-Wijkt, dat ook de
christelijke ambachtspatroons en knechts zelfs
tot Donderdags hun half dagje vieren, het is
een stuk historie. De bevolldng heeft thans
de aandacht gevestigd op de Christelijke Histo-
rische raadsfractie en hij hoopt, dat ze zijn
voorstel al aanvaarden.
De heer OGGEL: Nu de heer 't Gilde mij
persoonlijk aanvalt, over heweerde tweeslach-
tigheid, moet ik er toch even op wijzen, dat
hij zichzelf hier tweeslachtig gedraagt, aange-
zien hij sitemde tegen het voorstel van Burge
meester en Wethouders, om de kermis niet op
den ouden voet te herstellen, en hij daaraan
dus wel wilde medewerken, terwijl hij later
verklaant zelf 4 dagen ook te veel te vinden.
Hij komt daardoor met zijn edgen woorden in
tegen spraak.
De heer KOSTER geeft te kennen, dat het
niet zijn voomemen is geweest, over deze
kwestie te spreken, maar nu de Christelijk
Historische fractie door den heer 't Gilde uit
haar tent gelolct wordt, wil hjj wel loesitem-
men, dat het Christelijk Historisch gemeente
program niets omtrent de kennis bevat, hij
heeft gelijk, dat daar niet in staat, dat zij er
tegen moeten zijn, die fractie heeft daarom-
trent een vrij mandaat. Spreker meent echter
beter dan de heer 't Gilde te weten, wat de
Christelijk Historische kiezers wenschen; hij
heeft hen op de kiesvereeniging hierover een
uitspraiak laten doen en het verlangen was, dat
tegen de kermis zou worden gestemd.
Wat nu het voorstel van den heer 't Gilde
betreft, om 2 dagen kermis te houden, daar kan
hij voor het oogenblik niet op ingaan, maar
mocht het wezen, dat uit de heffe des volks een
desbetreffend verzoek zou komen, dan weet hij
nog niet wat hij doen zou, hij kan daarop geen
„ja" of geen „neen" zeggen. Thans zal hij
tegen stemmen.
Het voorstel wordt verworpen met 6 tegen
5 stemmen.
Voor stemmen de heeren Van de Casteele,
't Gilde, Kruijsse, Baert en Van Dixhoorn;
tegen stemmen de heeren P. de Feijter, Oggel,
J. de Feijter, Kosrter, Weijns en Dieleman.
De heer t GILDE: Dat is weer een twee-
slachtigheid; omdat dit een voorstel van mij is,
wordt het niet aangenomen, maar als het van
neringdoenden uitging, dan well
5. Stemming over wijziging van het raads-
besluit d.d. 19 Juni 1923, inzake over-
name overdracht wegsgedeelte Ter Neu-
zenAxel.
De VOORZITTER brengt in stemming het
voorstel van Burgemeester en Wethouders om
overeenkomstig het schrijven van Gedeputeerde
Staten in het raadsbesluit betreffende over-
neming van de provincie van het in de kom
dezer gemeente gelegen gedeelte der Stations-
straat, te laten vervallen de zinsnede met be-
trekking tot het eerst in orde brengen van den
waterafvoer ter zijde van die straat, waarover
in de vorige vergadering de stemmen staakten.
Het voorstel wordt aangenomen met 7 tegen
4 stemmen.
Voor stemmen de heeren P. de Feijter, Og-
g^l, J. de I' eijter, Koster, Baert, Weijns en
Dieleman; tegen stemmen de heeren Van de
Casteele, 't Gilde, Kruijsse en Van Dixhoorn.
6. Verleenen van eervol ontslag aan het
personeel bij het vervolgonderwijs.
Burgemeester en Wethouders stellen voor,
in verband met de opheffing van het vervolg
onderwijs eervol ontslag te verleenen aan de
heeren D. A. van Houte en A. J. Schieman en
mej. E. M. Mangold, als onderwijzer(es) bij het
vervoLgonderwij s.
Met algemeene stemmen wordt aldus be-
siloten.
7. Vaststelling regeling cursus voor avond-
onderwijs.
Burgemeester en Wethouders stellen voor
vast te stellen:
a. VERORDENING betreffende den cursus
voor avondonderwijs aan de openbare
lagere school te Axel.
Art. 1. Van wege de gemeente zal gelegen-
heid bestaan tot het genieten van avondonder
wijs in de openbare lagere school.
Art. 2. Het avondonderwijs wordt gegeven
in een cursus voor jongens en meisjes, indien
het aantal deelnemers twaalf bedraagt en wordt
opgeheven, zoo dit aantal daalt onder 8.
Art. 3. De cursus loopt oVer een iaar en
duurt honderd uren, verdeeld over weken van
"72 lesuur.
Art. 4. Het onderwijs omvat de volgende
vaikken: Lezem, Nederlandsche taal, Rekenen,
Aardrijlcskunde, Vaderlandsche geschiedenis.
Art. 5. Ouders of verzorgers, die hunne kin-
deren aan het avopdonderwijs wenschen te doen
deem em en, doen hiervan voor 20 October aan-
gifte bp het hoofd der school.
Deze zendt binnen acht dagen daarna de lijst
der bij hem ingekomen aangiften met een ad-
vaes omtrent de al of niet-toelating aan Burge
meester en Wethouders.
...j11 bijzondere gevallen kunnen ook tusschen-
tijds leerlingen worden toegelaten. Die toe-
latmg wordt in den regel niet gewedgerd aan
hen, die zich tusschentijds in de gemeente heb
ben gevestigd en in de gemeente, waar ze
vroeger woonden, dergelijk onderwijs genoten.
Burgemeester en Wethouders beslissen, met
inachtneming der wettelijke bepalingen, over
de al of niet toelatimg. In het laatste geval
wordt de beslissing schriftelijk en met opgaaf
van redenen aan den belanghebbende kenbaar
gemaakt.
Art. 6. De regelen omtrent orde en tucht, ge
steld voor de openbare lagere school, in deze
gemeente, zijn ook voor het avondonderwijs
van toepassing.
Art. 7. De helooning wordt bepaald op f 1,25
per lesuur:
Art. 8. Deze verordening treedt in werlring
op 1 November 1923.
b. De helooning der onderwijzers te bepa-
len op f 1,25 per lesuur.
c. Het schoolgeld voor dat onderwijs te be-
palen op die bedragen, zooals deze zijn ge
noemd in de geldende schoolgeldregeling voor
het vervolgonderwijs, en
d. de heeren D. A. van Houte en A. J. Schie-
raan te benoemen tot onderwijaers belast met
het geven van avondonderwijs aan de openbare
lagere school.
De heer't GILDE merkt op, dat in artikel 2
voor het doen dqorgaan van deze cursussen als
voorwaarde is gesteld, dat er bij den aanvang
minstens 12 leerlingen moeten zijn en dat zij
worden opgeheven indien het aantal daalt be-
neden 8. Hij zou het betreuren, dat, indien er
maar eens 10 of 11 waren, deze de dupe zou
den worden van de wegblijvenden. die het nut
er niet van inzien. Hij stelt voor die getallen te
stellen op 10 en 6.
De VOORZITTER geeft te kennen, dat de
pliaatselijke schoolcommissie had voorgesteld te
stellen 8 en 6.
De heer OGGEL zegt, dat Burgemeester en
Wethouders tot hun cijfers zijn gekomen uit
overweging, dat er toch eenige waardeering
van dat onderwijs moet hlijken. Waar is de
grens. Als men 8 neemt, kan weer gezegd wor
den moeten 7 de dupe worden als de 8e niet
komt.
De heer VAN DIXHOORN noemt het toch
ongelukkig voor degenen die wel willen.
De VOORZITTER meent, dat de onderwij
zers wel hun invloed zullen aanwenden. dat
minstens het genoemde getal kinderen de
school bezoekt.
De heer VAN DIXHOORN wijst er op, dat
men door sterfgeval of verhuizing leerlingen
verspelen kan.
De heer OGGEL merkt op, dat dit ook zou
kunnen al werd het minimum op 6 bepaald.
Het heeft op 't oogenblik geen practisch nut,
want er zijn genoeg leerlingen om te beginnen.
Het amendement van den heer 't Gilde op
artikel 2 wordt verworpen met 6 tegen 5 stem,
men.
Voor stemmen de heeren Van de Casteele,
't Gilde, Kruijsse, J. de Feijter en Van Dix
hoorn; tegen de heeren P. de Feijter, Oggel,
Koster, Baert, Weijns en Dieleman.
De voorstellen bedoeld onder letters a, h en c,
worden met algemeene stemmen aangenomen.
Vervolgens wordt overgegaan tot de benoe
ming van onderwijzers, waarbij de heeren Baert
en 't Gilde op udtnoodiging van den VOOR
ZITTER met hem het stembureau vormen.
Benoemd wordt met 11 stemmen de heer
Van Houte en met 10 stemmen de heer Schie
man; 1 stem is uitgebracht op den heer Pieters.
8. Vaststelling gemeentebegrooting.
De commissie van onderzoek der gemeente
begrooting, dienst 1924, bestaande uit de hee
ren Kruijsse, J. de Feijter, Baert en 't Gilde,
heeft onder voorzitterschap van den burge
meester, in hare vergadering van 29 October
1.1. die bagrooting onderzocht. Bljjkens haar
rapport geeft die h. i. aan lei ding tot verbete-
ring, of verandering, of eischt nadere toe-
lichting:
1°. de presentiegelden der leden van den
raad opnieuw te regelen, door een bedrag vast
te stellen van f 2,50 per lid en per zdttmg;
2 de post onder volgn. 15 met een bedrag
verhoogen, dat in de raadzaal de tafel zoodanig
wordt veranderd, dat de voorzitter en de leden
tijdens de discussien elkander beter kunnen
volgen.
3°. Het geraamde bedrag van „plaatsen van
advertentie" met 100 te verlagen en te bren
gen op 150.
4°. Een qpgave te doen waaraan de gelden
besteed worden van de Burgerwacht, zulks in
verband met een voorstel om een 'subsiidie daar
aan toe te kemnen.
5°. De opbrengst van rente der gelden ge-
stort op de postrekendng lager te ramen.
6°. In het hoofdstuk onderwijs een post op
te nemen voor kosten voor het verstrekken
van warm drinken aan kinderen van buiten, die
des middags in de school hun eten nuttigen.
7°. De raming van premien en andere kos
ten van markten nader te specificeeren.
8°. De inkomsten van de gemeente op
andere wijze uit te breiden, door opcenten te
heffen op de vermogensbeiastdng.
Door den heer't GILDE zij'n schriftelijk in-
gediend de volgende voorstellen:
a. de gemeente raad besluite een post op de
begrooting te brengen van 200 ter bestriding
der tuberculose;
b. de gemeenteraad besluite een post op de
begrooting te brengen van f 600, tot het ver
strekken van warm drinken, voeding en klee-
dine aan schoolgaande kinderen en benoeme een
commissie die belast wordt met de afhandeling
van verzoeken dienaangaande van de ouders;
c. de gemeenteraad besluite tot uitbredding
van het burgerlijk armbestuur tot 7 leden, zoo-
dat ook de Ohristelijk-Historische party en de
sociaal-democratische fractie daarin vertegen-
wocwdigd zyn;
d. de gemeenteraad besluite een post op de
begrooting te brengen van 10.000, voor werk-
loozensteun of eventueele werkverschaffing;
e. de gemeenteraad besluite tot het heffen
van opcenten op de hoofdsom der vermogens-
belasting (100 opcenten);
f. de gemeenteraad besluit tot afschaffing
van het raadsgebed.
De VOORZITTER vraagt, alvorens met de
artikelsgewijze behandeling der begrooting aan
te vangen, waarbij de verschillende voorstellen
en opmerkingen by de betrokken poste-n kunnen
besproken worden, of iemand het woord
wenscht voor het houden van algemeene be-
sohouwingen.
De heer't GILDE vraagt hiervoor het woord.
De VOORZITTER noodigt hem uit, met het
oog op den beperkten tyd, niet te uitvoerig te
worden.
De heer 't GILDE antwoordt, dat dit wel
gaan zal, en spreekt als volgt:
Mynheer de Voorzitter!
Volgaame zal ik gebruik maken van de aan-
g-eboden goleigen/hedd tot het houden van een
algemeene beschouwing by deze begrooting, al
is zulks ook in strijd met de tot dusverre hier
bestaande gewoonte.
Ailereerst Vestig ik de aandacht op het voor
onze partij heugelijk te memoreeren feit van
onze intrede hier in den raad en wat daaraan
vooraf gegaan is. In de eerste plaats is dit
een gevolg van algemeen kiesrecht en het stel-
sel van evenredige vertegenwoordiging, dat wij
het met de bewustwor<ling der arbeidersklasse
tot hier konden brengen. Trouwens is dit niet
het geval met ons alleen, want wij zijn niet de
eenige party, die hierdoor een plaats aan deze
groene tafel werd beschoren. Een jaar of zes
geleden toch leefden wij nog onder een ander
kiesstelsel; toen werd de stryd uitgestreden
tusschen liberaal eenerzijds en anti-revolution-
nair anderzijds. Roomsch-Katholieken, Christe-
lijk-Hastorischen, noch S. D. A. P.'ers welke
laatsten hier toen nog niet dan bij name bekend
waren, konden toen gevoegelijk afzien van deel-
name aan den verkiezingsstrijd bij gemeente-
verkiezingen, ik blik dan even terug naar de
jaren 1918 en 1919, toen wij hij de Earner en
Btatenverkiezingen respectievelijk op ie roode
lyst zagen uitgebracht 28 en 37 stemmen of
drca 2 a 3 der in het geheel uitgebrachte
stemmen.
De heer OGGEL: Maar mynheer de Voor
zitter, nu zijn we toch begonnen met de behan-
oeling der begrooting. GaaA dat nu over de
begrooting
't GILDE: Ja, mynheer Oggel, wat ik hier
zeg is geiheel in de lijn met het aan de orde
zijnde onderwerp. Ik begrijp wel, dat u het niet
plaatsen kunit, dat ik. hier het woord voer
De heer OGGEL: Dat is niet aan de orde en
ik verzoek den Voorzitter den spreker zich te
doen beperken tot het aan de orde zijnde punt.
De VOORZITTER: Gaat u voort, mijnheer
'i Gilde.
De heer 't GILDE: Vervolgens, nadat in
September 1919 hier was opgericht de plaatse-
lijke afdeeling der S. D. A. P., die door haar
gestadige volkspropaganda de aandacht op zich
deed vestigen en nadien haar werkkring in be-
belngrijke mate heeft uitgebredd tot de arbei-
ders, die het nut van organisatie inzagen, toen
wij het vorige jaar bij de Kamerverkiezingen
voor het eerst deelnamen aan de vexkiezings-
propaganda, zagen wij het stemmen aantal ge
stagen tot 155 of ruim 7 terwijl dit op 11
April j.l. by de Statenverkiezing bedroeg 213
of circa 19 en bij de raadsverkiezing in Mei
241 of ruim 10 dan is er voor ons ruim
schoots redem tot tevredenheid. En al ben ik
voorloopig door den loop der fedten, momenteel
nog maar alleen vertegenwoordiger, voor ons
ligt in dien voorspoedigen groei, reden tot
blijdschap en vertrouwen in de toekomst.
Niemand hier zal dan ook de illusie behoeven
te koesteren, of zich in slaap wiegen met de
gedachte, dat wij voomemens zouden zijn thans
op onze lauweren te gaan rusten. Doch flat zul
len de heeren naar alle waarschijnlykheid ook
niet doen. En nu mag de rechtsche raadsfractie
prat als zij zich sedert haar eerste optreden
als zoodanig hier in ons oud stedeke heeft be-
toond blind zyn en blijven voor hetgeen door
ons wordt voorgestaan, voorgesteld of bevoeh-
ten, zij mag, en ik scheer de geheele protes-
tantsch-chnstelijke raadsmeerderheid over een
kam, bruut afwijzend staan tegen alles vat van
ons afkomstig is, zij mag zich de ooren dicht-
stoppeti en desnoods hetgeen ik zeg en in het
middenbreng doodzwijgen, bet zal niet baten.
Willen de heeren, die een meerderhedd bezitten
van ongeveer een, wind zaaien, storm zullen zij
oogsten!
Ik heb in de eerste raadszitting den heeren
aangeiboden mijn loyale en welgemeende be-
reidwillighead, mijn gereede sociaal-democra-
tisch verantwoordelijkheddsgevoel, welnu, aan
hen zelf zal het liggen of zij daarvan gebruik
wenschen te maken, of my zullen negeeren.
Ik zal onder alles kalm blijven en gebruik
maken dubbel gebruik van mijn contro-
leerende bevindingen als raadslid en deze aan
wenden zoolang ik in gezondheid hier een
plaats inneem aan de groene tafel.
Mynheer de Voorzitter, hetgeen ik tot dus
verre van de heeren heb ondervonden, is Eiet
in staat bij mij bemoedigende iilusies te wek-
ken. Daarom wil ik van deze plaats even vast-
nagelen, mynheer de Voozitter, dat ik aan de
hand van de tot hier gevolgde politiek, gezien
ten eerste de wethouders en gascommissie-ver-
kiezingen en ten tweede de kermis, waarover
ik bij deze begrooting weinig zal zeggen, niet
zonder meer beredd ben mijn vertrouwen aan
de bedde heeren wethouders aan de meerder-
heiil van het college van Burgemeester en Wet
houders mijn vertrouwen te schenken. De
genen, die willen heerschen als dictators en en-
kel en alleen het recht van den sterkste erken-
nen, zal ik, indien --zij hun beledd niet in andere
banen wenschen te leiden, nimmer mijne mede
werking verleenen, zoolang ik in my de weten-
schap draag, dat hun optreden in strijd is met
de waarachtige belangen van Axel en zijn ar-
beddende bevolking.
Den heeren ontzeg- ik eens en vooral het
recht om uit mijn houding by het kermisdebat
de conclusie te trekken, dat ik met de liberalen
door dik en dun zal gaan. Een en ander ver-
eenigt ons, veel houdt ons van de liberalen ge-
scheiden, al zal dit missehien in de Axelsche
gemeentepolitiek niet zoo schrynend tot uiting
komen. Want gij hebt met my de liberalen en
zelfs de katholieken in den oppositiehoek ge-
drongen, al wordt het door ecu man als den
heer Baert, dien ik persoonlijk, niet alleen om
zyn jaren, slechts achting toe kan dragen, niet
zoozeer gevoeld! Het heeft mij dan ook in myn
strijdlust gesterkt, te weten, dat wy een sterke
oppositie kunnen vormen, ook al zal, zooals ik
reeds zed, de scheidingslyn wel eens verder
moeten getrakken, dan het protestantsch-
christelijk bloc.
En waar men hier, naar men zegt te doen
heeft met een raad die niet noemenswaard is
veranderd, daar heb ik slechts verwondering
gevoeld; want, mynheer de Voorzitter, deze raad
is in haar samenstelling duchtig veranderd.
Met een variant op Napoleon zoudt gij
rechtsche raadsmeerderheid moeten uitroe-
pen: „Nog zulk een verandering en het is uit
met onze heerschappijOf denkt gy, by het
verstrjjken van deze vierjarige periode, als het
in uw kraam te pas zal komen weer maar eens
aan te kunnen kloppen by de R. K. Ik meen
dat er reden is voor de R. K. rich niet meer
te laten gebruiken en rich te laten spannen
voor het protestantsch-christelyk karretje. De
R. K. van Axel zyn al tientallen jaren door de
heeren bedrogen, zij zullen naar ik en niet
zonder reden durf hopen o-a. de wethouders-
verkiezing van 1923 onthouden en zich niet
meer laten gebruiken als vazallen straks!
Een moment wil rk dan stilstaan by de dezen
zomer gehouden raadsverkiering. De uitslag
dezer Verkiezing had een beduidende styging
van het totale linksche stemmenaantal tenge-
volge, zonder dat hierby rekening wordt ge
houden met de vele stemmen uitgebracht op
den heer Van de Casteel, die openlijk gepropa-
geerd is als de linksch katholieke candidaat,
en als zoodanig, zeer zeker tot schade van rood
en liberaal werd gekozen. De anti-revolution-
naire fractie keerde in haar geheel ongewijzigd
hier weder, de christelijk-ihistorischen, onder
de valsohe leuze, dat no. 2 voor de kermis was,
wonnen een zetel en aan mij werd een zetel toe-
grewezen, die de Vrijheidsbond verloor. De par-
tijen van links hadden belangrijke overschotten.
De rechtsche groepen kregen alle restzetels.
Het eenige onvrywillige slachtoffer werd om
de straks genoemde reden, de heer Van de Bilt,
daar de R. K. voor een goed deel te kennen
gaven niet met diens beleid accoord te gaan.
Evenwel, ook al ware de heer Van de Bilt
hier teruggekeerd, hij ware het was mij uit
den boezem der anti-revolutionnaire k'esver-
eeniging bekend hier nooit als wethouder
teruggekeerd. My persoonlyk laat dit Siberisch
koud, want noch de heer Van de Bilt voor 4
jaar, als de heer Koster dit jaar, had recht op
een zetel in het dagelijksch bestuur. Men heeft
het onomwonden verklaard en of het nu te dan-
ken is aan de Christelijk-Historischen blijft het.
zelfde, men had den heer Van de Bilt, a's wet
houder, niet meer gekozen.
De heer OGGEL: Dat is een leugen!
De heer 't GILDE: Men had den heer Van
de Bilt niet meer herkozen.
Ik wil hier eens in het juiste licht stellen
hoe valsch en voos in wezen de coalitie is en
hoe weinig de R. K. op de Amti-Revolutionnai-
ren en Chistelijk-Historischen vriendenkring
kunnen bogen.
De VOORZITTER: U moet u niet zoo onpar-
lementair uitdrukken.
De heer OGGEL zou wenschen, dat de Voor
zitter den heer 't Gilde belette aldus vnort te
gaan, de Voorzitter moot le'ding aan de Dehan-
deimg der zaken geven.
De heer t' GILDE vraagt, waarom de heer
Oggel hem zoo telkens in de rede valt. Dat
doet spreker toch ook niet.
(Zie verder het Eerste Blad).
hout,
SCHEEPVAARTBEWtGING
10 November.
Duitsch zeel. Werna, 2030 M3.
van Koningsbergen voor Gent.
Eng. s.s. General Havelock, 2073 M3.,
stukgoed. van Newcastle voor Gent.
Ned. s.s. Noordvvijk, 6050 M3., kolen,
van Penarth voor Gent.
Ned. s.s. Rijswijk, 4738 M3., kolen van
Grangemouth voor Gent.
Duitsch s.s. Bolbek, 4328 M3., ledig van
Velsen voor Ter Neuzen.
Ned. s.s. Johanna. 5882 M3., kolen. van
Dunston \oor Sluiskil.
Fransch s.s. Tetuan 6468 M3., gemengd,
van Rival voor Gent.
Duitsch s.s. Helgoland, 532 M3.. ledig,
van Trangsund voor Gent.
Duitsch zeel. Q, 17)75 M3., hout, van
Trangsund voor Gent.
Duiitsch (zeel. S, 1776 M3., hout van
Trangsund voor Gent.
Deensch s.s. Uffe, 5290 M3., ledig va*
Gent naar Antwerpen.
Eng s.s. Ptarmijgan, 1412 M3., ledig,
van Gent naar Antwerpen.
Eng. s.s. Chrichtoun, 3184 M3., stnk-
i^joed, van Gent naar Lelth. 1
Deensch s.s. Martin Goldschmid, 5926
M3., ledig, van Gent naar Burnt Island.
Eng. s.s. York, 3202 M3.. stukgoad,
van Gent naar Hull.
11 November.
Zweedsch s.s. Kullaberg, 1762 M3.,
aardappelen. van Dantzig voor Gent.
Eng. s.s. Teesburn, 2169 M3., kolen,
van Leith voor Gent.
Eng. s.s. Brookside, 1645 M3,' pekko-
len van Sunderland voor Gent.
Belg. s.s. Jacques Ramet, 539 M3.. le
dig van Brussel voor Gent.
Eng. s.s. Blackcock, 1393 M3. stukgoed,
van Londen voor Gent.
Ned. s.s. Sint Jansland, 6239 M3., ko
len. van Newcastle voor Sluiskil.
Eng. s.s. Glanbrydan, 5364 M3., kolen,
van Swansea voor Gent.
Eng. s.s. Mersey, 2934 M3., stukgoed,
van Goole voor Gent.
Eng. s.s. Tolbolsk, 7536 M3.. vlas van
Petrograd voor Gent.
Ned. s.s. Margaretha, 559 M3., aardap
pelen, van Frederiksund voor Gent.
Eng. s.s. Ordgryfe^ 2728 M3. kolen.
van Swansea voor Gent.
Eng. s.s. Hodder, 2877 M3., stukgoed,
van Gent naar Goole.
Eng. s.s. River Crake, 1892 M3.. stuk
goed, van Gent naar Goole.
Eng. s.s. Falcon, 1910 M3. stukgoed,
van Gent-Ter Neuzm naar Londe.j.
Eng. s.s. Malrfx, 2002 M3., ledig, van
Gent naar Grimsby.
Eng. s.s. Uskmouth, 6585 M3., ledig,
van Gent naar Swansea.
Deensch s.s. Harald, 5532 M3., ledig,
van Gent naar Antwerpen.
Eng. s.s. General Havelock, 2073 M3.,
stukgoed. van Gent naar Newcastle.
Noorsch s.s. Start, 3305 M3., ledig, van
Gent naar Hamburg.
Eng. s.s. Corsca, 7822 M3., ledig, van
Gent naar Immingham.
Eng. s.s. Abbeville, 3783 M3., ledig, van
Gent naar Goole.
Eng. s.s. Dicky, 1425 M3. ledig, van
Gent naar Goole.
Eng. s.s. Madamme Dorette, 2248 M3.,
ledig van Gent naar Goole.
Letl. s.s. Daga.va, 48^0 M3., ledig, van
Ter Neuzen naar MethiJ.
Belg. s.s. Neree,| 640 Mb-, ledig, van
Gent naar Ostende.
Deensch s.s. Wernser, 5006 M3., ledig,
van Gent naar Methil.
12 November.
Eng. s.s. Cormorant, 4993 M3. stukgoed,
van Liverpool voor Gent.
Eng. s.s. Eskwood, 2237 M3., kolen,
van Goole voor Gent.
Eng. s.s. Hunstanworth, 7298 M3.,
len, van Hartlepool voor Gent.
Deensch s.s. Alfa, 2389 M3., vlas,
Stettin voor Gent.
Belg. s.s. Isabella, 1045 M3., kolen, van
Cardiff voor Gent.
Eng. s.s. Lutona, 584 M3., ledig, van
Londen voor Gient.
Fransch s.s. Capiteine Luigi, 8987 M3.,
kolen, van MethiJ voor Ter Neuzen.
Belg. s.s. Sierra Grande, 6568 M3.. kolen,
van Leith voor Gent.
Noorsch s.s. Felix, 5200 M3., kolen, van
Cardiff voor Sluiskil.
Eng. s.s. Jolly Marie, 1037 M3., kolen,
van Richborough voor Gent.
Duirsch s.s. Kaspar, 1825 M3., kolen,
van Barrydock voor Ter Neuzen.
Deensch s.s. Svend P 2, 5420 M3. ledig,
van Gent naar Sunderland.
Eng. s.s. Bronton. 5798 M3.,
Gent naar Immingham.
Ned. s.s. Johanna, 5882 M3.,
Sluiskil naar Dunston.
13 November.
Eng. s.s. Dotterel, 4925 M3.,
van Glasgow voor Gent.
Ned. s.s. Thearto, 3001 M3.,
van Dublin voor Gent.
Noorsch s.s. Navigator, 3605
len, van Breston voor Gent.
Zweedsch s.s. Hildegard, 3319 M3., ko
len, van Ayr voor Gent.
Belg. s.s. Urpeth, 3183 M3., kolen, van
Port falbot voor Gent.
Eng. s.s. Rudmore, 2741 M3., kolen, van
Methil voor Gent.
Belg. s.s. Ady, 576 M3. ledig, van Os
tende voor Gent.
Fransch s.s. Seore, 9729 M3., stukgoed,
van Gent naar Antwerpen.
Amerik. s.s. Sundance, 14668 M3.
van Gent naar Rotterdam.
Duitsche zeel. Unterweser, 2179
pifiet, van Gent naar Oskarsham.
Eng. s.s. Brookside, 1645 M3.,
van Gent naar Rotterdam.
En nr. s s. M'T"v, 2rH'1 M3., sttikcoed,
vaii Gent naar Gau.-
van
ledig, van
ledig, van
stukgoed,
stukgoed,
M3., ko-
ledig,
M3.,
ledig,
