ALGEMEEN NiEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
No. 7482.
63e Jaargaug.
Woensdag 25 Juli 1923
BINNENLAND.
FEUILLETON.
BUITENLA N D.
EERSTE KAMERVERK1EZINO.
Bij de Maandag door het Centraal Stem-
bureau voor de Eerste Kamer te s Oraven-
hage gehouden loting voor de namen der
candiuciatiijisten, is van de groep Zeeland-
Braibant-Limburg-Utrecht de volgende volg-
orde bepaald: 1. C.-H.; 2. R.-K. Zeeland en
Brabant; 3. R.-K. Utrecht; 4. Geref. Staats-
partij; 5a. Vrijz. Dem.; 5b. S. D. A. P.; 6.
R.-K. Limburg; 7. Vrijheidsbond; 8. Anti-
Rev.
Hieniit biijkt dat de Vrijz. 8. U.
A. P. de lijsten hebben verbonden en de
R.-K. die voor Zeeland en Brabant wel, doch
die voor Utrecht en Limburg niet.
DE THOOLSCHE WATERLE1D1NG.
De antiipathie van het gnootste deel der
bevolking tegen de waterleiding is, schrijft
men uit lholen aan de tel., hier opvallend.
Vier van de zeven gemeenten stemden tegen
verpti elite aansluiting, maar onder de bevol
king zijn er nog velen tegen gekant.
In de vier bedoelae gemeenten moeten zij,
die zicih thans reeds aansluiten over vijf
jaar is de aansluiting voor ieder een wette-
iijke verplichting 50 hooger premie be-
talen dan de inwoners der drie andere ge
meenten, wat het aantal deelnemers nog be-
langrijik zal beperken.
De waterprijs wordt niet bepaald naar het
waterverbruik, gelijk in alle groote gemeen
ten, maar naar de grootte der woning. Deze
behoett niet groot te zijn, om alleen voor het
water jaarlijks 50 a 60 te moeten betalen
zonder alle andere er aan verbonden kosten,
wat in dezen tijd van toenemende malaise
een overwegend bezwaar tot aansluiting is,
zoodat dan ook nu reeds tal van beter gesi-
tueerde ingezetenen in de niet-verpliehte ge
meenten de toetreding uitstellen tot het jaar
1928.
GEEN ZOMERT1JD.
In alle gemeenten van het Groningsche
kustgebied is men door onderling overleg
zoo ver gekomen, dat men er in de praktijk
van 't leven geen zomertijd meer kent; niet
alleen de land'bouwende stand richt zich bij
zijn werkzaamheden geheel naar den zonne-
tijd, doch ook, als gevolg van de meegaand-
heid der autoriteiten op onderwijsgebied,
zijn de schooltijden naar dien tijd ingericht.
O k ue uurwe.ken in de dorpstorens die
vrijwel zonder uitzondering aan de kerk-
voogdij toebehooren geven den zonnetijd
aan en bij het regelen der kerkibeurten wordt
eveneens met diien tijd rekening gehouden,
zoodat de bevolking alleen maar als er met
den trein gereisd moet worden of als er aan
't postkantoor zaken te doen zijn, op den of-
fioieelen tijd heeft te letten.
DE VLOOTWET.
Naar „de Tel." verneemt zijn er ernstige
moeilijkiheden gerezen over de eventueeie
uitvoering van de Vlootwet tusschen den
gou'verneur-generaal Mr. Fock en den Mi
nister van Kolonien in Den Haag. De In-
d'ische viootvoogd W. J. G. Umbgrove is af-
getreden, daar van Mr. Fock geen medewer-
xing voor net uitvoeren van de vlootplannen
;S te wachten. De gouverneur-generaal gaf
aan he; departement van Kolonien telegra-
fisch te kennen, in dezen benarden tijd niet
te kunnen meewerken aan het vestigen van
de vlootbasis.
De Minister van Kolonien decide deze
zienswijze niet en het gevolg is geweest de
benoeming van den heer A. F. Gooszen tot
vlootcommandant in Indie, die, naar men
weet, een bekend voorstander van de vloot
plannen is.
DE KATHOLIEKEN EN DE VLOOTWET.
Wij vernemen, dat het bestuur van de
R.-K. kiesvereeniging in den rijkskieskring
's-Gravenhage, dezer dagen een vergadering
zal beleggen, waarin het voor- en tegenslan-
der zal laten spreken over de Vlootwet. Hi t
bestuur zal daarna een motie opstellen.
Het schijnt, dat er in de kiesvereenig;
een sterke actie gaande is tegen de Vloot
wet. Wij hooren tevens verluiden, dat in an
dere rijkskieskringen actie van de Roomsche
kiesvereenigingen te verwachten is. fHbl.).
Roman van Nederland gedurende
den oorlog,
door
CHARLES HUYGENS.
18)
Een der klerken kwam hem waarschu-
wen, dat zijn vader hem beneden wachtte.
Er is een deputatie gekomen van het ma
chine- en stokerspersoneel, mijnheer, af-
dus berichtte hem de oude Govert, die hem
als jongste vofontair hier op het kantoor
had zien komen.
Een deputatie, Govertj, wat kornt die
doen?
Ze komen klagen over de gevaren van
het varen op het oogenblik, mijnheer. U
moet die gevaren niet wegcijferen. Elken
avond kun je in de couranten lezen, dat
er schepen op een mijn zijn geloopen.
Denkt U maar aan de Noordam laatst Die
is er tenslotte goed afgekomen, maar U
weet ook hoe het gegaan is. Ze hebben
mij verteld, dat de kracht van het water,
dat door den stoot op de mijn werd opge-
worpen, zoo groot is geweest, dat ai de
reddingbooten op het achterdek waren ver-
nield. SteX U eens voor, mijnheer, dat daar
menschen waren geweest, of dat zij de
reddingbooten noodig hadden gehad. U
moet er aan denken, mijnheer, al die men
schen hebben vrouw en kinderen, en wat
DE TOESTAND.
Gisteren is te Lausanne de vrede tusschen
de geallieerden en Turkije te Lausanne ge-
teekend. De beteekenis van dit feit voor
de constellatie op den Balkan en in Oost-
Europa is, sehrijft de N. R Crthier
MeermalSn uiteen gezet, maar aan het eind
van onze beschouwing komen wij erop
terug. Om te beginnen valt te constateeren,
dat hiermee de laat.ste oorlog. die na 1914
voortsmeulde, bijkans geliquideerd wordt.
Bijkans, want de vrede tusschen de gealli
eerden en Turkije is al vroeger, op 10
Au.ustus 1920. te Sevres geteekend. maar
alleen nooit geratificeerd Ditmaal heeft
Angoia belang bij een snelle ratificatie,
omdat de geallieerden binnen een bepaalden
termijn nadat Angora dit gedaan heeft, met
hun land- en zeemacnt Levant moeten ont-
ruimen
Het verschil is verder, dat het tractaat
van Sevres gesloten werd met de Turksche
regeering de jure, het tractaat van Lausanne
aangegaan wordt met de Turksehe regeering
de facto, die na het tot stand komen van
den vrede spoedig tegenover het geheele
buitenland ook de Turksehe regeering de
jure zal zijn geworden Tot November 1922
was Constantiuopel de residentie van den
sultan gebleven en bestond daar nog een
regeering, die haar gezag aan hem ont
leende Behalve de Staraboel. een klein
aangrenzend gebied en een auder klein
district om Tsjanak heen, aan den overkant
van de Dardanelles oefende zij geen macht
meer uit. Heel Klein- Azie was onder gezag
van de de-tacto-reaeering. die in April 1920
opgericht was onder den naam van //regeering
van de groote nationale vergadering van
Turkije" en die zich tegen een voor Turkije
vernederenden vrede *erzette. waaTbij Grie-
kenland zich aan de beste haven aan de
Klein-Aziatische kust zou vestigen enz.
Op 1 November 1922 nam de groote
nationale vergadering het besluit om het
Sultanschap af te schaffen en het Chali-
faat, dat daaraan verbonden was geweest,
te laten bekleeden door e^n gekozen prins
uit het huis van Osman Van te voren
had de regeering te Angora al maatregelen
genomen om het bestuur over Konstauti-
nopel bij de eerste de beste gelegenheid
over te nemen. Op 4 November 1922 ver
klaarde generaal Rafet pasja, die deze
maatregelen geleid had, dat hij het bestuur
uit naam van de nationale vergadering aan-
vaard had, zonder zich om de geallieerde
militaire autoriteiten te bekommeren. Dien
eigen dag vroeg Tewfik-pa«ja, de groot
vizier, den Sultan zijn ontslag en deze
laatste verliet kort daarop Konstantinopel
aan boord van een Engelsch oorlogschip.
Tot Ghalief verkoos de vergadering te
Angora prins Abdul-Medzijd, de oudsten
prins in de mannelijke lijn van het huis
van Osman.
Dat zijn, heel kort samengevat de ver-
anderingen, die in Turkije hun beslag
hebben gekregen.
De Zieke Man aan den Bosporus is gezond
geworden door een ijzer- en staalkuur.
Op het tpdstip van den wapenstilstand in
1918 waren 2,700,000 man voor den mili
tairen dienst gerecruteerd. Het leger van
Angoia was later georganiseerd in twaalf
legercorpseu. Het zal nu versterkt worden
gfibeurt dan met degenen, dien ze ach-
terlaten?
Dat is het risico van den arbeid, Go
vert. De kapitein loopt dit net zoo goed
als het minste scheepsvolk. En heb je de
kapitejn hooren klagon?
Beneden gekomen, vond Frank in de
groote zaal zijn vader en zijn mededirec-
teuren achter de groene tafil giezeten.
Daarvoor stond eeen deputatje van de sto
kers, van de machinisten, van de boots-
lieden. Het waren alien menschen, waar-
van Frank wist, dat zij re-ds jaren a elite r-
een in dienst van de maatschappij waren,
menschen met een uitstekenden conduit-
staat, die al heel wat moeilijke en gevaar-
lijke reizen achter den rug hadden. Ziet
U mijnheer, zoo eindigde de woordvoer-
der, juist toen Frank binnenkwam, wij
zeelieden, wij zijn niet bang. Je weet nu
eenmaal, dat wat er ook voor vermijding
van het gevaar gedaan wordt, dat gevaar
toch altijd om en bij je is op zee. Maar
dat is, waarmede de natuur je dreigt. Wat
wij nu zien, dat is, waarmede de men
schen ons dreigen, niet omdat ze nu ons
wilten vernietigen, maar omdat ze de zee
onveilig moeten inaken voor hun vijan-
den. Wij willen varen, mijnheer, maar wij
vragen, dat er beter zal worden gezorgd
en dat wij tenminstk; zeker weten, dat
als wij niet terugkomen, onze vrouwen
en kinderen geen gebrek zullen lijden.
Frank had in vele opzichten bewonde-
ring voor zijn vader, al zou hij hem niet
in alles tot voorbeejd willen nemen. Hij
was een handelsman met een vcrzienden
blik, hij had de stoomvaartlijn geleid al de
moeilijke jaren van haren aanvang, toen
zijn mededirecteuren veelal mcedeloos wa-
met het manschapsmateriaal van Euro-
peesch Turkije dat zich tot aan Adrianopel
uitstrekt. Volgens de bepalingen van
Sevres werd de Turksehe vloot afgeschaft.
Ook die bepaling is vervallen en aan de
sterke strategische stelling van de Darda-
nellen is thans een nieuwe land en zee-
mogendheid in opkomst, die met Sowjet-
Rusland samengaande een geduchte positie
in de Levant en aan den Britschen weg
naar Indie kan verkrijgen.
De Turken zulh*n de conventie over de
Zeeengten, we!l:e van het vredestractaat
afgescheiden is en een paar povere resten
van de /,vrijheid" dier engten voor de ge
allieerden handhaaft, medeonderteekenen.
England zoekt het wat ver oostwaarts met
het oog te richten op een versterking van
Singapore tot vlootbasis. De zorgen kunnen
alras naderbij komen te liggen, om Malta
b.v. Turkije, welks krop gezwollen is door-
dat het op de geallieerden den vrede ge-
wonnen heeft, zal heel wat moeten verande-
ren. voor men he» als een verti'ouwbaren
factor kan beschovwen voor den vrede in
de Levant. Engeland heeft ook geen oogen
blik te vroeg Egypte zelfstandig gemaakt,
waar het naar Turksehe begrippen de rol
van een usuvpatof speelde, hoewel bet
Engelsche bestuur een zegen voor het land
is geweest. Om kort te gaan, zpn de ge-
dachten die bij het sluiten van den vrede
te Lausanna opkomen, allesbehalve troost-
rijk en opbeurend.
Alle naties die over Muzelmansche onder-
danen regeeren, zullen mogelijk op den
duur ervaren dat de Fanislamietische be-
weging, welke onder het zwakke Sultanaat
al een factor van beteekenis was, thans
den ruggesteun heeft van een staat met
vernieuwde en verjongde kracht.
DE CHAOS IN CHINA.
De toistand in China is een tragi-come
dic. Er is in de. hoofdstad geen president
van republick, geen premier, geen minister
van Financien, noeh van Buifcnlandsche
Zaken. Slechts drit andere leden van het
kabir.ef deelen bevt'en uit. Hit parlement
wil \ergaderen, mar er worden geen zittin-
ge.i genouden, omdat het quorum niet aan-
wezig is, terwijl de parlementsleden overal
naar iemand zoeken, die hun geld zou
kunr.en geven. Alle bronnl'n van staats-
inkomsten zijn opgedroogd. NiemanJ wil
regeeren en zich blcotstellen aan de eischen
der troepen en politje, die sinds langen
tijd ge.-n gages hebben ontvangen. D bui-
tenlandsche legaties van China zijn we-
gens geldgebrek opgeheven. De financien
Fiepen totaal in de war. Te Peking vraagt
men zich af, wanneer de troepen in die
stad zullen binnenvallen, ten ejnde van de
banken- en den koopmanstand de gelden
voor Ievensonderhoud af te dwingen, of
wel direct aan net piunderen fje slaan.
In vele provincies vechtcn de troepen on
derling. Opium is een bron van inkomsten
voor de gouverneurs. Overal, in alle stan
ce t en kringen, gebruikt men thans opium.
Wet en orde bestaan niet meer en de on-
genoorzaamhiid aan de larrdwetten treedt
in ale kringen en standen op. China gaat
voor he; oog der gehei le wereld ten onder.
HEV1GE AARDBEV1NG IN
ZUID-CALIFORNIe.
Een aard'beving deed Zondagavond te 11
uur 28 heel het Zuiden van Californie sohud-
den, van Santa Barbara at tot San Diego
en Oostwaarts tot Arizona. De grootste
schade werd aangericht te San Bernardinq,
waar groote stukken van de muren van de
Hall of Record, waar de arclrieven worden
bewaard. naar beneden vielen. Het geheeO
gebouw stortte in. Een deel van het puin
viel door het dak van een belendend huis.
waar een bejaarde man doodelijk v^rd <ge-
wond. Vele muren van andere gebouwen in
dezelfde stad scheurden. In en rondom Los
Angeles bractht de aardbeving een ernstige
paraiek teweeg, vooral onder de patienten
der zieken'huizen en onder de veroordeelden
in de gevangenissen. De matenieele schade
is in deze plaats niet groot. Te Hollywood
wcrden vele inwoners opgeschrikt, doordien
eiectrische alarmbeflen tegen intoraak gin
ger. werken, terwijl de telefoonverbinding
t.delijk werd gestoord.
In andere steden stortten muren in, vielen
sclioorsteenen naar beneden en werden elec-
trische draden afgebroken, maar van per-
soonlijke ongelukken is niets ibekend.
Om 1 uur des nachts werd te San Ber
nardino een tweede, maar lichtere aardschok
waargenomen.
DE DRANKSMOKKELAARS IN
AMERIKA.
De rum-runners hebben thans voor de
eerste maal gebruik gemaakt van traanver-
wekkende gassen, om zich bij een achter-
volging door ambtenaren, belast met de
handhaving der drankwet. aan arrestatie te
onttrekken. Toen enkele ambtenarerr een
auto vervolgden, waarin zij een hoeveel-
Feid verboden dranken vermoedden, werd
eensklaps uit de afvoerpijp van den auto
zoovecl gas uitgelaten, dat, de oogen der
achtervolgende ambtenaren er zoozeer oijn,
van deden, dat zij de achtervolging moes-
ten staken.
DE JUWEELENSTOET TE
ANTWERPEN.
De Belgen, doch vooral de bewoners van
de stad Antwerpen hebben zooals bekend
is een groote vermaardheid verworven in
F.et organiseeren van historische en alle-
gerische feesten, zoowel slag van gecos-
tumeerde optochten.
Dit jaar in de maand Augustus n.l. op
12, 15 en 19 Augustus zal een optocht,
gehouden worden ter eere van den weder-
opblcei der diamant-industrie, waaraan de
ontwerper den naam van „Juweelenstoet"
geschonken heeft.
Op de namenlijst der praalwagens (waar-
van de kleinste 10 meter hoog zal zijn).
die in den stoet zullen meerijden, vindt man
o.m.;
Mijnontginning in Zuid-Afrika; Congo-
leesche diamantvelden, Lodewijk van Berc-
ken (1476) toont het volk de door hem
gevonden slijpwijze van diamant, episode
uit den vroegeren Oosterschen juweelan-
h and el, verkoop van kostbaarheden in een
Chineesch paleis van een Manderijn; de
schatten der Aarde, voorgesteld door da-
m^s, gekleed in tojietten in de kleuren
van alerlei soorten diamanten gegarneerd
met edelgesteenten. Biehalve die praalwa-
ge.is zulien eenige honderden wagentjes,
draagkoetsji'S enz. meegevoerd worden.
Het aantal gecostumeerde personen Feioopt
c.a. 2000, Dan zal ook rneegewcrkt worden
door 600 paarden, olifanten, kameelen, os-
se.i, zebra's e.a.
De kosten worden gedragen door de
handelaren. Zij en hun dames zijn de hoofd-
personen in den stoet, terwijl de w rklie-
den voetgangers, enz. zullen voorstellen.
Aan dei l el. correspondent vcrtelde die
he.T Willem van Rijswijck, algemeen secre-
taris der Juweliersvereeniging het vol
gende:
Wat wij met dezen Juweelenstpet voor
hebben, of liever, hoe het idee in de wereld
is gekomen, dat zal ik u eens haarfijn gaan
verteilen: In den diamanthandel, die te
Antwerpen uit ruim zestig procent vreemde-
lingen bestaat, waren er sedert fang al ve
len, die meende-n, dat zij wel eens aan
deze stad een tastbaar, een blijvend bewijs
mochten geven van hun dankbaarheid voor
de zoo guile gastvrijheid, die zij in de stad
der Sinjoren genieten. Men sprak al over
een kunstwerk, over een monument, over
een of andere stichtingToen hebben
ren en het hoofd lieten h an gen. Ook bij
het uitbreken van den oorlog Frank
had het onmiddellijk gemerkt toen hij uit
Berlijn thuis kwam was hij de drijvend
kracht geweest, de man, die om alles dacht
en die geen bezwaren achtte. Frank's vader
was de zestig toch al ruim gepasseerd, en
menigmaal in die vermoeiende <erste dagen
van de.i oorlog, toen maatregelen dienden
te worden genomen van allerhan-
den aard, voorzieningen dienden' te
wore'ei getroffen naar allerlei rjchting,
was Frank 's avonds, als hij het al laat
dacht van het kantoor weggegaan, terwijl
daarboven in de werkkamer van den ouden
heer nog licht branddc en nog de gestagen
van drie, vier zijner helpers zich bewogen
om hem ter zijde te staan. Maar de wijze
waarop zijn vader de bijzondere omstan-
digheden Van den toestand niet inzag, be-
viel Frank niet. Hij wist tevoren, dat di kla-
gers weinig zouden hebben te verwachten
zoolang zijn vader, ondanks het hem en
zijr.e.i mededirecteuren toikomende grzag.
vrijwel alleenheerscher was of zich voelde.
Zie je mannen, zoo richtte hij zich tot
hen, jelui moet alien bedenken, dat e'e tij-
den moeilijk en zwaar zijn, Je moet eens
zien naar Belgie, een klein land als wij,
dat niet anders wilde dan neutraal blijven!
Hoe is het Belgie vergaan! Als je nu al
naar het land ziet, dan is het bijna geheel
te pletter geloopen, steden zijn platgebrand,
manr.en zijn bij duizenden gi sni uvd J, vrou
wen en kinderen zijn weggevoerd, Zoo had
het ons ook kunnen gaan, zoo zou het ons
gegaan zijn als wij niet een kundige Re
geering hadden gehad. Maar nu moeten
wij toonen, dat wij alien kerels zijn. Wij,
mijn mededirecteuren en ik, wij blijven toch
anderen en ikzclf gezegd: „Gij sluit u
maar op in uw ivoren torens, in de magni-
fieke en grandjooze clubpaleizen, die ge
u ijelven gebouwd hebt. Komt eens in direct
contact met de bevolking toont uzelven
eens, omringd door al den luister van uw
vak. Ge wilt een kunstwerk geven, dat
komt in een of ander museum terecht, waar
niemand er naar kij'kt, of een monument,
wat iedereen voorbijloopt. Weet ge wat?
Geeft een cadeau aan de bevolking, waarbij
he, 1 deze bevolking wat verdienen kan."
En zoo werd het idee van den optocht der
juwe. len geboren.
En nu ging Van Rijswijck aan 't cijferen:
Laten er, en dat is niet te zwaar bere-
kend, vijfhondird duizend vreemdelingen
voor dezen stoet naar Antwerpen komen
en laat ieder hunner slechts veertig frank
verteren. Zoo wordt dan twintig millioen
in onzie stad gebracht. Wat is een stad an
ders dan een groote winkil? Op deze twin-
tig millic-en neernt de Sinjoor zeker zestig
procent winst. Blijft voor hem over: zui-
ver twaalf millioen. Welnu, welk ander ge-
schenk zou voor de Antwerpsche bevolking
twaalf millioen waard kunincn zijn.
En aan uw stoet werken natuurlijk ook
de Hollandsche firma's mee?
Wel tweehonderd! En ik verzeker u, dal
zie niet de minst enthousiasten zijn. Zondei
van de Hollandsche leden van den A. D. B,
te spreken, die zich in massa komen aan
bieden om in den optocht te figureeren. Gij
zult ze zien. Gij zult onder de ,J>hahs'', dt
„Doge's", de ,,Mamarijnen"de rajan s
oe „sultans", de ,imperators"die binnen
een maand de gasten van Antwerpen zullen
zijn, de chefs van al onze groote Holland
sche firma's, met hun vrouwen, en Joch-
ters zien defileeren; alien op eigen kosten
in de weelderigste gewaden uitgedorst,
naast hun Poolsche, hun Russische, hun
Tsjecho-Slovakische en hun ras-echte Sin-
joorsche vakbroeders. En ik verzeker u, dat
ze niet het geringste bewijs van hun dank
baarheid en gehechtheid aan onze stad zul
len geven, door voor een dergvliike kurwei
het eigen lijf beschikbaar te stellen. Drie-
maal zes uren lang doge van Venetie of
scessoehoenan van Djokjakarta spelen, in
de brandende zonik denk zoo, dat daar
wel zoo iets als het groot-kruis voor moed
en zelfopoffering aan verdiend zal zijn.
En laat ons dan nogp hopen op de bran
dende zon, zei ik, terwijl ik m'n paraplu
losdeed om af te stappen. A. M,
WAAR DE WHISKY AAN ALLE
KANTEN BINNEN DR1NGT.
Volgens de „Daily Telegraph'' heeft de
Amerikaansche dokter Hubbard in een rap
port \erklaard dat 't drankviibod een stir-
ke stijging van het sterftecijfer heeft ten-
gevolge gehad, daar vele personen door
he. g.bruik van methvl-alcohol vergiftigd
woraen.
Voorts ipgt het; rapport, dat de Jron-
kenschap tal van sfachtoffers maakt, de
dranklokaliteiten zijn wel gesloten, maar de
eigenaars hebben in hun kelders distillcer
derijen ingericht.
Dr. Hubbard eindigt met te zeggen, dai
werkilijk Jrooglegging iets onmogilijks is
de whisky dringt voortdurend en aan alh
kanten de Ver. Statjen binnen en het land
is nog geen oogenblik „droog" geweest
VOOR 200 MILLIOEN GOUDMAi
ONTVREEMD.
Uit Warschau wordt aan het „J,
gem eld, dat onbekend gebleven misda. ,;rs
uit de Kathedraal te Gniezno (in F sen)
verschillende gouden schalen, ecu -<>n-
strans, een reliquiekas van goud. ingeiegd
met edelsteenen en welke 'net hcofd bevatte
van St. Adalbert, Polens Beschennh. e,
gestolen hebben.
De bandieten namen de vlucht in een auto,
De geroofde voorwerpen werden v Tn
oorlog al op een waarde van 200 ien
goudmark gescliat.
ook op onzen post. Als jc het mij eerlijk
vraagt, mannen, dan zou ik liever de heele
zaak sluiten, wij verdienen op dit oogenblik
niet alleen geen geld, ntaar wij verliezen,
elken dag meer. Als wij de Zaak sloten.
waren onze exploitatie-kosten verdwenen.
en wij konden het heusch wel "eenige
jare.t uitzingen. Maar het Nederlandsche
belang eisctit, dat wij varen, dat wij de
verbinding onderhouden met onze kobnien,
dat wij onze driekleur op de zeeen laten
zien. Zie je, ntannen, ons devies inoet voor
alien zijn, dat wij onzen plicht blijven
dc-en, ondanks de omstandigheden, jilui de
jou^e.i, wij den onzen. De directie behar-
tigt jelui belang door den arbeid der maat
schappij voor te zetten, jelui moet nu de
maatschappij steunen met het beste wat je
hebt. Op dit oogenblik kunnen wij over ver
hooging van uitgaven niet denken1, wij
houJe.i ons toch al met mocite staande
onze aandeelhouders zullen zoo strahs hoo-
re.i, dat zij geen winst of bijna geen winst
krijfeen. Denk je, mannen, dat ik ook niet
l.e\rer werk voor veet geld dan coor weinig
of niets zooals nu het geval zal zijn. Hoor
je me klagen, doe ik minder werk. Ik vraag
daarvoor geen tevredenheid of belooning,
maar ik geloof, dat ik hetzelfde mag eischen
van anderen.
Als bijna altijd, kwam Frank ook nu
onder de suggestie van z'n vader. Als je
hem daar met zijn nobelen grijzen kop
zag staan, in hun ejgen taal sprekendc
tegt-n het scheepsvolk, dan zou je, Frank
erkende het opnieuw, bijna gaan geloov.n
dat hij meende wat hij zeidc. O, zijn
vader was te goeder trouw, maar hij wist
toch even goed, dat het niet hetzelfde is
of je, loch al in overvbed levende, een
stuk van je dividend, van j£ winst moet
afstaan dan wel elk oogenblik gevaar
ioopt je leven te verliezen en Ji-genen,
die je lief zijn, onbezorgd achter te laten,
Met een weinig voldaan gevoel g'mg
Frank, dien middag huiswaarts. Zooals hij
verwachtte, had het voorstel, dat Gunther
hem strikt vertrouwelijk had gedaan, een
scherpe discussie tusschen zijn vader, zijn
mededirecteuren en hem zielf uitgelokt. zij
hadden als handelslieden slechts de winst
in vooruitziicht gezien, hij had op den
naam van ce maatschappij nadruk gilegd.
Doe wat U wilt papa, zoo had hij betoogd,
maar U krijgt mij niet tot iets, wat in net
nadeel van ons land kan zijn. U hebt daar
straks zoo welsprekend van Uw eigen
scheepvolk geeischt, dat zij het gevaar voor
hun leven niet zouden achten, waar het be
lang van ons land daarmeje kon zijn ge-
diend, wilt U nu Zt'lf dit landsbelang ge
heel uit het oog verliezen, terwijl het voor
ons toch alleen gaat om een luttele, b trek-
kelijk luttele winst.
De oude heer had geprotestcerd. Lutt le
winst, jij hebt gemakkelijk praten, Frank
Ik ben president, zoostraks moet ik in
de vergadering ons beLid verdedigen, den
menschen duidelijk maken, dat ze an dii
jaar zoo gced als geen cent dividend zullen
zien, omdat de weinige winst, die er is.
noodzakelijk voor afscnrijvingen moet wor
den gebruikt. Jij kunt van luttele winst
spreken. Maar bedenk dan wel, a's wij
een dergelijke transactie met Dnitschland
sluiten, zal Duitschland op den duur ons
dankbaar zijn.
(Wordt vervolgd).
1SCHE
MCBBHKS&U 'J lOBHDBin
EMKi-U
