ALGEiEEH NiEUWS- En ADYEBTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAAfMREN.
No. 7317.
Woensdag 28 Juni 1922.
70e Jaargang,
BIN1ENIAND.
B U I T E N L A NIT
FEUILLETON.
■MHHHHHKEfflanaBSHHBflMHBUUMRnSaHMnNBSM,
1
DE MOORD OP MINISTER RATHENAU
De Minister van Buitenlandsche Zaken,
jhr. mr. dr. Van Karnebeek, heeft aan on-
zen gezant te Berlijn, baron Gevers, ver-
zocht, namens de Nederlandsche regeering
deelneming te betuigen aan de Duitsche
regeering over den op Minister Rathenau
gepleegden moord.
GEWETENSGELD.
Ten behoeve van 's Rijks scliatkist is
o.m. ontvangen bij den inspecteur der di-
recte belastingen enz. te Purmerend
f 10.858.25 wegens te weinig betaalde in-
komstenbelasting en verdedigingsbelasting
II.
EEN TELEFOONKABEL.
ENGELAND NEDERLAND.
Naar de „Standaard" verneemt, zal cie-
zer dagen een aanvang vvorden gemaakt
met het leggen van een kabel tusschen ons
land en Engelnnd. 'ten dienste van het
telefonisch verkeer. Deze kabel zali bij
Domburg op Walcheren in zee vvorden
gelegd. Meerdere Engelsche ingenieurs
vertoeven daarvoor op dit eijand ora in
samenwerking met de Nederlandsche in-
genieurs de werkzaamheden te regelen.
Dit is de eerste telefonische verbinding
met Engeland vvelke tot stand zal komen.
DEPARTEMENT VAN BUITL. ZAKEN.
Prof. Mr. Straycken benoemd tot lid van
den Raad van Bijstand.
De Minister van "Buitenlandsche Zaken
heeft benoemd tot lid van den Raad van
Bijstand van de directie van Economische
Zaken van het Departement van Buiten
landsche Zaken den heer Prof. Mr. A. A.
H. Struyken, lid van den Raad van State.
DE TABAKSWET.
Bepalingen voor Juli.
Onder verwijzing naar het medegedeel-
de in de Nederlandsche Staatscourant van
26 en 27 Mei 1922, wordt ter kermis
gebracht, dat sigaren, die niet stuksge-
wijs zijn gezegekl, doch die door fabri-
kanten op of na 1 Juni 1922 zijn afge-
leverd in van zegels voorziene verpak-
kingen van 25, 50 en 100 stuks, en voor
zoover wettelijke toegelaten, in verpak-
kingen van 250 stuks, door kleinhandela-
ren ook gedurende de maand Juli 1922
los mogen vvorden verkocht en afgeleverd,
mits het op de verpakking voorkomende
belastingzegel, dadel'ijk nadat die verpak
king ledig is, wordt vernietigd door ver-
wijdering van het zegel of althans van
dat gedeelte, vvaarop de kleinhandelsprijs
voorkomt, de hierbedoelde sigaren mogen
echter niet door kleinhandelaren buiten
de van zegel voorziene verpakkingen vvor
den in voorraad gehouden.
Het vorenstaande geldt ook ten aan-
zien van verkoop op markten, enz.
Ook fabrikanten-winkeliers die onthef-
fing hebben verkregen van het bepaalde bij
artikel 23, tweede lid, en artike{ 40 der
Tabakswet, mogen gedurende de maand
Juli 1922 niet stuksgevvijs gezegefde losse
Sigaren uit hun winkel afleveren, ook al
mocht hun in de verleende ontheffing de
verplichting zijn opgelegd ora vanaf 1 Ju
ni 1922 sigaren niet anders dan stuksgewijs
gezegeld te verkoopen of in voorraad te
hebben uit van zegel voorziene verpak
kingen, tervvijl het zegel moet worden ver
nietigd, zoodra de verpakking ledig is.
Fabrikanten-winkeliers, die eene aanvra-
ge om ontheffing van de bepalingen der
opgemelde wetsartikelen hebben ingediend
waarop nog niet is beslist, mogen evenzeer
op den evenbedoelden voet niet stukgewijs
gezegelde sigaren gedurende de maand Juli
1922 afleveren.
De Patient van dokter
Vincent.
door
HAEDON HILL.
(Geautoriseerde Vertaling.)
33) m imMm—
bAls hij een patient van dokter Tyzard
was, zou ik dit niet mogen doen," iegde
hij aan Clarice uit. „De etiquette is zoo
iets subtiels en ingewikkelds. Het is beter
om een patient maar te laten sterven bij
gebrek aan oordeelkundige hulp, wanneer
hij of zij eigenlijk een anderen dokter heeft.
Maar het spijt mij voor u, freule. U zult,
niettegenstaande uw vooroordeel, aan wal
inoeten gaan. Maar ik kan den kerel zijn
verzoek niet goed weigeren."
„Och natuurlijk. Verbeeld u, dat u om
mijnentwil uw hulp zou weigeren," riep
Clarice uit, verschrikt bij die gedachte.
De man wachtte hen reeds op het strand,
en zoodra de boot over het zand schuurde,
trok hij het vaartuig met zijn groote bruine
handen op het droge. Hij was een forsche
man, als matroos gekleed en kon niet ouder
zijn dan een jaar of veertig. Zijn gelaat
was bruin en verweerd en ten deele bedekt
door zijn lange haar, dat bijna in zijn
oogen viel en door een ruigen baard. Zijn
prachtige, krachtige gestalte trok Cosmo's
aandacht, maar de jonge dokter vond het
onaangenaam, dat de eilandbewoner hen
niet recht durfde aankijken, maar zijn blik
aanhoudend afwendde.
„De boot ligt veilig, dokter", zeide hij,
haar nog een tlink eind het strand optrek-
kend. „(J moet hier vlak bij wezen."
Hij keerde zich om en ging hun vooruit.
De aandacht wordt er uitdrukkelijk op
gevestigd, dat zij, die van deze gunstige
bepalingen misbruik zouden maken, ge-
vaar loopen, dat de hun op grond van ar
tikel 88a der wet verleende ontheffing
niet wordt verleend, terwijl zij, wien een
zoogenaamde markt- of ventvergunning is
verleend, bij misbruik als bovenbedoeld,
op intrekking dier vergunning hebben te
rekenen. (St. Crt.)
De firma J. Baars en Zoon, die sigaren-
fabrieken heeft te Krommenie, Wagenin-
gen, Cuyck aan de Maas en Venray, deelt
mede, dat zij genoodzaakt is gevveest, Jjp-
gen 1 Juli ongeveer 500 sigarenmakers op
te zeggen, tengevofge van gebrek aan ban-
derolles.
De eerste zending bandjes, welke de
firma heeft ontvangen, Is reeds verwerkt.
Zij heeft nog tal van orders loopen, maar
aangezien de sigaren nat moeten zijn, als
de bandjes er om gedaan worden, kan
zij niet doorvverken, zoolang zij haar twee
de zending niet ontvangen heeft. Tele-
grammen en brieven aan den Minister zijn
tot nu toe zonder resultaat geoleven.
Blijkbaar worden de zegels te Haarlem
in volstrekt onvoldoend aantal aangemaakt.
Zoo heeft de firma den 29sten Mei een
klein partijtje zegels besteld vOor gekor-
ven tabak. Deze zijn 23 dezer te Kromme
nie aangekomen, geadresseerd aan den
ontvanger aldaar. Dit moest echter zijn
Wormerveer en daarom konden de zegels
niet aan de firma afgegeven worden, er
moest eerst over geschreven worden naar
Haarlem.
Het jjestuur van den Nederl. R.-K. Mid-
denstandsbond heeft aan de candidaten
van de R.-K. Staatspartij voor de Tweede
Kamer, die voor een verkiezing ernstig in
aanmerking komen, een brief van den vol-
genden inhoud gezonden:
Wij achten ons verplicht in het belang
vaii den R.-K. middenstand mede te dieelen,
dat in middenstandskringen groote bezwa-
ren worden ondervonden door de invoe-
ring van de Tabakswet, en verzoeken u
daarom beleefd en dringend, bij eventueele
aanvaardir.g van het lidmaatschap van de
Tweede Kamer mede te werken tot onT
middellijke zoodanige reorganisatie van dc
wet, dat de huidige bezwaren worden on-
dervangen.
RUSSISCH BEZ1T.
Van de hand van den heer P. A. Toxo-
peus te Groningen is een brochure, waar-
in deze heer, secretaris van het Grpningsch
Comite voor „Russisch bezit", een plan
ontvouwt om voor de bezitters der Russi-
sche obligatiehouders de mogelijkheid te
openen hun stukken in te wisselen tegen
aandeelen van een met Regeeringstoezicht
op te richten Ned. landbouw-kolonisatie-
maatschappij in Rusland, die uit de aan
haar komende pacht-opbrengst rente en
aflossing der obligaties zou moeten betalen.
EEN PESS1MISTISCH GELD ID.
Op het tweedaagsch congres te Am
sterdam door den Ned. R. K. Bond van
Overheidspersoneel gehouden, heeft Vrij-
dagmiddag het R. K. Kamerlid, de heer
J. van Rijzewijk, president van "het R. K.
Vakbureau te Utrecht, een zeer pessimis-
tische redevoering gehouden. Hij achtte
zich verplicht eenige woorden van diepen
ernst tot de aanwezigen te spreken, zulks
in .verband met de alomheerschende en
steeds toenemende malaise in alle vakken
en bedrijven. „Donkere wolken", zeide hij,
„pakken zich saam, op verbetering van
den toestand der industrie kan voorloo-
pig niet worden gerekend," zoodat be-
zuiniging het eenige praktische middel
moet zijn. Reeds werden in een groot
aantal particuliere bedrijven de loonen be-
-
Door het biezenveld voerde een flink hard
pad, dat een weinig hooger lag dan het
moeras, naar net huis, De hut was vlak
tegen de rots aangebouwd, zoodat er maar
drie wanden noodig waren. Zij was zeer
ruw opgetrokken uit groote, onregelinatige
steenen, maar scheen stevig in elkaar te
zitten en al heel oud te zijn.
De zware eikenhouten deur stond open,
en de eigenaar van deze eenzame woning
wenkte Clarice en Cosmo om hem te vol-
gen. De huiskamer, waar ze nu bmnen-
traden, zag er gezelliger uit, dan men in
een dergehjk oord zou durven verwachten.
en er stonden een paar antieke meuoel-
stukken in, die het hart van een verza-
melaar sneller zouden hebben doen klop-
pen. De steenen vloer was gedeeitel'ijk
bedekt met nu tot op den draad versleten
Indische kleedjes, die echter groote waai-
de hadden. Op een soort rustbank, die
vlak bij de haard was geschoven, waarin
een houtvuurtje lustig opvlamde, lag een
magere uitgeteerde vrouw, die wanhopig
kermde.
„Stil maar, moeder, ik heb een dokter
bij me, die net langs voer. Schei dus
maar uit met dat gejank," zeide de man
ruw. „l>ie knapt je in een paar dagen
weer op".
Cosmo ging naar het bed en deed de
patiente een paar vriendelijke vragen, die
hem al dadelijk overtuigden, dat zij leed
aan een acufen aanval van rheumatiek,
die ongetwijfeld veroorzaakt was door het
moeras, waar ze zoo dicht bij woonde. Zij
bleq¥ echter verzekeren, dat ze al jaren-
lang ziek was, nu eens werd de pijn hevi-
ger en dan weer minder. Nooit was zij
geheel zonder pijn en soms kon zii het
bijna met uithouden.
„Een chronische rheumatische aandoe-
ning van de gewrichten," zeide Cosmo, die
langrijk verlaagd, loonsverminderingcn van
groote beteekenis, en zijn tal van werk-
krachten in verschillende nijverheidsonder-
nemingen ontslagen. Het was den heer
Van Rijzewijk bekend, -dat binnenkort tal
van groote werkgevers opnieuw tot loons-
verlaging en verlenging van den arbeids-
duur zulien overgaan, een maatregel, die
ook met betrekking tot het Rijks- en ge-
meentepersoneel, dat was hem bekend,
bij de autoriteiten ernstig in overweging
is. Wat de vakbeweging betreft, de spre-
ker was van oordeel, dat die naar hoog-
ste macfntspunt heeft bereikt, De leden
der vakvereenigingen bedanken in groot
aantal voor het lidrfpatschap, een \er-
schijnsel, waar te nemen bij de vakbewe
ging van alie richtingen. Volgens hem ligt
de oorzaak daarin, dat de vakvereenigingen
op financiee! gebied voor de leden "niet
meer kunnen doen waartoe zij in de oor-
logsjaren in staat waren. De kassen zijn
uitgeput, rfuizenden zulien op Tien publie-
ken onderstand zijn aangewezen. Spreker
heeft, zei hij, dat pessimistische woord
willen spreken, om te waarschuvven voor
de hoogst ernstige tijden, die ons te wach-
ten staan.
ONTWERP WACHTGELDREGELING.
De Telegraaf publiceert het ontwerp-
wachtgeldregeling voor burgerbjke rijks-
ambtenaren, geldend voor ambtenaren w'ien
eervol ontslag wordt verleend wegens op-
heffing hunner betrekking of wegens het
overbodig worden van hun werkzaamhe
den, voor zoover zij niet in de termen van
pensioen vallen.
Voor ambtenaren wier ambt een hoofd-
betrekking vormt en wier werkzaamheden
van dien aard zijn, dat redelijkerwijze voor
hen een gelijkwaardige positie anders dan
in openbaren dienst niet binnen een re-
delijken termijn te verkrijgen is, wordt een
wachtgeld toegekend gedurende een tijd-
vak gelijk aan zijn diensttijd. Het bedraagt
in de eerste dyie mdanden de laatstelijk
genoten wedde, en daarna voor de kost-
winners van een gezin 70 pet. en voor
de anderen 60 pet.
Aan de overige ambtenaren wordt een
wachtgeld uitgekeerd gedurendq7 3 maan-
den ten bedrage van de laatstelijk geno
ten wedde. Aan kostwinners wordt daar
na nog een uitkeering; gedaan van 70 pet.
gedurende een maand voor ieder jaar door
hem volbrachten diensttijd met een maxi
mum van een jaar.
MAATSCH. VAN NIJVERHEID EN
HANDEL.
De Vrijdag door bovengenoemde Maat
schappij te Rotterdam gehouden algem.
vergadering is door den voorzitter, den
oud-minister Posthuma, geopend met een
rede over „Patroon zijn", waarin hij een
pleidooi meld voor het ouderwetsche be-
grip patroon. Niet in dezen zin, dat wij
weer terug moeten verlangen naar die
goei'ge, aartsvaderlijke patronale verhou-
ding, die werkgevers en werknemers als
een soort van gezin deden leven. Maar zoo
bedoeld dat de - patroon, vooral ook in
dezen malaise-tijd moet trachten de eco
nomische positie van zijn werknemers zoo
sterk mogelijk te maken en de sociale om-
standigheden zoo goed als het kan. Of
spr. dan nooit gehoord heeft dat men
geen veeren kan plukken van een kikker
en dat waar niet is, zelfs de keizer zijn
zijn recht heeft verloren? Als de om-
standigheden werkelijk zoo zijn dat er
niet meer is in een bepaalde onderneming,
dan houdt elke mogelijkheid op, doch zoo
is het nog niet met alle ondernemingen
gesteld, en welke ook de toekomst zal
zijn, in het ten gronde gaan van alle
ondernemingen geloof ik niet. De hooge
gedachte van den patroon moet nu deze
wezen, dat hij zich verantwoordelijk voelt
nu klaar" was met zijn diagnose. „Het
eenige wat ik doen kan, is je iets pijri-
stillends voor te schrijven, maar hoe krijg
je- de medicijn hier?" vroeg hij, zich tot
de man wendend. ,,Je kunt van hier uit
alleen maar per boot Rockhaven bereiken,
nietwaar?"
„Ja", was het antwoord. „Ik ga meestal
Zaterdags boodschappen doen. Er is geen
weg en geen pad, dat je binnen het uur in
de stad kan brengen."
Clarice, die zich bescheiden op den
achtergrond had gehouden, kwam nu naai
voren en kwam aarzelend met een voorstel.
„\Vij zouden de medicijnen misschien
zelf wel kunnen brengen, als u morgen
ten minste tijd kunt vinden om den tocht
te ondernemen."
„Natuurlijk", stemde Cosmo gretig toe.
„Morgenmiddag zulien we dus terugkomen
en dan zal ik iets geven dat de pijn doet
bedaren. „Hoe is je naam ook weer, juf-
frouw
De man antwoordde voor haar: „Pil-
cher, dokter," zeide hij. ,,Sam Pilcher ben
ik en zij, mijn vrouw zijnde, is dus van-
zelf juffrouw Pilcher, als u er niets tegen
hebt.".
„Pilcher zal wel even goed zijn als elke
andere naam," zeide Cosmo kortaf. „En
als je ons nu wilt helpen om de boot
af te duwen, dan gaan we nu maar."
Dit bevel werd met graagte opgevolgd.
Pilcher bracht hen weer naar het strand
en had spoedig de boot weer vlot, tot
het einde toe bewaarde hij het stilzwijgen
en hij bleef hen van zijn eenzame plaats
op het strand nazien tot ze om den land-
rug "verdwenen waren.
„Hebt u dat grappige kleine jongetje ge-
zien, toen u in de hut was? Hij had schit-
terende bruine oogen en was heel donker;
van achter een gordijn zat hij naar ons te
voor het wefzijn van zijn werknemers,
ook al hebben deze zich nationaal en in-
ternationaal georganiseerd om voor wat
zij de rechten der massa achten op te ko
men.
Vervolgens werd door prof. dr. H. W.
C. Bordewijk uit Groningen een inlei-
ding gehouden over de vraag; Is het,
om tot herstel van het financieele even-
wicht te geraken, voldoende, indien het
totaal der uitgaven op de eerstvolgende
Staatsbegrooting met honderd millioen gut-
den verminderd wordt, zooals gevraagd
is in het adres der centrale commissie voor
bezuiniging.
Hij wees in zijn betoog o.a. op de
aanzienlijke supp. begrootingen (voor die
van 1920 niet minder dan 93 tot een ge-
zamenlijk bedrag van ruim 379 millioen)
en kwam tot de conclusie dat zelfs het
100 millioenplan geen afdoende sanee-
ring van de staatsfinancien kan brengen.
Gebroken moet worden met het veelvul-
dig blijkens de suppletoire wetten te laag
schatten van de uitgaven en daartegenover
het optimistisch te hoog aanslaan van de
verwachte inkomsten.
Een uitvoerige discussie vojgde.
Het belai^grijkste daarvan was een kort
woord van den thesaurier-generaal van het
Departement van Financien, den heer Trip,
die den minister van Financien op dezen
bijeenkomst vertegenwoordigd.
Deze spreker betoogde p.a. dat het
staatslichaam financieel ziek is.
De schatkist is aangetast door de bacil
den schijnrijkdom. Zij, die door haar zijn
aangetast, nemen schijn voor werkelijk-
heid en denken, dat er sprake van kan
zijn na vijf jaren oorlog zich nog grootea
uitgaven te veroorloven.
Er is een kentering te constateeren in
de denkbeelden maar doortastend hande-
len zal van de overheid moeten uitgaan.
Spreker heeft vertrouwen in het gezond
/erstand van het Nederlandsche volk. Het
zal beseffen, dat het straks niet gaat om
reactie of democratie, maar om de positie
van den Nederlandschen gulden. Een waar-
schuwend voorbeeld ligt voor ons over
onze Oostgrens. Ook als de eerste stappen
gezet, zijn, zal "de weg nog lang en
moeilijk wezen. De oezuiniger ontmoet
op zijn weg allerlei groepen die overtuigd
zijn van de noodzakelijkheid van bezuini
ging maar voor concrete toepassing van
bezuinigingsmaatregelen terugdeinzen.
De eenige mogelijkheid om tot bezuini
ging te komen is doorzetten en vasthouden
aan de groep van. hen die inzien, dat men
door zich op te O'fferen, door hard te wer
ken door soberheid en kapitaalvorming er
slechts komen kan. Deze groep dient ver-
sterkt te worden. Het is de verdienste der
Maatschappij voor Nijverheid en Handel,
dat ze tot die versterking me'dewerkt- Als
zij voortgaat dp dezen weg, zal zij helpen
aan de veroetering der volkswelvaart, aan
ons economisch herstel. (Luid en langdurig
applaus).
DE TOESTAND.
Hoewel het gebruik van groote woordefl
na een opzienoarende gewelddaad als het
uit den weg ruimen van Minister Rathenau
begrijpelijk is, gelooven wij niet, schrijft de
N. R. Crt., dat men kan zeggen, dat de
Duitsche republiek nu in gevaar is. De
toestand aan het binnenlandsche front,
waar republikeinen en monarchisten met
elkaar in gestadigen positie-oorlog zijn,
zal er nauwelijks door veranderen, en men
mag het springen van een zvvaar geladen
mijn aan dat front nog niet beschouwen
kijken", zeid Clarice. „Hij scheen erg
veel belang te stelien in uw behandeling en
als het niet al te afschuwelijk was, zou
ik bijna zeggen, dat hij het grappig vond
om zijn moeder pijn te zien lijden."
Maar Cosmo antwoordde achteloos, dat
hij het ventje niet gezien had. Hij was te
zeer verdiept geweest in zijn onderzoek van
de oude vrouw, om nog voor iets anders
oogen te .heoben. En hij kon toch ook
vooruit niet vermoeden welk een invloed
ten goede die schitterendet oogen zouden
hebben op het lot van hem en van het
meisje, dat hij liefhad.
HOOFDSTUK XXL
Gereed tot den sprong.
Den volgenden morgen ontmoette Cos
mo toevallig Bilfl Jessop op straat, en
vertelde hem van zijn avontuur in de hut
bij het rietland. De stuurman van de red-
dingsboot luister met een flauwen glim-
lach.
„Dus nou hebt u Sam Pilcher leeren
kennen,'.' zeide hij. „Nou kwaad ^al hij u
niet kunnen doen, zoo lang u geen man-
denwerk van hem koopt. Want dan zal hij
u leelijk afzetten."
,,Wat woont hij in een onherbergzaam
oord. Vreemd, dat hij geen huis hier in
het dorp heeft en dan iederen dag per
boot die biezen gaat snijden. Het is hard
voor zijn zieke vrouwi om daar in dien nat-
ten boel te moeten wonen."
jessop trok op zeemansmanier zijn broek
omhoog en ankerde toen tegen een blin-
den muur.
„Weet u wel wie die vrouw is, dokter?"
vroeg hij met een knipoogje. „Nou, dat zal
ik u eens vertellen, omdat u zooveell be
lang in die familie schijnt te stelien, Be-
halve de dokter in het „Zeerooversnest"
als het oegin van een doorbraak. Wanneer
de Duitsche regeering "buitengewone maat-
regelen gaat nemen om de „veiligheid van
de repuoliek te verzekeren" dient men uit
te lezen als maatregelen tot beschenning
van het eigendomsrecht op het leven, wel
ke bescherming een staat, indien hij althans
zijn elementairste functies wil vervuljlen,
heeft te verleenen. Om te kunnen -eoor-
deelen, of de Duitsche republiek, gesticht
uit ontgeocheling over een regime, dat
Duitschland aan den rand van den onder-
gang gebracht heeft, werkelijk gemakkelijk
omver te werpen zou zijn, zouden de mo
narchisten eerst een nieuv/en keizer moe
ten durven uitroepen, en daar lijkt het
nog ver van af. Het is verklaarbaar, dat
men nu alle zedelijke schuld voor den
moord op Rathenau de rechterzijde in de
schoenen schuift, maar dit wascht de
schuld, die het tegenwoordige regime toch
ook heeft door nala'tigheid en laksheid te-
genover de steeds brutaleLuittartingen van
de nationalisten, nog met af. De moord
op Erzberger was voor de regeering te
Berlijn aanleiding om eindelijk het gezag
van het rijk te Munchen eerbiediging te
verschaffen, maar nadien heeft men toch
veel dingen op hun beloop gelaten, die
een krachtiger ingrijpen vereischt hadden.
De regeering heeft nu tot het invoeren
van een strenge uitzonderingswet en het
instellen van een uitzonderingsrechtbanK
besloten. Het scheppen van uitzonderings-
recht is altijd een bedenkelijk procede, dat
in zijn toepassing op het ergste onrecht
kan uitloopen en tot versterking van de
tegenstanders leiden. Da socialistische Mi
nisters moeten dit, op grond van de ge-
schiedenis van hun eigen partij, weten. De
befaamde socialisten-wet heeft de sociaal-
democratische partij pas doen uitgroeien
tot de macht, die zij ten slotfe in het Duit-
«cne rijk werd. De groei van de Duitsche
nationalistische partijen is bovendien groo-
tendeels een gevolg van zuiver oeconomi-
sche omstandigheden samenhangende met
de dal.ing van de mark, die verbittering
tegen de republiek hebben gekweekt. Men
moge aanvoeren, dat de republiek volmaakt
onschuldig is aan de achteruitzetting der
intellectueelen, der mannen van geboorte
enz., maar de slachtoffers zijn nu eenmaal
geneigcj vergelijkingen te maken tusschen
nu en hun toestand onder het keizerrijk
en blijven zoodoende He vage hoop koes-
teren, dat het onder herstel keizerschafj
beter voor hen zou kunnen worden. De
vroegere militairen en de adelijke geslach-
ten zouden zich in die hoop vermoedelijk!
ook n iet misrekenen.
In het nieuw op te richten staatsgerechts-
hof schijnt men ook vier leekenrechiers te
willen benoemen, „om te waken voor de
uitvoering van de rnaatregelen ter oescher-
ming van de republiek." Dat wordt dus
geen recht zonder aanzien des persoons,
maai repuolikeinsch recht. Alweer geen be-
wonderenswaardig vooroeeld van recht-
spraak. Er staat. echter tegenover, dat de
tegenwoordige rechtspraak veel op naar
kerfstok heeft.
Het toestel waarmee onder de republiek
het recht gehandhaafd en gewroken wordt,
is sterk van den ouden monarchalen zuur-
deesem doortrokken. Op in het oog loo-
pende wijze zijn totdusver nationalistische
boosdoeners gedekt en voor straf gevrij-
waard. Hun straffeloosheid en onvindbaar-
heid is een aansporing tot navolging van
hun moordzucht geworden. Vermoord wer
den aan de linkerzijde: dr. Karl Liebknecht,
Rosa Luxemburg, Kurt Eisner, Leo Jogi-
scher, Dorrenbach, Hans Paasche, Karl Ga-
reis, Hugo Haase en andere poliiieke lei-
ders. Voorts Tirzbeyger van het centrum
en nu Walter Rathenau, om re "zwijgen
is zij de laatste van de Tyzards. Er wordt
verteld, dat die oude zeeroover, Zebuion
i yzard u weet wel, die het huis van
den dokter heeft gebouwd dat stuk
moeras meer dan honderd vijftig jaar ge-
leden heeft gekocht en dat er aldoor Ty
zards hebben gewoond. Er zjjn Tyzards,
die erg vooruit zijn gegaan, maar er zijn
er ook, die er ellendig bij zitten, want
de lui, die in de hut daar ginder woond&n,
waren gewoon schooiers. Tenminste zoo
lang als de oudste inwoners hier zich
kunnen herinneren."
„Maar is er geen mannelijke nakomeling
van dien naam meer daar in de hut?" wil-
de Cosmo weten.
„De laatste man van het geslacht van
die qrme Tyzards is gestorven toen ik
nog een klein kereltje was, en een tijd
lang werd de ma.-Kienmakenj voortgezet
door zijn weduwe en dochter," antwoord
de Jessop. „Die twee vrouwen sneden het
rijs ook wel alleen maar en verkochten
het dan aan de visschers, die er kreeften-
potten van vlochten, totdat de oude vrouw
st'ierf, en het meisje alleen overbleef. Zij
bleef de zaak toen nog een poosje alleen
voortzetten, maar het liep haar over den
kop en toen is ze met Sam Pilcher ge-
trouwd, dan kon die haar helpen. Houden
van hem deed ze niet. Maar dat kon ook
niet," zeide Jessop en hij spoog nadenkend
op den "grond.
„Juist" zeide Cosmo, ofschoon hij er nog
lang niet alles van begreep. „En de Pit
chers hebben ook kinderen een jongen
in ieder geval?"
„Ja, ik heb wet eens gehoord, dat er
zoo'n schreeuwleelijk was. Maar gezien heb
ik hem nooit," was het antwoord.
(Wordt vervolgd.)
JXK^ArJwo..^'
■Junta! iinii'ii ii yr rawu
mmrawii - i i h in 'i n i 1 n .1 m»i n i"mni in
