VOLMAAKTE LEKKERNiJr,
42
HoogwatergetijteTer Neuzen.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
Amandaltjaspudding met Brenadine-Saus.
In ieder pakje, gratis een zakje.
Tijdelijke Reclame.
Een elegant gekleede Arabische vrouw
zwaar gesluierd, wachtte reeds eenigen
tijd voor een winkei Op zeker oogenDlik
zag men een Europeeschen jongeman deh
winkei verlaten. Hij werd op eenigen af-
stand door de vrouw gevolgd. Plotseling
haalde de laatste een revolver voar den
dag en schoot den man in den rug. Het
slachtoffer viel op den grond en daarpa
plaatste de vrouw de -revolver op zijn
hoofd en loste nog vier schoten.
Bij het verhoor op het politiebipjeau deed
zij haar sluier af. „[k ben geen inlandsch^,"
zejde zij, ,j,doch een Italiaansche. Ik ver-
kletdde mij alleen om niet door de m'an,
dien ik wSlde dooden, te worden her-
kend."
Voorts verklaapde zij nog, dat zij bij
haar ouders in de omgeving van Tunis
woonde. Een paar jaar geleden had zij
kennis gemaakt met den man, dien zij zoo
juist had gedood. Hij had beloofd haar
te zullen trouwen, doch hij had haar ver
laten en weigerde tot haar ter;ug te keeren.
EEN MANTELVERNIELER BETRAPT.
Twee verkoopsters in een groot Pa-
rijseh magazijn op den rechter-Seincoever
bemerkten onder hun weiilk, dat haar ja-
ponnen op verschillende plaatsen waren
opengesneden. Na waarschuwing aan de
politie, werd in de eaak gesurveilleeiild,
met het gevolg, dat een jongmensch werd
betrapt op het oogenblik, dat hij van de
heerschende drukte wilde gebruik maken
om de kleeren van een verkoopster met
zijn schaar te bewerken.
ER IN GELOOPEN.
De reizigers in den sneltrein van Praag
naar Berlijn wapen dezer dagen getuige
van een vermakelijke scene bij de grens-
controle te Bodenbach.
Niettegenstaande het warme voorjaars-
weer verscheen er bij de grensdouaniers
een heer in een lange overjas, tot den
hals dichtgeknoopt. De ambtenaren vonden
dat verdacht, lieten den man de jas uit-
trekken en zagen, dat hij voor hen stond
alleen in zijn hemd. Deze slimmerd had
zich te Berlijn goedkoop willen kleeden
van onder tot boven. Doch op zijn pas
werd geschreven: „Is zonder pak over de
grens gekomen, mag geen' pak meenemen
naar Tsjecho-Slowakije".
HET ONGELUK VAN ROSS SMITH.
Deskundigen zijn van meening, dat het
noodlottige ongeluk waarvan aviateur Ross
Smith het slachtoffer is geworden, moet
worden geweten aan een foutieve bestu-
ring van het den vlieger nog geheel on-
bekende toestel. Hij maakte nl. dien dag
zijn eersten vlucht met dit vliegti^ig.
Verwacht wordt, dat de poging om rond
de wereld te vliegen, die door Smith deze
niaand gewaagd zctu worden, door een an-
der zal worden ondernomen.
Een andere machine zal voor dit doel
worden gebouwd en men zal een andere
Engelschen piloot trachten te vinden, om
het waagstuk te ondernemen.
DE DOOD VAN DEN VLIEGER ROSS
SMITH.
Over het doodelijk ongeval van Ross
Smith, die van plan was op 25 April met
zijn broeder Keith Smith een vljiegtocht
rond de wereld te maken, en die bij een
proefvlucht met zijn machine op den grond
stortte en gedood werd, wof-jit nader ge-
meld: Het ongeluk had bij de Brooklands
aerodroom plaats. T>e weeintoestand was
goed, er was 'n lichte westen wind. Smith
was vergezeld van Bennet. De machine
had een goede vaart, toen na een kwartieir
de vliegenier de controle over zijn vlieg-
luig scheen te verliezen. Het toestel dook
plotseling met den neus naar beneden en
daalde met een vreeselijke snelheid naar
de aarde. Sir Ross Smith was oogenblikke-
lijk dood en Bennet stierf eenige oonen-
blikken later.
De hoogte, waarop het vliegtuig zjlch
beyond, wordt op 1000 meters geschat.
Keith Smith, die ook op het vliegveld was,
maar te laat was gekomen om met zijn
broer op te stijgen, zag hem te pletteir
vallen.
hebben geWoed in de golf van Biscaje,
een baggermachine is kwijtgeraakt, die zij
op sleeptou-w had en die van Nederland
naar Pernambuco moest worden gebracht.
Er zijn aan boord van de baggeirmolen
twee man, die ruimschoots van voedsel
en water voor twee of drie weken zijn
voorzien, maar niet in staat zijn het d;rij-
vende gevaarte 'te besturen.
EEN PORTUGEESCH WATERVLIEG-
TUIG VERONGELUKT.
Een Reutertelegram meldt uit Rio de
Janeiro, dat het Portugeesche waterivlieg-
tU!S j,Lusitania'' op zijn tocht van Portu
gal naar Brazilie bij een dal|ing op (het
water een ongeluk kreeg en onhejrfetel-
baar werd beschadigd. De beide inzitten-
den kwamen er goed af.
EEN TORNADO IN ILLINOIS.
De Limes meldt, dat volgens berichten
uit Centralia, Illinois, bij een hevige torna
do zeven personen zijn gedood en onee-
veer 35 gewond.
ri„V°P1!tIs worden nog meer persoonlijke
ngelukken gemeld, tengevolge van stor-
men in genoemd district.
hantS dage" geleden overkwam een
houthakker mt Gottsehee in het Noorden
rf L gOS jie £en avor|tuur, dat eer doet
denken aan de Rocky Mountains dan aan
Centraal-Europa, schrijft de Times De
man werkte op een heuvel op eenigen af-
ctand van de rest van de ploeg, toen hii
werd aangevallen door een beer In de
worstehng om zich van zijn omhelzing te
bevnjden, gleed hij uit en de beer en de
man rolden van de steile helling af. Zijn
makkers, die zijn hulpgeroep hadden ge-
hoord en kwamen zien wat er was ge-
heurd, vonden hem bewusteloos aan den
yoet van den heuvel. De beer was ver-
dwenen.
BAGGERMOLEN LOSGERAAKT.
M^.en, te'eg|"arn "it Londen meldt, dat de
.Nederlandsche sleepboot „Jacob van
Heemskerck' te Plymouth is aangekomen
en gerapporteetd heeft, dat zij gedurende
de hevige stormen, die de laatste dagen
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
(Wordt vervolgd).
SCHEEPVAARTBEWEGING.
21 April.
Eng. s.s. Afon Gwili, 2472 M3.,i ledig(,
van Antwerpen voor Gent.
Duitsch s.s. Oberschlesien, 5898 M3.t
olie, van Houston voor Gent.
Duitsch s.s. Priamus, 1871 M3., ledig,
van Gent naar Antwerpen.
Eng. s.s. Maindy PrioriJ, 4917 M3.,; le
dig, van Gent naar Cardiff.
Eng. s.s. Ardglass, 2391 M3., ledig,. van
Gent naar Middlesbro.
Eng. s.s. York, 3202 M3., stukgoed^
van Antwerpen voor Gent.
Eng. s.s. West Quarter, 4380 M3.,. ko-
len, van Newcastle voor Gent.
Eng. s.s. Herman Sauber, 8395 M3^
kolen, van Leith voor Gent.
Eng. s.s. Glenside, 1568 M3., ledig, van
Gent naar Goole.
Noorsch s.s. Tento, 5836 M3., ledig;
van Gent naar Newcastle.
22 April.
Duitsch s.s. Luhe, 2463 M3., hout; van
Skragero voor Gent.
Belg. s.s. Peter Benoit,' 3846 M3., ledig,
van Rouaan voor Gent.
Zweedsch s.s. Torshult, 1876 M3., stee-
nen, van Lysekill voor Gent.
Estlandsch s.s. Sakala, 3040 jV\3., le
dig, van Gent naar Hull.
Zweedsch s.s. Solfred, 1535 M3., ledig,
van Gent naar Rotterdam.
Zweedsch s.s. Sverker, 1085 M3., ledig),
van Gent naar Seaham.
Eng. s.s. Spen, 2548 M3., stukgoed, van
Goole voor Gent.
Eng. s.s. Falcon, 1910 M3., stukgoed^"
van Gent naar Londen.
Eng. s.s. V ork, 3202 M3., stukgoed,
van Gent naar Hull.
Eng. s.s. Aberhill, 4292 fyl3., ledig, van
Gent naar Blvth.
Ned. s.s. Zaan, 3709 M3., ledig- ,van
Rotterdam voor Gent.
Eng. s.s. Hornchurch, 6120 M3., kolen,
van Newcastle voor Gent.
Eng. s.s. Sheafdon, 6146 M3., ledig,
van Gent naar Newcastle. t
Eng. s.s. Afon Gwili, 2472 M3.,> kolen,
van Gent naar Loriant.
Zweedsch s.s. Lilly, 874 M3., steenen,
van Lysekill voor Gent.
23 April.
Eng. s.s. Glen Helen. 890 M3.t pijpaar-
de, van Fowey voor Gent.
Eng.. s.s. Nyroca, 3665 M3., stukgoed,
van Manchester voor Gent.
Belg. s.s. Sierra Leone, 6469 M3., ko
len, van Newcastle voor Gent.
Eng. s.s. Ousel, 4317 M3.^ stukgoec^
van Glasgow voor Gent.
Eng. s.s. Branksca, 607 M3., ledig, van
Rotterdam voor Gent.
Eng. s.s. Charlwood, 3417 M3.,- kolen,
van Newcastle voor Gent.
Zweedsch s.s. S. B. Lund, 4951 M3.,
ledig, van Gent naar Middlesbro.
Noorsch s.s. Solver, 5515 M3., ledy,
van Gent naar Newport.
24 April.
Eng. s.s. Nidd, 2818 M3., stukgoed, van
Goole voor Gent.
Eng. s.s. Blackcock, 1393 M3., stukgoed,
van Londen voor Gent.
25 April.
Eng. s.s. Greystoke Castle, 10839 M3„ ge-
mengd, van Galveston voor Gent.
Eng. s.s. West Quarter, 4380 M3., ledig,
van Gent naar New-Castle.
Eng. s-s. Spen, 2548 M3., stukgoed, van
Gent naar Goole.
Eransoh s.s. Depute P. Goujon,
kolen, van Gent naar Dieppe.
Belg. s.s. Prince L. de Belgique, 3550 M3„
ledig, van Gent naar Blyth.
Duitsch s.s. Oberschlesien, 5898 M3., le
dig, van Gent naar Hamburg.
Van 24 tot 25 April zijn langs de Midden-
sluis alhier 6 binnenvaartuigen op- en 28
afgesohut; langs de Westsluis 1 op- en 3
afgeschut.
DAGEN.
Nam.
Donderdag 27 April.
Vrjjdag
Zaterdag
Zondag
Maandag
Dinsdag
Woensdag
28
29
30
1
2
3
Mei.
1.50
2.20
2.52
3.25
4.01
4.41
5.28
1A—»ri~i. LJe ■uuult
Trth weis- I gram zal in ieder geval bev
~varr
atten
ait pno-
een dui-
5ft? rl<t. Verscheidem
Mulligar werden in
der.
2.05
2.36
3.09
3.43
4.20
iett?j0
i ver-
rond
^EEN GEVECHT MET EEN BEER.
GEREENTER LAD VAN ZAAMSLAG,
Vergadering van Donderdag 13 April 1922,
des namiddags 1,30 uur.
Voorzitter de heer Joh. de Feijter, Burge-
meester.
Tegenwoordig de leden: J. de Visser, A. de
Feijter, W. Scheele, P. Faas, C. A. Wisse, S.
van Hoeve, D. G. Koopman, J. Vinke, C. xle
Jonge, M. Kaijser, benevens de Secretaris J.
Stolk; later ook de heer A. de Koeijer.
1. Opening.
De VOORZITTER opent de vergadering door
het uitspreken van het gebedsformulier.
Aan de orde komt:
2. Notulen.
De notulen der vergadering van 24 Maart
1.1. worden met algemeene stemmen onveran-
derd vastgesteld.
3. Mededeelingen.
Geschieden niet.
4. Ingekomen stukken.
a. Een adres van de Christelijke zangver-
eeniging Harptonsn te Othene, luidende:
dat deze vereeniging zich ten doel stelt hare
leden te oefenen in het zingen van Christelijke
en nationale liederen;
dat deze oefeningen worden gehouden op
Vrijdagavond van S tot 10 uur;
dat binnen afzienbaren tijd aan deze ver
eeniging wordt verbonden een kinderkoor;
dat dit eventueel te stichten kinderkoor even-
eens zal oefenen op Vrijdagavond van 7 tot 8
uur;
dat het aan deze vereeniging tot nu toe niet
is mogen gelukken een geschikt lokaal voor
hare oefeningen te verkrijgen.
Redenen waarom zij zich wendt met het be-
leefd verzoek aan deze vereeniging voor het
houden der oefeningen ten gebruike voor het
houden der oefeningen af te staan een lokaal
der openbare school te Othene, alles tegen be-
taling der te maken kosten.
Burgemeester en Wethouders stellen voor te
nemen het navolgende besluit, mede gelet op
het ingewonnen advies van het hoofd der school
het verzoek tot wederopzegging in te willigen
en onder de navolgende vooi-waaixlen
1. het hoofd der school wijst het lokaal aan
waar de zangoefeningen zullen gehouden wor
den.
2. De gewone repetitie's eindigen niet later
dan 's avonds 9 uren (zonnetijd).
3. Bij eventueele emstige ziekte in het gezin
van het schoolhoofd worden op diens verzoek
de oefeningen tijdelijk gestaakt.
4. Rijks, gemeentelijk toezicht en het
schoolhoofd hebben ten alien tijde toegang tot
eenig lokaal.
5. Het bestuur der zangvereeniging draagt
zorg, dat de aanwezigen op de repetitie's en
feestvergaderingen door hunne handelingen het
geven van onderwijs aan de leerlingen der
openbare lagere school in geen enkel opzicht
bemoeilijken.
De heer KOOPMAN vraagt, of de vereeni
ging met die voorwaarden genoegen neemt.
De VOORZITTER merkt op, dat Burgemees
ter en Wethouders dat niet gevraagd hebben
zij stellen voor het verzoek in te willigen, doch
achten het noodig daaraan voorwaarden te ver-
binden.
De heer KOOPMAN spreekt meer op het
gestelde uur van beeindiging der repetities
De heer KAIJSER merkt op, dat dit met het
tijdstip in het verzoek vermeld samenvalt
want zij vragen van 8 tot 10 en er wordt voor-
gesteld te eindigen om 9 uur zonnetijd, dat
staat dus gelijk.
De VOORZITTER stemt daarmede in. De
bedoeling is, dat de repetities niet tot een te
laat uur te doen voortduren.
Het voorstel wordt aangenomen met alge
meene stemmen.
b. Een adres van eene te Axel gehouden
vergadering van afgevaardigden van verschil
lende werkliedenvereenigingen houdende be-
richt, dat door hen is verzonden het navol
gende schrijven aan Z. Exc. den Minister van
Landbouw, Nijverheid en Handel:
De Afd. van „Patrimonium"; de Nederl Ver
eeniging van Fabrieksarbeiders afd. Axel'en de
Christ. Vereeniging van Landarbeiders te Drie-
wegen, gem. Ter Neuzen, in vergadering bijeen
op 24 Maart 1922 tet Axel, ter bespreking van
den noodstand in de Vlasindustrie, waardoor
de fabrikanten hunne fabrieken hebben moeten
sluiten;
overwegende, dat hierdoor eene belangrijke
industrie voor Zeeuwsch-Vlaanderen dreigt ten
onder te gaan;
overwegende, dat in dit bedrijf ongeyeer 1000
a 1200 arbeiders werkzaam zijn en door het
sluiten der fabrieken werkloos zijn geworden;
overwegende, dat dus het sluiten dezer fa
brieken oorzaak zal worden, dat tal van gezin-
nen aan groote armoede worden prijs gegeven;
overwegende, dat het verdwijnen van deze In
dustrie in de toekomst eveneens groot nadeel
zal brengen voor de landbouwers wijl de Vlas-
verbouw eene ruime plaats inneemt onder den
verbouw van handelsgewassen;
overwegende, dat de algemeene welvaart van
geheel de bevolking in Zeeuwsch-Vlaanderen er
door zal worden getroffen;
redenen waarom de vergadering er bij Owe
Excellence ernstig op aandringt zulke maat-
regelen te nemen, dat het verdwijnen van deze
industrie mi en in de toekomst kan worden
voorkomen.
De gemeentebesturen zijn genoeg op de hoog
te van den nijpenden noodstand in het vlasbe-
drijf.
Eene nadere toelichting is niet noodig, om-
dat in de motie geen bepaalde maatre'gelen
worden genoemd. aangezien de Minister daar-
oyer wordt ipgelicht door Landbouworganlsa-
ties en Fabrikanten.
Wordt echter niet spoedig iets gedaan dan
gaat er eene belangrijke industrie voor
Zeeuwsch-Vlaanderen verloren, de algemeene
welvaart zal zeer verminderen, de draagkracht
der bevolking afnemen, terwijl de werklooze
arbeiders met eene steunverleening niet ge-
baat zijn.
Waar welvaart alleen mogelijk is als er ge-
werkt wordt is het ook voor de gemeente van
het grootste belang deze motie te steunen.
Spoedshalve zou dit sreeds kunnen geschieden
door het college van burgemeester en wethou
ders, welke his gemeentebestuur kan optreden;
men kan dan van deze adhaesiebetuiging ken-
ni.<? geven aan den raad.
De Commissie ontvangt gaarne bericht van
het genomen besluit.
En met verzoek aan dat adres adhaesie te
wulen betuigen.
Burgemeester en Wethouders van oordeel,
dat het iuderdaad te betreuren zou zijn indien
lie vlasindustrie hier zou verdwijnen stellen
voor aan het adres de gevraagde adhaesie te
betuigen evenwel met dat beding, dat eene
eventueele beschikking van Z. Exc. den Minis
ter van Landbouw enz. niet inhoudde, dat den
uitvoer van vlasstroo worde stopgezet
De^VOORZlTTER licht het voorstel nader j Nu is er wel bekend, dat er voorstanders zijn
van het stopzetten van den uitvoer van stroo-
vlas, en dat men feitelijk geen ander middel
weet, maar daar ben ik niet voor.
De VOORZITTER: De vlassers hebben ge
vraagd een uitvoerverbod van stroovlas, maar
deze menschen vragen dat niet. Die vragen
maar alleen adhaesie aan hun verzoek om de
industrie hoog te houden, op de door den Mi
nister het best geachte manier. Nu zeggen wij
we willen dat verzoek steunen, maar verbinden
er de voorwaarde aan, dat tot die middelen
niet mag behooren het stopzetten van den uit
voer van stroovlas.
De heer FAAS: Ik ben ook niet tegen het
opleven van die industrie, maar, eilieve, wat
moet de Minister daaraan doen? Hij kan de
concurrentie toch niet tegen houden? Als onze
vlassers f 300 voor een gemet zullen kunnen
besteden, dan zullen de Belgen komen en geven
/400, en dan zijn onze menschen er toch weer
uit. Ik zou het beier achten, als de adressan-
ten een middel aan de hand gedaan hadden.
De VOORZITTER wijst er op, dat de groot-
handel aan de regeering ook al gevraagd heeft
om protectie voor verschillende bedrijven, ook
daar is men dus reeds bedacht op middelen, om
te voorkomen, dat de handel en industrie geheel
ten onder zou gaan.
Hij gelooft dat, indien de vlassers niet zoo
onvoorzichtig waren geweest om over een uit
voerverbod van vlas te spreken en deze zaak
was zonder meer aanhangig gekomen als een
verzoek om moreelen steun voor het behoud
van de vlasindustrie, de beoordeeling heel an-
ders zou zijn dan nu.
De heer FAAS acht het daarom jammer,
dat her rekwest zoo'n brandpunt heeft. Waar
om er niet in gezet wat men wil. Nu beteekent
adhaesie betuigen den Minister voor een zeer
moeilijk vraagstuk plaatsen.
De VOORZITTER merkt op, dat, als men er
zoo over spreekt, dit een zeer ongunstigen m-
druk zal maken. De Minister zal de verslagen
wel onder de oogen krijgen en zeggen: ze
geven daar niet veel om het behoud van die
vlasindustrie. Als er echter ernstig over ge-
sproken wordt, datgene te doen wat mogelijk
is, om die industrie te behouden wordt bewijs
gegeven, dat men er wat voor voelt. Was er
geen werkloosheid, dan zou spreker het minder
zwaar inzien, maar waar die in de komende ja-
ren naar te vreezen is sterk zal toenemen, en
men ook nog onlangs hier zoo sterk ijverde vooi
het zoeken van produetieven arbeid, meent hij,
dat de raad er wel wat licht over heen loopt.
Men kan hier meewerken aan bestrijding der
werkloosheid, zonder dat het iets kost.
De heer SCHEELE merkt op, dat er genoeg
vlas verbouwd is^ om de fabrieken van grond
stof om te werken te voorzien. De boeren heb
ben nog zdoveel, dat ze wel eenige partijen in
brand kunnen steken. Maar, de vlassers kun
nen met de prijzen geen weg.
De VOORZITTER herinnert, dat het vlas
vroeger werd verkocht van de bollen ontdaan.
hetgeen ook nog al wat werk opleverde. In
dien de uitvoer verboclen werd, zou dat ook niet
meer gebeuren, daarom zijn Burgemeester en
Wethouders daar tegen.
De heer KOOPMAN is ook geen voorstancer
van de motie. Men heeft van de overheidsbe-
moeiingen in verschillend opzicht zooveel on-
dervonden, dat men daar niet naar terug moet
verlangen. Hij is er niet zoo van op de hoogte,
maar toen hij in deze streek kwam, heeft hij
ervaren, dat men hier niet anders deed dan het
vlas booken. Zwingelen deed men niet, dat is
men pas in den oorlog gaan doen. Dat is dus
een oonogsindustrie. En nu zitten er heeren
met groote fabrieken, die wegen's de concur
rence niet meer kunnen werken. Het is die hee
ren met kwalijk te nemen, dat zij trachten rente
te krijgen van hun groote kapitalen, maar hij
zou het ook voor den Minister beter achten, dat
dit zijn vingers daar niet tusschen steekt. Toen
het vlas alleen gebookt werd, werkten er toch
ook nog al wat menschen aan, krijgen we dien
toestand terug, dan zal zulks nog wel het geval
zijn.
De VOORZITTER betwijfelt dat, we leven nil
in een geheel anderen toestand. De boeren
waren toen rijk en hielden in den winter ver
schillende menschen aan het werk. Thans, nu
men ook meer het Jiuisje bij het schuurtje moet
houden, wordt er bezuinigd waar men kan en
de werkmenschen, als men ze missen kan, eer-
der aan den dijk gezet. Van daar die werk
loosheid. Er zal heel wat water naar de zee
stroomen, eer we dien tijd weer tcrugkrijgen.
Er wordt nu maar altijd gesproken over de
vlassers en hun kapitalen, maar, daar gaat het
toch niet.om, het gaat er om, om de werkloos
heid uit het land te houden. Als het alleen ging
over het rentegevend maken der kapitalen van
de vlassers, zou spreker er hier niet zoo over
spreken, maar hij doet zulks om het algemeene
belang: bestrijding der werkloosheid.
De heer VINKE verwondert er zich over,
dat dit adres van de arbeiders gekomen is. Hij
is van gevoelen, dat die er nooit over zouden
gedacht hebben, zoo'n adres te zenden, maar
dat die er door de vlassers, nu ze zagen dat hun
plan geen kans van slagen had, voorgespan-
nen zijn. Hij acht dat niet reeel.
De VOORZITTER: Dat durf ik niet zeggen,
daar hebt u geen bewijzen voor. De werklie-
den hebben ook over deze zaak nagedacht en
meenen, dat het voortbestaan der vlasindustrie
voor hen beter is, dan werkloosheid.
De heer VINKE weet niet, of het voor de
werklieden wel beter is, want hij meent, dat
de tijden, dat ze er f 10 tot f 12 in verdienen
konden, wel uit zullen zijn.
De heer FEIJTER verklaart zich ook tegen
een uitvoerverbod van stroovlas, doch wijst er
op, dat Burgemeester en Wethouders alleen uit
het oogpunt van algemeen belang voorstellen
het adres te steunen. Wanneer er werk is, is
er welvaart voor den werkman en leven daar-
door ook weer anderen, waar het geld besteed
wordt. Bovendien, als er geen werk is, moeten
de menschen toch ock leven en moet men geld
geven als er geen werk is, moeten de menschen
toch ook leven en moet men geld geven om hen
te ondersteunen, hetgeen nog een ongunstigen
invloed verwekt bovendien.
Det heer WISSE zou ook gaarne willen, dai
het verdwijnen der vlasindustrie werd voor
komen, doch ziet geen middel daartoe. Hii acht
het daarom maar het beste. het adres voor
kennisgeving aan te nemen
De heer KAIJSER is het er niet mee eens,
dat door het stilliggen der fabrieken de werk
loosheid zou vergrooten. Hij herinnert aan de
jaren dat hij met 20 tot 30 man bij een boer
werkte aan het booken van het vlns cn wat
daarmede samenhing. Indien het vlas in de
fabrieken verwerkt wordt gebeurt dat niet,
want dan wordt het door den landbouwer te
velde verkocht en bij hem weggehaald. Dan
valt daaraan voor de werkmenschen van den
boer niets meer te verdienen, terwijl ze er
anders 's winters aan kunnen werken.
De VOORZITTER wijst er op, dat er bij den
heer Verstraeten te Ter Neuzen en op Canis-
vliet te Sas van Gent toch veel menschen aan
het werk waren.
De heer KAIJSER erkent dit, maar herhaalt,
dat er voor de werkmenschen op het land dan
toch niets meer aan te verdienen is. Bovendien,
wie werken op die fabrieken? Een hoop jon-
gens en meisjes, terwijl anders bij de boeren
groote menschen er wat aan verdienden.
De VOORZITTER: Vroeger was er zooveel
vlas niet, en zoolang de boeren de bezaaide
oopervlakte weer niet; temgbrengen tot de
toe. Het is aan Burgemeester en Wethouders
bekend, dat deze beweging uitgaat van /le vlas
sers, die- een uitvoerverbod van stroovlas
wenschten, doch Burgemeester en Wethouders
wenschen dat denkbeeld niet te steunen, of-
schoon zij gaarne de vlasindustrie in onze
streek zouden zien herleven, daar anders fler
werkloosheid sterk zal toenemen.
Spreker betwijfelt echter, of het wel geluk
ken zal, die industrie te doen opleven. Over 00
jaar heeft men het hier ook beproefd, maar
heeft het moeten opgeven. Later zijn er men
schen uit Zuid^Holland gekomen, maar die heb
ben het ook niet kunnen volhouden, en nu, sinds
den oorlog is men hier weer begonnen. Men kan
het echter niet volhouden tegen de kleine vlas
sers in Belgie, waar het geheele gezin om het
zoo maar eens te noemen dag en nacht mee
werkt, terwij Belgie ons ook met zijn water
voor is. Spreker vreest, dat het daarom hier
maar moeilijk zal kunnen bestaan.
Spreker heeft de conferentie ook meege-
maakt, van wege den Christelijken Boeren
bond en van wege die vereeniging is in over-
weging gegeven een premie te geven op ge-
zwingeld vlas, doch dat kon ook weer niet
omdat dan het gevaar ontstaat, dat men frau
duleus uit Belgie vlas zal invoeren, om de pre
mie te verkrijgen.
Toen is gezegd: ja, dan weten we het ook
niet. Kon de Minister er iets op vinden, dan
zou het zeer toe te juichen zijn en daarom stel
len Burgemeester en Wethouders voor, het
adres te steunen. mits de Minister het niet
zoekt in een uitvoerverbod. Spreker acht het
raadzaam aldus te beshliten, daar hij van mee
ning is, dat het niet profijtelijk zou zijn, om het
verzoek geheek af te stemmen.
De heer SCHEELE: Ik wensch liever niet in
de. beschouwingen van het adres te treden, het
komt me voor, dat de raad zich daarin niet
moet mengen, ik ben tegen het voorstel van
Bugemeester en Wethouders.
De heer KAIJSER is er ook tegen; voor
jaren heeft men hier geprobeerd met het Vlas,
maar te vergeefs. En' zij die nu in moeilijk-
heden verkeeren zijn de oorlogsvlassers. De
oude hebben ook wel schade geleden, maar die
kunnen toch werken. De groote oorlogsvlassers
willen rente van hun kapitaal hebben, wat hun
niet kwalijk te -nemen is, doch dat mag niet
gaan ten koste van den landbouw, die door een
uitvoerverbod zou worden gedrukt. Hij "oe-
grijpt niet, dat die arbeidersbonden er voor op-
komen om die kerels te helpen, want het is de
vraag nog, als de fabrieken zouden gaan wer
ken, voor welk hongerloon ze daar dan zouden
kunnen gaan zwingelen.
De heer KOOPMAN wil niet alles onder-
schrijven wat de vorige spreker gezegd heeft,
maar acht het toch ook 'niet gewenscht, dat de
raad zijn neus hierin steekt, zoowel de boeren
eenerzijds, als de vlassers anderzijds, zijn mans
genoeg om in deze zaak voor hun belangen
op te komen. Hij kan er niet over oordeelen
en zou het daarom maar liefst aan de belang-
hebbenden overlaten.
De heer WISSE is van een ander denkbeeld,
omtrent de inmenging van den gemeenteraad.
Indien men een tak van handel of industrie, die
kan leiden tot welvaart voor de gemeente en
omgeving in nood verkeert en op een of andere
wijze zou kunnen worden geholpen,.is er zeker
'.wl aanleiding om zich daarin te mengen.
De eerste vraag die hiej" gesteld moet worden
is echter: werpt het voordeel af voor de land-
bouwende bevolking? En, daar het raadsel-
achtig is, of het wel in het algemeen belang
is, acht spreker het voorzichtiger, aan de motie
steun te onthouden.
De heer KAIJSER acht het een kwestie tus
schen vlassers en landbouwers, dat is dus geen
algemeen belang. doch een categorie-belang.
De vlassers willen druk uitbefenen op de land
bouwers, niets anders.
De heer WISSE meent, dat, zooals het in de
motie is omschreven, het een algemeen belang
betreft.
De heer KAIJSER meent, dat in het verleden
reeds voldoende is gebleken, dat de vlassers
alleen hun eigen belang' op het oog hebben,
Toen ze in den crisistijd het vlas toegewezen
wisten te krijgen, gaven ze nimmer een eer
meer dan was voorgesehreven.
De heer VINKE zou h jt adres voor kennis
geving aannemen. Hij acht het niet gewenscht,
de vlassers te Steunen, want als die hun zin
kregen, zou het weer net gaan als in '18, toen
ze het vlas afnamen voor den halven prijs. Het
is voor hPn een zaak van eigen belang.
De heer FAAS sluit zich aan bij den heer
Scheele; hij meent ook, dat het moeilijk gaat
om hierin tusschenbeide te komen en bij den
Minister met zoo'n verzoek te komen, als men
weet, dat die er toch weinig of niets aan doen
kan, want men kan een tak van bedrijf, die
geen voldoende levenskracht heeft. niet tot
bloei dwingen. We zitten met de concurrentie
met het buitenland en daar kan ook zelfs de
Minister niets aan doen, Hij ziet er het nut
niet van in, om adhaesie te betuigen.
De heer VAN HOEVE komt ter vergadering.
De VOORZITTER betoogt, dat men in deze
de vlassers moet uitschakelen; de motie gaat
niet uit van de vlassers, maar van de werklie-
den-vereenigingen die terecht hebben ingezien,
dat de ondergang van de vlasindustrie ook
strekt tot nadeel van de arbeidersbevollcing. Nu
is er wel gezegd, dat ook vroeger pogingen om
de vlasindustrie in stand te houden mislukt zijn
en spreker wil volkomen toegeven, dat het voor
den minister een moeilijke taak zal zijn, om
daaraan wat te doen. maar hij meent toch ook,
dat de raad hier niet te lichtvaardig overheen
mag gaan, want hij acht de vlasindustrie ook
ten nauwste bij den landbouw betrokken, daar
die er ook voordeelen van geniet.
Er is ook wel gewezen op de groote winsten
die de vlassers hebben gemaakt, en er is veel
onaangenaams gebeurd, maar men moet ook
niet vergeten, dat ook de boeren met het vlas
schrikkelijk groote winsten hebben gemaakt. In
het jaar 1918 heeft de in beslagneming wat
kwaad bloed gezet, maar men moet nu ook het
oog houden op de te vreezen werkloosheid. In
dien de vlasindustrie in de richting gebleven
was, die deze vroeger had, had de toestand
die men thans doormaakt niet kunnen ontstaan,
maar de oorzaak zit hierin, dat de prijzen tij-
dens den oorlog te veel de hoogte in gegaan
zijn, het vlas is overzet. Er is door de boeren
wel veel geklaagd, over verschillende maatrege-
len, maar ze hebben toen toch prijzen tot f 600
en f 700 per gemet gemaakt. De loonen waren
toen bij de landbouwers ook wel hooger dan
thans, maar toch vermoedt hij, dat de land
bouwers dien tijd nog wel eens terug zullen
wenschen, al zijn de loonen thans ook naar be
neden.
Indien de vLasindustrie hier zou verdwijnen,
zijn de boeren voor het verkoopen van hun pro
duct ook weer geheel op Belgie aangewezen,
dat zal invloed hebben op de prijzen, en men
zal hier alleen hebben het wieden en plukken,
terwijl anders, als het vlas hier kan bljjven,
om in den winter te worden verwerkt, dit velen
ten zegen kan strekken en voor werkloosheid
behoeden.
Daarom stellen Burgemeester en Wethouders
voor, aan het adres adhaesie te betuigen, met
het door hen gemaakte voorbehoud en het spijt
spreker wel, dat andere gemeenteraden er ook
niet zoo overgedaeht hebben, en de zaak wel
wat te eenzijdig hebben bekeken.
De heer FAAS: Mjjn bezwaar is, dat ze niet
zeggen wat ze willen, ze willen bevordering
van de vlasindustrie, maar zeggen niet hoe.
Een voortreffelijk laxecrmiddelj
waarvan de dosis niet voortdurend verhoogd
behoeft te worden, dai zeer zacht werkt en niet
heftig purgeert, en zich gemakkelijlc laat in-
nemen, vindt men in Foster's Maagpilien. Prijs
f 0.65 per flacon, alom verkrijgbaar. 6
deel van hun bedrijf, zal er te veel vlas zijn
voor terugkeer tot den vroegeren toestand. Dan
zal men zulke stroppen niet meer kunnen
krijgen.
De heer VAN HOEVE is van meening, dat
men aan de motie adhaesie moet verleenen of
onthouden, maar aan het verleenen van adhae
sie geen voorwaarde kan verbinden. En die
adhaesie kan maar moeilijk verleend worden,
omdat de verzoekers geen middel voor ophef-
fing der vlasindustrie aangeven. Dit adres
geeft een onzeker geluid, men weet niet, waar
ze heen willen en het zou wel eens kunnen
zijn, dat we met de maatregelen die genomen
werden geen genoegen zouden kunnen nemen
Er schuilt hier m. i. een adder onder het gras
en het beste zal zijn, de motie voor kennis
geving aan te nemen. Indien ze met zakelijke
motieven komen,kan er anders over gedacht
worden.
De VOORZITTER bepleit nogmaals aanne-
ming van het voorstel van Burgemeester en
Wethouders, er wordt dan getuigd van belang-
stelling in de vlasindustrie en we geven tevens
te kennen, dat de landbouw van de te nemen
maatregelen geen nadeel mag ondervinden.
Het voorstel wordt verworpen met 7 tegen
3 stemmen.
Voor stemmen de heeren De Feijter, De Vis
ser en De Jonge; tegen stemmen de heeren
Wisse, Scheele, Kaijser, Koopman, Faas, Vinke
en Van Hoeve.
(ZONNETIJD).
Voorm.
vroegert^hooveclheid, n.l. ongevopr een aclyric
