Handelsberich ten.
GEMENGDE 8ERICHTEN.
LANDBOUWBERICHTEN.
gehouden tusschen president Harding ea
de vertegenwoordigers uit de zakenwereld
over het vraagstuk der werkloosheid, een
algemeene beweging zal zy die zich over
het geheele land zal uitstrekkeu om een
yerlaging der prijzen te verkrijgen. Deze
beweging zal zich niet alieen richten tot
de fabrikanten en groothandelaars, doch
ook en misschien zelfs in de eerste piaa's
tot de detaillanten, dien men verwijt, dat
zy, hoewel goedkoopsr mkoopend, loch
hun oude prjjzen ongeveer behouden.
De vergadering verwachlte, dat lager
pryzen, met als gevolg daarvan lager loonen,
het beste middel zouden zjj a om de industrie
te doen herle-en, den uitraerhandel weder
mogeljjk te maken en daardoor de werk-
loosheid te doen verminderen.
EEN SCHULDAFLOSSINGSKWESTlE
OPGELOST.
Tusschen Frankrjjk en Belgie was een
meeningsverschil ontstaan over de kwestie,
hoe de aflossing van de door Belgie jegens
Frankrijk aangegane oorlogsschuld zou ge-
sehieden. Belgie stelde voor, dac Frankrjjk
hetzeifde bedrag in francs zou ontvangen
als het gestort had. Bjj deze oplossing zou
het verlies ingevolga den huidigen wissel-
koers de helft van de werkelijke waarde
van Belgie's sehuld bedragen.
Op voorstel van Frankrjjk werd het ge-
schil aan de arbritage onderworpen van
Soyden, gedelegeerde der Vereenigde Scaten
op de financieele conferentie. Engelund
steunde Frankrijks standpunt voor den
scheidsrechter. Deze heeft thans uitspraak
gedaan en Frankrjjk ten voile inhetgelyk
gesteld. De terugbetaling der Belgiscbe
sehuld do^r Duitschland zal berekend wor-
den m goudmarken, tegen den koers van
11 November 1918, den dag van de onder-
teekening van den wapenstilstand. Deze
oplossing verschaft Frankryk een voordee!
van meer dan een milliard goudmark.
TER NEUZEN, 3 Oct. 1921.
KOPSCHOOL.
De heer J. L. Ch. Guiot, te Bardinxveld
in de jl. Donderdag gehouden raadszitting
beDoemd tot hoof I der kopschool alhnr,
heeft voor die benoeming bedankt.
REORGANISAT1E ONDERW1JS.
Ln het overzicht van de jongste raads
zitting alhier is dooi ons abusief vermeld
dat het voorstel tot reorganisatie van het
onderwys is aangenomen. De stemmen
hebben daarover gestaakt, zoodat in de
volgende vergadering opnieuw moet gestemd
worden.
BRAND IN DE VLASSERIJ ZEEUWSCH
VLAANDEREN.
Zooals we nog in een deel der oplaag
vau ons vorig nummer konden melden ont-
stond Vrydagnamiddag brand in de vlasserij
Zeeu vsch-Vlaandereu, even beoosten het
Zwaaatje. Na wegens de malaise geruimen
tyd te hebben stil gelegeu, was men pas
enkele weken aan het werk.
Vermoedelijk is de brand ontsiaau door
het onklaar geraken van een riem die de
stofzuigers in beweging brengt, en een groot
aantal toeren maakt, waardoor deze zoo
warm geloopen was, dat de in de daar
omheen zwevende klodden en stofdeelen
vlam hebben gevat, welke is overgeslagen
naar het zwingellokaai waar de vlam men
in het bewerkt wordende vlas en de leemen
een dankbaar voedsel vonden.
A1 spoedig bleek men met eigeu kracht
de vlammen niet meester te zullen worden
en werd de gemeentebrandweer gewaar-
schuwd, die vrij spoedig met de motorspuit
ter plaatse was.
Het baarde eenige zorg om water te trek-
ken, daar dit uit den welput der fabriek
niet mogeljjk bleek. De zuiger is daarop
gelegd in het reservoir met rootwater en
met dien voorraad warm water van 32 graden
gelukte het den brand meester te worden
Ware de spuit eenige miuuten iater ge
arriveerd dan was er niet veel meer te red
den geweest.
Zjj is bepaald tot het zwingellokaai en
deszelfs inhond. Met de werktuigen. het
vlas en de leemen zijn ook kleedingstukken
der werklieden in de vlammen gebleven.
Aan het in den kelder onder de zwingelarij
geborgen afgewerkte vlas is waterschade
toegebracht.
Naar we vernemen wordt de schade ge-
schat op pl.m. 15 000 en is alles op
bearspolis verzekerd.
EEN ONGEVAL.
Toen Vrydagnamiddag de heer Van S..
op zyn motorrjjwiel met matigen gang het
ziekenhuis passeerde, kwam plotseling van
achter een wagen een 5jarig knaapje voor
zjjn rjjwiel geloopen. Hjj kon op dien
korten afstand niet meer volkomen stoppen
en reed het jongetje aan. Het werd door
eenige omstanders opgenomen, van wie de
heer Van S het overnam en in het zieken
huis bracht, waar bleek dat. het een hoofd-
wonde had bekomen en een dybeen was
gebroken. Naar we vernemen treft den
rjjder in deze geen schuli.
BRUG AANGEVAREN.
Zaterdag is de sleepboot „Henri 28"
tegen de rolbrug over de middensluis ge-
varen waardoor deze werd beschadigd.
Voor het oogenblik kan de brug function-
neeren doch tijdens de herstelling zal het
verkeer per pont moeten plaats hebben.
ONTPLOFFING IN EEN VLASFABRIEK.
Vrijdag werd in de vlasfabriek van de
Gebr. Verstraeten alhier een hevigen knal
gehoord, komende uit de machinekamer.
Het vliegwiel sprang stuk en het ijzer vloog
overal heen. Spoedig kon de machine wor
den stop gezet. Persoonlijke ongelukken
kwamen niet voor.
BESCHERMING VAN DIE REN.
De Minister van Landbouw heeft, naar
aanleiding van een verzoek van het Hoofd-
bestuur der Ned. Vereeniging tot Bescher-
ming van Dieren, de Districtsveeartsen uit-
genoodigd, den onder hen werkzamen vee-
opzichters op te dragen, om wanneer door
hen eventueel tjjdens de uitoefening hunner
bediening <-enigerlei overtrading van de wet-
teljjke bepaiingen ten aanzien van bescher-
ming van dieren (art. 254 en 455 Wetboek
van Strafrecht trekhondenwet of anderszins)
mocht worden waargenomen. daarvan op
hun eed als onbezoldigd Rjjksveldwachter
proces-verbaal op te maken.
KIEZERSLIJST KAMER VAN
KOOPHANDEL.
Door deCommissies voor de voorbereiding
der Kamers van Koophandel zijn thans, ter
voldoening aan de Wet, op I October op
de secretar.eo der verschillende gemeenten
en op het bureau der Commissie gedepo-
neerd de opgemaakte kiezerslysten voor
de nieuwe Kamer van Koophandel om ge
durende 14 dagen voor belanghebbenden
ter inzage te liggen.
De kiezerslysten opgemaakt door de
Commissie voor de Kamer van Koophandel
in Zeeuwsch-Vlaanderen bevat 1352 namen
van kiezers gerechtigd voor het klein-bedryf
en 602 namen van kiesgerechtigden voor
het groot-bedrjjf, van welke laatsten echter
ruim 400 buiten het district wonen en
ook by andere Commissies zyn ingeschreven,
die alzoo hier hun stemrecht niet zullen
uitoefenen.
Tot en met 14 October is een ieder be-
voegd by de Commissie verbatering van de
vastgestelde kiezerslijsteu te vragen, op
grand dat hjjzelf of een ander in stryd
met de wet daarop voorkomt, niet voor-
komt of verkeerd geplaatst is.
Ook kan een kiezer, behoorende tot bet
grootbedryf, verzoeken te worden over-
geplaatst naar die voor het klein bedrjjf.
Voor 1 November moet de Commissie
omtrent eventueele verzoeken beslissen.
Zy, wier naam in het Handelsregister
by meer dan een Kamer voorkomen, zijn
verplicht voor 15 October eene schriftelijke
verklaring af te leggen by de Kamer voor
welke zy het kiesrecht wenschen uit te
oefenen. Deze verklaring moet worden ge-
vonden per aangeteekenden brief of persoon-
Ijjk ter hand gesteld aan den Secretaris der
Kamer of die hem vervangt. In beidege-
vallen moet een bewijs van goede ontvangst
aan den belanghebbende worden verstrekt.
Het is voor de bierbjj betrokkenen van
groat belang die verklaring af te leggen,
daar zjj, by verzuim, door de betrokken
Kamers ten hoogste 2 jaar van het kies
recht zullen worden uitgesloten.
By deze wet is ook ingevoerd het orga
nised kiesrecht, d. w. z. het kiesrecht voor
veraenigingen. Leden van vereenigen die
voldoen aan de daarvoor door den Minister
van Landbouw gestelde eischen, kunnen
aan de Commissie kennis geven dat. zij af
stand doen van hun kiesrecht ten bate
hunner vereeniging.
lndien het aantal aldus handelende leden
zoo groot is als het quotient, verkregen
door deeling van het aantal te kiezen leden
der Kamer op het aantal kiezers, heeft die
vereenigiDg het recht van harentwege een
lid der Kamer aan ts wyzen. De stemming
daarvoor in de vereeniging te houden moet
geheim zyn en van den uitslag moet een
notarieele akte worden opgemaakt. De even
tueele kennisgeving der kiezers in deze
laatste zinsnede bedoeld moet geschieden
na 1 doch voor 15 December a.s.
SLUISKIU
Alhier is door de bevolking een request
aan den Minister van Waterstaat gecireu-
leerd om verbetering te krijgen in den
onhoudbaren toestand van de leiding. De
ondraagljjke stank ervan alieen is niet uit
te staan, doch 'tgeverfde der woniDgen
neemt allerlei kleuren van d<m regenboog
aan. Zelfs in de huizen verk'eart koper-
werk, nikkelen en zilveren voorwerpen
't Ware te wenschen dat nu de betrokken
autoriteiten er zich eens van kwamen over-
tuigen.
KOEWACHT.
Het Belgische gedeelte dezer gemeente
heeft gedurende den oorlog zeer veel ge-
leden door de grensbezetting der Duitsche
soldaten, die de meeste huizen inricbtten
voor wachten, paardenstallen en soldaten-
keukens. Vele huizen waren ingestort
vernield of geheel of gedeeltelyk afgebroken.
Bjjna alle waren onbewoonbaar. Dezen
zomer is men begonnen met het hersitllen
dezer woningen en thans zyn de meeste
zoover hersteld, dat zy door de eigeqpars
weer betrokken kunnen worden.
CADZAND.
Vrjjdagmorgen bemerkte de vrouw van
den visscher J. M. Baas te Cadzand, toen
ze naar het strand ging, een man, die zich
in het water bevond, in doodsgevaar ver-
keerde, zonder zich een oogenblik te be-
denken, begaf ze zich te water en mocht
er in slagen den ongelakkige, met veel
moeite van een wissen dood te redden.
GRAFZERKEN TE SLU1S.
ln 1811 brandde de St. Janskerk te Sluis
geheel en al af; slechts de muur van het kerk-
hof en een grasveld, waaronder talryke graf-
zsrken begraven liggen, welke eertyds deze
kerksierden, houden de herinnering daaraan
levandig. Hoewel momenteel bedolven, is
omtrent deze zerken ons een beschrijving
overgeleverd, die bewaard wordt in het
museum te Sluis en die zoowel in den
Wapenheraut van 1902 als in het werk
van Mr. Blr ys van Treslong Pries over de
genealogische en heraldische merkwaardig-
heden der Zeeuwsche kerken is geplubiceerd.
Zoo moet hier te viuden zyn geweest, een
der weinige zerken uit de veertiende eeuw,
die Zeeland nog bezit, n.l. de zerk voor
Wtllum van Cadsant 1305 en diens vrouw
Marie f 1310. Ook zijn er tal van zerken
van burgemeesters van Sluis en van officieren
in het btaatsche leger die daar in garnizoen
hebben gelegen en te Sluis gestorven en
begraven zyn, als Charles van der Noot,
gouverneur van Sluis, f 1614, Guillaume
Zoete de Lake, gouverneur van Walcheren
en admiraal van Zeeland f 1637. Dav d
van Orliens, kapitein en bekend ingenieur
f 1652, den generaal-majoor Jhr. Vegelin
van Claerbergen f 1717, den generaal
Francois Nicolaas baron Fagel f 1718, enz.
Veel ervan zal voorgoed verloren zyn, maar
tal van zerken zitten nog onder bet gras
bedolven. Het terrein is thans in andere
handen overgegaan, en dank zy de wakkere
zorgen van de bestuurders der jonge com
missie ter bescherming van oudheidkundige
monumenten te Sluis zullen eerlang deze
zerken voor den dag worden gebracht en
bewaard. Wanneer n.l. het terrein zal
worden bebouwd, geljjk het plan is, zullen
de voor den dag gekomen zorken door het
tjjdig ingrypen van bovengenoemde com
missie met medewerkiDg van den eigenaar
naar de kelders vau bet raadhuis worden
overgebracht en daar tentoongesteld.
(N. R. Crt.)
VEERE.
Op de Markt te Veere, schuiu over het
oude raadshuis, staat een aarlig zeveutiende-
eeuwsch huisje met trapgevel en goed be-
waarde onderpui van houten consoles en
glas-in-lood. Thans is dit huisje in eigendom
overgegaan aan de Vereeniging Hendrick
de Keyser en daardoor voor de mogelyk-
heid van verminking bewaard.
Loop der bevolking van Ter Neuzen.
In de afgeloopen week zijn uit deze
gemeente vertrokken:
H. Kayser, veldarbeider, Q 98, naar
Oostburg.
L. Hendrikse, tyd. ryksklerk, Tbolens-
straat 100, naar Haarlem.
J. B Koole, verpleegster, Grennlaan 42,
naar Ermelo.
Joh. Bruinzeel, water'b. opz., Steenkamp-
laan 71, naar Oud-Vossemeer.
Ph. Selis (wed. J. A. Mobach), zonder
beroep, Q 197, naar Sas van Gent.
D. Hamelink, veldarbeider, Q 130, naar
Ax^l.
A. Poot, kommies te water, De Feyter-
straat 3, naar Sas van Gent.
SPORT.
BEKERWEDSTRIJD.
Naar men ons mededeelt zullen de In
ternationale bekerwedstrijden, uitgeschre-
ven door de voetbalvereeniging „T. S. C."
alhier, om een beker uitgeloofd door den
heer Wieckhorst, Zondag 9 October a.s.
aanvangen. Er zijn 6 clubs ingeschreven in
klalsse A en 12 in klasse B. Voor de lief-
hebbers zal er dus vermoedelijk gedurende
eenige weken op dit gebied te genieten vai-
len. Verder wordt verwezen naar de op hei
eind dezer week verschijnende advertentie
in dit blad.
RECHTSZAKEN.
Arr. Rechtbank te Middelburg.
De rechtbank heeft in hare zitting van
30 September de volgende vonnissen uit-
gesproken:
M. J. T., oud 20 j., dienstbode te Bier-
vliet, is wegens diefstal veroordeeld tot 6
weken gevangenisstraf.
A. v. F., oud 67 j., slager te Zaamsiag, is
wegens beleediging veroordeeld tot f 10
boete of 10 dagen hecht.
J. F., oud 18 j., veldarbeider te Axel, is
wegens alsvoren veroordeeld tot 10 boete
of 10 dagen hecht.
A. v. M., oud 41 j., herbergier te Clinge,
is wegens mishandeling van zijn echtge-
noote veroordeeld tot 1 week gevang.
P. C-, oud 19 j., dijkwerker te IJzendijke,
E. d. B., oud 18 j., veldarbeider en A. I. D..
oud 21 j., veldarbeider, beiden te Biervlie'
zijn wegens mishandeling veroordeeld ieder
tot 2 maanden gevang.
A. N. d. V., oud 16 j., varensgezel te
Rotterdam, is wegens diefstal veroordeeld
tot 10 boete of 3 weken tuchtschool.
Verwezen naar de terechtzitting met
gevangenhouding A. V., oud 26 j., en A. J.
d. M., oud 20 j., veldarbeiders resp. wonen-
de te Zuidzande en Groede, gedetineerd te
Middelburg, ter zake van diefstal.
HET TAPVERBOD.
Voor het kantongerecht te Middelburg
stond Zaterdag terecht M. A. M., ver-
gunninghouder aldaar, die bekende op
1 Augustus, dus tjjdens de kermis, sterken
drank te hebben verschaft, zulks terwyl
volgens de verordening het tapverbod van
kracht was.
De Ambtenaar van het O M., Mr. Gom-
beult, zeide dat het de eerste maal is, dat
het Middelburgsch tapverbod behandeld
wordt en dus moet worden nagegaan of
het bindende kracht heeft. Eene verordening
als deze kan berusten op art. 7.1.4e van
de Drankwet of op art. 135 der gemeente-
wet. De verordening spreekt niet van
lokaliteiten voor het publiek toegankeljjk
en art. 7 der drankwet spreekt daar toch
aitdrukkelijk van. De vraag rest nu of
art. 135 der gemeentewet voldoende steun
geeft aan de bepaling. Dat in art. 7 der
drankwet wordt gezegd, onverminderd de
bevoegdheid krachtens artikel 135 der ge
meentewet, acht spreker een zuivere decla-
ratoire overbodige toevoeging want er is
hier by wetsopdraeht een wetsaanvullende
be oegdheid aan de sremeenteraden gegeven
in een speciale materie van de drankwet.
De gemeenteraad mocht in deze nooit
buiten de speciale opdracbt van art. 7, 1,
4e van de drankwet gaao. De rijkswet
gever geeft een linie aan buiten wier
grenzen de gemeentewetgever in deze mate
rie niet wetsaanvullend mag optreden. Wei
mag hy binnen die grenzen het mindere
nemen.
Waar de verbodsbepaling uit de verorde
ning dus reeds in stryd is met art. 7, 1,
4e der drankwet, omdat gesproken wordt
en alle vergunningen en niet alieen van
vergunningslokaliteiten, welke voor het
publiek toegankelyk zijn, daar kan art. 135
der gemeentewet deze bepaling nooit en
te nimmer redden. De ambtenaar conclu-
deerde dan ook tot ontslag van rechtsver-
volgiDg.
Uitspraak Zaterdag 15 October.
DE ZOON VAN MINISTER DE V1SSER
ERNSTIG GEWOND.
Donderdagavond had naby Maarn een
ernstig auto-ongeluk plaats. De heer De
isser, zoou van den Minister van onder-
wys, met zjjn auto van de richting Amers-
foort komend, reed tegen een steen, zoodat
de auto kantelde en draaiende om haar
lengteas tegen eenige boomen langs den
weg terecht kwam.
De heer De Visser werd zwaar gewond.
Zyn metgjzel kwam er beter af. Per auto
warden ze naar Doorn vervoerd, vanwaar de
heer De Visser naar Utrecht werd getrans-
porteerd. De auto was geheel vernield.
EEN GRANAAT GEVONDEN.
Bij het graven van een nieuwe bedding
voor de Zompesloot te Doetinchem is e n
grauaat gevonden. Het is een raadsel hoe
het projectiel er gekomen is. Het zal
naar de Hembrug worden gebracht om te
worden gedemonteerd.
NACHTVORST.
De laatste twee nachten heeft het te
Zevenaar sterk gevroren. Veel te velde
liggende aardappelen zijn bevroren.
Het heeft des nachts in Friesland flink
gevroren 's morgens zag alles wit en hier
en daar lag in sloten zelfs een laagje ijs.
Ook uit verschillende andere streken des
lands wordt sterke nachtvorst gemeld.
VALSCHE BANKBILJETTEN VAN 60.
Te Praag zijn, naar aan de „Tel." ge
meld wordt, aangehouden de Poolsche
deserteur Mozes A. en de diamantslijper
David S. uit Antwerpen, die bekenden zich
te hebben toegelegd op de fabricatie van
Hollandsche bankbi jetten van 60 gulden,
waarvan zjj te Antwerpen 15 stuks uitgaven.
GOED AFGELOOPEN.
Donderdagmiddag, terwijl drie aaneen
gekoppe'de locomotieven, den op afstand
bedienden overweg nabjj wachtpost 37 te
Oss, zonden passeeren, liep plotseling het
20 maaDden oude dochtertje van den in de
nabijheid wonendnn landbouwer Gielis van
Uden onder de afsluitboomen door, de spoor-
baan op. Het kind werd door de voorste
loeomotief gegrepen en tusseben de rails
gesmeten, terwyl de locomotieven in flinke
vaart doorreden. Bewusteloos opgenomen
kwam het kindje echter spoedig bjj, en bleek
slechts een wondje aan het achterhoofd te
hebb -m Het op de locomotieven dienstdoende
persoceel schjjnt van het ongeval niets ge-
merkt te hebben, daar doorgereden werd.
Rotterdam, 3 Oct. 1921.
VEEMARKT.
Aangevoerd werden 240 vette runderen,
116 vette- en graskalveren, 723 schapen
en lammeren en 1134 varkens.
De noteering was als voigt
Koeien le kw. f 1,65 tot 1,75 2e kw.
/1,60 tot/1,55 3e kw. 1,50 tot /1,40;
Ossen le kw. 1,65 tot f 1,70 2e kw.
f 1,55 tot 1,453e kw. f 1,40 tot
1,30 Kalveren le kw. /2,30 tot 2,50;
2e kw. 2,10 tot 1,90; 3e kw. 1,75
tot 1,50; Schapen le kw. f 0,95 tot
1,05 2e kw. 0,90 tot 0,80 3e kw.
0,70 tot Lammeren 1,10 tot
1,20 Varkens le kw. f 1,08 tot 1,12
2e kw. f 1,04 tot 1,— 3e kw. f 0,95
tot 0,90 Licht soort 1,02 tot 0.95.
Vet vee en vette kalveren in alle kwaliteiten
met zeer matigen handel en lagere prijzen
dan vorige week. Varkens waren met rede-
ijjken handel, doch de prjjzen van vorige
week bleven niet gehaudhaafd. Schapen en
lammeren met iets williger handel dan
vorige week wegens den kleinen aanvoer.
FIJNE ZADEN.
Zaailynzaad 22,tot 23,
Ljjnzaadvoer 20,tot 30,
Koolzaad 29,tot f 30,Bruin Mos
terdzaad 30,tot 31,Geel Mosterd-
zaad 28,tot Karwjjzaad
32,tot 83,Blauwmaanzaad
f 48,tot Kanariezaad 16,
17,-
AARDAPPELEN.
Zeeuwsche Eigenheimers/5,80 tot /6,20;
Geldersche Kralen tot
Blauwe Eigenheimers 6,20 tot f 6,60
Poters 4,tot 4,60 Spuische Eigen
heimers 6,tot 6,50 Zeeuwsche
Blauwe 7,tot 7,50 Zeeuwsche Bonte
7,— tot 7,75.
VLAS.
Aangevoerd Blauw 6330 steen 1,50
tot 1,70, Groningsch 2300 steen 1,50
tot 1,80, Wit 1250 steen f 1,tot
1,25. Hollandsch Geel 2820 steen 1,40
tot 1,80, Dauwroot 170 steen 1,30
tot 1,50.
ElEREN.
Zeeuwsche en Overmaassche dooreen
13,— tot 16,—.
LANDBOUWARBEIDSWET.
De Minister van Arbeid heeft bij den Hoo-
gen Raad van Arbeid aanhangig gemaakt het
voor-ontwerp van een Landbouwarbeidswet.
Aan de hand van de uitvoerige Mem. van
Toelichting stippen we er de volgende bijzon-
derheden uit aan.
De arbeidstijd.
De Minister is van oordeel, dat, voor zoover
het mannen betreft, op den grondslag van
vier en vijftig uren per kalenderweek eene
goede regeling van den arbeidsduur voor de
verschillende deelen van het jaar kan worden
getroffen.
Als maximum-duur van den dagelijkschen
werktijd wordt hierbij gedacht aan zeven,
acht, negen of tien uren. Het zal deze regeling
over het geheel zeer ten goede komen, dat elk
jaar met voorlichting van commissies uit de
belanghebbenden wordt vastgesteld voor wel
ke deelen van het jaar de genoemde werktijden
zullen gelden, zoodat met de bijzondere be-
hoeften van de verschillende typen van bedrij—
ven en van de verschillende streken kan wor
den gerekend.
Gezinsleden.
De echtgenoote van het bedrijfshoofd en
zijn kinderen van 16 jaar en ouder worden
buiten alle wettlijke bepaiingen gelaten, in-
wonende bloed- en aanverwanten tot en met
den derden graad van 18 jaar en ouder van de
bepaiingen omtrent arbeids- en rusttijden
worden eveneens uitgezonderd.
De ondernemer zelf blijft geheel vrij te wer-
ken wanneer hij wil.
Uitzond<.ringsbepalingen.
Gewezen wordt op de uitzonderingsgeval-
len, waarin de wet gehee! of gedeeltelijk niet
van toepassing is. Vermelding verdient inzon-
derheid het geval van werkzaamheden op
gronden, waarvan de voortbrengselen bestemd
zijn tot gebruik in de huishouding van hem,
die de beschikking over den grand heeft;
werkzaamheden dus, welke een eigenaardig
karakter dragen en veel overeenkomst vertoo-
nen met huiselijken dienst, in hare omschrij-
ving een behoorlijke begrenzing vinden en der-
halve volgens de in de arbeidswetgeving aan
genomen lijn voor deze uitzondering in aan-
merking komen.
Bij algemeenen maatregel van bestuur zul
len verder bepaalde werkzaamheden worden
toegelaten met overschrijding van den wette-
lijken bepaalden arbeidstijd.
Die werkzaamheden betreffen: het verzor-
gen van het vee, het voederen der werkpaar-
den 's morgens vroeg; het verzorgen der kas-
sen, en herderswerk.
Daar de regeling van de overwerkvergun-
ningen van de Arbeidswet '19 vrijwel uitge
sloten is voor den landbouw, is de Minister
voor die vergunningen hiervan uitgegaan, dat
aan een landbouwbedrijf in den drukken tijd
zonder een voorafgaande aanvrage de gele-
genheid moet worden gegeven om den werktijd
voor mannen, met inachtneming van een be
paalde grens te verlengen.
De Minster meent die grens bij twee uren
per dag te moeten bepalen, hetgeen hem, naast
de vrijheia, welke hij den werkgever wil laten
tot het verdeelen der werktijden van een ka
lenderweek over de werkdagen alleszins voj.
doende voorkomt. Het aantal dagen, waarop
deze verlenging van werktijd ten hoogste zal
mogen worden toegepast, stelt 't ontwerp in
verband met den omvang van de drukke perio-
de in het bedrijf op 42. Aan het hoofd der
onderneming wordt de verplichting opgelegd
iedere gebruikmaking te vermeiden op eene
door hem onderteekende lijst en hiervan aan
het eind van iedere week, waarin eene derge-
lijke vermelding plaats vond, kennis te geven
aan het orgaan (plaatselijke commissie) of
den persoon die daarvoor is aangewezen.
Voor werken in besloten ruimte met dorsch-
machines of voor andere werken dat veel over
eenkomst vertoont met fabrieksarbeid kan bij
algemeene maatregel van bestuur een kortere
arbeidsdag worden vastgesteld; echter niet
korter dan 8 uur per dag.
Vrouwelijke arbeid.
Voor gehuwde vrouwelijke arbeidsters wordt
de arbeidsduur beperkt tot 8 uur per dag.
Voor de ongehuwde vrouwelijke arbeidster
die een huishouden hebben te verzorgen wordt
de landbouwarbeid op Zaterdagmiddag uitge
sloten.
Verder stelt het ontwerp het absolute verbod
van landbouwarbeid voor vrouwelijke arbei-
ders binnen 8 weken na hare bevalling. Aan
een vrouwelijke arbeider, die een borstkind
heeft, wordt gelegenheid verzekerd haar kind
te zoogen.
jeudige personen.
Voor leerplichtige kinderen wordt de loon-
arbeid geheel verboden.
Kinderen van 10 jaar of ouder mogen bui
ten den schooltijd tusschen 8 u. v.m. en 6 u.
n.m. gedurende ten hoogste 4 uur per dag
lichte werkzaamheden in het bedrijf der ouders
verrichten.
Voor jeugdige personen beneden 16 jaar
wordt de landbouwarbeid gebonden aan be
paalde uren.
Zondag, en geen vrije Zaterdagmiddag.
Het ontwerp verbiedt alien Ioonarbeid op
Zondag met de mogelijkheid om bij algemee
nen maatregel van bestuur uitzonderingen te
maken voor de noodwendig elken dag te ver
richten werkzaamheden, alsmede voor die ge-
vallen, waarin het tot den volgenden dag uit-
stellen van bepaalde werkzaamheden eenig
product belangrijk in waarde zou verminderen
of verloren doen gaan.
Minder eenvoudig acht de Minister de kwes
tie van den vrijen Zaterdagmiddag. Eenerzijds
bestaat daarvoor uit gezondheidsoogpunt be-
zien, bij de overwegend in de buitenlucht ver-
toevende landbouwarbeiders veel minder be-
hoefte dan bij de groote meerderheid der in-
dustrieere arbeiders. Anderzijds verzet de aard
van het landbouwbedrijf zich zoodanig daar-
tegen, dat van een algemeene toepassing geen
sprake kan zijn. Deze zou een grooter aantal
uitzonderingen eischen dan op eenig punt van
het van ontwerp noodig is, Voor een bedrijf
dat met vele werkzaamheden zoozeer van de
natuur afhankelijk is als het landbouwbedrijf
en deze volgen moet, behoort verder de Zater
dagmiddag in verband met den daarop vol
genden Zondag te worden beschouwd. In ver
schillende gevallen toch zou de vrije Zaterdag
middag in den landbouw onvermijdelijk drin-
gen naar meer Zondagsarbeid, dus op een
gedeeltelijke verschuiving van werkzaamheden
naar den Zondag neerkomen.
