Naar aanleiding van een in hunne handen
am bericht en raad gesteld adres van C. T.
Moerdijk, verloskundige, om verhooging harer
jaarwedde, stellen Burgemeester en Wethou-
dtnre voor die te verhoogen van f 550 tot f 750.
Met algemeene stemmen wordt aldus be-
sioten.
Snbsidie Burgerlijk Armbestuur. ,f 10.000.
Be lieer DIELEMANDeze post wordt naar
tnijne meening langzasnerhand wel wat hoog,
mijnheer de Voorzitter. Ik meen te mogen
aeggen, dat de diaconie van de Gereformeerde
kerk al hare behoeftigen zelf helpt en ik geloof,
dat, wanneer elke kerkelijke groep in deze ge-
naeente hare plichten op dezelfde wijze na-
kwam, de subsidie aan het Burgerlijk Armbe
stuur wel met de helft zou kunnen worden
verminderd. Er zou minder subsidie noodig
zijn en ook misschien wel minder gaven.
Wordt er op een en ander wel voldoenden na-
dnik gelegd
De VOORZITTER: Volgens de wet moet
feet Burgerlijk Armbestuur ondersteuning
geven voor zoover daarin niet van wege een
kerkbestuur voorzien wordt. Als dit dus niet
japeaehiedt, moet het Burgerlijk Armbestuur
ondersteuning verleenen, want dit kan toch
niet beschikken over de besluiten van een
ktprkelijk armbestuur.
Mijn meening is ook, dat sommige kerkelijke
awnbesturen er zich wel wat te gemakkelijk
van afmaben. Ik heb dat meermalen onder-
vanfien, als de menschen bij mij kwamen, die
eea operatie noodig ha<lden. Ik vraag hur.
steeds of ze al bij hun kerkbestuur geweest
zip., maar dan krijg- ik gewoonlijk het ant-
vroordtdaar komen ze niet van in! Dat is
wel gemakkelijk.
Men moet ook bedenken, dat, als de men
schen het van het kerkelijk armbestuur niet
krijgen en ook niet van het Burgerlijk Armbe-
fltuur, zij er zelf door gedupeerd worden. Als
de menschen te kennen geven geen steun te
kunnen krijgen, kan men ze maar niet zonder
meer wegzenden. En aan een kerkelijk arm
bestuur kan men over de door haar genomen
bealuiten ook maar moeilijk een opmerking
makenwant dan kunnen ze je toevoegen: je
hebt er niets mee te maken.
Maar ten slotte ben ik er ook over eens,
dat, als de kerken zich de zaak aantrokken
aooaJs het behoorde, er iang zooveel subsidie
niet zou noodig zijn.
De heer DE FEIJTER (Voorzitter van het
B. A.): Aan elk, bedeelde die zich aanmeldt
worm, gevraagd tot welk kerkbestuur hij be
hoort. Behooren ze tot een kerkbestuur dan
moeten ze, alvorens bedeeling te krijgen, een
hriefje overleggen, dat het betrokken kerk
bestuur hen niet bedeelen wii of daartoe on-
machtig is. Dubbele bedeeiing komt zoo goed
ate niet voor. Het lijstje der becleelden is voor
de leden ter inzage en daarop komen zeer
weamig menschen voor, die belijdend lid eener
kerk zijn. De hooge kosten van het armbestuur
komen niet voort uit dubbele bedeeling, doch
jit de verplegingskosten in de gestichten,
welke de laatste jaren ook sterk gestagen zijn.
Dat is de oorzaak.
Als alles eens zeer nauwkeurig werd nage-
gaan. dan geloof ik niet, dat door het ten
voile aan hare verplichtingen voldoen door de
ioKrbeli.jke diaconien aan het B. A. f 1000 per
jaar voordeel zou kunnen wevden gebracht.
De VOORZITTER: Het spijt me, dat ik
hiewwutrent met den heer De Fejjter van
meening moet verschillen. Ik heb in het bij—
zonder op die zaken gelet en myn ervaring
leert het mij anders. Indien de raad dit zou
wenseben, kan ik de feiten die ik op het oog
teb met bewijzen staven. Ik heb daarbij het
aog op bijzondere gevallen.
Ik bedoel hiermede geen verwijt aan het
B. A., want dit kan niet anders, maar een feit
is het dat daar verschillende menschen terecht
moeten komen, die door een kerkelijke diaco
nie zouden behooren te worden geholpen.
De heer DE FEIJTER: Dubbele bedeeling
is hoogst zeldzaam.
De VOORZITTER: Daar heb ik niet het oog
op, maar herhaaldelijk komen er menschen
die zeggen van de kerk niets te krijgen en dus
maar het B. A. komen.
De heer DIELEMAN: Dan mag van deze
pt-aats toch zeker hulde gebracht worden aan
de diaconie van de Gereformeerde Kerk die in
al de nooden van hare armen voorziet. Nu
zegt de heer De Feijter wel, dat door het B.
A zoo goed als geen personen ondersteund
worden die tot een kerkgenootschap behooren,
maar dan zou ik toch willen vragen waar dan
dat groote bedrag aan ondersteuning hier van
daan komt, want de toestand is hier toch zoo.
dat het bijna een uitzondering is, dat iemand
der bevolking van Axel niet tot een kerkge
nootschap behoort, zij het dan ook als doop-
)id, maar ook die behooren tot de kerkelijke
gemeenschap.
De heer DE FEIJTER: Er is een uitge
breide discussie te houden over de vraag of
een dooplid al of niet tot de kerk behoort, maar
dat behoort hier niet thuis. Maar de menschen
komen bij ons m?t de boodschap, dat ze geen
ondersteuning ki'ijgen. De eene zegt dit, een
ander dat. Dan moeten wij steun verleenen.
De VOORZITTER: Zeker, als die verWaring
wordt afgelegd, hieeft het Armbestuur daar
genoegen mee te nemen. Misschien kan er
eekter nog wat strenger de hand aan gehou-
den worden.
De heer DE FEIJTER: Dat kan niet, dat
zal de praktijk leeren. We zitten thans met
aen gezin, waarvoor we aile mogelijke moeite
iwfcben gedaan om den vader uit de ouderlijke
macht te doen ontzetten, maar de voogdijraad
wil daarop niet ingaan. Nu schoot er niets
anders over, dan de kinderen in een gesticht,
te plaatsen. Voor negen kinderen wordt dat
een groot bedrag.
De VOORZITER: Zeker, die moeilijkheden
zijn mij bekend.
De heer VAN DE BILT: Het bedrag 1 ij k t
hoog, maar het is dit toch inderdaad niet.
Toen ik dastijds bij het B. A. kwam was de
subsidie f 5000. Dat is al veel jaren geleden.
Nu is alles twee-, driemaal zoo duur gewor-
maar de subsidie is alleen verdubbeld.
Ate er toen een arme vrouw kwam vragen kon
men die f 1, 1,25 of 1,50 geven, maar daar
kan men tegenwoordig toch niet meer mee
beginnen? Vroeger kon men voor f 2,50 en f
per week iemand uitbesteden, maar als je nu
f 7 presenteert lachen ze je Hit!
De heer DIELEMAN: Ik wil niet verkeerd
begrepen worden en niet zeggen, dat het B. A
zijn plicht niet doet, ik wil ook volstrekt n
beweren, dat er te veel wordt gegeven, eer is
misschien het tegendeel waar, doch ik heb
alleen op willen wijzen, dat niet alle kerkelijke
gezindten, den plicht nakomen dien ze jegens
feanne armen hebben. Terecht is door den heer
T)e Feijter gezegd, dat het hier niet de plaats
•s om te gaan discussieeren over de vraag of
doopleden al of niet door de kerk behooren te
worden ondersteund, maar ik wil toch nog on-
der de aandacht brengen, dat het een onbil-
Ijjke verhouding schept, als een kerkelijke ge-
zindte haar plicht niet nakomt. De Gerefor
meerde kerk, wier leden f 24.000 bijdragen in
den hoofdelijken omslag, zorgen ook geheel
voor hunne armen; niet billijk is het, als zij
door hunne belastingpenningen ook nog voor
die van andere gezindten moeten helpen
zorgen.
In antwoord op een vraag van den heer
Dieleman raadt de VOORZITTER aan den
post van f 25 voor de Kamer van Arbeid maar
te laten staan. Misschien worden de Kamers
van Arbeid wel opgeheven.
Alsnu komt in behandeling het verzoek van
de vereeniging van geitenfokkers „Ter Ver-
betering" om eene subsidie.
Burgemeester en Wethouders stellen voor,
eene subsidie te verleenen van 75.
De heer DIELEMAN acht dit een nuttige
vereeniging.
De heer WEIJNS: Ze zeggen ook samon te
werken met de Roomsch-Katholieke vereeni
ging. Gewenseht was het, de gelden dan te
verdeelen naar gelang van het aantal leden,
dat ieder heeft.
De VOORZITTER: Dat zal wel niet noo
dig zijn, want het moet dienen voor onderhoud
van bokiken, waarvan de leden van beide ver-
eenigingen naar het schijnt voor hunne geiten
gebruik kunnen maken.
De heer WEIJNS: Als we dat zelf niet 1
palen vrees ik, dat er moeilijkheden door zul
len ontstaan.
De VOORZITTER: Dat vrees ik niet, ik
geloof, dat ze met die toevoeging alleen wil-
den te Vsennen geven, dat ook geiten van an-
dersdenkenden bij de bokken mogen komen.
(Het onderwerp brengt eenige hilariteit te
weeg).
De heer VAN DE BILT komt hiertegen op;
men dient het verzoek ook emstig op te vat-
ten. De adressanten hebben dat adres zelf ge-
schreven en zich uitgedrukrt zooals ze dat
meenen. Hij acht dat nog meer te apprecieeren
als wanneer het een -adres was, dat heel netjes
in elkaar zyt, doch geschreven was door
iemand die daaraan een paar kwartjes moest
verdienen.
De VOORZITTER: Ja, maar de bedoeling
van de wijze van samenwerking waar ze van
spreken komt toch niet duidelijk uit.
De heer VAN DIXHOORN: Naar hetgeen
ik er uit hoor, meen ik, dat de vereenigingen
samen doen en ik zou het verdere maar aan
hen willen overlaten. Ik vind 75 echter wel
wat wcinig en zou f 100 willen geven.
De heer OGGEL: Ze komen maar f 60 te
kort, ze vragen niet meer.
De heer VAN DE BILT: Zoo'n geitenver-
eeniging kost veel, ik ben er ook lid van, al
houd ik geen geit.
De heer WEIJNS: Ik zou dan de subsidie
willen uitkeeren in verband met het aantal
geiten dat van iedere vereeniging gedekt
wordt.
De heer OGGEL: Ik zou het maar aan een
vereeniging geven.
De VOORZITTER: Het zou beter geweest
zijn indien ze samen een verzoek hadden ln-
gediend. Het is nu een vraag van een vereeni
ging, die schrijft, dat de ander er ook van pro-
fiteert.
De heer OGGEL: De geiten der andere
vereeniging mogen ook komen.
De VOORZITTER: Van niet-leden ook?
De heer VAN DIXHOORN: Vermoedelijk
tegen dubbel dekgeld.
De heer DIELEMANIk meen, dat de
zaak eenvoudig is en dat de subsidie client ge
geven te worden aan de vereeniging die er om
vraagt.
Ze houden al jaren 1 bok, voor beide ver
eenigingen. Als we hun de subsidie geven,
zullen ze zelf voor de rest wel zorgen. Ik meen,
dat we ons daarmee niet behoeven te be-
moeien. Ze zullen het zelf wel verdeelen.
De VOORZITTER: Ik kan het toch geen
goede regeling vinden.
De heer BAERT: Ik ben overtuigd, dat het
verzoek wel van beide vereenigingen uit gaat.
Het voorstel wordt aangenomen met alge-
meene stemmen.
De VOORZITTER merkt op, dat voor on
derhoud van het brandspuithuis f25 is uitge-
trokken; als de secretarie weer naar het stad-
huis terugkomt, zal daaraan wel een en ander
moeten worden opgeknapt.
Hij vraagt voorts, of de leden het noodig
oordeelen de molest-risico te bestendigen.
Daarvoor is f 125 uitgetrokken.
De post wordt behouden; enkele leden mer-
ken op, dat de premie thans veel minder is
geworden.
De heer DIELEMAN maakt aanmerking op
den post van f 500 voor de Huurcommissie.
Hij acht dat hoog.
De VOORZITTER: De helft der uitgaven
die gedaan worden, worden door het rijk te-
rugbetaald.
De heer VAN DIXHOORN die nog in de
begrooting opmerkt het bedrag in 1919 uit-
gegeven voor voorloopige kosten van onder-
zoek voor de drinkwatervoorziening vraagt,
of het den Voorzitter bekend is, hoe het nu
met die zaak staat. Men hoort daarvan niets.
De VOORZITTER: Ik heb nadat de vorige
maal hiernaar. gevraagd is een brief geschre
ven aan Mr. Dieleman, den secretaris van het
comite, maar nog niets vemomen. Ik weet
wel, dat het sedert nog geen vergadering van
het comite is geweest. De voorzitter van het
comite is naar het buitenland vertrokken, maar
in de vacature van voorzitter is nog niet voor
zien.
De heer VAN DIXHOORN: Ik meen, dat
het nu toch waarlijk tijd wordt, dat het
comite eens gaat werken of wel, indien
het oude comite er geen lust meer in heeft,
dat er een nieuw comite zal worden gevormd.
Het gaat toch niet om als men zoo'n zaak be-
gonnen is, maar naar een ander land te ver-
trekken zonder verder van de zaak die van
zoo'n groote beteekenis voor onze streek is te
laten hooren. Het comite dient te worden aan-
gevuld en blijk van werkzaamheid te geven oi
een ander moet het werk maar ovememen.
De VOORZITTER: Iki zou ook nog eens wil
len schrijven en de vraag stellen of we er op
kunnen rekenen dat er in '21 aan het werk zal
worden gegaan, ja dan neen.
De heer VAN DIXHOORN: Als het dan
niet mogelijk zou zijn een waterleiding daar
te stellen voor geheel Zeeuwsch-Vlaanderen
zou dat misschien toch wel kunnen geschieden
voor een complex van gemeenten.
De VOORZITTER: Ik heb van den inge-
nieur die het onderzoek te St. Jansteen heeft
ingesteld, bij de proefneming die ook door
is bijgewoond gehoord, dat er daar voidoende
water is voor geheel Zeeuwsch-Vlaanderen.
Het is echter jammer, dat de zaak nu door
het vertrek van den voorzitter naar het bui
tenland is gaan sluimeren, terwijl er zou be
hooren gewerkt te worden. Ik vermoed ech
ter, dat er wel aan de rapporten gewerkt
wordt.
De heer VAN DIXHOORN: Dat is wel mo
gelijk, doch we zouden iets wenschen te verae-
men en ik meen, dat de gemeente daarop ook
wel recht heeft.
De VOORZITTER: Ik zal schrijven.
De heer VAN DIXHOORN: Daar-ben ik
voorloopig mee tevreden, we kunnen dan het
antwoord afwachten en indien het naar onze
meening niet gunstig is, desnoods te Axel
zelf een comite oprichten .en het andere comite
verzoeken de gegevens over te leggen.
De VOORZITTER: Misschien kon de ver
eeniging voor bevordering der belangen van
Zeeuwsch-Vlaanderen dat dan wel overnemen.
Ik zal u met het antwoord dat ik krijg in
kennis stellen.
De heer OGGEL: Het zou dan misschien
beter zijn. dat de gemeentebesturen de zaak
in handen namen.
De heer VAN DIXHOORN: Het is mij om
het even, ik zou der commissie niet het werk
uit de handen willen nemen, maar er moet wor
den voortgewerkt. Doet de een het niet, dan
zal een ander het- moeten doen.
De uitgaven worden hierop vastgesteld op
een bedrag van f 199.677.04%.
Daarop komen aan de orde de
INKOMSTEN.
Bij den post markt- en staangelden, wordt
goeclgervonden, dat Burgemeester en Wethou
ders naar aanleiding van de doo* de commis
sie van onderzoek te berde gebrachte opmer-
kingen een onderzoek zullen instellen voor een
nadere regeling.
Bij den Post- „rechten wegens verrichtin-
gen van den ambtenaar van den burgerlijken
stand" merkt de heer OGGEL op, dat van
Roomsch-Katholieke zijde den wensch is te
kennen gegeven, dat te hunnen behoeve ook
een dag zou worden gesteld waarop zij met het
oog op hun kerkelijk huwelijk des morgens
tusschen 8 en 9 uur zouden kunnen trouwen,
zonder dat ze daarvoor extra moeten betalen.
De VOORZITTER acht billijkheidsreden aan-
wezig om aan dat verzoek t<^ voldoen; een
nadere regeling kan dan worden overwogen.
De hoofdelijke omslag wordt uitgetrokken
op f 74.574,30 (het loopende jaar bedraagt deze
post 70.000).
Het totaal der ontvangsten wordt vastge
steld op f 199.677,04%.
De heer KRUIJSSE: Tot een goed begrip
is het misschien gewenseht te bepalen, dat de
nu toegekende subsidies gelden tot weder-
opzeggens.
De VOORZITTER: Daar is niets tegen,
maar het spreekt toch bijna van zelf aange-
zien de raad ieder jaar de betrokken posten
kan schrappen.
De heer KRUIJSSE: Ik acht het toch beter,
dat er bij te zetten.
De VOORZITTER herinnert, dat tot bij de
begrooting oob is aangehouden het verzoek
van het bestuur der visscherij school te Bres-
kens, om subsidie.
Er zijn nadere inlichtingen gevraagd en
daaruit blijkt, dat het schoolgeld bedraagt
1,25 per leerling en per maand, en dat re-
duetie wordt gegeven voor meerdere kinderen
uit 1 gezin, en dat minvermogenden tegen een
verlaagd schoolgeld worden toegelaten, onver-
mogenden gratis het onderwijs kunnen volgen.
Burgemeester en Wethouders aehten echter
.bij die school geen belang dezer gemeente be
trokken en stellen daarom voor, het verzoek
af te -wijzen
De heer VAN DIXHOORN: Het spi.jt mij,
andermaal van Burgemeester en Wethouders
te moeten hooren, dat re voorstellen het ver
zoek af te wijzen. Ik ben van meening, dr
onze gemeente ook wel d&gelijk belang heeft
bij eene goede visscherij-ontwikkeling in r<
streek. Er wonen hier ook veel liefhebbers van
visch en door ontwikkeling der visscherij te
Bre.sl-.-3ns krijgen we de kans, dat die in groo-
tere hoeveelheid aldaar zal worden aangevoerd
en ook voor ons verkrijgbaar zal zijn. Ik zou
daarom willen voorstellen de school met een
bescheiden bedrag van f 25 's jaars te steunen.
De VOORZITTER: Wij achten het een ge-
vaarlijk standpunt, om allerlei scholen to gaan
subsidieeren. Voor deze gemeente is er geen
direct belang bij.
De heer VAN DIXHOORN: Daaromtrent
ben ik het niet eens; het is ook wel degelijk
vakonderwijs, evengoed als landbouwonderwijs
en waar m<m dat onderwijs, in een andere ge
meente gegeven, steunt, handelt men niet
consequent, door hieraan geen subsidie te ver
leenen.
Het afwijzend voorstel van Burgemeester
en Wethouders wordt aangenomen met 9 tegen
2 stemmen.
Voor stemmen de heeren Baert, Weijns, De
Kraker, Dekker, Dieleman, Oggel, Van de Bilt,
De Feijter en Koster; tegen stemmen de heeren
Van Dixhoorn en Kruijsse.
Hiema komt in behandeling de begrooting
der gasfabriek.
De heer VAN DE BILT: Naar ik meen be-
staat het vooraemen, om weer een proef te
nemen met bruinkolen voor het produceeren
van gas.
De VOORZITTER: We hebben nog een
voorraad bruinkolen leggen en die zouden we
willen. verwerken.
De heer VAN DE BILT: In verband met
het adres van de gebruikers van gas voor mo-
toren, waarin bewezen wordt dat het onmoge-
lijk is om met dat gas de motoren te laten
draaien, moet ik dat. ten sterk-ste ontraden.
We weten het bij ondervinding, dat het gas
slecht is.
De VOORZITTER: Het gas wordt geprodu-
ceerd uit de beste kolen der wereld.
De heer VAN DE BILT: Toen het gas van
bruinkolen werd gestookt konden we bij het
licht geen brief schrijven of de krant lezen.
De VOORZITTER: We zijn voomemens
proeven te nemen.
De heer VAN DE BILT: Wat schieten we
er mee op, als het gas niet te gebruiken is.
Men zal mij toevoegen: als het gas van kolen
gestookt wordt zal het duurder moeten worden.
Maar wat zijn we vooruit met gas dat per
meter goedkooper is, maar waarvan we een
rekening krijgen die een-gebruik van een groo-
ter aantal meters aanwijst? Dan zijn we toch
niet voorcleeliger en we hebben bovendien
slecht gas. Als we dan toch een rekening van
f 30 in plaats van f 20 krijgen zijn wij niet
beter af. Als de directeur niet de jekerheid
kan geven, dat we gelijkwaardig gas krijgen,
zou ik het beter achten de bruinkolen te ver-
koopen. De ovens zijn er ook gauwer van kapot.
De VOORZITTER: Er staat op de begroo
ting ook nog 3000 voor aankoop van bruin
kolen. De gaskolen zijn zeer duur.
De heer OGGEL: Verder bruinkolen aan-
boopen zou ik niet doen,. maar wel den voor
raad die er is opwerken.
De heer VAN DE BILT: Wat zou er tegen
zijn, als we de bruinkolen goed konden ver-
koopen
De VOORZITTER: Men dient ook in 't oog
te houden het rapport, dat de gascommissie
over het gas heeft ontvangen, want het is wel
opmerkelijk, dat juist over den tijd waarover
de Macht loopt, hiet gas van de beste kolen
werd geproduceerd.
Het adres dat we hebben ontvangen
van de heeren G. Heijnsdijk, P. Buijze,
J. A. Cappon, A. van 't Hoff en J. F. Scheele,
in het bezit van een gasmotor voor hun be-
drijf, luidt als volgt:
dat het in den laatsten tijd gebleken is, dat
de kwaliteit van het stadsgas verre beneden
normaal is;
dat, naar loopende geruchten, de kwaliteit
van het gas nog minder worden zal, daar het
plan zou bestaan den voorraad bruinkool voor
de fabrikatie te gebruiken;
dat zij voor hun bedrijf gedwongen worden
van het gebruik van stadsgas af te zien, en
een zuiggas of oliemotor aan te schaffen;
dat zij den gemeenteraad b^leefd doch drin-
gend verzoeken, in geen geval genoemde bruin
kool te gebruiken en een onpartijdig deskundie
onderzoek te doen instellen naar de kwaliteit
van het tegenwoordig geleverde gas, dat in
kwaliteit verre beneden andere gemeenten
staat;
dat ten slotte- volgens deskundigen de vrees
gewettigd is, dat binnen afzienbaren tijd geen
enkel bedrijf met het thans geleverde gas nog
zal kunnen werken.
Door den directeur der gasfabriek, den heer
Wiechmann, is hieromtrent gerapporteerd, dd.
4 Oct. (het adres is ontvangen 24 September
11.) dat het een groote onwaarheid is, dat het
gas in den laatsten tijd verre beneden normaal
is en dat hij gaarne zou willen weten, waaruit
de heeren motorgasverbruikers dit opmaken,
toch niet uit het slechte werken van hunne
defecte motoren of ondoelmatige transmissies
of slecht onderhouden machines enz.
Het door de gasfabriek Axel geleverde gas
staat ver boven het gas van andere gemeenten,
wat ook niet anders kan, daar het uitsluite--!
uit de beste gaskolen van de geheele wereld
geproduceerd wordt, terwijl in de meeste an
dere gasfabrieken slikkolen of bruinkolen ver-
werkt worden. Niet dat ondergeteekende dit
afkeurt, in tegendeel zeer aanbeveelt, omdat
daardoor alle gasverbruikers voordeel zouden
ondervinden.
Indien nu de gasfabriek door de motorgas
verbruikers verhinderd wordt, zooals de meeste
gasfabrieken door bijverwerken van heel wat
minder kostbare brandstoffen het gas ook heel
wat minder ir. prijs te kunnen leveren bestaan
er geen redenen meer, hun belangrijke reductie
te geven. Trouwens is de reductie van 6 cent
per cbm. veel te hoog, daar het gasverbruik
hiermede niet in evenredigheid staat, en zal
het niet meer dan billijk zijn, indien tenminste
de kostende prijs betaald wordt.
Wat de slotalinea van het adres betreft,
waarin de vrees wordt geuit, door deskundi
gen, dat met het thans geleverde gas binnen
afzienbaren tjjd geen enkel bedrijf zal kunnen
werken, moet ondergeteekendede opmerking
maken, dat motoren zelfs kunnen werken op
gas van 800 calorien, terwijl het geleverde gas
uit de Gemeentegasfabriek Axel in den slecht-
aten tijd altijd nog is g-eweest boven de 3000
calorien. Een werkelijke deskundige kan dus
bovengenoemde verklaring niet geuit hebben.
Hierbij voegt ondergeteekende als bewijs
een g-asonderzoek van 3 verschillende gas-
monsters, opgezonden den 27 October 1919,
toen nog volop bruinkolen verwerkt werden.
Hieruit blijkt, dat de gemiddelde bovenwaanx
was 4022 calorien en de gemiddelde onder-
waarde 3607 calorien.
Ondergeteekende, overtuigd zijnde van de
goede kwaliteit van het gas zoude zeer gaarne
zien, dat daamaar een onderzoek wordt inge
steld.
De OORZITTER voegt hier nog aan too
dat, blijkens het bureau voor chemisch onder
zoek de calorische waarde van op 27 October
1919 genomen monsters als gemiddelde aan-
gaf: van buis 1 3698 calorien, van buis 2
3928 calorien en van buis 3 3818 calorien. Al-
zoo een kwaliteit die ruim voidoende is.
Als men nu zoo'n rapport krijgt van zijn
eigen deskundige, kunnen de gascommissie en
Burgemeester en Wethouders, dat toch maar
niet terzijde leggen.
We zullen echter voor zekerheid een onpar
tijdig onderzoek instellen. Er zullen op door
lk- gascommissie te bepalen tijdstippen er.
plaatsen monsters van het gas worden geno
men en die zullen ter onderzoek worden op
gezonden. Mocht dan blijken, dat het gas van
bruinkolen niet deugt, dan zullen we trachten
die te verkoopen. Is de uitkomst goed, dan
kan de bruinkool echter gebruikt worden.
De heer VAN DE BILT: Als de lampen er
nu maar niet mee willen branden, dan schie
ten we met bet beste resultaat van eenig on-
derzoek niet op, daar hebben we heelemaa?
geen geleerd onderzoek voor noodig.
De VOORZITTER: Op de meeste plaatsen
doen ze het er mee, omdat de gaskolen zoo
duur zijn. Die kosten f 73,50 per ton en de
bruinkool is veel.goedkooper.
De heer OGGEL: Maar men heeft meer gas
noodig.
De VOORZITTER: Het verdere moet de
dire\teur maar uitmaken.
De heer OGGEL: Ik zou toch die 3000
maar niet aan bruinkolen besteden.
De VOORZITTER: We zullen natuurlijk
eerst het resultaat der proeven afwachten.
De heer VAN DE BILT: Ik bep er tegen,
want dan moet je toch meer meters gas ge
bruiken en wordt de rekening toch hooger.
De VOORZITTER: Als we gas moeten
stoken van uitsluitend gaskolen, dan zal de
prijs nog naar boven moeten.
De heer AN DE BILT: Dat begrijp ik,
maar dan krijgen we goed bruikbaar gas.
tei-wijl we anders meer moeten betalen voor
stecht gas.
De VOORZITTER: Het onderzoek zal het
moeten uitmaken.
De heer KOSTER: Er is toch niets tegen
om een proef te nemen.
De VOORZITTER: Ik geloof ook, dat we
ten minste voor het voordeel moeten trachten
te gebruiken den voorraad die er nog ligt.
Door Burgemeester en Wethouders wordt in
overleg met de gascommissie voorgesteld de
jaarvvedde van den directeur te verhoogen van
f 2000 tot f 2300, die van den boekhouder van
f 400 tot if 500.
De heer OGGEL: Van den boekhouder is
nog al kras, die is pas benoemd en heeft in
and ere functie ook reeds een mooie verhooging
gekregen.
De heer VAN DE BILTAls men ziet naar
het bedrag waar het over gaat en de jaarwed-
de van den gemeente-ontvanger is het nog
weinig.
De VOORZITTER: Maar dat kan men in
deze niet vergelijken.
Voor de stokers wilden wij voorstellen 23
per week en voor de hulpstokers 22 per
week, maar dit laatste schijnt ook te weinig
te z||n.
De heer OGGEL meent, dat de stokers toch
minstens gelijk behooren te staan met de g-
nieentewerklieden.
De heer BAERT acht het noodig ze f 1 per
week hooger te stellen,
De heer OGGEL: Ze hebben ook nachtdienst
en Zondagsdienst, ik zou ze f 2 meer geven.
De VOORZITTER: En het werk is ook heel
wat ongezonder; zoo staan ze voor de heete
vuren en een oogenblilc later moeten ze buiten
op het terrein werken.
De heer BAERT: Als een goed loon be
taald wordt, kan de werkgever er ook aan-
spraak op maken, dat er met ijver gewerkt
wordt en als de werknemer dan nalatig is,
rust op hem de plicht zich te beshhuldigen als
dagdief.
De VOORZITTER: Kunnen de heeren er
zich mee vereenigen, dat de stokers f 26 per
week krijgen en de hulpstokers f 25?
De heer VAN DE BILT acht dit een goede
vei-houding; de hulpstokers zijn toch ook maar
terreinwerlaers.
Met algemeene stemmen wordt dit voorstel
aangenomen.
De heer OGGEL: We zijn royaal vandaag!
Het weekloon van den fitter wordt vastge
steld op f28 en, van den hulpfitter op f 15.
De heer KRUIJSSE: Maar nu is het bedrag
van het muntgas nog niet veranderd.
De VOORZITTER: Ik zou dat willen urt-
stellen tot de volgende vergadering, want het
is toch zeker gewenseht, dat de directeur
Haarover gehoord wordt.
De heer VAN DE BILT: De directeur haalt
ook nog aan, dat de motoren die krachtgas
gebruiken, met 19 cent per M3. niet den kos
tende prijs betalen. Ik vind, flat dit ook zou
behooren, maar vroeger heeft de directeur toch
gezegd, dat dit de lx>stende prijs was?
De heer OGGEL: Hii schijnt van meening
veranderd.
De VOORZITTER: We zullen in de volgen
de vergadering de verschillende punten be-
spreken: de kwestie over de bruinkolen, die
van den prijs van het muntgas ten opzichte
van gewoon lichtgas en die van den prijs voor
het krachtgas, waar de heer Vjpi de Bilt nu
de aandacht op vestigt. Het is noodig, dat de
gascommissie hierover den directeur hoort,
want, dat is toch het hoofd van het bedrijf.
15. Omvraag.
a. De heer VAN DIXHOORN deelt mede,
gisteren een bezoek te hebben ontvangen van
den hfeer Le Feber, leider van de landbouw-
cursussen, die hem mededeelde, dat, nu 2 loka-
len van de openbare school voor de rijksnor-
maallessen zijn beschikbaar gesteld, de loka-
liteit van de openbare school zoodanig is ver-
minderd voor beschikbaarstelling voor andere
doeleinden, dat het geven van landbouwonder
wijs daarin, zooals na overleg met het hoofd
dier school, den heer Van Houten gebleken is,
niet dan onder zeer bezwarende omstandig-
heden zal kunnen plaats hebben.
De leerlingen van den landbouwcursus kun
nen niet plaats nemen in de banken der loka-
len die voor den landbouwcursus kunnen be
schikbaar gesteld worden en ook de andere
voor het onderwijs noodige hulpmiddelen zou
den iederen avond moeten worden •pgeborgen
om weer naar de leslohalen te worden overge-
bracht tegen den aanvang der landbouwlessen.
De heer Le Feber acht dien toestand hoogst
onaangenaam en belemmerend voor het land
bouwonderwijs en spreker moet dat met hem
betreuren.
Hij vraagt den Voorzitter een middel te wil
len beramen om aan dit euvel, dat nadeelig is
voor het landbouwonderwijs te willen tege-
moet komen.
De VOORZITTER: Heeft de heer Van Dix
hoorn misschien ook een voorstel om hierin
verbetering te brengen?
De heer VAN DIXHOORN: Neen, in de
eerste plaats is de heer Le Feber gisteravond
pas bij mij gekomen en ben ik heden voor-
middag voor zaken buiten de gemeente ge
weest, zoodat het mij niet mogelijk was ver
der er op door te gaan, maar overigens ben ik
ook wel huiverig om in deze een voorstel te
doen, daar de gemeenteraad zelf de schuld
is van dezen toestand. Indertijd is voor het
inrichten van een Itijks Winterlandbouwschocl
een uitnemend geschikt lokaal aan de ge
meente gepresenteerd, doch in verband met-
het onthaal, dat mijn voorstel in dat opzicht
te beurt viel, ontbreekt mij den moed om
daaromtrent een nieuw voorstel te doen. He
heb daarom den raad in deze alleen willen
wijzen op den plicht die daarvoor op hem
rust.
De VOORZITTER: Dan zullen we moeten
oyerleggen met het hoofd der school welke
lokalen kunnen worden beschikbaar gesteld,
want buiten die der openbare school hebben
we er geen.
De heer VAN DIXHOORN: Dat is de schuld
van den gemeenteraad die heeft een gelegen-
heid gehad om mooie lokalen te krijgen, maar
is daarop niet ingegaan.
De VOORZITTER: Vindt de raad goed,
dat Burgemeester en Wethouders daarnaar
eens uitzien?
De heer VAN DE BILTDie lessen worden
immers des avonds gegeven?
De heer VAN DIXHOORNHet meest des
avonds en dan ook Zaterdagsnamiddags.
b. De heer KOSTER wijst er op, dat de
keurmeesters voor de paarden- en veemarkt
telken jare groote moeite ondervinden, omdat
op de markt alles wordt dooreengezet; niet
alleen staat het rundvee van verschillende
categorien dooreen, maar soms staan er nog
tusschen de paarden. Hij zou gaarne zien, dat
evenals te Ter Neuzen en te Zaamslag met
bordjes de plaats van de verschillende cate
gorien werd aangegeven.
De VOORZITTER meent, dat dit wel geen
bezwaar zal ondervinden. De kosten zijn ook
niet zoo groot.
De heer KOSTER: De bordjes, eenmaal
aangeschaft, kunnen ieder jaar gebruikt
worden.
c. De heer DIELEMAN herinnert, dat hij
de vorige maal ter sprake heeft gebracht het
onvoldoende onderhouden van de waterplaats
op de Sassing. Hij heeft niet kunnen consta-
teeren, dat er sedert al wat aan gedaan is. Kan
daarvoor niet eens worden gezorgd.
De VOORZITTER geeft te kennen, dat hij
ongeveer het gevoel had, dat die waterplaats
op de Sassing in doze vergadering ter sprake
zou komen. Hij was nu beslist voornemens er
^j.l. Maandag in de vergadering van Burge
meester en Wethouders over te spreken, maar
het is hem" ontgaan. Hij zegt nu toe, er den
gemeen'te-opzichter van in kennis te zullen
stellen en dezen op te dragen, voor het schoon-
houden te laten zorgen, ai wil hij er wel aan
toevoegen, dat van degenen die er gebruik
van maken, toch in de eerste plaats mag wor
den verwacht, dat zij er een zindelijk gebruik
van zullen maken; die medewerking van het
publiek schijnt echter niet groot te zijn.
16. Suppletoir kohier van den hoofdelijken
omslag.
Ter vaststelling van het suppletoir kohier
van den hoofdelijken omslag schorst de
VOORZITTER de openbare vergadering', die
overgaat in eene met gesloten deuren.
Na het weder openbaar worden der verga
dering wordt het kohier, zooals dat in de be-
sloten vergadering is besproken, vastgesteld
op een bedrag van f 1630.
Hiema wordt de vergadering door den
VOORZITTER door het uitspreken van het
dankformulier gesloten.
