ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
No 7030.
Zaterdag 14 Augustus 1920.
60e Jaar guru
SH I
De Zwarte Galex.
ill
I'r'mi
ABONNEMENT
ADVERTENTlfiN:
Kamer van Koopbandel en Fabrieken
1
Dit Blad yerschijnt Maandag-, Woensdag^ ea Vrtjdagavond, uitgezondsrd op Feestdagen, bij de Firma P. J. VAN DE SANDE te Ter Nenzen.
EOBEE^STE BLAD
Mond- en Kiauwzeer.
Bruinbroodkaarten.
Suikerkaarten.
Openbare Vergadering
Gemeentelijke-, tevens Districtsarbeidsbeors.
H. H. Werkgevers
£}|NNENLAND.
FEUILLETOS.
BUITENLAND.
Per 3 maanden binnen de stad 1,40. Franco per post voor Nederland/1,60.
Bij vooruitbetaling voor het Buitenland per 3 maanden/2,20, perjaar 8,
Voor Nederland Per jaar bij vooruitbetaling 5,80.
Men abonneert zich bij de Uitgeefster, of buiten Ter Neuzen ook bij alle
Boekhandelaren, Postkantoren en Hulppostkantoren.
Telefoon
Van 1 tot 4 regels 0,80. Voor elken regel meer
Orootere letters en cliche's worden naar plaatsruimte berekend.
Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tarief,
op aanvraag verkrijgbaar is.
Inzending van advertentien liefst 66n dag voor de uitgave.
0,20.
hetweik
De Burgemeester van TER NEUZEN
maakt bekend, dat voor het 147e tjjdvak
(17 t/m 25 Augustus) geldig zjjn de groen
gekleurde kaarteu met grijzen onder-
groDd.
Ter Neuzen, 13 Aug. 1920.
De Burgemeester voornoemd
J. HUIZINGA.
De Burgemeester van TER NEUZEJ1
maakt bekeud, dat bou no. 46 der Rjjks-
surkerkaart gelditj is van Maandag 1(5
t/m Zondag 22 Augustus a. s.
Ter Neuzen, 13 Aug. 1920.
De Burgemeester voornoemd,
J. HUIZINGA.
te Ter Neuzen.
op Dinsdag 17 Augustus 1920, des avonds
8 uur.
H. W. R. KRAMER, Voorzitter.
N. J. HARTE, Secretaris.
TER NEUZEN.
Bureau Schoollaau 4.
Geopeud: alle werkdagen 9-12 en 2-4 uur.
Wendt U om arbeidskrachteu tot de Beurs.
Grond workers,
Losse Arbeiders.
Ingeschreven staan
Gevraagd een Pakhuisknecht.
De Directeur,
J. F. DE COOKER.
SALARISCOMMISS1E BURGERLIJKE
RIJKSAMBTENAREN.
De salariscommissie voor Burgerlijke
„AHe drommels, wat is dat?" riep de lui-
tenant. ,,Nu, dat treft niet slecht! dat is een
zeldzaam geluk dat noem ik twee vlie-
gen in een klap vangen., Halo Antonio,
maak je nu meester van je geliefde. Stellig
had je nooit vennoed, zoo'n medeminnaar
te hebben! Steek hem dood! Hang hem op!"
De degen der Genueezen vlogen op dit
woord uit de scheede.
,,God moge je beschennen, Myga," riep
Jan Norris, zijn zwaard zwaaiend. ,,Terug,
gij Italiaansche schurken!"
Hierna liep de stuurman der zwarte galei
onder het zwaard van Leone op, een
stoot en met een luiden schreeuw draaide
zich de kapitein van de Andrea Doria om
en tuimelde: kletterend ontviel het zwaard
zijne hand en Antonio Valani viel op den
vloer. Over't lichaam des gevallenen sprang
de Watergeus, doch een tweede sla,g ver-
wondde slechts heel licht den linkerschouder
des luitenants. Matrozen der Andrea Doria,
hun scheepsmessen zwaaiend, stormden den
trap op. Een wilde, bloedige strijd ontbrand-
de nu in de kleine ruimte, in zwijm lag Myga
van Bergen op den vloer. Spaansche en
Albanesische soldaten vermeerderden nog
het tumult, lampen en fakkels werden ge-
bluscht, lagen rookend op den vloer en wer
den weer aangestoken. Maar weinigen wis-
ten juist, wat er eigenlijk gebeurde en waar
'torn ging, en toen eensklaps het geroep
.brand! brand!" door het huis weerklonk,
loste zich het verwarde kluwen in een pa-
Rflktambtenaren heeft in haar algemeene
vergadering van Dinsdag 10 Augustus 1920
haar advies vastgesteld betreffende het voor-
stei tot verhooging van enkele schalen van
bezoldiging. Zjj besloot de uitvoering van1
dit voorstel te ontraden, wjjl daaraan on
verbrekelijk een algemeene herziening ver
bonden is, maar in afwachting van zoo-
danige herziening een belangrjjke verhoo
ging voor te stellen van het minimum en
maximum van alle schalen. Voorts bracht
zij advies uit nopens de wijziging der be-
staande salarisregelirg voor enkele ambten
DE BEER VAN AALST EEREDOCTOR,
De Berlijntche juridische faculteit heeft
volgens de //Tel." den heer C. J. K. van
Aalst, de waardigbeid van doctor in de
rechten verleend, in verband met zgn ver-
diensten bjj het tot sttnd komen van de
eredietovereenkomst tussehen Nederland en
Duitschland en den bewonderenswaardigen
juridischen vorm van dit verdrag.
DE TOESTAND.
Frankrijk heeft Lloyd George op het
oogenblik dat hij hemel en aarde bewoog
om vrede in Oost-Europa te stichten
schrijft de N. R. Crt. een leelijken stoot
toegebracht door de erkenning van generaal
Wrangel als feitelijke regeering van Zuid
Rusland. De Parijsche bladen zeggen dat
die erkenning berust op Wrangel's militaire
successen, zijn demokratisch program en
zijn beloften tot nakoming der oude ver-
plichtingen van den Russischen staat. Hoe
zwaarwichtig die redenen, vooral de laatst
genoemde, voor Frankrijk ook mogen zijn,
het had nietterpin de Engelsche regeering
met wie pas twee dagen tevoren overleg
was gepleegd over een gemeenschappelijke
en eensgezinde hooding tegenover Rusland,
moeten waarschuwen. Meer dan ooit is de
passage in het officieele communique over
de volkomen overeenstamming, te Hythe be-
reikt, een fraze gebleken.
Terecht heeft Lloyd George gister in het
Lagerhuis zijn verbazing en bezorgdheid te
kennen gegeven over dezen onverwachten
stap van de Fransche regeering, waarvan
Millerand te Hythe met geen woord had ge-
rept. Hij heeft verder te Parijs een zachten
wenk gegeven, deze tout ongedaan te ma-
ken en het overigens volkomen ondubbel-
zinnig Havas-telegram te verloochenen. ,,Ik
ben van oordeel, zeide hij, dat er een tout
is geslopen in het bericht van een overigens
volstrekt betrouwbaar persagentschap en
dat de Fransche regeering er geen machti-
ging toe heeft gegeven."
De Engelsche eerste minister heeft den
laatsten tijd geen geluk. Niet alleen Frank
rijk, doch ook Amerika rijdt hem in de wie-
len. De nota van Washington a'an den
Italiaanschen gezant zegt onomwonden, dat
de regeering der Ver. Staten de politiek, die
ten nadeele van Polen gericht is op toenade-
ring tot Sowjet-Rusland, afkeurt en alle be-
schikbare middelen zal aanwenden om Po-
len's politieke onafhankelijkheid en territo-
nischen schrik op en vloog weer de trap at.
Een verstikkende rook vulde het geheele
huis; daardoor heen sleepten Genueesche
zeelieden den doodelijk verwonden kapitein
en den geboeiden Watergeus Jan Norris!
ook Leone della Rota droeg daardoor de
bewustelooze Myga de trap at op straat,
waar een nieuwe strijd stond uit te breken
tussehen de matrozen van de Andrea Doria
en de Spaansche soldaten, welke voor zich
aanspraak maakten op de gevangenen. Doch
eensklaps verkondde trommelslag de aan-
komst van den hoogen bevelhebber, aan
wien Leone verslag deed van 't gebeurde,
zoo goed de verdooving, waarin hij zich nog
altijd bevond, het hem mogelijk maakte.
Deftig gat de Don als zijne meening te ken
nen, dat het het beste was, den verwonden
kapitein, den Geus en de vrouw aan boord
te brengen, dan had men morgen bij 't ver-
hoor alles dadelijk bijeen; bovendien
moest de gevangene, als zijnde een zeeroo-
ver, toch aan de ra worden opgehangen en
was het dus ook uit dat oogpunt gezien
aangewezen hem aan boord van het galioen
te brengen.
De menigte zette zich nu in beweging
naar de kade. Fakkels verlichtten den ruwen
stoet en wierpen hun flakkerend schijnsel op
den verwonden Antonio, de bewustelooze
Myga en den geboeiden Jan Norris, die zich
als een gevoellooze door zijn vijanden liet
voortsleepen. Nog steeds droeg Leone della
Rota Myga op den arm, zonder goed te
weten, hoe het gekomen was. Alles draaide
hem in 't hoofd als in een droom droeg
hij zijn lichten last aan boord van het gal-
joen.
In de kajuit werd voor den gewonden ka
pitein een leger in gereedheid gebracht.
riale ongeschondenh-zid te handhaven. Van
een erkenning der Sowjet-republiek wil
Washington niets weten en het kant zich
tevens tegen de randstatenpolitiek, die op
een verbrokkeling van Rusland neer komt.
Alleen Finland, ethnografisch Polen en de
Russische provincies van Armenie hebben
recht op een zelfstandig bestaan. Litauen,
Estland, Letland, de Oekraine en de Kauka-
sische republieken moeten bij Rusland blij-
ven. Aan de conferentie te Londen, waarop
de Engelsche regeering aanstuurt, zal Ame
rika dan ook niet deelnemen.
Het is wel eigenaardig, dat deze nota ge
richt is aan Italie, welks minister van bui-
tenlandsche zaken zich dezer dagen zoo te-
gemoetkomend jegens Sowjet-Rusland heeft
uitgelaten. Ze mag dan ook wel worden op-
gevat als een waarschuwing om niet te hard
van stapel te loopen en geen vertrouwen
te stellen in de beloften en voorspiegelingen
van de bolsjewiki.
Om de maat vol te meten heeft het comite
van actie der Engelsche arbeiderspartij de
verklaring van Lloyd George onbevredigend
genoemd en besloten het congres van vak-
vereenigingen Vrijdag te laten beslissen
over maatregelen, die ingeval van een con
flict met Rusland, genomen zullen worden.
Verder zal het comite voorstellen van de re
geering te eischen, dat zij terstond na den
wapenstilstand met Polen Sowjet-Rusland
zal erkennen en er handelsbetrekkingen mee
aankoopen. De Fransche socialistische par-
tij neemt dezelfde houding aan en het A.
V. A. wil het Internationaal Vakverbond in
den arm nemen, om het verzet tegen een
oorlog met Rusland internationaal te orga-
niseeren.
Lloyd George is das wel tussehen twee
vuren geraakt: het Fransch-Amerikaansche
en het arbeidersvuur. Zijn eenige goede
kans om er zonder kleerscheuren uit te
komen, lijkt gelegen in het weislagen van de
onderhandelingen te Minsk. Te Parijs ver-
luidt, dat hij de Polen onderhands heeft
aangeraden, de bolsjewistische voorwaar-
den aan te ncmen en dit heeft, naar. onze
Parijsche correspondent seint, zooveel ont-
stemming verwekt, dat er verdere gedach-
tenwisseiing met Londen er stellig door be-
inoeilijkt zal worden. Vermoedelijk zal die
ontstemming nog aangroeien, als het draad-
loos bericht uit Moskou bekend wordt,
waarin staat, dat Engeland de Sowjet-re-
geering heeft verwittigd van de voorwaar-
den, waarop hei bereid is 4iaar te erkennen.
Het te Beriijn ontvangen telegram geefl
deze voorwaarden als volgt weer:
Beide partijen zullen zich van alle recht-
streeksche en zijdelingsche vijandehjkheden
tegen elkaar onthouden. De wederzijdsche
krijgs- en burgerlijke gevangenen worden
naar hun land teruggezonden. Er zal een
overeenkomst worden aangegaan tot ver-
goeding der aan particulieren toegebrachte
schade, waarbij Engeland niet zal aandrin-
gen op onmiddellijke betaling. Engeland
aanvaardt de door de Sowjet-regeering voor
den wederzijdschen goederenhandel gestelde
voorwaarden.
,Tsjitsjerin zegt het draadlooze be
richt uit Moskou heeft Kamenef meege-
deeld, dat de Sowjets deze voorwaarden
Een heelmeester kwani, om de wonden van
den nog steeds bewusteloozen Antonio te
onderzoeken; hij schudde, na onderzoek, hex
hoofd. Myga van Bergen hurkte neer in een
hoek der kajuit, zonder dat zich iemand om
ticidi bekommerde. Aan den grootcn mast
had men den stuurman der zwarte galei ge-
bonden en spottend omringden hem de on-
rneedoogende vijanden.
Eerst laat eindigde de onrust in de stad,
nudat de brand in 't huis achter den haven-
muur gebluscht was; maar reeds veel vroe-
gei was het rustig aan boord van de Andrea
Doria. Bewegingloos lag Antonio op zijn
leger; bewegingloos zat Leone aan zijne
snonde; bewegingloos hurkte Myga in den
donkersten, verst verwijderden hoek. Op het
schip hoorde men bijna niets anders dan het
ruischen van den stroom, het gekiapper der
touwen in den wind en den eentonigen stap
der wacht, die met geladen geweer en bran-
dende lont heen en weer liep en den gevan
gene aan den mast geen oogenblik uit het
oog verloor.
Om twee uur in den morgen ging de wind
geheei liggen, zoodat zelfs het klapperen
der touwen ophield. Er heerschte een doo-
delijke stilte aan boord van de Andrea
Doria, een diepe stilte, die op het aller-
onverwachtst werd afgebroken door een
schreeuw en het knalien van een geweer-
schot.
De Untenant Rota vloog uit de kajuit naar
het dek; het scheepsvolk vloog uit zijn
kooien en hangmatten naar boven.
De plaats van den gevangene aan den
grooten mast was leeg. Met afgeschoten
geweer stond de schildwacht, verward rond-
kijkende, ondeFde vragen; vloeken en ver-
wenschingen van officieren en bemanning.
,,Daar! daar! over boord!" ontwrong zich
aannemen, zoodat er een grondslag is ge-
legd voor onverwijlde vredesonderhandelin-
gen tussehen Sowjet-Rusland en Engeland.'
In Frankrijk zal dit aanbod, als het authen-
tiek blijkt, wel worden opgevat als een tee
ken dat Engeland voortaan zijn eigen weg
wenscht te gaan. Vaststaat in elk geval
dat de wegen van de twee bondgenooten
ver uiteen beginnen te loopen. Engeland
stuurt op erkenning van de Sowjet-regee
ring aan, Frankrijk bewijst met de erken
ning van Wrangel, dat het den strijd tegen
de bolsjewiki wil voortzetten.
Onder die omstandigheden zal de verdere
gedachtenwisseling inderdaad niet gemak-
kelijk zijn. De kans toch dai- de Polen ze
gemakkelijker zullen maken door aanvaar-
ding van de Russische vredesvoorwaarden,
is uiterst klein. Poolsche bladen achten de
onderhandelingen te Minsk bij voorbaat tot
mislukking gedoemd omdat Polen niet kan
berusten in de geeischte ontwapening. En
dan zal de houding van Frankrijk en Ame
rika de regeering te Warschau tot een
nieuwe krachtsinspanning aansporen. De
militaire gebeurtenissen in het Oosten zijn
derhalve thans van het grootste gewicht en
de bolsjewiki, die dat zeer goed inzien, zet-
ten alles op haren en snaren om de Polen
een verpletterende nederlaag toe te brengen.
Hetgeen onze Berlijnsche correspondent er
over seint laat daaromtrent geen twijfel.
HET BELGISCHE KONINGSPAAR
NAAR BRAZIL1E.
Den Isten September zullen de koning
en de koningin van Belgie zich inschepen
naar Brazilie.
Ter NEUZEN, 13 Aug. 1920.
Het weerbericht van het meteoroiogisch
instituut te De Bildt van heden luidt als
volgt:
Hoogste barometerstand 769,5 Helder en
Groningen.
Laagste barometerstand 749,0 Seydisfjord.
Verwachting tot den avond van 14 Aug.:
Zwakke tot matige, Oostelijke tot Noord-
oostelijke wind, half bewolkt, waarschijnlijk
droog weer; zelfde temperatuur.
WEER EEN JUBILEUM.
Gisterenvoormiddag werden de werk-
zaamlieden ter drukkerij van de firma P. J.
van de Sande voor enkele uren onderbroken
en waren te 11 uur op uitnoodiging der pa-
trones het geheele personeel, de gehuwden
met hunne vrouwen, in de huiskamer ver-
eenigd, teneinde daar te huldigen den heer
C. T. Vermast, winkelchef, die op dat tijd-
stip met zijne echtgenoote daar was ver-
zocht.
Toen de jubilaris met zijne vrouw ver-
schenen, werd hun een welkomstlied toege-
zongen en werd hij daarna door den heer
I. van de Sande mede namens zijne familie
in harteiijke bewoordingen gefeliciteerd met
dezen voor Vermast zoo gedenkwaardigen
dag, dat het hem gegeven is zij het met
een tijdperk van een 9tal jaren onderbroken
zijn 25jarig jubile als bediende in deze
zaak te vieren, terwijl hij hem dank bracht
als het ware eindelijk een heesche kreet aan
de borst van den ontstelden man.
,,Waar? waar? waar?" Alles vloog naar
het aangeduide boord.
,,Neer de boot! vlug! vlug!" klorrk het
bevel des luitenants.
Opeens werd het levendig aan de Schelde,
lantaarns wierpen hun licht in de duisternis,
maar de Novembernachten zijn duister. Wel
vischte men een stroomaf drijvend lijk op,
doch het was niet dat van Jan Norris. Aan
beide oevers der Schelde werden alarmsig-
nalen geblazen; maar alle pogingen van
alle voor Antwerpen liggende schepen wa
ren vergeefsch.
Had Jan Norris zich gered? Had hij den
dood in de golven gevonden? Wie zoii he:
zeggen?
Maar Myga van Bergen richtte zich in haar
hoek scherp luisterend op, toen zij hoorde,
dat de Geus zijne banden had verbroken en
over boord was gesprongen.
De morgen brak eindelijk aan, doch ook
deze bracht geen nadei bericht over den
over boord gesprongen Watergeus.
Op het dek van de Andrea Doria liep
Leone della Rota met over de borst ge-
kruiste armen heen en weer, in zich zelf
mijmerend.
,Als hij het maar niet gezegd had! Hij
zal sterven door mijne schuld o Antonio,
arme Antonio! Hij heeft het voorspeld; ik
kapitein van de Andera Doria, en hij hij
een lijk op den bodem der zee."
De luitenant stond eensklaps stil.
,,Maar Leone is niet misschien spoedig
misschien morgen overmorgen u het-
zelfde lot bereid? Wie vreest den dood1?
Dood is vernietiging; leve het leven!
Daar komt de zon boven de kim, ik adem
voor de wijze waarop hij met ijver en toe-
wijding zijn werk in de verschillende takken
van dienst, oorspronkelijk als letterzetter op
de drukkerij, later in het magazijn en thans
in den winkel, heeft verricht. Als blijk van
erkentelijkheid bood hij hem een marmeren
pendule met coupes aan.
Vervolgens verkreeg namens de gezellen
het woord de heer Harte, die, zich bij vele
woorden door den patroon gesproken, kun-
nende aansluiten, den makker met dezen
dag gelukwenschte, er op wijzende, dat hem
wel bijzondere gevoelens zullen bezielen,
waar in een tijdperk dat nu meer dan een
kwart eeuw achter ons ligt, herhaalde ziekte
niet deed voorzien, dat den jubilaris ook het
voorrecht zou te beurt vallen, dat inmiddels
reeds anderen genoten: het vieren van een
zilveren jubile als typograaf, en het was
voor alle kameraden uit dien tijd een groot
genoegen geweest, hun makker, die als
krantenjongen begonnen was, weer als voi-
wassene aan de zaak verbonden te zien.
Als souvenir bood hij hem namens het
personeel een voorwerp aan, dat voor den
jubilaris ook onontbeerlijk wordt: een
pince-nez.
In gepaste woorden dankte de jubilaris
de familie Van de Sande voor de welwiliend-
heid die hij steeds van haar heeft ondervon-
den en de hem ook heden betoonde eer,
dien dank eveneens uitsprekende tegenover
zijne metgezellen. Hij verklaarde door een
en ander zeer getroffen te zijn, te meer
waar hij Ook den tijd herdenkt, die reeds is
aangestipt, dat hij moest vreezen een voor
recht als hetweik hem thans te beurt valt,
niet te zullen beleven.
Vervolgens werden op guile wijze ver-
verschingen toegediend en de tijd aangevuld
met vroolijken kout, het ophalen van herin-
neringen en het zingen van verdere feest-
liederen, tot den tijd van scheiden daar was,
teneinde zich weer gereed te maken voor
den wachtenden arbeid, met uitzondering
van den jubilaris welke dien dag een welver-
diende vacantie kreeg, die hij echter ook
weer noodig had, om de vele blijken van be-
langstelling, die hem zoowel persoonlijk als
door middel van telegrammen, kaartjes en
brieven ten deel vielen, in ontvangst te
nemen.
In de zaak zijn thans zes gezellen werk-
zaam, die hun zilveren jubile vierden. een
daarvan heeft reeds een staat van dienst van
47 jaar, 1 van 46 jaar en 1 van 37 jaar.
CIRCUS ROBERT1.
Zooals in ons blad was geannonceerd,
zou gisteravond in het circus Roberti de
eerste voorstelling alhier worden gegeven.
Er was in de laatste dagen al eenige belang-
stelling voor te bespeuren. Het circus liet
zich echter wachten. Daarvan was gister-
morgen nog geen paal te zien, zoodat men
al zeer pessimitisch gestemd werd omtrent
een optreden op gisteravond. Evenwel, in
den loop van den voormiddag arriveerden
attributen van het circus, dat den vorigen
avond nog een voorstelling had gegeven te
Biervliet. De schooljeugd, die vacantie heeft
hielp flink mede, en het was al spoedig te
zien, dat, tegen den avond, de tent zou ge
reed zijn.
weder vrij, de bloedige nevels voor mijn
oogen verdwijnen! Met een glas vurigen
Syrakuserwijn wil ik den morgen het wel-
kom toedrinken, al ware 't ook de laatste,
dien ik aanschouwen mag."
De scheepsjongen bracht een vollen beker
van den kostelijken drank.
Leone della Rota hield het glas hoog te
gen den gloeienden zonnebol, ledigde het
daarna in een teug en smeet het vervolgens
in den stroom, en, terwijl hij met den voet
op het dek stampte; sprak hij:
,Kapitein aan boord der Andrea Doria",
en P3s hoorbaar liet hij er op volgen:
Kapitein der Andrea Doria en Myga
de kroon der Vlaamsche vrouwen de
mijne de mijne".
V.
Koortsdroomen.
Voor de derde maal sedert den nacht,
waarin de bezetting van fort Liefkenshoek
het kanongedonder der zwarte galei en "an
de Esparanzo en 't in de lucht vliegen van de
laatste hoorde, daalde de avond neer, dood-
stil en ongewoon warm. Weerkundigen be-
weerden, misschien terecht, dat er we! eens
veel sneeuw kon vallen. Nadat de zon in den
vroegen morgen helder aan den vrij <mbe-
wolkten hemel was verrezen, had zu zich
tegen den middag achter, dikke, grijze wol-
ken verscholen. Deze wolken hadden zich
steeds meer saamgepakt en tegen den avond
kwamen ze steeds lager en dreigender te
hangen boven de stad Antwerpen, het land
de rivier en de zee.
Weer bevinden we ons aan boord van de
Andra Doria, in de kajuit des kapiteins.
(Wordt vervolgd.)
mXS&MBmmxmBmPZOUESmaBa
r?rSC3B6SJB
De Burgemeester van TER NEUZEN inaakt bekend
dat het vee van den landbouwer L. B VAN KERK
VOORDE, wonende in deze gerneente, Dijkstraat 51
door het niond- en kiauwzeer is aangetast.
Ter Neuzen, den 12 Augustus 1920.
De Burgemeester voornoemd,
L. J. GEELHOEDT, L.B.
