ALGEMEEK NiEUWS- EN ADVERTENTlEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
No 7001.
Dinsdag 8 Juni 1920.
60e Jaarg&ng.
ABONNEMENT
ADVERTENTlfiN:
mm
DIt Blaft versehynt Msandag-, Waensdag- en Yrydagavond, uitgezo.iifsrd op Feestdagen, by da Firma P. J. YAK BE SARDE te Ter Neuzen.
iijke-, tevens
H. H. Werkgevers
B1NNENLAND.
BUITENLAND.
1 B
Per 3 maanden binnen de stad 1,40. Franco per post voor NederfSnd J 1,60.
Bij vooruitbetaling: voor het Buitenland per 3 maanden 2,20, per jaar 8,
Voor NederlandPer jaar bij vooruitbetaling 5,80.
Men abonneert zich bij de Uitgeefster, of buiten Ter Neuzen ook bij aile
Boekhandelaren, Postkantoren en Hulppostkantoren.
Telefoon 25.
Van 1 tot 4 regels 0,80. Voor elken regel meer 0 20.
Grootere letters en cliche's worden naar plaatsruimte berekend.
Handelsadvertentien bij regeiabonnement tegen verminderd tarief, hetwefk
op aanvraag verkrijgbaar is.
Inzending van advertentien liefst een dag voor de uitgave.
lngeschreven st.aan
TER NEUZEN.
Bureau Schoollaan 4.
Geopend: alle werkdagen 9-12 en 2-4 nur.
w end U om arbeidskrachten tot de Beurs.
Machiniaten,
Grond workers,
Losse Arbeiders,
Opperlieden.
De Directeur.
J. F. DE COOKER.
De Regeeringsverklaring inzake de
Wielingen.
De //Nieuwe Rotterdamsche Courant"
wjjst er op dat de minister een belangrjjke
nieuwe bijzonderheid heeft medegedeeld.
Dadeipk in het begin van den oorlog,
in de eerste helft van Augustus 1914,
heeft de toenmalige Belgische regee-
ring aan de onze verzocht, den toe-
gang tot de Belgische kust ter plaatse
toch niet door het ieggen van mjjnen
voor de vloot der geallieerden ontoe-
gankeijjk te maken". Dit verzoek
omvat m»t zoovele woor-
den de erkenning van Neder-
iandsche souvereiniteit over
die wateren. Immers zonder die
erkenning had het verzoek geen zin
hoegenaamd.
Voornameljjk op den toestand, geschapen
door het litigeuze van de souvereiniteit op
de Wielingen, beroept Belgie zich thans bp
haar aanspraken.
Ontkent kan niet worden, dat Ne
derland zich, door dezen toestand ge-
boren te laten worden, internationaal-
rechteijjk eenigszins verzwakt heeft,
doeh de laatste, die zich thans daarop
beroepen mag, is zeker wel Belgie, op
wiens uitdrukkeljjk verzoek de toestand
ontstaan is, geljjk hp zich in den oorlog
ontwikkeld heeft. Men denke zich toch,
wat precies de positie geweest is.
Belgie vraagt ons te zjjnen bate in
de Wielingen van onze rechten geen
gebruik te maken. Onze regeering vindt
aanleiding aan het verzoek tegemoet
te komen, en jegens Belgie en de ge
allieerden zooaJs de omstandigheden
toen waren op een bepaald punt
van ons gebied feitelpk eene zeer wel-
willende neutraliteit aan te nemen en
nu werpt Belgie ons deze iegemoetko-
mendheid voor de voeten en zegt
thans hebt gjj uwe rechten verspeeld.
Dit is schaamteloos, en beneden alle
opvatting van goede trouw.
Worden, op verzoek van Belgie, de onder
handelingen hervat, dan moet zekerheid
worden verschaft tegen herhaling van mis-
brnik van onze tegemoetkomendheid.
Wp hebben nu eenige .malen leer-
geld betaald en behoeveD ons niet op
nieuw aan Belgische geniepigheden te
wagen.
De ffTelegraaf" pleit voor openbaarheid.
Het Belgische publiek werd bewerkt.
Brussel, Luik en Antwerpen werden
tegen het ontwerp opgestookt, van
allerlei zjjden werd op de Kamer en
op de Belgische regeering pressie uit-
geoefend om het tractaat met Neder
land niet af te sluiten. Die druk heeft
op de Belgische Kamer invloed ge-
oefend en zelfs op sommige Belgische
ministers. De redevoering van minister
Renkin en zijn daarop gevolgd ontslag
zjjn het bewjjs, dat iD den boezem
van het Belgisch kabiDet. de eensge-
zindheid omtrent de houding tegenover
Nederland weg was.
Toen kon het zaakje der Wielingen
uitstekend opgeblazen worden als een
geldig beletsel voor het voltooien van
het nagenoeg afgewerkte tractaat, al-
thans om de afbandelirg uit te stellen.
Daarbjj is men van Belgische, zooals de
//Tel." het noemt, „zeer eigenaardig" op-
getreden.
Men heeft de afgevaardigden op 21
Mei doen bjjeenkomen, doch in plaats
met de Nederlanders en Nederlandsche
vertaling van den reeds vastgestelden
Franschen tekst na te gaan en aldus
de onderhandelingen geheel te\J>eein-
digen, kwamen de Belgen met een
brief, dat zjj niet konden voortgaan
met het werk en dat zp zelfs over het
letsel hiertegen niet nader konden
praten. De Nederlandsche afgevaar
digden moesten zich daarbp neerleggen,
men kon onderhandelaars van cen na-
buurstaat niet tot travaux forces ver-
oordeelen. De boei stokte dus en op
26 Mei reeds zctte de Belgische minis
ter van. Buitenlandsche Zaken zjjne
vermeende grieven uiteen in eene zeer
tweeslachtige rede, De discussie hier-
over werd verdaagd tot de begrootings-
discussie in de maand Juni, een dui-
deljjk bewps dat men hier te doen
heeft met eene zaak van binnenlandsche
Belgische politiek en daarvoor eene
geschikte stemming in Belgie wilde
verwekken.
Wat nu volgt noemt het blad //zeer handig".
z/Zeer handig was het, dat men niet
alleen de Nederlandsche gedelegeerden
verraste en elke mogeljjkheid afsneed
om door samenspreking toch nog het
tractaat te doen teekenen, maar men
koos ook het uogenblik, waarop onze
Minister van Buitenl. Zaken met verlof
afwezig was, zoodat elke opheldering
uit Den Haag noodzakeljjk belangrjjke
vertraging moest ondervinden, gedu-
rende welke het terrein vrp was voor
eenzpdige voorstelling."
De /-Tel." hoopt, dat onze regeering zal
inzien, dat zij met haar mededeelingen vrjj-
geviger en vlugger moet zjjn.
Het //Alg. Handelsbiad" over de verklaring
van Minister Van Karnebeek
Minister Van Karnebeek heeft in zpn
verklaring er reeds aan herinnerd, dat de
actie van Belgie aanvankelijk was gericht
op het bezit van de heele Schelde, En wjj
herinneren er nu aan, dat wp, toen wp
tjjdens den oorlog herhaaldeljjk
waarschuwden tegen het Belgische anntxm-
nisme, o. m. eens pen kaartje hebben doen
afdrukken (in het Handelsbiad van 22 No
vember 1916), ontleend aan een boek, ge-
titeld »La Belgique au tournant de son
bistoire," waarop de grenzen stonden ge-
teekend, die Belgie behoorde te hebben.
Welnu, op dat kaartje liep de Noordgrens
van Belgie zo6, dat, behalve het grootste
deel van Limburg en van Noord-Brabant,
ook Zuid-Beveland, Walcheren en Zeeuwsch-
Vlaanderen aan Belgie kwamen.
En wat dit laatste betrof, juist op grond
van de leusde heele Schelde, en dusook
haar oevers, Belgisch. Och hoe overdreven
vond toen menigeen de waarde, die wp aan
zoo'n publicatie hechteD. Men ziet nu, dat
ze scbakel was in een keten van intriges
die, begonnen in de bureaux van den heer
De Broqueville te Havre, haar einde heeft
gevonden in die van den heer Hepmans te
Brussel.
Waarlijk, we mogen nu toch eindelpk
wel eens leeren met welk soort mensch in
we daar in 't Zuiden te doen hebben.
Met welk soort menschen Dat heeft
de uiteenzetting van den minister, al was
ze volkomen zakelpk gehouaen, ook heel
duidelpk getoond.
Met heel ^nette" menschen. Alleen heo-
ben ze een ietwat ander begrip van waar-
heid, van eerljjkheid, van goede trouw,
kortom van eenige eigenschappen van een
gentleman, dan wp er ons van vormen.
Maar dat komt zeker doordien ze zooveel
meer mondain zpn dan wp, niet zoo in
een uithoek van de wereld leven, waar men
un peu rustre is, zulle, en dus meent dat
//ja" ook werkeljjk ja beteekent en niet ook
wel eens neen kan zpn.
Doch nu we ze nader hebben leeren kennen
in den oorlog van aangezicht tot aangezicht
(bp 't millioen) en sinds rtiim een jaar door
ODze onderhandelingen, nu zouden we toch
zeggen flm, ze hebben toch op den duur
te zeer andere manieren dan wp. We zullen
toch maar liever afscheid van hen nemen.
't Zou ons een hooge eer geweest zpn,
hun met kanalen gedienstig te mogen wezen,
die onze eigen havens wellicht bedreigden.
En't is onzen onderhandelaars zekersteeds
een vreugde en een stichtirg geweest wan-
neer zp met de groote heeren uit Brussel
aan een tafel mochten zitten.
Maar op den duur hooren wij toch niet
in zulk gezelschap.
En daarom Adieu, zulle
Vaarwel
Totdat ge, wie weet, ook eens zoo denkt
over ja en neen als wp.
</De Nieuwe Courant" gelooft, dat het
onjuist zou zijn om in het aftreden van
minister Renkin, na zpn rede te Marche,
een overwinning te zien van het gezond
verstana en fatsoen in het Belgische
kabinet.
Ons wil het veel meer voorkomen
in het licht van de omstandigheden
en de voorafgaande gebeurtenissen,
dat hp eenvoudig heecgaan moest,
omdat hp de rol van het enfant
terrible heeft gespeeld.
In het systeem van de politiek van
Hymans past het iets dergeljjks te
denken, nietThet te zeggen.
Indien inderdaaa de opvattingen van
den heer Renkin oorzaak waren van
zpn val, dan was met hem de heer
Deatree gevaileD.
Nu deze deel hljjf't uitmaken van
het kabinet na de lede van den heer
Renkin en na hetgeen daarover in het
kabinet is te doen geweest, kan daaruit
naar onze meening niet anders worden
geconcludeerd dan dat het kabinet bljjft
bij de politiek van reactie tegen het
besluit van 4 Juni 1919, en daar tegen
over kunnen wp met anders dan ons
verheugen dat ten aanzien van de
concessies van onze zjjde reeds toege-
staan, onze regeering de vrjje hand
herkreeg.
Het blad stelt de vraag. of het nog
verder aangaat onze gedelegeerden bloot te
stellen aan een behandeling als huu nu bp
herhalirg van de zjjde der Belgische regee
ring is ten deel gevallen.
De aperte onwaarbeid in de verkla
ring van de Belgische delegatie aan
den voorzitter der commiesie voor dit
gOschil als zou bet conflict inzake de
Wielingen door de Nederlandsche re
geering in het leven zpn geroepen,
maakt het naar onze meening volstrekt
ondoenlpk dat er nog langer met ge-
delegeerdeD van de Belgische regeering
waarin de heer Hymai s zitting heeft,
wordt onderhandeld, zoolang niet c o-
ram publico een verontschuldiging
aangeboden voor deze leugenachtige
voorstelling.
Elke concessie inzake de Schelde zou
neerkomen op een in gevaar brengen van
Nederlands onbetwistbare rechten.
Onze regeering gaat naar onze mee
ning ten deze volstrekt vrp uit behalve
in een opzichtwederom heeft zp door
niet terstond te publiceeren, wat thans
aan de Kamer is medegedeeld, aan de
Belgische onwaarheden in de oogen
der publieke opinie van de wereid een
een voorsproDg gegeven die niet licbt
kan worden ingehaald.
De leugen zai worden achterbaald,
maar inmiddels is de Nederlandsche
naam door de Belgische regeeriDg en
de Belgische pers in de oogen der
wereld epnieuw geschaad, en dat zou
kunnen zpn voorkomen, indien nog
voor de verklaring van den Hymans
in de Belgische Kamer de feiten waren
vastgelegd, zooale ze thans vastgelegd
zpn.
I NVALIDITEITSWET.
Aan den iMinister vau Arbeid is een vier-
de 10.000-tal baDdteekeningen toegezonden,
verzameld onde'f het bekende verzoekschrift,
uitgaande van deCentrale Landbouw-Onder-
linge en de Tuinbouw Onderlinge, waarin
aan de Minister wordt gevrsagd, dat spoe-
dig wpzigingen in de Invaliditeitswet zullen
worden aangebracht.
Verder werdeD daarbp toegezonden de
handteekeniDgen van industrieele-, handels-
en scheepvaarikricgeu, waarmede instem-
miug is betuigd met den iuhoud van be-
doeld verzoekschrift. Dat deze laatste een
aanmerkelpk deel van het Nederlandsche
bedrpfsleven vertegenwoovdigen, blijkt uit
de mededeeling, dat in hun ondernemingen
een gezamelpk jaarloon van pl.m. 100 mil
lioen gulden wordt uitgekeerd.
Daarbij hebben nog een groot aantal
Kamers van Koophandel, patroonsvereeni-
gingen, middenstandsvereenigingen enz. den
Minister van Arbeid een adheasiebetuiging
doen toekomen, waaruit te meer blpkt, hoe
overal de overtuiging leeft, dat de Invali
diteitswet ingrppende wpziging behoeft.
U1TVOER
Tot nadere aankondiging is met 5 Juni
dispensatie verleend van het uitvoerverbod
van rpwielen en onderdeelen daarvan.
SCHADEVERGOEDING VOOR
ONDERHOUD VAN BELGISCHE
VLUCHTELINGEN.
De Fransche regeering heeft bp de
Belgische een rekening van 400 millioen
francs ingediend wegens de kosten gedu-
rende den wereldoorlog door haar gemaakt
voor de Belgische vluchtelingen. De Belgi
sche regeering schpnt met deze nota van
z/la grande nation soeur" eenigszins in de
maag te zitten en de zaak tot nu toe
geheim te houden. En," zoo schrjjft //De
Schelde", dan zpn hier nog menschen te
vinden die Nederland aanvailen, het land
dat 50 millioen gulden, d.i. thans 300
millioen francs voor de Belgische vluchte
lingen uitgaf en weigerde een cent terug
te ontvangen.
NEDERLAND EN BELGlfi.
Men seint uit Londen.
De parlementaire groep van de nationaal-
democratische arbeidtrspartp heeft een re-
solutie aangenomen, waarbp aan Lloyd Ge
orge wordt te kennen gegeven, dat de
Engelsche regeering al het mogeljjke behoort
te doen, om Belgie bij te staan bp zpn
onderhandelingen met Nederland over het
terugkrpgen van de enkele vierkante meters
om Maastricht, die Belgisch van ras, taal
en geschiedenis worden genoemd, opdat
Belgie aldus gevrjjwaard zal zpn voor het
gevaar, dat Duitschland een open deur zou
hebben naar Antwerpen en Noord-Belgie,
zooals in de eerste dagen van den oorlog.
Uit Brussel wordt ons gemeld
Het katholieke blad Vingtieme Siecle
schrjjft naar aanleiding van het gesehil
over de Wielingen, dat het voorstander van
arbritage is, maar dat in dit geval, waar de
nation ale eer en het levensbelang van het
land op het spel staat, een uitzondering
moet worden gemaakt. Indien wij arbitage
aanvaarden, zelfs met de zekerheid, dat we
den slag thuis halen, zouden wp toegeven
dat scheidsrechters bevoegd zjjn, zich uit te
spreken over de uitgestrektheid van onze
femtor'a'e souvereiniteit. Zulks mag niet
gabeuren.
La Gazette steekt den draak met de aao-
haling uit het tractaat van Munster in de
rede van minister Van Karnebeek. Moderne
kanonnen, zoo schrjjft het blad, dragen
verder dan kanonnen van 1648, en van uit
de WieliDgen kan de Belgische kust mak-
keljjk onder vnur worden genomen. Het
blad schrjjft verderLaat ons op het
tractaat van Munster gaan zittenvoor
wat de Wielingen betreft, is dit vodje papier
werkeljjk al te zeer verouderd, en onze
geallieerden zullen wel n oeten begrjjpen,
dat Nederland niets gedaan heeft om de
gunsten, waarmede zp het overladen, te
verdienen.
De Gazette de Charleroi is de meening
toegedaan, dat de verklaring vrd minister
Van Karnebeek de zwakhtid en onrecht
matigheid van de Nederlandsche thesis het
goede recht van de Belgische bewjjst, en
verklaart zich voor niet-onderteekenirg van
de tractaten, in de hoop, dat de geallieerden
spoedig tot andere inzichten komen en de
kwestie alsdan op nieuw zal kunnen worden
besproken.
BEGROOTING VAN P. T. EN T. 1919.
(Nadeelig saldo van bjjna
18 millioen).
Ingediend is een wetsontwerp tot wjjzeging
van de begrootirg van inkomsten en uitgaven
der posterpen, telegrafie- en telefonie voor
1919, ter toelichting waarvan de minister
van Waterstaat opmerkt, dat het staatsbe-
drjjf evenals in vorige jaren, in 1919 weer
beinvloed werd door de bnitengewone tjjds-
omstandigheden. Niettegenstaande de ont-
vangsten de aanvankeljjke raming belang-
rjjk zullen overschrjjden, tegen de exploi-
tatieuitgaven in die mate, dat ten slotte het
oorspronkelpk geraamde voordeelig saldo
ad 541.327,04 zal moeten worden om-
gezet in een geraamd nadeelig saldo van
11.808.160,46.
De duurtetoeslagen en uitkeeringen-voor-
eens zjjn hiervan voornameljjk oorzaak.
Duarover was resp. 7 millioen en 5,5
millioeD noodig. Deze slechte uitkomst
werd verkregen, Diettegenstaande de ont-
vangsten der Telegrafie en der telefonie de
ramingen belangjijk overteffen, nameljjk
3.500.000.
ENGEL8CHE KOLEN.^^-i
Naar de Rpks-Kolendistriebutie mededeeld,
kan thans tot nader bericht de Import van
Engelsche kolen, ge'jjk reeds voor Ameri-
kaansche kolen met vrpe tonnage aangevoerd
het geval was, geheel buiten haar oih ge-
Schieden. Elkeen, die zuiks wenscht kan
dus voorloopig in Engeland gekochte kolen
hier te lande vrp aanvoeren en daaraajj de
bestemming geven die hp wenscht. De
bestemming dient echter aan de rpks-Ko-
lendistriebutie te worden opgegeven, terwjjl
in verband met het bestaande vervoerverbod
van kolen, i okes enz. de vereischte vervoer-
vergunningen tjjdig zpn aan te vrageti
EEN 1TAL1AANSCH JOURNALIST
GEDOOD.
In de Italiaansche plaats Spinarzola heb
ben de arbeiders van alle vakken gemeene
zaak met de boeren gemaakt en de alge-
meene staking afgekondigd. De stakers
hebben een werkgever Luzza genaamd. aan-
gevallen, omdat het gerucht ging, dat hp
op een boer had geschoten. De karabioiers
moesten op de menigte schieten. Daarbij
werd de correspondent van de Giornale
d' Italia doqdgeschoten door oproerkraaiera,
die hem verweten tot de partjj van de orde
te behooren.
HET STOOMSCHIP BRUSSELS".
Het stoomschip //Brussels", dat op de
zandbank bp den vuurtoren van Zeebrugge
is gestrand, zal 23 Juni in publieke veiling
verkocht worden. -Slechts van Engelsche
onderdanen zullen aanbiedingen worden
aangenomen. De n Brussels" is het 3chip,
dat kapiteia Fryatt commandeerende, toen
hp een Duitsche onderzeeboot voor de
Schelde ramde.
POLEN.
Aanstaande ineenstorting van Polen
De //Frankf. Ztg." ontvangt volgend be
richt uit Zurich
Volgens betrouwbare berichten heeft Polen
gedurende de laatste weken in Parjjs een
poging gedaan tot Fransche interventie in
den oorlog met Rusland.
Het moest vaststaao, dat de kiachten van
Polen hun einde naderen. De ineenstorting
van het leger zou niet alleen het terug-
trekken der Polen tengevolge hebben, maar,
wanneer geen hulp wordt geboden, tan
moet met een spoedig binnenrnkken ier
roode troepen in Warschau rekening wo ien
gehouden.
Frackrjjk heeft zpn steun toegezegd in
den vorm van 100.000 man gekleurde troe
pen, die zoo spoedig mogeljjk ter bescbik-
king der Polen zouden worden gesteld.
Bet lag in de bedoeliDg deze troepen op.
Engelsche schepen rfaar Danzig en vandaar
naar het front te vervoeren. Engeland heeft
echter dit transport geweigerd, met het
oog op de houding der zeelieden. Thans
zou men trachten de toestemmir.g van
Duitschland te verkrjjgen voor het zeuden
der troepen door Duitschland naar het
Poolsche front. Men twjjfelt echter ten
zeerste, of de Duitsche regeering toenem-
ming daartoe zal verleenen.
HET GROOTSTE SLAGSCH1P.
Op weg naar de algemeene ontwapening
heeft het Amerikaansche departemeot van
marine besloten een Dieuw oorlogsschip
op stapel te zetten, dat het grootste siag-
schip ter wereld zal moeten worden. Het
departement is voornemecs de kiol te laten
leggen voor de //Lexington", die grooter
nog moet worden dan de Britsche
dreadnought ,/Hood". Volgens de plannen
zou de Lexington" een snelheid krijgen
van 35 knoopen. De waterverplaaising van
de ./Lexington" zal zjjn 43.200 ton („H sod"
41.200 ton), he lengte 874 voet (860 voet),
het vermogen 180.000 p.k. (144.000 p.k.).
VAN DE BELGISCHE BEGROOTING.
Op de begrooting is 378,000 francs
uitgetrokken voor onderhoud van het Kacaal
naar Ter Neuzen. en 40,000 francs om de
Kanaalrechten af te koopen.
Waar de credieiposten, betrekking hefeben-
de op deze twee artikelen oorspronkelpk
waren vastgesteld op een basis van 4 francs
per gulden, is het noodig, gezien defluc-
fuaties van de waarde van het geld, en om
op iedere mogelijkheid, te zpn voorbereid,
ze onafhankelpk van gezegde begrooting
te maken.
CRISIS IN GENT.
Havas meldt uit Genl dat in de textiel-
industrie een ernstige crisis op koont is.
Men vreest, dat over eenige dagen alle fa-
brieken gesloten zullen worden.
EEN BURGEMEESTER IN ARREST.
De Matin verneemt, dat de burgemeester
van Iaebergues in hechtenis is genomen on
der beschuldiging van de vrpheid van arbeid
URANT
