Algemeen Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaandere
No. 6937.
Dinsdasr 6 Januari 1920.
60e Jaargang.
Aan onze Lezers
en Adverteerders
Mond- en Kiauwzeer.
B I W H H L A FdT"
9
BU1TENLAND.
Wy kunnen hieraan toevoegon, er naar
e zutlen streven, steeds al 'onzen aandacht
te zullen wjjden aan den iDhoud van ons
biad, en door eenige nieuwe rubrieken de
aantrekkeljjkheid daarvan te verhoogen
hetgeen zoo wel aan onze lezers als aan de
adverteerders zal ten goede komeu, daar
de laatsten hunne advertentien daardoor
nder de oogen van een steeds grooter
wordende clientele zien geiracht.
Het Kabinet.
Nederland en Belgie,
De berechting van den ex-keizer.
Een gift van 100 milHoen do liars.
De keizer brieven.
De haven van Antwerpen.
De hulp aan Enropa.
Een vyfde der Weensche kinderen nog
te redden.
Hotelnood.
Trekt Wilson zich uit het politieke
leven terng?
Katiflcatie van het vredesverdrag.
De heer Oudegeest over de toestaudei
in Amerika.
fEB
1 S T.
Rvenals alle andere bladen, zien ook wjj
one door de economische omstacdigheden
ran ons bedrjjf geuoodzaakt over te gaan
tot verhooging van den abonnementsprjjs
en dien der advertentien.
Werd verwacht, dat de verschillende ver-
hoogiogen van grondsti ifeD, die tjjdens den
©orlog voorkwasnen, van tydelykeu aard
zonden zjjn, die verwachting is niet. ver-
wezenljjkt. Integeudeel, eene aan vankeljjke
Baling van den na-tzienlijk gestegen papier-
prjjs is weer door eerie verhooging gevolgd
en met ongeveer alle benoodigdheden voor
©ns bedrjjt gaat het denzelfden weg.
Vonrts vpreekt het van zelf, dat, waar
de duurte der levens'oehoeften ook op de
gezinnen van ons betrekkeljjk talryk per-
soneel drukt, eene grondige herziemcg der
loonen niet kon uitbljjven, daar toeh ook,
eveoals in alle andere vakken, den typografen
voor hao werk een behoorlyk bestaan moet
verzekerd zjjn. Een aanzienlijke stjjging
der exploitatiekosten is daarvan het gevolg
De abonnementsprjjs wordt Daar aanleidirig
van vorenstaande met ingang van 1 Januar
1920 bepaald op 1,40 per drie mnanden
franco per post 1,60, en de advertentie-
prjjs op 20 cent per regel, terwiji voor den
bandel de gelegenbeid tot hei plaatsen van
advertentien by abonnement tegen vermin-
cera tarief bljjft geopend.
De Ditgeefster,
Firma P. J. VAN DE SANDE.
Ter Neuzeu, 3 Januari 1920.
Be Burgeineester der gemeente TEtt NEUZEN
maakt t»ek*iid, dat liet ice van Jen Undbouner
J. VAN BENDEUEM, wonende O 191a, door het
mond- en kiauwzeer is aangetast.
ler Neoren, den 2 Januari 1920.
De Burgemeester voornoemd,
J. HUIZINGA.
Eervol ontslag aan de Ministers van Oorlog1
en Marine.
Bij Kon besluit is met ingang v;a)rv' 5 Jan
le. Op liun verzoek eervol ontslag ver-
lecnd aan Mr. Bijlevield als minister van
Marine en aan Jhr. Alting von Geusau als
minister van Oofftog, beideu nipt dankbe-
tuiging voor de vele ie>i gewichtige diens&n,
door lien aan de Ivoningin en aan dpi lan-
de beweupn;
2eTijdens de onts'jen, enis van een mi
nister van MarSjie bet beheer van liet de-
partement van Marine atJ inlterim opgedrn-
rien aan den minister van Landjbouw, Nij-
verheid en Handiel, Van IJsselsteijn;
3e. Tijdens de ontslenlenis van een mi
nister van Ooi'log het betuerr van, liet de-
partement van Oorlog ad inil|erim opgedra-
gen aan den minister van Binnenlandschc
Zaken, Jhr. Mr. Iiuys de Beerenbrouck.
Steenkolen voor Nederland.
Men seiat uit Essen dd. 2 Januari:
De Duitseh-Nederlandsclie ovejieenkomst
juxake de kolenleveringen is, naar ik uit
betrouwbare br0n vemeant, tot idusver nog
niet veriengdDe onderliandeliiigeti dien-
oangaande duxen nog steeds voort; zij wor-
den ook vertraagd door Ide omstarudigiieden,,
dat de geallieerdten de kolencommissie ze-
ivere moeilijklieden opweript.
Ondanks liet feiti, dat de overeenikomstnog
■jet is verlengd, wonden er dezer dagen
■og 80,000 ton Roerkolen aaA Nederland
flelevend. Deze hoeveeiheid is reeds onder-
v»eg. Indien men nilet tot overeenstem-
roing komt over de verlenging, zal er voor
deze '80,000 iton een veel hoogere prijs be.
taald moeten w0rden dan voor de vroegere
leveringen
Een nieuwe Zondagswet.
Bij de algemeene beschouwingen over de
Staatsbegrooting heeft de regeering mede-
fpedceld, dat door een interdepart^elnientale
commissie voor 1 Januari 1920 het ontiwerp
van een nieuwe Zondagswet zou worden
aan ge bod en Naar wij veryipmen, is thans
aoodanig ontwerp door deze oommissie bij
de regeerjng ingjediend
Daling der kaasprijzen.
Op de kaasmarkt te Alkmgar beers elite
Vrijdag op een moment een paniekstemnung,
tengevolge van de sterke dating der kaas
prijzen.. De prijzen liepen tot /55 en /50
terug en dit terwiji de maximum prijs J 68,50
is'. Deze daling: {is een gevolg van bet vrij-
geven door den minister- van 25 pct(. v.-oi
den verplichten vooijfaad 22,000 000 KG, ter
wiji het binnenland al overvoerd is.
Een vcrgadering van, handelai-an en pro-
du een ten zal gelioudeu worden om vast
te stellen ,dal dfe handpl niet mcer kan
betalen, aangezie.i het builpnland tengeVol-
ge van de lage valuta gteen goede ufiuemer
meer is
Gedeelteiijke herziening van de Leerplichtwet.
In een no.ta naar aanleidihg vaii hei ver-
slag tietreffende bet wel/sontbverp t it gedeel-
telijke h'erziening van de "Leerplichtwet, ver-
klaart de minister van Ondegwijs, dat hij
het met de commissi© van rapporteurs zeer
f*ewensclit zou aehtten, dat bet ontwerp
tot wijziging en aanvuUing! van de Lager-On-
derwijswet voor bet onder'navige ontwerp in
mondeliuge bebandeling zou komcn
De minister Koeslert geen \Tees, dat ook
bij de reorganisatie van. Iiei schooitbezich(
zooals deze in liet ont'we.-p der Lager-Onder-
wijswet is vervat, de control© op dc na-
leving van den leierplicht niet votdoende tot
haar recht zou kunnen, komeu.
Vergoeding voor ambtswoning.
Dc Ambtcnaar' veiMeemt, dat de regee
ring de vergoeding voor bet genot van een
ambtswoning he?ft verboogd van1 10 tot 15
pet. van het salarisj, onrier voorbehoutl
dat geen hoogere a Brisk zal plaats liebben,
d,an de voor de per/sonfeele belasting ge-
schatte huurwaarfde,.
Geen afzonderlijke kivsdistrictcn voor manncn
en vronwen.
De Staten van Overijtel bebben geauf-
woord op bdt verizoek van B Bn W. van
Hasselt om de gemeente te mogen indeelen
in twee stemdistrirten; een voor vTouwen
en een voor rnannen
Gedeputeerde St a ten achten een dergelij-
ke indeeling met geoorloofd. Behalve dat
de wet ee i dergelijke vendeeling der kie-
zers niet kent, oorrieeleni Gedeputieerde Sta-
te-i dat net systee n der Kieswet in gevaar
zal worden gebracnt, aangezien het geheim
der stemming \-ooi- een groot gedeelbe zal
verLoren gaaji
Ontslag rijkswfrklieden.
Naar gemeld wondt, zulleu ten-
gevolgc van de aanne.ning van het
bekende amendement op de oor-
togsbe jrootjng, waarbij ruim anderhalf mil-,
lioen ge:n*hrapt werii voor de artihariein-
richtlngen, binnenkort oea zeer groot aan-
tal werkliedeu in losseni dienst bij die in-
riclitingen wonden ontslagen.
Met ingang van 1 Februari a s. is aan
350 werklieden aan dp Rijks constiTUctie-
werkphiatsen te Delft ontslag aangezegd en
aan ongeveer 650 peiponen "wierkzaasn aan de
Hembrug te Zaandam
Een phantastisch verhaal.
De ,,XXieme Siede'' meant de oplossing
van het mysterie te hebben gevondenWij
bebben ons afgevraag|d, schrijft hei blad,
waaromhet westenblok, met wie wij de
overwinning hebben be'naa'ld, ons zoo slap
lier-l t ge>fecund gelegeiilieid van dm
Hollandsrh-Be'gische onderhandte'.ingenWij
hebben ons afgevraagd, waanom once gede-
legcerdeu te Parijs niet de kloeke taal heb-
liei laten hooren. waarop de ons gedane
p'lechtige beloftpa ons rectit gaven, en waar
om onze minister van Buitenlandsche
Zaken, na uit zijn cer.de stellingen te zijn
verdreven, door een onver.staanb;<re en te-
ge-istrijdige beschikkinig! zicli zoo gedwee
heeft laten afleiden op ecoruomische en
maritieme voondeelen, Wij hebben ons ook
afgevraagd, nu Fragikrijk en Emgeland in
afwacbting dat de Volkenbond tot statiri
komt, het hebben noodig gevonden een
militair verbond te sluitea. waarom Bejgie
daarin niet wend be'rokke.ii ien waarom fn-
zonderheid Engeland he?ft gemeeMd ons nog
geinrende enkele janen de' vcrsleten plurrje
der nmitnaliteit te willen doem dragen? Op
die vragen blijven de kanselartijen het ant-
woord schuldig.
Doch van zeer bevoegde zijde, met name
van iemanrJ, die voor en cedurende den oor
log in vele combina.tie; lieirokken is geweest:,
heeft bet blad de oplossing van liet mysterie
mogen vememei). Ziehier:
In Novepber of Dei ember 1916 voerde
Engeland geheimzinnige onderhandtebdgen
met Holland, die uitliepen op een sehikking,
door enkelen veitnoed doch wel te verstaan
nooit officieel bekend gemaakt. Engeland
streefde op dit oogpnblik een dubbel doe]
11a. Om em einde te stellen aan den stel-
dingoolog dacht hett* aan-cem landing in
.Holland, waardoor de militaire toesifmd
in ons voordeel zoii zijn gekeerd. Maar te-
gelijk zocht liet een zeer innige toenadertng
tusschen Belgie en brankrijk te Iceer let gaan,
welke toenadering, door ons de Sohelde-
mondingen toe te kennen, voor Engeland
dubliel onaangenaam zou zijn gewerst. Het
ear>te oogmerk dachten tie Britten ije be-
reiken door onderiiandelingen met Neder
land over een todating voor Britsche troe-
pen, am over Nedertandseh (grondgebied
te treRken. Aan Nederland was niet veel
gevraagjd: On lui demandait de se lais-
ser faire douce violence". Uit erkentetijk-
beid verbond Engeland er zich toe de in-
legritei( van Holland's kolonien te garah-
edcren en liet bestaande Sc.hdde gegime
te handhaven, waapdoor dan het tlwecde
oogmerk was bereikt.
De Zegsman van de Brusselsohe kramt
braclit nog in herinmerihg, dat op het ge-
melde tijdstip hardnekkige geruchten liepen
Sals 'zou Engeland een landing op de Holland-
sche knst voorbcreixlenNog wees hij ook,
zegt het blad, op andere bijzonderheden, die
aantoonden, dat ook van Hollahdsche zijde
em begin van uitvoering liad plaats geliad.
Te Parijs heeft men kenmis gehad van de
onderiiandelingen en de ovei-eehkomsten en
deze goedgekeurd In Havre kwam men er
iets van te welpn.
Inzonderlieid militaire overweginjgen heeft
Engeland van die eombinaties doen afzien.
Onder dit licht wo rid t alios klaar en, duide-
lyk, zegt het Hbl.
De fStandaard" zegt in een driestar
getiteld *Een derde slachtofFer dat by
een deel der Tweede Kamer de zucht naar
het ombrengen van Ministers z66 sterk
schynt te wezen, dat er gemompeld word
van een derden man uit dit kabinet, die
bastemd is om aan die zucht ten offrr te
valleD.
De derde man zou dan de Minister van
Financiea zyn, wiens leenicgs- en belasting-
piannen de wapens levereD, waarmee men
hem om 't leven zal trachren te brengen.
Wordt deze onheilspellende profetie ver-
vuld de dag van den^ansiag in 'i nieuwe
jaar moet reeds zyn aa'ngewezen dan is
het antirevolutionaire deel in dit kabinet
zeer zwaar getroffen.
Trouwens, de mee<t bedreigde en on-
dankbaarste portefeuilles werden in handeu
van onze mannen gelegdmarine is een
heet haudyzer financ:en is 't n;et minder.
Intusschen, als het de bedoeling van
wat men met wat goeden wil de iflinker
zyde" der Earner zou kunnen noemen is,
om het kabinet in zyn arbeid te belemmerey,
moet niet uit het oog worden verloren,
dat bet ministerie daaruit enkeie conclusie-
zal hebben te trekken, die voor het linkscbe
allegaartje wel eens eenige moeilykheid
zouden kunnen brengen.
ilet policieke spel in de Kamer neemt
afmetingen aan die eriistige vraagstukken
doen opkomen en 't wordt lyd, dat zij, die
het spel opzetten, de verantwoordelykheid
gaan gevoelen voor wat zy doen.
Men kan een vogel wel de veeren uit-
plukken, maar hem daardoor dan ook het
vlie,zen onmogelyk maken.
En een kaliner, dat op dez^ wjjze ver
havend wordt, verliest zyn vermogen tot
vruchtbaren arbeii.
Wanneer het blad ziet, dat juist anti
revolutionaire Ministers het doel zyn van
den aanval, wordt onder de antirevolutio-
nairen de vraag met heel veel belangstelling
besproken welke de houding van het
kabinet zal zyn, indien inderdaad opnieuw
een Ministerieel leven blykt te worden
bedraigd.
De Londensche correspondent van de
/^Manchester Guardian" geeft een overzicht
van de overeenkomst, die te Parijs zoo goed
als bereikt is door Belgie en Nederland. De
onderhandelingen zullen den 5en Januari
worden hervat en verwacht wordt, dat binnen
veertien dsaren een definitieve overeenkoms?
zal zyn geiaekeuu.
De vooinaamste punten kunnen als volgt
worden saamgevatDe scbeepvaart op de
Schelde Btond tot dusver onder toezicht van
een Nederiandsch Belgische commissie van
zes leden, drie van elk land. In de toe-
komst zal, wanneer deze commissie het
niet eens mocht zyn over de noodzakelyk-
heid van verbeteringen aan de rivier en de
uitvoering van berstellingen. bet geschil
worden onderworpen aan een Hof van
Arbitrage van drie leden, een aangewezen
door Belgie, een door Nederland, terwjjl
het derde lid Deutraa! zal zyn en als scheids-
recbter optreedt. Deze scheidsrechter zal
zeeT waarschynlijk de koniDg van een
Noord-Europeescb land zyn.
Nederland zal geen bezwaar maken tegen
den aanieg van een kanaal van Antwerpen
naar den Moerdjjk en van Antwerpen naar
den Ryn door Nederiandsch Limburg,
Er is een byzondere sehikking getrofFen
ten aauzien der afwatering van de Kempen.
De wateren van de Schelde zullen ge
sloten biijven voor oorlogsschepen in oorlogs-
tyd. De mogendheden zyD tot de slotsom
gekomen. dat dit stelsel het beste is voor
alle partyen en dat het onverstandig zou
zyn, het te wyzigen. Daar echter Belgie
een kern van een marine zal bebben, zutlen
de Belgische oorlogsschepen vergunning
krjjgen 6f naar Antwerpen op te stoomen
6f de haven te verlaten binnen 24 of 48
uur na de aankondiging der slnitiDg van
de Schelde.
In vredestijd zullen de Belgische oorlogs
schepen aan de Nederlandsche regeering
vergunning moeten vragen om over het
Nederiandsch gedeelte der Schelde te varen.
Er zal geen afstand van Nederiandsch
groudgebied aan Belgie zyn.
De drie verdragen van 1839 zullen wor
den vervangen door twee nieuwe verdragen
De vroegere gezant te 's Gravenhage,
Carton de Wiart, vice-president van de
Belgische Kamer, schryft in de H Libre
Belgique"
Bet verzoek om uitlevering van den ex-
keizer zal z'.ch niet op eenig bestaand in-
ternationaal recht beroepen, en evenmin op
de bepalingen van de conventie van Den
Raag van 1907. Het zal gegrond zyn op
een nieuw moreel recht, dat het interna-
tionale recht in de sfeer der theorle in die
der werkelijkheid brengt. De vervolging
i an den ex-keizer zou haar waardig karakter
verliezen, indien zy werd ingegeven door
wraakzucht.
Daarom behoeft men het niet te betreu-
ren, dat het verzoek om uitlevering nie'
terstond na het sluiten van den wapen-
stilstand is gedaan. Met de berechting
moet Worden ua; gezangen ia een sfeer van
kalmte, welke voor een goede rechtspraak
onmisbaar is.
Indien de berechting zou leiden tot een
toodeloos zware straf, waardoor de ex-keizer
fot martelaar zou worden gemaakt, zou dit
zelfs in stryd zyn met de doeleinden der
geallieerden.
De /Globe" van I Jan. schryft
#ln de hooge regeeringskrmgen wordt
op scberp spottende wyze gesprnkeu over
de berichten als zou de ex-keizer het voor-
netnen hebben aan koning G©orge te ver-
zoeken zijn jverdediging" op zich te nemen.
Er is geen enkeie officieele oevestiging van
deze berichten, maar nienoand zou verras
zyn, wanneer de ex keuer in ernst een
dergeiijk plan overweegt.
Wat ook de hooding van den gevallen
voist tegenover ons regeereude huis moge
zyn, het Eagelscbe pueliek zal nooit ver
geten, de beleedigingeu dit huis door den
ex-keizer gedurende den oorlog aangedaan
John. D. Rockefeller, de petroleumkoning,
heeft Amerika in sensatie gebracbt door
een gift van 100 millioen dollars by ge
legenheid van het Kerstfeest, hetgeen een
record-gift is.
Het geschenk is gesplitst in twee ge-
deelten van 50 millioen dollars elk, het
eene bestemd voor de centrale commissie
voor onderwijszaken, ter verhooging van de
salarissen der onderwijzers, het andere voor
de Rockefsller-stichting.
Deze gift is de grootstp geldsom, ooit
voor een fitantropisch doel gegeven en
brengt de totaalsom van Rockefellers giften
op 412 millioen dollars.
In verband met deze gift herinneren
Engelsche bladen aan Rockt feller's devies:
Maak zooveel geld als gy kunt, behoud
zooveel als gij kunt en geef zooveel mogelyk
weg als gy kunt.
By vernieuwing blykt hieruit weer van
de guile hand der An erikaans^he tnillionairs.
Zy worden dan ook door het Amerikaansche
volk met heel andere oogen aangezien dan
in andere landen, waar de millionairs minder
gemeenschapsgevoel bezitten. De heer
Oudegeest, lid der Tweede Kamer voor de
sociaal-democratische parly, die als afge-
vaardigde voor Nederland deeimaakte van
de internptionalo arbpidsconfer»pt7P te Wr«-
hington, deelde daa-omtrent aan een ver-
slagyever van de Tel. mede, dat, znoals
destjjds de boer den reiziger met trotsch
moet gewezen hebben op het kasteel van
zyn landheer, de Amerikanen glorieus wyzen
op de bai.ken en paleizen van hun groote
financiers, en zegt de heei Oudegeest
de arbeiders doen daar ook aan mee.
Volgens de »Voss Ztg." zal de uitge-
versmaatschappy Ulstein Co. binoenkort
den juisten mhoud der 75 brieven vaD keizer
Wilhelm aan tsiar Nicolaas als boek uit-
gegeven. I
De Libre Belg que" verneemt, dat er
op dit oogenblik te Antwerpen reeds meer
Duitsche dan Fracscbe schepen aankomen
In November kwam de eerste Duitsche
boot aan gedurende dezelfde maand slechts
vier. In December kwamen er 264 Engel
sche, 48 Belgische, 27 Amerikaansche, 22
Duische, 20 Nederlandsche en sleehts 12
Fransche schepen aan.
Naar de //Herald" mcldt, heeft Europa
geen steun meer van de Amerikaansche
schatkist te wachten. Deze moet slechts
met directe toestemming van het Corsgres
bandelen. Het uiterste dat van de regee
ring verwacht kan worden is, een of andere
regeling ter fundeering der Europeesche
belangen bij de Amerikaansche oorlogslee-
ning, zoodat in het vervolg Amerikaansche
leeningen of kredieten door particulieren
gegeven moeten worden.
De //Rathauskorrespondenz" te Weenen
geeft een overzicht van de door het buiten-
land verleeDde hulp aan het Weensche kind.
Door deze bulp boopt men elk vyfde kind
te kunnen redden. De overbiyvende kin
deren zullen door de Weeners met de
hulp der Amerikanen, met inspanning van
alle krachten verzorgd worden.
In de stations te Berlyn worden, wegens
den hotelnood, de ter bescbikking staande
slaapwageDS als hotels in gebruik geno-
men, waardoor ongeveer 2000 bedden ter
beschikking van reizigers komen.
De wTimes" meldt nit New-York:
Yooraanstaande democraten hebben ver-
klaard, dat president Wilson binnenkor'.
zyn voornemen zou te_kennen geven om
zich aan het einde van zyn huidigen ambU-
tyd in Maart 1921 uit bet openbave leven
terng te trekken. Naar beweerd wordt,
zal op het diner, dat op Jackson-dag zal
worden gehouden, en dat sfpeds als eeu
soort inwydingsfeest voor de democratisebe
candidaten voor de presidentverkiezing wordt
beschouwd, een brief van Wilson worden
i voorgelezen die een boodschap aan de gasten
zal bsvatten, en waarin Wooirow Wilson
zyn besluit zal mededeelen niet meer aan
j het polieke leven deel te nemen.
j Eerst werd gemeld, dat 6 Januari a s.
de ratificatie van het vredesverd'ag met
Duitichiand zou plaats vinden. Nu wordt
uit Pa-ys bericht, dat dit opnieuw vertraagd
is en eerst tegen het midden van Januari
verwacht wordt.
De byeenLoms1 zal zonder ceremoniee!
op bet departement van buitenlandsche
zaken op de Quay d'Orsay te Parys plaate
vinden. Waarschynlyk zal de Eogelscbe
premier de uitwisseling der verdragen bg-
wonen. De Duitsche gevolmachtigden zullen
het protocol van den len Noveuibar onge-
wijzigd teekenen. Ter zelfder tjjd zullen de
geallieerden hun een scbryven overhaniigen,
waarin zij verklaren, bereid te zyn, bet
cyter van 400.000 ton bavenmateriaal t«
verminderen, indien aangetobnd wordt, dat
inderdaad het economisch leven van Duitsch-
land door aflevering van dit bedrag zal
worden geschaad en de schattingen de*
geallieerden overdreven zyn.
Onmiddellyk na de ratificatie van het
verdrag zullen de geallieerden het maieriaal,
dat Duitachland bereid is zorder onderhan
delingen uit te leveren, nl. 192.000 ton, in
ontvaogst nemen. De geallieerde experts
vul'ei na hun onderzoek te Danzig, Bremen
en Hamburg, overwegen, in hoeverre zjj
■an hun verdere eischen zullen afzien.
Uit hetgeen de heer Oudegeest, de soc.-
dem. Kamerafgevaardigde na zyn terugkeer
uit Amerika aan een verslaggever van de
Tel, ovgr. de toestanden aldaar vertelde,
blykt, dat hy daarvan geen hewonderaar is.
In menig opzicht is Europa - en ook ons
landnaar zyne meening de Vereeoigde
Staten ver vooruit.
yPolitiek, zoo zeide hij, s'aat Amerika
ongeveer op het niveau van 1840 by ons,
economisch is het ongeveer aan 1880 toe.
En ku'tur"pl jeven dp Amerikanen ongeveer
nog in de 18s eeuw. Men krygt min of
meer den indruk alsof men nog is in de
nadageu vaD den adel, toen de b reren hnn
adeilyke landheeren zoowat het eenige van
belaug vonden in hun leven. Met dit ver-
^chil, dat de hankiers en de groote zaken-
menschen de plaats innemen der jonkers
en baronnen. De algemeene ontwikkeling
staat zeer laag.
Lezen doet men niet. Da kranten geven
een merkwaardig beeld van het peil vub
ontwikkeling. Er staat ontzettend veel in,
maar ongeveer niets, dat de moeite van
het lezen waard is. De kranten staan vol
met portretten van actrices en zoo, vry
zoutelooze moppen en ontzettend veel sen-
eatie-nieuws. Dit gaat z66 ver, dat het
nieuws geen versiag geeft van de feiten,
zooals zjj gebeurd zyn, maar ze eenvoudig
>erdraait tot sensatieverbalen. Zelfs als
een Amerikaansche krant je geinterviewd
heeft, dan lees je in het versiag
niet wat je gezegd hebt, maar wat de re-
dactie meent, dat de lezers verlangeD, dat
je gezegd zou hebben. Stnur je een inge-
zonden stuk om dat recht te zetten, dan
wordt het niet opgenomen. Hoofdartikelen
en beschouwingen, zooals de Europeesche
kranten die hebben. kent de Amerikaansche
jonrnalistiek niet. Ik heb nergenB een pers
gevonden, die coo laag staat als de Ame
rikaansche."
ffMaar de loonen der arbeiders", vroeg
de ondervrager verder, //die zyn toch wel
heel hoog V" En het interessante antwoord
luidde Geen sprake van Er is geen
.-prake van. De loonen zjjn over bet al
gemeen slecht. Wat daarover in Europa
gedacht wordt, is totaal onjuist. Er zyn
een aantal arbeiders die vry aardige ioonen
hebben, maar dat zyn wat men zou kunnen
noemen voorwerkers. Zy moeten in staat
zyn te werken met twee of drie handlangers
die zjj als slavendry vers moeten aanzetten
tot steeds hooger arbeidsprestatie. Maar
die handlangers hebben een veel, veel lager
ioon.
Zjj komen er dan ook door overmatig
veel ovet werk te verrichten. Er wordt 14
16 uur gewerkt, er wordt's Zor.dags i«gel-
matig doorgewerkt, met het resoltaat dat
de arbeiders heel gauw versleten zyn. En
met de ambtenaren enz. is het preciesbet-
zelfde. Heel wat ambtenaren moeten's Zon-
dags op kantoren van advocaten enz. werken
om er wat by te verdienen." Zoover de
heer Oudegeest.
Inderdaad, als men de toestauden in ons
land van nu vergelykt met die in de Ver-
eenigde Statenregelmatigen doorwerken
op Zondag, werkdagen van 14 tot 16 uur.
dan komt men daar verder achteraan.
