Algemeen Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderes
No. 6887.
Dinsdag 9 September 1919.
59e Jaargang
Broodkaarten.
8INNE.NLAN0.
BUITENLAND.
TER
De Burgemeester ran TER NEUZEN
maakt bekend, dat voor het 109e tijdvak
(10 t/m 18 Sept.) geldig zijn de bl*uin
gekleurde wittebroodkaarten.
Ter Neuzen, 8 Sept. 1919.
De Burgemeester voornoemd,
J. HU1Z1NGA.
Nederland en Belgie.
Een sensationeel bericht.
Een incident op de Schelde.
Een Havas-Reuter-berieht uit Brussel d.d.
5 Sept. meldt
De Derniere Heure, bevat een telegram uit
Antwerpen, waarin wordt medegedeeld, dat,
toen het Italiaansche stoomschip ..Ferraccio"
dat hedenochtend te Antwerpen aankwam,
de Schelde voor Vlissingen passeerde, een
Nederlandsch torpodo-vaartuig het order gaf
te stoppen. De Nederlandsche commandant
vroeg den Italiaanschen commandant of deze
in het bezit was van een Nederlandsche ver-
gunning om de Schelde te mogen bevaren. De
Italiaansche commandant antwoordde, dat hij
van zijn regeering bevel had gekresren om naar
Antwerpen tc gaan. De Nederlandsche offi-
cier verklaarde, dat daar verlof van den Ne-
derla.ndschen Minister van Marine toe noodig
was. Na een levendige woordenwisseling zeide
de Nederlandsche officier, dat, indien de
Italiaansche commandant er in zou toestem-
n hem zelf het bedoelde verlof te vragen,
Zv 'ks voor ditmaal voldoende zou zijn, Ten-
einde de aankomst niet te vertragen gaf de
Italiaansche commandant toe.
Een officienze toelichting.
Naar aanleiding van het Havastelegram,
melding makende van het hericht uit Antwer
pen in het Brusselsclie blad .Derniere Heure
omtrent het voorval met het Italiaansche
opleidingsschip „Ferruccio", dal hij het langs
varen van Viissingen door een Nederlandsche
torpedoboot werd aangehouden, hebben we on?
ter bevoegder plaatse om iulichtingen ge-
wend, alwaar men ons mededeelde, dat in
hoofdzaak de toedracht zooals in dat telegram
geschetst, overeenkomstig de we.rkolijkheid is.
intusscheri is de mededeeling van de „Der-
niere Heure" in zooverre onvolledig, dat deze
niet vermoldt, dat de Italiaansche comman
dant opgaf van meening te zijn. dat hij kon
volstaan met de toestemming vail den inspec-
teur van het Belgische lpodswezen, ten be-
wijze waarvan hij een Belgisch loodsreglement
vertoonde. De Nederlandsche officier ant
woordde hierop, dat de vergunning van den
Belgischen inspecteur van het loodswezen al-
leen van kracht kon zijn voor het Belgische
gedeelte van de Schelde en dat voor het
Nederlandsche gedeelte de Nederland
sche regeering gemachtigd was om op de
aanvraag van den Italiaanschen commandant
de bedoelde vergunning tc vorleenen, zulks
om zoo min mogelijk vertraging in de reis van
het Italiaansche oorlogsschip te brengen.
Hierna vroeg de commandant van de „Ferru-
cio" de vereischte vergunning en verkreeg die
op 't oogenblik zelf. Van een „heftige uiteen-
zetting" is dan ook geen sprake geweest.
Integendeel, het gesprek is op hoffeliiken
toon gevoerd. Dank zij dus, naar men ons op-
merkte, de diligente en medewerking der Ne
derlandsche regeering heeft dan ook de „Fer-
ruccio" slechts een onbeteekenden oponthond
gehad, hoewel de commandant van dit sehip
zich door en misverstand had blootgesteld
aan do kans op helangrijke vertraging zijner
reis, wanneer over de vereiscb.te vergunning
eerst nog met Den Haag van gedaclite had
moeten worden gewisseld.
Een hypothese der XXIeME SleCLE".
De „Vingtieme Siecle" schrijft naar aanlei
ding van het incident op de Schelde tusschen
het Italiaansche oorlogsschip en de Neder
landsche torpedoboot
„Wij zijn geneigd om te gelooven aan een
met opzet door de Belgische regeering in-el-
kaar gezette toedracht (coup monte par gou-
vernement Beige) om aan te toonen hoe 011-
verdragelijk bet huidig Sclielde-regiem wordt.
De correspondent van de N. R. Crt. te Pa
rijs seint:
Van bevoegde zijde verneem ik, dat de
groote mogendheden tot overeenstemming ge-
komen zijn ten opzichte van de kwestie van
de herziening der tractaten van 1839. Zij heb
ben het Fransclie standpunt aanvaard en zul-
len voorstellen doen aan de eommissie van
veertien wanneer deze met de Nederlandsche
en do Belgische afgevaardigden vergadert.
De groote mogendheden handhaven de schik-
king van 4 -Juni, die elken afstand van Neder
landsch gehied verwierp. Zij verlangen vrij-
lieid voor de ontwikkeling van de haven van
Antwerpen en afdoende waarborgen voor de
veiligheid van Belgie en indirect van Frank-
rijk. De groote mogendheden verwachten van
de Nederlandsche afgevaardigden een oplos-
sing van deze kwesties en van de kwestie der
kanalen, die de wenschen der Belgen voldoet
zonder de souvereiniteit van Nederland aan
te randen.
Havas seint uit Brussel'
De Haagsclie correspondent van de Libre
Belgique zegt, dat de Nederlandsche regeering
kennis schijnt te hebben gedragen van de
ontworpen gemeenschappelijke fegeling, die
het onderwerp van hesprekjng zal uitmaken
van de eerste volledige zitting der eommissie
van veerticnen, die Zaterdag of Maandag zal
plaats vinden.
Het is nicer dan waarschijnliik, dat men
voor het eind van de volgende week tot over
eenstemming zal zijn gekomen. Belgie zal
nauwgezet het besluit van den raad van vij-
ven van den 4en ,Jupi eerhiedigen en zich te-
vreden stellen met hepaalde eeonomische te-
gemoetkomingen. Et zal geenerlei overdraelit
van grondgebied plaats vinden, noch eeniger-
lei aanslag op de souvereine rechten van den
Nederlandschen staat.
Optimistische verwachtingen.
De Haagsche corr. van de Tel. schrijft:
In het ochtendblad van 30 Augustus schrc-
ven wjj, in een beschouwing over de Neder-
landrSch-Belgische kwestie, dat or ..geen" en-
kele reden is om aan te nerqeii, dat een even-
tueele uitspraak in Parijs in strnd zal komen
met het vroeger vastgestelde heginsel; geen
territoriale veranderingen en geen internatio-
nale servituten.
Thans zijn wij in staat deze verzekering
nog eens zoo positief mogelijk to hevestigen.
Hot resultaat van de Parijscho onderhandelin-
gen zal voor ons, wat het prineipe betreft,
absoluut bevredigend zijn. De uitsprsak van
4 Juni zal in elk geval worden gehandhaafd.
Trouwens, ook zonder deze stellige beves-
ti ring zouden wij niet anders hebben ver-
wacht. Want het meest geruststellende feit
van alle gebcurtenissen is, dat onze gedele-
geerden naar Parijs zijn teruggekeerdwan
neer de Parijsche conferontie zich niet meer
zou stellen op^flen grondslag der bosliasiiig
van 4 Juni, zou onze Regeering 'rare gedele-
geerden terugroepen. Het is absoluut geen
stoute veronderstelling, om aan te nemen, dat
-Nederland zou weigeven deel te nemen aan
iedere hehandeling, die uitzieht gaf op een
beslissing; welke in strijd zou komen met die
van 4 Juni. Zoolang onze gedeh eevden dus in
Parijs zijn, is de zaak gezond, wat bet prin
eipe betreft. Maar nog afgezien hiervan heb
ben wij alle reden 0111 te verzekeren. dat het
resultaat voor ons land gunstig zal y.iin.
Het is alleen maar de vraag en daarom-
trent hest-aat nog geen zekerheid
hoe ten-
slotte de houding van Belgie zal wezen.
Belgie krijgt geen duimbreed gronds van
Nederland, lioch direct noch indirectHn zijn
bezit. Ouzo souvereiniteit zal onaangetast
blijven. Alleen maar: wat zal Belgie doen':'
Zal 't verstoord wegloopen (zooals een deel van
de Belgische pers wil) of zal het trachten,
voor de liangende vraagstukken do technische
oplossing te vinden, die met voile en loyale
medewerking van Nederland mogeliik is?
Op deze vraag zal de naaste toekomst ant-
woord moeten geven. En er zijn tcokenen, die
er op wijzen, dat Belgie de meest verstandigo
bonding zal aannomen.
Heyermans weigert toestemming tot opvoering
van „Eva Bonheur".
Naar verluidt heeft Herman Heyermans,
op een vraag van den bestnurder van den
Nederlandschen Schouwhurg te Antwerpen
0111 „Eva Bonheur" op te voeren geantwoord
met een bcsliste weigering. Hij grondt deze op
wat hij noemt „de onwaardige houding van
Belgie tegenover Nederland".
Zoolang, schrijft Heyermans. een kliek
imperialisten oneenigheid zal uitlokken, zal
het voor 1115 noch een voldoening, noch een
eer zijn, om mijn nieuwe stukken in Belgie te
zien vertoonen.
Nederland en Belgie
In De Gids gee ft Prof. Dr. H. T. Golem
braiider in een arlikel, getitekl „Belgie'a
dubbelliarligheid", een uitvoerig overzicht-
van den loop der Parijsche besprekingen.
Hij verwerpt daari'n opnieuw de bescliuldi-
gi'ng. dat Nederland van zijn gezag over de
Schelde en Zuid-Limburg gebrnik zou heb
ben gemaakt om Belgische belangen lebe-
hadeelen, een recht van veto tegen door
Belgie noodzakelijk gea elite werken heeft
het o'nder de werking van de tractpteri
van 1839 niminer uitgeoefend. Dit neemt
z.i. niet 'weg, dat Nederland verstamdig
heeft gedaan zicli bereid te verklarai tot
de overweging, of het Schelderegiem van
voor lgl4 niet voor herziening vatbaar is,
welke Belgie zouden kunnen bevredigiem,,
terwijl ook tegenover plajmen van kanaal-
verbinidingen met den Rijn en Moerdijk een
tegemoetkomende bonding is aangenomein.
De heer Colenbrander besluit zijn be-
schouwi'ngen als volgt:
De internatjonale eommissie, die dezei
maatid te Parijs hare werkzaamheden is
begonneni, heeft eerst de vertc-genwoordigeiB
van Belgie, de heeren Segers en Orts, ver-
volgens den heel-, Van Swinderen gehoord.
Het blijkt, dat Belgie, ondanks de resolu-
tie va'n, 4 Juni, van zijn bekende eischen
niets heeft laten vallen; alii een wordt hetp
geen 11 Febrnajri, „souverainete labsolue",
20 Mei „les aftributs de la souveraine(e"
lieette, tlians „ni;aitvise" gedoopt. De ilieer
Yan Swinderen lieeft de reserves van den
heer Van Ivarnebeek lierhaald, ook diens
foezeggingen, door de hgeren Segers en
Orts lb airs even onvoldoende geoordeelti,
lals op 3 Ju'ni, door den heer Hymans. De
vertegehjwoordigers der vijf niogendheden
bespeuretade, dat Belgie en Nederland el-
kander geen stap genaderd zijn, hebben
zoowel Belgen als Nederitanders laten ver-
trekken, 0:111 buiten liumie tegenwoondigheid
tlians zelf te formuleeren welke oplossin-
gen zij aan) beide partijen zullen1 kumien
voorstellen. Intusschen is het gelieimesfuk
van 20 Mei bekend geworden, dat natuurlij-
kerwijze de stemming in Nederland buiten-
gemeeh verbitterd heeft, v
Dat stuk js door het in Nederland ge-
vestigd Vlaamsclie Persbureau gepubliceerd-
den 17den Augustus. Een verzoek om ipi-
lichti'ng is door de Nederlandsche regee
ring onmiddellijk tot de Belgische gericlit;
het antwoord w,as nog niet ontfvangen, toen,
den 20steni, de heer Van Swinderen te Pa
rijs aan het woord kwam. Niemand zou er
Nederland een verwijt van hebben kunnen
'niaken, zoo het eens de geheele beant-
woordi'ng der heeren Orts en Se
gers verdaagd had tot gebleketi zou zijn
of i'nderdaad, zooals bet Vlaamsch Persbu
reau gemeend had te kunneni verzekeren,
deli 3den Juli, dus eene inaanid na de Pa
rijsche resolutie, door de Belgische re
geering aan agenten in Nedei-la;ndsch Lim-
burg inslruclieif warcn gegeven, die de Bel
gische aanvaardiug dicr resolutie ais grond
slag van oddere onderhamdeling tot een
spot maaktdn. Nederland is, wedcrom, ten
uiterste lanknioedig geweest.De 23 Augus
tus ohtvangen Belgische mededeeling, dat
de „dien.storder„ note de service); ^waar
van door de dagblacen een groot gedeel
te werd gepubliceerd'f (gedeelte dat men
niet als verdicht heeft kunnen, vvraken),
van den 20sten Mei dagteelcenlL, heeft aan
de zaak haar uiterst bedbnkelijk 'karakler
niet ontnomeni Den 20sten' Mei waren ter
dus Belgische agejnten in Nederlanidsdh-
Iamburg, die de schoohe taak vcnvulden,
hi het stuk op zoo aanstootjelijke wijs om-
schreven; zijn zij er nog? En, laat men hen
begaan? Dient niet te Parijs te worden ver-
klaard, dat het voor Nederland onniogelijk
i(s op den grondslag der resolutie van 4
Juni verder te ondcrhandeleni, eer te zijnen
gehoegje gebleken i;s, dat Belgie izijri ge-
drag sedert 20 Mei met dien grondslag in
overeenstemming lieeft gebracht? Wat zou
Belgie doen indien Nederland eens de vra-
gende partij was en terzelfder tijd. dal
het met Belgie o'nderliandelde over rege-
lingen die geen overdraelit van gebied zou
den insluiten), gelieime agenten in een Bel
gische provinci'e onderliield? Meent men
die agenten mraar in het duister te moeten
laten wroeten, in de overtuiginjg, dal !zij
tocli bi.et veel bereiken zullen? Het zou
veykeerde poli(tiek zij'11, vrees ik; de menscli
en de Staat worden nu eentnaal onvermij-
delijk beoordeeld ni(et naar wat zij doen
alleen, m,a,ar pole naar wat zij over zijn
kant laten gaan. Iedere ualie lieeft zwak-
ke brooders in haar midden, wien men!
ook zoodanjgen sleun niet onthouden mag,
die'n de slerkenj terecht versmaden.
Tot dusver heeflt Nederland zich in het
moeilijke geval voortreffelijk gedragen. Hefts
geheel der Belgische opihie tegen Neder
land op te zetten, het te Latin ,aa;n,kom;en
op een open conflict, en zoodoende den
moreelen band tusschen Nederland en de
Vlaamsclie bevolking djoor te snijden, is
van, degenen, die deze zaak in Belgie drij-
ven, het niet uilgesproken, jnaar slellig
bestaand nevenidoel. Wij hebben dit door-
zie'n en onzre houding ook daardoor laten
bepalen. D'e heeren van, het coimite :stu-
ren regelreclit op moeilijkliedeni aan, waar-
ui,t alleen eene blindeljings humne luimen
volgende Entente hen zou kunnen be,rij-
den. In Mei waren de mogendheden, te
oorieclcn naar de. persoonlijke uUinge.i (en
ook de besluiten) dergenen, die ze toen
te Parijs vertegenwoordigden, fen aanzieja
van Belgie niet blind. Is daarin, sedert ver-
a'nderiiig gekomen? Eerder zijn wij geneigd
te gelooven, dat zekere kripigen, in Belgie
hull „va banque" spelen. Eene crisis uit
te lokkeh heefit in hunne Imacht gelegqn,,
die op te lossen zooals zij liet wenschen
zouden, gaat hunne maclit te boven. Wij
kuhnen dit zoo zeker zeggent daar tot zoo-
danjge oj^iossing de medewerking van Ne
derland noodig zou zijn en di. zal zijn na
ertistig beraad in Mei laangeniomen 'liou-
di)ig iniet verloochenen.
Het bureau d'i'nformatLon beige heefl Ipaiiis
aan de Belgischej bladen nog het volgen
de medegedeeld over; hetgeen de Belgisclie
afgeviaiardigde Segers voop de conniiiisEite'
van veertien te Parijs aan het slot van
zijn betooig inog gezegd heeft over de ver-
bindingen van de Wester-Scbelde mei deij
Rijfn:
Ui<I 5 v,a'n ar,t. 9 der verdragen van 1839
gebood de vrijheid vpn scheepvaarl in de
verbindingswateren tusschen Schelde en
Rij'n, in deze 11 zin, dal indien kunstwerken
of natuurlijke gebeurtenissen) deze verkefeijs-,
wegen, onbevaarbaar zouden maken, de re
geering van Nederland) gehouden Wias pan
de Belgische scheepvaart andere Wegjelol
,,even zeker, even goed en even gemakke-
lijk" te verleenen.
M,aar in 1846 werdenf door Nederland de
twee verkeersweg-qn Zondek meter afge-
schaft, nl. het Sloe en de Oosterschelde,
die versperd werden door het bbuwei van
een, spoorweg, di,e gaat van Vlissingen naar
Bergen op Zoom en Rozenidaal.
Belgie protesteerde hevigj en een pogen,-
blik zelfs werd; voor afbreke.11 der diplo-
matieke betrekkingen gevi'eesd.
O111 do versperde wegen te vervangen,
bouwde Nederland een kanpal dat het leiland
Walcheren doorsnijdt, enj een ander door
'teiland Zu id-Bevel and.
Deze nieuwe wegen zijn echter minder
gemakkelijk; minder zeker, mindeij
goed dan de oude verbindingsweg langs de
Oosterschelde.
Daarom vi-aagt Belgie dat de belofte in
1839 afgelegd, gehouden wordt door het een
even zeker en, even geden,, en even gemak-
kelijken weg te geven. Zelfs al modermi-
seerde men het kana,al Hansweert-Wemejl'-
diii(ge en exploiteerde het beter, dan zou
het geen voldoeninlg geven, ten gevolge van
de menigvuldige hruggen) en sluizen.
De beste oplossing, is liet aanleggen van
een kareaal AntwerpenAloerdijk, dat zou
beanlwoorden aian hetgeen Belgie recihtj
heeft te verwachten. Het kanpal zou ,ove-
rigens de belangen der beide Janden die-
nea, Belgie verzoekt den aanleg van dat
kanaal.
De heer Segej-s doet lenslolte a,an( de
leden der eommissie opmerken, dat de
(rechten dopr Belgie gewaagd inziake (de
Schelde, de verbindinig met zijn ach ter land
en den Rijn,, van denzelfdeni gerechtelija
ken aard zijn als die, Kvelke reeds tqu
bate* van Belgie in de verdragen, die her-
zien moeten worden, ingeschreveai zijn, Bo-
vendien!, bedoelde rediten kunneni verleehjd'
worden, zonider idal aan de Nederlandsche
soevereiniteit afbreuk gedaanl wordl|.
De Parijsche correspondent der N. II. Ct:
seint:
De Eclair 'irtaakt een brief openbaar, die
Briand, de locumalige eerste minister en
minister van buitenlandscha zaken, in De
cember 1916 aan Paul Cambon, den Fran-
schen ambassadeur te Loniden, heeft ge1-
richt 11 opens de t.oekomstlige vnedesviopi'e
waarden. In dien brief spreekt Briand van
,,dat evenwicht tusscheni de mogendhedienf
dat het zekerste pand is voor liet behoud
van den vrcde". Nop ens Belgie sell reef
Briand: „Men dient het eenftga tegemoetj-
komimgen te geven, die zijn volksbestaan en
weerstandsvermogen zullen verstcrken, dooi)
middel van eetilge rcchtmatige beraitorfale
schadeloosstellingen,. Van dat standpunt uit
moeten wij het vraagstuk der Schelde re-
gelen. De Belgische regeerinjg heftft ofns
verklaai-d, dat Belgie den linikeroever van
de Schelde niet opeischt, zoioals eukele Bel
gische nationalisten zouden wenschen. Bel
gie staa,t er op «m op de Schelde gelijke
rechten te krijgen, als Nederland. Aan den
abnprmalen toestand v,an( Antwerpem's tne-,
gangs weg n,a,ar zee moet een einde komot
Wij moeten de rechtmatige Belgische a,ani-
spraken steunen." j
De Tweede Kamer en Mr. Van Groenendael,
De Nieuwe Crt. schrijft, dat einidelijk aian
den onduldbareii toestand, dial de heer Van
Groenendael nog een plaats in onze volks-
vertegeniwoordiging injieenit, op de meest
doortastende Wijze eein eind moet wordefn
gem.aakt.
Den 9den September a.s. konjt de Kamer
weer bijeen. Het feit dezcr bijeenkomst op
dien datum- zelve bewijst reeds, hoe drin-
gend de Regeering de spoedige afdpening
van eenige wetsontwerpen onder de tegen-
woordige tijdsomstandigliedeu noodig achfc.
Wellicht zal de Kamer zich met deze spoed-
eiscliende hehandeling geheel kunnen ver-
een)gen. Er is echter een eisch, welke
en- voor de Ilegeerjng en voor de Kamer
van nog dringender aard is: de eisch, dat
ons volk in het besef mag teveri, dat 111
zijn vcrtegenwoiOixliging sleehl honorabele
lieden zitting hebben1, van weike geeni en-
kele duldt, dat een Landvernader zich 011-
gesto.ord den, titel van vo 1 ks\-er|egenwoo i>'
diger blijft aanmatigen.
Wij ho^ien derhalve, dat de Kamer Dins-
dag a.s haar aandadht zal wijden. aan het
onderwerp, hetwelk voor alles aan de orde
Is: aan haar mofeele zuivering.
De zaak Van Groenendael.
In Het Zuiden, een te Sittard verschij-
nende courant, die rata ties heeft met Mr.
Dr. H. van1 Groenendael, deelt een inzender
het volgenide mede uit een parLiculieren
brief, gedateerd 18 Augustus, door Mr. van
Groenendael uit Ambteteuse (Pas de Ca
lais) aan een zijner SilLardsclie kenndssen
gerichl:
,,De geruchten van eene nieuwe pers-
campagme tegen mij zijn eindelijk tot mij
djoorgedixmgen. Langen tijd las ik geen
couranil meer, maar op den duur kan men
er njiet buiten.
Nu ik zie, wait er gaande is, zal ik me
moeten verdedigen. Thans echter luistert
Pliemand naar mij, de menschea zijn op
t oogenblik te zeer geexciteerd. Tegen Sep
tember als ik terugkeer is liet tijd genoeg
0111 ppheldering te geven. Trouwens veel
is er niet op te helderen. Indien de ge
ruchten al tlians mij op liet oog hebben,
waaromtrent ik volstrekf niet zeker ben.
Van propaganda maken voor een peblisciei
kan hij mij geen sprake zijn en eene de
marche hij de Belgische regeering is door
mij nftet gedaan, met deze ben ik hoege-
naamd in geen contact geweest.''
Tegen de duurte.
De Haagsche Bestuurdersbond heeft ge-
ruimen lijd geleden 10.000 paar heeren-
schoenen in Amerika gekocht, die binnefi
enkele dagen in ons land zuRan aankoimen.
De schoenen, uitstekende kwaliteitj, zullen
het publiek ongeveer negen gulden per
paar koslen
Deze schoenjen zijn reeds voor liet groot-
ste deel verkocht aan( de leden der arbei-
ders organjsalies, aangesloten hij den
bond, nog voor ze zijn aangekomen.
De inkoop-combinatie van Haagsche
ambtenjaren heeft eveneenls 1000 paar van
deze schoenien, in Amerika gekocht -e|n ani-
dere organisaties, zijn in piiderhandeling.
Aangemoedigd cjoor het eerste succes
heeft de Bestuurdersbond ook een partij
vrouwenjkousen in Amerika gekocht,- mini
200.000 paar. Ze zullen, tegen 50 pet van
de gebruikelijke pri|zeiii wordeii geleverd.
De winkeliers en de woekerwinsten.
I11: een geconiliineerde vergadering vapl
Winkeliers-Vakviereeinigingen te Amsterdam,
belegd door de Alg. Winkeliei'svereeniging,
de Clir. Middenistandsvereeniging en de Jl.-K
MiddenistanJdsvereeniging ,,de Hanize'), in
verb and met de campagne tegen den win-
kelstend" wegens de woekerwinsten), wejlji
ke door den winkelier gemaakt zouden
worden, is het besluit gen,omen een eom
missie te vormen uit de middenstands-or-
ganisaties, aangevuld met yertl|'ouwensinan-
nrn uit de burgerij, welke ten doel heeft
deni woeker, wa,ar deze zougemaakt wor
den;, te bestrijden en het publiek aan te
toonen, dat van woekeren bij den winkel-
stand in het algemeen geien sprake is.
Steenkool.
Ten aanzien v,an de pnderliandeiiligefe
tusscheni de Belgische regeering en de Bijks--
kolenidistributie bekeffende den uitvoei" naar
on,s land' van 10.000 ton staankolen per
maanid, ivalt nog te berichten, dat terzakc
door Nederlan|d een vrij crediet van invot®
verleend zou moeleti worden, gelljkstaanj|
de met de waarde der uit te voeren steeix-
koieni. Ten. aanzien van het transport nnteR
bedojigen zijn, dal, indien1 de verzendihg
over lanjd plaats heeft, de Nederlandschtt
Regeering voor de benoodigde spoorwagenj<
moet zorgen geschiedt het veivoer te ivate;
dan' zal de Belgische scliipperij ivoor de nou-
dige scheepsruimle kuninen zorg drageja.
Voor dezen-, uitvoer zulleh uitsluitehd rns-
gere kolen in aanmerking komen, in hoofd
zaak bestemd voor huisbrand.
De heffing ineens.^
Naar de „Tel." x-enieaniit, zal de vrijte-
democratische Kamerfractie binjnm enkcje
dagen, een initiatief-ontwerp lietrePfende een
heffing-ineens indienen.
Hel ontwerp is reeds geruimen. tijd in be-
Werking en zoo goed als gereed.
De kosten der vredesdelegatie.
Ike si dent Wilson lieeft bij he- Gongst*
de rekening ingedietvl van de Amerikaans-
sche afva,ardiging te Parijs. De rekening
bedraagt de kleinighaid van 5.200.000 dol
lars. Zoo o a, 13,000 denial's voor gelieime
fond sen... wat eenigszins \Teemd doet oji-
kijken, als men bedeakt, dat Wilson- in zija
tijd voor de afsch.affinlg was van jib geheime
diplomalie.
14.000 dollars voor aantoop van auto's;
31.000 dollars voor het hureal, van hotel-
lininen; 325.000 dollars vooi- het liuren van
het hotel CriHou; 52.000 dollars voor looa.
*tan de hotelbedienden; 128.000 dollar.- voor
imomdvoorraden, enz. enz.
De president nteldde terzelvertijd, dat er
van- nu tot 1 Januari e.k. nog een millioeift-
tje dollars bij zou komen:
Een militaire dictatuur?
De reaclioniaire „Deutsche Zeitnug hou-cH®
zich opnieuw bezig met de mogelijklu i J van
een dictatuur van liet midden, waarower
kort geleden ook in (te „Vorwarts ge«-
sclireven werd. Het blad zegt o. a, daS
wij niet kunnen voortgaan atls lot nu loe,
is duidelijk. Duidelijk is ook, dat indiett
men1 den volkomen ondergang van olis iajad
wil vermijdenj, men niet langer meer mag
wachten, Een dictatuur van bet) mkktest
ecliter istuit niet) alleen af op de tegenwer-
king van de uiterste linkerzijde en zou daar
door bij voorbaat een, mislukking beLeeke-
fnen, maar zij zou p0k bij i:kvvolko,v.e:Vmac.h-
teloiosheid van de regeeringspartijen wo oil im
staat zijn, het onheil van Duitschlaud af te
wenden.
Indien bet, nog mocht gelukke.i de rasS
en de ordc te herstellen en op het !aalsSi£
oogenblik door een toeneming van de ko-
lenproductie en door bet afwenden van heft
stakingkgevaar bet ongesf^oorde verloop vac"
011s economiscli leven voor de 1 winter te
verzekeren, dan kan dat alleen gjeschieden
door een, sterke regeering van politick niet
gecoonpromitteerde manmeii,, die zich niet
bekoanmeren om allertcl partijvrigen dock,
dil eene doel voor oogjen hebben: Host,
orde em arbeid". Dat zulkc jnannei bij de
tegOnwoordiger 1 egsering niet te vinden zijn,
staal vast. Maaii zij zullen op het jnistp
oogenblik wel gevonden worden".
Het Berliner Tageblatt" voegt hieraat
toe: ,.Daarmee schijnt de .,l)eutsdie /,i^"
op een militaire dictatuur te willen voorhe-
reiden en liet is ook een feit, dat in enkele
officierenkringen de gedacbte daaraau ge-.
koestcrd wordt".
Zal Duitschlaud kunnen betalen1?
Men lieeft bjij de hooge eisclicji. die de
Entente aan; Duitschlaud stride, gevraagji:
Zal Duitschland kunnen betalen? He4
schijnt er echter bij de Duitschers nog ..aan"
te zitten:. Terxvijl in Mei de maandelijksebe
inilagen bij de Duilscbe spa irbauken |nei 190,
in| Juni zelfs met 15!) imillioen mark achla
id 1 waren gegaan, zijn er in Juli, naar ,5dae
Sparkas.se meldt, weer geweldige liedrageiC
ingelegd; de vernieerdeiT|h|g wordt .op niet
minder dan 930 millioen mark geschak
Waarscliijnlijk is dil een gevoig (van liet feit;
dal taenj uit vrees vopr iie (dreigende aish'm-
peling der bankbiljetteii, zich van lie! gc-
hamsterde" papiergeld heeft onbdaan. in
heL geheel is sinds liet begin van liet jaar
bij de Duitsche spaarbanken hel reusachtige
bedrag van 4300 millioen mark ingelegd, d.L
evenveel als verteden jaar.
De arbeiders komen tot een bet ir inzickt;
Naar nil Breslau aan de „Vossisclie Zei-
tung" Wordl gesejnd, hebbei de gczaimin-
lijke arbeidej-scommissies at bedrijfsradej*
van) liet dislrikt W,aldenburg op 2 Sep
tember een confer en tie gehouden, die /.im
bezigheild met niaatiregc4e.il tot vermiiide*
ring van den kolenwood 111 Silezte, in het
bijzonder in Breslau.
In verband met den noodtoestiand dec
provincie werd beslpten, 'Voorloopig van pile
stakingen af te zien en- alle krachten in
te spanncn, 0111 de productie te verhoogen.
In( verband met liet feit', dat de arbeiders*
bevolking en de minderbemiddelde klassera
van Breslau het ergste nioeten lijden, ve--
pliclitteii de aanwezigen zich, er naai' te
streven, dat ondanks de klakiugen in Op-
per-Silezie, het Waldenburger kolengebietS
zooveel kolen' zou Leverejn, dat in de be-
lioeften van Breslau en d- overige sleden
der provincie zou kunneni worden voorzien.
