Ho. 6852. Donderdag 19 Juni 1919. 59e Jaargang. 1 I 1 Algemeen Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-* Vlaanderen BINNENLAND. BUITENLAND. Larsdbouwberichten. Be Belgen en Wij. Provinciale* Staten van Zseland. INGEZONDEN. (Y e r v o 1 g 23.) Nauweljjks was tie rust in Holland tn Zealand hersteld, of Vlaanderen wtrd op- nieuw het tooneel van oproer en tweespait. Philips had in 1448 eene belas'ting op hot zout on in 1449 eene op hot koren in transch Vlaauderen verordend. De bewoners San Brugge, Yperen en het Vrjje onder- wierpen zich, schoon met tegenzin, aan- dien maatregel, rnaar de Gentenaren wei- gerden ronduit, de beide schattingen te voldoen. Bloedige botsingen waren hiervan het gevolg en Gent was weldra aan de wille- keur de menigte overgeleverd. De gtlden staakten alien arbeid, om eene geduehte krijgsmacht te vormen de ledan tooiden zich als in vorige tjjden, met witte kap- roenen. Wie zich ciet bij de opstande- lingen aansloot, was een kind des doods. Benige voorname ambtenaren stierven op. bet* schavot. De oproerlingen ondernamen sttoop'.ochten naar alle hemelstreken. On ier hunne hoofdlieden Lieven Boone, JanWil- laey en Everhard van Botelaere togen zij naar Biervliet, om het kasteel aldaar te vermeesteren, wat hun- evenwel mislukt.- (1451). Te Gavere slaagden zjj er in, hot slot te bemachngen j maar toen zij Oude- naarde bestormden, werden zij in verwarring op de vlucht gedreven, hoewi-1 hun eene aanzieniyke versterkirg aehseu a gezonden was. De van verraad beschuldigde aan- voerders verloren het hooft op bet schavot. Terwjjl de Gentenaren al hunne krygsge- vacgenen om het leven brachten, deed her- tog Philips eiken opstand'eling, die hem in handen viel, het hoofd afslaan. Elk was op wraak, plundering of roof bedacht, zoo- dat eerlang honderden hoeven en dorpdt. in puinhoopen waren verkeerd. Nagevoe- lige verliezen by Lokeren, Neveie en elders geleden te bebbrn, poogden de Gentenaren de Brnggelingtn op hunne zjjde'te brengen de gouverneur van B ugge wist echter d:t plan te verijdelen. Niet ve-1 beter slaagden zij in het verkiygen van Engelsche hulp Koning Hendrik VI beloofde hun wel, 6000 of rneer manmn van wapenen te zenden, doch er lieten zich aauwelijks 600 Biitlen te Gent zien, die daarbij meer genegen waren, om te rcoven dan te vechten. Be- drogen in hunne verwachtingen, zonden de hoofden van den opstand afgevaardigden naar Brussel, om met Philips vrede te sluiteD. De menigte wilde echter an geene ouderwerping wfeten. Naast de Witte Kup- roendn had zich de party van de gezellcn der groene Tent of Groententers gevormd, lieden, die zwoeren, steeds onder het loover van boom of struik te overnachten, zoolai g het hun behagen zou, in het land desher togen door plundering en roof aan den kost te komen. Aan vrede viel onder deze omstandigheden niet te denken. Philips verzamelde eene aanzieniyke krijgsmacht en sloeg zich bij Ilupelmonde neder, waar beide partyen ha:, dgemeen werden. Na eenen hardnekkigen strjjd moesten de Gentenaren met een verlies van 2000 manafdeinzen. Hun aauvoerier, Wouter L enknechfc, werd krjjgsgevacgen gemaakt en aan eenen b >om opgehangen. Liep het den Gentenaren asp. de Scheide fgen, aan de. Dender bebaaldefa zy verschillenie voordeelen. De Groen tenters namen Gerardsbergcn in hpt zuiden van Vlaanderen en Lessen (Lessines) in Henegouwen, welko sted n, benevens vele vlekken en dorpen, in puinhoopen werden herscbapen. Deze treurige over winnicgen moedigden de Gentenaars aan, om ande.- maal de hertogeljjke benden in hetnoorden des lands te bestoken. Onder den messen- maker Brilleken togen zij naar Hulst. Daar bevond zich Anionie, bastaard van Bourgondie, met een deel van het leger der Hollanders en Zeeuwen, die ten getale van 3000 man hertog Philips te hulp waren gesneldby had zelfs het land tot Axel geplunderd en verwoest. Bij de nadefing der Gentenaren, die veel geschut met zich voerden, wendde by eene dier listen aan, welke de burgerjjen nooit leerden voorzien. Terwyl bij door drukke gchijnbewegicg-n op de wallen de oplettendheid der Gente naars op zich gevestigd hield, omsjrgGden Jacques de Lalaing en George de Rosimbos, die met een groot aautal boogschutters buiten de stad verscholen lagen, de op- standelingen, en bijna op hetz Ifde oogen- blik wierp de hoofdman van Assenede den Gentschen standaard, welken hjj droeg, met den kreet: Bourgondie 1" ter aarde. Die aanval, dat verraad, niet minder noodlottig en onverwacht, brengea de Gentenaars in verwarring. De dappere Jacques de Lalairg (le Bon Chevalier) werpt z:ch op hen honderd zwaarden richten zich op zy >e borst, drio paarden s'ort.en onder hem neder, maar hij zegeviert, en de opstandeljngen deinzen af (29 Juni 1452). Op den tetugfoeht stmt Brilleken op de Hollanders en Zeeuwen hij streed met den moed der wanhoop, maar hij werd over weldigd en gedood. Antonie, eenen nieuwen aanval der Gentenaren duchtende, had boien naar bet karnp van den hertog te "Waasmunster ge- zonden, otu versterking te vragen. Hulst is slechts vier mijlep van Waasmunster verwyderd. Denzelfden avond verzamelde Philips zijn geheele leger en trok in den nacht tot op eene halve mijl atatands van Hulst. Hij beval terstond Jacques en Simon de Lataing, te g .an onderzoeken, aan welken kant de wallen van Axel, sRcht beschermd door de breede grachten, welke de bran- dende zomerzon had uitgedroogd, het ge- makkeljjkst te beklimmen waren. Deze voorzorg was overbodig. De GentenareD, verwittigd van den opmarsch van het Bour- gondische leger, waren in den nacht af- getrokken. De hertog liet de 3000 woningen, welke Axel vormden, in brand steken. (Tout i'esie de la dite guerre fat si cauld efc secq que en Pespace de III rnois ne pleust, dont les dits fosses, maies et aultres iieux estoient si sees et si aneantis de eaue que on aloit et chevaulchoit portout. et disoient plusieurs que Dieu aidoit ledit due. (Chron. nts.) (Wordt vervolgd.) TWEEDE KAMER. Vergadering van Dinsdag. Bij de nadere behandeiing van het wet's - ontwerp betr'ffende het keuren en aanwijzen van waren bestrydt de beer De Wijckerslooth (r. k.) het amendement-'vari der Waerden om den gemeenteraad toe te staan in het belang van de volksgezondheid aanvoeren van een bepaalde waar slechts vocrwaarde- lijk tos te staan, en te verbieden, dat andere dan duor burgemeester en wethou- ders daartoe aangewezen personen die waren binnen de gemeente verhacdeleu. De heer Koolen (r.-k.) wijst erop, dat het amen dement met den inhoud van het wetsontwerp uiets uitstaande he-fcenstry- dig is met de regeling van de reedsbevoegd- beid in de Gemeentewet. De heeren van Beresteyn (v. d en Zijlstru (a. r.) b^strijden het amendement op reeds aangevoerde gronden. De heer Sehetirer (a. r.) waarschuwt tcgen de mee ing, dat door hat amandeine:,: afdoende typhusbestrijding zal worden ver- kregen. De Nederlandsehe vertegeEtvoordiging te Brussel. Uit Brussel wordt gemeldt Ten ver'olge op den indertyd gedanen stap door Ministers van staat, de roorzitcers van Senaat en Earner en Belgische partij- leiders, waarbij zy de hoop uitspiakee, dat de heer Van Vollenhoven te Brussel de Nederlandsehe ^regeering zou blijven ver- tegenwoord gen, hebben thaus ook de voor- naamste Vlaams^he afg<?vaardigden tot den voorzitter van Jen Nederlandsehen minister- raad een brief gericht, waarin o. a. gezegd wordt, dat de heer Van Vo'ilenhoven zich gedur ende al de jaren van de Duitsche be- zetling op zeer byzondere wijze voor de geheele Belgisehe fcevolking en niet het minst voor- de Viaamsche verdienstelijk heeTt gemaakt, en het naar hun overtuiging voor de goede betiekkiug. n tnsichen Neder- la'nd en Belgie zeer bevorderlyk zoude zijn, indien Minister-Resident Van Volienhoven als gevolmaehtigd Minister met de ver tegeawoordiging van de Nederlandsehe regeering te Brus-el kon worden belast. Onderteekenaars van den brief zijn o.a. de afgevaardigdeen Oud- Ministers Hellc-putte en Van de Vijvere en verier de heeren Maes, Mahieu, Fluyshouwer, Schaetzen, Maenhaut, Moyersoen, Pussemier, Raem- donsk, Thienpont, Verachtert, Vao Cauwe- laert, De Kerckhove en d'Exaerde. De drooglegging der Zuiderzee Aan de Oosterha en te Medemblik is men druk bezig met den bouw van eene in- richtirg voor een zelfregistreerer.de peil- schaal, in opdracht van het fonds tot droog legging der Zuiderzee. Naar gemeld wordt zyn dergelijke ic- richtingcu ook binnenkort te bouweu te Wieringen en te Texel. Liter mee hebben de voorbereidende vyetk- zaamheden in verband met de drooglegging van de Zuiderzee een aanvang genomen. Een economische boycot. In de buitenlar.dscha pers, o.a. in de Temps", komt, schrijft de Haagsche cor respondent van het Hblopnieuw het be- richt voor, dat de Geassocieerden de neu tralen en dua ook Nederland zouden heb ben uitgenoodigd bun medewerking toe te zegg-n inzake het herstel der blokkade Wanneer Duitschiand mocht weigeren het. vredesverdrag te teekenen. Wij hebben al eens uiteen gezet, dat de nog altijd gelden- de schikkingen tusschen de Geassocieerden en ons lar d voldoende waarborgen bioden voor een eventueel herstel der blokkade in zyn scherpsten vorm, Er is dan ook van een verzoek om medewerking nooit sprake geweest, Wel hebben de Geassocieerden Nederland verzocht, by niet onderteekening mede te werken tot een economischen boy- cot van Duitschiand door een volkomen verbod van alien invoer uit en uitvoer naar, benevens alien doorvoer over en naar DuiGchlarid. Dit zou neerkomen op het toepassen van een der machtsmiddelen van den Volkerenbond, maar heeft, althans wat Nederland betreft, niets meer te maken met een (passieve en. verplichte) medewer king tot herstel der blokkade in zijn scherp sten vorm. Onzen /medewerking" aan de handhaving der blokkade zou, indien wij in het verzoek der Geassocieerden hadden hewilligd, neergGmmen zjjn op een oor- logsverklaring aan Duitsohland. Wy meenen te weten, dat het bericht der huitenlandsche bladen omtrent het wei- gererid antwoord van Nederland juist is. De ex-keizerlijke fasnilie. De Londensche correspondent der //Ame rican" seint dat de Duitsche ex keizer en de Duitsche ex-kroonprins zoodra't vredes verdrag is ge^eekend, naar Duitschiand zul len terugkeeren. De industrieele schade. Uit de statistieken, gepubliceerd door het eehtrale industrieele comite van Belgie blijkt, dat de "industrieele schade, door Belgie geleden tijdrns den oorlog intotaal negen milliard 287 millioen fr. bedraagt. TER KEUZEN, IS Juui 1919. Het weerbericht van het meteorologisch Insfcituut te De Bild van heden luidc als volgt Hoogste barometerstani: 766 1 Vlissingen. Laagsto barometerstand: 762 5 Skagen Verwachting tot den avond van 19 Juni Zwakke tot matige, tijdelijke wellicht, toenemende Zuidelyke tot Westelijke wind, toenemeude bewolking met kans op onweer of regen, koeler. Verijdelde poging tot smokkeien. De douaneboot //Albatros" heeft op de Wester-Schelde een hoogaarts aangebouden, waarin geladen was eene partij van 800 K.G. kaas, met het doel deze naar Belgie te smokkeien. De kaas is in beslag genomen, terwijl tegen de twee eigenaars der hoogaarts (BBgen) procesverbaal is opgemaJkt. Propaganda voor den vrijsvilligen landstorm. Onder leiding van den heer L. F. Duymaer van Twist, lid van de Tweede Kamer, voor zitter van de nationale landstorm-commissie, werd te Middelburg opgericht een comite voor Walcheren voor propaganda voor deu vrijwiliigen landstorm, bestaande uit de heeren A, Klontje, luitenant-kolonel, jhr. P. J. Boogaert, P. G. Laernoes Jr. en J. van der Sman. Verschillende comite's worden door het geheele land opgericht. Eere-voorzitter van het Nat'onaal Comite is de heer H. Coiyn, oud minister van oorlog, leden de heeren L, F. Duymaer van TwiG, vo rzitter, dr. L. Deckers, J. R. Snoeck Henkemans, mr. A, G. A. Ridder van Rappard, prof. mr. P. A. Diepenhorst, koloi.el G. C. A Fabius, L S. M. van Rees, sec.etaris. Do Stoottivaaitmaatscliappij ,,Zeelaud". De Minister van Landbouw heeft gisteren in zijne rede op de Landbouwtentoonstelling te Goes medegedeeld, dat de regeering alls huar ten dienste staande middelen, en dit zijn er vele, zal aanwenden om de maat- schappij /,Zeeland" voor Vlissingen te be- houden. Mot onbepaald verlof. (OfSi'.ieel). Op 1 Augustus 1919 zuilen, tenzjj er door het nh t teekenen van den vrede een toestund mocht ontstaan, die dit onraadzaam zou thaken, en behoudens anders onvoorzie.e omstandigheden, metonb-paald (klein) verlof warden gezondeu a de diensipiickugen der iichting 1918. die in het tjjdvak van 1418 Januari 1918 zjjn ingelyfd bij de regimenten infanterie (hieronder begfepen dfe grenadiers en jagers); b. de dien9tpiichtigen der lichtiDg 1918, die in het tijdvak van 14 -18 Januari 1918 zyn ingelyfd bij het korps ponton- mers c. de dienstplichtigen der Iichting 1918, die in het tijdvak van 4 8 Maart 1918 zya ingeiijfd bij de regimenten vesting- artilleris d. de dienstplichtigeD der Iichting 1918, die in h&t tjjdvak van 4 8 Maart 1918 zijn ingeljjfd by het korps pantseifort- ar i illevie. e. de dienstplichtigen der lichtiDg 1918, die in het tjjdvak van 4-8 Maart 1918 zjjn ingeljjfd by het korps torpedisten. De dienstplicht-gen der Iichting 1918, die in het tijdvak van 8 12 April 1918 zyn ingelyfd by de genie alsmede de dienstplichtigen dier Iichting, die in het tijdvak van 14 Mei 1918 zijn ingelyfd by de regimenten infanterie (bieronder begrepen grenadiers en jagers), zuilen, behoudens omstandigheden als boven genoemd, zeer waarschijnlijk op 1 October 1919 met onbepaald (klein) verlof worden gezonden. AXEL. Het comite van Actie voor behoud van Zeeuwsch-Vlaanieren by Nederland heeft hare werkzaamheden beeindigd, nadat door den penningmeester, den heer J. M. Oggel rekening wasgedaan van zyn beheer, waarbjj bleek dat er een batig saldo is van onge- veer /200. Besloten werd feestelykheden te hrgani- seeren en cinarvoor als datum gekozer; 17 en 18 Juli a.s. Verschillende commissies werden benoemd om het feest te regeien. De voorzitter, de heer F. Dekker Pz de vergadering sluitende, dankte all n die het thans opgeheven comite van aciie had len terzyde gestaan en sprak Ge hoop uit, dat de laatste maanden die we thans hebben doorieefd aanleiding mogen geweest zjjn voor het hechter knoopen van den band tusschen Vorstin en Vaderland. ZAAMSLAG. Het ,p!aat.se!jjk protestcomite alhier is o..tbonden. Donderdag werd in de raadzaal de laatste vergaderirig gehouden, die door vele belangstellenden werd bjjgewoond. Door den secretars werd, op verzoek van den voorzitter verslag uitgebracht van de werkzaamheden van het comite. Uit de rekening bleek dat is ontvangen 456 en udgegeven 423,58, zoodat er een saldo is van 32,42. Enkele uitgaven moeten echter nog worden verrekeni De voorzitter, de heer J. de Kraker Cz bracbt dank voor het geleverde versing, deed mededeelirg van een aan H.M. de Koningin na het vernsmen van het voor ons zjo lieuglykeresuitaatgezondenteiegraiE en van het daarop van H.M. ontvangen antwoord, evenals van een van den Corn- missaris der Koningin ontvangen antwoord op een aan hem gezonden gelutwensch. Vervolgens dankte de voorzitter alien, die op eenigerlei wjjze het comite hebben gesteund. Naruens het comite werd door Ds. De Bruijne hulde gebracht aan den voorzitter voor zjjue leiding en toewijding. Nadat ook de burgemeester nog een woord van dank had geuit, verklaarde de voorzitter het comite voor ontbonden. B^sloten werd voorts Dp 9 en 10 Juli a.s. feestelykheden te organisseren en daar- voor eene commissie van 12 personen benoemd. ST. JANSTEEN. Heden namiddag reed de voerman Cb. Inghels alhier, om eenige bossen riet, in z/ie putting". Bjj hc.t huiswaartsireeren, werd het pa^rd door een of andere oorzaak schichtig en sloeg op hoi. De voerman die al zijn krachten inspande om het dier tot kalmte te btengen, viel laags voren van het voertuig, waardoor eeri der wielen over het lichaam reed. Een dochtertje van den voerman Inghels dat eveneens op het voertuig zat, rolde er langs aehter af, zonder zich noeraenswaardig te kwetsen. De man is enkele uren nadien aan de ge- volgen overleden, achterlatende eeu vrouw met 4 kinderen. Zomerzitting. Door Gedep. Staten zal mededeeling worden gedaan van c!e opnekticg van de Provinciate Zeeuwsche Electrlciteits-Maat- schappij, onder overlegging van de go&d- gekeurde statuten. Verder wordt o.a. mede gedeeld, dat behalve de provincie als aan- deelhouders, ieder met een half aandeel, deelnemen de gemeenten Middelburg, Vlis singen, Oostburg, Ter Neuzen, Hulst, Sas van Gent, Goes en Zierikzee. Gedep. Staten stelien naar aanleiding van het op voorstel van den heer De Mualt door de Tweede Kamer genomen bssluit om voor den verbindingsweg tusschen de beide dee- len van Zeeuwsch-Vlaanderen niet de helft doch drie-vierde deel der kosteu voor re kening van het Rijk te nemen, voor een wyziging in het desbetreffend besluit te nemen. Zij deelen voorts mede, dat de raming 73000 en de minste inschryving voor de aaraebaan 66220 is. Gedep. Staten deelen mede, dat zij, niet- t'egenstaande da Stoomtrararaaatschappjj HulstWalsoorden niet bereid wa3 een bydrage te geven en de Zeeuwsch-Vlaam- sche Tramwegmaatschappjj alleen als eerst- genoemde het ook wilde doen, toch den steigerdam te Walzoorden 21 M. breed hebben doen aan leggen, omdat dit voor de uitoefening van den stoombootdienst noodzakeljjk is gebleken. Naar aanleiding van het in hunne handen gestelde adres van den Nederl. Federatieven Bond van personeel, om voor het personeel in dienst der Provincie den 8urigen arbeids- dag en andere verbeterde arbeidsvoorwaarden in te voeren, wijzen Gedep. Staten er op, dat'de vaste arbeiders des zomers I°01/2 en des winters 8 uur werken, dus gemiddeld 9 uur per dag, terwijl slechts in gevallen van hoogste noodzakelykheid diensten op zon- en feestdagen worden gevorderd. Bjj da stoombootdiensten wordt door aanstelling van meer personen steeds getracht den arbeidsduur in te krimpen, het kantoor- personeel heeft voor de helft een vrijen Zaterdagmiddag, bjj de werkplaats is de vrjje Zaterdagmiddag ingevoerd. Gedep. Staten stelien voor de wet op den arbeids- duur af te wachten en het adres ter af- doening in hun handen te stelien. Ter vaststelling wordt aangeboden de rekening vau.de proviccie over 1917, welke aanwyst een ontvangst f 986.473.84Y2 en in uitgaaf 950 252.40Y2, alzoo een goed slot van 36.221.14. Geraamd was ont- vang en uitgaaf 1.320.500.25Ys- Nog wordt aangeboden de begrooting voor 1920, aanwjjzende in ontvang en uit gaaf 1.279.023.50Y2 met een post voor onvoorzien ad 30.966.17. In hun toe- lichtirlg tot deze begrooting zeggen Gedep. Staten, dat ditmaal de posten voor opnemen en uitzetten van kasgeld niet zijn opge- nomen om een zuiverder beeld van de ge- wone inkomsten en uitgaven te krjjgen, hetwelk niet opwekkend is. Om de be grooting sluitend te kunnen maken moest in ontvang eene geldleening voor buittn- gewone uitgaven van /3Gj0.000 worden gebracht. Sedtrt 1915 zjjn verschillende vaste posten van uitgaaf verhoogd met /238.700, terwjjl voor 1920 weer /35 600 meer moest worden geraamd. Gedep. Staten zuilen dan ook tegen de najaarszitting nog eens zorgvuldig nagaan of niet andermaal verhorging der belas- tingen noodzakeljjk is en meenen, dat met bijzondere zorg zal moelen worden gelet op besluiten, welke een blijvendendruk op de geldmiddelen zouden uitoefenen. De opcenten op de Ryksbelastingen wor den als volgt voorgesteld grondbelasting voor de ongebouwde eigendommen 48, ge- bouwde eigendommen 40, personeele belas ting 33, vermogensbelasting 14 en itkom- sten'belasting 1914 ook 14. Behalve de hier boven genoemde voor- stellen en die welke reeds vroeger zyn ge publiceerd, komen op de agenda nog voor vt»orsteilen tot aanhouding van een adres van de Zeeuwsch-Vlaamsche tramwegmaat schappjj om een renteloos voorschot voor den aanleg eener tramljjn Breskens Hoofd- plaat, eeu adres van de N.V. spoorweg- maatschappy Tholen en West-Brabant om een renteloos voofcschot" voor den aanleg eener spoorlyn op Tholen en voor over- brugging van de Eendracht; van een adres van de vereeniging het Nederlandsch Kan- kerinstituut om subsidie voor 1920, van een adres om subsidie voor de Pro v. Ver eeniging tot bestrijdiug der tuberculose en van adressen tot veileenen van duurtetoe- slag. Verder stelien Ged. Staten nog voor de jaarwedde van den ambtenaar, belast met het beheer der Provinciale fondsen te ver- hoogen, de maxima van de subsidies aan de handelsdag- en de handelsavondschool te M.ddelburg te verhoogeo, nader te regeien den duurtebjjsiag voor de verpleging van krankziunigen in wViederust" en van de bjjdragen der gemeenten in de verplegings- kosten van krankziunigen. Verder is er een voorstel betreffende bet verzoek om subsidie voor de tentoonstelling van vruehten te Sluis en twee tot wjjzigir.g van de be- grootingen voor 1918 en 1919. De agenda vermeldt ook de benpemiog der leden en het buitengewoon lid der Ged. Staten. De garantieprijzen voor gewasaen. Bjj de invemtarisatie van gewassen van oogst'1919 worden ook de aardappelen met inbegrip van die van zand- en veen- gronden opgenomen. Hierin mag geen aanwjjzirg worden ge- zien, dat alle aardappelen door de Regee ring tegen de vastgestelde garantiepryzen zuilen worden overgenomen, aangezien zoo- danige qrryzen alleen zjjn vastgesteld voor aardappelen van klei-zand- en veengron- den fcestemd voor tafelgebruik. Een groot deel der aardappelen van veen- en zandgronden wordt in normale om- standigheien voor f-ibriekmatige verwerking verbouwd. Deze aartlappelen moeten ge- ncht worden niet bestemd te zjjn voor tafelgebruik en kunnen derhalve niet voor overneming in aanmerking komen, N r

Krantenbank Zeeland

Ter Neuzensche Courant / Neuzensche Courant / (Algemeen) nieuws en advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen | 1919 | | pagina 1