1
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
No, 6777
)onderdag 19 December 1918
8" jaarganp
ill
A 53 sent.
Uitreiking Kindcr-Snilerkaarten.
ABONNEMENT
Telefoosi 33.
ADVERTENTIEN
rn Blad vmchiint Maanda^Twceiisfiag- en VriWajavoni, ultgazonderd op Feesidag8H. bij de Firma P. J. TAN PE.i*»?.LtLl!Lg^!!L
Sieuwjaars^advertsntlen
Zeep-distributie.
Hantsoen Boter, eoz.
Bistributie Rundvieesch
Uitreiking Petroleumbons.
Per 3 maanden binnen de stad 1.20. Franco per post voor Nederland 1.40.
Bij vooruitbetaling: voor Belgie en Ned.-Indie /1.80, overig Buiteniand/
Voor Nederland Per jaar bij vooruitbetaling 5,—.
Men abonneert zich bij de Uitgeefster, of buiten ler Neuzen ook bij alle
Boekhandelaren, Postkantoren en Hulppostkantoren.
Van 1 tot 4 regels 0.50. Voor elken regel meer 0.12$.
Grootere letters en cliche's worden naar plaatsruimte berekend.
Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tarief, hetwelk
op aanvraag verkrijgbaar is.
Inzending van advertentien voor 1 uur op den dag der uitgave.
voorhetNieuwjaarsnummer
dat Woensdagmorgen, in plaats van
Woensdagavond, zal verschijnen en
in de kom dezer gemeente hliis
aan huis wordt bezorgd, worden
weder geplaatst
VoorNieuwjaarswensehen grooter
dan 20 regels, zal 50 cent meer
worden gerekend voor elke 20 regels
of gedeelten daarvan.
De inzendingen kunnen geschieden
tot uiterlijk Dinsdag 31 dezer, des
namiddags 2 ure.
Ter Neuzen, 16 Dec. 1918.
Firma P. J. VAN DE SANDE.
De Burgemeester vau TER NEUZEN
eiaakt bekend, dat op bon No. 5 der le
ssrie Kiaderzeepkaarten mag worden af
r^egeveti 1 stuk huishoudzeep (van 100
gr*na) plus 1/„ sluk kleizeep.
Ter Neuzen, 17 Dec. 1918.
De Burgemeester voornoemd,
J. HUIZ1NGA.
Burgemeester en Wethouders van TER
NEUZEN maken 'bekend, dat de bon 1()<-
week der kaarten voor Boter, Melange A en
B en Margarine voor het 2e tydvak
geldig is van IS -20 See. 8918.
Bi) deze bon moet tevens worden afge
geren bon No. iif)b uit het bonboekje.
ler Neuzen, 16 Dee. 1918.
Burgemeester en Wethouders oor oernd,
J. HUIZINGA, Burgemeester.
L. WABEKE, Secretaris
Burgomeester en Wethouders van TER
NEUZEN maken bekend;dat vanaf Woens
d*g 18 Oecember 9 uur voormid
dag tot Donderdag 39 December0
5 1R1' natmddag mag worden afgegevei
op boa No. 8 der le serie Rundvleesch-
kaarten
I1/, ons Rundvieesch.
Ter Neuzen, 17 Dec. 1918.
Burgemeester en Wethouderg vooraoeass,
J. HUIZ1NGA, Burgemeester.
L WABEKE, Secretaris.
De Hoofdeontroleur-Boekhouder van het
Levensmiddelenbureau maakt bekend, dat
de uitreiking der bons voor petroleum
voor eene verstrekking van 4 Liter, ten
behoeve van lichtlooze gezinnen, zal plaats
hebben op Dondeirdi&g 19 f&ecem-
ber* a.S., op vertoon der Rantsoenee-
ringskaarten, en wel
Voor de houders van rantsoeneerings-
kaarten
le.
1-
251-
501-
751
1001
250
500
750
1000
1250
v.m. van
9
v 10
H 11-12
n.m. 1—2
p 2-3
3-1
v 1—5
10 uur
11
1251—1500
1501—en hooger v p
De petroleum is tegen ovargave der bons
verkrijgbaar aan de kolenloodi van den
keer F. v. d. REE, Rosegracht, tegen den
prjja van 44 cent per Liter, tusschen
9 en 12 uur voormiddag en 1 5 uur
namiddag. Ywor de bewoners van Sluiski!
Wed. vak DuoNftELBN, en voor die van
Driewegen bij den heer J. C. Jansxn aldaar.
De prys der bons bedraagt 1 cent per stak.
Ter Neuzen, 18 Dec. 1918.
De Hoofdcontroleur-Boekhouder vae het
Le vensmiddelen bureau,
L. W. RIJNBERG.
De Hoofdeontroleur-Boekheuder van het
Levensmiddelenbnreau maakt bekend, dat
de Suik rkaarten (2e serie) ten behoeve
van kinderen beneden den leef.ijd van I
jaar op bet bureau kuunen worden afge-
haald op vertoon der rantsoeneeringskaarten
vanaf
.j telkens
des voormiddags van 9— 12 mar.
Ter Neuzen, 17 Dec. 1918.
De flnofdcontroie* -I oekhouder van het
Levensmiddelenburi-au,
L. W. RIJNBERG,
U it Hi M N 0,
Een telegram aan President Wilson.
De Algemeene Wreeniging van in- en
exporteurs verzond Zatardag j.l. het vol
gende telegram naar President Wilson:
»Het Bestuur van de Algemaene Yer-
eenigicg van in en exporteurs biedt U,
rrijeheer de President en usevrouw, bij de
aaokomst op het Eurepeesche vasteland,
namens een groot aantal Hollandsche han-
deiaars zijne oprechte hulde. De gevoelens
van recbUaardigheid en menscheiijk'acid
die aw gevierde persoonljjkheid vergezelien
verheideren den horizon van alle «olken
die ljjden door den nu gelukkig ten einde
zijnden oorlojj-. Een rechtvaardige yrede
sDaalt van Uwe doorluchtige persoonlijk-
heid uit voor at degenen die in aseeite eD
eilende erkeeren en opent bur een aan-
blik van wederopht-ffing en vernieuwing.
Terzelfder tyd verwachten de kleine naties,
u'.tgepnt en afgeaiat door de gevolgen van
den ooriog. den kracbtdadiuen steun van
uwe grootmoedige gevoelens om de knel-
lende banden te slaken die van af heden
aa> wij hopen niet meer noodsakeiijk
zullen ts'iik-n en emdelijk ves'igen de ter-
ueergeslagen neutraie bandelaars hunne
h®op ep de eei ige gehechtheid aan een
waaraeiuige vrijheid »an en uw groot
voik voor een toekomst van arbeid en
voorspeed.
,P. W. BL1EK, President.
G. WINS, Seareiaris.
Op de overige opmerkirigeu, vervat in
de pers-nota der Belgische Regeering, ba-
houdt het ministerie van Buitenlandsche
Zaken alhier zich voor terug te komen.
Nederland en Be'fgie.
Het Belgische Ministerie van Buitenland
sche Zaken publiceert in de pers de volgende
verklariug
Verscheiden Belgische bladen hebben
een mededeeling van het Nederlandsche
gezantschap gepu'bliceerd, waarin de over-
wegingen uiteengezet worden, die bij de
Nederlandsche regeering hebbtn voorge-
zeten, toen zg vevlof gaf tot den doortocht
van Duitsche troepen door Limburg.
Volgens deze mededeeling zou de vrapen-
stilstand den toestand ingrypecd hebben
gewijzigd, zoowel feitelyk als reehtelijk.
Daar de voorwaarden, door de Duitschers
Overigens weet de Belgisehe regeering,
dat vee, wagsns e» andere goederen, loebe-
hoorend aan de bevolking van Belgisch
Limburg, en opgevorderd of gestolen door
de Duitschers, Nederlandsch Limburg zijn
gepasseerd. Deze goederen zou men ter
plaatse hebben moeten achterlaten, indien
de wegen van Nederlandsch Limburg niet
voor den vijand nadden opengestaan, zoodat
de doortccht voor een Duitsch leger moge-
was door een provincia, die het Noor-
den van Belgie dekt. De regeeiing heeft
een precedent geschapen, dat onze veilig-
heid raakt.
Havas meent te weten, dat de Belgisehe
regeering door middel v»a een nota aan
heimzinnigheid en achterhoudendheid in
het stuk van buitenlandsch beleid werkt.
De zaken moeten per slct van rekening
toch bekend worden gemaakt, doch inmid-
dels is het terrein vrp geweest voor allerlei
misverstand, verkeerde indrukken en on-
juiste beoordeeling, die bij publieatie in
eens en volledig in stee van by stukjes en
brokjes gemakkelyk zoudeu vomkomen en
vermeden zijn. Dit geldt niet alleen voox
de Nederlandsche bekendmakingen, doch
evenzeer voor die der Belgische regeering,
die in casu door halve publieatie zelfs ge-
heele scheeve voorstellingen heeft in het
leven geroepen.
Het Belgische officieele bericht stelt het
voor, alsof tegelykertijd, dat aan de Duitsche
troepen de doorgang door ons land werd
opengesteld, de vrylating van de hier gein-
terneerde Belgische soldaten is geweigerd.
zin
de Nederlandsche Regeering heeft mede-
gedeeld, dat het materieel en de vooraaden
van de militaire steunpunten, die in Frank-
rHk en Engeland tydens den ooriog zijn Nu ontving inderdaad de Belgische gezmit
aanvaard, een hervattmg van den ooriog Qq] .g en EUiien wor- op 12 November eene mededeeling m dien
onmogelyk maakten, waren er geen mo- I -
tiuven meer te troepen der oorlogvoerenden
op neutraal gebied te interneeren.
Hiertegenover moet het volgende worden
opgemeikt
lo. Rechtens is de wapenstiistand een-
voudig een staking van de vyandelijkheden,
die geenszins huu hervatting uitsluit eu
geen eind maakt. aan den oorlogstoestand.
2o. Den 12den November 1918 ver-
leende de Nederlandsche regeering machti-
ging tot den doovtocht van Duitsche troe
pen door Limburg, zonder voerafgaand
orerleg of machtiging van de gealiieerde
regeeringen.
Intussehen Dam men in een nota aan den
Belgiseheu gezant in den Haag de vol
gende beslissingDe Nederlandsche mi
nister van buitenlandsche zaken verklaarde
de Belgischen miiitairen, die sedert 1§14
in Nederland waren geinternEerd, niet vrij
re kunnen laten, zonder voorafgaande goed-
keuring van de Duitsche regeering
So. Volgej s artike 2 van de 5de con-
ventie van !»en Haag was de Nederlandsche
Regeering gebouden de Duitsche troepen
te interneeren, die op haar gebied werden
binrengelaten. )e Nederlandsch regeering
Nederl»ud's untwuord op d«
Belsi"Che noia.
0£hci«el. Het Ministerie van Buiten-
lar dsche Zafeen a titer maakt het, vatgen.di-
bekei d
Naar aanletding ■an de Nota, weike de
Belgische Regeenng aan de pers heefr doen
toekom -n, wordt vermeid dat de Ned-r
lan isch- R-gee n g, toen zy op 12 N »ember
toegang n 'uitsche troepen v. rleende,
blijke' een sehrijv n van denzelfdeu dag
aan de B tgisch" Regeering weigerde de
Belgisch g.'i itern erden ?ry te laten zonder
voorafgaande m-uemming der Duitsche
Rugeen g
Naar lanleiding hiervan zy opg murkt,
dat bedo'-ld schrijven bet antwoord beraice
op een nri f van den Belg sehen Gezant
an 4 Oe m r, w»arv deze aan de Neder
landsche Regeering bad gevraagd «e
Belgisch" ge>nterreerden op baar eigan
veranto*oordelybheid in vrijheid te stesleD,
voornameiijk op grond dai aan ben geen
vnldoende voedsel kon worden verschaft.
la dat antwoord zette de Ne<terland*ehe
Regeering uiteen, waarom zy met gerech-
tigd was rot de inviyheidstetiing #p dien
gr- nd, zonder de instemming der andere
oorlogvoerende parjj over te gaao.
Het ontwerp. iiat in dien brief van 12
November werd oehaudeld, hield geenerlei
veroand met den op 11 November tot
stand g, komen wapeustilstand en de brief
was rends eerder vastgesteld.
Uit Uet ho*enstaai de hlyki, dat de samm-
koppelibg van net Nedrriaie sche antwoord
op de Balgisehe vraag >at 4 ctooer, aaet
den gesioten wapen-tilstand, op een mis-
verstand uy da Belgische Regeering berust.
Toen na den wapenstiisiand tot vryiatii.g
der geinterneerd n werd overgegaan, werd
dit den Belgischen Grzant mondeling deor
den chel aer politieke ufdesling op het
departement van Buitenlandsohe Zaken
medegcieeld, m*t verzeek de Nederlandsche
Regeering wel te wilien verwittigen, zoodr*
de toeitand in Belgie het vertrek der ge-
mterneerden derwaarts zou gedoogen. Deze
mededeeling gesehiedde op 18 November
voor de samenkomst waann aan de gezanteu
mededeeling werd gedaan en uitlegging
werd gegeven van het voornemen der Rs
geering ten aanzien van de Duitsche troepen.
den teruggebracht over de Sehelde. Het-
zeifde zal het geval zyn met de gemilitat
risenrde werklieden van Havre en Engeland.
De Nederlandsche regeering (zoe beweert
Havas nog) zou niet kunnen beproeven
zich tegen de doorvaart over de Sehelde
te kauten, zander zich in tegenspraak te
brengen met ziehzelven, daar zy het terug-
trekkende Duitsche leger heeft gemachtigd,
door Limburg te trekken.
Do ecoaomische overeenkomst met de
Entente.
Wy vernemen, dat de onderhandelingen
over een economische overeenkomst met de
Entente-regeeringen zyn geSindigd en dat
hinnen enkele dagsn de publieatie der over
eenkomst kan worden verwacht.
Het »Hbl." maakte in zijn nummer van
Zaterdagavond jl. melding van geruchten
als zoude de inhoud van 't verdrag voor
ons land zoo ongunstig mogelijk zijn. Vol
gens dat blad zou het de bedoeling zijn,
om de Nederlandsche stapelmarkten vol-
komen te vernietigen en naar Eegeland te
verplaatsen. Een verdere bedoeling is elke
nieuwe of tydens den ooriog ontstane in-
t dustrie in Nederland door onthouding van uuuueiJi
zal met betwisten, da> deze verpachting groudstoffen te dooden, de oude industrieen p)uitsche gedeiegeerden voer den wapen
haar op den 12den November oy voort.du- in beperkte mate te laten doorwerken, doch gti!gtand naar de" bosschen van Compiegm
ring bond, mettegenitaande den wapenitu- j D-e(. meer V00r de oude markten, voor zoover
welke betrekkiDg had op eene vraag
vun 4 October, toen het nog scheeD, dat
de Entente van een wapenstilstaDd niet
wilde weten, doeh het Belgische communi
que verzuimt nu er bij te vermeldeD, dat
's ochtens van den lSen November, voor
de mededeeling omtreDt den voorgenomen
doertocht der Duitschers de Belgische gezant
in den Haag eene mondelinge kennisgeving
ontving, die feitelijk den papieren brief
van den 12den teniet deed en volgens welke
de ge'interneerden konden vertrekken.
Wy mogen het oordeel over die ernstige
leemte in net Belgische communique aan
onze collega's in Belgie overlaten. Onzer-
zyds moet hier echter worden gewezen op
het staaltje van ongelooflijke bureaucratische
sleur, dat ons departement van buiten
landsche zaken vertoond heeft door den
brief van den 12den uit te duen gaan. De
inhoud wa3 vastgesteld, voordat de wapen-
stilstand bekloiiken wasde brief zal dua
waarschynliik den 9den of lOden in de
minuut zijn geparafeerd,
Nu laien wij in het middeD, of het wya
gezien was het antwoord op eene vraag van
4 October, nadat het 5 weken was opge-
houden, juist te gaan arrestceren, toen de
stand, aan gezien zij zich op denzelfden dag
op r<at artikel 2 tegeuover BelgiS beriep
oh haar weig-ring te rechtraardtgen de
gein erneerde B-lgen vrij te gevun. De
Neder andscbe R- gi-ericg heeft steeds ver-
kiaard, dat zy bij den doortocht van
Duiti-che troepen door Lim'mrg veeral in
be' belang 'an Belgie handelde.
Maar, als mun zieh op militair standpunt
plaatst., is het onbetwistbaar. dat deze gunst
de Duitscher-i in de gelegenheid stelde, een
aaozienlyke troepei macht aan de gevangeD
nemiug te onttrekkeu, mitsgaders goederen.
De schatting van de Duitsche troeperdie
door Limburg zhn getrokkf-n, varieert van
70,000 tot 120 000. Volgens den BeJgischeu
generalen staf is het heeie 4o Duitsche leger
ep de nelfden datum begounen over de Maas
te t ekken, zoowel in Nederland als in
Belgie, hetgeen te denken geeft, dat de
vyimdeiyke staf bet wegtrekken van zijn
coionne* heeft geregeld, rekeDeud op de
toes'emming van Nederland.
Men moet niet vergeten, dat in Belgisch
Limburg het Duitsche leger zijn grsotste
centiam van levnasmiddeUu v®or troepen
had (Beverloo) en zyn belangrykste centrum
van machmegeweri-n (Tongeren) en dat
alle depots van het 4de leger, ook dat, van
de viiegparken in Vlaanderen rondom Ant-
weipen waien g"eoncentreei«l t.eDgevolge
«an den terugiocht van October. Hieruit
wordt ten voile duidelyk welk een groote
dienst aan Duirschland >s bewezen door een
leger toe te staau, in plaats van een om
weg te maken ®ver Vise om Nederlandsch
Limburg en de wegnn en spoorwegen te
overvuiien, reekrstrei-ks van Belgie naar
Duttschland te trekken, waar genoemde
wegen nauwelijks voldoende waren voor het
wegvloeien van de andere troepen.
Het is geoorloofd te zeggen, dat, als de
deortoehi ware geweigerd, e«n groot
percentage van de contingenten, die Lim
burg zyn gepasseerd, het Belgisch grond
gebied niet. zouden bebbea kunnen verlaten
binnen den door den wapenstilstand voor
geschreven termijn, en gevangen gemaakt
zouden zyn. Maar niet alleen zyn deze
manschappen en dit materiaal aan gevangen-
neming onttrokken, maar de mansckappeD,
die over Limburgsch gebied zyn ontsnapt,
zyn aitiji nog in de gelegenheid de
wapenen weder tegen ons ep te nemen
die in het buiteniand zijn, daar deze markten
aan de Engelsche industrie worden toege-
wezen.
Het Maandagochtendblad meldt echter,
dat die geruchten op verkeerden grondslag
berusten. Wij worden in de algemeene
rantsoeneering betrokken, die beoogt te
geven wat voor onze behoeften noodzakelijk
is en Diet voor export doeleiriden kan
worden dienstbaar gemaakt.
Zoo vernamen wij, dat bv. de aan voer
van katoenen en wollen stoffen tamelijk
beperkt zal zijn, daar de Eutsnte export
hiervan uit ons land naar Duitschland wil
tegengaan. Het feit dat de Bond van
Kleedintjfabrikanteu om uitvoer heeft ge
vraagd, omdat de magazynen propvol zitten
met eonfectie, zal tot dier, beperkten aan-
voer wel hebben bygedragen.
Van een bedoeling om onze stapelmark
ten naar Engeland te verplaatsen, is geen
sprake. Een andsre vraag is evenwel of
industriejtn, die met buitenlandsehe grond
stofif-n voernamelijk voor Duitschland
werkten, zich door den beperkten aanvoer
niet genoopt zullen zien bun afzetgebied
in Duitschland prijs te geveD.
De overeenkomst laat eekter de moge-
iijkheid tot verhooging der aan te voeren
voorracDn over.
De eorrespendent van het jrHbl" te
Brussel seinde Zondag
Naar ik uit zeer betroawbare bron ver-
neem, draagt de perscampagne tegen Ne
derland de goedkeuring der regeering niet
weg. Inzonderheid zouden Hymars en Van
der Velde, gedeiegeerden ter vredesconfe-
rentie, tegen alle annexionistische plannen
zij a gekant.
Een verklaring van de Belgische re-
gearing omtrent hare houding kan eerst-
daags worden verwacht. Da kwestie der
Sehelde zou worden voorbehouden voor
vriendsebappelyke hesprekingen.
Ned#rla*isch-8elgisehe officieele
polewiek.
De officieele eomatuniqae's over da door-
lating van Daitsche troepen door Limburg,
waarmee de Nederlandsche en de Belgische
legeering aan het polemiseeren zyn gegaan,
geven, schryft da N. R. Crt., er weer eene
sprekende illustratie van, hae verkeerd ge-
Compiegne
waren opgeroepen men z©u kunnen mee-
nen, dat er toen redan was, de zaak, die
bij het tot stand komen van den wapen
stilstand een volkomen ander aspect ver-
kreeg, nog maar een paar dagen aan te
houden.
Maar. dat de'brief, nadat de wapenstilstand
gesloten was, op het oogenblik, waavop de
regeering zich getuige de mededeeling
aan den Belgischen gezant van den 13den
rekensehap gaf van den geheel veran-
derden toestaud, die ook voor ons land door
den wapenstilstand geboren was, den brief,
die rekening hield met de neutraliteicsvsr-
plichtingen in voilen oorlogstijd, nog deed
uitgaan dat is iets;- waarover men in
het niet ambtelyke leven eenvoudig verstomd
staatZeo moet er toch ook misverstand
in de internationale betrekkingeu binnen-
dringen.
Intusschen, al is deze episode nit ons
buitenlandsch gebrek aan beleid niet zeer
fraai, wij mogen toch dankbaar zya, dat
zij onthuld is. Isamers, wat blijkt nu nit
de door onze regeering bekend gemaakte
feiten
Niet meer of minder dan dit, dat de
Belgische regeeriBg op 4 October, toen de
ooriog nog in ouverminderd# hevigheii -
woedde, tot onze regeering hat v8rzoek
heeft gericht, ,de Belgische ge'interneerden
op haar eigen verantwoordelijkheid in vry-
heid te stellen, voornamelyk «p grond, dat
aan hen g«en voldoende voedsel kon worden
verschaft. Wij leggen er nadruk op, dat
dit vtrzoek werd gedaan in vellen oorlogt-
tyd, en dat de Belgisehe regeering de inwil-
liging ervan dus niet ka* hehben geacht
in stryd met de neuhaliteit to zyn.
De stalling laat zich wellicht o©k \er
dedigen, dat gebrek aan voodsel voor de
eigen bevolking voldoende veroatsehuldigiag
is, om op groDd van de verpliehtiagen der
neutraliteit geinterneerde bnitenlandsche
troepen naar huD land terug te zenden,
zonder dat dit als eene sohending der
neutialiteit kan worden beschouwd. Wy
laten dit in het midden J de Belgische
regeering moet de steliing hebben aan
vaard, toea zjj de hovengenoemde vraag
tot ons richtte, want zy zal ons toch geen
verzoek hebben gedaan, als zij zelve van
oordeel was, dat inwilliging in stryd met
de onzydigheid zo® zyn gewesst.
n p
p p