ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
No. 6771.
Donderdag 5 December 1918
57e Jaargang
HERPACHTIHG.
ABONNEMENT:
ADVERTENTIEN
IBMBilf 11AAB.
Wijzigiog zittiug voor Ziekenvoeding.
GeldEeening.
Telefoon 25.
"njt~Biart~vRranhiint rfandaa-.'en TrUdagavond, nitsezondara op Feestdagen, hU He Firma P. J. YAK DE SAS9E 18 Ter Neuzen
Inruilen Boterkaarten.
Distribute Rundvleesch,
Geldleening groot f 6000.--,
8INNENLAND.
Per 3 maanden binnen de stad 1.20. Franco per post voor Nederland 1.40.
Bij vooruitbetaling: voor Belgie en Ned.-Indie 1.80, overig Buitenland) 2.—.
Voor Nederiand: Per jaar bij vooruitbetaling j 5,
Men abonneert zich bij de Uitgeefster, of buiten Ter Neuzen oo& bi] alle
Boekhandelaren, Postkantoren en Hulppostkantoren.
Van 1 tot 4 regels 0.50. Voor elken regel meer 0.125.
Grootere letters en cliche's worden naar plaatsruimte berekend.
Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tarief, hetwelk
op aanvraag verkrijgbaar is.
Inzending van advertentien voor 1 uur op den dag der uitgave.
het terrein bestemd voor alge-
meene begraafplaats in den Noord-
poider.
Schriftelijke vragen van Kamerleden.
De kolenvoorziening in gevaarl
De Duitsche troepen door Liinburg.
De uitvoer naar Duitschland stopgezet.
M ttorbrandstof voor particulieren.
Slaehtoffer vau de „revolutieweek".
Overleg met vnkerganisaties.
Het herstel vau het economised leveu.
BgS&Me*
NEUZENSCHE CO U RANT
De Burgemetster der gemeente TER NEUZEN
madktbekend,dateene Openbare V ergadering
van den Oemeenteraad zal worden gekouden op
Vrijilng den «S Beeeraber IOIS, des
namiddaga ten 2.30 ure.
Ter Neuzen, den 4 Dec. 1918.
De Burgemeester voornoemd,
J. HUIZINGA.
De Burgemeester van TER NEUZEN
maakt bekend, dat degenen, die op 22 Nov.
1.1. hunne aanvraag kebben ingtdiend tot
inruilen der boterkaarten voor Melange- of
Margarine-kaarten, deze kunnen afhalen op
het Distributiebureau vanaf lloisdsrdatfj
5 See. tusscben 9 en 12 uur v.ra. onder
overlegging der rantsoeneeringskasrt.
Ter Neuzen, 4 Dec. 1918.
De Burgemeester voornoemd,
J. HUIZINGA.
Burgemeester en Wetbouders van TER
NEUZEN maken bekend, dat vanaf
Woensdag 4 Gee,, 9 uur y.m. tot
Uondepslag 5 Oec.; 5 uur n.ra.
mag worden afgegeven op
bon No. 6 der le serie Rundvleeschkaarten
2 ons Rundvleesch.
Ter Neuzen, 8 Dec. 1918.
Burgemsc-ster en Wetbouders voornoemd,
J. HUIZINGA, Burgemeester.
L. WABEKE, Secretaris.
Burgetnaester en We houders van TER
NEUZEN zullen op Oinsdag ill De-
cember 5*118, des voormiddags ten SO
lire, ten gemcentebuize bij iasehrijving
in perceelen of in massa, publiek tracbten
te verpachten
Inlichtingen verstrekt de gemeente-bouw-
meester.
Ter Neuzen, 3 December 1918
Burgemeester en Wetbouders voornoemd,
J. HUIZIMGA, Buigemeester.
L. WABEKE, Secretaris.
De controleerend geneeskundige maakt
bekend, dat met ingarig van heden dezittings-
uren op het Raadhuis vervallen zijn en is
bij nu te spreken aan zqn»- woning (djj het
Ziekenhuis)iederen IHnsdug- eu Vrijdag-
morgen van 8—9 uur v m.
Voor spoedgetalleu 's avonds tusschen
7 en 8 uur.
Ter Neuzen, 3 Dec. 1918.
De controleerend geneeskundige,
CH EuGlNK. Arts
Burgemeester en Wetbouders van ZAAM-
SLAG maken bekend, dat inschrnvingen
naar ne
ten oeboeve der Ebctrische Centraie, bij
hen kunnen ingeieverd worden. voor of op 20
December a.s des voormiddags ten tien ure.
Zaatnslag, den 3den Decemoer 1918.
Burgemeester en Wethouders der
gemeente Zaimslag,
JOH. DE FEIJTER, Burgemeester.
J STOLK Lzn., Secretaris
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Dinsdag.
De heer Wjjnkoop (C. P.) vraagt verlof
lot hat houden van esn interpellatie over
bet verblijf van den gewezen Duitschen
keizer, de doorlating vap Duitsche troepi n
do or ons land en da pogroms in Gahcie.
Lyn roomie* om onmiddeilgk oprdit verzoek
te beslissen wordt verworje i met 59 tegen
4 stemmen. Morgen zal worden beslist.
De motie-Wijnkoop inzake de Russische
krggsgevangenen en geinterneerdeu wordt
verworpen met 60 tegen 4 stemmen.
Na bet trekken van de afdeeiingen wordt
voortgegaan met de behandeling van de
interpellatie-Marchant over bet reglemen^
crisis-rechtspraak.
De beer Dugs heeft de volgende vragen
gericbt tot den Minister van Landbouw,
Nijverheid en Handel:
Is bet bericht in de bladen juist, dat
aan licbtlooze gezinnen op Wieringen siechts
een pak kaarsen per maand wordt verstrekt,
docb aan ten ex-kroonprins een groote hoe-
veelbeid petroleum (men spreekt van
1000 L.) is toegewezen
Zoo ja, is de Regeering dan bereid mede
te deelen, waardoor dit verschil in behan
deling wordt gemotiveerd
Valt dit verschil in behandeling tusscben
dezen ex-kroonprins en onze eigen Neder-
landscbe bevolking nog ten aanzien van
meer aitikelen te constateeren en is de
Regeering niet van oordeel, dat ten spoe-
digste aan deze ongelijkheid een einde
dient te komen
De heer Van Zadelhoff beeft tot den
Minister van Binnenlandscbe Zaken de vol
gende vragen gericbt i
lo. Is het waar, dat bet verboden is
nieuwe kleedingstukken, wollen goed, nieu-
we scboen n, enz. uit te voeren
2o. Is uic vcrboa OOR Van toepassmg
op de in ons land geinterneerden en zich
bier bevindende vluchtelingen, die nu op
bet punt staan naar bun land terug te
keeren met alleriei ni6uw goed, dat zij
hebben gekocbt van hun opgespaard loon,
of dat zy als vrucbt van hun arbeid heb
ben mogen houden
8o. Zoo ja, Js de Minister dan bereid
vcor ai die menschen een uitzondering te
maken, en ze te laten vertrekken met ge-
beel bun hebben en bouden, zonder dat
bun deswege eenige moeiiijkheid in den
weg wordt gelegd
Nu de aanvoer vau kolen uit Duitschland
sedert 11 November geheel heeft opgehou-
den. en de op, 25 November verwachtte
hervattmg daarvan niet heeft piaats gehad,
is de brandstoffenvoorziening van Nederland
zeer zorgwekkend geworden.
Tegenover bet uitvallen van 120 000 ton
Duitsche kolen, waarop was gerekend, staai
weliswqar de gunstige omstandigheid dat
de toezegging is ontvangen voor levering
van 60.000 ton Engelsche kolen in het
tij tvak van 18 November tot_18 December,
maar behalve met het achterwege blijven
der uitsche aanvoeren, moet ook rekening
worden gebouden met de omstandigheid
dat de productie van de Limburgsche
mijnen zeer aanzienlijk is teruggeloopen
door het vertrek van de Belgische gei'uter-
neerden, die als mijnwerkers dienst deden.
en waarvan slecbts een klein gedeelte be
reid is bier te laode in de mjjnen te blijven
werkeD. Het zal ook met de uiterste
kraehrsinspanning niet mog<-lijk zijn in
December de productie wederom tot op 't
oude peil op te voeren.
Door de Rjjks Kolendistributie is aaD
de BraDdsmffrncommissies dan ook met den
meesten aandrang verzocbt, op de ver-
strekking van brandstoffen, inzonderheid
aan de groepen B (groote m^-g iz r.en, win
kels en particuliere kanto'reiC (openbare
gebouwen, ziekenhuizen, kerken, gevange-
nissen, kazernes, scholeD, hotels en rest^u
rants) en D (genouwen voor publieke ver-
makeljjkheden) zooveel mogeiijk te nezui
nigen.
De verstrekking van de minimum-rant-
soenen voor groep A en van de voile rant-
soenen aan de verbruikers van groep C
waarvoor bezuiniging feitelyk on mogeiijk
is, gelijk met ziekenhuizen en met sana
toria veelal het geval zal zjjn, blijft inmid
dels verzekerd.
Aap de electrische centrales is door de
Rijks-Kolendistributie bepeiking va'n het
kolenverbruik voorgeschreven. De mini-
mum-gasrantsoenen, in de Rijksrantsoer.ee-
ring vastgesteld, bljjven ook thans nog
verzekerd
Indien in den aanvoer van kolen uit het
buitenland geen wending ten goede mocht
komen, zal het siechts mogeiijk zijn de
iudustrie in zeer beperkte mate gaande te
honden, terwijl stop.: ing van bedrijven,
waarvan het voortwerkou in het algemeen
belarg niet strikt noodzakelgk is te achten,
onvermgdelgk zal zijn. -
Vo'gens een bericht van Reuter hebben
de gezanten der gealliierde mogendheden
in Den Haag nu geprotesteerd tegen de
doorlating van Duitsche troepen door Lim-
burg, die zij eene scbending van de on-
zgdigbeid noemen. DU protest verwondert
oiis zeer, ja, het is ons wlfs onbegrgpelijk,
dat de geallieerde regeeringen zich over
deze aangeiegeuheid daor de ietw^t heet-
gebakerda Fransebe e,i Engelsche pers
hebben laten op sleepfeouw nemen en tot
eene voor ens land ona- agename handeling
hebben laten veriokken.
Heeft de doortocht d-:r Duitsche troepen,
de beiangen der En tent' in lets benadeeld
In geen enkel opzicht, sebrijft de N. R. Crt.
Men houde tocb wel in bet oog, dat de
komst der Duitschers oinnen ons gebied
niet kon verhinderd worden, mits de man-
scbappen maar ontwapend werden. Voor
ons was er evenmin reden,. deze Duitschers
te weren, als wg in het najaar van 1914
aanleiding hadden, het Belgische leger en
de Engelsche marineafdeeling, die uit Ant-
werpen kwam, buiten ons gebied te houden.
Wij stellen dit in bet iicht, omdat kwade
tongen hebben beweerd, dat de gealli-
eerden ontstemd zouden zijn over den door
tocht der Duitschers, wijl dezen nu aan
krijgsgevangenscbap warea ontkomen. Docb
van gevaar voor krggs'.-evangenschap kon
ten aanzien van deie- .ieden geen sprake
zyn. konden, wanneer zy onze grens
overschreden, op zgn hoogst worden ge-
interneerd, doch nimmer den geallieerden
in handen vallen.
Dit protest lijkt ons a'osoluut ongemoti-
veerd.
Het protest der geallieerden kan dus
alleen zijn grond vinden, en gericht zijo
tegen, het feit, dat de Duitschers niet. zijn
geiuterneerd doch naar hun land zijn door-
gelaten. Daartegen te protesteeren is even-
wel uitermate gezocht. De interneering
van de Duitschers zou misschien naar strenge
regeien van neutraliteitsrc cht kunnen ver-
lang zijn - de oorlog, tocb, duurt formeel
nog altij d voort doch zou inderdaad in
de gegeven omstandigheden vrij wel eene
dwaasheid geweest zijn.
lramers werd met goedkeuring, instem-
ming en medewerking van de geallieerden
aan alle interneering bier te landa een
einde gemaakt. De geheele interneering
en het krijgsgevangeoscbap op onzen bo
dem werd geliquideerd. Niet alleen kon
den de Engelsche krijgsgevaDgenen, die
hier in bet afgeloopen jaar waren onder-
gebracht, naar buis teruggaan dezen
konden wellicht geacht worden onder het
wapenstilstandsverdrag te vallen maar
ook de Duitsche krijgsgevangenen en gein
terneerden mochten naar hun land terug-
keeren.
Ja, zelfs de Engelsche marinebrigade,
die nooit krijgsgevangen geweest was, doch
hier slech's was geinterneerd, omdat zij
naar hier Me wijk had genomen, werd vrij-
gelaten. Wi-lken zin zou- het nu be'oben
gfbad, tegelijkertijd. dat aan alle internee
ring en krijgsgevangenscbap hier te lande
een eind werd gemaakt, weer eenige dui-
zenden nieuwe troepen te gaan interneere:
Weike redelijke grond zou er geweest zijn,
de Engelsche marinebrigade, de duizenden
B-lgen, die bier hun toevlucht hadden ge-
z cht van de interneering te ontslaan, d ch
de Duitschers, die precies in gelijke om-
staridigheden als de bovengenoemde marine-
brigade en de B-lgen hier «^ren gekomen,
in ons land vast te houden
Men zal er geen vinden. En de gealli
eerde gezanten, aan welken op 13 Novem
ber, voo dat er een Duitscher over onze
grens was gelaten, het voornemen der re
geering werd medegedeeld zij werdeD
met, gelijk in de Fransche pers is geschre-
ven, voor een voldongen feit gesteld
hebben toen ook blijkbaar geen reden ge-
vonden. Zelfs. het voor de band li^gende
en dikwijls gebezigde middeltje, als diplo
maten zich vrijheid van handelen willen
verzekeren de mededaelmg, dat zij geen
instructies hadden en die eerst widen af
wachten, wjerd, zijn wij wel ingeiicht, met
gebe-.igd, om een slag om den arm te
houden. De heeren namen He mededeeling
voor kennisnemi' g aan. Eerst daarea.
14 November, begon de doortocht.
En nu een protestMen kan het nauw-_
Jijks gelooven. De oorlog is wel i iet for
meel, doch feitelgk uit. De wapenstilstands-
bepalingen hebben bet onmogelijk gemaakt,
den oorlog te hervatten. OfficiSel wordt
een beroep op ons land gedaan, om de
krijgsgevangenen die uit Duitschland komen
niet slecbts in ons land toe te laten, doch
hulp en bijstand te verleenen. Wg doen
wat wij knnnen, om de duizenden, die ons
land overstroomen, verder te belpen.
Gewapende kruisers en torpedojagers der
geallieerden worden weer in onze havens
toegelaten moet misschien de Duitsche
regeering tegen ffdeze schending van de
onzgdigbeid" protesteeren wjj laten
de geinterneerde Engelschen vertrekken en
geven de Belgen de vrije hand om hun
beengaan te regeien. De geallieerden ge-
nieten volop van de faciliteiten, die hun
worden verleend bij de liquidatie van het
krijg3br'drijf en nu een protest van hun
kant Een protest, omdat wij geen dwaas
heid begaan hebben. Want eene dwaas
heid zou het toch werkelgk geweest zijn
deze Duitschers te gaan interneeren, terwgl
alle andere geinterneerde Duitschers, En
gelschen en Belgen hun vrgheid weerom
kregen,
Represai lle-maatreglen
onzer regeering?
Naar de Tel. verneemt, is door de N.
U. M. aan de exporteurs, de eontroleurs
en de besturen der veilingsvereenigingen
een circulaire gezonden, waarbjj ter kennis
wordt gebracht, dat van Zaterdag af tot
nader order geen vergunniDgen voor den
uitvoer van goederen naar de centraie rijken
mogen worden afgegeven.
Termoedelijk houdt dit besluit verband
met de stopzetting van den kolenuitvoer
van Duitschland naar Nederland.
Het Rijkskantoor voor Verlichting en
Aanverwante Producten acht, om werkeloos-
heid van chauffeurs, monteurs, etc. te voor-
komen, het oogenblik thans nangebroken
om over te gaan tot toewijzing van motor-
brandstof aan particulieren, die in het bezit
zijn van een auto, motorrijwiei of motorboot,
en die tot nog toe niet /oor toewijzing in
in aanmerkiag kwamen. Na overleg met
bevoegde besturen is die toewijzing voor-
loopig bepaald op 40 Liter per maand
voor een houder van een auto 10 Liter per
maand voor een houier van een motorrijwiei,
terwgl in verband met het winterseizoenvoor-
loopig van /erstrekking ten behoeve van
motorbooten is afgezi-m, tenzij de nood-
zakelijkheid van toewijzing bewezeu wordt.
De motorbrandstof, weike zal worden
toegewezen, zal zijn een mengsel van 75
pCt. spiritus en 25 pCt. benzine, leder die
voor toewijzi g in aanmerking wenscht te
komen, dient zich te wenden tot het R V,
A. P., Raamweg 1, Den Haag.
Aannemende, dat de voorbereidende wprk-
zaamheden een voorspoedig verloop hebben,
wordt verwacht, dat met de distribute de
cerste helft van December zal kunnen worden
aangevangen.
De schout-bij naeht Albarda is, naar aan
het ,/Hdbl." wordt gemeld, eervol ontheven
van het be^el over de marine te Wdlems-
oord en het commanderaent den Helder,
in verband met zijn optreden tegenover de
organisaties van marinepersoneel in de
zoogenaamde revolutieweek.
Het schijnt, dat de heer Albarda, die
den tegenwoordigen Minister van Marine
in diens vorige functie opvolgde. onder den
indruk der gebeurtenissen op min of meer
oDgewone en zeer ingrijpende wjjze is op
getreden en overleg heeft gepleeg^l met de
organisaties op een wijze, die niet de in-
stemming d^r egeering h^eft, noch tac-
tisch wordt geachr wat het tijdstip aangaat.
Maandag werden eg den Minister van
Binnenlandscbe Zaken ten gehoore toege
laten afgevaardigden van zoowel christelgke,
roomsch-katholieke als neutrale vakorga-
nisat.ies, ter bespreking van eenige aan-
gelegenheden. De Minister verwees omtrent
georganiseerd overleg met de regeering,
naar het melegedeelde daaromtrent in de
memorie van antwoord op hoofistuk I der
Staatsfe^'groomig voor 1919 en zpgde nadere
looneherziening in overleg met zijn ambt-
genoot van Arbeid te zullen overwegen,
gehoord de organisaties.
Het is merkwaaraig op te merkecs
schrgft bet Hbl., welk een onverwoestbaar
optimisme in de kringen van handel, nij
verheid en scheepvaart heerscht ten aan
zien van wat men met een schooce frase
het herstel van ffhet economisch levsn"
noemt. Een frase ja, want wat is er
eigentgk onder te verstaan Dat toestan-
den en verhoudingen, van voor 1914 terug-
keeren Het behoeft wel geen bet oog,
dat van een zoodanig herstel wel nimmer
sprake zgn zal. Het lgkt vrgwel ondoen-
lijk te pogen na te gaan, weike mogeljjk-
heden de toestand van het oogenblik opent.
Maar dat staat in ieder geval wel vast,
dat reeds het op voile capaciteit brengen
van de bestaande indastrie, het opvoeren
der productie van landbouw en veeteelt
tot zij overeenkomt met die in vredestijd,
jaren zal vorderen. Vooral ook, omdat
deze processen in hooge mate onder den
iDvioed staan van onze afhankelijkheid vau
h«t buitenland. Hoe belangrgk bijvoor-
beeld op zichzelf het bezit van een grooten
veestapel, de aanwezigheid van brhikbaar
bouwland is, zonder aanvoer van buitenaf
komt men er niet ver mee. Uit den aard
der zaak zal de omstandigheid waarop wg
doeiden van zeer grooten invloed zgn op de
ontwikkeling van handel en scheepvaart.
Men kan van ons niet vergen, dat wij
zullen pogen een indruk te geven van de
factoren, die de ontwikkelmg van den toe-
stand zullen bepalen wg kunnen nu sleehts,
zeer globaal, enkele aanwgzingen, die van
belang zijn voor de toekorast, aanroeren,
cr. oc voiledigheid ten deze maken wjj ook#
allerminst aanspraak.
Ter zake dan. Als alle teekenen niet
bedriegen, zal men in de naaste toekomst
in de eerste piaats rekening moeten honden
met de doorvoering van een stelsel van
wereld-distributie van grondsu Sen, met al
de consequenties van dien, en voorts met
de onmiddeliijke gevolgen van den onge-
resrelden toestand in Duitschland.
Het schgnt nog niet vast te staan, in
welken zin men de enorme techniscne en
principieele moeilijkheden, die verband
houden met een wereld-verdeeling van
grondstoffen, denkt te orerwinnen. Het
verzet, speciaal van den Engelschen handel,
is blijkbaar een factor, waarmeda voa? het
oogenblik geen rekening meer behoeft te
worden gehoudenin beginsel is het
wereid-distributie-kantoor er al. H t zou
nu natuurlijk mogeiijk zgn, dat het ait-
voerend lichaam, met de regeling belast
het zal wel te London gevestigd worden
den geheelen handel in bepaa;de artiiielen
tot zich trok, nadat rantsoenen ?oor iederen
deelnemer (en wie zou weigeren, ais zoo
danig op te treden, zou daarmee natunriijk
economisch zelfmoo d plegen, al zgn de
conditien voor deelneming 64k niet aan.-
genaam) zouden zijn vasrgesfefd.
Dit stelsel echter zou een zoo enormen
omslag vergen, dat men daarvan wel zal
afzien. Toch zij a er teekenfngen, die op
een dusdanige oplossiug zoudea kunnen
wgzen industrieelen hier te laade hebben
bij v. vernomen, dat hun gekoebte en be-
taalde voorraden die elders liggen, zullen
moeten worden afgestaan, hoewel men die
tijdens den oorlog met rust heeft gelaten.
Niettemin is het waarschijnlijk, dat men
een ander stelsel kiezen zal en zich zal
bepalen tot een algemeen regelend en con
troleerend optredennaast de vaststelling
van en het toezicht op de rantsoenen zou
men den handel vrijelijk zijn gang kunnen
laten gaan onder eontrole van het uitvoe-
rend lichaam.
Een arrangement tusschen twee hande-
laars, grendstoffen betreffend, zou dsn bij-
voorbeeld alleen ui gevoerd kunnen worden
na goedkeuring door de centraie organisa-
tie. Natuurlijk zouden daarbg aanslaitende
re^elingen in de deelnemeuda staten levens
moeten worden ontworpen in zoodanigen
zin, dat behooriijke naleving der aangegan«
verplichtingen gewaarborgd is. Het is on
der deze omstandigheden or.waarsehijnlijk
te achten, dat een lichaam als de N. O. T
zou verdwijnen.
De belemmeringon van Duitsche zijde
het bestaan van de N. O. T. in den weg
gelegd, zijn verdwenen het u Abkomtuen"
over de Bcandmavische mart, dat tevena
de positie van dc N. O. T. regelde (en zgn
opheffi tg >g het sluden van den vrede
vaststelde) is volkomen van de baan
kracbtens de wapenstilstandsbepalingen en
nog afgezien daarvan: Duitschland zelfzal
wel behooren tot de staien die, goed-