ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
No. 6726.
Donderdag 22 Augustus 1918
57e Jaargang.
Bekendmaking.
van STEAFDGOED.
B I H N E H L iT¥D~
De Oorlog.
ABONNEMENT:
ADVERTENT!EN i
0PEN3ARE VERK00PING
BUITENLAND.
Teiefooe 2S45.
Bit Blai vsrschUnt Haandag-, Woensdag- en Vrfjtiagavond, uitgezonderd a; Feestdagen, hlj de Flrma P. J. TAN BE SABDE te Ter Neazen.
een nlet gereclameerde ROEIBOQT.
mm
Per 3 maanden binnen de stad 1 .-n. Franco per post voor Nederland 110.
Bij vooruitbetalingvoor Belgie 1.40, voor Ned.-Indie en Amerika /1.6o,
overig Buitenland 2.I
Men abonneert zich bij de Uitgeefster, of buiten Ter Neuzen ook bij alle
Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievenbushouders*
Van 1 tot 4 regels 0,40, m Voor elken *regel meet ©.ML
Bij direct© opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentia wordt
prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters en cliches worden naar plaatsruimte berekend,
Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd ta#i^,
Lazending van advertentieij voor 1 Ul£X* op deg dag der uiiga
De Burgemeister vau GRAAUW
EN LANGENDAM zal op Disftsdag 17
Augustus 1913; de» namiddags ten
5 tire, op de werf van J. Verras te P a a 1,
in het openbaar a contant verkospen
Graauw, den 20 Augustus 1918.
De Burgemeester vsorsoemd,
AUG. YAN CAMPEN.
De Kabinetaerisis.
Mgr. Dr. Nolens heeft aan de Koningia
verzookt, onthevea te worden van de Ter
ming v£H een misisterie.
Da Koningin heeft Maandag op het pa-
leis Het Loo ontvaagea den Minister van
Staat Jhr. Mr. De Savornin Lohsean, die
op het oogeubiik in Gelderland vertoeft.
Het Hbl. sshryft
Volgens een mededeeliug, waarvan wij de
juistheid echter niet hebben kunnen contro-
leerea, zou onze gezast bij bet Vaticaan,
Mr. Van Nispen, aan fl. M. de Koningin
hebben meegedeeld, dat een hartgabrek hem
belet de zware taak van Minister van Bui-
tenlandsebe Zaken te aanvaarden. Ook
zeude* zich nog andere aaoeilykheden bp
de samensteliing van bet kabinet hebben
H. M. de Keaingin heeft Jhr. Mr. De
Savornin Lohman, Minister van Staat, uit-
geaoodigd, otn zich met de saasenstelliag
van een Kabinet te willen bela3ten. De
beer Lohman heeft echter gemeesd, wegens
zgn boogen leeftyd, in het te vormen Ka
binet gsen sitting te mogea nemen en
dienteagevolge de hern gedana opdracht
niet te mogen aanvaarden.
De Koningin heeft Dinsdagnamiddag den
beer H. Coign, oud-minister van Oorlog,
in audientie ontvangen.
Het antwoord van Minister Postkuuia
aan Burgemeester Zimmerman.
De Minister verklaart vervolgens, dat het
de plicht is van elken magistraatspersoon
om mede te werken, dat dit besef zich
vestigt.
Juist de wetenechap tech van de aan-
wezigheid van bet gensis aan overeenstem-
ming tusscben de vertegenwoordigers der
Overheid, moet, naar de overtuiging vss
den Minister, van heilloozen invloed zgn
op de stemming der bevolking.
Yervolgens behandeli Minister Posthuma
de aardappelefi-politiek der Regeering.
Het abnormaal groote gebruik van aard
appelen en de weasch de s.g. late soerten
zoolang mogelgk te spares, maakten het
neodig, dat naast de normaal hier telande
gebruikte sooiten, oek de exportsoorten hier
te lande gedistribueerd worden.
Met cijfere betoogt de Minister vervolgens
dat bet onmogelgk is geweest, dit jaar de
uit Nederlandscb oogpunt goede soortem
op groote sehaal uit te voeren.
De uitvoer is in verhouding tot de pro-
duetie, en tot den uitvoer in andere jaren,
zeer gering gewaest.
D@ „Nieuw Amsterdam" te New-York.
De //Nieuw Amsterdam" is Zaterdag in
New-York aaagekomen.
Aanvoeren.
Te Amsterdam is aaHgekomen de //Rgu-
stroom", van de Kon. Holl. Stoomboot-
Maatsehappg, bevattende «>8xiig® partijea van
de lading der door da Engelschen gereqei-
reerde sebepen, te weten vau de //Lombok"
koffie, van de #Tbaiia" koffie, vau de^Tellus"
textielgoederen, wgn, vezels en amandelen,
en van de //Agamemnon" en de //Dauae"
knrkafval, kurk en kurkbout.
Neierlander gesaauveld.
Te Wartena (F.) is bericht ontvangen dat
H. Hylkema uit dat dorp, woonachtig in
Amerika en ingedeeld bg het Amerikaansche
leger, 3 Juni aan bet Westelgk front ge-
saeuveld is.
Koffie.
De partij koffie uit de opgevorderda
schepen Lombok en Tkalia, die per Rgn-
stroom van Londen te Amsterdam is aan-
gekomen, bestaat uit ongeveer 8000 balen.
Eenheids-aigaren.
Uit sen circulaire, dezer dagen door bet
Algemeeu Sigaren-Syndieaafc te Amsterdam,
aan de sigarenwinkeliers verzonden, blgkt,
dat niet, geiijk eerst was gemeld, 5 sigaren
per dag aan edn persoon verkocht mogen
worden, raaar slechts 3.
Jam.
Naar de Tgd verneemt, bestaat bet plan,
van regeeringswege in den komenden winter
jam op bona te doen distribueeren.
Opkeffing Belgisch interneeriugsdepot
te Zeist.
De Minister van Oorlog heeft Yrgdag
bepaald, dat bet dopot voor Belgisebe ge-
'interneerden, legerplaats bij Zeist, zal
worden opgeheven om vereenigd ta worden
met bet interneeringsdepot te Harderwijk.
Dit besluit, betwelk Zaterdagmorgen door
den eomm&ndant van het Zeister-depot,
kelonel Oosterman, ter kennis van de ge-
lnterneerden is gebracht, heeft onder ben
ontstelienis veroorzaakt. Onmiddellgk na
de voorlezing van bet ministerieele be
sluit in het kamp, werd een vergadering
van vele gexateiKeerden belegd, waaria ver-
scbillenden van ben uitdrukking hebben
gegeven aan een algemeen leedwezen over
deze overplaatsing. Aan het einde dar
bgsenkomst werd besloten een telegrafiscb
verzoek te zenden aan de Koningin, teneiade
Hare tusscbeEkomst in te roepen, tot het
verkrggen van sehorsing van bet besluit.
Merb voor zeepsurrogatea.
De Minister van Landbouw, Ngverheid
en Handel heeft bepaald dat het sub. 2 c.
van zijn besehikking betreffende vaststelling
van een regeling voor reiniginga-, wascb-
en sehuurnaiddelen bedoelde merk, dat vol
gens de aanwgzing van bet Rgkskanteor
voor Zeep op de verpakking en of het
product zalve moet worden aangebracbt,
zal bestasn uit een recbthoek deor een lijn
evenwgdig aan de langste zgde in tweeen
verdeeld, waarvan bet bovenste gedeelte
bevat de woorden »Ryks-Zeepbureau" ef
het woord Rijkszeepbureau", bet onderste
gedeelte de woorden] //Tot vervoer toege-
laten fabrikaat".
D© draadlooze rerblnding met Ned.- Indie.
Kosteis 5 millloen.
De plansen voor een draadlooze verfein-
ding met Ned.-Indie verkeeren reeds in
een vergevorderd etadium van voorbereiding.
Hat ligt in de bedoeling de installatie
te maken in d® nabgbeid van Apeldoorn
te Hoog-Buurlo.
Daartoe zal allerearst begoDnen worden
met het leggen van e-sn spoorlgn van Koet-
w^k naar Hoog-Buurlo, aanvankelgk om
de bouwm&terialsm te doen vervoeren, en
later om een blijvendo verblnding tot stand
te brengen met bet draadleos station, waar
van de kostea gerasmd worden ep vijf
millicen gulden. Er zullen gebouwd worden
een viertal opvang-toreas, elk van 21® M.
hoogte, terwgl een electrische centrale zal
verrgzea, met grooter eapaciteit dau eenige
andere centrale in ons land.
Het Indische station zal gebouwd worden
sabij Bandoeng, ao®:lat de afstand tusscben
de beide draadlooze stations 11.000 K.M.
zal bedragen.
Aardappelea.
Het Bureau voor Mededeelingen inzake
de Voedselvoorziening schrijft ons
Eenige dagen geieden kwam in een der
bladen eene becijfering voor, velgens welke
91/a K.G. aardappelen per week ter be
sehikking der bevolking feehoorde te zgn.
Die berekening was de velgende
Voor den oorlog warden jaarlgks onge
veer 40 millioen H.L. aardappelen ver-
beuwd. De schrgver meende dit thaas
z/veilig" op 50 millioen H.L. te kunnen
ecbatten, d.i. engeveer 3500 millioen K.G.
Yerdeeld over een bevolking van 7 millioen,
zou men dan komen ep 500 K.G. per hoofd
der bevolking, d.i. 9x/2 K.G. per week.
Ware deze beegfering eok maar bg be-
nadering juist, dan zou iaderdaad eene
consumptie van 4 K G. per week een »al
te peover figuur" maken zaoals de schrgver
4. 't uitdrukte. Jam aer genoeg is echter
zijne beegfering veel te optiuaistisch.
In. de eerste plaats is er geen enkele
reden om deu aardsppeloogst op 50 millioea
H.L. te sehat.ten. lctegendeel.^ Voor 1915
werd de ©ogst ep 44x/2 millioen H.L., voor
1916 daarentegen op slechts 37 millioen
gsraamd. De oogst van dit jaar behoert
steliig niet tot de gunstigstehooger aan
40 millioen H L. mag die zekar niet worden
gesehat.
Maar die oogst is rust geheel voor de
eonsumptie beschikbaar. Een zeker quantum
is noodig om vermaleu of welliabt gedroogd
ts worden, waarvoor minder voor consumptie
gescbikt® aardappelen in aanmerking komen.
Hosveel dit zal zgn, is nog niet te zsggen,
nsaar bet vorig jaar werd ruim 5 millioen
H.L.vermalen.ten deele voer brooamateriaal.
Het is dus veiiig deze hoeveelbeid ook dit
jaar in minderiag te brengen. Bigfs over
35 millioen.
Daarvoor gaat echter een aanmerkeigk
deel af voor pootgoed, kriel, afval en be-
derf, in de »Beschrgving van de Aardap-
pelencultuur in Nederland", in 1910 uit-
gegeven door bet Departement van Land
bouw, wordt daarvoor 18 afgetrokken van
de totale productie consumptie-aardappelen.
Zoodoende zou er overblgven 22 a, 23
millioen H.L.
Zonder eu nog rekening te heuden met
wat er ongetwijfeld ondanks het ver-
bod aan aardappelen zal worden ver-
voederd, mag dus hoogstens worden gere-
kend op 23 millioen H.L. voor de con
sumptie. Dus met op 3500 millioen, maar
slechts op 1600 millioen K.G. Dus niet
op 500, maar eleehts op 230 K.G. per
boofd der bevolking. Neemt men aan, dat
tocb ook nog een kleine reserve noodig
is, dan meg dus tbans niet meer dan 4 K.G.
per week worden gegeven.
Het spreekt van zeif dat deze cijfers
slechts ruwe ramingen zijn. Maar in ieder
geval benaderen zij de werkelijkheid heel
wat dichter dan de gevaarlgk optimistische
berekening die bierboven werd vermeld.
Noodlottige overstr®omins; in China.
Wegens den was van den Oostelgken arm
van de Canton-rivier zgn 5000 personen
zonder dak en 250.000 personen zonder
voldoende vosdsel. Het Amerikaansche
Roode Kruis brengt voorloopige hulp.
(Reuter.)
De Franschen hebben, gelgk te verwech-
ten was, op bet heele slagfront bezuidea
Roye bun aanvallen met de grootste kracht
hervat. Gaat men omt.vent bet resultaat
van die aanvallen bet Duitsche strafbericbt
na, dan viadt men, schrijft de N. R. Crt.,
alleen van mislukte pogingen gewag ge-
maaktalle aanvallen werden afgewezen.
Tocb is dat bericht te rjjmen met het Fran-
sche, dat van tamelgken vooruitgang op
bjjna alle punten spreekt. Want wel mis-
lukten, volgens Berlgn, dan alle aanvallen
des vijands, maar dat gebeurde eenige kilo
meters acbteruit. De plaatsen in bet Duitsche
berieht komen met die in bet Fransche
overeen. Ea zoo bevestigt dan tocb bet
Duitsche boofdkwartier het Parijsche berieht.
De Fransehen hebbea bun linie van Beu-
vreignes af tot aan geene zgde van de Oise
toe overal eenige kilemeters voormitgebracht,
en het gevolg daarvan is, dat Roye tbans
vooruitsteekt als een beofd in de branding,
en ook van het Zuidea wordt bedreigd.
Een Britsch berieht wil ook al weten, dat
de geallieerden hit itation van Roye, dat
aan den Noordwestkant een kwartiertje
buiten bet stsdje ligt, hebben vermeesterd,
maar dat is nog niet officiee! bavestigd.
Maar in alle geval hebben de Fransehen
ten Zuiden van Roye den circel om die
stad merkbaar vernauwd, want bun aan
vallen zgn ffafgeslegen" in Fresni&res en
CrapeaumesHil. De aanval recht voor Las-
signy is al zoo dicht bg die stad afgeslageD,
dat neg zoo'n afges'agen aanval baar in
handen van de Fransehen zal brengen en
tusschen dat stadje en de Oise zijn de
Duitschers mede, al afslaanderwgs, over
een strook van eenige kilometers achtaruit
gegaan. De Duitsehcrs melden niet dal
zg ook links van Oise aan bet afslaan van
aanvallen zgn geweest, ofscboon zij ook
daar over een breed front, zg het niet diep,
achteruitgedrongen zijn.
Tocb, zooals aan d«n eenen kant Ber
lgn door het naemen van plaatsen
Parijs gelgk geeft, als dit vordsringen
opgeeft, zoo geeft ook Pargs weer tot zekere
grens aan Berlijn gelgk, ea wel door het
neemsn van het aantal gevasgenen. Dat
bedraagt maar enkele dnizenden, en dat
bewijst bij een aanval ep zulk een buiten- j
gewoon breed front, dat er inderdaad een
uiterst hardnekkigen tegenstand is gabodsn.
Yan ten gemakkelgk sueees is dan ook
stellig evenmin sprake als van een vluebt
van den tegenstander. De Duitschera geven
het terrtin niet anders dan vost voor vset
prijs en laten er zee hosg mogelgk voor
betalen. Inderdaad hebben wij met een
voortzetting van den hie* in deze streken
hervatte stellingstrgd te deen, terwgl het
succes van de aanvailers eerst volledig zou
kunnen worden gesoemd, als bet juist aan
dien nieuwen stellingstrgd een einde had
gemsakt.
Ook al kornsn de Frauscben op deze
manier telktns een eindweegs vooruit, als
bet op deze manier most biijven gaan, kan
daar voor ben geen beslisssnde overwinniig
uit voortkomen. Van deze opvatting gaan
de Duitschers natuurlgk uit, ais zij bet
terreinverlies niet tellen. Maar als zij uu
op die manier tocb plaatsen als Chaulnes
en Roye zullen verliezen, dan valt nog af
te wachten of zij van hun kant de methods
van de verdediging voet voor voet kunnen
voortzetten.
In Vlaanderen hebben de Duitsebers Mer-
ville ontruimd.
DUIKBOOTEN BE8CHI1TEN DE
AKEBIKAANSCHE MUST.
Pargsche bladen weten te vertellen,
(volgens een telegram uit Bazal), dat de
havens van Cbarlestown (Zuid-Carolina) en
Wilmington (Noord-Carolina) Yrgdag door
verseheidene Duitsche duik'teooten met gas-
bommen zgn gsbombardeerd.
De sc'oade is vrg aanzienlgk. Volgens
de irMatin" was een der duikbooten een
soort brander, waarvan dampen en gassen
uitstroomden, welke echter den wal niet
bereikten. Eenige bewakers werden er het
slaehtoffer van. Een ee ander telegram
uit Washington zegt, dat de duikbooten
het op belangrijke militaire werken voor-
aien badden. Uit enkele naburige districten
worden slachteffers gemeld.
EEN FRANSCHE KRUISER GETORPE-
DEERD TWEE ENGELSCHE TORPE-
DGJAGERS OP MIJNEN GELOOPEN.
De oude Fransche pantserkruiser ffDu
petit Thouars", die met de Amerikaansche
marine de scheepvaart i* den Atlantisehen
Oceaan beschermde, is 7 dezer getorpedeerd
Amerikaansche torpedojagers hebben de be-
mannifig gered13 man wovden vermist.
Het scbip was 9500 ton groot.
Twee Britsehe torpedojagers zijn 15 dezer
op mgnen geloopen en gezonken 26 man,
die waarschijnlijk door de ontploffing
gedood of verdronken, worden vermist.
Een der geredden is aan zgn vervrondingen
bezwekea.
W IE BOORDH DE »STATENDAM5>
IN DEN GROND f
Van Duitsche zgde is beweerd, dat alls
duikbooten, die aan het ia den grond bor®E
van de ^Justicia" meewerkten, veiiig zga
teruggekeerd. Daarentegea houden d®
Engelschen vol, dat de dnikboot Ub 124
commandant Wutsdorff, die bet echip ia
den grond heeft geboord, door den torpedo-
jager „Marne" kort daarop zelf aaar deia
kelder ie gezondea. Commandamt WutsdorS;
ie daarbg omgekomen.
DE BRITSCHE REGEERING EN HET
YATIKAAN.
De//Daily Telegraph"" bevat een artikel
van weliEgelichte zgde uit Rame over de
positie vau het Vaticaan in den oerlog. De
corresponpent zegt, dat de vroegere politiek
met sympathie wat voor de geallieerden-
Maar er is nu een nieuwe atmotfeer geko-
men en er is een merkwaardige wijziging
gekomea in de katholieke Keening in da
neutrale lasdeu en in de gebeele wereld.
D® schrgver wgst er dan op, dat er
een driebonderd millioen menschen tot de
katholieke kerk bekoeren, dat al de koogera
nuatiussen en internuntiusseD, 'n machtige
organisatie vormen, door bet Vaticaan
bebeerscht.
Hg vertelt dan, dak aen hooggeplaatst
katboliek prelaat hem zeide te vertrouwen
dat de Yoorzienigheid niet zou gedoogan,
dat de machten van bet kwaad zullen tri-
omfeeren over het recht, en dat, als hefe
reeht zou zegavierem, de geallieerden dea
moesten overwinnen.
In dit verband stelt de schrijver de vraag
of nu, terwgl er een veranderiug van ge-
voelen is gekomee en de oude misver-
staaden en vooroordeelen ten aanzien vac
de Britsehe autoriteiten die zooveel
nadeel san de zaak der Entente toebraehtea
zjjn verdwenen, de Britsehe regeering
van die gewijzigde gsstHdbeid voordeel zal
weten te trekken of de verkregen positie
weder zal verliezen.
De Britsch# regeering kan het Vaticaan
laten voor hetgeen bet is, maar loopt dan
bet gevaar, dat b«t Vaticaan weer tarugvalfe
ia de arrnen van D-uitschland en Oosteergk
en de toestaad z&l dan wordea als in Au
gustus 1914.
DE SLIMME JAPS 1ACHEN IN HUN
VUISTJE
Ofscboon ook Japan tot de oorlogvoeran-
den bchoort, vervult het meer en meer in
aen oorlog de rol van den lachenden derde,
of van den legendariscbsn bond, die er met
bet been vandoor gaat. Aan des strgd
zelf keeft bet, na de Duitschers van Chinee-
scben grond verdreven te hebbea, geen
aandeel geaomeis, dat ia vergalgking komfe
met dat van een der andere oorlogvoerenden,
maar van de vruebten des oarloga be-
gint bet al ta genieten, nu bet einde van
den strijd nog niet is te voorzien, zooals
uit de volgende berichtse blgkt
De in Yokohama versehijnende Eastern
Commerce deelt mede, dat de Fransche
regeering aan Japan veraocbt heeft den
stoomvaartdienst tusschen Japan en Frank-
rijk, tusscben ladife' en Frankrgk, tusscben
Madagascar-, Reunion en Port-Said of Frank
rgk over te nemen. Voor deu oorlog was
deze dienst in bauden van de ^Messa geriea
Maritimes", welke 19 stoomschepea met
126.422 ton op de aangegeveu lijneD in de-
vaart bad. Deze svnepen zijn achtereen-
volgens alle doer de regeering voor oorlogs-
dseleinden overgenomen.
Ook op bet westelgk balfroud breidc
JapaH zgn scheepvaart meer en moer uit
en moeten zijn boadgenootea het daar ruim
baan maken. Zoo wardt gemeld, dat de
Vereenigde Staten bun schepen uit de vaart
van Hawai op Amerika hebben genomen
en dat deze verbinding in h#t vsrvolg door
Japanscbe schepen zal worden onderbouden.
Dit staat in verband met een wgziging van
de Kustvaartwet, volgens welke alleen
schepen onder Amerikaansche vlag het ver-
keer lasgs de Amerikaansche kust, alsmedo
tusschen Hawai en Amerika, mochten onder
bouden. Op deze wijze alleen kon Amerika
voor den corlog een koopvaardgvloot van
niet onaanzienlgke grootte in stand houden,
daar bet niet tegen de Engelsche en Duitscho
concurrence op des Atlantisehen Oceaan
NEUZENSCHE
Burgemeester en Wethouders van TER NEUZEN
maken bekend, dat het voornemen bestaat het per-
ceel, kadastraal bekend In sectie L no. 2"27 en ge-
legen aan het Tuinpad, naast het perceel sectie L
no. 1291, ter oppervlakte van pl.m. 32 M2., aan den
publieken dienst te onttrekken.
Binnen acht dagen na heden, kan ieder hiertegen
mondeling of schiiftelijk, bij Burgemeester en Wet
houders bezwaren inbrengen, torwijl inlichtingen
ter gemeente-secretarie kunnen worden verkregen.
Ter Neuzen, 21 Augustus 1918.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. HUIZINGA, Voorzitter.
L. WABEKE, Secretaris.
De Mini»ter van Landbouw heeft een
zeer uitvoerig schrijven gerieht aan den
Burgemeeeter van Rotterdam, in den aan-
bet waarvan de Minister o.m. opmerkt, dat
de ontstemming van Burgemeester Zimmer
man over bet complex Regeeringsznaat-
regelen ten aanzien van aardappelen, vet,
suiker en melk, eu de in deze bij dsn Bur
gemeester bestaande opvatting, niet zender
invleed zal kunsen zya gebleven bg bet
onderbeud, door hem met vrouwen uit de
volksklasse inzake de levensjaiddelen-voor-
ziening gevoerd. Dozes vrouwen zal alzoo
ook niet bet besef kunnen zyn bggebracht,
dat, hoe zwaar zulks ook te cGagen moge
zgn, deie en de earstkomende maanden
noodwendig tgden van groote ontbering
moeten zijn, waarin elke Overheid scbier
machteloos staaten voorts dat bet on-
doenl(jk is het komende leed vau de be
volking af te wenden dech hoogstens een
en ander tot verzacbting kan worden ver-
rieht.
AEGEMEBNE TOESTAND.