Ter$m®nsclieCemat
TTm n fiTT¥i~
^TlTTFTTFo"
Be Qorlog.
ftttfdag 3 Aug. 4118. So. 8718,
•"^iiSDE HID-A. o.
Be K&biaetfi-Lrisis.
Steeakolea uit DuiiscWand.
Distribute vasi ruudvleescb.
Thee-surrogaat.
Koffle.
Misfere bg het vervo«r te water.
Yos werd besfotars, een ea aader onder de
aandacht van de ceramisaie voor de binnen-
schsapvaart te brengsn.
Scheapvaavt cp Ska*di»avie.
Daze liariagsfckepen.
Sr. W. trs dcr t*
Oawettig gebruik van rykgrgwielen.
Da dreigen^e algemeene staking in
ZwltserlaHd.
W/eet eldefs doo iden zg de hemtlaniiijefi
van vgf zware machicegewejcE, terwijl de
wapena zelve als tropheeen warden mede-
geaomen.
T'OUHjiuui nm s~. sr.
VAN
Da hear Nol»s* wov-U, bg d* vos-rmng
vaa «8ffl kabi*et« Koowei door den k«er 4e
Ssrernia Lohsias ah door d®a he*r Coign
teng'i* gestaan. W.«i is ofiwaambgnlgk,
dab «e» van fiez* hvsrsn aittiag zal njoiaa
im hefc B»ini*teri«, iat, op 6ea plaats na r«ed*
gekesl moet n aasnengf»£«Id.
De aamenvosgisg vau de d#partco)eat«H
van Oorlog en Marine %*\r naar bekend,
waarschgnlgk gepaard gaan mat de spliuinj
van ds taak, die than? h*t departeeaent
vaa Landbourr, Ngvarhaid en Handel
vermlt. Overwagea wordt nl. een ernis-
departemeiit, en esn aainisteri® van Arbeid
ia ibe* levea te reepea.
Van het sersfce wprit de w«rk«a»mheii staor
dsa naam re®ds aangegeven; ondar ket
twcede eou o.m. da social® vsrzekaritsg res-
sorteeren. Ook wannsar het vaorneisen tot
stichting van een department van Arbeid
niat tot uitvsering komeE raoeht, hestaat
groote kans op inateHiajj van een d«part«-
ment voor crisis-aangciegsnheden.
Het plan tot sticking va» een afzunder-
Igk deparfeaaeat van Onderwgs moet vol-
gens het *Hbl." defiaitisf van de baan
zpn.
Tot de moeilijkste pobletnen der Knbi-
netscrisis behoort, naar fie ter oore
kwani, de bezeksing van Financien en van
Buitenla dsebe Zaken. Voor ket saalisve
departemant komt daarby, dak g»daehten-
wisseling mac persosen in het 'ouiseniand
door den ©orlogstoeejiand se*r vertraagd
wordt.
(Officieal.) Daar hst in afwaehting van
het optredeh sener aicuw® regesring niet
m®g«igk bl««k ts sgn, d* onderkandeliugsn.
weifee met Duitseblaud gaand# waren over
het afslniten van eea algemeeme ®co*oinische
regeling tot ««n «ind to brengen, zgn b»-
aprskingen gehondan om tot eea voorloopigs
sehikking to komen, welko den toeroer van
Deutsche steenkool varzekort. Een zooda-
aigo sehikking ia op 31 Juli j 1. door de
wederzijdeehe goTolaaehtigden gtteokwd.
De scbikking houdt in, dak Duitschiand
van 1 Augustas &f voor een period® van
vijf maanden 120.000 ton stesnkooi per
maand zal leversn.
De prgs di«r koien is bepaald op 00
per ten, terwgl ivsg 30 per ton crediet
wordt gegeven. De sctiikking is van 15 Oc
tober af met eea termyn vaa 14 ds.ge»
opzegbaar.
Van Duilseke zgde is bij de oiiderteek?-
ning van de schikki^g medegedeold, dat
werd aaegeaomen, dat de enderkandelingen
«»»r "eane algemesn® eeosomisehe schikking
zoo spoedig mogelijk »a het optredesa der
nieuwe regeeriag zonden worden hersat en
voor 15 Octsber tot een kevredigead einde
zvudeu wordsn gsbrasht.
Yerdar hondt da sahikkisg nog enkale
bvpatisgen van tacbaischen aard in Dopens
het transport en de qualiteit der stoenkool
et z. m
Don 15a Augustus zal de distributie van
rtindvleesch beginnen.
Na ksrhaaide proeven is hst gelukt
brastEnbladeran zsoianig te bewerkan, dat
dasrvan esn zeer go®de thes gstrokken ka«
worden. Bsraids heeft sen groote handel-
instelling in ons land de axploitatie op ziek
genomes. K
©etreffflnds het hericht over de veiivach-
se koevoeikeid koffie, deelt men ons nog
ne.der inede, dat wij aog heel wat meer
vaa dit artikel in beait zaude kunnsn krg-
gen als Akaerika aa voor on* bestem-
de ladingea vrg gaf. In de Anaerikaantehe
hsveas Charleston, New-York, Nawpart-
News en Norfolk toeh, aroeien zich o. m.
niet minder dan totaai 104,543 balen koffie
bennden, afkonrastig uit de door Amerika
in die havens opgeverderde Nederlandsche
stoomscbepen Adonis, Zeelandia, Gorontals,
Ternate en Celebes.
De gelegenheid om deze koffie naar Ne-
derlastd te veraehepen, bestaat, en wel per
Nieuw-Amsterdam. Met dit ateomschip
werd eenige maanden geleden te dezer
stede een lading rijst auugebrscht, overge-
nomen wit e8Q mede door de Amerikaan-
sche i-«geerisg opgevorderd N'eierlandsch
schip er zullen toeh wel geea bezwaren
bestaan nu ook de hier bedoelde koffie mode
te brer,gen. .De Nederlandsche handsl e»
de coiisasaptie zouden ®r niet weinig mee
gebaat zgs.
In de Diiisdagmiddag te Middelburg
gehoudsn vergadering yaa de Famer van
Koophandel werd door den heer De Yos
geklaagd ev«r de misstanden bg het vsr-
voer t* weter, in casu het zich niet verant-
wooriei|k stellen der schippara voer stuk-
diefstal. flet is sprsker voorgekomen, dat
hg van een lading ontvassgen feout een be-
langrjjke hoevwlkeid ^iste zonder dat hjj
Terhasi op den schipper had »n hij vreest,
das sis deze maatregei ook bjj de heart
scbippe. jj iagang viadt, hat mog veel erger
zal worden. Ook het in rekening brengeu
van liggeld van den dag, waarop een leeg
sship op vracbt ligt te wzchten, keurt
•prektr af. Waar de sehippera op huu
reek ten staan, moeten zg ook hun plichten
erkennen. Op voovstel vaa dem heer De
-Yenaasdeigk xal "h«c nog wel eenigea
tija dareis, tlvorass een regeling voor de
verstrekkiDg van vijgelwidc voor de seheep-
vnart op Skaudinavie dsfinitief tot stand
koat.
Aangelokt door d# geele rasaltaten vaa
een pear te Ylaardiugaa&angekomenschepen,
worden in weerwil van de greote geraren
ter zee, telken* wsdsr haringieggers uitge-
rust. Ook verichilloBde IJmuider reeder*
laten hun sahepsa geresd maken voor hst
doea van een haringreis.
Ta 'a-Gravenkage is in dea onderdoai van
87 jstres overiede* oad-Mini*ter va» Justiti®,
Mr. W. vaa der Ksay.
Wiliem vaa der Kaay, geboren in 1831
te Alkmaar, premoveerfie in 1867 tot doctor
ia de beide rsahten br» de Leidsche Uni-
versiteit es vedtigde zich nis advoeaat in
zije geboorteplaats, waar hp van 1862 tot
1872 reehter vm in de arrendissemsats-
reehtbaek. In 1872 werd Mr. Yan «er
Kaay beaoemd tot kantonrerhter te Lesdan,
walk ambt hp wisarnam tot 1892, fcoeri de
tkass overlsdene werd benovmd tot r&adsheer
bg ket Heagsche G»r#ehtsh®f. Yan 1875 tot
1894 was Mr. Yan der Eaay door het district
Alkmaar afgevaardigd naar de Twse Kamer.
In laatstgeaeld jaar sag Mr. Van der Kaay
zich betsst met d« portefauillle van hvt
Departemeat van Justitie in het Kabinat-
Van Houten—ROeil, dat aanbleef tot 1897.
De oppcrbcvelhebber van lead- en ze«-
macht heeft bepaald, dat op niat gezette
tgd«a'afwi«ielend op verschillende tosgangs-
wegea naar (vooral ie grootere) jarnizoe-
nen, cantonntmeni, enz. esn patrouille aaoet
wprdsa gcplaatst aliereerst op Zatardsgen,
en op Zon- en feesfedagen, mat de opdracht
al!e op rgkerg wieleo zitfende militairen aau
te houdes, hun naasien op te leekenen en
vnerk en nunsmer van het rgwiei op te
nemen en de red.cn v.an het gebruik van
het voertaig te vragen en vrrdyr naar
bevind van zaken te handelen. Bp onwet-
tig gsbruik van een rgkssijwiel zal de
schaldige streng worden gestraft.
De Zwifcscbersehe Boadsraad hseft, eacr
de ffSasler Natiosa! Ztg." karicht, met hat
oog #p de grosieade bisaenlenische moei-
ligkhflden, do Bondsvarg»d»ri«g bijeeE te
roepen. De tegsniteUing tasschan de re-
geering en he!, z.g. Oitener comite, dat
ecu soort Socjetrol wil speien, is zoo ver-
Echerpt, dat een sehikkiog nauwelyks meer
mogelgk is. De eisehen tan het eefisite
n.l. ophs.ffivg vaa hst vt»gadsringsv«rbod,
wederi*veering tan hat asylrccht en tal-
rgk^ loons "«ih»ogingen, zpi door aan
BeadsirEisid sfgeweaen. Als autwaord hierop
gaf de sociaiistieche pavtg het parool van
de algemeene staking uit en sette dit punt
op feet programtna raz het arbeiderscon-
gres te Bazd. Na verwarde debatten is
door bet partijcoagre3 voorwaardelgk tot
da algemeene staking beeloten. Zij zal
geproelameerd worden in het geval, dat
da Bondsraad onvoldoando toezeggicgen
doet.
Yoor bgzondare gsvalleis is de aamieming
van ket v»or*t,«l der moUalarboisUrs, waarin
de acht-wrige srbeidsdag voor alle Zwitssr-
sehe aesbtenaren wordt gsfiischt. Daar
volgens de burgerlgke pers de Bondsraad
gsen verdere ceneessies kaa doan, is een
Crisis waarsch|nlijk.
DE YERYOLGIRG YA^' CAILLAEX.
De yEcho de Paris" zegt, dat het ger
rucht, volgens ketwolk de militaire rechter
de varvolgiag tegen Chaillaux zal opgeven
en dat Chaiilaux voor den Ssnsafc als hoog-
gerechtshcf sal verschguen, vssten vorm
begint aan te nemen.
Intusaehen is e» nog geen ainbtelgka ba-
slissiag genom&n.
TANK TEGEW MACHINEGEWE1B.
La een beschrgving der jengste gevech^
ten zegt da Daily Chrsnicie"
vOnze tanks saanoaurravrdsn aaerkwaar-
dig bekendig, tot groote geestdrift enzer
Auslraiische troepen. Zg trokken in da
ochtendschemeriag zoadar aarselen vooruit
en bswogen zich vaardig en met overleg
naar alie plastaan waar de infanterie hunne
hulp noodig had.
De gewone Duitscha infaateriatroepea
gaven zich hulpcloos over, teikens wnnneer
de tanks oa h®a been kropen en vaauit
de flank eon kogeiregen ep hsn listen neer-
kcBsen, miir er waren ®«k e«>B aaaiai
machinegewaer-nesten, wsar de Duitsche
henianningen z;eh met huassen gswoBen
moed en doodelgks vasthersdenheid bleven
baadhavsn. Vooral bij den strgd tegea
deze stellingen vorrichten de than® goad
werk door het leven van veitn onz»r m»n-
nea te sparen en de versterkte puDten te
vernielen.
In een gaval vsrpletterdsn zg ses in actie
zijnde machiHsgewerea op een andere plaats
red®n zg over drie van deze wapeas been
en teen zg bemerkten, dat er aog ©en vierde
in actie was gebleven, keerden zg o®, redan
recbtstvseks daarheen ea drukten het. met
da bedieningsmansehappen, ia den grond.
Het treffendste avonfcusr visl voor op
zekeren ochtend toen sen van de tanks op
een aardheop losstevend^, vaa welken de
kapitein vwrmoedde, dat het een machine-
geweer-nest was, ofsshoon niets zich daar
benroeg. De lank reed om de hoogte heen,
toen piotseling uit a^a verborgen loopgraaf
aan de andere zgde eea 40tal manDen te
voorschgn kwameu, door paniek bevangen,
en hunne haoden onahoog stakaa ten teeken
ran evergave.
E«n mackinegeweer flat zieh in de buurt
bevond opende het vuur, maar het gevaarte
zwenkte, reed er heen en verpletterde het
ossder zga gewicht."
DE PBESTATIIS YAN HET
BRITSCHE EIJK.
In eea t® Louden jgehouden rede ver-
klaarda Massey, de eerste minister van
Nieuw-Zeeland, di® d® aittingen van het
oorlogskabinet heeft bggewoond, dat de
Hritsche ®atis 71/2 mi'lioae msKschappen
onder de wapenem heeft gsferacht, waarvan
60 uit Engelsnd en 12 °/0 uit da do-
aiinioss en koionien.
Hg decide voorts mede, dat de Britsche
aviateurs gedurende de aatste 12 maauden
rnim 4090 vgaadelgke vliegtuige® hebbew
omlaaggeschotei®. In Juni leden zg 74
bommeaaanvsllen op Duitsch gebitd en
gedurende een jaar wierpea zij rnim 800
tee hotamen op t-roepea of op vgandelijk
De oorlogs-'Ioot, die in September 1914
ruian 4.009,000 ton groot was, meet nu
ruim 6,000,000 ton. De hemanning is toe-
genomen van 15.4,000 tot 420,000.
De marine is thans ia staat de duikfcoeteu
sneller tot zinken te brecgea dan zij warden
gebouwd.
De Britsche lesniagen bedragen 5170
BsillioeE pond, de inkomsten lasgs anderen
weg 1844 iKiillioen, waarvan mser dan 25 °/0
uit de helastingea werd verkregen.
GEMEENTERAAD VAN TER NEUZEN.
Vergadering van Donderdag 25 Juli 1918,
des voormiddags 10 uur.
Voorzitter de heer J. Huizinga, burge-
meester.
Tegenwoordig de leden: A. Visser, E. H.
T. van Borssum Waalkes, J. J. de Jager, B.
Scheele, J. de Bruijne, M. Eijke, D. Scheele,
R. E. G. Nolson, L. J. Geelhoedt, G. de Rid-
der, J. de Feijter en H. J. van den Ouden.
Afwezig de heer L. T. van Hasselt.
5. Regeling jaarwsdden onderw ijzers.
(V srvolg.)
De voorzitter merkt op, dat sedert de sa-
menstellihg van het advies van burgemeester
en wethouaers de verrietiging van een
tweetal besluiten is behind geworden, n.l.
van Huizen en Rijsenhoven.
Of het nu zijn oorzaak vindt in de volgor-
de waarin ze werden toegezonden, dan wel
om den vorm, waarin die besluiten genomen
zijn, dat er omtrent de eene wel en omtrent
de andere nog niet door de Kroon is beslist,
kan sprelter niet uitmaken. Een feit is het,
dat er 2 zijn vernietigd, en die dus niet zul-
len worden uitgevoerd.
Hij meent, dat het rapport van burge
meester en wethouders omtrent deze zaak
zeer conciliant is. Zij meenen op het oogen-
blik met hun voorstel niet verder te moeten
gaan. Er was in het college geen bepaalde
eenstemmigheid, omtrent hetgeen de wet in
deze toelaat, maar toeh werd het ten slotte
beter geacht om niet op de door de Kroon
te nemen beslissingen vooruit te loopen, ter
wijl zjj zich, indien de beslissing moeht val-
len ten gunste van degenen die eene grati-
ficatie wenschen te verleenen, gemachtigd
achten, om nader op het voorstel in te gaan.
- De heer Poison meent ook, dat het thans
geen zin heeft om over het voorstel eene beslis
sing te nemen; een besluit nemen waarvan
men als het ware zeker kan verwachten dat
het zal worden vernietigd, zou monniken-
werk zijn. Hy is overtuigd, dat de wet wel
zoodanig zal gewijzigd worden, dat van ge-
meentewege die subsidies zullen kunnen wor
den verleend; welnu, dan zullen ze ook ge-
geven worden, dat is natuurlijk.
De heer D. Scheele wijst er op, dat, wat
de heer De Jager heeft gezegd omtrent de
nog niet vernietigde besluiten, toeh ook nog
van kracht blijft. Misschien ligt dat wel de-
geiijk in den vorm dat bepaald is, dat de
subsidie uitsluitend voor de onderwijzers,
maar niet voor de school bestemd is, zooals
het voorstel van den heer De Jager en spre-
ker beoogt. Er waren zulke voorstellen on
der de eerst aangenomenen en die zijn nog
niet vernietigd. Maar bovendien, daarmede
hebben we nu, zegt spreker, niets te maken.
De raad moet nu maar eens uitspreken, of
er waardeering voor het bijzonder onderwijs
bestaat.
Er is wel waardeering uitgesproken in het
rapport van burgemeester en wethouders,
maar daaraan hebben we niet veel. De ge-
meenteraad moet zeggen, dat hij het
recht der bijzondere school cp dien steun
vanwege de gemeente erkent. Wordt die
vraag bevestigend beantwoord, doch het be
sluit van hoogerhand vernietigd, dan zijn we
er van af.
De heer De Bruijne zou ook gaame zien,
dat het voorstel van de heeren De Jager en
D. Scheele werd aangenomen; het is voor
ons zegt spreker moeilijk om mede te
werken aan de herziening der jaarwedden
voor de onderwijzers der openbare school,
als die der bijzondere maar steeds op verbe-
tering moeten wachten.
De heer Nolson vindt, dat het niet op den
weg van den raad ligt, om thans op het
voorstel in te gaan. Zoodra de nieuwe wet
er is, wordt het een andere zaak, maar
thans ziet hij het nut er van niet in.
De heer D. Scheele: Dus niet voor dewet
er u toe dwingt? Als de heeren van links er
niet toe kunnen komen om, voor het zoover
is, aan ons verlangen te voldoen, blijkt er
niet veel van waardeering over het door ons
verrichte werk.
hg in verbinding treflrn met de genoemde j hg aan Hare Majestmt moeten nsededeelee, MU BU U1BI llUimmi 18, IB llUlUlgMll.
De beer De Jager meent uit de mordm
van den heer Nolson te moeten afieiden, uat
men alieen wil bukken voor de wet. Do
hiiKseke heeren van den raad van Ter Neu-
zen widen dus nog met erkennen iiet goed
recht van het oijzonuer onderwys in ons
tana en in deze plaats. We kunnen zegc
spreker tevreden zijn met die verklaring
en er ook onze houcimg naar oepaien.
he heer U. Scheele betoogx, dat de woor-
uen van den heer Nolson een licht doen
opgaan bij <le voorstanders van het bij-
zonuer onderwijs, dat er daarvoor van de
heeren met zooveei te verwachten is. Ais
straks de wet Komt, meenc de heer Nolson
misschien nog, dat het onderwijs voor hem
met de noodige waaroorgen biedt, om daar
aan steun te verleenen.
De heer Waalkes meent, dat het niet aan-
gaat, om een besluit te piemen, hetwelk men
acht in strijd met de wet. Hij wijst er op,
uat ook in den gemeenteraad van Amster
dam adze zaak ter sprake kwam, en een dus-
danig voorstel is verworpen, op grond, dat
artikel 8 der lager onderwijswet het niet
gedoogd. Waarom zal men dan nu hier mo-
mkenwerk gaan doen. Er wordt- merkt
spreker voorts op maar steeds op aange-
drongen dat er hij ons meer waardeering
zoude moeten zijn voor het bijzonder onder
wijs, maar ik meen, dat er van de andere
zijue wei wat meer waardeering voor het
openbaar onderwijs zou moeten oestaan.
De heer D. Scheele: vYij hebben toeh steeds
aan de bevoraermg van de beiangen van dat
onderwijs meegewerkt?
De heer Waalkes: ik zal daarvan thans
maar niets meer zeggen en maar geen oude
koeien uit de sloot halen.
De heer»De Bruijne betoogt, dat, ais er
geen geneigdheid is om lets te doen voor de
beiangen van het bijzonder onderwijs, de
voorstanders daarvan ook niet kunnen rnee-
werken aan maatregelen tot verhooging der
Nvelvuart van het openbaar onderwijs.
Lie voorzitter meent daartegen te moeten
opkomen en wyst er op, dat ue leden van
uen gemeenteraad verpiicht zijn, mee te wer
ken aan de uitvoering der wetten, dat zij dus
hebben te zorgen dat het openbaar onderwijs
gced zij, ook wat betreft de materieele en
liancieele positie van de daaraan verbonden
onderwijzers. We mogen met rusten, voor-
dat dat onderwijs, in overeenstemming met
ae wet, zoo goed mogeiijk is. Dat is tevens
ook een voordeei voor het bijzonder onder
wijs, daar de voorbeeiden hebben bewezen, dat
dit er dan ook beter van wordt, omdat er
dan een prikkei tot verbetering ontstaat.
Spreker voelt veel voor het beginsel, neer-
gelegd in het voorstel van de heeren De
Jager en D<« Scheeie, en by meent ook, dat
de voorstanders van het bijzonder onderwijs
voikomen tevreden kunnen zijn met hetgeen
in het pre-advies van burgemeester en wet
houders over dat onderwijs gezegd is. Als
hex dien heeren alieen om een liefdesverkia-
ring voor dat onderwijs te doen is, zouden de
andere heeren die goedkoop kunnen geven,
door voor het voorstel te stem men, overtuigd
ais zij kunnen zijn, dat het toeh niet zai
worden uitgevoerd. En wat nu het betoog van
den heer De Jager betreft, dat wel sympa-
thie wordt betuigd in het pre-advies, maar
dat hij een uitspraak van den raad zeif
wenscht, dan moet spreker er op wijzen, dat
niernand uit den raad zich daartegen heeft
verklaard en uit dat stilzwijgen dus mag
worden afgeieid, dat men er mede instemt.
Men kan er dus mede tevreden zijn, dat
althans d i t resultaat is bereikt, en zou er
op het oogenblik weinig mee vooruit zijn, als
die woorden werden omgezet in een daad.
Worden de besluiten van andere gemeen-
ten, die nog aanhangig zijn niet vernietigd,
dan kunnen we er immers nog altijd op
terugkomen
De heer De Jager acht het een groot ver-
schil in liefdesverkiaringen. Het is lang niet
gelijk, of het gaat om de centen of "wel, als
gezegd wordt: ik bemin dat kino
Dat er niemand bezwaren tegen de woor-
den van burgemeester en wethouders heeft
ingebracht is hem niet voldoende, iets geheel
anders zou het zijn, als de heeren van links
zich royaal hadden uitgesproken er mede in
te stemmen. A£s men echter de woorden van
den heer Nolson hoorde, meent hij, dat deze
niet van veel liefde voor het bijzonder on
derwijs getuigen.
De heer Nolson wil wel verklaren, dat men
bij hem geen liefde of voorliefde voor het
bijzonder onderwijs moet soeken, zijn ideaal
zou nog steeds zijn: een school voor heel de
natie. Dit neemt echter niet weg, dat, wan-
neer de wet geen bezwaren in den weg leg-
de om een bijdrage te geven ten bate van
het bijzonder onderwijs, hij daarvoor wel te
vinden zou zijn.
De heer De Bruijne heeft ook altijd naar
zijn beste weten medegewerkt aan de be
iangen der openbare onderwijzers, maar nu
is het zoover gekomen, dat het verschil te
groot wordt en nu in de Grondwet de gelijk-
stelling van het openbaar en het bijzonder
onderwijs werd vastgelegd, zou hij gaame
zien, dat op het voorstel der heeren De Ja
ger en Scheele werd ingegaan.
Dit voorstel komt in stemming. Het wordt
verworpen met 7 tegen 5 stemmen. Voor
stemmen de heeren De Jager, R. Scheele,
De Bruijne, D. Scheele en van den Ouden;
tegen stemmen de heeren Eijke, Nolson,
Geelhoedt, De Ridder, De Feijter, Visser en
Van Borssum Waalkes.
De heer D. Scheele betuigd zijn spijt, te
moeten constateeren, dat de meerderheid van
den gemeenteraad is meegegaan met het ad
vies van burgemeester en wethouders. Daar-
uit blijkt overtuigend, dat zij zich nog niet
hebben kunnen opvoeren tot zoodanige hoog
te, dat zij onbevangen genoeg zijn, om waar
deering te hebben voor en de billijkheid te
betrachten jegens het bijzonder onderwijs,
welks onderwijzers reeds lauge jaren de du
pe zijn geweest van de rechtsongelijkheid op
onderwijs gebied. De heeren willen wel de
salarissen der openbare onderwijzers verbe-
teren en vinden dat in hun ijver zeer mooi
en prachtig, als de rechtsche leden daaraan
ook willen medewerken. Als het er echter op
aankomt om van hun kant eens een wat
ruimer standpunt in te nemen, tegenover de
onderwijzers' der bijzondere school, dan stel
len ze zich op het enge standpunt: zoolang
de wet ons niet verpiicht, geven we aan dit
onderwijs geen cent.
Het zal thans gaan over de positie der
openbare onderwijzers. Het spijt ons, dat de
zaak zoo geloopen is. We zien ook in, dat
V
verbetering daarln noodig is. We zouden
misschien in sommige opzichten nog verder
hebben willen gaan, dan het voorstel van
burgemeester en wethouders, maar we wen
schen er niet verder aan mee te werken, dat
de belastingpenningen zoo eenzijdig worden
gebruikt, te minder, dat de gelden voor de
verbetering dier salarissen voor een deel ook
moet komen uit de zakken der bijzondere on
derwijzers, die bij de anderen nu reeds ver
ten achter staan. We kunnen dus nu aan het
voorstel van burgemeester en wethouders"
niet medewerken.
Thans komt in stemming de conclusie van
het pre-advies van burgemeester en wethou
ders omtrent het voorstel der heeren De Ja
ger en D. Scheele.
Met 7 tegen 5 stemmen vereenigt de raad
zich hiermede.
Voor stemmen de heeren Eijke, Nolson, De
Feijter, Geelhoedt, De Ridder, Visser en Waal
kes; tegen stemmen de heeren De Jager, R.
Scheele, De Bruijne, D. Scheele en Van den
Ouden.
ALsnu wordt overgegaan tot behandeling
van de verordening betreffende de regeling
van de jaarwedden der hoofden der openbare
scholen en die der onderwijzers van bij stand.
De heer Nolson betuigt zijn spijt, dat de
heer D. Scheele en zijne medestanders thans,
omdat hun voorstel, dat beschouwd wordt
als in strijd met de wet, niet is aangenomen,
niet willen medewerken aan de herziening
der jaarwedden van de onderwijzers der
openbare school, aangezien uit de woorden
van den heer D. Scheele blijkt, dat ze van
de billijkheid van verhooging overtuigd zijn,
immers hij zegt: wellicht hadden we nog
iets verder willen gaan dan het voorstel van
burgemeester en wethouders.
Dit heeft dan ook aan spreker des te meer
vrijheid, oni een voostel te doen, de jaarwed
den hooger te stellen, dan in genoemd voor
stel is aangegeven. -
Hij stelt vcor de jaarwedden, gedoemd in
artikel 1 te bepalen als volgt:
voor de hoofden van scholen met minder
dan drie dienstjaren 1200, met 3 en meer
doch minder dan 6 dienstjaren f 1300, met 6
en meer doch minder dan 9 dienstjaren
1400, met 9 en meer doch minder dan 12
dienstjaren f 1500, met 12 en meer doch min
der dan 15 dienstjaren 1600, met 15 en meer
dienstjaren 1800;
2°. Voor elk der onderwijzers die het hoofd
der school bij staan:
met minder dan 3 dienstjaren f 800, met
3 en meer doch minder dan 6 dienstjaren
800, met 6 en meer doch minder dan 9
dienstjaren 1000, met 9 en meer doch min
der dan 12 dienstjaren f 1200, met 12 en meer
doch minder dan 15 dienstjaren f 1300, met
15 en meer dienstjaren f 1400.
Voorts wenscht hij sub a van artikel 3 zoo
danig te zien gewijzigd, dat de verhooging
wegens diensttijd ingaat op den eersten dag
der maand volgende op het tijdstip, waarop
de diensttijd is volbracht en niet pas op den
daarop volgenden Isten Januari. Volgens die
bepaling toeh kan het mogeiijk zijn, dat
iemand, die in Januari of Februari den aan
gegeven diensttijd volbracht heeft, nog bijna
een jaar moet wachten eer de toegezegde
verhooging ingaat.
Verder wenscht hij de vergoeding voor
huishuur, toegekend bij firtikel 5, ook toege-
kend te zien aan de gehuwde onderwijzeres-
sen.
De voorzitter kan het zich wel indenken,
dat de heeren D. Scheele en zijne medestan
ders het moeilijk vinden om aan de behan-
deling van dit onderwerp deel te nemen, maar
toeh moet hij het door hen thans ingenomen
standpunt ten emstigste ontraden, daar door
hunne medewerking hieraan de door hen
voorgestane zaak in geen enkel opzicht na-
deel ondervindt, het kan daaraan in de toe-
komst juist ten bate komen. Hij meent, dat
ze moeten meewerkeh om deze zaak tot een
behoorlijk einde te brengen. Het voorstel
van burgemeester en wethouders was niet
onredelijk.
De heer D. Scheele houdt vol, dat het
thans, door de genomen beslissing op hun
voorstel, voor hen onmogelyk is, hieraan mee
te werken.
De heer Waalkes verklaart niet te begrij-
pen, dat de voorzitter den heer D. Scheele
zooeen heeft laten voortspreken op de wijze
zooals hij dit deed, waar hij o.m. zeide, dat
wij vijandig staan tegenover de bijzondere
school. Daaj-door is geen enkele reden en dit
bleek ook wel uit de woorden van den heer
Nolson, die verklaarde op het voorstel der hee
ren te willen ingaan, als de wet het toeliet.
Er zyn integendeel van de andere zijde wel
blijken gegeven van vijandigheid tegenover
het openbaar onderwijs. We behoeven daar
voor niet verder terug te gaan dan dq ge-
schiedenis van de stichting der hoogere bur-
gerschool.
Alsnu wordt overgegaan tot artikelsge-
wijze behandeling der verordening.
De amendementen van den heer Nolson op
artikel 1 worden, voor wat betreft de hoof
den van scholen en de onderwijzers van bij-
stand ieder afzonderlijk in stemming ge-
bracht en aangenomen met 7 tegen 5 stem-
men.
Artikel 2 wordt aangenomen, eveneens
artikel 3 met het daarop door den heer Nol
son voorgestelde amendement op sub a.
Goedgekeurd wordt artikel 4.
Naar aanleiding van den wensch, door
den heer Nolson uitgedrukt omtrent het toe-
kennen van tegemoetkoming aan huishuur
voor gehuwde onderwijzeressen, merkt de
voorzitter op, dat, naar zijne meening, de
bepaling van artikel 5, zooals dat wordt
voorgesteld, dit reeds bedoelen. Bovendien,
in artikel 15 staat een slotbepaling, dat,
waar in de verordening niet uitdrukkelijk
van mannelyke onderwijzers wordt gespro-
ken, daarmede ook onderwijzeressen bedoeld
worden.
De heer Nolson verklaart zich hiermede vol-
daan, waama artikel 5 onveranderd wordt
vastgesteld, met 7 tegen 5 stemmen.
Vcorts worden onveranderd vastgesteld de
artikelen 6 tot en met 16 en daama de ge-
heele verordening aangenomen met 7 tegen
5 stemmen.
Waar met betrekking tot de vaststelling
van deze verordening hoofdelijke stemming
plaats had, werd voor gestemd door de hee
ren Eijke, Nolson, Geelhoedt, De Ridder, De
Feijter, Visser en Waalkes, tegen door de
heeren De Jager, R. Scheele, De Bruijne, D.
Scheele en Van den Ouden.
I ooriog oezeiee sieuDpunien ais ouiohik
