If"1"' (",sfecl,cn
Handelsber ich ten.
gemeenteraad van ter neuzen.
Rotterdam, 22 April 1918.
Vergadering van Donderdag 4 April 1918
des voormiddags 10 uur.
Voorzitter de hear J. Huizinga, burge
meester.
Tegenwoordig de heeren E. 11. 1. van
Borssum Waalkes, J. J. de Jager, R. Scheele,
J. de Bruijne, M. Eijke, D. Selieele. R. E.
G. Nolson, L. T. van Hasselt, L. J. Geel
hoedt, G. de Bidder, J. de Feijter en H. J
van den Oudcn.
Afwezig de beer A. Visser.
(V-ER VOLG.)
11. Onderhandsche verpachting van gras-
gewas.
Burgemeester-.'en wethouders stellen voor,
pveiT'egende, dal van een verpachting in
liet openbaar geen voordeel vjopr de gemeente
is le verwachlen, -met bet oog op de door den
pachter in aclit te nemen voorschriften, het
grasgewas van de al gemoen-e begraa f p 1 atets
dit jaar onderhands te verpachlen aan C.
van Langevelde alhier voor 31,50.
lie heer Die bidder herinnert, dat in een vo-
rigq vergadering aan de orde kwanx een
voorstel fol onderhandsche verpachting van
grasgewas aan den heer Yercouteren,nu
komt er een voorstel tot onderhandsche ver
pachting van het gras der begraafplaals. Het
komt hem voor, dat het meer in het belang
zou zijn van de ingezelenen in het algemeen
en ook vaa de gemeertlekas, dal die zaken
publiek werden verpacht. Hij zou dus maar
alvast hi-ermede widen beginnen en;- bet
grasgewas der begraafplaals publiek let ver
pachten.
De voorzitter antwqordt op de desbetref-
fende vraag van den heer De Bruijne dat het
gras word I verpacht voor 31,50.
De heer De Bruijne merkt'op, dal hetmaar
slecht gras is.
De heer I). Scheele zou, waar hel gewoonte
bleek om die zaken jgeregeld aan dezelfde
gebruikers in pacht te geven en dit jaar
voor verschillende zaken reeds weer ge-
schied is, daardp ook thans voor dezen man
geen inbreak will-en maken, -en ook dit maar
gunnen. Een volgend jaar kan men dan een
algemeenen regel ten deze stellen.
De heer De Bidder kan zich daar wel bij
oeerleggen, hij wil dan voor dit jaar op zijn
voorstel terugkomen, maar vraagt er her vol
gend jaar rekening jnee te houden. Hijlhoor-
de, dat er voor het gras dat nu aan Yercou
teren is gegeven ook een andere liefhebber
was, die -er meer voor zouile gegeven hebben.
De voorzitter zegt toe. dat er te zijner
tijd op zal worden gelet.
1 let voorstel van burgemeesiter en wet
houders word! .aangenomen met algemeene
stemmen. r
12. Onderhandsche aanbesteding van het
vrachtrijderswerk.
Naar aanleiding van een bij beningeko-
meii schrijven van J. P. Yercouteren, d.d.
21 Januari 1.1., dat het vrachtrijderswerk' voor
de gemeente door hem wegiens de tijdsom-
*standigbeden' niet meer voor, het overaemge-
komen bedrag kan worden verricht,. stellen
burgemeester en wethouders voor, overwe-
gende, dat van ie©nie aanbesteding in lieitj open
baar voor de gemeente geen voordeel is te
verwachten,
te besluiten:
het vrachtrijderswerk ten behoevq der ge
meente te verriehlen van ,1 Mei 1918, on
derhands aan te besteden aan J. P. Yercou
teren alhier, tegen eene vergoeding van 5
per dag en 3 per hgiven dag voor de leve
ring van een voerman met paard o.a.0,50
per dag en 0,25 cent per halven dag voor
de levering van -een kar.
De beer De Jager vraagt; of al eens is na-
tnagegaan welk totaal bedrag da,t aan de ge
meente per jaar mper zal kosten.
De voorzitter antwoprdt, dat Bit niet ge-
tnakkelijk te zeggen isv omdat het er ook
van af hangt of er veel of weinig werk is.
Er kan echter gezegd worden, dat het tarief
voor- een en ander gemiddeM met 4ft pet.
wordt verhoogd. ji
Die heer D. Scheele acht het voorgestelde
tarief hoogst billijk voor dezen tijd; alsimen
tot publieke aanbesteding overging, zou men
veel meer mo,eten betalen. Hij kan er zicli
dus best bij neerleggeri.
Het voorstel wordt aangenomen met alge
meene stemmen.
„gere scholiea en naar boven bij1 de II. B. S.
„en wordt dan aan de 3e klasse nog eenle
,,toegevoegd; welke gls handelis-klasse is in
„te richten dan zal onzes inzienis dezeiM. U.
„L. O. school de geheele stneek tot nut
„kunnen strekken en onze gemeesrte otige-
„twijfield voordeel aanbrengen".
Spreker zou daarom veel liever gezien heb-
ben, dat burgemeester en wethoudersl hel
voorstel van de hoofden van scbolen hadden
aanvaard, om eene der bestaande scholen
in te richten voor eene school voor meer uit-
gebreid Jager onderwijs met '6 klassen, en de
drie laags.te klassen dier school, die daar dan
niet meer geplaatst kuomen worden, onder te
brengen in de andere scholen. Werd dan;op
die in te richten school het leerplan uilge
breid met vak u, boekliouden, handelsrekc
nen en -eorrespondentiie, machinesclirij veil,
eni stenograxie, dan zou men eene inrichting
daarstellen, die zeer nuttig Was voor de.jon-
gens dezer gemieetite, die voornemens zijm,
een vverkkring te zoelceu op een kan to or, in
den handel enz.
Er zijn buiten degeuen die naar de hoo
gei-e burgerschool gaan met het voornemen
om te studeeren voor het afleggen van, het
eindexamen ook 'vele leeiiingen die na het
verlaten der lagere schoo.l nog vei'dere, we-
tenschappelijke opleiding noodig hebben, en
bij gebreke van een andere instellingi naar
ide hobgcre burgerschool gaan, oi'schoou zij
liet nimmer brengen toll het afleggen yail een
eindexamen, maar ;na een jaar of drie dc
school te hebben bezocht, die verlaten, om
in de practijk te gaan. Dezulken zullen veel
meer hebben aan het volledig door'foiopen
van eene M. iU. L. O. school, dan aan liet vol
van de drie jeers te klassen der H. B. S.
Mogelijk zou alsdan voor die handefceur-
sus ook nog een lokaal aan de sctiool nioeleii
bijgebouwd worden, maar het komt spreker
voor, dat uitvoering van dit plan, toch niet
te drukkend zou zij.n voor de gemsentefinan-
eien, te meer waar het nu aan de gemeente
gelukt is om de H.'B. S. op 'voordeeliger
vooi'waarden over te geven aan het rijk,dan
men aanvankelijk dacht, dat mogelijk zou zijn.
Hij zou gaarne het M. U. L. O. hier behou-
den zien, omdat hij dat in hooge mate nutlig
acht voor |de kinderen der ingezeteneni en
wen^chte, dat burgemeesiter en wethouders
en de raad het voorstel der hoofden van
scholen zouden aanvaarden.
De heer Geelhoedt moef ecrlijk zeggen, dat
het voorstel van burgemeesiter en wethouders
hem in geenen deele bevredigt. Hij is het ge-
lieel met den heer Nolson eens, dat het be-
houd van eene school voor meer uitgebreid
lager onderwijs in onze gemeente zecr nuttig
zoude zijn en geeft daarom ook de voorkeur
aan hel voorstel der hoofden van scholen.
zijnde dat de goedkoopste wijze om dat on
derwijs hier te behoudeii.
De heer Van Hasselt geeft te kennen, met
zeer veel ingenomenheid kennis tehebbeinge-
noriiem Van het voorstel van bur^omecster
en wethouders. Hij acht dit in deze omstan-
digheden het meest geweixschte, de behoef'tc
aan meer uitgebreid lager onderwijs zal, na
de inrichting der hoogere burgerschool met
vijfjarigen cursus niet meter zoo groot zijn.
Wat liet door den [heer Nolson aangehaalde
■schrijven van de commissie van toezicht
betrefi, moet men in aanmerking nemenl de
omstandiglieden waaroindeJr1 .djill geschrever,
werd. De commissie achtta de inrichliin
van iner uifgehreid lager onderwijs noodig
in liet belang onzer landstreek, als prikkel
om het onderwijs lot een hooiger peil
kosten hiervoor thans te hoog komen.^zal
hij gaarne zijn steun verleenen/aanhel voor
stel van burgemeaster en wethouders.
De heer Waalkes deelt nvede, dat het eerste
plan van burgemeesler en wethouders omvat-
leni liet inrich ten v;m eene (school voor meer
uitgebreid lager onderwijs, met daarnaasit
eend luindelsschool en voorts liet toevoegen
van eene zevende klasse aan eene der lagere
scholen. Met het oog op dei kosten, daaraan
verbonden, hebben zij echter dat plan raoe-
ten terugtrekken, te imaer, waar zij','bij een
bezoek aan het Minjislerie van Binnenland-
jschc Zaken le Iiooren kregen, dat zij voor
het bouwen van eene njjeuwe school voor
meer uitgebreid lager onderwijs op geen en-
kele buitep^ewone subsidie te rekenen liad
den. De kosten van zoo'n nieuwe school zou
den liondeixl duizeud gulden liebben bedjra-
gen, waarvan ,75.000 ten laste der gemeente
zou komen;
Bij het terugkomen van het eerste plan
werden burgemeester en wethouders nog ge
sterkt door het nagaan der cijfersl van de
leerlingen uit deze gemeente, die de iM.;UL
L. O. school bezoeken. Zij meenen op grond
daar van, dat eene M. U. L. O. .school naast
eene H. B. S. met SjargiGU cursus en eene la
gere school die de leerlingen voor de laatste
moet opleiden, geen voldoende 1 evensvat-
baarheid zal heblxen.
Immers, volgens opgaaf van liethoofd-der
M. U. L. O. school leit de le klasse33 leerlin
gen, waarvan 10 van buiten Ter Neuzen,de
2e klasse 33 leerlmgeri, waavan 18 uit Ter
Neuzen en 15 van elders, do 3e klasse 19 leer
lingen, waarvan 5 uit Ter Neuzen en 11 van
elders. -
Hoe liooger men konilt, hoie kleiner dims liet
aantal leerlingen uit deze .gemeente. Daar uit
blijkt, dat de M. I'. L. O. school niet zoo zeer
is een plaatselijk belang, als wel een belang
der geheele streek. Maar diiarvoor behoeft on
ze gemeente zich loch geen bezwarende uitga-
vpn te getroosten, lemeer, waar we indertijd
lokalen, niet zoovae] zullen uiteenloiopen
Het cijfcr van da leerlingen uit onze ge
meente, die de M. U. L. O. bezoeken. en dat,
hoe liooger de klassen, [hoe kleiner is, be-
"wijist volgens spreker nog niet, dat er aan
dat onderwijs geen behoefie bes.taat, Wan
neer de jongens weten, dat, als ze de M. U.
L. O. doorloopen 'liebben, dal zftidpn took een
tliipioma kunncn verwerveii -en geschikl zijm
voor plaatsing op een kantoor als anders-
zins. dat ze daar meer mode vooruil zijn dan
njet het bezoeken eeiier H.'B. S., die ze na
een paar jaren verlaten.
Daf zoo'n school ook zoude tegemoetkomen
aan de Leerlingen van gemeenten in de om
geving, vindt spreker nog ni-el zoo erg, daar
om kail men nog niet zeggen, dat de gemeem-
tie Ter NeJuzen de dupe wordt van dielnii-
tengemeentenTen slotle wijist-hij er op, dat,
ondanks het nu aangevoerde, burgemeester
en wethouders toch volgenjs huixneiiiteem
zetting aanvankelijk ook. veel voefden voor
eene M. 'U L. O. school.
te
brengen.
13. Voorstel tot voorzienlng in een ge-
bouw voor het distributiebedrijf.
De voorzitter stelt dit punt Hit tot aan het
eind der wirgadering.
14. Voorstel in zake de reorganisatie van
het lager onderwijs.
Door burgemeester en wethouders is, d.d.
12 Maart 1918, belreffende eene reorganisatie
van liet lager onderwijs, het volgende, voor-
stel met toelichting aan den gemeentei-aad
gezonden
Zie ons nuruniter van 16 Anril l.j.
De heer Nolson betuigt zijix dank, dat de
raad dit voorstel tijdig thuis heeft gekregen
en Br dus voor de leden gelegenlieid was, idit
eens grondig in te zien.
let spijt hern te moeten verklaren, dat hij
na kennisnemirijg van het voorstel zeer te-
leurgesteld was. Het gevolg van dit voorstel
zou immers zijn: dat het openbaar meer
uitgebreid lager onderwijs alhier verdwijnt.
Er wordt als compensatie wel in het voor-
uitzicht gesteld de inrichting van een han-
aan de hoogere burgerschool,
maar dat is een halve maatregel.
tPn 'mi-0r,lUinU,wel ®ezegd- dat na het inrich-
mi, 1 S h0°g^e burgerschool; met vijf-
'tii"p!)rr-aIriUS gean behoefte nicer aanineer
Maan nam ?r 0nderwiis zaI blijkeutebe-
sie v'an U ,s.we nagaian wat de commis-
delijk dat 2lhri HChreefl dan hli-!kt'hcldui-
y\\ Rrhrnof x r mede niet eens is.
Zp schreef i0 Novembei- o.m.:
"even ■lan'^P ecbtei* ldet; hxi overweging
7° klass - wpJi'p2 k i -a^ei'e scholen eene
zondei- n,(tv tr,n zou wmen,
meear toe te voiecf^n t-T^f 4
ze overhhfTinrr ri I iIetl,s veeleer on-
'2 voS ^de ml daf
T n Ji- s- ieen'e school voor M U
aan bij de la
te an deze school naar beneden
Als de rijks hoogere burgerschool is inge
richt, is die prikkel niet meer noodig en
spreker acht ook overbodig daarnaast nog
een school voor meer uitgebreid lager, on
derwijs iii te richten, die voor wat het onder
wijs betrefi in dezelfde ricliting zoude; gaan
als de lioogere burgerschool zoo'n M. U
L. O. school is voor onze landstreek voor het
oogenblik overbodig en zou heel duur zijn
Spreker, die hier nog maar eenige jaren
vertoeft, kan zich er niet op beroepen, d© in-
woners van deze stad en omgeving" naar hum
aard in het bijzonder te kennen. Hij herin-
nert .zich editor eene nieening, uitgesproken
door den heer Lensen, die, als geboren, Ter
Neuzenaar de menschen todx wel kennem
zal, welke, in verband met dit onderwerp
te kennen gaf, dat, als er, eene hoogere bur
gerschool bestond en eene school voor meer
uitgebreid lager onderwijs, de eerste, druk
bevolkt zoude woixlen en de laatste; Iceg blij
ven, al vv'a,s het ook, d^t die laatste inrich
ting voor vele leerlingen beter zoude zijn
dan de eerste.
Hij is er dus beslist legen, om ter wilje van
misschien zeer weinigen, zoo'n dure proef te
I nemen met M. U. L. O. onderwijs.
Daarbij komt nog, dat de directeur van
de II. B. S. blijkens de stukken toezeggingen
heeft gedaan voor het inrich ten van een cur
sus, om de Leerlingen die dit veriangen, klaar
te maken voor den handel.
Spreker kan dus volkomen meegaan; met
de conclusie van burgemeester en Wethou
ders, bhomiens, dat hij het vfirkeerd acht
waar het thans hier nog maar geldt hetuit-
spreken van het begi ns el, nu r eeds vas t te
leggen aan welke lagere school de omvang
van het onderwijs zal worden uitgebi-eid en
waar eene zevende klasse zal komen, en zou
dus uit het voorstel de aanwijzing van school
B wil ten do en ver vall en.
Ilij brengt ten slotte hulde aan burgemee
ster en w-ethouders voor het voorstel ten de
ze, dat door hen met zooveel zorg en over-
Leg is samengesteld.
De heer D. Scheele gaf te kennen, dat het
hem voorkomt, dat burgemeester en wet-
ders met hun voorstel tot een zeer voorzich-
lige conclusie zijn gekomen, dat zij rekcuiii"
hebben gehouden met de behoefte aan oti-
dedwijs in deze gemeente en met de finan-
cien ook rekening hebben gehouden.. Spre
ker wijst er voorts op: dat toch ook reeds
dc Minister van Binnenlandsiche Zaken bij zijn
schrijven betreffende overneming der H. B.
S. lieeiT te kennen gegeven, dat de behoefte
aan meer uitgebreicL.lager onderwijs hier niet
zoo groot meer' zoude zijn. Waar bovendien
in, de naaste toekomsit groote offers vande
gemeente zullen worden gevergd, aclit hij het
niet gewettigd, bij weinige behoefte^ tot zwa-
re uitgaven te besluiten en zal dus liet voor
stel van bui-gemeester en wethouders steu-
nen. Wat het vierde punt, het handelson-
derwijs aangaat. als de behoefte aan uitbrei-
ding blijkL, kan daartoe nog al tijd'worden
overgegaan.
De heei- Die Ridder verktaart, dat hij- in
beginsel stex-k (is voor het stichtem eener
nieuwe M. U. L. O. school, doch, daar de
w;
bij het stichten dec H. B. S. absoluut geen
medewerking hebben gehad van de onilig-
Igende gemeenten. Man behoeft atieen te z.or-
gen voor de leerlmgen uit deze gemeente,, dat
zijn er nu 48.
Waar men (nu ylerder i,n het oog,"moet hou
den, dat alle leerlingen van de deride klasse
der M. U. L. O. het afgeloopen jaar zich heb
ben opgegeven om over le gaan naar de H.
B. S., daar is het zeker gewettigd om te ver-
onderstellep, dal 50 put. der teerlingcjn, die
nm de JiU. L. O. klassen bezoeken naar de
H. B. S. voor vijjarigen cursusi zullen gaan.
Oat velen moesten worden afgewezen moet
worden toegeschreven aan onvoldoendex>p-
leiding op de M. U. L. 0. Dan komt
er nog bij, dat een zeker aantal leer
lingen uit deze gemeente de M. U. L. O. be
zoeken, omdat deze verbonden was aan de
H. B. S., doch die, als het eene gewonege-
meenteiijke M. ,U. L. O. school wordt op de
bijzondere school voor M. 'U. L. O. zullen blij-
ven. Het palal (leerlingen .voor eene to'te rich-
rich ten M. L. O. school zal dus zeer ge-
ring*z-jn.
Nu hebben burgemieesler en wethouders
ook nog overwogen, of misschien tegenover
de hooge kosten die deze school voor de ge
meente zou na zich slepen, ook een eenigs-
zins evetnredig hoog schoolgeld zoude kun-
lien worden geheven. Dit is echter ook niet
mogelijk, als men het schoolgeld voor de
H. B. S. be zie t.
Daar moet woiiden betaald door ieniand
met 700 inkomjen ftfj daar beneden, uiets
van meer dan J 700 lot f 950 inkomen voor
1 kind 10 per jaar, voor meerdiere kinderen
njietsvoor f 950 tot 1200 inkomen voor 1
kind 20, voor liet tweede kind j 10, voor
meerdere niets; voor 1200 tot 1450 in
komen voor het eerste kind ;30 voor het
tweede 20 ten voor het derde Iftperjaar-
voor 1450 tol 1700 inkomen voor het
eerste kind 40, voor bet tweede 30, voor
het derd J 20, voor het vierde J10, voor
meerderen inlets; bij een inkomen van/2450
tol 2700 wordt pas vooi* de eerste drie
kinderen elk 60 per jaar betaald en bij een
inkomen van meer dan /3450 60 pier jaar
voor elk schoolgaand kind.
Aovendien bepaalt artikel 23 Van hetreg-
lement voor de Rijks H. B. S., dat leerlingen,
wi er ouders ean te gering inkomen hebben
dht zij buiten staat geacht moeten worden
de bocken en leenniddelen te bekostigen
deze gebcc-1 of ten deele van rijkswege kun-
nen worden verstrekt.
Wanneer men deze cijfers en omstandig
lieden beziet, is er geen sprake van, dat in
e'en hoog schoolgeld voor de M. U.L O. eene
tegemoeikoming zoude kunen worden gevoni-
den voor de hooge kosten die de gemeente
zich voor de inrichting zoude nupeten, ge
troosten.
Dan koml er nog by, dat, vo.or wat het
verstrekken van handetsonderwijs betreft,
zoowel de directeur der school, a]s die in-
specteur voor het middelbaar onderwijs, de
grootst mogelijke medewerking hebben, toe-
gezegd.
i Spreker vermeent, dat degenen, die ook
den cursus voor het handdelsonderwijs heb
ben gevolgd en met een diploma II. B. Si.
driejarigen cursus de school kunnen verlaten
meer gebaat zijn dan degenen die alteemeen
diploma M. U. L. O. school hebben'.
Die handelscursus zal des Woen(sdags:' en
Donderdags namiddags Woxfien gegeven1 en
er is aan burgemeester en wethouders toe-
gezegd, dat, wanneer zal blijken, dat die te-
vmsvatbaarheid bezit, maatregelen voor uit-
breiding en volmaking van dat onderwijis
niet zullen uitblijven.
Burgemeester en wethouders meenen, alles
saamgenonxen, Ojp dit oogenblik niet verder
te mogfen jgaa ti, i ;i
De heer De Jager vraagt, of er, bij ingaan
op lxet voorstel van burgemeester en wet
houders, in de naaste toekomst ook gevaar
kan bestaan, dat eene of meer der gewone
lagere scholen ovebevofkt zoude worden
aan was der bevolking buiten beschouwing
gelaten, en daardoor het bouwen van eene
nieuwe zoodanige school zoude noodig wor
den Ware dit het vooi-ujtzicht, dan zou
zulks op de thans te nemen. beslisisind van1
invloed kunnen zijn.
De heer Nolson betoogt, naar aanleiding
van het gesprokene door den, heer Waalkes
omtrent de hooge kosten, dat hij- vol-
strekt niet heeft gezegd, dat eene nieuwe
school voor M. U. L. O. zou moeten worden
gesticlit. Daarvan is in het advies der hoof
den van scholen geen sprake. Bovendien
moet nn toch ook Jaan eene der scholen
een lokaal worde'n bijgebouwd, zoodat de
kosten voor het bouwen van een of vani drie
De heer Geelhoedt vraagt, lol' het, nu ;eriee,n
tegenvoorstel is van ,den heer Nolson, niet
gewenscliter ware diL punt nog eens, aan te
houden, opdat de leden hektp voorstellen
nog eens ixader kunnen* overwegen,.
De voorzitter acht aaidiouding, der beslis
sing bedenkelijk. Er moet nog heel watklpar
gemaakt worden, verschillende verordenin-
gen worden gewijzigd, die ook weer lxoogeri
goedkeuring behoeven. Daar gaat tijd mee
heeai en we behooren met September, ge*
i"eed te zijn.
De heer Van Hasselt kan het bezwaar. van
den heer De Jager, dat er leans zou bestaan
op Overbevolking, niet deelen. Als men ziel,
dat er nu op de eerste klasse 33 leerlingen
zitten, waarvan 10 van buiten. Tee,Neuzen,
dan behoeft men allerminst overbevolking
te duchten, als zoo'n getal leerlingen, naar
eon andere school moet worden verplaatsit.
De voorzitter meant een woord van dank
le moeten brengen aan de heeren, die over
lxet voorstel van burgemeesiter en wethou
ders het woord hebben gevoerd, liij richt dit
woord van dank Tot hen die hun sympathie
er mee beiuigen, maar ook niet het minstis
hij dc bestrijders dankbaar. Deze toch had
den burgemeester en wethouders een veel
scherper verwijt kunnen toevoegen, nil., dat
zij van hun eerste standpunt zijn terngge
krabbeld.
Er zijn echter tusschen den tijd, dat deze
zaak in voorbereiding kwam en de indliening
van liet voorstel, verschillende diiigeix ge-
curd en verschillende zaken ter hunmer
kennis gekomjeti en daarom liebben burge
meester en 'wethouders gemeend, in hetprac-
Usch en het etlii.seh element der zaak, het
voorstel te moeten doen, dat bans gedaan
is. Zij meenen met de inrichting van iiet la
ger onderwijs op dit oogenblik niet verder
te kunnen en le mogien gaan.
Spreker wil daax-om niet zeggen, dat het
er bij zal moeten gelaten worden, naar onx-
trent den tijd van de inrichting eener vol-
ledige school voor M. U. L. O. kan men van
meening verschillen. De Voorstanders wil
leix dat nu dadelijk doen, spreker acht het
beter, voorloopig den loop der zaken pens
af te wachten.
Men mOet wel in het oog houden, dat
thans voor zoodanige school geen bijzondere
steun te wachten is, Vroeger, bij de sticliting
der- H. S.. wilde men (aan het Departe-
ment van Binnenlandsiche Zakerf. de.gemeetn-
te helpcn, omdat^ men pvertuigd was, dat
daarmsde in eene* dringende behoefte werid
voorzien. Als we nu echter naaSt de rijks
H. B. S. voor vijfjarigen cursus een school
voor M. U. L. O. gingen inrichten, zou dat
een luxe zijn, we kregen dan geqn bijdrage,
men zou ons geheel behandelen overeen-
komstig de wet en dan is. de last voor de ge
meente te groot.
Door den heer Waalkes is reeds aange-
loond, hoe het staat met het aanal. leer-
tnigen, dat er thans vele leerlingen van bui
ten gebruik van maken, terwijl er zeker ook
veel waars schuilt in lietgeen de heer Yan
Hasselt als eene uitdrukking van den heer
Lensen in hennuering bracht, daar de heer
Lensen toch geacht mag worden iemand te
zijn, die de menschen hier kent.
roeger was er hehoiefte aan liooger on
derwijs nan wat de lagere school kon ge
ven, daar is nu in voorzien, zoodat liet een
andere toestand wordt.
Er is ook nog) iets anders. De regeering
neemt nu de H. |B. S. van ons o ver, maar men
kan toch wel begrijpen, dat men in Den
Haag ook eenigermate bevreest is voorcon-
currentie, die zou ontstaan, als nu nevens
die H. B. S. eene volledige M. U. L. O. school
wierd ingericht? Ook uit dat oogpunt behoeft
men van die zijde zeker niet op steup te
rekenen.
W aar voor de rijks H. B. S. het school
geld zoo laag is gesteld, zou het voor ons
ook niet mogelijk! zijn, daartegen le concur-
reer-en De kosten worden dan voor de ge
meente van dien aard, dat er aan den bouw
van een nieuwe school niet te denken valt.
En of er voor het inrichten van dat onder
wijs in een der bestaande lagere scholen wel
goedkeuring zoude worden verteend, Uieont
spreker nog te moeten betwijfeten. Die zijn
daarvoor niet geschikt. Men heeft dan ook
geen gymnastieklokaal of geen teekenzaal.
Spreker kan zich wel indenken in denge-
daehtengang van hen, 'die inu (voor het onder-
brengen van het M. ,U. L. O. in eene der be
staande scholen pleiterf, die aan de toestand
van vroeger denken, en die terug willem,
maar liij meent, dat het niet gewenscht is'
tot dat oud-e terug te keeren.
Wat de vraag van den heer De Jager be
treft, of overbevolking mogelijk zoude wor
den, daarvoor bestaat, gezien het aantaj
kinderen, naar sprekers meening geen ge
vaar; hij gelooft niet, dat het inrichten van
parallelklassen noodig zal worden, en vindt
daarvoor ook steun bij den heer Van Hasselt.
Wat de behoefte aan handelsonderwijsbe-
treft, daarvoor heeft, zooals de heer Waal
kes reeds meedeelde'. de directeur zijn vol-
ledigen steun toegezegd en hebben we ook
in eene gehouden conferentie de toezegging-
van den inspecteur gekregen, dat hij 'ons
daarin zooveel mogelijk zal helpen.
De zaak staatyzoo, zegt sprker, dat de in
specteur gaarne wenschte te weten, of er
gi oote behoefte was aan' een handelscur
sus, omdat liij dat dan wenschte te kevorde-
ren, en er bjj de eventueele benoeming van
leeraren rekening mee kon houdeni, in ver
band met hunne bevoegdheden,waarvoor
het rijlc dan ook een. hoogere jaarwedde
lxeeft te betalen.
gelijke te zullen doen, om de leerlingen. tot
de derde klasse te bevorderen, opidat ze dat
onderwijs kunnen volgen
Wanneer we dat hi aanmerking nenicrt^
hebben we, tegenover de bevolking, die voor
zjjn kinderen hande'lsonderwijs wenscht. ook
onzen .plicht gedaan.
De school is, zooak: we liebben kunnen
hooren. wegens het lager schoolgeld, voor
alles klassen -der bevolking toegankehjk. Ook
kunnen zelfs leerlingen geheel gratis worden
toegelaten.
Spreker moet, alles resunieerende, drin-
gend aanraden, het voonstel van burgemee
ster en wethouders thans aan te nemeni en
den verderen looji dien de zaak nemen zal
aan de loekomst over le iaten.
De heer Nolson heeft de zekere over-
luiging, At als men daar nu niet voor
zorgt, liet voor goed uit is met het
openbaar M. U. L. O. in Ter Neuzen. De
tweejarige handelscurslus, zooals men dienu
voorstelt, en die pas kan worden gevolgd
door hen die gievorderd zijn in ide 'fierce klas
se der II. iB. S. kan niet in de behoefie voor
zien. Uit het schnj-vefT van den districts-
schoolopziener blijkt, dat deze het daarme-
de geheel eens is. Een- feit is het, dat men
bij aanneming van het 'voorstel vani burge
meester en wethouders het onderwijs al
hier gaat verminderen en half werk doet.
De kosten van de beseheiden inrichting zoo
als hij die wenscht, overeenkomstig het ad
vies, der hoofden van scholen, zouden. niet
zoo huitengewoon hoog zijn en hij geioofl
ook niet. dat men. idaaic in Den Haag^ be
zwaar tegen zou he'bbeu.
De voorzitter geeft te kenuen, dat de /ede-
neeriug van den lxeer Nolson relatief juist
is, maar practisch niet.
De heer Geelhoedt zouf het beter achten,
de zaak nog eens aan le houden.
De voorzitter moet dat outraden,'verschil
lende bezwaren zijn daartegen. Behalve het
reeds aangevoerde, dat er nog verschillende
regelingcn moeten getroffen worden^ dient
men de leerkrachten der met uitgebreider
leerplan in te irichten school ook gelegen-
heid te geven, zich voor te bereidenop het
te geven onderwijs. Wat zou uitslel kunnen
brengen? Hij voorziet, gehoord de discussie'.s
dal bij eene nader te houden vergadering
de leden vrijwel hunne thans uitgesproken
opinio zullen handhaven.
De heei/ Geelhoedt voert liiertegen aan,
dat lie! geen maand of langer zoude behoe
ven te duren, iiel* de zaak weer in behande-
ling l>omt, maar hij zou toch gaarne uitstel
zien, opdat ieder de zaak nog eens kan over
wegen.
De voorzitter moet uitstel ontraden;, we
doen thans dan toch ook noig niets anders,
als in beginsel beslisfsen.
De heer Yan Hasselt zieter ook geen belang
in, de beslissing thans uit testellen; de leden
hebben nu toch reeds een tijd lang het
voorstel thuis gehad, yioodat ze gelegenhoid
hadden tot overwegen.
Dc heer Geelhoedt wijst er op, dat er een
nieuw element in het debat is gebracht xloor-
dat er thans een omlijnd tegenvoorstel is
gedaan. Mogelijk zouden burgemeester en
Wethouders dan i timid dels den raajd die fi-
nancieele gevolgen van het eene en die van
liet andere voorstel kunnen mededeelen. Als
het financieel niet veel zou uitmaken, is
het voorstel van den heer Nolson tocl'xhet
beste.
De voorzitter meent. dal burgemeester en
wethouders in dit opzich't den raad zouden
moeten teleurstellen. In dit ovex-gangstijd-
perk zou het moeilijk zijn een eenigszins, lye-
trouwbare raming te geven.
Op de dekbetreffende vraag van den voor
zitter blijkt, dat alleen de heer Geelhoedt
het voorstel van den heer Nolson steunt.
zoodat dit, ,als niet voldoende ondersteundj,
builen behandcling moet blij ven.
De voorzitter deelt mede, dat burgemeester
en wethouders het amendemeii't van den
heer Van Hasselt overnemen, om, waar in
him voorstel sprake is van „scho.ol B" te
spreken van „eene der gewone lagere
scholen".
Alsnu komen in stemming de voorstellen
van burgemeester en wethouders:
lo. tot oplieffing der bestaande school
voor M.iU. L. O.
Dit wordt aangenomen mejt 10 tegen 2
stemmen. Voor stemmen de heeren De Rid
der, De Feijter, Van den Ou^n, Waalkes
De Jager, R._ Scheele, De Bruijne, Eijke, D.
Scheele en Van Hasselt; tegen stemmen de
heeren Nolson en Ge-elhoedl.
2o. tot uitbreiiding van den omvaixg van
het onderwijs op een der lagere scholen fen
de vermcerdering dier school met een ze
vende klasse.
Dit wordt aangenomen me|t 10 tegen 2
stemmendclcelfde voor- en tegenstemmers.
3o. tot het stellen op wachtgeld van het
personeel der M. U. L. O. school!
Dit voorstel wordt aangenomen met 1ft
legen 2 stemmen; dezelfde voor- en tegen-
slemmers.
4o. tot oprichting van een cursus, waar-
aan de vakken boeikhouden, h.'mdclsi-e.kcnen,
stenographic en zoo mogelijk machineschrij-
ven zullen worden onderwezen.
Dit voorstel wordt aangenomen met 10
tegen 2 stemmen; dezelfde voor- en tegen-
stemmers,
(Wordt vervolgd.)
Die directeur heeft toegezegd, al het mo-
Aangeyoerd werden 3 rette runderen,
241 vette kalreran, scbapen of lamme-
ren, 24 varkens en 11 bokken of geiten.
Er was geen handel wegens in beslag
neming.
In varkens was uitsluitend handel in fok-
varkens tegen geheime prygen.
Vlasbeurt. Aaugevoerd Blauw steeu
vuil; 7750 steen schoon vuil onverkocht
scboon f x,tot 8,50 Groningsch vuil
300 steen 5,— tot-/ 6,25 scboon 700
steen 7,- tot 9,50 Wit scboon
89b steen j 6,50 tot 7,50 HoIIandsch
geel schoon 295 steen 7,— tot 8,50.
EIEREN. Zeeuwsche /13, tot 14,
Overmaasehe 13,tot 14,
W1SSELK0ERS.
LONDEN. 10.036
BERLIJN. f 41.35.
PARIJS. 86.95.