De Oorlog.
BUlTtNLAND.
staande omstandigheden vaak zeer veel
nxoeite.
12. Voorkomen is beter dan .jgenezen en
foestraffen.
De Atlas getorpedeerd.
fteuter seinl uit Las Palinas:
De Nederlandselie stoomboot Alias is ge-
Sorpedeerd op een afstand van 25 mijlen van
be! eiland Fuosteventura (lvanarische eilan-
den De bemanning van 29 koppen is
jgered.
De di bee tie der Ivon. Ned. Stoomboot-Maat-
scliappij lieefl van hel departement van Bui-
tenia ndsohe Zaken bericht ontvangen, dat
het s.s. Atlas, met een voile lading grond-
fcpten op weg van West-Afrika naar Rotter-
idain, op 20 mijlen ten zuiden van Cabras
(Ganarisclie cilanden) door een Duitschen
©nderzeeer in den grond is geboord. De
geheele bemanning is gered en te Cabras
pangekomen. Hel schip is buiten de ge-
folokkeerde zone tot zinken gebracbt.
De Atlas was groot 1813 bruto ton en
xverd gebouwd in 1906.
ERNSTIGE TOESTAND IN SPANJE.
Spanje heeft, naar gemeld wordt, onder
de wereldcrisis heVig te lijden en wel voor-
tiamelijk door het gebrek aan brandstoffen
en aan de transportmiddelen, om het wei-
nige, dat er nog is, te vervoeren. Daarbij
komt, "dat de levensmiddelen steeds schaar-
scher en duurder worden. Te Madrid mag,
wegens den kolennood, geen gas voor ver-
lichting meer warden gebruikt, de electri-
sche stroom is voor het grootste gedeelte
van den dag uitgeschakeld en de regeering
heeft alle petroleum in beslag genomen.
Wat de toestand daar en elders in het land
nog verergert, is, dat er dezen winter juist
een ongewone koude heerscht.
De toestand heeft op verschillende plaat-
sen- tot oproerige bewegingen geleid. Te
Valencia en te Barcelona zijn algemeene
werkstakingen1 uitgebroken en in iaatst-
genoemde stad is het reeds tot ongeregeld-
heden gekomen. De oproerige menigte
drong schouwburgen en koffiehuizen bin-
nen, waar alles kort en klein gestagen
werd; ook kwam het tot straatgevechten,
waarbij gewonden vielen. Ook in andere
steden kwamen onlusten voor, zoodat de
ministerraad over het geheele land de staat
var. beleg heeft afgekondigd. Telegrafisch
en telefonisch verkeer zijn gestremd en de
tbroepen irt de kazernes geconsigneerd, doch
er schijnt ook onder de militairen een op
roerige beweging te zijn, volgens sommige
bgriehten van de onderofficiersvereenigin-
gen, volgens andere van de douanen, die tot
het (eger behooren.
Men meldt ecliter, dat bij de onlusten te
Barcelona de troepen betrouwbaar zijn ge-
bleken.
Hierbij komt, dat de politieke toestand
nog steeds niet opgehelderd is. De regee
ring zou thans den koning een nieuw be-
sluit ter teekening hebben voorgelegd,
waarbij de Kamers worden ontbonden.
Na het opgeven van de aanvankelijk door
De regeering betrachte terughoudendheid,
is thans het verloop der geheele beweging
duidelijk, die geleid heeft tot intrekking der
verordening der ontbinding van de Kamers
en die met het ontslaan van een aantal on-
derofficieren uit het leger een snel einde
heeft gevonden. Het kader schijnt het offer
•te zijn geworden van een politieke manoeu
vre van zekere elementen, die in de pers se-
dert geruimen tijd een aaneensluiting der
ondergeschikten dreigden te stellen tegen-
over de houding der onderofficiers-vereeni-
gingen. Het meestal goed ingelichte blad
ia zegt, dat de beweging op het- gebied
der binnenlandsche politick een zeer be-
sliste beteekenis heeft gehad en, door be-
kende radicalen geleid, tegelijkertijd met de
publiceering van 't ontbindingsbesluit tot
een uitbarsting'had moeten komen. 't Ener-
g-ieke optreden van den Minister van Oor-
log en de voortreffelijke houding van het
offlcierskorps ontvangen bij alle ordelieven-
de klassen onbeperkten lof, aldus wordt
door den berichtgever van de Koln. Z-tg.
uit Madrid geseind.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Het conflict is gekomen, schsijft het Hbl.
Het conflict tusschen de Russen en de
Duitschers over de annexatie van Koer
land, Lijfland en Polen.
En het was* wederom Trotzky, die met
groote duidelijkheid en met volkomen vast-
bouden aan het beginsel der erkende rech-
-ten van de volken, om zelf over hun lot te
tJeslissen, voor de door Duitschers en Oos-
tenrijkers bezette gebieden aanspraak
maakte op een zuivere en eerlijke volks-
.stemming, zooals hij d£ beslissingen in Fin
land en de Oekraine noemde. Zulke stem-
mingen hebben in Koerland, Littauen en
Polen niet plaats gehad. De meeningsuitin-
gen, waarop de centralen zich beroepen,
;zijn die van afzonderlijke deelen van het
volk, de landdagen en stedelijke vertegen-
woordigingen, welke, naar Trotzky uiteen-
zette, zeker ook recht van meespreken heb
ben, maar die slechts een klein gedeelte
van het volk vertegenwoordigen, en die bo-
vendien hunne meening hebben uiigespro-
ken onder den druk der mliitaire bezetting.
Zulk een uiting als den uitgesproken volks-
wil te beschouwen zou in strijd zijn met het
beginsel, door de vredesonderhandelaars in
de eerste besprbkingen aanvaard: dat geen
annexaties zullen pmats hebben, maar dat
slechts de vrije uiting van de bezette gebie
den zou kunnen aangeven, hoe zij zich den
Koekomstigen regeeringsvorm denken, en
aan welke zijde zij zich zullen voegen.
Wanneer nu de centralen er zoo zeker
van waren, dat die volksstemming in hun
voordeel zou uitvallen, zouden zij zich di
rect en ouvoorwaardelijk met de denkbeel-
den van Trotzky kunnen vereenigen.
Maar dat is volstrekt niet zeker. Integen-
deel. In de bezette gebieden, waarover de
quaestie loopt, is een deel der bevolking
Duitschgezind. Dat zijn de Baltische baron-
en, de landheeren, de bezitters der groote
vroederen. Maar naast deze minderheid be-
staat er in die gebieden een groote meer-
derheid van Letten en Littauers, die van
ban jeugd af door deze Baltische baronnen
ond-erdrukt, niets minder zouden wenscheti,
dan te worden gevoegd bij Pruisen, waarin
zij als een kleine groep ongewenschten zou
den worden behandeld. En zij weten te vpel
van de wijze, waarop de Polen in Pruisen
werden onderdrukt; in de commissie uit het
Pruisische Huis van Afgevaardigden zeide
dezer dagen nog een Poolsche afgevaar-
dgde: „Het Pruisische regime is in Polen
dlep gehaat, wijl het een voorbeeld is der
meest walgelijke heerschappij die een volk
ooit te verdragen had."
Wordt aan de Esthen en Letten de ge-
legenheid gegeven, zich over hun toekomst
uit te spreken, dan zullen zij zeker niet
verzoeken om bij Pruisen te worden inge-
lijfd. En, daar -de Letten- en Littauers in
Koerland en Littauen ver in de meerderheid
zijn, kon Von Kuhimann, wanneer het wel
om de annexatie dier gebieden, niet om de
vrije keuze der volken te doen is, niet an-
ders antwoorden dan hij -deed: „Wij zijn
van meening, dat de aan de westgrens van
het vroegere Russische rijk w-onened natio-
naliteiten reeds op een voor ons doorslag-
gevende wijze den wil om zelfstandig te zijn
hebben doen blijken."
Wat echter voor Von Kuhimann een
doorslaggevende wijze is, om den v-olkswil
te raadplegen, is dit niet voor Trotzky. En
hij zette in een breed opgesteld stuk uiteen,
waarom de Russische regeering van andere
meening is, en onder welke voorwaarden
Rusland de uiting van -den vrijen wil der
naties, waarover de quaestie loopt, zal er-
kennen.
Op het bree-dvoerige stuk, dat de Russen
over deze quaestie hebben ingediend, willen
nu de centralen, voordat de b-esprekingen
kunnen worden voortgezet, van antwoord
dienen. Daarvoor zijn -de besprekingen
voorloopig geschorst.
In een belangrijk' artikej van Theod.
Wolff in het Berliner Tageblatt wordt het
optreden der centrale delegates in Brest-
Litowsk aan een ernstige kritiek -onderwor-
pen.
„ls het niet merkwaardig", vraagt de
schrijver, „dat men afwisselend voor en
tegen „,gewelddadige gebiedsuitbreiding"
is, en dat men zijn meening over die quaes
tie afhankelijk maakt van het doen en la-
ten van -den tegenstander?De meening
dat men „geen gewelddadige gebiedsuit-
breiding wenscht" moet toch uit een poli
tieke opva-tting zijn ontstaan, is een begin
sel, een geloofs-artikel. Men i-s voor geweld
dadige politiek, omdat men gelooft aan de_
almacht van de vuist, of men is er tegen,"
omdat men daarvan geen heil verwacht.
Men is voor de onderwerping, de annexatie,
de inlijving van vreemde volken, omdat
men op het recht van den sterke vertrouwt
en in de vergroo-ting van het rijk een uit-
breiding zijn-er grootheid z'iet; of men is er
tegen, omdat men, van een rechtsstand-
punt, de vrijheid van zelfstandige volken
acht, de vorming van nieuwe vijandige coa-
lities poogt te verhinderen, in de inlijving
van vreemde elementen een verzwakking der
eigen natie ziet. Maar kan men een ge
welddadige gebiedsuitbreiding" plotseling
rechtvaardig en voordeelig achten, kan men
een v-ersterking onzer nationale eenheid en
een verbetering onzer toekomstige politiek
ervan verwachten, wanneer men even te vo-
ren van tegenovergestelde meening was?
Dat is een te curieuse staatkunde, die om
den tegenstander te straffen en_ uit een
oogpunt van kracht een eisch steit, waar-
va-n de schadelijkheid niet twijfelachtig
schijnt."
En nu schijnt het, dat er een actie op
touw is gezet, om ten minste in het Oosten,
en wellicht ook in het Westen, zeer posi-
tieve gewelddadige gebiedsuitbreidingen te
ondernemen.
Sedert eenige dagen heerscht te Berlijn
dan ook een geest van crisis. Er worden con-
ferenties gehouden en men spreekt van een
nieuwen koers. Alduitschers en militaristen
willen Von Kiihlmann ten val brengen, en
met hem Von Herding. En dit alles om een
program van annexaties in Oost en West te
kunnen opstellen. Het denkbeeld van een
Poolsche unie met Oostenrijk verbleekt en
maakt plaats voor dat van een nieuwe ver-
deeiing van Polen. De militairen eischen be-
veiliging der grens, en willen daarvoor Rus
sische provincies voegen bij Pruisen, waar-
door twee millioen Polen en eenige honderd-
duizenden Littauers worden gevoegd bij
de vreemde volken die reeds in Pruisen zijn.
Zouden zulke plannen bestaan en ver-
wezenlijkt worden, dan zouden daaruit ern
stige quaesties ontstaan. Dit zou, zegt Vor-
warts,' wijzen op een^fundamenteele wijzi-
ging onzer politieke toestanden, die niet
zon-der i-nvloed kan zijn op de werklieden-
klasse, welke over korter of langer tijd voor
de noodzakelijkheid van -ernstige besluiten
zou wordeij gesteld.
Maar uif dit alles blijkt, dat een toe
stand van diepe politieke onzekerheid en
verwarring is ontstakn, ditmaal door het
optreden 'der militairen en pangermanen,
die den vrede in gevaar brengen.
Doch de Rijksdag heeft zich eens uitge
sproken tegen een politiek van annexaties
en oorlogsschattingen, en het is.niet d-enk-
.baar, dat deze even gemakkelijk van mee-
nig zal veradnneren, als staatsl-eiden dat
schijnen te doen.
DE VREDESONDERHANDELINGEN
TE BREST-LIT0WSK.
De op 11 Januari geconstiiueerde com
missie voor de territoriale vraagstukken
hield op 11 en 12 dezer drie zittingen.
Hierop werd vastgesteld, dat in de eerste
plaats in het vredesverdiag de beeindiging
van den oorlogsto-estand zal worden -opge-
nomen.
Trotzk'i had bezwaren tegen de woorden
„dat bei-de partijen voortaan in vred e.n
vriendschap zullen leven". Hij v/-s van
meening, dat deze decoratieve uitd.ukking
niet den vorm der betrekkingen aangeeft,
zooals die in de toekomst tusschen Rusland
en Duitschland en Oostenriik zullen be
staan. Hij hoopte, dat geheel andere zaken
de betrekkingen tusschen deze volkeren
zouden belnvloeden.
Hierna was de behandeling over dit punt
afgploopen.
Over de vraag betreffende de ontruiming
van het bezette gebied kwam men overeen,
deze primcipieel, op -den grondslag van te-
gemoetkom-ing te behandelen. Eerst werd
ook ter sprake gebracht Perzie, doch daar
Perz-ie een neutrale staat is, werd deze
kwestie als afgeloopen beschouwd. Rus
land verplichtte zich echter zoo spoedig
mogelijk Perzie te ontruimen.
De beraadslaging over het fijdstip van
de ontruiming, dat Duitschland vastknoopt
aan de Russische demobilisatie, werd ver-
daagd, daar Trotzki de ontruiming tegelijk
met de wederzijdsche demobilisatie wilde
doen plaats hebben.
Vervolgens werd de .vraag behandeld,
welk dee! van de gebieden ontruimd moet
worden. Duitschland verklaart, dat de ont
ruiming slechts betrekking heeft op gebie
den, welke nog deel uitmaken van het
staatsgebied van die macht, waarmee vrede
gesloten wordt.
Von Kuhimann hield, wat het zelfbe-
schikkimgsrecht betreft, staande, dat in een
deel van het door d-e Duitschers bezette
gebied de lichamen, die het volk vertegen
woordigen, hun zelfbeschikkingsrecht in
dezen zin hebben uitgeoefend, -dat zij zich
van Rusland hebben afgescheiden.
Volgens Duitsche opvatting is hierdoor
duidelijk getoond, dat deze gebieden niet
meer aan Rusland behooren. Trotzki hield
vast aan het zelfbestemmingsrecht en wees
de Duitsche overtuiging van d^ hand. Dc
volketen moeten zelf de beslissing nemen.
Hierna volgde een theoretisch debat
over de vraag, onder welke omstandighe
den en op welk fijdstip een nieuwe staat,
welke zich van een der -overheerschende
staten afzondert, ontstaat.
Von Kuhimann wees er op, dat de Rus
sische regeering -de zelfstandigheid van
Finland en van de Oekraine heeft erkend,
niet volgens de door Trotzki ontwikkelde
beginselen.
Trotzki antwoordde, dat Finland en de
.Oekraine niet bezet zijn door vreemde troe
pen en zich duidelijk voor zelfstandigheid
hebben uitgesproken.
Het debat liep verder over de vraag of
de huidige vertegenwoordiging in het be
zette gebied den volkswil uitdrukt. V-on
Kuhimann en Von Czernin wezen er op,
dat zij in December den indruk hadden ge-
kregen, dat de Russische delegatie geneigd
zou zijn deze Vraag bevest-igend te beant-
woorden.
In den loop van de onderhandelingen te
Brest-Litowsk, verklaar-de generaal Hoff
mann, dat de Russische delegatie sprak als-
of de Russen overwinnaars waren en dat zij
de voorwaarden dic-teeren konden. Hij ver-
zocht rekening te houden met het feit, dat
het zegevierende Duitsche leger op Russiscli
gebied staat.
Voorts stelde hij vast, dat de Russische
delegatie voor de bezette gebieden de toe-
passing van het zelfbeschikkingsrecht der
volken eischt op een wijze en in een om-
vang, die haar regeering in het eigen land
niet toepast.
Als voorbeeld wees generaal Hoffmann
op het volgende: In den nacht van 30 op
31 December werd het eerste Wit-Russische
congres te Minsk, dat het zelfbeschikkings
recht der volken wenschte toe te passen,
door bajonetten en machinegeweren uiteen-
gedreven. Toen de Oekraine het zelfbe
schikkingsrecht toepaste, stelde de Peters-
burgsche regeering haar een ultimatum en
beproefde haar wil met wapengeweld door
te zetten.
NIEUW DUITSCH OFFENSIEF BIJ*
VERDUN VERWACHT.
De Matin meldt: Een vooraanstaande,
hooggeplaatste persoon, die zes dagen ge-
leden uit Berlijn vertrok, verklaarde, dat
de Duitschers aan den vooravond staan van
een uiterst hevig en laatste offensief, opge-
drongen door den generalem staf, die al-
machtig is sedert de afsluiting van den wa-
penstilstand in het Oosten.
De aanval zal bij Verdun plaats hebben,
en moet een revanche brengen aan den
kroQnprins, terwiji er een grootsch opgezet
ontlastiingsoffeqsief in de richting van Ca
lais zal .plaats vinden. De aanval zal met
een overdaad van verschillende middelen
worden ondernomen en met een reserve van
een twintigtal divisies, wier geest en toe
stand echter niet zeer bevredigend zijn, en
loskomen, zoodra de gesteldheid van het-
weder en van het terrein zulks mogelijk ma-
ken.
De persoon in kwestie voegde hieraan
toe, dat -de uiterlijke kracht, welke d-e
Duitsche oorlogsmachine nog lijkt te be-
zitten, slechts schijn is. Naar zijn vaste
overtuiging zal een totaie ineenstorting 'vol-
gen op de allereers-te militaire teleurstelling,
en dan zullen de ontzagwekkende massa's
van leger en volk rekenschap vragen aan
hen, die verantwoordelijk zijn.
Nog eenige maanden volharding en de
Entente zal -den duurzamen vrede verkregen
hebben, dien zij nastreeft.
Onze zegsman herhaalde, dat de grond-
slagen van het geheele gebouw der Ger-
maansche coalitie te Berlijn nog steeds be-
rusten op den wil van slechts enkele per-
sonen.
ENGELSCHE TORPEDOJAGER VERGAAN
De Engeische ndmiraliteit meldt, dat dc
torpedojager ,„Racoon" op 8 Januari gs-
durende een smeeuwstorm voor de ntoordkust
van Ierland -op de rotsen liep en dienten-
gevolge met de geheele bemanning zonk.
Er zijn 22 lijken opgevischt.
De „Racoon" had een bemanning van 96
koppen.
BESPREKINGEN TE BERLIJN OVER DE
MILITAIRE EN POLITIEKE LEIDING.
De fieri. Ztg." deelt heU volgende
mede:
Er worden belangrijke politieke be
sprekingen gehouden tusschen het oppeijste
legercommando en het civiele rijksbestuur.
De inleiding daarbo-e vormde het onder-
ho-ud dat de kroonprins Zaterdag met den
keizer had; ook Hindenburg, Ludendorf en
andere invloedrijke .personen confereerden
druk.
Het gewichtigste was echter de conferen-
tie, die Zondagmiddag plaals vond, waar-
aan het opperste legercommando en derijks-
kanselier deelnamen.
Het resultaat daarvan zal Maandag een
punt van bespreking uitmaken op de bij-
eenkomst met den keizer, waarbij alien, die
bij de aangelegenheid betrokken zijn, zul
len deelnemen.
In den loop de/er week zal de rijkskan-
selier, volgens de „Berl. Ztg.", minstens twee
redevoeringen houden, e6n in de hoofdeom-
missie van den Rijksdag over de buiten-
landsche politiek, en ecuin het Heoren-
huis over de binnenlandsche politiek van
Pruisen. Op welken diag dit geschieden zal,
is nog niet bepaald; waarschijnlijk Woens-
dag.
De rijkskans-elier zal uitvoerig antwoor
den op de redevoeringen van de ieidende
staatslieden der Entente-me^endheden en
tevens verkhiringen afleggen op nog te ver-
wacliten declaraiies van deze zijde.
Dinsdag zal von Herding in het Ileeren-
huis het wo-ord voeren en zich daar als
Pruisisch minister-president voorstellen.
Men neeml aan, dat hij bij deze gelegent-
heid zal ingaan op haii^ende kweslies, de
Pruisische binnenlandsche politiek rakende,
ofschoon liet Huis zich eerst veel later met
ideze zaalt zal bezig houden.
Een van de vo-ornaamste kwesties van
de Pruisische binnenlandsche politiek is de
ki esrech th-er v or ming
Vhlgens het „Berl. Tbl." pogen de eon-
servatieven en nalionaal-liberulen in de
hoofdoommissie de heele kiesrecht-Iiervor-
ming op de lange baan te schuiven.
SPERVUUR.
De //Daily Chronicle" geeft de volgende
beschrjj »ing van de toeb*reidselen voor een
bombardement met zware kanonnen.
//Zij die nooit het oogenblik hebben af-
gewacbt waarop een zwaar spervuar zal
geopend worden, of waarop bet bevel zal
worden gegeven om uit de loopgraven te
komen en tot den aanral over te gaan,
weten niet wat tijd beteokenteen minuut
kan soma een eeuwigheid zijn.
//Over een minuut beginnen Ik dacht
eenige seconden aan de ever de geheele aarde
verspreide gezinnen welke dien dag een
verlies louden lijden. Toen keerde ik mij
naar den zwarten weg, die naar bet Westen
leidt, wetend dat acbter de heroverde heuvel-
reeksen acbter mij, en ook nog verder weg
de kanonniers wachtten tot de paar laatste
oogenblik ken zouden verstreken zjjn.
De minuut was om, en toeD ik mij ge-
reed maakte om het sein te geven om het
vuur te openen, dreunde de grond reeds
do®r bet begiDnende spervuur. Groote
speervorsaige vlammen spoten uit de
kanonnen en de lucht werd gescheurd door
de ontbrandingen, die de gran&ten naar
den vgand heen joegen. De nacbt was
niet donker meer, want aan alle zjjden
donderden de kanonnen en licbtten de
vlammen op.
Om mjj heen zongeD de veldstukken een
oorverdoovenden discant bij den diepen dia
pason der zware kanonnen. Mijlen ver was
de streek een arsanaal, waaruit geweldige
projectielen onopboudelgk naar bun doel
werdon geslingerd.
Enkele minuten lang slmgerde onze
opeengehoopte en gecoacentreerde artilleria
verderf en vernieling in den eersten stand:
vervolgens, precies op het juiste oogenblik
werd het vuur iets verder weg gerieht, en
weder gat ik bet sigaaal. Een kfeine
draai aan bet ricbttoestel, waardoor de
projectielen wat verder zouden neerkomen,
en ons deel van den stalen muur acbter
welke onze iDfanterie *ptrok, was eeniga-
zins verder geschoven.
Maar nu bad zich door al dat lawaai
heen een nieuw geluid doen hooren en
kwamen de bekende klanken van de Duit
sche .whizzbaugs" (77 mm.), zijne 42 mm.
en 59 mm. soms ook een 200 mm. er
tusschen dot^r het tumult versterken.
De modder achter, die zoozeer onse vyand
was, toen wy de stukken in po»itie bracbten
of munitie aanvoerden, verminderde nu de
uitwerking van bet vijandelyk vuur belang-
ryk.
Wy hadden byna een half uur gevuurd
en in het Oosten kleurde een rozeroode
zonsopgang de wolken toen ik bemerkte
dat een van de kanonnen niet werkte.
»Wat is er met kanon No. 2 vroeg ik,
ttrwyl ik mij door de modder naar bet stuk
heeD werkte.
*Mijn ha»d," zei de kanonnier, //is beklemd
geraakt tusschen bet stuk en bet affuit, sir
en ik kan haar niet loskrijgen," was het
antwoord.
Het was duidelijk dat twee van zijne
vingers ernstig bescbadigd waren en dat bij
zyn hand niet kon terugtrekken yoor het
stuk weer afgevunrd werd. Kalm stelde
de kanonnier weder het stuk en toen bet
afgevuurd werd trok hij de gewonde hand
terug. Ik vroeg hem of hy niet naar de
verbandplaats wilde gaan, maar kreeg een
antwoord, dat den geest der artilleristen
iypeert
z/Maak u maar niet bezorgd ik kan bet
nog best klaarspelen".
TER NEUZEN, 16 Januari 1917.
Een ontploffing
Hedenmorgen ongeveer kwart over 5 werd
hier een betrekkelijk zwaren slag waarge-
nomen. Naar onze correspondent uit Bors-
sele meldt, is aldaar een mijn gesprongen.
De aan den Margarethapolder aangespoelde
mijn.
Omtrent de Maandag bij den Margaretha
polder gesignaleerde mijn vernemen wij, dat
naar aanleiding van het aan de militaire au-
toriteiten gezonden bericht een vaartuig der
marine herwaarts kwam, doch na even in de
Schelde beoosten Ter Neuzen te hebben
rondgevaren weer onverrichterzake vertrok.
Men had geen mijn waargenomen.
Het ais mijn gesignaleerde voorwerp is
echter aangedreven bij dijkpaal 12, achter
de z.g. Batterij. Het is een groote metalen
bol, waarop een deksel, klaarblijkelijk ge
sloten met een moer, terwiji er twee uit
stekende pennen op het deksel zijn, waar
over een kruis is geschilderd.
Het ongeval te Hulst.
Omtrent het ongeval, dem slager K. van T
van Ter Neuzen, aldaar op j.l. Maandag
overkomen, vernemen we nader, dat hij per
rijwiel bij de Gentsche poort twee metspar-
ren gel ad en wagens tegemoet reed. Bij het
passeeren kwam zijn rijwiel in aanlraking met
een der wieldn van den eersten wagen, waar
door Van T. viel en een der wielen van den
voorsten wagen over zijn oor en schouder
reed. Het oor werd bijna geheel van het
hoofd gescheiden en Van T. bleek voorts
ook inwendig gekneusd. De ter hulp ge-
roepen geneesheer achtte overbrenging naar
het Liefdehuis noodzakelijk. Bij het nader
geneeskundig onderzoek bleek, dat twee rife-
ben gebroken zijn en vermoedelijk ook ver
der inwendige kneuzing is ontstaan. Toch
heeH de toestand van onzen stadgenoot voor
zoover te oonstateeren valt geen aanleiding
tot iGhgerustheid.
Uitvoering tooneelgezelschap.
J.l. Maandag werd albier door het tooneel
gezelschap onder directie van den heesr Job.
Bakker de aaqgekondigde opvoiering gegeven
van ,,Shylock, de koopman 'van' Venetie".
Aan deze voorsiellin^ viel een groote be Lang-
stelling ten deel. De bovenzaal van het
cafe „La belle vue" was geheel bezet esi
zoo wel door liet spel der oplredenden als
door de inonteering van het stuk, viel aan
die opvoering algemeen den bijval der opg»-
komenen ten deel.
De bommen op Goes.
Te Goes zijn thans, met het oog op het
bommengevaar, alle lantarens gesiuierd. De
stad is daardoor 's avonds in een Egypti-
sche duisternis gehuld.
Eervol ontslag verleend.
Bij Ivon. besluit is aan J. B. de Beaufort,
op zijn verzoek, met ingamg van 15 dezer,
eervol oulsiag verleend als burgemeasler der
gemeente Goes.
Mijnen in de Wester-Schelde.
Voor de builenhaven van Vlissingen op de
route van de provinciale booten werd Zates--
dag een mijn gevoinden, die door de marine
werd verwijderd.
Een mijn ontploft.
In den nacht van Zaterdag op Zondag
is nabij liet Kruishoofd, gemeente Groede,
aen mijn tegen de zeewering ontploft. Van
de aldaar staande woningen enz. zijn bijna
alle ru.ilen gebroken, ook de daken en tnoge-
lijk ook de gehouwen hebben door de uit
werking geleden; tot zelfs in de gemeente
Groede, \v(Jke op 3 kwartier van dc plaats
verwijderd ligt, zijn nog ruiten gesprongen.
De slag was geweldig, zoodat de bewoners
luren In den omtrek uit hun slaap opge-
schrikt werden.
Ook hier ter stede werd" deze slag ge
boord.
Inwisseling pasmunt.
Als kantoren waar de Nederlandselie pas
munt, mits voior niet minder dan vijftig gul
den voor de zilveren en tien gulden voor de
nikkelen en bronzen, kan worden ingewis-
seld tegen rijksdaalders, guldens en halve
guldens, zijn aangewezen:
a. de Nederlandschc Bank te Amsterdam;
b. de kantoren der betaalmeesters;
c. de navolgende kantoren der directe
betas Lingen en der directe belastingen, in-
voerrechten en accijnzen in Zeeuwsch-Vlaan-
<)eren:
Axel, Hontenisse, Hulst, Ooslburg, Sas rati
Gent, IJzendijke.
Voorts het kantoor der registratie en do-
meinen le Ooslbui^.
Peulvruchten.
Het Bureau voor Mededeelingen inzake
de Voedselvoorziening meldt:
Ten onrechte schijnt men in de meening
te 'verkeeren, dat de vermindering van het
rantsoen peulvruchten tot een halve KG. per
hoofd per 4 weken, van blijvenden aard zal
zijn. Dit is niet zoo. Deze vermindering is
alleen bepaald voor het tijdvak, loopende
van 128 Januari. Zij was noodig om den
achterstand te kunnen inhalen in de afleve-
ring van peulvruchten aan de gemeenten,
welke achterstand ontstaan was door de
moeilijkheden bij het dorschen ondervon-
den als gevolg van gebrek aan stookmate-
riaal voor de dorschmachines en liet dicht-
vriezen der vaart in sommige deelen des
lands.
Het is echter met. de bedoeling het rant
soen te laten op de thans tijdelijk vermin-
derde hoeveelheid. Dez-e tijdelijke vermin
dering komt overigens uit den aard der zaak
ten goede aan de reserve van peulvruchten.
Overigens moge bedacht worden, dat de
uitvoering der Distributiewet een zaak der
gemeenten is, zoodat het kan voorkomen,
dat voldoende hoeveelheden van een be
paald artikel in een gemeente aanwezig
zijn, maar de gemeentelijke distribute re-
denen meent te hebben om ze nog niet ter
beschikking harer ingezetenen te stellen.
Ook met de peulvruchten'is dit hier en daar
het geval geweest en komt het wellicht nog
voor.
HOEK.
Tengevolge der overdrukke werkzaam-
heden, welke de distribute meebrengt, is
het distributiebureau, dat aanvankelijk ten
gemeentehpize was gevestigd, verplaatst in
een daarnaast gelegen pand en is met de
leiding daarvan belast de heer W. C. van
Petegem alhier.
Het bureau zal voortaan voor het publiek
geopend zijn 's morgens van 912 ure en
's middags van 1 tot 5 ure; des Zaterdags
van 912 ure.
AXEL.
Dinsdag werd alhier door den notaris
Diegmans ten huize van den heer J. E. Blan-
saart en ten verzoeke van mej. en wed.
Erven J. J. Claessens, geveild een woon-
en winkelhuis, staande aan de Weststraat.
Kooper werd de firma L. van Waesber-
ghe—Janssens, bankiers te Hulst, voor de
som van 3050,
Een vlasbeurs.
Zaterdag is door eenige vlashandelaren
te Axel het initiatief genomen tot het hou
den van een vlasbeurs.
Waren tot heden toe de handelaars in
genoemd artikel gedwongen met hun waar
naar de Rotterdamsche beurs te gaan, thans
wordt gepoogd daarin verandering te bren
gen. Men zal schrijft de Ax. Crt.
trachten de Rotterdammers hier te krijgen.
In velerlei opzicht zou het welslagen van
een vlasbeurs alhier onze gemeente ten
CToede komen. De handelaars uit deze
streek concentreeren zich natuurlijk naar
Axel, dat toch nog altijd het brandpunt van
den vlashandel in Zeeuwsch-Vlaanderen,
zoo niet voor geheel Zeeland is geweest.
Bovendien hebben voortaan niet alleen de
groothandelaars gelegenheid hun ylas te
koop te stellen, maar kunnen ook de k'ei"
nere vlaskoopers dit doen,_ die tot heden
voor hunne betrekkelijk kleine partijen, met
de reis- en verblijfkosften naar Rotterdam
konden wagen, en alzoo afhankelijk waren
van de groothandelaars, die dan hunne par-
tiitjes opkochten en meenamen. Een ander
groot voordeel is, dat nu het vlas direct bij
levering betaald kan worden.
