ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
No. 6587.
Dinsdag 25 September 1917.
57e Jaargang.
i
De Oorlog.
ABDNNEMENT:
ADVERTENTlfiN
BESSENSAP.
Telefoon 33.
Bit BlaS TsrgGfeijnt MaanSag-, WoaasSag- en VrySagayond, nitgezonderd op Feestdagen, bij de Firma P. J. YAH DE 8ANDE te Ter Nenzen.
BINNLNLAND.
Volksfeesten te Ter Neuzen.
ht 3 maanden binnen de stad 1.—Franco per post voor Nederland 1.10.
|i] vooruitbetalingvoor Belgie 1.40, voor Ned.-Indie en Amerika /1.65,
overig Buitenland s4-.
abonneert zich bij'de Uitgeefster, of buiten Ter Neuzen ook bij alle
Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievenbushouders.
Van 1 tot 4 regels 0,40, Voor elken regel meer 0.10,
Bij direst© opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt d&
prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters en cliche's worden naar plaatsruimte berekend.
Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tarief.
Inzending van advertentien voor 1 lilts* op den dag der uitgave.
Burgemeester en Wethouders van TER
NEUZEN maken bekend, ingevolge circ.
No. 25446:
a. de aflevering en het daarmede ver-
band houdend vervoer van bessensap
met een extractgehalte van minder
dan 8 ®/0 is verboden
b. voor bessensap met een extractge
halte van 8 °t meer worden
vastgesteld de volgende maximum-
prjjzen
Prjjs van 1/1 flesch bessensap door den
fabrikant franco laatste spoor of veer af
te leveren aan
den winkelier/0,38
idem van 1/3 flesch0,20
pr^svan 1/1 fleschvoordenconsament n 0,45
h n V2 n n n n 0.23
Ais staangeld voor de flesch mag door
den verkooper ten hoogste 8 cent worden
berekend, welk bedrag bp franco teruggave
moet worden gerestitueerd.
De winkelier zal a/d consument geen
kosten van thuisbezorging in rekening
mogen brengen of hem den aankoop van
andere artikelen als voorwaarde opleggen.
Ter Neuzen, 21 Sept. 1917.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. HU1ZINGA, Burgemeester.
L. WABEKE, Secretaris.
Uitbreiding der distributiemaatregelen.
Iu de rede, waarmee Minister Cort v. d.
Linden uit naam der Koningin de zitting
der Staten-Generaal opende is medege-
deeld dat maatregeien om den meest drin
genden nood van ons volk te voorzien,
weldra aan de Staten-Generaal zullen
worden voorgesteld.
In verband hiermede verneemt de 0. Crt.
dat hierbij gedoeld wordt op eene uitbrei
ding van de distribute, waardoor dan ook
voor de komende periods aanmerkeljjk hoo-
gere sommen zullen noodig zijn dan voor de
maanden die achter ons liggen. Naar ver-
luidt, is aan het departement van Land-
bouw, Njjverheid en Handel reeds gerui-
men tjjd in voorbereiding een wetsontwerp
waarbjj belangrijk boogere bedragen voor
de levensmiddelenvoorziening in het laat
ste kwartaal van 1917 en voor het jaar
1918 worden aangevraagd. De verschjjning
van dit wetsontwerp kan spoedig worden
tegemoet gezien. Niet alleen zal meer
geld noodig zijn voor de verschillende arti
kelen, welke reeds thans onder de distri
bute fallen, en zal ook met de verstrekking
van schoenen en klompen veel geld ge-
moeid zijn, maar bovendien zijn nieuwe
maatregeien in voorbereiding ten opzichte
van de distribute van vet. Ook zal het
wel tot distributie van rundvleesch moeten
komen, gezien het feit dat de varkensstapel
zoo geweldig inkrimpt tengevolge van het
niet aankomen van veevoeder. Of ook melk
zal worden gedistribueerd, staat nog niet
vast. Wel kan voorspeld worden dat de
melkprijs in den komenden winter zal sty-
gen. Wij hoorden een maximumprijs van
15 cent per liter noemen. Maar daartegen-
over staat, dat het in de bedoeling ljgt,
op ruimer schaal dan thans melk beschik-
baar te stellen tegen den prijs van 11 cent
per liter voor zieken, zwakken en kinderen.
Duurte-toeslag rijkspersoneel.
Naar aan de N. R. Ort. wordt bericht,
zal de dnurtebjjslag roor het rijkspersoneel
worden uitgestrekt tot inkomens van f 4000.
Onze kolenvoorziening.
Naar aan het Hbl. werd medegedeeld,
zouden de Engelsche kolen in Nederland
kunnen geleverd worden tegen een prijs
die zeker Diet hooger is dan 50, zelfs
zou er geen reden zjjn om aan te nemen,
dat de prijs niet f 25 zou kunnen zijn,
inclusief vracht en assurantie.
Dit Ijjkt erg mooi, doch men zal nog
wel zoo ver niet zijn. Om tot die prijzen
te kunnen dalen, zou de vracht en assu
rantie aanzienljjk lager moeten worden en
dit is niet te verkrijgen dan door mede-
werking van Duitschland, dat onze kolen-
sehepen voor de vaart naar Engeland eene
▼eilige route zou moeten laton, zonder ge-
vaar om getorpedeerd te worden. Bespre-
kingen daarover worden reeds gevoerd.
Brood in cafe's.
Het Bureau voor Mededeelingen in zake
de voedselvoorziening herinnert er aan, dat,
met het oog op de schaarschte aan brood-
koren, het verstrekken van brood bjj de
maaitjjden in de cafe's en restaurants ver
boden is. Het is volstrekt noodig, dat aan
dit verbod de hand worde gehouden en het
publiek kan daartoe zelf krachtig mede-
werken, wanneer het, indien prijs wordt
gesteld op brood bjj den maaltijd, zelf wat
brood of beschuit medebrengt.
Boter genoeg!
Door tal van huismoeders wordt gevreesd,
dat er in den a. s. winter niet voldoende
boter zal aanwezig zijn, zoodat op groote
schaal boter wordt ingeslagen, die z. g. wordt
,/ingemaakt".
Naar wij uit de beste bron vernemen
bestaat er echter geen reden tot ongerust-
heid, dat men in de wintermaanden gebrek
aan boter zal hebben. Immers van Regee-
ringswege is thans reeds niet minder dan
2,400.000 E.G. inmaakboter in koelhuizen
opgeslagen. (H. Crt.)
Het spoorwegverkeer.
Vrijdagmorgen is, naar het N. v. d. D.
meldt, besloten, met ingang van Woensdag
a.s. het goederenvervoer op de spoorwegen
telkens des Woensdags geheel stil te zetten.
Kolenschaarschte.
Vanwege de Rijkskolendistributie is, naar
het Hbl. meldt, aan ondernemers van passa-
giersbootdiensten aangezegd, dat des Zon-
dags niet meer gevaren mag worden. Voor
gister was nog een beperkte dienst toege-
staan, maar volgende Zondagen zullen alle
diensten moeten vervallen.
De directies van ondernemingen, welker
booten niet aan spoorlijnen liggende plaat-
sen aandoen, stellen pogingen in het werk
om voor haar booten ee'n beperkten Zon-
dagsdienst te mogen behouden.
Engelsche en Duitsche krtjgsgevangenen.
De Regeering heeft er na onderhandelin-
gen hier te lande met vertegenwoordigers
van de Young Man Christian Society in toe-
gestemd, dat deze vereeniging ten behoeve
van de uit Duitschland hier komende En
gelsche krijgsgevangenen cantines inricht
met lees-, rook- en secretariezalen, evenals
die in Zwitserland te Murren, Chateau
d'Oeux en Levsin ingericht werden. Intus-
schen bleek het benoodigde voor de inrich-
ting en proviandeering hier of niet verkrijg-
baar, of veel fe kostbaar, zoodat alles uit
Engeland zal moeten worden aangevoerd.
Voor de Duitschers zal Duitschland waar-
schijnlijk barakken in de buurt van Apel-
doorn laten bouwen. Voor de Engelschen
werd o.a. met het Zeebad Scheveningen on-
derhandeld, dat slechts het Grand Hotel
daarvoor beschikbaar wilde stellen. Enge
land zou voor de verwarming zorg dragen.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
In Vlaanderen heeft de toestand, die na
den aanval van de Engelschen ten O. van
Yperen was ontstaan, geen noemenswaar-
dige veranderingen ondergaan.
De Duitschers hebben schrijft de N.
R. Crt. in hun officieel bericht den on-
dervonden tegenslag ten naaste bij toege-
geven, door te zeggen dat ten N.-W. van
den weg Yperen-Meenen een deel van het
terrein in's vijands handen is gebleven. Dat
is het terrein van het Glencorsebosch, de
Nonnebosschen en de Westelijke rand van
het Polygoonbosch van Zonnebeke met het
gehucht Veldhoek. Van Zevenkote, even-
eens niet meer dan een vlek, reppen zij niet.
„De in de strijdzone liggende plaatsen zijn
alle in ons bezit", zegt het Duitsche bericht.
Onder plaatsen moet men hier blijkbaar op
zijn minst dorpen verstaan, zooals Zonne
beke en Passchendaele, die echter een heel
eind achter het aangevallen front liggen en,
volgens de voorstelling der Engelschen,
Donderdag geen aanvalsdoelen van hun in-
fanterie waren.
De verwachte tegenaanvallen van de
Duitschers zijn dadelijk met groote hevig-
heid los gekomen, maar hebben hun, vol
gens Haig, slechts zware verliezen en geen
enkel voordeel gebracht. De uitkomst van
den aanval is dan, dat op de bolronde
bocht, die het Engelsche front tusschen
Driegrachten en Veldhoek maakt, ten N.-O.
en vlak ten O. van Yperen een paar bultjes
van niet al te grooten omvang zijn geko
men. Maar in die buiten lagen buitenge-
woon sterke stellingen, waar de Duitschers
zooveel manschappeh hadden samenge-
trokken, dat er volgens Renter vier op elken
meter kwamen. „De strategische beteeke-
nis der overwinning moet te gelegener tijd
op de ondubbelzinnigste wijze aan den dag
komen Het was een slag ter vermeeste-
ring van beheerschende stellingen", voegt
Reuter eraan toe. Het Duitsche commen-
taar verklaart daartegenover:
„In* het trechterveld en de afweerzones
begon een verbitterde worsteling. Daar al
werd de Engelsche aanvaiskracht geknakt.
Weliswaar wisten Engelsche afdeelingen in
de richting Passchendaele-Getuvelt terrein
te winnen, maar in het kruisvuur der Duit
sche machinegeweren, die eenskiaps overal
in de flank en den rug der Engelschen uit
trechters en nesten opdoken, en het sper-
vuur der Duitsche batterijen liep de Engel
sche aanval ook hier vast. Dadelijk inge-
zette en krachtig uitgevoerde tegenstooten
wierpen de Engelschen in het trechterveld
en de afweerzones terug."
Het is de gewone tegensteliing tusschen
de voorstellingen, die beide partijen in zoo'n
geval geven. Maar uit het feit, dat de En
gelschen meer dan 3000 gevangenen en
eenige kanonnen namen, en uit de opschui-
ving van de frontlijn volgt toch, dat het
voordeel aan Engelsche zijde was.
De Duitschers hebben op het Noordelijke
gedeelte van het Oostelijke ooriogsterrein
van hun kant een nieuw voordeel op de
Russen behaald, dat er meer naar uitziet, of
het verandering in den toestand zal bren
gen. Na den stoot tegen Riga was het
front daar in een bocht met een straal van
ongeveer 60 K.M. achter om die stad heen
komen te loopen. Hetv?ene uiteinde van
dien boog berustte op net strand van de
Golf van Riga bij den mond van het ri-
viertje Melupe, het andere, Zuidelijke uit
einde op Friedrichstadt. Vandaar zette de
linie zich ten Zuiden van de Duna naar Ja-
cobstadt voort, dat totnogtoe in Russisch
bezit was. Nu hebben dc Duitschers, vol
gens hun officieele avondbericht, ten N.W.
van -Jacobstadt, ten Zuiden van de rivier,
een aar.val gedaan, waarbij zij door de
Russisc'he stellingen daar heen zijn gebro-
ken, een stoot dus, die het Russ'sche front
ten Zuiden van de Duna in tweeen heeft
gesneden en de Russen zal nopen ook daar
naar de overzijde van de rivier terug te
trekken. jacobstadt wordt tegelijkeftijd van
links bedreigd en komt nu in een omvat-
ting door den vijand. Het bericht van een
ontruiming van de stad door de Russen zou
dus geen verrassing zijn.
VERKLARING OVER BELGIE.
De Vorwarts( verneemt, dat de rijkskan-
selier a.s. Donderdag in den Rijksdag een
verklaring over Belgie zal afleggen. Naar
het blad verwacht, zal ze, wat den zakelij-
ken inhoud betreft, niet veel verschillen van
het officieuze artikel in de Munchener Neu-
este Nachrichten, behelzend dat Duitsch
land, onder voorwaarde dat zijn tegenstan-
ders ook afsland doen van verovering, be-
reid is de onafhankelijkheid van Belgie te
herstellen.
De Vorwarts hoopt, dat de kanselier niet
zoo onverstandig zal zijn te zeggen ge-
lijk het Miinchensche biad deed dat
Duitschland waarborgen voor de werkelijke
onzijdigheid van Belgie noodig heeft. Bel-
gie's onzijdigheid was tot het uitbreken van
dezen oorlog zoo goed gewaarborgd als
maar mogelijk was. Om ze nog beter te
waarborgen is alleen noodig, dat aan alle
kanten de goede wil voorzit, om ze ook te
ontzien. Indien Engeland, brankrijk en
Duitschland den komenden vrede met zoo
sterke waarborgen omgeven, dat een nieu
we oorlog zoo goed als buitengesloten is,
dan verliest de kwestie van Belgie's onzij
digheid trouwens haar beteekenis en haar
angel.
De Vorwarts constateert ten slotte twee
feiten: le. De Entente, Engeland vooraan
zelfs Ramsay Macdonald eischt volko-
men herstel der onafhankelijkheid van Bel
gie; 2e. Geheel Duitschland eischt behoud
van Elzas-Lotharingen; zelfs Karl Lieb-
knecht zou, als hij morgen rijkskanselier
werd, den eisch van Frankrijk tot „desan-
nexatie van E.-L. moeten af>vijzen.
Men moet zich van weerskanten dus dui-
delijk maken, dat er, tenzij deze eischen
worden vervuld, geen sprake kan zijn van
een vrede door vergelijk, docli slechts van
een overwinning van de eene groep op de
andere in een reddeloos vernietigde en uit-
geputte wereld.
EEN NIEUWE ONTHULLING VAN
LANSING.
De Amerikaansche staatssecretaris Lan
sing heeft groote sensatie teweeggebracht
door de publicatie van een telegram, dat
door den vroegeren Duitschen gezant in
Amerika, graaf Bernstorff, naar Berlijn
was gezonden, eenigen tijd voor hel afbre-
ken der diplomatieke betrekkingen tus
schen de Vereenigde Staten en Duitsch
land, Het telegram luidde als volgt: ,,Ik
verzoek machtiging een som uit te beta-
ien tot 50.000 dollars, om evenals bij vori-
ge gelegenheden invloed op het Congres
uit te oefenen door middel van de orga-
nisatie, welke u bekend is en waardoor
misschien de oorlog verhinderd kan wor
den. In vorengenoemde.. omstandigheden
is een openlijke en officieele Duitsche ver
klaring ten gunste van IeUand zeer aan te
bevelen, ten einde den steun te verwerven
van de lner gevestigde invloedrijke Ieren."
Het telegram van Bernstorff, dat den
22en Januari j.l. was verzonden, is naar
men geiooft overgebracht door de
Zweedsche legatie in Washington. Het
Amerikaansche departement van buitenland-
sche zaken verzekert, dat Bernstorff reeds
kennis droeg van het begin van den onbe-
perkten duikbootoorlog drie weken, voordat
deze aangekondigd werd aan de regeering
der Vereenigde Staten, geaurende welken
tijd hij voortdurend verzekerde, dat Duitsch
land verlangde de vriendschappelijke be
trekkingen met de Vereenigde Staten te
handhaven.
Dit is de eerste bekende poging, om het
Amerikaansche Congres om te koopen, wel
ke ooit door een buitenlandsch diplomaat
is ondernomen.
DEPORTATIES IN BELGIE.
De Belgischa regeering heeft, naar Reu
ter meldt bericht ontvaflgen, dat gedurende
de drie laatste weken een groot deel der
burgerbevolking van Brugge is weggevoerd
voor het verrichten van militaire werk-
zaamheden achter het Duitsche front.
Uit alle bejichten, die vau over de grens
komen, biijkt, dat sedert twee maanden de
burgerbevolking uit de streek bij het Duit
sche front in Vlaanderen geleidelijk is ge-
evacueerd. Slechts de mannen, die genood-
zaakt werden voor het leger te werken,
zijn in dat gebied gehouden.
TEB NEUZEN, 24 Sept. 1917.
Het weerbericht van het meteorolo-
giscn instituut te De Bildt van heden luidt
als volgt
Boogste barometerstand onder 770 Zuid-
Duitschland.
Laagste barometerstand 751.8 Haparanda.
Verwachting tot den avond van 25 Sept.
Aanvankeljjk zwakke tot matige zuide
lijke tot westelijke wind, nevelig tot half
bewolkt, weinig of geen regen, zelfde
temperatuur.
Vrijdag werden de volksfeesten alhier in
den namiddag voortgezet met een vlieger-
wedstrijd. Daarvoor was een flink aantal
deelnemers opgekomen. Trouwens, zij die
de laatste dagen in den vroegen morgen
of des avonds aan de boorden der Schelde
beoosten Ter Neuzen vertoefden, konden
waarcemen, dat er verschillende proeven
werden - genomen met vliegers van allerlei
vorm. Daarbij bleek meermalen dat, moge
het maken van een mooien of een bijzon-
deren vorm van vlieger een kunst is die
meerderen verstaan, dat ze nog niet alle
gescbikt zjjn voor het doel en het ver-
mogen om in het luchtruim cp te stijgen
bij meerderen ontbreekt.
Tegen half drie uur kwamen de deelne
mers en een groot aantal belangstellenden
op de Markt samen en van daar trok men,
voorafgegaan door het Bataljons Muziekkorps
van het 39e L. W. B. I. van Vlissingen,
dat daarvoor reeds was overgekomen, naar
het terrein van den kamp, waarvoor gekozen
was dat tusschen den Leeuwerikkenput en
den Oesterput.
Het woei een mooie bries uit het Westen,
toch®°bleek de wind in de hoogere lagen
nukkig en meerdere vliegers sneuvelden bij
de poging om ze omhoog te krijgen.
Een der eerste vliegers die krachtig
omhoog steeg was het wapen van Ter Neuzen,
doch bij het uitvieren kwam deze in een
stand dat de wind er alle kracht op miste
en de leeuw, die eerst zoo fier met den
sleutel in z'n klauw tegen de baren wor-
stelde, verdween in de golven, om door
de teleurgestelde eigenares er aan Harden
te worden uit opgevischt.
Een clown lapte het beter en hield goed
stand, de Yredesengel had ook moeite om
naar
omhoog te komen, wat bij velen een ver-
gelijking met den wereldkrijg deed rijzen.
Toch werden de aanhoudende pogingen ten
slotte met succes bekroond. Dit doet ook
moed scheppen voor het komea van den
Vredesengel waarnaar millioenen thans met
verlangen uitzien 1 Het Regeeringsvarken
van 250 Kg. ruim voorzien van veel be-
lovende bons kon het Diet ver brengen,
telkeDS als het eenige hoogte bereikt had,
duikelde het. 't Was een goede vergelijking
met de distributie der varkens, voor een
korten tijd duiken ze op, en de andere
week zijn er weer geen varkens meer te
bespeuren.
Een mooi nagebootste soldaat steeg ook
statig omhoog, en leek het ver te zullen
brengen. Hij had daar in de hoogte zeker
geen werk, rukte zich los van z'n koord era
daalde naar de aarde, waar hij in een stuk
land terecht kwam. Een span paarden
voor een ploeg gespannen sloeg door dat
voorval op hoi en naar we vernamen beliep
de ploeg schade.
Een bijzondere vlieger was een dusge-
naamde rotoplane, die zonder staart wordt
opgelaten en een flinke stijgkracht bleek
te bezitten. Een reuzensigaar van het merk
c/Donze" bewees zijn superioriteit.
De lijst zou te lang worden, om alle
vliegers op te sommen. Verschillende van
gewoon model prijkten ten slotte aan lange
koorden. De commissie had geen gemak-
kelijke taak, ona de prijzen toe te kennen.
Toch slaagde zij er zoodanig in, dat naar
ons dacht de deelnemers zeer tevreden
waren. Het werd der commissie ook ge-
makkelijk gemaakt, doordat zij het aantal
prijzen kon vermeerderen.
Met de muziek voorop trok men terug
Ter Neuzen. In de bovenzaal van
het jHotel de Commerce" werden de prjjzen
uitgereikt als volgt
Voor den hoogst staande vliegerle
Max. van Jole, 2e Arie Donze Jz., 3e J.
Meertens Jz., 4e Achille de Vree, 5e Jacob
Verlinde Cz., 6e Izak van Oppe, 7eJohan
Koene.
Voor den mooisten vlieger le de Vredes
engel T. Nolson, 2e het Wapen van Ter
Neuzen Koosje Harte, 3e een vlieger van
mooien vorm Abraham Koene, 4e het Re
geeringsvarken Raimond Nolson, 5e een
mooien vlieger L. van Eck en 6e een dito
P. Nieuwelink.
Nog werd Jae. Dooms en Marcus Jochem
die ook goed hun best hadden gedaan door
de commissie een geldprijsje toegekend.
Voor den origineelsten vlieger werd de
prijs toegekend aan H. van Dijk die met
de vermelde rotoplane had meegedongen^
Des avonds werd in het H Hotel des
Pays-Bas" een druk bezoehte soiree gegeven
door het Ter Neuzensch strijkensemble,
onder leiding van den heer L. Goudstikker,
dat bij verschillende gelegenheden in
Zeeuwsch-Vlaanderen optrad, en een goeden
naam verwierf. Het genoot ditmaal de
medewerking van den heer Dragonetti, een
violist van goeden naam, die we ook reeds
vroeger hier hoorden en die thans ook in
ons land geinterneerd is, en die zich ook
thans weer deed bewonderen.
Voorts werd een soiree-amusante gegeven
door de jonge orkestvereeniging ffGresendo",
directeur de heer J. Bierie Jr. in het cafe
ffLa Belle Vue". De bovenzaal was overvol
en velen moesten teleurgesteld terugkeeren.
De opgekomen hebben daar genoten van de
uitvoering der verschillende muzieknummers,
door het orkest, terwijl een aangename af-
wisseling werd geboden door de verschil
lende voordrachten van den heer Aug. de
Laat, karakter-humorist te Tilburg.
De voordrachten wekten alle algemeene
belangstelling, zeker niet het minst door
de wijze waarop de heer De Laat deze
weet op te dienen en uit de verschillende
uitingen van het publiek bleek ten voile
dat avonden als deze wel in den smaak
vallen.
DE LAATSTE DAG.
Zaterdag was de laatste dag van het feest
aangebroken. In den voormiddag was de
lucht wel een oogenblik dreigend, doch
daar bleef het bjj. Ook deze laatste dag
was voor de volksfeesten gunstig.
Bestond er vrees, dat door de veranderde
en beperkte dienstregeling vaD den stoom-
bootdienst de Zuid-Bevelandsche gezelschap-
pen zouden moeten achterbljjven, deze heb
ben zich niet laten afschrikken. Omstreeks
10 uur arriveerden met de boot uit Hans-
weert de muziekgezelschappen van Kwaden-
damme en Ierseke. Ze trokken met een
opgewekten marsch door de stad en brach-
NEUZENSCHE COURANT