De Oorlog.
Vredesvoorstellen van
CentraSe mogendheden.
Lasidbouwb^rjchten
6EMENGDE BERICHTEN
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Totaal.
Aantal kiezers
871
255
465
1591
Uitgebracht,
645
186
344
1175
Van onwaarde
10
2
3
15
Geldige stemmen
635
184
341
1160
L. J. Geelhoedt
387
75
183
645
A. Wieland
248
109
158
515
Een Concert.
Zooals in ons blad was aangekondigd,
werd j.l. Maandagavond in het gebouw
der R. K. Militairenvereeniging alhier,
een concert gegeven door den heer Louis
van de Sande, van de hofopera te Ber
lijn, met mevrouw Santhagens, sopraan,
en den heer Santhagens als pianist-ac-
compagnateur.
De leden der R. K. militairenvereeni
ging waren in flinken getale opgekomen
om dit buitengewoon concert te aanhoo-
ren, doch ware de uitvoering voor het
publiek toegankelijk geweest, voorzeker
zou het groote gebouw te klein zijn ge-
bleken, daar nu velen, die gaarne den
alhier bekend geworden begaafden zan-
ger, den heer Van de Sande, zouden ge-
hoord hebben, geen toegang kon worden
verleend.
De heer Louis van de Sande heeft de
opgekomenen weder doen genieten van
zijne kraclitvolle stem en bewondering
weten te wekken, om de wijze waarop
hij met zijn krachtig geluid zijne liede-
ren zingt. En hij bleek ditmaal een re
pertoire te hebben gekozen, waarbij zijn
stem ter deeg tot zijn voile recht kwam.
Ook mevrouw Santhagens, sopraan,
uit Den Haag, bleek een begaafde zan-
geres. Ook zij wist het gehoor met ha-
ren zang te boeien.
Bovenal werd genoten van de uitvoe
ring der duo's van mevr. Santhagens en
den heer Van de Sande.
De heer Santhagens bleek een zeer
verdienstelijk pianist en accompagna-
ur.
Dit was eene uitvoering, die wij aan
de mobilisatie en wat daarmedfe samen-
langt, te danken hebben. Deze bracht
den zanger hier. Hij bracht weer het ge-
zelschap van jl. Maandag naar Ter Neu
zen en zoo ontstond de gelegenheid om
in onze eigen stad op het gebied van
zang iets extra's te genieten.
Aan het eind van het concert bracht
de Zeer Eerw. heer Bogefs, als voorzit
ter van de R. K. militairenvereeniging,
dank aan den heer Van de Sande en de
hem vergezellenden, voor het verschafte
genot, en wenschte hem verder succes
toe, nu deze zijn taak weer in het bui-
tenland gaat voortzetten.
SLUISKIL.
Benoeming dijkgraaf en plaatsvervan-
gend dijkgraaf.
In de vergadering van ingelanden van
den Lievenspolder, gehouden op heden,
is benoemd tot dijkgraaf de heer J. Hui-
zinga, en tot plaatsvervangend dijkgraaf
de heer J. Klaassen Azn.
HOEK.
Wat kan er vmet vereende krachten
en een beetje welwillendheid toch veel
goeds tot stand komen! Het hoofd on
zer gemeente ontving ook een verzoek
om steun voor de vreemde kinderen die
in Nederland verzorgd worden. ZEdl.
Achtbare ging er mede tot het Dames-
comite, dat reeds meermalen voor een
goed doel een collecte hield. De dames
hun tijd en krachten te geven. Weldra
gingen ze weer uit, als gewoonlijk twee
aan twee de gemeente door, en in enke-
le dagen hadden zij bijeen, aan gaven
groot en klein, een som van f 242,58.
Een flinke som! Maar geen wonder;
want er is. veel geld onder de menschen.
En 't is toch ook niet gemakkelijk om
zijn beurs gesloten te houden als eriets
gevraagd wordt voor kinderen die naar
den vreemde moeten omdat er thuis
voor hen geen genoegzaam voedsel
meer is. Moge God genadiglijk ons
volk en onze kinderen bewaren voor
zulke toestanden! Maar wie verzekert
ons dat het over ons niet komen zal?
Een woord van hartelijken dank mag
gebracht worden aan alien die hun geld
gaven en een eeresaluut aan de dames
die voor de zooveelste maal hun edel-
moedigheid betoonden.
KLOOSTERZANDE.
Zaterdagnamiddag werd tusschen Tas-
dijk en Kuitaart door den tram een
man aangereden, die op het voetpad
tusschen de trambaan en den sloot
liep.
He man viel omver en werd nadat de
tram, welke zeer langzaam reed, had
stil gehouden in den bagagewagen op-
genomen. Hij had geen letsel bekomen
en kon aan het volgende station reeds
verder gaan.
Het bleek, dat de getroffene meer
dan gewoon aan Bachus geofferd had
en bovendien doofstom was. De machi
nist had de noodige waarschuwings-
seinen gegeven en den gang van de
machine zooveel mogelijk vertraagd,
zoodat het personeel geen verwijt treft.
(Zel.)
Tengevolge van den opmarsch in Wala-
chiije is er schrijft liet Alg. Hbl. van
een geveclilsactie in dat gebied niet veel
srfake. De berichten van Duitsche en Oos-
ieiirijksche zijde spreken bovendien van
voortdurende regens, onbegaanbare wegen
eif de vernieling van alie bruggen. loch
gdal de opmarsch gergeld voort. De Oos-
tdurijksche troepen hebben ten N. O. van
B'oeeharest de rivier de Jablonitza, endaar-
nipde took den tangs die rivier loopendeu
ispoorweg Tloesli-'l and are i geforceerd. Zij
izijn nu in bet gebied tusschen de lijn Ploesli-
Tandarei en Boezeoe-Braila aangekomen. Op
er&ele purUen boden de(Roemenier& tagcn-
stfend, nmar die werd overwonnen en eenige
■duizenden gevangeiien werden gemaakt.
- De m ceiling in Russische berichten uit-
gesproken, dat bet Roemeensche leger, in
vstserwil van de toegebraclite slagen, ouge-
bi-oken is en dat bet gros van net vekileger
.in tact is gebleven, zoodat de mogelijkneid
em opnieuw ofi'ensief te kunnen optreden is
■avei gebleven sehijnt wel wat heel ophmis-
tisch Wei i een omsingeling van de Roe
meensche strijdmaclit niei voorgekomen;
maar dat is ook wel een zeldzaamheid en
.in dezen oorlog is nog nergens op zulk een
scliaal een insluiting met daarop gevolgde
capitulati© van een g eh eel vijandelijk leger
galukt." Het aantal gevangenen ecliter door
de Duitsche en O/ostenrijksche legers .ge
maakt, gevoegd bij het groote aantal dooden
eU gewonden, hebben liet Roemeensche leger,
dat uit ongeveer 600.000 man bestond, een
tccach Ligen slag toegebracht, en liet is aan
te nem60, dat niet mjeer dan de helft van
het oorspronkelijke leger is overgebleven.
Bovendien is, naar Duitsche berichten mel-
•dai, beLjkp'r IUisland naar Roemenie ge-
zonden leger nutteloos opgeofferd, en liet
Kussiseae oorlogsmateriaal, aan Roemenie
.'fg est aan, grootendeels in liandon der
RuitsclrOostenrijksche legers gevallen.
Yoor die oorlogsverklaring van Roemenie
hifd Bnlgarije een belangrijk deel zijner
tr.oepenmac.hl moeten afzonderen voor de
Bewaking Aan den Donau, over een uitge-
trektheid van 500 K.M. Tbans hebben de
Duitiscb-Oostenrijksch-BuLgaarsche legers in
Moldavie si echts op een frontbreedte van
ongeveer 100 K.M. te strijden. Hierdoor
vs'oixlt niet alleen het Roemeensche leger
opnieuw bedreigd, maar ook de flank van
het Russische leger, dat in de Karpalhen
en in het Zevenbergsche Randgebergtestaat.
ife Rnss.cn, die dit best inzien, stellen 'zich
in, de Karpatheu krachlig te weer. Zij doen
hevige aanvaHen op de Oostenrijksche stel
lingen in de Karpathen, waarop zij sedert
weken bun boofd te pletter liepen, zonder
icc.es. Want de verdedigingslinies derOos-
lejirijksrhe Iroepen zijn, sedert zij onder
Duitsche id ling staan, zoo krachtig ge-
ixyiakl dat at moge hier of daar eens een
loopgraaf of een hoogte worden genomen,
van een doorbraak of een terugdrijving der
Opslenrnkers over een eenigszins belang-
rijken aiVstand geen sprake is.
Waimeer nu de Duitsch-Oostcnrijkscti-
ifulgaarsche legers hun opmarsch in Mol-
davie kunnen voortzetten, op dezelfde wijze
....muu.t uu^m, uil marrs
nog de pass-en in liet Zevenbergsche Rand
gebergte bezelten, op dezelfde wijze terug-
Lrckken a lis de bezeltingen van den Rooden
Torenphs, den Torzbnrger-pas en den Pre-
deal-pas dat moesten doen; en daardoor
worden te 1!nssis'che stellingen in de Kar
patheu dan eveneens onhoudbaar.
Aan liet Westelijk front neemt de arlil-
leiie-aciic in het Sommefront in de laatsle
dagen we icr toe. Ten noorden en ten zui-
dati van de Ancre, bij St. Pierre Yaast.
ten we-I,mi van Peronne en ten oostetn van
Abiaincourt, wobdt hevig de artillerie der
geatlieerden. Doch, uitgezonderd eenige pa-
trouilie-owieruemingen, had geen infanterie-
sactie plaats Evenmin is de strijd krachtig
aan tie oostelijke front, benoorden de Kar
patheu.
En de po gin gen van Sarraiis leger, om
het si: :;.(cs bij Monastir uit te breiden, is
tat nogtoe evenmin geslaagd. Het: Fran-
ische berictii zegt, "dat ook daar de operaues
worsen belemmerd door slecht vveer. Des-
ondanks, zoo meldt het Duitsche bericht,
word een aanval in grooten- stijl onderno-
nien, htsscheu Dobromir en Makovo, die
echter niiglukle op den weerstand van de
D ui Ischl It idgaarsche verdedigers.
Met een enkel wooid dient melding te
worden gemaakt van de geslaagde tweedie
reis vUT de „Dcutsehlandhet handels-
diykschip onder bevel van kapitein Konig,
naar Anierika en terug. Zondagmiddag is
het scliip voor de monden van de Weser
aangekomen De bolsing met de sleepboot,
(tie liet verlrek uit New-Londen vertraag-
de, bad geen ernstige gevolgen voor de
„Beutschlatid". Na een voorspoedige reis
bereikle Jnel sphip Zaterdag de Noordzee en
braclit Maanaag zijn kostbare Lading te
Bremen aan wal. In 16 dagen IiefeTt dus de
,,Deutschlar.d" de reis volbraclft, en on-
dr.nlvs da Etigelsche blokkade opnieuw een
Lading rubber en andere artikelen. die in
Duitschland erg noodig zijn, aangebrachl.
Uit bet belangwekkende boekje dat kapi
tein Konig na de eerste reis schreef, weten
wij, dat zulk een duikboot-reis niet zonder
gevaren i.-> Hot mag een schitterende pres-
ta(ie worden .gciioemd van den kapitein en
zijn equipage, die voor de tweede maal het
iduikscdiip door den Atlantischen Oceaan en
terug br'n iiten, -zonder dat liet ten prooi
wend van de jgolven of van de op hem
jacht makende vloten.
GRIEKENLAND.
Volgens de Es,t heeft de Grieksche gezant
te Sofia, lie lan,gen tijd zonder jnstructies
van zijn regeering was geweest, thans o[>-
dracht gekrfegen, de Bulgaarsche regeering
te verzekeren „dat Griekenland, evenals tot
dusverre, ook voortaan onzijdig denkt te
blijven en zijn neutraliteit zoo noodig met-
tei'daad zal handhaven. Griekenland is niet
van zins, den druk der entente en de schen--
dicg der sonvereiniteit van liet land langer
te dulden D/e regeering zal mitsdien geen
cnkelen inieuwen eisch der geatlieerden in-
willjgen."
De Grieksche regeering heeft deze instruc-
b'es ook ian hare gezanten bij de midden-
n'Jlven gezonden. Deze gezanten hebben
voorts aniotefifke berichten gekregen, naar
Luid waarvan die spanning in Griekenland zoo
groot is, dat een gewelddadage ontknooping
le wachten is, als de entente bij liaar uit-
dagende liouding volhardt.
BEKLIJN NA DE INNEMING VAN
BOECHAREST.
Sedert Woensdagavond, zoo seint het bu
reau Norden a.d. 7 i')ec., verkeert Berlijn in
een vreugderoes. Tegen half negen's avorids
werd de val van Boecljarest door bulletins
bekehd gemaakt en liet bericlit verspreidde
zich als de wina zdo snei over heel Berlijn
tot in de verst afgelegen wijken.
Onmiddellijk begon een ware volksver-
huizing uit de voorsteden naar het centrum
van de stad om bijzonderheden tc vememen
en de eeresclioten. in den Lustgarten tegen-
over het „Schloss" bij te wonen. Er heersch-
te een vroolijke opgewondenheid, zooalsmen
die in lang niel gekend had en die zoover
ging, dat wikl-vreemde menschen elkander
het bericht toeriepen met verzoek het ver-
der te erspreiden.
In ip'.e 'Schoawburgen werd ae voorstelling
midden in bet spel afgebixiken en werd het
verblijdende bericht verkondigd, waarnr
Stormachtige ovaties losbarstten.
In den Wintergarten"waar een schitte-
rend weldadigheiosfeest van het Berlijnsche
publiek ten bate van de kerstviering voor de
veldtrocpen plaats had, las die opperDevel-
hebber von Kessel persoonlijk 't bericht der
overwinning voor, waarop de tienduizenden
feeslvierendien staande het volkslied zongen.
Dqnderdagofehtend prijkte Berlijn in vlag-
gentooi Elk huis, zelfs in de verst afge
legen voorsteden, was met vlaggen versierd.
In de scholen werden vaderlandsche fees-
ten gehouden waarbij de kiuderen op ae
hooge beteekenis van den dag en op liet
keerpunt van den oorlog werden gewezcn.
Met onbeschrijfelijke spanning wachtmen
op het legerbericht van heden, dat de bij-
zonaerheden zal brengen.
In polilieke kringen alhler ho not men den
val van Boecharest in zeker opzicht voor
zeer gewich tig. aangezien daardoor mogelijk-
heden zich kunnen voordoen, welke tot een
beslissende wending kuiinen leiden. In het
tegenwoordige stadium mag ecliter van de
zaken niet meer worden gezegd.
VEROVERDE STEDEN.
De volgende hoofdsteden en groote steden
zijn in den loop van den oorlog door die
centralen ingenomen: Luiki 7 Aug., Brussel
21 Aug., Antwerpen 9 Oct., Rijssel 13 Oct.
1914; Warschau 5 Aug., Kowno 18 Aug.,
Brest-Litowsk 25 Aug., Grodno 2 Sept., Wil-
na 18 Sept., Belgrado 8 Oct. 1915; Cetinje
13 Jan., Craiova 21 Nov., Boecnarest en
Ploesci 6 Dec. 1916.
Wij ontleenen daaromtrent aan de
N. R. Crt.:
BERLIJN, 12 D«c. (Wolff). (Yoorloopig
bericht). De keizer heeft een legerorder
uitgevaardigd. waarin hij mededeelt, dat Iiij
met de drie bondgenooten vredesvoorstellen
aan den vijand heeft gedaan.
BERLIJN. 12 Dec. CWolff. OXtmiswA
zer luidt als volgt:
Soldalen,
In liet gevoel van de overwinning, die
gij u door uwe jdapperheiid behaald hebt,
hebben ik en de vorsten van de drie ver-
bonden staten den vijand een aanbod tot
den vredc- gedaan.
Of daarmee het doel van de verbondenen
bereikt wordt, blijft daargelaten. Gij moet
verder met Gods hulp legienover den vijand
stand houden en hem verslaan.
Eront hoofdiiwartier, 12 Dec.
WILLEM I. R.
De bovengenoemde order is ook aan de
keizerlijke marine gericht met de navol-
gende keizerlijke aanvullingsorder:
Deze order richt zicli ook aan mijn m(a-
rine. die al hare krachten trouw en met
groote ui'twerking gebruikt heeft diij den
gem eens chappelij ken strijd. Willem I. R.
De rede van den rijkskauselier.
BERLIJN, 12 Dec. (Wolff). Aan de tafel
van den Bondsraad zalen bij de opening van
den Rijk&dag de rijkskanseher, de staats-
secretarissen en de ministers. De tribunes
waren overvol.
De rijkskansciier legde de volgende ver-
klaring af:
Mijne Heeren,
De hoop op spoedige, nieuwe gunstige ge-
beurtenissen te velde was de reden wjiarom
jle Rijksidag niel voor langen tijd is verdaagd,
maar aan den president de gelegenheid ge-
geven is, den dag voor de volgende zitting
le bepalen. Die* hoop is bijna boven ver-
wachting snei vervuld. Ik wit kort zijn;
de dooden spreken!
Roemenie s. meedoen aan den oorlog had
ten doel onze stellingen en die on zer bond
genooten in liet Oosten te vernietigen. Tege-
lijkertijd moest liet groote offensief in het
Weslen ons front doorbreken. en moesten
nieuwe Italiaansche stormaanvallen Ooslen-
rijk-Hongarijc ver 1 ammen.
De toestand was ernstig", doch met Gods
hulp hebben onze dappere troepen een toe-
stand geschapen, die ons vollediger en groo-
ier veiligheid biedt dan ooLt te voren. (Le-
vendige loejuiching.)
Ons westelijk front zegevierl. ondanksden
Roemeenschen veldtocht is met het groo-
lere reserves aan menschen eii materiaal
uilgerust dan ooit te voren. (Bravo's.)
Tegen alle Italiaansche afieidingspogingen
zijn voorzorgen genomen, en terwijl aan
de Somme en op den Ivarst roffelvuur da-
verde, terwijl de Russen aan de Oostgrcns
van Zevenbergen s'tormliepen, heeft maar-
schalk IJindenburg, onze voorbeedeloos ge-
niale leider, met troepen die, wedijverendj
met alle bondgenooten. in den-strijd en op
marsch het onmogelijke liadden gedaan, (le-
vendige toejuiching) geheel West-Walachije
en de vijandelijke hoofdstad vermeesterd (le-
vendige toej uichingenl. En Hindenburg rust
niet, de militaire verrichtingen worden
voortgezet.
Door deze oorlogsdaad is tevens onzeeoo-
nomische toestand, onze voorziening met le-
vensmiddelen beter dan ooit verzekerd. Groo
te voorraden graan en levensmiddelen en
vele andere goederen zijn in Roemenie in
onze lianden gevallen. De balans 'daarvan
wordt opgemaakt.
Ofschoon wij ons zouden hebben moeten
bekrimpen, zouden wij ook met onze eigen
voon-aden zijn uitgekomen, doch thans staat
onze epononiische veiligheid volkomen vast.
(Bravo.
Bij de groote gebeurtenissen te land, slui-
ten zich de heldendadjen van onze duiktioo-
ten aan. (Bravo.)
Aan de vrees voor honger, die onze vijan-
den ons wilder) "ljagen, kminen zij n,u
zelf niet ontkonitAi. (Bravo.)
Na bet eerste oorlogsjaar lreeft de Keizer
zich in een openlijk manifest tot het volk
gewend en het woord gesproken: groote ge
beurtenissen maken oolmooJig en sLalen het
hart. Nooit is onze Keizer, is ons volk van
andere meening geweest. Ook thans niet.
De geniale aanvoering en de heldhaftige
daden onzer troepen hebben grootsclie fei-
Len tot stand gebracht en ook het geloof
onzer vijand en aan onze binnenlandsche uit-
pulting is een misrekening geweest.
Midden in het gewoel van den strijd lieett
de Duitsche Rijksdag een wet op^den vadier-
landschen hulpdienst in liet leven geroe-
pen ,als een nieuw middel vai» verweer.
Aclitei- het strijdendp leger staat liet arbei-
dende volk. (Bravo.)
De reuzenkraclil der natie is werkzaam
voor het eene, gemeenschappelijke doel; niet
een belegerde vesting, zooals onze tegen-
standers zich voorstelden, maar een eens-
gezind, geweldig, good geoixlera leger-
karnp, met onuitputtelijke hulpmiddelen, dat
is het Duitsche rijit. Vast en trouw in het
verbond met onze wapenbroeders onder
Oostenrijksch-Hongaarsche.Turksche en Bul
gaarsche vlag, niet in verwarrmg gebraclit
door de redevQeringen onzer vijanden, die
ons nu eens wereldveroveringsplamien, dan
wanliopige angstkreten naar vreae toedicli-
ten, gaan wij vastbesloten verder, steeds be-
reid ons te verweren en te strijden voor ons
volksbeslaan, voor gen vrije, verzekerde toe-
komst. (Bravo! rechts).
Wij blijven intusschen steeds bereid om
tegen dien prijs onzen vijanden de hand te
reiken voor den vrede, want onze kracht
maakt ons niet doof voor onke verantwoor-
delijkheid voor God, voor liet eigen volk,
voor de menschheid. (Bravo's.) --
Op onze tot nu toe afgelegde verklaringen,
dat wij tot vrede bereid zijn, heeft de vijand
steeds ontwijkend geantwoord. Thans zijn
wij nog een stap verder gegaan.
^Volgens de grondwet rustle den ten Aug.
1914 op den Keizer persoonlijk de moeilijk-
ste beslissing, die een Duitscher ooit te ne-
men heeft gehad, n.l. het bevel tot mobili-
satie, dat hem door de Russische mobilisatie
was afgedwongen. Tijdens ,deze lange, zware
oorlogsjaren heeft den Keizer een" geaachte
iiezield: hoe hij Duitschland na een zege-
vierenden strijd den vrede zou kminen ner-
geven. Niemand kan dit beter getuigen dan
ik, die de geheele verantwoordelijkheia voor
alle regeeringsnanaelingen draag. In net
diepste zedelijke en religieuse plicntsgevoel
jegens zijn volk en jegens de menscnneid
arnt de Keizer thans liet tijdstip voor een
officieele vredesactie gekomen. Z. AI. heeft
mitsdien in \olkomen overeanslemming en
in gemeenschap met zijn hooge bondge
nooten beslotcn, dfen vijandelijken mogend-
A anochtend lieb ik de vertegenwoordigers
der mogen dheden, die onze recti ten in de
vijandelijke staten waarnemen, d. z. de ver
tegenwoordigers van Spanje, de Ver. -Staten
en Zwitserland, een gelijkluidende, aan alle
vijandelijke mogendheden gerichte nota over-
handigd, met verzoek ze door te zenden.
Helzelfde gebeurt vandaag in Ween.en,
Konstantinopel en Sofia. Ook de andere
onzijdige staten en de Paus worden van
onzen stap verwittigd.
De nota luidt als volgt:
..De vreeselijkste strijd dien de geschie-
denis ooit heeft gezien, woodt sedert bijna
2Va jaar in een groot deel der wereld. _Dcze
ramp .die de band van gemeenschappelijke,
duizendjarige beschaving niet heeft kunnen
verhinderen, treft de menschheid in haar
koslbaarste bezit. Zij dreigt den geeste-
Iijken en stoffelijken vooruitgang, die, bij
liet begin der 20e eeuw, de trots van Europa
was. te vernietigen.
Duilscnland, en zijn bondgenooten Oostcn-
rijk-Hongarije, Bulgarije, Turkije liebl>en in
dezen strijd hun onoverwinnelijke kracht
bewezen, en op een, in getalsterkte veel
krachtiger vijand, groote overwiimingen be
haald. Onveranderlijk houden hun linies
stand tegen de herhaalde aanvallen van de
legers hunner tegenstanders. "De jongste
storm loop op den Balkan is snei en zege-
vierend afgeslagen. De laatsle gebeurtenissen
bewijzen, dat hoe lang de oorlog ook moge
duren. onze tegenstand niet gebroken kan
worden. dat integenaeel de geheele to-estand
de verwachting op verder succes recht-
vaardigt.
Ter verdediging van hun bestaan en hunne
nationale onlwikkelingsvrijheid zijn de vier
verbonden mogendneden dostijds gedwongen
naar de wapens te grijpen.
Ook de heldendaden hunner legers,
hebben aaaraan niets veranderdsteeds heb
ben zij vastgenouaen aan de overtuiging,
dat hunne eigen rechten en gegronde aan-
spralien niel in strijd zijn met de rechten
van andere nalies. Zij gaan er niet op uit
hunne tegenstanders te vernietigen of neer
te werpen.
Gedragen door tiel bewustzijn van bun
militaire en economische kracht zijn zij be
reid den hun opggdrongen oorlog zoo nob-
dig" lot het uiterste voort te zetten; maar
(evens zijn zij bezield door den wensch,
verder bloedvergieten te voorkomen en aan
de gruwelen van den oorlog een einde te
maken. Daarom stellen de vier verbonden
mogendheden voor spoedig tot vredesonder-
liandelingen saam te komen. De voorstellen,
die zii voor deze onderhandlelingen doen
en die er op berekend zij'n die eer, het be
staan, en de on twikkelingsvrijheid hunner
volken te verzekeren. vormen naar hunne
overluiging een geschikten grondslag voor
het herstel van een duurzamen vrede. In-
dieiv ondanks dit aanbod om vrede en ver-
zoening lot stand te brengen, de strijd mocht
voorlduren, zijn de vier verbonden mogend
heden bestoten hem tot liet zegevierend ein
de voort te zetten. Zij weigerden echter
p'echtig iedere verantwoordelijkheid daar-
voo-r voor de menschheid |e'n |de geschiedenis.
De K K. Regeering heeft de eer die merie-
deeling voor de verdere overhrenging ter
kennis van Uwe Exc. te brengen, met ver
zoek die aan uwe regeering te willen door-
zenden."
De rijkskanselier vervolgde, na de nota te
hebben voorgelezen
Mijne heeren: In Aug. 1914 hebben onze
vijanden de machtkwestie van den wereld-
oorlog gesteld. Vandaag stellen wij de vrc-
deskwestie der menscliheid" Hoe bet ant-
woord onzer vijanden zal luidcn wachten
wij af met de kalmte, die ons onze uilwen-
dige kracht en de innerlijke kracht van oris
rein, geweten geeft (bravo). Weigeren de
vijanden en willen zij de reusachtige last
van al liet verschrikkelijke dat dan nog
zou moeten volgeu .op zich <nemen, dan zal
lot in de schamelste hut elk Duilsch hart
opnieuw opvlammen in heiligen .toorn tegen
vijanden, die ter wille vail hun vernieligings-
en veroveringsplannen een paaf en perk wil-
den stellen aan den mensclimoord. (bravo
rechts). In een voor de toekomst beslissend
uur hebbeii wij een besluit genomen, Mat ge-
drenkt is met het bioed van honderdduizen-
den onzer zonen fen broeders. die het leven
hebben gelaten voor de veiligheid van het
vaderland Menschelijk verstand en men-
iscbenhand kunnen in dezen volkereaistrijd,
die alle verschrikkingen van het aardscbe
leven, maar ook de grootheid van den men-
schelijken moed en den rnenschelijken wit
op ongefcende wijze heeft onlliukl, het
uiterste niet bereiken. God zal richien! Wij
zullen zonder wees en met opgerichten lioof-
de onzes weegs gaan. vastberaden om le
strijden, doch tot vredc bereid. (tevendige
toej. handgeklap).
Na'de rede van den rijkskanselier sleldle
Spalin (centrum) voor de zitting te verdagen
en den voorzitter te machtigen den Rijks-
dag weer bijeen te roepen.
Basserman (nat. lib.): Na de belangrijke
rede van den kanselier staan wij voor een
zoo verstrekkende daad van de rijksregee-
ring, dat de.gevolgen daarvan thans niet te
overzien zijn. Mijn vrienden verlangen een
liespreking van de rede om ons standpunt
in een verklaring te kenschetsen. Het komt
ons voor dat het gewicht van deze daad|„
die in een gemeenschappelijke nota van ons
slaatshoofd, van onze rijksregeering en van
die onzer bondgenooten is belichaamd, het
wenschelijk maakt ook onzerzijds op het be-
ilang daarvan te wijzen.
Westarp (conservatief): Ook wij achlen
ons verpliclit onze houding ten aanzienvan
deze lioogst belangrijke Itiandeling te bepalen,
hetgeen zoo kan gebeuren, dat liet 't vader
land ten nutte konit..
Ledebour (soc.-dem.): Wij achlen een he-
spreking noodzakelijk omdat de rijksregee-
ring zelf heeft beloofd, dat het volk te ge-
legener tijd vrijheid van m-eeningisuiLing over
de oorlogs- en vredes-oogmerken zal krijgen.
Op dat gebied dient de Ilijksdag liet eerste
woord te liebben.
Het voorstel-Spahn (toi verdaging) wordt
daarop met de steinmen van het centrum,
vrijzinnigen en de groote meerderheid der
soc-^demukr a ten aangen omen
In een slotwoord zegt de president: In
dit groote. hislorische oogenblik geef ik uiting
aan de gevoelens van den Rijksidag en van
het geheele volk in hei woordDe rijks-
regeering za! voor een verziende, nationale,
groote politiek steeds op een eendracntig
"(i- M 11 r,r itnnf nrf.rvnAni n'l nit
staat kunnen maken.
TER NEUZKN, 13 Dec. 1916.
Het weerbericht van het meteorolo-
gisch instituut te De Bildt van heden luidt
als volgt
Hoogste barometerstand 753.7 Haparanda.
Laagste barometerstand onder 735.0
Noordzee.
Verwachting tot den avond van 14 Dec.
zwakke tot matige, later wellicht weer toe-
nemende Zuidoostelijke tot Zuidwestelijke
wind, meest zwaar bewolkt, later wellicht
weer sneeuw of regen, aanvankelpk iets
kouder.
U1TSLAG der hersteinming voor een lid van
den Gemeenteraad te Ter Neuzen, ter
voorzieniDg in de vacature ontstaan
door het overlijden van den heer A. H.
Donze, op 12 December 1916.
Aantal stemmen
in
district.
rt
13
1—1
c3
l—H
HH -
m as
s
a
u
Alzoo gekozen de heer L. J. Geelhoedt.
Raggerw erk in de haven van Te,r Neuzen.
Heden wend aan het gebouw van het Pro-
vinciaal besluur te Middelburg o. m. aan-
besteed het verricbten van baggerw-ark in
de West- en Oostbuitenhaven van Tvr
Neuzen, geJurenide liet jaar 1917.
Hiervuor werd ingeschreven door de
heeren A. van Noiordenne voor 11 oent, J.
Kraaijenveld E. van Noordenne voor
IO1/2 cent en A. Volkers A.Fz. voor 9,9 cent
par M3.
Kapitein Prov. Stooinbootdienst.
Tot kapitein der tweede klasse bij de
Provincialen stoombootdienst op de VYester-
Schelde is benoemd de heer Tli. A. de Smit
te Vlissingen.
De beer J. RLssecuw, boofd der openoare
school te Sluiskil komt alsno. 1 voor op
de voordracht ter benoeining van een noofd
der school II te Nieuwesluis (Breskens).
Verder komen daarop voor de heeren J. J.
Bliek en L. A. de Vries, respectievelijk on-
derwijzers te Zuidzande en te Oppentiuizen.
J om. rvrvlz: voor <looto jxO-qIt
Cbili-aanvoer.
De Noordooster bericlit, dat tbans voor
75 0/0 van de voor 1917 besleldie boeveel-
beid chili-salpeter sc.hepen zijn verzonden.
Voor afbabng van de rest wordt met de
Engelsche regeering alsnog onderiiandeld.
Mogelijk zal bet met Januari gedaan zijn
met den liandel in zoogenaamden „vrijeri
ammoniak. In opdracbt van den Minister
zal de Kunstmestcommissie tracbten lot over-
eenstemming te komen met de Nederl. gas-
fabrieken omtrent bet afstaan van den ge-
maakten ammoniak. 'Slagen die onderhaji-
delingen niet, dan heeft de Minister zich
reeds bereid verklaard, alien ammoniak vol-
gems de Distributiewet in beslag te nemen
en via de Kunstniestcommissie ter beschik-
ldng van den landbouwl te stellen.
Moordenaar nil Amsleirtlam te Rotterdam
aanglehouden.
De Rolterdamsche reehercbe is er in gfe-
slaagd, den 30j af igen bankwerker J. P.
Giliamse te arresteeren, die vcrdacht wordt
