ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN. Maximumprijsen. No. 6442. Zaterdag 14 October 1916. 56e Taargang. De Ooriog. ABONNEHENT: ADVERTENTIEN B 1 N N E H I A H 0. Telefoon 25, Bit Blafl verschijnt laanfiag^, Woensdag^ en Vrijdagavonii, nitpzen^rd op Feestdagen, \i\j de Firma P. J. VAN DE 8ANDE te Ter Nenzen. EiDRSTB SX..A.I3. V E E V 0 E D E R. Per 3 maanden binnen de stad 1.—Franco per post voor Nederland 1.10. Sij vooruitbetalingvoor Belgie /1.40, voor Ned.-Indie en Amerika /1.65, overig Buitenland 2. Men abonneert zich bij de Uitgeefster, of buiten Ter Neuzen ook bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievenbushouders. Van 1 tot 4 regels 0,40. Voor elken regel meer 0.10. Bij direct© opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Grootere letters en cliche's worden naar plaatsruimte berekend. Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tarief. Inzending van advertentien voor 1 Ulir op den dag der uitgave. Collectief ontslag van commissieleden. Naar de Tel. verneemt is onder een aantal leden der Tweede Kamer een be- weging gaande om te komen tot een col- lectieve ontslagneming door Kamerleden uit de commissies van toezicht op de le- vensmiddelen-distributie. Of bet hiertoe komen zal, valt nog niet te zeggen, maar het is in ieder geval een goed tee- ken, dat er in die richting wordt ge- werkt. IJzer en staal. In verband met de moeilijkheden, die de uitvoer uit Duitschland ondervindt van ijzer en staal en de hierdoor te verwach- ten schaarschte aan deze grondstoffen voor de Nederlandsche Nijverheid al- dus schrijft „In en Uitvoer" meent de Nijverbeids-Commissie over'te moe- ten gaan tot het doen van voorstellen aan den minister van Landbouw, Nijver heid en Handel tot de oprichting van een Rijksdistributie-Bureau voor ijzer en staal. Dit bureau zal ten doel hebben, het binnenkomende ijzer en staal over de versehillende bedrijven naar hunne behoeften te verdeelen.. Hieruit blijkt dus in tegenstelling met de geruchten, die in omloop waren, dat de oprichting van dit distributiebureau niet door de Duitsche regeering, doch door de Nijverheids-Commissie ter hand wordt genomen. Reeds hebben eenige besprekingen plaats gehad tusschen de Nijverheids- Commissie met de Nederlandsche ijzer- consumenten en handelaren. De torpedeering van de Blommersdijk. De verscherping van den Duitschen duikbootenoorlog, waarop de Rijkskan- selier in zijn jongste rede in den Rijks- dag schijnt te hebben gedoeld, is op, ook voor o n s land, onrustwekkende wijze ingezet, schrijft de H. Crt. De Blom mersdijk, het kostbare handelsvaartuig van de HollandAmerika-lijn, is een van de eerste slachtoffers van de nieuwe duikbootpolitiek geworden. Het ver- voerde geen contrabande 't had voor vier-vijfden der lading regeeringsgraan in, en de overige stukgoederen waren aan de N. O. T. geconsigneerd. Maar... het was op weg naar Holland via een Engelschehaven, en dat was vol- gens de instructies van den duikboot- commandant voldoende om 't naar den kelder te jagen. Hij voegde er aan toe, dat elk schip, dat in hetzelfde geval zou verkeeren, en -dat hij te pakken kreeg, een gelijk lot wachtte in strijd (maar die commentaar gaf de Duitsche zeeka- pitein natuurlijk niet) met elken rechtsregel, die immers een jjeutraal vaartuig, uit een neutrale haven ver- trokken, voor een neutrale haven be- stemd, en dat voorts geen contrabande vervoert, vrij en onneembaar heeft ver- klaard. Te erger is deze aanslag op de neutrale vaart, wijl hij een directe en bedenke- lijke belemmering is van onze, door de Nederlandsche regeering sinds geruimen tijd zelve ter hand genomen levensmid- delenvoorziening. De N. R. Crt. vraagt, onder deze om- standigheden, al om represaillesom nieuwe uitvoerverboden, ten nadeele van Duitschland. Dat is zeer zeker als de kippen er bij zijn. Maar... op represailles volgt weer weerwraak. En bovendien: de zuster- schepen van de Blommersdijk krijgen we er straks niet mee in Holland, de Blom mersdijk zelve ook niet mee vergoed. Daar, naar dien vrij en overtocht en die vergoeding (van schip en lading) moet 't uiteraard in de eerste plaats heen. Een nieuw punt van besprekingen dus tusschen de Nederlandsche en Duit sche regeeringen. Hopen we, dat ze tot een spoedig be- vredigend resultaat zullen leiden... Aan de Nederlandsche regeering zal het zeker niet liggen, als 't niet aanstonds vlot! De N. Crt., het denkbeeld van repre sailles besprekende, schrijft daarvan: „Of onzerzijds de bedreiging in aan- merking zou komen met zoodanige re presailles als ons land door een aan het geleden verlies evenredige beperking van onzen uitvoer van voedingsmiddelen naar Duitschland in stfciat zou zijn aan te wenden, is een vraag die ons voor- komt te vroeg (door de N. R. Crt.) te zijn opgeworpen. Op represaille volgt contra-represaillehier dus, zoo ooitbe- zint eer gij begint. En voor het tenge- volge van den oorlog toch reeds sterk beperkte ruilverkeer tusschen Neder land en Duitschland,. geldt nog steeds de oude economische regel: dat goede- ren tegen goederen geruild worden. Re presaille door uitvoerbeperking zou voor ons land niet enkel op het derven van eenig geldelijk voordeel neer komen, maar tot directe benadeeling kunnen leiden van onze eigen industrieele voort- brenging. „Veeleer lijkt ons in deze hachelijke zaak een'onverwijld zoeken van aanslui- ting bij de regeering der Vereenigde Staten voor de hand te liggen. Wat met de Blommersdijk gebeurd is, raakt, n a onze belangen, cnm. Jdellijk die van den Amerikaanschen handel en het gansche onzijdige scheepvaartverkeer over den Atlantischen Oceaan. Het is ondenk- baar, dat men het daarginds over zijn kant zou laten gaan." Ons groote tarweschip. Duitschland acht zich diep veronge- lijkt schrijft het Hbl. doordien zijn vijanden toevoer van levensmiddelen po- gen af te snijden van het land door hen belegerd, juist gelijk Duitschland zelf dit deed van het belegerde Parijs. Maar om een geheel' volk aldus te doen lijden acht het ongeoorloofd, onrecht- vaardig'en wreed. Is het dan niet dubbel ongeoorloofd, onrechtvaardig en wreed om in zee te werpen de groote lading tarwe, welke de Nederlandsche regeering in een Neder- landsch schip deed vervoeren naar een Nederlandsche haven om ons volk te voe- den, waarmede Duitschland niet in oor log is en waarvan het zooveel mogeiijk voedsel voor zichzelf trekt? Het is gruwelijk om in een tijd van groote schaarschte, en dat terwijl de winter nadert, moedwillig het groote schip te doen zinken, dat geladen was met het graan voor het dagelijksch brood van een welwillend, charitabel volk, dat vol medelijden Duitsche kinder- tjes over de grenzen voert, om hen te voeden Indien de blokkade van Duitschland door de Engelschen wreed en onrecht vaardig wordt genoemd door de Duit- schers, hoe noemen ze dan wel deze ver- nieling van het groote tarweschip van het Nederlandsche volk? Geen wet of bepaling was geschonden door den gezagvoerder, geen waarschu- wing was gegeven, maar al die tarwe moest in zee verzinkeil en het groote. schip werd vernield. Hoe wreed is dit misbruik van macht, dit misbruik van het nieuwe wapen der onderzeeoooten OP HET SLAGYELD AAN DE SOMME. Uit het Engelsche hoofdkwartier in Frankrijk wordt gemeld, dat de twee tegenaanvallen der Duitschers bij Thiep- val in den nacht van 7 op 8 October en in den ochtend van den 8n hun zeer duur te staan zijn gekomen. Het terrein te- genover de Engelsche stellingen is met dooden overdekt. De Duitschers hebben zelfs geen tijdelijk voordeel behaald. De troepen, die hier werden gebezigd, be- hooren tot het llOe en llle regiment, die in Juli jl. voor de verdediging van La Boiselle werden aangevoerd, nadat onder de Pruisische gardetroepen zoo verschrikkelijk was huisgehouden. De tweede tegenaanval was de 'geweldigste. Blijkbaar hadden de Duitschers het er op gemunt de Engelschen uit de Schwa- benschans te verdrijven. Thiepval kan inderdaad een graot Duitsch kerkhof worden genoemd. Men schat er het aan tal lijken van vijanden op tenminste 1800; ze liggen op plaatsen, van waar ze wegens het kanonvuur niet kunndn worden weggehaald. De Duitschers beginnen zich meer toe te leggen op tegenaanvallen. Een Duitsch officier, te Courcelette krijgsgevangen gemaakt, zeide: Jullie Engelschen begint 't oorlogshandwerk maar al te grondig te leeren. Wat ik achter 't front heb gezien, doet mij pijn voor mijn land. Niets schijnt meer in- druk op onze gevangenen te maken dan de tucht bij het oprukken van onze troe pen en onze beheersching van de wegen. Als een automatisch werkende machine zien de gevangenen onze infanterie, ca- valerie en artillerie vooruittrekken. DUITSCH OORDEEL OVER DE NIEUWE DUIKBOOT-AAN V ALLEN. Kapitein Persius, de marine-medewer- ker van het Berl. Tbl., schrijft, dat de aankomst van de U 58 een nieuwe bres slaat in het begrip „EngeIsche opper- macht op alle zeeen". De beteekenis van de reis van de U 53 ligt in de eerste plaats in het feit, dat de boot in staat is voor' minstens 8000 zeemijlen brand- stoffen aan boord te nemen; het is wel niet noodig er op te wijzen, dat de reis niet altijd langs den directen weg kon plaats hebben. Dit is dus een werkelijke vooruitgang, vergeleken bij de reizen der Duitsche duikbooten naar de Mid- dellandsche Zee. Voorts is het bericht van belang, dat de U 53 in 17 dagen de reis van Wilhelmshafen naar Newport heeft afgelegd. De gemiddelde vaarts- snelheid zou bij een vooropgestelden di recten koers ongeveer 8.5 zeemijlen heb ben bedragen, wat een buitengewone prestatie is voor zulk een klein vaartuig, voornamelijk als men in aanmerking neemt het veelvuldig voorkomen van slecht weder in den Noord-Atlantischen Oceaan in dezen tijd van het jaar, en met de vele omwegen, die in elk geval geno men moeten worden en het tijdverlies dat noodzakelijk was door onderduiken, rekening houdt. Wie heeft twee jaar ge leden aan zulk een triomf van de onder- zeeboot als wapen gedacht? Door den oorlog eerst konden zich krachten ont- wikkelen, welke aan de onderzeeboot een nooit gedachte overwinningsloopbaan bereidden. Het optreden van de onder- zeeers als handelvernielers en als han- delbemiddelaars bezorgde aan de wereld sensationeele verrassingen. Bij ons, zoo besluit Persius, heerscht levendige verwachting, dat wij Groot- Brittanie door verzwakking van zijn handelsvloot geneigd zullen maken tot vrede sluiten. De Koln. Ztg. begint een stukje over den U-bootoorlog aldus: „Met voldoe- ning, trots en vreugde zal men de nieuw- ste boodschap hooren: De Duitsche U- booten hebben den zee-oorlog aan de Ca- nadeesche kust begonnen." Boven het stukje staat: De U-boot oorlog aan de Canadeesche kust. De duikboot-aanvallen hadden, zooals bekend, niet plaats aan de Canadeesche, maar aan de Amerikaansche kust bij het Nantucket-eiland, dat voor de kust van Massachussets, ten westen van New port, ligt. De Canadeesche kust ligt een paar honderd zeemijlen noordelijker. i Burgemeester en Wethouders van TER NEUZEN, brengen ter kennis dat van de artikelen, genoemd in de beschikkingvan den Minister van Landbouw, Nijver- heid en Handel, van den 28 September 1916, No. 76917, afd. Handel, betreffende de maximumprijzen ingaande 1 October 1916, de volgende bereids ge- regeld aan "de gemeenten, die daarom hebben ge- vraagd, worden afgeleverd en dus in die gemeenten voor de verbruikers verkrijgbaar zijn. met inacht- neming der in bovengenoemde beschikking aange- geven maximumprijzen, te weten 1. Ongebuild tarwemeel. 8. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. Varlfensvleesch. Margarine. Boter. Kaas. Eieren. Melk. Suiker. Zeevisch. De overige artikelen zullen eerst worden afge leverd met ingang van een nader mede te deelen datum, zoodat zij eerst na dien datum in die ge meenten, welke om de meerbedoelde artikelen hebben gevraagd, ingevolge de beschikbaarstelling van Rijks- wege en met inachtneming der maximumprijzen, verkrijgbaar zullen zijn. Ter Neuzen, den 10 October 1916. Burgemeester en Wethouders voornoemd, J. HU1ZINGA, Burgemeester. L. WABEIvE, Secretaris. Burgemeester en Wethouders van TER NEUZEN, brengen ter kennis van belanghebbenden, dat voor de maand November 1916 door de Regeering eene xekere hoeveelheid Yeevoeder (inlandscn graan, Buitenlandsch graan, waaronder mai's en veekoeken) beschikbaar wordt gesteld, uitsluitend voor veehouders voor de voeding hunner paarden, runderen, schapen, varkens en ander vee. Dit voeder moet betrokken worden door bemidde- ling van eene aankoopvereeniging of andere derge- lijke organisatie, door een handelaar op een bestel- biljet, waar formulieren voor beschikbaar worden gesteld. Ter Neuzen, den 10 October 1916. Burgemeester en Wethouders voornoemd, J. HUIZINGA, Burgemeester. L. WABEKE, Secretaris. De Koningin over de dienstweigering. Naar v enscliill ende bladen melden, sell reef een jong decoratieschilder te Hilversnm, de heer J. Hagemeijer, die als landstormplich- tige van de •jaarklas.se 1910 begin October onder de wapenen moet komen, d.d. 27 Aug. een brief aan de Koningin, waarin hij Hare Majesteit vroeg liem voor te lichten bij de opiossing van een moeilijke geweten s- vraag. Hij schreef dat twee figuren voor zijn geest slaan: de Christus, die hem ge- biedt zijn naasten lief te hebben, en Hare Majesteit, die van hem vergt, dat hij zich in den wapenhandel zal oefenen en op bevel moorden zal op groote schaal. Hij herinner- ae vOorts aan het woord, door de Koningin over de wereld geslingerd„Christ avant tout" (Christus voor alles). De beer Hagemeijer ontving daarop het volgende schrij ven Den heer J. HAGEMEIJER te Hilversum. Naar aanleiding van uw schrij ven van den 27en Aug. j.l. gericht tot Hare Majesteit de Koningin, ben ik gemachtigd u enkele woorden te anlwoorden. Bij eenig nadenken moet het u duidelijk zijn. dat .,dienstweigeren" onder welkcn worm en om welke reden ook, no oil de goted- keuring van het Hoofd van den Staat kan liebben en dat het Hoofd van den Staat voor „dienstweigeren" nooit verzachtende omstan- digheden kan vinden. De door u aangehaalde woorden ,,'Christ avant tout' zijn ni-et door H. M. de Ko ningin uitgesproken of „de wereld i n ge ts-linger d'Y zooals u zegt; maar deze woorden werden door Hare Majesteit neergeschreven op een portret, dat H. M. ischonk aan de Argentijnsche dame, die een reproductie van het fraaie Christus-beeld uit de Andes aan het Vredespaleis ten geschenkc gaf. Dus een geheel particuliere handeling. Mijns inziens is er volstrekt geen tegenstrijdigheid in diezewoorden en het zich gereedmaken 0111 zoonoodig de zijnen en huis en hof te kunnen verdedigen. Iii- Legendeel. Mij dunkt dat men van het begin laf tot het einde uit de Bijbelsche geschie- nis moet leeren hoe de metest heilige plicht van den man is om vrouw en kinderen, liuis en haard te verdedigen, zooals zelfs elk dier is aangeboren door het hem door God gegeven instinct. De (geheele natuur is daarop igegrond. Laat mij! u een werkelijk goeden raad igeven, jonge manLaat u niet afleiden door theatraie woor den en gedachten; heb vertrouwen in lien die u hebben te leiden, al kunt gij het niet be- grijpen; denk u rustig en kalm in, in den plicht, dien niet alleen de regeering, maar de gehoete natuur, uw eigen mannelijk ge- voel, u oplegt, om gcreod te zijn de uwen te kunnen verdedigen. En klamp u d a a r - aan alleen vast. Doe uw' plicht en tracht Christus te die- nen door in uwe naaste omgeving steeds zooveel mogeiijk liefde, toewijding, en zelf- opoi'fering te betrachten; maar niet door theatraie woorden of daden. Nogmaals, lui- ster naar mijn raad. Er is geen tegen strijdigheid. (w.g.) De Particuliere Secretaris van H. M. de Koningin VAN: iGEEN. Dat, blijkens hetgeen de „Tel-egr." vei-der meedeeli, de heer Hagemeijler door (dit schrijs ven niet. overtuigd is, zij sleclits aangestipt. ri UIT BELGIE. Door de Duitschers is te Gent en te Brussel huiszoeking gedaan in verband met in aangehouden mails gevonden bewijzen, (dat nog steeds brieven uit Belgie naar Neder land worden gesmokkeld. Naar men meldt, is er niets gevonden. Aanvankelijk ontken- den degenen, bij wie onderzoek werd ge daan, dat er brieven waren geschreven, maar het bleek, dat de Duitschers zeer goed op hoogte waren; zij dreigden met zware straf- fen, (indien er nog bieer .jgeschreven werd. Op het overbrengen van berichten wordt dan ook nog meer dan tevoren scberp toezicht gehouden. DE IIEL. Kapitein Konig van de „Deutschlan.d" heeft zijn ervanngen op reis met de eerste han- deisduikboot te boek gesteld en toont zich daafin een gloedrijk sichrijver. Uit een der lioofustukken, „De Het" getiteld, dat lian- delt over zwaar weer in den golfsIr00m, vertalen wij het volgende: Het schip we'rkt bijzonder moeilijk in de woeste zee. De gplvejn smijten het her en der, dat bet kraakt in alle spanten: vaak ligt de boot zoo slim, dat men zich met z'n eene vrije hand ternauwemood nog aan de reeling van de brug kan vasthoudien. Het is de hel. Maar dat is niets vergeleken bij het vage- vuur onder in 't schip, in het bijzonder in de machinekamer. Bij deze woelige zee moe ten natuurlijk alle luiken gesioten blijven; ook het luik in den toren kan slechts van, tijd tot tijd opengezet worden. Wel werken voortdurend de twee groote ventilatoren, maar de frissche lucht, die zij uit den zorg- vuldig tegen de „brekers" beschermden luclitkoker zuigen, wordt door de onver- zadigbare Dieseimotoren dadelijk opgeslokt Die vraatzuciitige monsters geven vol on- dank daarvoor alleen maar hitte af, zware drukkende liitte, die met een vreeselijke oliestank bezwangerd is en die nu door de ventilatoren in een kringloop door alle rui- men wordt geperst. Verfrissching kan zoo'n venlilatie niet meer geven. De lucht in de boot is bovendien tot een fantastisch hoogen graad van vochtigheid verzadigd. Men dtenkt, dat men er niet meer in zal kunnen blijven ademen en ziel vastbesloten of met galgen- bimior het oogenblik tegemoet, dat men in een visch zal zijn herschapen. Onder de gesloien luiken verzamelt zich in °t afgesloten scheepslichaam overal „zweetwater", dat in de hitte weer verdampt, alles doordringt en laat beschimmelen; al bet houtwerk zwelt en klemt; daarbij komt dan nog het natte goed, waarmee de wacht van den toren komt en dat nu het heele schip verpest. -Men kan zich geen begrip vormen van de atmosfeer, die daardoor langzamerhand ont- staat; van de helsche warmte die broeien bhjft De temperaluur buiten was in de golf- stroom 28 graden Celsius. Zoo warm was reeds het water, dat ons omsloot.. Yersche lucht komt niet meer binnen en in de ma chinekamer hameren in razend tempo de twee zes-cylinderige verbrandingsmotoren. De kracht hunner explosies braakt als met gloeienden -adem de verbrande gassen dje uitlaat uit, maar gloed van de steeds nieuwe verbranaing blijft in de cylinders hangen en deelt zich aan de heele van olie dfuipende, stalen omgeving mee, een borstbenauwende wolk van liitte en olielucht straalt van de machines uit en verspreidt zich zwaar door alle ruimen. De lemperatuur steeg in deze dagen tot op 53 graden Celsius en in zulk een hel moeslen mensclien leven en werken. Hij- gend woelden de naakte lichamen van hen, die vrij van wacht waren, in hun kooien; aan slapen vie! riauweiijks te denken en wanneer iemana eindelijk in een doffe slui- mering viel, werd hij door bet zweet, dat hem van 't voorhoofd in de oogen drupte tot nieuwe ellende gewekt. Het is bijna een verlossing als de acht uren van rust voorbij zijn en de wacht in de stookplaats of in de machinekamer be trokken moet worden. Dan vangt de marte- ling echler pas aan. Alleen in hemd en, onderbroiek staan de mannen op hun post, een aoek om de slapen gebonden om het stroomende zweet uit de oogen te liouden. Het bloed gloeit en raast door de slapen, koortsig koolct bet in alle aderen; slechts met uilerste wilskracht gelukt het de in zweet gebaade lichamen tot een werktuige- lijke dienstv enrich ting te dwingen en zich in me vier wachturen op de been te hou- den Maar hoe lang zou dat nog uit te houden zijn? Ik heb in die dagen geen dagboek meer bijgehouden en vind slechts opgetee- kend: „Hooger mag de temperatuur niet meer stijgen, willen de mannen in de ma chinekamer het kunnen uithouden." Maar zij hebben het uitgebouden, zij hidden stand als helden en verrichten hun werk uitge- put, gloeiend en bezweet, tot bet buiten op- klaaixie, tot de zon door de wolken brak en de verminderde golf slag toeliet, dat de lui ken weer geopend werden. Toen kwamen zij op uit hnn hel; bleek, druipend van de olie en met stof bedekt, kwamen zij in het schitterende daglic.ht en verheugden zich over de zon, als scheen zij hun voor de eerste maal. DE DUIKBOOTEN IN DE NOORDELI.IKE IJSZEE. Het optreden der duikbooten in de Noor- deHjke IJszoe heeft zoozeer de verontwaar- diging van het Noorsche blad Tidens f'egn opgewekt, dat het meent, dat Noorwegen lals neutrale staat verplicht is te verhinderen, dat dit land een basis wordt voor Duitsche operalies. Het beveelt daarom de sliiiting vanr de Noorsche wateren voor Duitsche duikbooten aan als het waardigste antwoord dat Noorwegen op het torpedeeren van zijn scliepen kan geven. Volgens Finmarkens Amtstidende hebben drie Duitsclie onderzeebooten Zaterdag het Russische draadlooze station in Jepna- valak aan de Moermankust beschoten, een der masten werd vernield, terwijl verschei- dene menschen gedood werden.

Krantenbank Zeeland

Ter Neuzensche Courant / Neuzensche Courant / (Algemeen) nieuws en advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen | 1916 | | pagina 1