ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
Grebriiik Rijkswegen.
De Oorlog",
No. 6441.
Donderdag 12 October 1916.
56e Jaargang.
ABONNEMENT: ^SUUIsr ADVERTENTlEN:
Hoofdcontroleur-boekhouder,
ZUBiLVS BIS!AFT.
Telefoon 25,
Dit Blad verschijnt Maandag^, Woensdag- en VriJdagavond, nitgezonderd op Feestdagen, by de Firma P. J. VAN DE 8ANDE te Ter Nenzen.
Hoofdcontroleur-boekhouder
BINNENLAN D.
kostelooze vaccinatie en revaccinatie,
FEUILL1ST0N.
De j^lommersdijk".
Per 3 maanden binnen de stad 1.Franco per post voor Nederland 1.10.
8i| vooruitbetalingvoor Belgie /1.40, voor Ned.-Indie en Amerika /l.65,
overig Buitenland f 2.
Men abonneert zich bij de Uitgeefster, of buiten Ter Neuzen ook bij alle
Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievenbushouders.
Van 1 tot 4 regels 0,40. Voor elken regel meer f 0.10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de
prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters en cliche's worden naar plaatsruimte berekend.
Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tarief.
Inzending van advertentien voor 1 uur op den dag der uitgave.
De Minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel,
HEEFT GOEDGEVONDEN TE
BEPALEN:
f-
f.
Le vensmiddelenbureau
Burgemeester en Wethouders van
TER NEUZEN brengen ter kennis van
sollicitanten voor de betrekking van
op eene jaarwedde van 1200,
Zekerheidsstelling 4000,
Dat de termijn voor de inzending van
stukken is verlengd tot 16 October 1916.
Burgemeester en Wethouders van
Ter Neuzen,
J. HUIZINGA, Burgemeester.
L. WABEKE, Secretaris.
Naar aanleiding van het torpedeeren
van de „Blommersdijk" schrijft de
„N. R. Crt.":
In de jongste rede van den Rijkskan
selier in den Duitschen Rijksdag kwa-
men deze woorden voor: „Een Duitsch
staatsman, die ervoor zou terug schrik-
ken tegen dezen vijand elk bruikbaar,
den oorlog werkelijk verkortend strijd-
middel te bezigen, moest worden opge-
hangen." Er is toen gezegd, dat deze
uitlating doelde op eene verscherping in
de eerste plaats van den duikbootoorlog,
die op komst zoude zijn, dus als eene
waarschuwing aan het adres der neutra-
len was te beschouwen. Maar de woor-
den waren gebezigd in een verband, dat
eene andere uitlegging evenzeer moge-
lijk maakte. Immers volgde daarop deze
passage„Ik hoop, dat gij uit mijn woor
den de mate van tegenzin en verachting
beseft, die ik gevoel tegen de steeds op-
nieuw verspreide bewering, dat uit on-
begrij'pelijke toegeeflijkheid. verouderde
begeerte tot toenadering of zelfs uit
overwegingen, die het daglicht niet kun
nen zien, niet alle strijdmiddelen zoo
krachtig mogelijk worden gebezigd. Met
het oog op het vijandelijke buitenland,
dat op elke breuk in onze aaneengeslo-
tenheid loert zal ik niet uitwijden over
de u bekende kuiperijen." Dit duidde
erop, dat de schilderachtige woorden,
welke wij het eerst in herinnering brach-
ten, meer voor binnenlandsche consum-
tie, dan voor export bestemd wakeneen
rejlliek van den Rijkskanselier tegenover
de (reehter) oppositie, die der regeerin^
nog bij voortduring haar houding in den
duikbootoorlog verwijt. Zooiets als:
„Wij doen wat wij kunnen, maar wij
kunnen niet meer, zonder ons nieuwe vij-
anden op den bals te halen."
De gebeurtenissen van Zondag hebben
thans twijfelachtig gemaakt, welke be-
teekenis aan des Rijkskanseliers woor
den te hechten zijn. Is er een nieuwe
koers ingeslagen Is de Duitsche regee-
ring doende, zich voor „ophanging" te
vrij waren?
De berichten zijn nog verre van dui-
delijk. Wat ons door Renter geseind
wordt en Reuter behoort niet tot de-
genen, die de voor de Duitsche oorlogs-
leiding gunstigste uitlegging snel aan-
vaarden maakt den indruk, dat bij
de torpedeering op groote schaal van
neutrale en. vijandelijke schepen, die
plaats heeft gehad, de regelen van de
laatste duikbootnota aan Amerika ge-
volgd zijn. Doch de f e i t e n te onzen
aanzien deden zich aanstonds a n d e r s
voor De Blommersdijk, het groote schip
van de Holland-Amerikalijn, dat mede
als slachtoffer van de duikbootrazernij is
gevallen, had geen contrabande aan
boord, geen lading voor Engeland zelfs.
Zes zevenden van de lading bestond uit
graan voor onze regeering, en de kleine
rest was stukgoed, dat voor Nederland
was bestemd. Dit kon onmiddellijk uit
de scheepspapieren gebleken zijn. Deze
moesten dus of niet onderzocht zijn
het schip moest derfialve zonder onder-
zoek zijn getorpedeerd, hetgeen met de
aangenomen regelen van duikbootoorlog-
voering in strijd zoude zijn, of het schip
moest na onderzoek, hoe men het ook
wendt, of keertabsoluu't on-
rechtmatig getorpedeerd zijn.
Aan vergissing kan moeilijk worden ge-
dacht. De Blommersdijk was een schip
van heel bijzonder type, dat op verren
afstand kon worden herkend; de natio-
naliteit van het schip was zeer duidelijk
op het schip aangegeven.
Tien dagen lang ronddrijvende torpe
do's zullen daar ginds op de Amerikaan-
sche kust ook wel niet zijn!
Daar komt nu zoo even het verbluf-
fende berieht van den kapitein van de
Blommersdijk, dat de kapitein van da
duikboot naar zijn zeggen instructie had
het is ten minste niet aan te nemen,
dat hij in zoo'n ernstige zaak op eigen
verantwoordelijkheid zal hebben gehan-
deld a 11 ,e schepen te tor-
pedeeren, die een Engel
sche haven moeten aan-
d o e n.
Dit is een gansch nieuwe schrikbaren-
de regel van oorlogvoering, die in strijc
is met alle tot nu toe door de oorlogvoe-
renden op eigen gezag gemaakt recht.En
hiermede is wel in eens zonneklaar vast
komen te staanzoo vast, dat zelfs de
heer Valter van „De Toekomst", die
voor geen kleintje -vervaard is, het niet
weg zal kunnen redeneeren dat er
opnieuw tegenover ons land eene daad
van verregaand en verbijsterend onrecht
gepleegd isondanks de scheepspapieren
in orde bevonden moeten zijn, is de
„Blommersdijk" vernietigd.
Eene uiterst domme daad bovendien
Het geval van de „Tubantia" was juist
-geregeld. Er begon hier te lande,
schoon het mysterieuse vergaan van de
Palembang onopgehelderd bleef, eenige
grootere gerustheid te komen, te meer
omdat uit de praktijk van den duikboot
oorlog in de laatste maanden was geble
ken, dat er inderdaad verzachting was
ingetreden. Nu zullen de discussien over
den duikbootoorlog niet alleen met Ame
rika, doch met alle landen, die de vaart
op Amerika onderhouden, moeten wor
den heropend en de stemming daarbij zal
voor Duitschland verre van gunstig zijn,
De Rijkskanselier zal bij die discussien
heel zwak staan, omdat hij daarbij geen
Vasten grond onder de voeten heeft, daar
de voornaamste voorwaarde, door hem
zelf gestelddat de torpedeering een
„den oorlog werkelijk verkortend strijd-
middel" zou zijn, ten' eenenmale wordt
gemist. Daarom is deze torpedeering,
die hier te lande en zeker ook in Ameri
ka opnieuw verontwaardiging opwekken
moet, voor alles politiek dom.
Doch dit zijn onze zorgen niet. Wat
ons aangaat, is het onbetwistbaar on
recht, dat jegens ons land is gepleegd
En dat hersteld worden moet op meer
coulante manier, dan van Duitsche zijde
tot nu toe in dergelijke aangelegenheden
betracht is. Er moet volledige schade-
vergoeding worden gegeven, niet alleen
voor'de lading, doch ook voor het schip,
en deze laatste niet naar den theoreti-
schen maatstaf, dien Duitschland pleegt
te gebruiken, doch naar dien, volgens
welken in dezen tijd de waarde van sche
pen in de practijk wordt bepaald. Daar-
naast behoort zekerheid te worden gege
ven, dat de beginselen, in de duikboot
nota aan Amerika neergelegd, opnieuw
en ook jegens ons land zullen toegepast
worden. Het is onduldbaar, dat in deze
zaak van recht een klein land als Neder
land op anderen voet zal worden behan-
deld, dan het machtige Amerika. En de
nieuwe regel is onder geen voorwaarde
te aanvaarden. Wenscht Duitschland de
Engelsche havens van het verkeer af te
snijden, dan heeft het daartoe de sinds
meer dan eene halve eeuw geldende, en
algemeen aanvaarde, blokkaderegelen te
volgen.
Is de Duitsche regeering niet geneigd
deze toezeggingen te doen, en zich daar-
aan te houden binnen korten tijd,
d.w.z. zonder met uitvluchten de zaak
op de lange baan te schuiven dan zal
zijn na te gaan, of niet Nederland voor
zooveel hem direct aangaat, zich zelf zal
kunnen beschermen.
De torpedeering van de „Blommers-
dijk" is van dubbel belang, omdat in
dezen tijd, waarin de volksvoeding toch
al zooveel bezwaren oplevert, eene groo
te lading graan verloren is gegaan. Te
overwegen zou derhalve zijn, of van het
oogenblik af, waarop onze graanzendin-
gen tegen roekelooze vernieling niet lan-
ger veilig zijn, geen maatregelen te ne
men zouden zijn, om aan den anderen
kant de voedingsvoorraden, die wij nog
hebben, te onzen eigen behoeve te be
schermen, door nog eenige uitvoerver-
boden in het leven te roepen. Wij weten
wel, dat zulk een maatregel eene keer-
zijde zoude hebben ook, doch de vraag,
of tegenover de zesduizend ton voedings-
middelen, die ons ruwweg onthouden
zijn, niet even of dubbel zooveel van wat
hier is of geproduceerd worden zal, bin
nen onze landsgrenzen zal zijn te houden,
zouden wij niet voetstoots ontkennend
willen beantwoorden. Wat er voor te
zeggen is, ware o.m. dit, dat door zulk
een maatregel onzerzijds, de torpedee
ring van Nederlandsche graanschepen
dan althans zou neigen te worden een
„den oorlog werkelijk verkortend strijd-
middel'> gelijk de Rijkskanselier heeft,
verlangd.
Duitschland zou ons voor eenige uit-
voerverboden in ruil van de graanladin-
gen, did dit land ons door zijn driest-
heid onthoudt, slechts dankbaar zijn!
Men begrijpe ons wel. Wij verdedigen
geenszins de Engelsche zoogenaamde
blokkade- (uithongerings-) politiek te
genover Duitschland. En de veront
waardiging van de Engelsche pers, alsof
de Duitsche blokkade „op langen af
stand" minder onrechtmatig zou zijn,
dan de Engelsche blokkade „op korten
afstand" lijkt ons wel wat gezocht. Maar
dit belet niet, dat wij althans ter b e-
scherming van onze voor r a-
d e n middelen kunnen bezigen, waar-
over wij beschikken. De aangelegenheid
lijkt ons daarom der overweging wel
waard.
DUIKBOOTEN AAN
DE AMERIKAANSCHE KUST.
Het Ned. s.s. „BIommersdijk".
De directie van de HollandAmerika
lijn heeft van .den kapitein van de Blom
mersdijk" berieht ontvangen, dat het
schip Zondagavond om half acht, 3 mij-
len van Nantucket, is getorpedeerd. De
bemanning is gered door de Arperikaan-
sche torpedoboot „Benham" en te New
port geland.
De kapitein van de Duitsche duikboot
deelde den kapitein van de „Blommers-
dijk" mede, dat hij alle schepen zou doen
zinken, die een Engelsche haven aan
hadden te doen. j
De waarde van de „Blommersdijk"
was volgens de „N. R. Crt." ge-
taxeerd op 214 millioen gulden, en onge-
veer de helft van de waarde was tegen
molest verzekerd.
De graanlading voor de Nederland
sche regeering was niet tegen molest
verzekerd; de regeering loopt met haar
graanladingen steeds eigen risico.
Behalve de Nederlandsche stoomboot
Blommersdijk" zijn door Duitsche duik-
NEUZENSCHE COURANT
De Burgemeester der gemeente TEH
NEUZEN brerigt ter openbare kennis
de volgende Ministerieele beschikking
met intrekking van het ter zake bepaalde in zijne
circulaire dd. 28 September jl. No. 76917, afdeeling
Handel
I. dat zeevisch, door hem ingevolge artikel 1 der
Distributiewet 1916 bij zijne beschikking van 9 Sep
tember 1916, No. 72235, afdeeling Handel, aangewezen,
tot nadere aankondiging aan den verbruiker mag
worden te koop aangeboden of verkocht tegen ten
hoogste de navolgende prijzen
kleine sehelvisch
wijting
kleine gul
poon en pieterman
horsmakreel
makreel
kleine schol
gerookte kleine sehelvisch
Engelsche bokking (zonder
staart)
gezouten maatjes- of voile
haring (zoncjf r staart)
gemarineerde haring (zon
der kop)
a.
b.
c.
d.
e.
fi
ll.
k.
f 0.28 per K.G.
0 27
0.28
0 26
0.22
0 32
0.28
0.34
0.05
stuk.
0.04
0.06
II. Ingevolge art. 8, lid 3 der Distributiewet 1916, dat tot nadere aankondiging zeevisch tegen ten
hoogste de navolgende prijzen in
worden aangeboden of verkocht
den groothandel, den tusschenhandel en in het klein mag te koop
Groothandelprijzen.
Tusschenhandelprijzen.
Kleinhandelprijzen.
a.
Kleine sehelvisch
8—
aer 50 K.G.
10.per
50 K.G.
0.28 per K.G.
b.
wijting
7.50
50
9.50
50
0.27
c.
kleine gul
8.—
50
10.—
50
0,28
d.
kleine poon en pieterman
7.—
50
9.— v
50
0.26
e.
horsmakreel
5.
50
7.—
50
0.22
makreel x
10.—
50 i)
"12.—
50
0.32
1-
kleine schol
8.—
50
10.—
50
0.28
h.
gerookte kleine sehelvisch
12.—
50
50
n 0.34
i.
Engelsche bokking (zonder staart)
0 034
per stuk
0.05 stuk.
j-
voile haring (zonder staart)
20.25 per ton (850 st).
0.04
k.
Maatjes haring (zonder staart)
21.50 per ton (900 st.)
0.04
1.
gemarineerde haring (zonder kop)
0.044
per stuk
0.041
0.06'
's-Gravenhage, 6 October 1916.
De Minister voornoemd,
POSTHUMA.
Ter Neuzen, den 9 October 1916.
De Burgemeester voornoemd,
J. HUIZINGA.
De Burgemeester van TER NEUZEN brengt de
gebruikers van Rijkswegen in herinnering dat aan de
voorschriften, vervat in art. 14 van het rijkswegen-
reglement speciaal wat betreft het voorschrift sub b
waarin verboden wordt over een Rijkswog te njden
met een voertuig indien daarvan de wielen niet van
klei en modder zijn ontdaan, gedurende de bieten-
campagne, stipt de hand zal worden gehouden.
Ter Neuzen, den 11 October 1916.
De Burgemeester voornoemd,
J. HUIZINGA.
Burgemeester en Wethouders
der gemeente ZAAMS LAG maken
bekend dat op Woensdagen II en 18
Oct. a. S., telkens des namiddags te
2 urenten Raadhuize de gelegenheid zal
zijn opengesteld tot
van de ingezetenen die zich daartoe
ten gemeentehuize kunnen aanmelden, met
medebrenging van de z. g. trouwboekjes.
Zaamslag, 4 Oct. 1916.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
JOH. DE FEIJTER, Burgemeester.
J. STOLE Lz Secretaris.
Hans vond hel beter om monsieur Richard
Perroquet niet tegen te spreken. Gelukkig
had den zij nu ook reeds de bonte tenten van
het kamp bereikt; vijf rpinuten later stond
Hans tegenover lord Alvor.
De lord was juist teruggekeerd van de ge-
aellenjacht cn was in gesprek met den rao.
Op een eerbiedigen afstand wachtte het schit-
terend gevolg: de met schuim bedekte paar-
den werden weggevoerd. Een groot aantal
bedienden istonden voor den ingang van de
tent ran den rao en voor de amdere tenten.
Wei Hans, mijn beste jongen, wat ben
ik bliji u "weer te zien!
Zoo ontviug lord Alvor zjjn jongen vriend
en stak hem beidie handen toe. En na zijn
handen hartelijk gedrukt te hebben, stelde
hij hem aan den vorst voor.
Hans werd vuurrood 'toen lord Alvor idaar-
Ka merverki ezing D ordreeh I.
Bij de gisteren gehouden stemming voor
een lid van de Tweedc Ivamer (vacaturs
Schim van der Loeff) zijn 2531 geldige stem-
itnen uilgebracht (het aantal kiezers 'is 10.910).
Hjervan verkreeg de heer P. J, de K tin ter
(U. L.) 2116 en de heer D. Wijnkoop S.D.P.)
418 isiemmen.
Zoodat gekozen is de heer De Kanter.
IiiwerKingtreding van hel nieuwe
post tarief.
Bij Kon. Besluit van 30 Sept. („Stbl." 461)
is hep a aid:
De wet van 29 Juli 1916 („Stbl." 364)
houdende wijziging en aanvulling van de
pihtt. 3, 5 fen 19 van de wet tot regeling der
brievenposterij Ireedt in werking op ^Oc
tober 1916. („St-Ct.")
Nederlandseh sehip opgebrach?.
De Voss. Ztg. meldt, dat, volgens de New-
Yorker ,,'Ev'ening Past", bet Nederlandsche
scliip „Anakoa", van Java naar de Pliilippij-
nen, in de Gibutu-passage, dus in een Ame-
rikaansch sLroomgebied. door den Engel-
schen hulpkruiser „Kadmus" aangehouden
en naar Sandachami (Brifcsch-Borneo) is ge-
bracht; daar werden lading en post van het
schip doorzocht, en de post voor Manilla
eerist nadat de censor er kennis van had ge-
nomen, wader vrijgegeven.
bij zei:
Mijn beste vorst dit is de moedige jon-
geling, die mij indien verschrikkelijken nacht
op -de Chineesche Zee, waarvan ik u vertelde,
van mijn boeien bevrijdde, wien ik mijn
leven le danken heb.
De rao kwam nadierbij,. Hij was een groote
man met een karakteristiek gelaat, een in-
da-ukwekkende verschijning. 1-Iij reikte Hans
de hand.
De jonge vriend van mijn vriend is mij
welkom! zei Iiij in vloeiend Engelsch met
een bijna onmerkbaar accent. Ik hoop, dat
het u bij ons zal bevallen.
Hans -kon zicn bijna niet weerhouden om
een voetval voor den vorst te doen en hem
om genaide voor zijn gevangen vriend te
srr.eeken. De beide hieeren schenen echter
nog niets van het gebeurdie in de stad te
welen.
Het wa% dus verstandiger en beleefder
om eerst alles aan lord Alvor te vertellen
en hem te verzoeken zijn best voor Berger
te doen.
De rao had intusschen, 'na gegeten te heb
ben, zijn tent opgezocht. Lord Alvor stak
zijn arm door dien van Hans en nam hem
mee naar een tent, die vlak naast die van
den vorst stond. De bedienden sloegen de
zijden gordijnen weg.
Ik ga mij nu gauw van het stof be-
vrijden en een bad nemen Hans; daarna
zullen wij eens gezellig babbalen. Hier, hij
wees op een inlandschen bediende, die met
over elkaar gekruiste arm-en aan den ingang
van de lent stond, deze boy zal intusschen
voor u zotrgen.
Dit zeggenae, ver-dween de lord acht-er
een tapijt, dat als gordijn diende en de tent
in twee beiften scheidde.
Wederom moest Hans zich dus in ge-
duld befenen.
Hij keek verbaasd in het rond. Veel had
hij reeds van Oostersche weelde en pracht
gehoond en gezien, maar de inri-chtingvan
deze' tent wekte tocli ten zeerste zijn bewon-
dering. Van binnen was zij bekleed met
een roode stof, versierd met fraaie gouden
arabesken; op den vloer lagen eenige inolilige
tapijten op elkaar, terwijl men hier en daar
geel zijden kussens had neergelegd. In de
hoeken istonden fraaie ingelegde tafeltjes en
sto-elen, aan de zoideringen hingen bontd
lampions, van zijde vervaai'digd.
De boy die het vertrek tegelijk -met den
lord had verlaten, kwam nu terug en bracht
op een ziiveren presenleerblad eenige ver-
vensehingen; heerlijke fijne vruchten, En
gelsche cakes en twee kristallen karaffen,
waarvan de een met ijswater en de andar
met sherry was gevuld. Nu eerst bespeurde
Hans, dat hij sedert het ontbijt niets had
genutligd; hij at -snel eenige cakes en schonk
zich een glas sherry in. Toen hij. het had
leeggedronken, voelde hij zich geheel ver-
kwikt.
Eindelijk kwam ook lord Alvor weer bin
nen. Hij had zijn roode jas verwisseld voor
een gemakkelijk, wijid, Oostersch gewaad.
•Laten wij nu eens gaan zitten en ver-i
tel mij dan, welk zonderling toeval u hier-
heen brengt? Maar dat is eigenlijk een dom
me vraag lord Alvor lachte hartelijk
ik weet burners, dat gij en uw metgezei nog
altija op a-e jacht zijt en wel op de jaelit
naar mijn persoon. Heeft dan die dwaze
mr. Berger hel dolzinnig denkbeeld, dat ik
de inbreker zou zijn dien hij zoekt, nog
altij-d niet opgeg-even?
Hij lachte hartelijk: Itaps echter bevond
zich niet in een stemming om mee te lachen.
Hij raapte nu al zijn moed bij elkaar
en kwam met zijn verzoek voor den dag.
Lord Alvor, die zich reeds gemakkelijk had
neergevlij-cl op een der divans, stond met
een verbaas.de uitdrukking op zijn gelaat op.
Hij liep de lent eenige malen* op en rreer,
bleef daarna voor Hans staan en zei:
Hcqi aangenaam vind ik uw verzoek
niet mijn. jongen. in een Europeescli land1
zou men om hot geheele voorval kunnen
lachen, maar hier in het Oosten, waar het
in ieders natuur ligt van een mug een oli-
fant te maken. wordt het bedenkelijk. Men
zal hier in hel geheel geen oog hebben'
voor het humoristische in de geschiede-
nis, vrees ik, maar alles als bitteren ernst
opvallen. En ook mijn vorstelijke gastbeer,
die rao, zal ait alles heel onaangenaam
vinden.
En toen hij bemerkte welken indruk zijn
woond-en op Hans maakten, vervolgde hij
Maar het spreekt vanzelf, dat ik er
voor zal zorgen, dat mr. Berger zoo spoe-
dig mogelijk op vrije voeten wordt gesteld.
Ik dank u, ik dank u! riep Ifans uit.
(Wordt vervolgd.
