AL6EMEN N1EUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOF. ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
No. 6370.
Donderdag 27 April 1916.
56e Jaargang.
De Oorlog.
Ter Heusensche Courant
De Oorlog.
ABONNEMENT
ADVERTENTIEN
Bit Blad verschijnt Maandag', Woensdag* en VrijdagaYond, uitgezonderd op Feestdagen, hij de Firma P. J. VAN DE 8ANDE te Ter Neuzen.
Verkrijgbaarstelling van
Wittebrood.
Zaterdag 22 April 4916. No. 6369.
Per 3 maanden binnen de stad 1.—Franco per post voor Nederland 1.10.
iSi| vooruitbetalingvoor Belgie 1.40, voor Ned.-Indie en Amerika /1.65,
overig Buitenland f 2.
Men abonneert zicb bij de Uitgeefster, of buiten Ter Neuzen ook bij alle
Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievenbushouders.
Telefoon S3. -
Van 1 tot 4 regels 0,40. Voor elken regel meer f 0.10.
Bij direct© opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de
prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters en cliche's worden naar plaatsruimte berekend.
Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tarief.
Inzending van -advertentien voor 1 uur op den dag der uitgave.
JDJJJTE&JDJBl BLAD.
TER NEUZENSCHE COURANT.
De Burgemeester van TER NEUZEN
maakt bekend, dat zij, voor wie het gebruik
van Bruin brood op medische gronden
nadeelig wordt geacht, van hem, onder
overlegging van een certificaat van een ge-
peesheer, vergunning kunnen bekomen het
-L...
.u„:u i.l'-.
ruie-distillate urs en kaarsenf abrikanten, ten
einde de voorwaarden te bespreken, waarop
Engeland bereid is, vetten en olien door te
laten, welke Tieze industrieen noodig liebben.
Aanvaard is de vonrwaarde om de uit de
afbricage als neven product voortkomende
glycerine aaii Engeland af te slaan. Alleen
over den prijs kon men het niet eens wor
den.
Engeland stelt den prijs op ongeveer 50 o/o
van den huidigen marktprijs. 1
'Er zullen nog twee vergaderingen met de
drte booten en werd te elf nur door een
Engelsch schip opgepikt en naar een piaats
aan de Oostkust van Engeland gebrachl.
Allen zijn nu veilig en wel te Londen. Het
schip had ook eenige zakken mail aan boord.
De bemanning is verontwaardigd over de
behandeling van de Duitschers ondervon-
den.
opzichte der voorbereiding mogelijk is.
President Wilson, die den toestand zeer
ernstig inziet, heeft de vorige week niet bui
ten op Ihet land, maar te Washington, op het
Witle Huis fcLoorgebracht, waar jiij tot laat in
den nacht heeft zitten werken.
De president weet, dat hij de overgroote
meerderheid van het COngres achter zich
heeft zoo hij tot actie moclit overgaan en dat
het volk hem steunen. zal.
De toestand is nog meer gespannen gewor-
den, sedert er een bericht bij de regeering
mannen uit het lange slop te redden, dat Be-
Ihincourt met de stelling van Cumieres ver-
bindt. Reeds den 2en April werd Bethin-
court bedreigd, toen de Franschen, ten Wes-
ten van die piaats, over de beek van Forges,
naar den Zuidelijken oever moesten lerug-
trekken. Toen wij den oen over de beek
kwamen, werd de toestand voor de piaats
bedenkelijk. Onze artillerie greep krachti-
ger in. De infanterie-aanval kon niet lang
op zieh laten wachten. Doordat onze stel-
lingen in het Ravenbosch en het bosch van.
V
VAN
DE ENGELSCIIF. KABINETSCRISIS.
Het kabinet-Asquith is zoo schrijft de
„H. Crt." in meerderheid tegen algemee-
nen dienstplicht, die door de militaire auto-
riteiten als dringend noodzakelijk voor 'tsuc-
cesvol voortzetlen van den oorlog Wordt aan-
bevolen.
Eeri miriderheid in 't kabinet, de minis
ters Lloyd George, Bonar Law en Curzon,
zijn voorstanders van algemeenen dienst
plicht, terwijl Asquith en Grey tot de hef-
tige tegenstanders behooren. De laatstge-
noemden zijn overtuigd dat 't zonder dien
algemeenen dienstplicht, dien zij als ergen
dwang beschouwen in 't vrijheid lievende
Engeland, ook wel gaan zal om de noodige
rekruten bij een te krijgen. Zij hebben van
hun overtuiging een kabinetskwestie ge-
maakt. De politieke crisis in Engeland is
de ergste, sedert den oorlog voorgekomen.
De parlementaire medewerker van de „Daily
Chronicle'' stelt de vraag of Lloyd George
zal aftreden. Wanneer Asquith volled'ig
triomfeert zou zulks niet onmogelijk zijn
en daarcn.ee zou een der kranigste, zoo niet
de beste, aan den dijk worden gezet...
terwille van het vrijheidsprincipe, het al-
oude liberale beginsel.
VerMaring van Asquith.
In het Lagerhuis, dat overvol was, heeft
eerste-Minister Asquith gister in piaats van
de verwachte varklaring af te leggen over
de rekruteeringskwestie verklaard, dat er
nog belangrijke geschilpunten in hel kabi
net bestaan. Indien deze punten niet wor
den geregeld doordat men tot overeenstem-
ming komt, zal het resultaat moeten zijn
het uiteenspatten van de regeering. Het ka
binet is het volkomen eens, dat zulk een
gebeurtenis een nationale ramp zou zijn en
in de hoop, dat zij zal kunnen worden
voor komen door enkele dagen nog van be-
spreking, stelde de heer Asquith voor, het
Huis te verdagen tot 25 April.
De verldaring van Asquith werd met lui-
de toejuichingen van de liberalen en van
vele unionisten ontvangen. Maar er waren
enkele teekenen, dat niet alle unionisten
medegingen.
Sir Edward Carson, die, naar werd ver-
wacht, een motie zou indienen ten gunste
van algemeenen dienstplicht, indien As
quith niet zou aankondigen dat deze poli-
tiek door de regeering werd aanvaard, zei,
dat hij de laatste zou zijn om1 te beweren
dat er geen tijd moest worden gegeven ten
behoeve van de pogingen om tot overeen-
stemming te komen ten aanzien van de re-
kruteeringskwestie. Hij had niets aan te
merken op den door Minister Asquith voor-
gestelden gang van zaken.
Deze verklaring werd met algemeene
goedkeuring door het Huis optvangen, dat
daarop spoedig uiteen ging.
Natuurlijk heeft Asquith's bedreiging met
een nationale ramp groote sensatie gewekt
en de toestand wordt in Engeland druk be-
sproken.
Er was in het Hoogerhuis een korte dis-
cussie en de rede van Lansdowne hr.ac.ht
eenig licht. Hij wees het vermoeden af dat
de vertraging was te wij ten aan besluite-
loosheid, maar hij merkle op, dat de mee-
ningen der Ministers zoo diepgeworteld zijn,
dat ze geen kans zien op het oogenblik een
aniddenweg te vinden, waarlangs ze aan den
moeilijken toestand kunnen ontkomen. Het
uiteenvallen der regeering thans zou beb-eu-
renswaardigen invloed hebben, niet alleen
in dit land, maar op Engeland's geallieer-
den en de kolonien.
Gistermididag werd te Londen een verga-
dering gehouden van eenige honderden libe
ralen. Daar werden moties aangenomen,
waarin krachtige aansluiting bij Asquith
werd uitgesproken en eveneens werd een'
belangrijke vergadering der arbeiderspartij
gehouden om de dienstplicht-kwestie te
overwegen. In vele kringen is men van mee-
ning dat de geschillen in het kabinet niet
te verzoenen zijn en dat een breuk in de
regeering onvermijdelijk is, maar sommige
leden zijn nog optimistisch en meenen dat
de zwaarte der gevolgen van een breuk de
Ministers, die de verschillende meeningen
vertegenwoordigen, er toe zal leiden naar
een chmpromis te zoeken.
Zullen enkele Ministers aftreden?
Minister Lloyd George is van oordeel dat
aan de eischen van het legerbestuur onmo
gelijk kan worden voldaan, indien er geen
dienstplicht voor geliuwden wordt inge-
voerd. Dit zou opnieuw 300.000 a 400.000
man onder de wapenen brengen.
Maar andere leden van 't kabinet «ijn
tegen den uitersten maatregel, omdat deze
de eenheid zou verbreken en ook de arbei
derspartij van de nationale eenheid zou ver-
vreemden.
Waimeer er geen algemeene dienstplicht
komt, zal vermoedelijk Lloyd George heen-
gaan, komt de dienstplicht wel, dan zal
Henderson, de vertegenwoordiger der La-
bour-partij in 't kabinet, aftreden.
Een ministers-ooqiite, bestaande uit As
quith en Mc Kenna (liberalen) en Austey
Chamberlain en Lansdowne (unionisten) had
voor den kabinetsraad van Vrijdag uitge-
maakt dat er gden gedwongen dienstplicht
voor gehuwden (die zich niet vrijwillig op-
gaven) noodig was. Bonar Law, de unionis-
tische leider, zal, indien er geen dienstplicht
komt, vermoedelijk ook als Minister moeten
aftreden, daar de groote meerderheid djer
unionisten voor dienstplicht is.
Zoo als te verwachten is, gaat de „Daily
Mail" hevig te keer tegen Asquith. Zooals
steeds, aarzelt Asquith, zegt het blad. De
geheele rekruteeringskweslie beschouwt hij
uit een vqrkeerd oogpunt. In piaats van,
zooals het" belioorde, aan soldaten en zee-
lied en te wagen naar hun meening, gaat
hij zijn eigen gang en denkt op deze wijze
te we ten te komen, hoe wij, Engelschen,
tensiolte de Duitschers zullen moeten ver-
slaan. Wij worden langzamerhand duizelig
van de problemen, zegt het blad; wij heb
ben nu een rckruteeringsprobleem, een
blokkade-probleein, een vliegluigen-probleem,
een munilie-probleem en een scheepvaarl-
probleom, en tocli is geen tijd zoo erpstig
geweest als de tegenwoordige. Kracht en
energie zijn ten jzeersle noodig fen halvemaat-
regelen, zooals dit ministerie neemt, voerer.
Engeland rechtstreeks ten verderve.
WEEK EEN AMERIKA AN SC1IE NOTA AAN
IHITSCHLANI).
Uit Washington wordt dd. 19 dezer ge-
meld: President Wilson heeft de nota aan
Duitschland afgezonden. Hij waarschuwt
daarin de Duitsche regeering, dat tenzij de
tegen het volkenrecht indruischende aanval-
len op koopvaardijschepen, die Amerikanen
aan boord hebben, ophouden, de diploma-
tieke betrekkingen zullen worden afgebroken.
In de conferentie van partijleiders uit het
Eluis van afgevaardigden en den Senaat, die
gehouden werd voor de Congreszitting, ver-
klaarde president Wilson, dat de nota feite-
lijk een ultimatum is, maar geen termijn
stelt, hoewel van Duitschland onverwijld
antwoord wordt verlangd.
Duitschland zal zijn duikboot-takliek moe
ten wijzigen, wil hel met Amerika op goe-
den voet blijven.
Te Washington is men van meening, dat
de nota_ een ultimatum is, waarop dus bij
niet aanvaarding door Duitschland het af-
breken van de diplomatieke betrekkingen
en '1 intreden van den oorlogstoestand_ auto-
matisch moet volgen,
De Amerikaansche nota werd Dinsdag via
Kopenhagen verzonden en men verwachtte
dat ze te Berlijn zou aankomen tezelfder
tijd dat president Wilson in het Congres
den inhoud van de nota zou meedeelen.
Wilson heeft zich op 't standpunt ge-
steld dat hij niet alleen voor de Vereen.
Staten optreedt, maar ook voor alle neu-
trale Ianden.
Gister heeft de Duitsche gezanl Bernstorff
toch nog een onderhoud gehad met Minis
ter Lansing. De gezant moet een nieuwe
nota hebben aangeboden. Lansing zou ge-
antwoord hebben, dat deze te laat kwam,
daar de gedragslijn van Amerika is vast-
gesteld.
President Wilson zei in zijn toespraak tot
het Congres, dat hij Duitschland de onlier-
roepelijke mededeeling had gedaan, dat die
Vereenigde Staten de diplomatieke betrek
kingen zullen verbreken als de onwetlige
duikbooten-actie voortduurt.
De president vcrzochi aan het congres
geen enkel besluit, maar deed het alleen
mededeeling van de opeenstapeling van fei-
ten, welke bewezeai dat de verzekeringen
van Duitschland aan de Vereenigde Staten
zijn geschonden, dat de duikboqten-cam-
pagne, ondanks de meest ernstige protes-
ten van de- Vereenigde Staten, met her-
nieuwde felheid wordt gevoer.i, in strijd met
alle welten van volkenrecht en menschelijk-
heid.
Ook de getuigenissen inzake de „Sussex"
zijn in de nota aan Duitschland lies pro-
ken. President Wilson wees op de gelijkheid
wat betreft tijd en piaats van den aanval op
de „Sussex" en Iden aanval, die, naar Duitsch
land toegeeft, in dezelfde buurt door een
duikbool werd gedaan.
President Wilson is van oordeel, dat de
aanwijzingen inzake de „Sussex" overtui-
gend zijn.
De nota is heel lang en bevat inzake de
„Sussex" de mededeeling, dat uit inlicTi tin-
gen, die in het bezit zijn van de Amerikaan
sche regeering, overtuigend is gebleken, dat
de „Sussex" zonder voorafgaande waarschu-
wing getorpedeerd is, dat de gebezigde tor
pedo van Duitsch fabrikaat was en door een
Duitsche onderzeeboot was afgeschoten. De
Amerikaansche regeering houdt het er voor,
dat dit feit door de rechte ontkenning van
Duitsche zijde slechts wordt bevestigd.
In de nota wordt nog de opmerking ge-
maakt, dat, indien het geval van de „Sus-
sex" op zich zeif had gestaan, het moge
lijk zou zijn geweest, te hopen dat de offi-
cier, die daar Voor aansprakelijk was, nalalig
geweest was of zijn orders had overtreden.
Maar ongelukkigerwijs staat dit vreese-
lijke staallje van duikboot-oorlogvoering niet
op zich zelf.
De Amerikaansche regeering heeft uit de
jongste desbelreffende mededeeling van Duit
sche zijde, de overtuiging gekregen, dat de
Duitsche regeering den ernst van het geval
niet inziet. Indien de Duitsche regeering
niet onmiddellijk mededeelt en ook in
praktijk brengt dat-het huidige optreden
van de duikbooten legen passagiers- en koop
vaardijschepen wordt gestaakt, zal aan de
Vereen. Staten geen keus worden gelaten,
dan de betrekkingen met Duitschland af te
breken.
In een bijlage, die aan de nota is toe-
gevoegd, wordt bekend gemaakt, dat Ame
rikaansche marine-officieren in de „Sussex"
schroeven en bouten hebben aangetroffen,
die overeenkonien met die, welke in Duit
sche torpedo's worden aangetroffen, die in
het bezit zijn van de Fransche marine-auto-
riteiten te Toulon.
VAN HI T SLAGVELD.
In de „Vossische Zeitung" vertelt Dr.
Max Osborn van den strijd om „la Wa-
vrille", een begroeide heuvel len Noord-
Oosten van Beaumont, ten Zuid-Oosten van
het groote Cauresboscli gelegen, een plek,
die men op de stafkaarten te vergeefs zal
zoeken en waaraan toch voor wie jiaar ken-
nen vreeselijke herinneringen verbonden zul
len blijven.
We zijn op onzen tocht den Zuidelijken
rand van het bosch genaierd. Nog spreekt 1
alles van den woesten geweldigen oorlog. j
Een Fransch kerkhof duikt op. 't Is als in
zoo vele dorpen en kleine steden, kransen
van ijzerdraad, porseleinen bloemen inronde
doozen. Een marmeren gedcnkzuil trekt de
aandacht. „Ici repose mon fils cheri" staat
er in gouden letters o.p te lezen; op een ver- 1
weerd kruis ontdek ik de woorden „Sepul- j
ture allemande".
Waarschijnlijk is wie daar sluimert reeds I
in het najaar van 1914 Igevallen toen de loop-
graven nog niet gelegd waren. Een eindje
vender is een nieuw graf gegraven. Tijd
om het klaar te maken was er nog niet. I
Vandaar dat slechts een enkele ontkiemen- I
de tak in het hoopje aarde werd gestoken. I
Een Duitsoh soldaat ontschorste een ge- j
deelte van de twijg en schreef met potlood
de woorden die mij wonderlijk doen ont-
roeren: „Hier ruht in Gott ein tapferer
Franzosz".
Voortdurend zien we onder de puinhoopen 1
lijken van vijanden. Heel wat menschen-
levens zijn hier te loor gegaan. Wij komen
langs een uit beton opgetrokken huis dat 3
door de Duitschers bescholen werd. Een
granaat heeft de muren doen instorten.
Thans zijn onze jongens bezig den boel op te
ruimen en daarbij vinden ze niet minder j
dan twaalf lijken. Een eindje vender schijnt
in een half platgeschoten huis een officier
zich ingekwartierd te hebben. Ik wil hem
opzoeken, maar hij is niet thuis. Even een
kijkje in zijn „huiskamer" genomen. Aan
den houten muur boven de ruwe tafel prij-
ken de portretten van drie kinderen en hun
moeder, daarhoven hangt met potlood ge-
schreven de aloude spreuk: „Wees getrouw
tot in den dood, zoo zal ik U de kroon des
levens schenken". Tot in den dood!
We hebben het bosch verlaten. Scherp
zijn thans de boomen begrensd. En voor
ons ligt een kale heuvel. We loopen verder
en dan plotseling genieten we van een schit-
terend panorama. Voor ons, een weinig
in de diepte, ligt Beaumont, daarachter een
donkergroene bergmuur, meer naar het mid
den de heuvelenrij van Louvemont met dui-
delijk omlijnd het dorp van dien naam.
Rechts, meer Westelijk, de „Cote du Poivre"
en links de scherpe omtrekken van den
Douamnont. De geheele streek ligt ondei*
zwaar artillerievuur. Van alle kanten don-
dert en huilt het.
En midden in het oorverdoovend lawaai
hoor ik nu en dan het tak-tak van machine-
geweren. 't Klinkt alsof het vlak boven
ons is. En inderdaad moeten we het daar
zoeken. Duitsche en Fransche vliegers be-
vechten elkander lioog in de lucht, zonder
dat er van hunne vliegtuigen met liet bloote
oog iets te ontdekken is.
Rechts en links van den kalen heuvelrug,
die zich in Zuid-Oostelijke richting aansluit
aan het Cauvre-bosch, zijn twee kleinere
bosschen. Het Westelijk gelegen woud is
dat van Fay, het Oostelijke heet „La Wa-
brood voor een deel der bevolking van Belgie
stop te zetten.
Door het verbod om wittebrood te mogen
bakken, kan van 24 dezer af alleen bruin-
brood worden uitgevioerd."
De waarde van de „Lodewi,jk van Nassau".
Naaj- gemeldt wordt, was voor de „Lode-
wijs van Nassau" op Amsterdamsche Beurs-
polis eene casco-verzekering tegen molest
van 1.000.000 gesloten.
De salpeterlading was voor J 400.000 ver-
zekerd.
Plantenvezels.
Bij Kon. besluit is miet ingang van 22
dezer de uitvoer van plantenvezels verboden.
De Kroon behoudt zich voor dit verbod tij-
delijk op te heffen of in bijzondere gevallen
daarvan ontheffing te doen verleenen.
Grondstoffen voor de zeepfabrlcage.
De N. O. T. heeft vergaderd met de hard
en zachtzeepfabrikanten, lijnslagers, glyce-
landsche stoombootmaatschappij, was Zon-
dagavond afgevaren. De lading bestond uit
536 ton stukgoederen, vooral carton, 1000
zakken cacao en ongeveer 10 ton visch.
Ook had het stoomsChip de Engelsche mail
aan boord.
De Londensche berichtgever van het Hbl.
meldt, dat, daar een boot van de Berkel-
stroom langen tijd naast de duikboot had
gelegen en door het botsen beschadigd was,
de gezagvoerder opmerkte, dat het voor de
bemanning te erg was om in zulk een boot
te worden achtergelalen. De Duitsche com
mandant antwoordde toen: „Dat is be-
lachelijk. Wij liebben in Duitschland geen
vrienden en geen medelijden. Elk schip, dal
goederen naar Engeland brengt, zal in den
grond worden geboord." Toen versoheen
een tweede duikboot en werden aan boord
van de Berkelstroom bommen geplaatst, die
het .schip vernietigden.
De bemanning telde, met inbegrip van den
kapitein, 24 koppen. Zij bevond zich in
Darnells, de Minister van Marine, heeft
voor jederen afzonderlijken staat een com-
missie van vijf technische deskmidigen be-
noemd. De onmiddellijke taak dezer com-
missie is, een industrieele inventaris. op te
maken en de regeering verslag uit te bren
gen, wat voor de fabricoge van munitie en
van andere oorlogsbehoeften van ieders mj-
verheidscentrum des lands te verwachten
valt.
Tegelijkertijd hebben de oorlogswerven be
vel gekregen, alle in de havens liggende
sdhepen na te zien en alle oorlogssc.hepen
geheel gereed te maken voor alle gebeurlijk-
heden.
Aan het departement van Oorlog wordt
met grooten ijver gewerkt en er zijn bevelen
gezonden naar alle militaire stations; om-
trent den aard van deze bevelen is echter
niets bekend geworden. Ofschoon deze voor-
z o rgsm a a tr egel en overbodig kunnen blijken,
doen de regeerings-deparlenienteu al wat on
der de tegenwoordige omstandigheden ten
pij, en Otto Wolpert, die bekend iieett te
zijn opgetreden als agent van kapitein v.
Papen en beschuldigd wordt de bommen te
hebben verzonden.
De arrestaties waren het gevolg van een
onderzoek, in Juni begonnen naar aanlei-
ding van een klacht van de Fransche regee
ring, dat onontplofte bommen gevonden wa
ren in suikerbalen in het stoomschip „Ivir-
koswald".
Becker erkende, dat de bommen waren
vervaardigd aan boord van de „Kaiser Frie-
drich der Grosse" en daarna afgeleverd aan
v. Ivleist, die ze laadde en distribueerde.
De politic verklaart, dat de fondsen wer
den Verstrekt door vermogende personen,
wier identiteit nog niet is vastgesteld. Een
groot aantal bommen is gevonden ten huize
en in de fabriek van v. Kleist.
DE INNEMING VAN BETHINCOURT.
Aan het „Berliner Tageblatt" woi-dt ge-
meld over de inneming van Bethincourt.
Vergeefs trachtte de vijand zich met al zijn
was het springen der op de vliegers afge
schoten granaten te zien.
Later op den morgen verschenen in het
zieht der Walchersche kust een aantal En
gelsche torpedo-booten, die op verschillende
plaatsen door boeien met vlaggen de grens
van onze territoriale 'watcren .aangaven. Onze
eigen oorlogsscliepen voeren voortdurend
heen en weer binnen de grens.
Uit Westkapelle en Domburg waren na
den middag een groot [aantal, ,blijkbaar eenige
tientallen oorlogsschepen, aan den horizon
waarneembaar. Het was eerst te nevelig om
ze duidelijk te onderscheiden. Later werd
het helderder.
Tegen drie uur stoomden ze in de ricn-
tingvan de Belgische kust en openden ze
het vuur daarop.
■Van uit genoem.de plaatsen was het vuren
duidelijk te zien. De booten zelf waren
nauwelijks zichtbaar, gehuld als ze spoedig
waren in den nevel en in den zwarten rook
uit de schoorsteenen. Maar telkens zag nien,