ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN. No. 6363. Zaterdag 8 April 1916. 56e Jaargang. ABONNEMENT: A D V E RT E N TI N mm Telefoon 25. Bit Blad verschijnt Maandag^, Woensdag- en Yrtjdagavond, uitgezonderd op Feestdagen, bij de Firma P. J. VAN DE 8ANDE te Ter Neuzen. EBBBTE BXJ.AJD BINNENLAND. Per 3 maanden binnen de stad 1.Franco per post voor Nederland 1.10. SI| vooruitbetalingvoor Belgie /1.40, voor Ned.-Indie en Amerika /1.65, overig Buitenland 2. Men abonneert zich bij de Uitgeefster, of buiten Ter Neuzen ook bi[ alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievenbushouders. Van 1 tot 4 regels 0,40. Voor elken regel meer 0.10. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Grootere letters en cliche's worden naar plaatsruimte berekend. Handelsadvertentien bij regelabonnement tegers verminderd tarief. Inzending van advertentien voor 1 uur op den dag der uitgave. In foeslagneming van over zee vervoerde Brievenpost. De Minster van Builenlandsche Zaken heeft aan de-Tweede Kamer doen loekornen de „Diplomalieke Bescheiden belreffende de in beslagnemingen* door de Britsche autori- teiten van over zee vervoerde brievenpost." Ter inleiding van deze mededeeling wordt er aan herinnerd, dat reeds in bet najaar werd medegedeeld dat, teen de Nederland sche regeering had vernomen, dat postzak- ken aan boord van verschillende Neder landsche schepen door de Britsche autori- teiten waren in beslag genome.n, zij terstond tegen deze handedwijze door tusschenkomst van Hr. Ms. gezant te -Louden met klem heeft geprotesteerd, zich beroepende op de bepalingen van het Xle Verdrag van Den Haag van 1907, nopens zekere beperkingen van de uitoefening van het buitrecht in den zeeoorldg. De Britsche regeering heeft toen in ant woord op het Nqderlandsche protest aan- gevoerd, dat de inbeslagnemmg van brieven- malen aan boord. van Nederlandsche sche pen niet met het vermelde Verdrag in strijd was, daar die inbeslagneming steeds had plaats geiiad binnen het Brilscli watergCT- bied; volgens de Britsche regeering waren, daar voor dit gebied het Verdrag niet gold, schepen, daar binnen komende, ten voile onderworpen aan de uitoefening van de Britsche souvereiniteil. De Regeering heeft Ihans doen afdrukken de lot de Britsche regeering gerichte nota van 18 December 1915, waarin de Neder landsche haar bovenvermekl protest tegen het inbeslagnemen van brievenzakken uij.- bracht, benevens de nota van 12 Januari 1916, door de Nederlandsche Regeering tot de Britsche gericht, naar aanleiding van het anlwoord van laatstgemelde Regeering op het Nederlandsche protest. Voorts werd medegedeeld, dat op 1 April 1916 de Britsche gezant en de Fransche gezant uil naam hunner Regeeringen aan de Nederlandsche Regeering een Memorandum hebben overgelegd nopens de onderwerpe- lijlce aangelegenheid. Ook dit Memorandum •is afgedrukt. Er worden daar in mede be- schouwingen gewijd aan.de inbeslagneming van postpakketten. Voor zooveel noodig wordt daarom aan- geteekend, dat die beschouwingan geen le- rugslag zijn op een van Nederlandsche zijde tot de geallieerde Regeeringen gericht ver- toog. De Nederlandsche Regeering toch is niet van meening, dat de pakketpost dee 11 in de onschendbaarheid, door bet Haagsche verdrag aan de over zee vervoerde brieven post gewaarhorgd. Zij heeft tegen, de inbe slagneming van postpakketten dan ook "al- leen geprotesteerd, wanneer deze geschied- de in strijd miet het steliig volkenreclit op het sink der bevoegdheden van belligeren- ten ten aanzien van op neutrale schepen over zee vervoerde goederen. Het' lijdt volgens de Nederlandsche Regee ring geen twijfel, dat de term „correspon- dance postale" in het Haagsche verdrag ora- vat zendingen van effecten, coupons en an- dere papieren van waarde. De oorlogvoeren- den mogen deze derhalvc onder geen beding in beslag nemen en de Minister van Buiten- landscbe Zaken vraagt dan ook de teruggave van de door de Britsche overheden aaiige- houden zendingen van dezen aard. Onbepaald verlof. Een ministerieele beschikking vermeldt het volgende omtrent onbepaald (klein) verlof. Het is gebleken dat er bij sommigecom- pagnies (eskadrons-, batterij-, fort, detache- ments-) commandanten een verkeerde op- vatting bestaat omtrent den staat, waavin zich bevinden de militairen, die op last van het departement van oorlog in het genot van een binnenlandsch verlof van niet be- paalden tijdsduur zijn gesteld. In verband daarmede wordt onder de aandaeht gebracht, dat zoodanig verlof ge- acht moet worden te zijn onbepaald (klein-) verlof en niet is //groot-verlof". 1 Een verklaring van de Engelseho legatie. De Engelsche legatie meldt Met bet oog op het Onverantwoordeiijke bericht, dat verscheen in het welbekende Avondpost"-bulletin, in den namiddag van den 31en der afgeioopen maand, betreffende de houding van Groot-Britannie, jegens Nederland, heeft de Engelsche gezant 'n beroep gedaan op de Nederlandsche Regeering om de //Avondpost" ter verantwoording te roeper. voor dit valsehe bericht, dat er op berekend was niet alleen om bet pubUek in bet algemeen op te bitsen, maar om in 't. bijzonder een stemming te wekken, tegen ons volk, welks betrekkingen met Nederland niet slechts op dit oogenblik volkomen vriendschappelijk zijn, maar dat steeds zal trachten ze aldus te handhaven. Daar de Engelsche gezant vernomen heeft, dat bet onder de Nederlandsche wet on- mogelijk is een vervolging in te stellen tegen de //Avondpost", is hij verplicht dezen or.gebruikeiijken weg te baat te nemen om het Nederlandsche volk in te lichten, dat zijn regeering met groote walging kennis genomen heeft van de praktjjken, welke gebezigd zijn, om wantrouwen te zaaien tegen de Engelsche regeering in dit land en zij vertrouwt, dat elke hernieuwde poging om deze gevoelens op dergelijke wijze op te wekken met bet eenparige ongeloof zal worden ontvangen welke zij verdient. Een sensalioneel bericht, Naar het //Hbl." verneemt is het be richt omtrent een ultimatum van Engelaud, dat Vrijdag door een boekhaqdelaar te Amsterdam gebullitineerd werd, verspreid door het Duitscbe consulaat te Amsterdam. De Duifsche consul-geueraal te Amster dam, baron von Humboldt Dachroeden, decide mede, dat hij het bericht uit den Haag had verrfbmen en alle aanleiding meende te hebben om de juistheid ervan aan te nemen, De boekhandelaar, van wien hierboven sprake is, veruam bet bericht van den kan- selarij secretaris van bet Duitsche consulaat. Later had de beer von Humboldt vernomen, dat het alieen ging over de mogelijkheid van een ultimatum en dat ook aan ver schillende personen meegedeeid. Een mededeeUng aan den Paus. De //Daily News" verneemt uit Rome, dat de Nederlandsche gezant bij den Heili- Iigen Stoel aan den Paus verklaarde, dat de militaire maatregelen van Nederland slechts voorzorgsmaatregelen waren voor bet beveiligen van de onzijdigheid en geens- zinseen voorspel beteekenden van interventie. De Tubantia-lorpedo. Van deskundige zijde schrijft men aan het Hbld. Volmaakte, zekerheid omtrent de soort luchtkamers bij de torpedo's van de oorlog- voerende staten hebben wij niet, omdat aangaande de torpedo's die de regeeringen in eigen werkplaatsen construeeren, een volstrekte gebeimhouding wordt in acbt genomen. Een hoogen graad van waarschijnlijkheid heeft het volgende echter wel. Twintig jaar geleden deed de koersrege- laar zijn intrede en deze heeft eigenlijk van de torpedo eerst een serieus oorlogswapen gemaakt. Het kaliber werd van 35 c,M- op 45 c.M. gebracht, de spanning der lucht in de luchtkamer van 85 tot 95 atm. ver- hoogd en de totale lengte op pl.m. 5 M. gebracht. Van .die periode dateert de ruprematie van Whitehead. Aan de groote maritieme mogendheden bniten Duitschland heeft Schwartzkopff nooit 45 c.M. torpedo's ge- leverd, aan ons ook nooit, eh evenals bij ons zijn zeker de 35 c.M. Schwartzkopff torpedo's van voor die periode overal opge- ruimd. Op onderzeebooten zijn zij trouwens niet te gebruiken, omdat deze, ban waarde te danken bebbende aan de kwaliteiten van de torpedo als oorlogswapen, natuuriijk van den beginne af met buizen van minstens 45 c.M. kaliber zijn uitgerust. (Het PraD- sche speelgoed uitgezonderd, maar van Fransche SchwartzkopfF-torpedo's is natuur iijk nooit sprake geweest. Schwartzkopff is voor zijn kleinere klanten, Turkije, Spanje, Griekenland, nog lang met bronzen luchtkamers bezig geweestin 1900 was deze firma weer op dezelfde hoogte als Whitehead wat de techniek betreftde torpedo's, die toen gemaakt werden, met bronzen luchtkamers 95 atm., 45 c.M. kaliber kwamen overeen met onze type XII Whitehead. Whitehead zat toen ook niet stil en ver- hoogde een paar jaar later de spanning tot 150 atm. in een sprong. Schwartzkopff bleef toen weer hopeloos achter, kon met'zijn bronzen luchtkamers niet booger dan 120 atm. komen, en in 1905 was de afdeeling torpedo-constructie aan zijn fabriek zoo goed als geheel verloopen. Nieuw leven kwam daarin weer bij den derden grooten stap in de torpedo-techniek, de lucbtverhitting. De fabriek was n.l. de eerste, die de verhitting van de lucht in de luchtleiding tnsschen luchtkamer en machine door een benzinevlam combineerde met wa- terinjectie in die leiding. Daardoor kon een veel grooter aantal calorieen aan de lucht wordSn medegedeeld zonder onmatige temperatuur van de machine, die tot allerlei moeilijkheden door ongelijke uitzetting en smeerolie-verbranding aanleiding gaven. Deze triomf bezorgde Schwartzkopff de leverantie aan Duitschland, dat tot zoover gedurende tal van jaren zijne torpedo's uit- sluitend in eigen werkplaatsen had ver- vaardigd. Inmiddels waren de bronzen luchtkamers door stalen vervangen voor een druk van 150 atm. De oude Schwartzkopff-torpedo's met bronzen luchtkamers zijn natuuriijk thans al lang opgebruikf of als oud roest op- geruimd, en er is even weinig kans dat een Duitscbe onderzeeboot er zuik eene zou hebben afgeschoten als een Engelsche. Er is ecbter heel iets anders. Duitsch land heeft enorm veel torpedo's verschoten en verbruikt ze nog bij honderden. Een snelie fabricage is dus een levensquestie. Eq nu is het gieten van stalen luchtkamers iets wat maar een paar fabrieken ter wereid goed kunnen bovendien duurt het uitdraaien van een stalen iucbtkamer verscheidene weken, omdat ze met een dikken wand worden gegoten. Een zeer snelle productie is dus met behoud van bet staul voor de luchtkamers uitgesloten, en bet is daarom alleszins aannemelijk dat Duitschland gedurende den oorlog om deze red"'1 tot het gebruik van brons" voor de luchtkamers is teruggekeerd. Hiertegen is te minder bezwaar, omdat de vange door de iuchtverhitting zoozeer is toegenomen, dat. men met 150 atm. druk in de luchtkamer eigenlijk een onbrnikbare overmaat van afstand heeft, met bet oog op de geringe trefkans, en de afwijkingen van den pyroscoop bij zeer langen vluchttijd, ter wij 1 bet niet mogelijk is die overmaat van afstand om te zetten wegens den over- matigen werkdruk van de machine, druk op de krukken, torsen van de assen, tegendruk van de afgewerkte lucht die door betrekke- lijk nauwe afvoerleiding (de bolte van de scbroefassen) moet weggewerkt worden. Alle factoren in aanmerking genomen, is dus eigenlijk voor een ideaal-compromis de spanning van 150 atm. te hoog, en zou waarschijnlijk 120 atm. (met bronzen lucht kamers nog te bereiken). dicbter bij het optimum zijn. Deze overwegingen maken het voor mij zoo goed als absoluut zeker, dat indien werkelijk de torpedo, die de Tubantia trof, een bronzen luchtkamer bad, die torpedo ook uit een Duitscbe lanceerbuis afkomstig was. Een nieuvre kerk. De nieuwe Zuiderkerk aan den West- zeedijk bij den Westersingel der Geref. Gemeente te Rotterdam is op 29 Maart plechtig iggewijd, door den zoon van den oud-Staatsman ds. A. Kuyper Jr., predikant dezer gemeente. De plecbtigheid werd behalve door een groote schare ook bijgewoond door den burgemeester en drib wethouders. Ds. Kuyper hield een rede naar aan leiding van Psalm 50 2 en bracht dank aan alien die groote sommen schonken voor den bouw dezer kerk in dezen oorlogs- tijd. Den bouwmeester T. Kuipers wenscht bij geluk met de voitooiing van den bouw, den aannemer Bfokzij! voor zijne medewer- king. Ook de orgelbouwer Walcher uit Ludwigsburg werd in het Duitsch toege- sproken, voor het leveren van bet fraaie orgel, waarvan wij onlangs een beschrijving gaven. Burgemeester en wethouders werd dank gezegd voor hunne tegenwoordigheid. De gemeente zong vooraf Psalm 122 1 en ten slotte Psalm 150 2. Deze kerk is gelegen op een fraai punt der stad aan den Westzeedjjk tegenover de R. Cath. Kerk nabij het Park en Singel. De vorm van den plattegrond ishetLatijnsche Kruis. De toren is 50 meter hoog. De galerijen en bet ruim zijn alle breed en fraai ingericbthet spreekgestoelte is in een nis ingebouwd. Het plafond is een gewelf van eikenhout met rosetten in goud- toon en blauw. De massief kopereu kronen maken een goeden indruk. Het kerkgebouw is geheel in pleister bebandeld. De gewone houten galerijen zijn Vermeden door ze in steen uit te voeren of gedekt met marmer. De gebroeders Bos schonken het kostbare terrein, dat door Rotterdam glooiend is gemaakt. TWEEDE KAMER. De ouderdomsrente. Vergadering van Woensdag. In de vergadering van Woensdag werd, blijkens bet verslag der H. Crt. nog het woord gevoerd door den beer Snoeck Ben- kemans, die van meening is dat dit ontwerp een zeer bruikbare regelingvoor een acbterlijk volk is. Echter kan van een land als het onze, waar de armenzorg goed geregeld is, niet worden gezegd, dat het er den ouden van dagen aan verzorging ontbreekt. Overigens zou aan het bestaan ook van de meest voor- treffelijke armeDzorg geen argument kunnen worden ontleend tegen een ontwerp, dat op zichzelf goede dingen bracht, maar bij ver- gelijking van hetgeen nu bestaat blijkt zoozeer de meerderheid van het systeem van verzekering, dat beide stukken niet in een adem kunnen worden genoemd. Spreker verwijt der Regeering baar nalatigheid in de uitvoering der Invaliditeitswet, waarbij duizenden belang hebben. De lichtvaardig- heid, waarmee zij een uitstel van 3 jaren in 't zicht stelt, is onverschoonbaar, te meer omdat de Kamer ook over dit ontwerp niet" zal kunnen oordeelen zonder de plannen der Regeering in zake de lnvaliditeits- en Ziektewet te kennen. De wet-Talma geeft, naar spreker uit- eenzet, veel meer en in gevallen van invst1- liditeit veel eerder dan bet ontwerp-Treub. Rede van den beer De Mural I. De beer De Muralt noemt den dag van gister heugeiijk voor velen in den lande, die voorstanders zijn van Staatspen'sioen. Het is Diet juist, dat het Staatspensioen een socialistische eisch is, al hebben de sociaal-demokraten bet 't meest gepropa- geerd. De vrijzinnigen zijn er zeker toe bekeerd, maar dat ziet men meer. De rechtsche partijen zijn ook "tegen den ver- zekeringsdwang geweest. Overigens verheugt spreker zich over het ontwerp om den inboud, niet om de gronden door de Regeering'.er voor aangevoerd, want die heeft geen ware broeder aangebracht. Het Engelsche stelsel is duur, volgens den beer De Visserongetwijfeld, maar bet is zeker geen weeldeujjtgaaf. Elk stelsel is even duur, of men armenzorg, verzeke ring of Staatspensioen invoert en er zal geen arme meer of minder door komen. Maar met een pensioen aan den eenen en een pensioenbelasting aan den anderen kant geeft men iets aan die het niet hebben op kosten van anderen, die het betalen kunnen. De heer Snoeck Henkemans vindt het een groot bezwaar, dat een ijverig werkman, die b.v. zich een wekelijksche uitkeering van 5 gulden na zijn 70e jaar heeft be- spaard, geen Staatspensioen krijgt en een baliekluiver wel. De beer Henkemans heeft goed opgepast De heer DuysDat weet je niet, of hij goed heeft opgepast (Yreugde De beer De Muralten nu betreurt bij het, dat een slampamper met de voordeelen gaat strijken. Maar dan kan men verder gaan en bet betreuren, dat in het premie- stelsel zulk een ijverig werkman ook premie moet opbrengen voor een slampamper. Spreker eindigt met zijn blijdschap over bet ontwerp te uiten, waarna de vergadering wordt verdaagd. Vergadering van Donderdag. De beer Aalberse verklaart, dat men ook ter linkerzijde heel goed voelt, dat bet ontwerp, betwelk men nu behandelt, geen wet zal worden in verband met de opvattingen in de Eerste Kamer en dal het alleen wordt behandeld ter inlossing der bij de stembus van 1913 gegeven belofte. De discussies hier zijn een vruchteloozen programstrijd, gelijk ook de //Nieuwe Courant" erkenl. Dit is de schoonste rechtvaardiging van de uitstelmotie des beeren Lohman. Over een der belangrijkste punten van deze wet kan, al klinkt 't zonderling, nog niet worden gesproken, want het Kabinet weet op dit Oogenblik nog niet, waaruit de onkosten zullen moeten worden bestreden. Toen de vrijzinnigen nog tegenstanders van Staatspensioen waren, voegden zij den sociaal-democraten steeds toe: //wat gij wilt, verlaagt den arbeider, want het is alleen armenzorg". Dit argument is, nu de vrij zinnigen zich //bekeerd" hebben, nog steeds niet te weerleggen. Het Staatspensioen is alleen te verdedigen als men zich op sociaal- demokratisch standpunt plaatst maar dat doen de vrijzinnigen niet. Spreker noemt verschillende citaten, die alle de bewering bevatten, dat Staatspensioen j armenzorg is. In een lapport der Liberale Unie kwam de zinsnede voor, dat het be- denkelijk veel op armenzorg gelijkt. De verdere rede van den heer Aalberse wordt herhaaldeiijk door interrupties onder- broken. Spreker vergist zich even en wil zich herstellen, waaiop de heer Duy3 roept z/een paar onjuistheden meer of minder komen er niet op aan De Voorzitter klopt. De beer Kleerekopcr zegt iets, waarop de heer Duys uitroept z/niet allemaal interrumpeeren" (Gelach.) De heer Aalberse Als men dit ontwerp bekijkt uit bet oogpunt van armenzorg, bemerkt men, dat bet geen aalmoezen voor- komt maar aaimoezen doet geven. Spreker wijst verder, zich op bet stand punt der invaliditeitsverzorging plaatsendc, op het bedenkelijke van overgangsbepalingen op dit gebied door het nu voorgestelde ontwerp, waardoor later de uitvoering der Invaliditeitswet onmogelijk zou kunnen worden. Het is niet de ware democratic, alles uit te voeren wat bet volk wenscht, maar hij is de ware democraat, die, als het volk iets wil, dat niet goed is, den moed heeft van //neen" te zeggen. Er is niet alleen 'n byzantinisme, dat.buigt voorvorsten- tronen, maar er is ook een byzantinisme, dat; buigt voor het volk. (De heer Kleere- koper iaat eeDig hoocgelacb hooren.) Spreker hoopt, dat velen ook hier in deze Kamer den moed zullen hebben //neen" te iaten booren. De heer Brummelkamp bef«ogt, dat dit Staatspensioen, wel verre van-te zijn een sociale hervorming, de hervorming tegen- houdt. Het is een parodie op de echte, Christelijke barmhartigheid. De beer da Wyckerslooth de Weerde- steyn zegt, dat bet out wet p armenzorg is. Nu heeft hij er geen print- pieel bezwaar tegen, dat de gemeentebestureu belast wor den, met de uitoefening van armenzorg, gelijk ook geschiedt bij de Armenwet. Dit is beter dan dat de Rijksverzekeringsbank over de zaak te zeggen heeft. De beer Van Vliet beluigt zijn adhaesie aan de door de Christelijke arbeiders tegen bet ontwerp ontwikkeide bezwaven en betoogt dat dit ontwerp behoort te resorteeren onder binnenlandscke zaken als een kwestie van armenzorg. De heer Rutgers herinnert aan den onver- moeiden arbeid, door Minister Talma in het belang der arbeiders verrickt en rechts staat voor dien arbcid nu in de bres, ook omdat het zijn werk is, maar daarnevens niet minder om de beginselen, welke aan dien arbeid ten grondslag liggen. Nu is de taak voor rechts moeilijk, daar het terrein van den vijaDd zoo bezwaarlijk te verkennen is, zoodat het eerst bij repliek mogelijk zal r,ijn> dieper op de zaak in te gaan. Voor het beleid der Regeering in deze kan men ecbter moeilijk bewondering heb ben. De tijdelijk voorzitter van den minister- raad heeft zelfs in de Eerste Kamer te kennen gegeven, de behandeling van dit politieke ontwerp .te beschouwen als een soort munitie-fabricage voor de verkieziugen. Dit kan niet slaan op rechts, want rechts staat volstrekt niet op de behandeling er van in deze dagen. Dus slaat bet op links. Maar dan werkt de Minister- dit streven van links in de hand en hiertegen moet spreker hem ernstig waarscbuwen. De Regeeriugis in haar verklaring omtrent haar houding in zake de Invaliditeiswet even minzaam als duister. Spreker heeft ronduit aan de Regeering schriftelijk devraag gesteld, wat zij zal doen met het ontwerp tot wijziging der Invaliditeitswet. Denk maar niet, dat daar eeu antwoord opge- geven wordt. Zeker, het antwoord is heel vriendelijk gesteld, maar bet betreft dingen, die ik niet gevraagd heb Minister Lely glimlaeht fijntjes Spreker verzoekt zijn rede te mogen onderbreken. De heer Teenstra verzoekt den voor zitter, morgen op de agenda te plaatsen z/regeling van werkzaambeden", opdat spreker alsdan gelegenheid hbbbe, een voorstel te doen om ook MaaDdag-middrg en Maandag- avond te vergaderen. "Het verzoek wordt ingewilligd en de vergadering verdaagd. Ouderdomsrenle Amenclemenl-Be Savornm Lohman. De beer De Savornin Lohman stelt voor, het le lid van art. 1 van het ontwerp- Ouderdomsrente te lezen als volgt 1. Ieder, die aannem<lijk maakt dat bij a. behoeftig is b. niet na bet bereiken van - CO U RANT. -■

Krantenbank Zeeland

Ter Neuzensche Courant / Neuzensche Courant / (Algemeen) nieuws en advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen | 1916 | | pagina 1