De Oorlog.
hare mede-ontsLagenen, geengebruik wenscli-
te te maken. De heer Schroder is ondanks
dit poorer resultaat op zijn plaats gebleven..
De vergadering, gehoord al deze fei-
ten. besloot met algemeene stemme.il.
dit relaas door een speciaal daarvoor
uit de vergadering benoemde conimissie
te doen opmaken, te publieeeren en een
beroep t e doen op alle Neder l ands die
journal lis ten am de plaatsen der ontsla-
genen niet in te nemen en aanbiedingen
daartoe onverbiddellijk van de hand te
wijzen.
Naar aanleiding van bovenstaande schrfjft
de „Midd. Crt.": I
..In de onthullingen door de Amsterdam- I
.1V» oH rin^on nan Hp I I
sehe Pers van hetgeen .aan De Telegraaf
gebeurde, is de kwestie van het ontslag van
vier medewerkers ten slotte niet eens lie!
gewiehtigste. Dat de heer H. M. C. Holdert
een werkgever is, die raar jmet zijin personeel
omspringt, dat de bewierookte heer Schro
der heelemaal niet de leidende persoon is
waarvoor hij werd gehouden, dat zijn din-
gen waarvan het algemeen belang niet groot
is, hoe noodlottig ze voor de betrokkenen
mogen zijn.
Maar wel van algemeene beteekenis en
leLterlijk verbijsterend is de rol die de heer
G. Simons in deze zaak speelt. Er komen
daarover gedachlen op, die men zelf niet
gelooven kan.
Dezelfde man, die in Berlijn bekend is
aLs pro-Duitscher, die, naar we in de N. Crt.
lezen, door huwelijk vermaagschapt is aan
den Duitschen ondersecretaris van buiten-
landsche zaken, den bekenden minister Zim
merman; die, vergezeld door twee Duitsche
ambtenaren, eerst te vergeefs traclitte van
De Telegraaf een pro-Duitsch blad te maken,
tegen wien de redactieleden om zijn pro-
Duitschheid gewaarscbuwd werden, diezelf-
de man wordt Later oppermaehtig aan De
Telegraaf, juist in den tijd waarin dit blad
door zijn met veel geld gevoerde anti-smok-
kelcampagne ons land in de grootste moei
lijkheden dreigde te brengen metde
Entente! Want dat feit is niet weg te rede-
neeren. Hoe lieftig ia.nti-Duits.ch De tele
graaf zich ook toonde, het resultaat van
- zijn igeschrijf was een dreigend conflict met
Engeland en Frankrijli. Ais dat werkelijk
de bedoeling was geweest, zou men geen
sluwer middel hebben kunnen bedenken.
Openlijk is in De Telegraaf aangedrongen
op verse.herple maatregelen van Engeland
tegen ons Land. Voortdurend werd het En-
getsche wantrouwen jegens onze Regeering
aangewakkerd. En nu hooren we, dat daar
iemand achter zit, met een pro-Duitsch ver-
leden.
En als we dan trachlen dit te rijmen met
de pro-Fransc,he neigingen van den heer
H. M. C. Holdert, dan dan kunnen we
niet publieeeren wat we zelf ter nauwer-
nood als mogelijk kunnen aanneinen.
Misschien dat nu dan toch sommige Te
legraaf-bewonderaars het gevoel krijgen
deerlijk bedot te zijn, of althans hun rots-
vast ver iron wen verloren hebben in de waar-
lieid van at bet moois dat De I elegraul
hen opdischte.
De Telegraaf en ook De Courant. want
men vergete niet, dat laatstgenoemd blad
slechts een beknopte overdruk van De Te
legraaf is, en dat De Courant hetzetfde
vergift onder het Nederlandsche volk ver-
spreidde.
Een verweer of antwoord heeft De Tele
graaf niet gegeven. Zij plaatste onder het
verslag der Amsterdamsche Pers sleehts het
ondersclirift: „Amen. H. M. C. Holdert."
M. a. w.: ik heb lak aan de opinie van
anderen".
I
I
BevraeMing van Nederl. schepen.
De Tel. verneenit, dat het gisteren ge-
melde bericht alleen beoogt, dat Neder
landsche schepen, die in het buitenland
zijn, in buiterilandsche havens niet naar
andere buitenlandsche havens bevracbtzuilen
kunnen worden.
Het blijft dus volkomen geoorloofd om
de schepen in Nederlandsche havens naar
het buitenland te bevrachten.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Of dan nu de Montenegrijnsclie regeering.
na vredesvoiorwaarden te hebben gevraagd,
de nauwelijks begonnen onderhandelingen
afbrak; of dat de geheele gewaande onder
De geslrande Uritschc onderzeeboot.
Het departemeut van marine deelt ons
medeOp 19 Januari jl. strandde de
Britsche onderzeeboot H 6, tengevolge van
een tout in het bestek, in het Friesche
Zeegat (tusschen Schiermonnikoog en Ame-
land) op een punt, gelegen op ongeveer
21/, zeemijl binnen de grens der Neder
landsche territoriale wateren. Alle pogingen
aan onze zijde gedaan, om het vaartuig af
te brengen, zijn tot nog toe, ook in ver-
band met de jongste stormen, vruckteloos
gebleven.
Op dezelfde gronden als indertijd door
de regeering bepaald werd voor de Duit
sche onderzeeboot U. C. 8, heeft ook nu
de Nederlandsche regeering de beslissing
genomen, dat de op Nederlandsck gebied
gcvedde bemanning zal worden ge'interneerd
en dat hetzelfde zal geschieden met de
onderzeeboot, indien de bergingswerkzaam-
heden mochten gelukkeu. Deze beslissing
steunt op art. 8, in verband met de artike-
len 4 en 5 van de Nederlandsche onzijdig-
heidsverklaring.
De tekst van artikel 4 luidt,,Oorlogs-
scbepen of daarmede gelijkgesteide vaar-
tuigen van een oorlogvoerende zullen niet
binnen het rechtgebied van den staat worden
toegelaten."
In artikel 3 laatste ahnea komt voor:
7/Oorlogsschepen of daarmede gelijkgesteide
vaartuigen van een oorlogvoerende, welke
bandelen in strijd met de voorschriften van
art. 4, mogen voor het einde van den oorlog
dat gebied niet verlaten".
Artikel 5 geeft eenige uitzonderingen,
waartoe het geval van de H. 6 evenwel
niet kan worden gerekend.
Uitvoer van Rubber.
Het St'.bl. no. 12 bevat een Kon. besluit
van 8 dezer, houdende verbod van uitvoer
van rubber, gutta-percha, en daaruit ver-
handelingen niaar schijn waren, om tijd te
winnen; of dat de Koning, aanvankelijk tot
onderhandelen geneigd, later door andere
iuvloeden overreed, zijn generaals de vrij-
heid liet om den strijd voor I te zetten
ten slotte schrijft het „Alg. Hbl.
doet het er weinig toe. De onderwerping
van Montenegro, vrijwillig of gedwongen,
wordt voortgezel. Thans zijn de voornaam-
ste plaatsen in het land in handen der t)os-
tenrijksche troepen, die gisteren ook Skoe-
tari bezetten, na reeds Niksjitsj, Damlow-
grad en Podgorilza te hebben genomen. Zoo-
dat Montenegro deelt in het lot van Ser-
vie, en geheel door de vijandelijke troepen
wordt bezet. Wat er van het Montenegrijn-
sehe leger nog over was, aan den dood, de
gevangenneming of de onlwapening ont-
kwam, is naar Albanie gegaan. Daar zal
thans de strijd worden voortgezel. Want wij
vernamen reeds, dat de Oostenrijksche tioe-
jien oprukken naar Durazzo, de Bulgaren
naar Valona.
In Podgoritza schijnen, volgens de bencli-
ten van Oostenrijksche zijde, voor da 1 de
Oostenrijksche troepen die plaats bezel had-
den, onlusten te zijn voorgekomcn tusschen
de Montenegrijnsclie troepen en de Albanee-
zen; er ontstond tusschen deze een bloedig
gevecht, waarin de bekende Albanische ben-
dehoofdman Issa Boletinatsj en zijn zoon
omkwamcn. Bij de nadering der Oostenrijk
sche troepen zijn de hoofdaanleggers van
dezen onderlingen strijd op de vlucht ge
gaan. Montenegrijnsclie ambtenaren gingen
de Oostenrijkers tegemoet, met het verzoek
den opmarsch te verhaaslen, om erger te
voorkomen. Doch toen de Oostenrijkers
Podgoritza binnentrokken, was de strijd
reeds geeindigd.
Het „Berliner TageblatE ontvangt van
ofiicieele zijde een mededeeling, d o ook
een verklaring inhoudt over de moeilijkheden
welke de Oostenrijksche troepen bij de ont-
wapening in Montenegro ondervinden. De
moeilijkheden, zegt het blad, hangen samen
met de verre afstanden en de stechte verbin-
dingen in Montenegi-o, die beletten dat be-
velen uit een oentraal punt snel worden
overgebrachl. Dientengevolge zijn guerilla-
benden in liel ontoegankelijke bergland nog
onbekend met de in Cettinje besproken
maatregelen.
Verder zijn er nioeilijkheden ontstaan
door de nationale eigenaardigheden van dil
bergvolk, dat bezield is met een sterk ont-
wikkeld gevoel van onafliar.kelijkheid, en
te veel bnilen het groote staatkundige be-
wegen staat, om begrip te hebben van de
groote hislorische en potitieke combinaties
in Euro pa en van den samen hang der mili-
tair6 gebeurtenissen, wat de oorzaak is, dat
enkele gedeelten van leger en volk weigeren
zich onvoorwaardelijk over te geven, doch
onzeker zijn, of zij den strijd tegen een
overmuchligen vijand zullen voortzetlen. Dc
Oostenrijksche regeering, met deze omstan-
digheden rekening houdend, laat de Mon-
tenegrijnsche regeering tijd, om de verschil-
lende 'elementen met ha.ar bedoelingen be
kend te maken. Willen zij den strijd voort-
zetten. dan hebben zij daarvoor gelegen-
lieid, doch in Albanie, wijl inmiddels de
Oostenrijksche troepen de voornaamste
plaatsen' en de belangrijkste bergstreken be
zetten.
Inmiddels zijn de Koning, met de prinsen
Danilo en Peter en prinses Militza te Lyon
aangekomen, waar zij officieel werden ont-
vangen. Prinses Militza is de vrouw ,iau
prins Danilo, den troonopvolger van Mon-
iene.gro; zij is een Duitsche prinses, en
heette voor haar over gang tot de Orthodoxe
kerk, prinses Jutta van Mecklenburg.
die nu door de Fransche regeering in
vrijheid zijn gesteld.
Thans bezocht een eskader van 43 Fran
sche vLieg'luigen, op Grieksch grondgebied
opgestegen, Monastir en wierp bommen uit.
Over liet resultaat loopen ook weder de
meeningen uiteen.
Aan het Oostelijk front wordt de slag bij
Topoixiutz nog steeds voortgezet, maar met
minder krachl van Russische zijde. De Oos
tenrijksche berichten maken den indruk. dat
de Russen zeer groote verliezen iiebben gfi
led en, en dat zij daarom, voordat nieuwe
aanvatlen kunnen worden ondernomen, ver-
sterldngen moelen afwachten.
De dienstplichtwet in Engeland is door
het Lagerhuis bij derde lezing gisteren aan-
genomen met 383 tegen 36 stemmen. Voort
durend hebben wij de meercLerheid zien
toenemen, de tegensteinmende groep kleiner
zien worden. De gisteren, in laatste instan
ce geliouden redevoeringen hebben doen
zien, dat ook de tegenstand in het land, bij
de uitvoering der wet, tiiet groot zal zijn.
Tenminste, wanneer de leiders, die bij die
beraadslagingen het woord voerden, in het
land de groepen achter zicli hebben. De
werklieden-afgevaaixiigde Thomas verklaai"-
de. hoewel hij de wet onnoodig noemde, t°ch
de verzekering te kunnen geven, dat hij zijn
uiterste best zal doen, om de wet te doen
uitvoer en. En Bonar Law, de leider der
Unionislen, was overtuigd, dat de eenslem-
migheid in het Huis weerklank zou vinden
bij" het land, wanneer de wet zal moeten
worden toegepast.
Reuter seint ons reeds, dat in het jaarver-
slag van de Arbeiderspartij wordt verzekerd,
dat deze aan de regeering alien steun geven
zal, wel ken zij voor het voeren van den oor
log noodig heeft. Wanneer dil niet alleen bij
woorden "blijft, maar ook in daden wordt
oimgezet, en wanneer de mijnwerkers in
Ziiid-Wales en de Trades-Unions zich daar-
bij aansluiten, is er kans, dat de dienst
plichtwet in Engeland wordt ingevoerd, zon-
der dat daarover zooals aanvankelijk
werd gevreesd, oneenigheden of onaange-
naamheden ontstaan.
HET RESULTAAT.
De bladen bevatten volgens het Wolff-
bui-eau een opsomming van den beliaal-
den buit in de achttien maanden van den
oorlog door de cenb'ale mogendheden. Dit
resultaat is dan 470.000 vierkanle kilometer
vijandelijk gebied in onze handen zijn. en
verder bij.ua 3.000.000 krijgsgevangenen, 10.000
kanonnen, 40.000 mitraiUeurs, en reusach-
tige lioeveelheden ander oorlogsmaterieel
buit gemaakt.
STAKING IN DE
DUNLOP-B AN DEN-FABRIEK.
In de „Manor Milts" van de Dunlop Rub
ber Company te Birmingham iiebben
naar het „Hbl." meldt duizenden mannen
en wouwen het werk geslaakt. omdal zij
geloofden, dat de iianden, die zij maakten,
iiestemd waren om via Denemarken naar
DuiLschland te worden gezonden. Zij ver-
lieten de fabriek niet, maar bleven werke-
loos bij hunne machines staan.
In werkelijkheid eehter staat de fabriek
onder regeerings-conlrole en werkt zij bijna
uitsluitend voor het leger. He directeur,
die zich, toen de slaking uitbrak, te Londen
bevond, werd telefonisch teruggeroepen en
keerde dan oolf onmiddellijk naar Bii ming-
ham terug, waarheen hij begeleid werd door
een inspecteur van het ministerie van mu
ni tie.
In eene vergadering, die de beide heeren
met vertegenwoordigers der arbeiders har
den, verklaarden de laatsten, dat hunne
staking moest beschciiiwd worden als protest
tegen den uitvoer. del alleen van handen,
maar ook van andere artikelen, die in han
den van de vijandeu kunnen komen. Hunne
staking moest dan ook ais een daad van
vaderlandsliefde worden beschouwd en vol-
strekl niet als tegen de Dunlop-maatschappij
gerichi.
De directeur verzekerde de oepulatie uei
werklieden, dat de maatschappij, die leeds
20 jaren in Denemarken zaken doet, pre-
cies weet wie van hare afnemers te goeder
trouw zijn en dat zij bovendien nauwkeurig
kan
beurt. Hij m I -
werklieden tot hunne handelwijze hadden
geleid. te eerbiedigen, maar verzocht hun,
niet weder tot zulk een middel om ze te
uiten hun toevlucht te nemen.
Ook de inspecteur van het ministerie van
munitie sprak de depulatie in gelijken geest
toe en ried hun, meer vertrouwen te stel-
len in het beleid der regeering.
Hierop keerde de depulatie naar de sta-
- Vtpf WPrk her-
DE DUITSCHE KEIZER
LIJDT SCHIPBRIiUK IN EEN ZEPPELIN.
Een Russische courant bevat, volgens het
„R. N.", een interessant verhaal, van een
Zeppelinloeht, die lveizer Wilhelm bijna liel
leven nioet hebben gekosL, dat we liier ondei
alle reserve laten volgen. Officieel wordt
ontkend, dat de Keizer aan lioord van den
Zeppelin, die bijna schipbreuk leed. zou ge
weest zijn, maar de bemanning en officieren
onlvingen belooningen voor het redden van
's Keizers leven tijdens een tocht aan het
front. De Zeppelin was de no. 18, die van
speciaal ingerichte slaap-, werk- en ont-
vangkamers voor den Keizer was voorzien.
De meeste bijzondei-heden over het geval
zijn verzameld nit onderschepte brieven,
waai-uit het Russische blad dan het vol-
gende verhaal samenstell:
De Zeppelin in kwestie was het vlagg
schip van het eerste lichte eskader dread-
nought-luchtkruisers. Het observatiehuisje
was in den bodem aangebracht. en had
een vensler, dat bestond uit een lens, die
17 maal vergrootte en een meter in door
snee was. Onder de andere nieuwigheden
aan bo cud van den Zeppelin, bevonden zich
I parachutes, die eventueel den dienst zouden
moeten doen, die de reddingsboei op
verriclit.
Nadat hij verscheidene m.alen was uitge-
steld, werd de tocht van den Keizer ten
slotte bepaald op een dag, waarop liet mie
zerig, regenachtig weer was. De Zeppelin
rees snel tot boveo de wollten in schitte-
rende herfstzon en landde zonder ongeval
te Warschau, waar een aartshertog met een
eerewacht het luchtschip verwelkomde. De
Keizer stapte aan boord en vestigde met het
liorloige in de hand de aandaclit der aan-
wezigen op de punctualiteit van liet luclit-
schip. Een half uur Later werd de tocht
weer aangevangen, naar liet gevechlsterrein
der Duitsche legers.
Nu eehter begonnen die dingen mis te
loopen. De machines stopten op een gege
ven oogenblik en de werktuigkundigen lie-
pen door de gangen en klommen op ladders
langszij Aan den Keizer werd verteld, dat
een ongeluk, dat bij Zeppelins meermalen
voorkwam, gebeurd was, nl. dat een schroef
gebroken was, wat veel gasverspilling ten
gevolge had. Deze schroef zou vernieuwd
worden, terwijl het luchtschip in beweging
was en nadat de reparatie geschied was,
vingen de maciiines hun werk weer aan.
Reserveschroeven neemt men allijd mee.
Niettegenistaande alios eehter schijnt de re
paratie niet voldoende geweest te zijn en
verloor het luchtschip zijn normale sta-
bilileit. Het begon geweldig slagzij te lig-
gen en een parachute werd voor den Kei
zer in gereedheid geliracht. De commandant
van liel luchtschip telegrafeerde naar de
aarde en de heele streek was in een oogen
blik gewaarscbuwd door eavalcrie en auto s,
die in alle richtingen heen en weer vlogen
om alles voor een dialing, waar die dan ook
mocliI plaats hebben, in gereedheid te bren-
De machines werden stopgezet en alles,
wal maar eenig gewicht had, werd over
boord geworpen, tot zelfs de sabels dei
officieren. Maar de groote ballon bleef da
len, tot, zeer gelukkig, liet anker in een
paar boomen greep en het luchtschip zon-
sland hadden uiLsluitend ten doel den le-
rugtoeht te verzekeren en den opmarsch van
het Oostenrijksche leger te verlragen.
Het Montenegrijnsclie leger zet den strijd
tegen den vijand voort."
De Oostenrijkers beweren, dal de capitu-
latie heeft plaats gehad en dal nu de Mon-
tenegrijnen hun wapens moelen inleveien.
De Montenegrijnen geven te kenuen, dat zij,
wat er ook gebeurd is, zullen doorvechlen.
De capituLatie was alleen besproken om
tijd te winnen"
Voor de curiositeit vermelden wij de
Duitsche en Oostenrijksche lezing van het
Uit Weenen wordt aan het „Berl. Mil.
gemeld: Tegenover de versehillendc ont
hullingen", over de capituLatie vail Monte
negro, wordt liier verklaard, dat de vi*edes-
onderhandelinigeii nog niet begonnen zijn.
Dit zal eerst dan geschieden, wanneer de
wapens overgeleverd zullen zijn.
Het* bericht, als zou Oostenrijk-Hongarije
den wapenstilstand aangeboden hebben, is
een verzinsel. Het was Montenegro, die den
apenslilsLand verzocht, hetgeen eehter ge-
weigerd werd, teneinde de Montenegrijnen
geen gelegenlieid te geven, nieuwe strijd-
machten aan te voeren. Toen volgde het
verzoek van Montenegro, om opening van
vredesonderhandelingen, waarop liet reeds
bekende antwoord gegeven werd, nl. dat
het eerst de wapens nnoest nederleggen, het
geen door Koning Nikita aangenomen weid.
Uit Berlijn word! aan de „K61nische Ztg.
gemeld, dat de Oostenrijk-Ilongaarsche ge-
zant Otto, aan wien de l0iding der vredes-
onderhandelingen is opgedragen, nog niet
te Geltinje is aangekomen. Eeitelijke vredes-
o nderh and e 1 i ngen hebben dus nog niet plaats
gehad.
Finite Vitta, voorziitek van de Fransche
vereeniging te Rome voor steun aan Sei -
visclie kinderen, verlelt een eigenaardig
voorval. Hij kwam op 6 dezer aan boord
van de „Rarricity" te San Giovanni di Me-
dua aan, tweehonderd meters achter liet
stoomschip ,,Brindisi aan, dat, zegt hij,
op een mijn is geloopen of getorpedeei-d en
in 7 minuten gezonken, met alle Ameri-
kanen en 300 Montenegrijnen aan boord.
die, op 60 ua, zijn ten onder gegaan. \itta
zegt, dat dil schip de laatste hoop was van
de Montenegrijnen, daar liet een half mil-
lioen gulden aan goud vo-erde en een groote
hoeveelheid levensmiddelen en munitie.
Ware het schip aan den wal gekomen, dan
zou de Lowtsen nooit zijn overgegeven. Het
bericht van het gebeurde werd in het bin-
nenland verspreid en op 13 Januari viel de
Lowtsen.
Volgens den Oostenrijkschen oorlogscor-
respondent Roda Roda, ondervinden de Oos-
tenrijk-Hongaarsche troepen in Montenegro
moeilijkheden bij liet doen nederleggen van
de wapenen.
De Montenegrijnsche regeering heeft ten-
gevoLge van den sneeuwval, de groote af
standen en sleehte verbindingen nog niet
alien op de hoogte kunnen stellen van de
capituLatie, sommigen nog niet van de nood-
zakelijkheid van den maatregel kunnen over-
tuigen. Kortom, het kan nog gedurende ge-
ruiimen tijd tot geveehten komen.
De strijd aan het Westelijk front bepaail
zich hoofdzakelijk tot luehtgevechten. Het
Duitsche legerberieht meldt, dat I-r.ansche
vliegers bommen wierpen op Metz, liel
Fransche legerberieht, flat Duitsche licgu s
bommen wierpen op Nancy. In liet Engel-
sche Lagerhuis deelde de onder-Minister
Tennant eenige bijzonderheden mede over
de luehtgevechten van de laatste weken
waaruit bleek, dat 1227 Engelsche vlleg-
tuigen vliegtochten hadden gedaan over de
Duitsche linies, 310 Duitsche over de En
gelsche linies. De Engelschen deden zes
bommenaanvallen, met 138 vliegluigen. de
Duitsche 13 met 20 vliegtuigen. De Engel
schen verloren 13 vliegtuigen, de Duitschers
all. Over de resultaten van al dit gevlieg
feinig te melden. De vliegers kunnen het
moeilijk waarnemen, de lijdende partij
zwijgt er over, .of stelt het onbelangrijk voor.
Duitsche vliegluigen hebben een bezoek
gebrachl aan Dover en de Oostkust van
Tvenl. Hel merkwaardige van dil geval is,
dat de berichten uit Berlijn daarovei be
kend werden, maar dat in Engeland een gc-
heimhouding over den vliegtoehl en de re
sultaten werd betrachl, die den onwil van
de „Times" opwekt. Het blad wijsl erop,
dat het, wanneer de censor hel wil, de Duit
sche berichten over die vluclit kan mede-
vaardigde artikelen/ van den dag der afkon- I deelen, maar dat de EJ^el^e
Adil besluit worden vastgehouden. En het blad \ia g
diging_van dit besluit. I Waar nu zulk een geheimzinnigheid voor
dient?
Uit Latere berichten blijkt, dat negen bom-
men werden geworpen, waardoor een man
werd gedood, twee mannen, een vrouw en
drie kinderen werden gewond. De maclu-
beschoten. Mateneele
De Kroon behoudt zich voor, dit verbod
tijdelijk dp te heffen of in bpzondere gevallen
daarvan ontheffing te doen verleenen.
Uitvoer van automobielen.
Het St.bl. no. 13 bevat een Kon. besluit
van 8 dezer, houdende wpziging van het
vevbod van uitvoer van automobielen en
onderdeelen, waaronder banden, van den
dag der afkondiging van dit besluit.
Kroon behoudt zich voor, dit verbod
trdelijk op te heffen of in bijzondere ge
vallen daarvan ontheffing te doen verleenen.
nes werden hevig
schade werd niet veroorzaakt
Ook aan het Balkanfront wordt door
vliegtuigen hard gewerkt. De Duitsche vlie
«ers bezoehten Satoniki en \Herpen bommen
Fn het kamp der geallieerden wal aan
lei ding gaf aan generaal Sarrail, om de con
suls van Oostenrijk, Duitsehland. Turkije
en Bulgarije in Saloniki gevangen te nemen
kers terug, die onmiddellijk het werl
vatten.
DE DARDANELLEN-EXPEDITIE.
The Lancet" bevat een brief van een of-
fic'ier van gezondheid in GaLlipoli, dien de
redactie al lang geleden ontving, maar toen
niet kon publieeeren. Nu kon dal geschie
den en kan men er de noodige leering uit
trekken, waarom de onderneming inislukte.
Hel rapport toont aan, zooals „The Lancet
zegt, dat er niet genoeg aandaclit is gewijd
aan allerlei kleine details, en dat daarvan
aanstonds de meest noodLottige gevolgen
werden ondervonden voor ide weerkracht van
de manschappen. Een van de groote belun-
gen, die niet voldoende verzorgd waren,
betrof de drinkwatervoorziening. Er was
wel op gerekend, dal er groote beboefteaan
drinkwater zou zijn, Want men had van ver
wen uil Egypte en zelfs uit Indie, allerlei
materiaal laten komen om 100.000 gallons
of ruim 450.000 liter in op te slaan, maar
de verdeeling was niet in orde geweesl.
Toen de eerste h-ansporten aankwamen,
meest jonge, flinke mannen, die voor het
eerst uitkwamen, n.a een moeielijke reis op
mile schepen, en die in een gloeiende hitte,
over uiterst sleclite wegen en zonder eenige
bedekking dadelijk in t vuur moesten gaan.
deed het watergebrek zich al dadelijk zeer
pijnlijk gevoelen. Er was voor de Iroepen,
die tegen de hitte en de ins panning nog vol-
strekt niet bestand waren, niet meer dan ecu
pint, of ruim een halve liter, per hoofd
en per dag bescliikbaar en zelfs dit wei-
nige konden zij nog niet altijd krijgen om
dal de muildieren, die het water moesten
aan voeren, zeer. van het granaatvuur te lij-
den hadden. De dieren, die behouden aan
kwamen, werden veelal bestormd door de
sol da ten, om liet water, dat uit de zakkeii
sijpelde, af te likken. De invloed van dit
ailes op de gezondheid was zoo ongunstig
mogelijk en van de 12 officieren van ge
zondheid zelf waren er in de eerste dagen
reeds 4 bezweken. Later, toen ide loopgraven
gereed waren, werd het iets beter en hel
directe gevaar minder groot, maar de hy-
gi en is che verzorging bleef hoogst gebrekkig.
Iedere sanilaire arbeid was nagenoeg onmo-
gelijk en tot voorkoming van ziekten kon
niets gedaan worden.
an controleeren, wat met iederen band ge- 1 groote ongelukken den grond bereikte.
eurt Hij verklaardE de gevoelens, die de Behalve 0fficieelen dank in legerorders en
door medailles, heeft elke officier en mm-
dere, bij liet geval betrokken, een speciale
beloo'ning van den Duitschen Keizer ont-
vangen en uit de onderschepte brieven der
luchtvaarders over hun belooningen, haalde
men bovenstaande bijzonderheden.
BE MONTENEGRIJNEN VECHTEN DOOR.
Uit Weenen wordt, dd. 22 dezer, de vol-
gende officieele uitlegging gegeven van den
ioestand in Montenegro:
Het uederleggen der wapens door heL
Montenegrijnsche leger, dat de voorwaarde
was voor verdere vrediesonderliandelingen,
is begonnen. De Oostenoijk-Hongaarsche
troepen zijn met dat doel den opmai sch
naar het binnenland begonnen, doch ont-
liouden zich daarbij van vijandelijke dadtn.
De Montenegrijnsche soldalen moelen,
wanneer zij onze afdeelingen ontinoeten, hun
wapens afgeven en kunnen, wanneer dit
zonder tegenstand geschied is, in hun woon-
plaatisen onder beboorlijk toezicht zich aan
hun arbeid gaan wijden. Wie tegenstand
bicdt, wordt met geweld ontwapend en als
krijgsgevangene weggebracht.
Door deze wijze van doen, noodzakeli]k
door de eigenaardighcid van het land en
van zijn bevolking, zal aan liel sederl jaien
door oorlog geteisterde land het spoedigst
weder de vrede worden verzekerd.
Aan den Montenegrijnschen opperbevel-
hebber zijn mededeelingen in 'dien geest ge-
In legenspraak daarmee zijn de volgende
officieele verklaringen van Montenegrijnsche
zijde gedaan:
HeL Montenegrijnsche cornsulaat-generaal te
Rome deelde op 21 Januari mee:
..Met hel oog op de voortdurend ver-
SKOETVIH DOOR DE OOSTENRIJKERS
BEZET.
Volgens een officieel bericht hebben de
Oostenrijk-HongaarschetroepenZondagavond
Skoetari bezet. De Servische bezetting der
stad heeft zich zonder strijd teruggetrokken
De Oostenrijk-Hongaarscbe troepen rukten
gister eveneens Nikzik, Danilowgrad en
Podgoridza binnen. De ontwapening van
het °land is tot dusver zonder wrijving
voortgegaan.
EEN MILLIOEN
FRANSCHE VERMINKTEN
De Figaro betreurt het, dat de k rausche
regeering nog steeds geen lijsten heeft open-
baar gemaakt van de op bet veld van eer
gesneuvelden. De regeering eehter heeft,
om de toekenningen van pensioen aan we-
duwen en weezen mogelijk te maken, de
begrootingscommissie der Kamer over de
verliezen moeten inlichten. Deze coinmis-
sies hebben de cijfers weliswaar niet
in haar berichten opgenomen, doch andere
getalleh gegeven, die voor zichzelf reeds
sprekend zijn. Zoo bestaat in het ministerie
van oorlog een afdeeling, welke a:te vragen
behandelt betreffende de overdracht van
militaire pensioenen. Het personeel dezer
afdeeling is alleen in 1915 van 70 tot 944
ambtenaren aangegroeid. Het bureau van
inliehtingen voor familieledeu der soldaten
telt 1136 ambtenaren.
In vredestijd was het aantal pensioenen,
toegekend aan in den dienst verongelukte
soldaten ongeveer 7000. Thans is dit getal
120- tot 150 maal hooger.
De Frankf. Ztg. maakt hieruit op dat het
aantal oorlogsinvalieden ongeveer 1 millioen
bedraagt. Het blad wijst er voorts op,
dat de°acten betreffende weduwen- en wee-
zenpensioenen, behandeld door het ministeiie
van oorlog, meer dan 1.800.000 zijn.
DIEN STPLICHT
TOT 55JARIGEN LEEFTIJD.
In beide landen der Donau-monarchie
zpn besluiten uitgevaardigd, waarbij de
dienstplicht, die tot dusver tot bet 50ste
levensjaar was beperkt, nu wordt uitge-
breid tot het 55ste. Dit uitzetten der leef-
sehijuende tegenspraak in de pers, verklaart tijdsgrenzen is noodig geworden, omdat van
de officieele ver tegen woordiger van Mon- j de jaatst-opgeroepen landstormcategorieen
tenegro dal Montenegro nooit heeft geca-
pitnleerd en dat er ook geen vredesonder
liandelingen met Oostenrijk zijn gevoeivl.
De consul van Montenegro te Parijs ver
klaart, dd. 23 dezer:
Prins Mirko is met drie leden van de
regeering in Montenegro gebleven, om de lijke belangen der opgeroepenen rekening
zorg op zich te nemen voor de verdediging gebouden.
en eventueel voor de terugtrekking van liel
leger. Onder bevel van generaal Woeko-
witsj zet het leger den strijd voort met
het doel de vereeniging tot stand te liren-
<>en met de Servische contingenten in Al
banie. Met de hulp der geallieerden hoop
liet Montenegrijnsche leger met kracht dcel
te kunnen nemen aan den strijd in Albanie,
zich daarbij steunende op Skoetari.
De minister-president van Montenegro, die
te Brindisi is, deelt mee: „De onderhande
lingen met Oostenrijk over een wapenstd-
die andere diensten verrichten, er telkens
meer tot den werkelgken dienst onder de
wapenen worden geroepen, wier plaatsen
door andere moeten worden ingenomen. Er
ordt zooveel mogelijk met de maatschappe-
^en der opgeroepenen rekening
Bepaald is, dat de opgeroepenen
van boven de 50 jaar slechts in het gebied
buiten het eigenlijke oorlogsterrein gelegen
en dan hoogstens voor 6 weken mogen
worden werkzaam gesteld.
Opnieuw oproepen derzelfde mensehen
kan eerst na een onderbreking van hun
militairen dienst met een verlof van twee
maanden, weer plaats hebben. De bepaling
zal slechts voor den duur van den oorlog
gelden.
geval.
is WE
daan. j