ALGEMEEN NIEUWS- EH ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN. No. 6325. Dinsdag 11 Januari 1916. 56e Jaargang. IIIDILVK GI3IA.FT De Oorlog. ABONNEMENT: ADVERTENTSEN Telefoon 25. Dit Blad versGhijnt MaaMag", Woensdag- en Vrpagayond, uitgezonderd op Feestdagen, hij de Firma P. J. VAN DE 8ANDE te Ter Neuzen. Bl^NENLAND. F E V IL L T 0 1. 3 maanden binnen de stad 1.—Franco per post voor Nederland 1.10. flij vooruitbetalingvoor Belgie /1.40, voor Ned.-Indie en Amerika 1.65, overig Buitenland 2. Men abonneert zich bij de Uitgeefster, of buiten Ter Neuzen ook bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievenbushouders. Van 1 tot 4 regels 0,40. Voor elken regel meer 0.10. Bij €tifi*ect© opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Grootere letters en cliche's worden naar plaatsruimte berekend. Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tarief. Inzending van advertentien voor 1 uur op den dag der uitgave. Ouderdomsrenten aan behoefligen. Door de Tweede-Kamerleden, de heeren Bos, Drion, De .Tong, Limburg, De Meester en Tydeman zijn een 10-tal amendementen voorgesteld op artikelen en den considerans van het wetsontwerp tot verleening van ouderdomsrenten aan behoeftigen welke amendementen de strekking hebben de uit- sluiting der bedeelden te doen vervailen. Verbod van uilvoer van zaad van biclcn en van mangelwortelen. Het Stbld. no. 6 bevat een Kon besluit. van den 7den dezer, houdende verbod van uitvoer van zaad van suikerbieten, zaad van voederbieten en zaad van mangelwortelen. De Kroon behoudt zich voor, dit verbod tgdelijk op te heffen of in bijzondere ge- vallen daarvan ontheffing te doen verieenen. Aardiappclen. De Vereeniging van Aardappelhandelaren in Friesland heeft zich tot den Minister van Landbouw, Nyverheid en Handel ge- wend met het verzoek, met het oog op het groote surplus van aardappelen, de grenzen zoo spoedig mogelijk voor uitvoer van dat artikel open te stellen. De gezoiukcn Engelsche duikboot. Uit den Heider wordt aan het N. v. d. D. gemeld De E 17 had bij de stranding op de Haaksgronden averjj opgeloopen, nl. een gebroken schroef, een gebroken roer en verbogen as. Ook was het scbip lek ge- worden. Toen het vaartuig door de Noord- Brabant werd opgemerkt, verkeerde het reeds 10 uur in zinkenden toestand. De ofihcieren der duikboot zagen de Noord-Brabant voor een Duitschen kruiser aan. De commandant opende toen de kleppen om het vaartuig te doen zinken, ten einde te voorkomen, dat het in handen van den vijand viel. Kort nadat de bemanning door de sloepen van de Noord-Brabant aan boord genomen was, is bet vaartuig dan ook gezonkeu in 7 M. water. De manscbappen waren voorzien van met lucht opgeblazen reddingsgordels. Nadat zij aan boord van de Noord-Brabant gekomen waren, hield de duikbootcom- mandant een toespraak tot zijn manschappen, waarin hy den wenscb uitte, dat alien spoedig naar Engeland zouden kunnen terugkeeren, om dan met een andere boot weer uit te varen, waarbij op meer succes gehoopt werd. In afwachting van de beslissing omtrent het al of niet interneeren van de equipage, werd de bemanDing in de marine-kazerne te Nieuwediep gehuisvest. Naar men mededeelt, was men aan boord van den onderzeeer blykbaar slecht bekend met het vaarwater. Men zou niet geweten hebben, dat de kustverlichting te Nieuwe diep gedoofd is. Men meende ook, dat het schip zich ter hoogte van IJmuiden bevond. De namen van de officieren der gezonken Engelsche duikboot zyn: luitenant J. R. G. Monseriffe, commandant van de E 17 9) H. BERTRAND. III. Naar Amerika. Kalm en majestueus doorptoegde het reus- achligestoomschip de golven van den Oceaan. Neptunus was ditmaal bijzonder goed ge- Luimd, de passagiers van de „Augusta Vic toria" behoorden zeker tot zijn gunstelin- gen. Slechts een licht briesje blies uit het Zuid-Westen over de blauw-groene wateren, die in een gelijkniatige beweging voortgolf- den. Het groote stoomschip rees en daalde regelmatig, zoodat slechts enkelen van de passagiers aan zeeziekte leden. Berger, die vijfmaal den evenaar was ge- passeerd, was zeewaardig. Hans daarentegen moest den eersten dag den zeegod zijn tot betalen. M,aar zijn reismakker en de ste ward knapten hem spoedig weer op, Berger met allerlei grappen en de steward met een glaasje ouden co,gnac, waarvan hij en ook Berger beweerden, dat het in zulke ge- vallen wondenen deed. Een koud bad in een van de fraai ingerichte badhutten van het schip droeg het zijne bij tot een spoe dig herstel, en Hans zat den tweeden dag reeds met Berger in een van de luierstoelen op het dek, snoot behaaglijk de zoute, ver- luitenant N. R. Peploc en luitenant 0. V. Groves. Het departement van marine deelt mede, dat de regeering op grond van artikel 13 van de Haagsche conventie van 18 October 1907 heeft beslist, dat de opvarenden van de Britsche onderzeeboot E 17, die 6 Ja nuari in de Noordzee zyn gered door Hr. Ms. Noord-Brabant, zullen worden ge'interneerd. De tekst van genoemd tractaatartikelluidt: z/Indien gewonden, zieken of schipbreuke- lingen aan boord van een neutraai oorlogs- scbip worden opgenomen, moeten, binnen de grenzen van het mogelijke, maatregelen genomen worden, opdat zij niet meer aan de krijgsverricbtingen kunnen deelnemen." Gelnterneerileii. De Engelsche officieren, die gtmterneerd waren op het fort de Wierikerschans, zijn gisteren van daar vertrokken. In het laatst van deze week nemen de Duitsche officieren uit Bergen hun plaatsen in. Een nieuvve brug over liet Ilollandseh Diep. Dc Dordrechtsche Courant meldt nog, dat het in liet vooruamen ligt om binnen afzien- baren tijd de bestaande spoorbrug over het Ilollandseh Diep te verbreeden en geschikt te maken voor het verkeer alleen van per son en en wagens. De geinlerneerde Engelsche zee,officieren. Reuter seint uit Londen: Eerste Minister Asquilh verklaarde in het Lagerhuis bij de behandeling van quaesties betreffende de in Nederland geinterneerde zeeofficieren, dat den officieren was aangezegd, dat zij geen pogingen mochten doen om te ontsnappen. -Die instrueties waren gegeven ten einde te vermijden, dat zicli onaangeuaine incidenten zouden voordoen met Nederland, dat al bet mogelijke heeft gedaan om den toestand der geinterneerden zoo dragelijk mogelijk te maken. De slaking te IJmuiden geeindigd. Men meldt nit IJmuiden aan bet „Hbl.": In een door de „Vereenigde reeders" te IJmuiden gehouden vergadering is met alge- ineene stemmen besloten de door de zeelie- den gestelde eischen in te willigen. Naar aanleiding daarvan liebben de zee- lieden gisteravond vergaderd en het besluit genomen, de actie als geeindigd te beschou- wen, en onmiddellijk in zee te gaan aLs de reddingmiddelen en andere maatregelen ter aneerdere veiligheid op zee door de reede- rijen zijn uilgevoerd. De eiscb der schippers om loonsverhoo- ging is door de reeders van de hand gewe- zen, daar zij daarop onmogelijk konden in- gaan. Daar nu aan de zeelieden is toegegeven, hebben de schippers eveneens besloten de actie te eindigen. Echter zullen zij later op bun eischen bij de reeders terugkomen en hebben zij zich bij den „ALgeaneene Zeemans- bond" aangesloten. Door de reeders is nog een belangrijk be sluit genomen, door de schippers te verbie- den in het door mijnen gevaarlijk gemaakte gebied te mogen visschen en zullen zij bij overtrediing daarvan vervolgd worden. Wat de. uitbreiding van het aantal opva renden der schepen betreft, zal elk vaartuig een man meer meekrijgen, voor zoover daarin kan worden voorzien. sterkende zeelucht op, keek naar de einde- looze watervtakte of vermaakte zich met het doen en laten van de andere passagiers op het dek. De „Augusta Victoria" was geheel bezet. Aan de andere zijde van den Oceaan, in Chicago, was juist, ter eere van het vier- honderdjarig jubitemn van de onldekking van Amerika, de groote weretdtentoonstel- ling en bonderden Europeanen voeren de zee ovea-, om deze te bezoeken. Berger amu- seerde Hans dikwijls met zijn kluchtige op- mierkingen over de medereizigers. Maar hij kon ook zeer ernstig zijn; die overgangen van scherts lot ernst maakteii zijn gezel- schap juist zoo aantrekkelijk voor een knaap als Hans. Toen zij den eersten morgen naast el- kaar op het dek zaten, vertelde Berger den gretig luisterenden jongen van zijn eerste zeereizen per zeilscliip naar Oost-Indie. Ja, zulk een reis op een zeilschip is toch geheel iets anders dan een tochtje over den Oceaan, dat wij nu in een oog- wenk maken. Weken- en maandenlang zit men in een kleine 9'uinite jtusiscben de houten planken, dikwijls met onbeschaafde meu- schen tot eenig gezelschap, en slecht voor zien van pro viand. Met ismachtend verlangen ziet men dan uit naar het oogenblik, dat de matrons uit bet kraaiennest zal roepen: ,.Land! Land!" Wei schuilt er poezie in zulk een lcalm voortglij den over de einde- looze watervtakte en het ontbreekt ook niet aan stemmen, die beweren, dat, sedert de stoomboot het zeilschip bijma heeft verdron- gen, het gedaan is met de poezie van het zeemansleven. Wat mij betreft Berger Het aamhouden van tie mail op iieutrale seliepcn. In antwoord op een vraag heeft Grey in het Lagerhuis verklaard, dat goedereD, welke volgens de internationale wet aan boord van neutrale schepen onderzocht mogen worden, niet onschendbaar worden door het feit dat zij per post worden ge- zonden. Wat de mail op neutrale schepen in voile zee betreft, verklaarde Grey, dat de gealli- eerden zich daar op het oogenblik niet mee bemoeien, maar zij oefenen hun onbetwist- baar recht uit om zulke correspondentie te onderzoeken, wanneer zij binnen de territo rial wateren komt. DE ALGEMEENE TOESTAND. Er sehijnt eenig licht te komen in de zaak van de //Persia" een dier ontzet- tende rampen uit den oorlog, die niet kunnen nalaten stemming te maken, en die dan ook tot allerlei scherpe opmerkingen hebben geleid schrijft het Alg. Hbl. CJit de mededeelingen van de P. and 0. maatschappij bigkt, dat van de passagiers en bemanning 335 menschen verdronken zyn, namelijk 119 passagiers, 50 man der Europeesche bemanning en 166 van de inlandsche be manning. De mogelijkheid, dat dit scbip niet getorpedeerd werd, doch op een mijn geloopen is, werd dadelyk geopperd en die mogelykheid wordt grooter nu, volgens berichten uit Weenen, geen enkele com mandant van een onderzeeer melding maakte van het torpedeeren van een dergelijk scbip. De onderzeeer-oorlog, die toch al genoeg kwaad heeft gedaan, en die aanleiding heeft gegeven tot zulke ontzettende rampen, is sedert eenigen tijd een onderwerp van be- spreking geweest tusscben de regeering der Ver. Staten en die van Duitschland en Oostenrijk. Blykens ontvangen telegrammen uit New-York is voorioopig en laten wij hopen voorgoed eeD einde gekomen aan de mogelijkheid, dat passagiersschepen zonder voorafgaande waarschuwing worden getorpedeerd. De Duitsche gezant heeft nameDS zyn regeering verklaard, dat voor de Lusitania- quaestie schadeloosstelling zal worden ge geven maar daarbij heeft hjj het niet ge- laten. Hij heeft breedvoerige verzekeringen gegeven, omtrent de wijze, waarop Duitsche duikbooten in de Middellandsche Zee tegen non-combattante schepen zullen optreden. De verzekering, dat geen schip van zoo- danigen aard zonder waarschuwing zal wor den getorpeteerd, betreft niet alleen passa giersschepen, maar ook andere schepen, vracht- en kolenschepen en bovendien heeft de Duitsche regeering erkend, dat kleine booten niet altoos voldoende veiligheid op- leveren voor passagiers van pakketbooten, zoodat dus maatregelen te wachten zijn ter verzekering van de veiligheid en het leven van passagiers en bemanning, wanneer de lachte vergenoegd wat mij betreft, ik ben nu eenniaal een modern menschenkind en waardeer ten voile de vele gemakken, die ons drijvend hotel ons biedt. Om het onderscheid goed te kunnen voelen, is het misschien noodzakelijk, dat men het onaan geuaine van lange reizen op een zeilschip heeft ondervonden. Berger dacht een oogenblik na. Wacht eens even, Hans, zei hij toen, als ik me niet vergis, heeft Fulton in 1804 zijn eerste eenigszins hruikbaar stoomschip gebouwd. Merkwaardig is het, dat Fulton, de eigen- Iijke uitvinder van het stoomschip, Napo- ieoiq I zijn uitvinding aanbood en deze hem kort en bondig afwees. Men vertelt, dat, toen de ontlroonde Keizer later op het een- zame eiland St. Helena was, hij op het zien van een voorbijvarend stoomschip zou uit- geroepen hebben: Wie weet, hoe geheel anders de ge- schiedenis van Europa en mijn lot zou ge weest zijn, als ik van de uitvinding van den Amerikaan partij had getrokken voor mijn vloot! En welk een groot yersch.il bestaat er nu niet tusschen de „Savannah", het stoomschip waarop Fulton in 1819 voor het eerst van New-York naar Liverpool voer, en onze Augusta-Victoria". Hij had daarvoor noo- dig zes-en-twintig dagen, nu doet men het in zes! Nog sneller vaart een stoiomschip, waar op men petroleum gebruikt in plaats van steenkolen. Op de ,,Wolga" bijvoorbeeld ge bruikt men uitsluitend petroleum, maar de scliaduwzijde daarvan is, dat men het op zulk een schip bijna niet uit kan houden noodzakelijkheid bestaat, schepen te ver- nietigen. Wanneer aan deze bepalingen de hand wordt gehouden is er kans, dat de wreed- heid van den duikbooten-oorlog, waarvan voornamelijk onschuldige non-combattanten, vrouwen en kinderen de slachtoffers werden, zal verminderen. In de Ver. Staten heeft in den Senaat een ernstig debat plaats gehad over de Lusitania quaestie en in verband daarmede over het reizen van Amerikauen met sche pen der oorlogvoerende landen en vooral met schepen die ammunitie vervoeren. Senator Gore heeft in den Senaat voor gesteld, dat geen passen meer zullen worden verstrekt aan Amerikanen. die op schepen der oorlogvoerende landen willen reizen, en dat maatregeleu zullen worden genomen om het passagiersverkeer op schepen, die oorlogsammunitie vervoeren, te beperken. Senator Owen bepleitte het recht der Ameri- kaansche burgers, om te reizen op schepen die zij verkiezensenator Borah meende, dat naar het volkenrecht Amerikanen aan boord van schepen der oorlogvoerenden, als zij ongewapend waren, evenveel rechten hadden als aan boord van neutrale schepen. Doch senator Works hield een krasse redevoering, waarin hij de regeering ver- weet, dat zij Amerikaansche burgers by het vertrek der //Lusitania" en andere schepen niet had gewaarschuwd tegen de gevaren van het reizen met schepen, die ammunitie vervoeren. In elk geval werd gewaarschuwd tegen het reizen met schepen, die met kanonnen gewapend zijn. Dat sehijnt ook het geral geweest te zyn met de //Persia". In het, in Amerika gepubliceerde rapport van den Amerikaanschen consul te Alexan dria werd gezegd, dat de /Persia" met kanon nen bewapend was, een mededeeling, die blijkens een verklaring van de //Associated Press" uit het officieele communique was geschrapt. Hit Amerikaamsche berichten blijkt nu, dat het Italiaansche stoomschip „Oiuseppe Verdi", in een Amerikaansche haven aangekomen met twee kanonnen op het ac'aterdek, last gekregen heeft, die ka nonnen te verwijderen, voordat het de Amerikaansche wateren verlaat. Passagiersschepen met kannonnen op het dek, zyn een te gevaarlijk vervoermiddel, om daaraan de levens van vrouwen en kin deren toe te vertrouwen. DE PERSIA. De Peninsular and Oriental stoomvaart- maalschappij maakt bekend, dat er bij de ramp van de Persia 166 menschen gered en 335 verdronken zijn. De „Koln. Ztg." verneemt dd. 6 dezer per draadlooze lelegraaf uiit Washington: Staatssecretaris Lansing heeft hedenmid- dag meer dan eens verklaard, dat er geen Persia-quaestie bestaat, zoolang het depar tement van Staat niet kon bewijzen, dat het schip was getorpedeerd. Lansing weigerde te antwoorden op de vraag, of er kanonnen aan boord van de Persia waren geweest, doch algemeen wordt aangenomen, dat de Amerikaansche regee- van den onaangenamen reuk, dien de petro leum verspreidt. Het was voor Hans een genot, om het geheele schip te doorkruisen. Hij keek gaar- ne naar de machines, naar de omwentelen- de bewegingen van de monsterachlig groote raderen en metalen stangen; hij kreeg ver- lof oan de bergplaatsen voor proviand te be- kijken en bewonderde de haast al te rijke inxichting van die hutten en gezetschaps- zalen. Bijzonder weelderig ingericht waren de damessalon, de muzieksalon en de rook- salon, en 's avonds werd al die praclil ver- licht door honderden electrische gloeilam- pen. Hans genoot overal en op ieder uur van den dag. Hij zette groote oogen op aan de maaltijden, waaraan vooral Berger groote eer bewees, maar die ook hij geenszins ver- smiaadde. Het onLbijt bestond uit koffie, thee, chooolade, verschillende warme vleesch- gerechten, ham, eieren en versche vruchten. Het tweede ontbijt om twaalf uur geleek veel op een klein diner, en liet diner zelf, am vijf uur, kon in een koninklijk paleis niet rijker ^ijn. Er ontbreekt niets op deze groote, drij- vende reuzenhotels, zelfs niet een muziek- korps, samengestelid uit de stewards, kell- ners enzoovoort, die een paar malen daags een concert geven. Evenals er op de groote stoomschepen een eigen postkantoor is, zoo vindt men er ook een drukkerij, waar ge- durende den overtoclit een courant wordt gedrukt en uitgegeven. De dagen vlogen om. Ivwam er eens een oogenblik van verveling, dan waren er altijd eenige passagiers bereid om een spelletje te ring een waarschuwing zal uitvaardigen tegen het maken van reizen over den Oceaan op bewapende schepen. Dc „KoIn. Ztg." publiceert voorts een me dedeeling, ontleend aan een particulieren brief uil Buenos-Ayres, gedateerd van den 20slen October. Deze mededeeling is van be- Lang in verband met de questie der be- wapening van de Persia. De briefschrijver deelt mede, dat de Argentijnsche regeering zich neutraai houdt, doch niettemin het een en ander van de Engelschen door de vin- gers ziet. Herhaaldelijk zijn Britsche vrachtbooten in Buenos-Aynes binnengeloopen met zicht- baar opgeslelde kanonnen aan boord. Die schepen hebben hun lading mogen lessen en zijn weer vertrokken zonder te worden gedwongen, zich te ontwapenen. Belgisehe deserleurs. Door de Belgisehe regeering is een besluit uitgevaardigd, waarbij is bepaald, dat als deserteur worden beschouwd, de Belgisehe miliciens, die zich aan de recruteering trach- ten te onttrekken. Dit besluit is ook van toepassing op de militieplichtigen, die naar Belgie terugkee ren. DE VERYLAAMSCIIING VAN DE HOOGESCIIOOL TE GENT. In de „Vlaamsche Stem", het le 's Gra- venliage verschijnende algemeen Belgisch Dagblad, dat onder leiding staat van Drs. Rene de Clercq en A. Jacob, lezen wij De vlugge nieuwjaarstijding uit Belgie, het besluit meldend, dat de Gentsche hooge- 'school nog dit jaar zal \worden vervlaamscht, heeft ons wonderbaar verrast. Wanneer een verdrukt volk zoolangen tijd te vergeefs heeft gestreden om het zijne, en wanneer dit nagestreefdc niet een zaak is van bijgescliikt belang maar een levensvoorwaarde voor dit volk, kan die verrassing niet anders dan een aangename wezen. Al heeft de vpeugd ook wel iets wrangs. Het valt inderdaad te betreuren dat onze regeering, ondanks de onophoudelijk opge- slegen roepstemmen, ondanks smeekingen, klachten, eischen en strenge waarschuwin- gen, zich deze prachtige gelegenheid om goed te maken wat ze tegenover de meer- derheid der bevolking had misdaan, heeft laten wegkapen. Daarmede raakt zij, zelfs al mocht zij ooit ten opzichte der Vlamingen redelijker gevoelens koesteren, door eigen schuld in een neleligen toestand. Zij zal den getroffen maatregel afkeuren en bestrijden, alleenlijk uit verbittering tegen den bezetter, die het grieft ons deze waarheid te moeten belijden een klaar- deren kijk iieeft in Vlaanderen's geestelijken nood dan degenen, welke, bijna een eeuw onze lotsbestemming in handen houdend, last hadden ongedwongen te zorgen voor en te waken over het Vlaamsche belang, hun mede toevertrouwd? Zal zij, teruggekeerd, het nauwelijks opgelrokkene gebouw der Volkson tvoogding willen slechten, uit nijd en spijt, daar zij zelve haar eerste plichten verwaarloosde? Dat ware veel gewaagd bij een intrede, die, na ramp en rouw, wellicht niet een blijde, maar toch een rustige be ll oorde te wezen. Zal zij, met verborgen tegenzin, zich gchik- ken in liet onvermijdelijke? Of zal zij den eerlijken mooien moed liebben om haar doen. Het meest geliefkoosd spel was liet shevelhoard. En naoit werd Hans inoede, Berger van zijn eigen leven te liooren ver- tellen. Het gebeurt ook wel eens, Hans, zei hij, dat wij, mannen van de' poliiie, een inhreker vervolgen zonder gunsiig resul- taat. Een der grappigste gevallen heb ik liet vorig jaar beieefd. Het is namelijk ge- beurd, dat een buitengewoon geraffineer- de inbrekersbende volkomen slaagde hij de inbraak in een groote bankinstelling en dat zij er toch in het geheel geen geldelijk voor- deel bij had. Dat kwam zoo. In de Fre- derikstraat,bestond sedert verscheidene jaren een bankinstelling, die met allerlei reclame het dwaze publiek tot speculaties aan de beurs verlokte. De heeren hadden hun kan- toren prachtig ingericht, aan den straatkant breede spiegelruiten, daarboven een uithang- bord van een meter hoog; in de weelderig ingerichte kantoren zat een dozijn klerken en pronkte een enorm groote brandkast, hij welken aanblik alleen iedere kapitalist en nog meer liij, die bet gaarne zou willen wor den, begon te watertanden. Dc fraaie spiegelruiten en nog meer de groote brandkast lokten dan ook niet al leen de molten ik meen de op specula- tie beluste menigte, de domme Iieden, die nooit wijs worden maar ten slotte ook een van de meest beruchte inbrekersben- den. Waar zulk een brandkast stond, daar moest ook wat te halen zijn! fWordt vervolgd). DOOR

Krantenbank Zeeland

Ter Neuzensche Courant / Neuzensche Courant / (Algemeen) nieuws en advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen | 1916 | | pagina 1