ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
6294.
Zaterdag 30 October 1915
55e Jaargang.
Eekendmaking.
De Oorlog.
ABONNEMENT:
ADVERTENTIEN
Telefoon 23.
Bit Blad verschynt fflaandag-, Woensdag' en Vrydagavond, uitgezonderd op Feestdagen, by de Firma P. J. VAN DE 8ANDE te Ter Nenzen.
BINNENLAND.
^sr 3 maanden binnen de stad 1.—Franco per post voor Nederland 1.10.
Bij vooruitbetalingvoor Belgie /1.40, voor Ned.-Indie en Amerika 1.65,
overig Buitenland f 2.
Men abonneert zich bij de Uitgeefster, of buiten Ter Neuzen ook bij alle
Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievenbushouders.
Van 1 tot 4 regels 0,40. Voor elken regel meer f 0.10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de
prijs slechts twee ma al berekend.
Grootere letters en cliche's worden naar plaatsruimte berekend.
Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tarief.
Inzending van advertentien voor 1 UUP op den dag der uitgave.
lEOHSIE&iB'X'IED DBILj-A-ID- 1
Burgemeester en Wethouders van HOEK
maken bekend, dat de jongens, die wenschen
deel te nemen aan het op 1 November a. s.
aan te vaDgen lierhalingsonderwijs,
zich daartoe tot en met 30 dezer bij het
hoofd der openbare lagere school albier,
kunnen aanmeldea.
Hoek, 14 October 1915.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
A. WOLFERT, Burgemeester.
J. M. DREG MANS, Secretaris.
SHb*. L. H. W. Regoui. f
Woensdagavond is bij familie te's Graven-
hage bericht ontvangen, dat Mr. L. H. W.
Regout, tijdelijk en buitengewoon gezant
bij den Paus te Rome, zacht en kalm is
ontslapen.
De Haagsche corresp. van de Tel. schrijft
naar aanleiding van dit overlijden het
volgende
Met diepe ontroering zal overal de tijding
zijn ontvangen, dat Mr. L. H. W. Regout,
kort geleden op z'n tijdelijken post by het
Vaticaan gekomen, daar zoo onverwacht is
overleden, slechts enkele jaren na den dood
van z'n begaafden jongeren broeder, die met
hem zitting had in het kabioet-lleemskerk.
Dat jninisterieele broeder-paar was een
unicum in onze parlemente historie. Twee
mannen uit een bekend geslacht, die door
kennis, talent en karakter gelijktijdig tot
den hoogen post van Minister waren ge-
klommen, en als zoodanig zich onder-
scheidden, door bekwaamheid, kracht en
energie, het was wel een zeldzaamheid. En
thans, betrekkelijk kort na elkaar, zijn ze
overleden. Nauwelijks in Rome aangekomen,
is nu de oudste van beiden, die een toonbeeld
leek van opgewekte levenskracht, gestorven.
Mr. Regout, op 27 October 1861 ge-
boren, was de oudste zoon van den keer
H. G. L. Regout, die verscheidene jaren
lid van ons Hoogerhuis is geweest, doch
na de ontbinding van 1904, zijn mandaat
ter besckikking stelde.
Hij bezocht het gymnasium.
Daarop deed hij (in z'n geboorteplaats
Maastricht) in 1878 eind-examen, om 5
jaar later aan de Hoogeschool te Leuven
te promoveeren tot civiel-ingenieur. Als
zoodanig keerde hij naar Maastricht terug,
en ging er al spoedig in het bedrijf van
zijn geslachtde groote, bekende indu-
strieele ondernemingen, aan het hoofd
waarvan hij later kwam te staan, en in
welke functie hij energie en oorspronke-
lijkheid heeft getoond.
Toch was hem dit voor z'n levenswerk
niet voldoende. Civiel-ingenieur, wilde hij
ook een andere richting uit en
rechtswetenschap studeeren.
In 1896 behaalde hij aan de Amsterdam-
sche Universiteit den graad van doctor in
de rechten op een belangwekkend proef-
schrift over /<Arbeidsverzekering", dat vaD
vooruitstrevende ideeen blijk gaf en, terwijl
hij in het kabinet-Heemskerk zat, meer-
malen tegen zijn collega Talma is uitge-
speeld. Niet weinigen waren dan ook van
oordeel, dat, beter dan Talma, de heer
Regout in die periode de sociale verzeke-
ring tot een oplossing had kunnen brengen.
Zeker hadden z'n buitengemeene begaafheid
en groote practische kennis hem ook hier
den weg wel gewezen. Herhaaldelijk deed
hij trouwens in het openbaar zijn oordeel
over onze sociale wetgeving kennen, ook
in geschrifte.
Dat op Regout de aandacht viel voor tal
van openbare ambten, behoeft niet te ver-
wonderen.
flij scheen er voor aangewezen.
In 1895 werd hij lid der Provinciale
Staten van Limburg en drie jaar later lid
van Gedeputeerden. Dit bleef hij tot 1904
Toen kczen de Staten hem, als opvolger
van z'n vader, tot Senator en aldus maakte
hij tot Januari 1909 deel uit van de Eerste
Kamer. Op dat tijdstip benoemde de Ko-
ningin hem, na den dood van Minister
Bevers tot hoofd van het departement van
Waterstaat en nog was hij in 1913 niet
officieel als Minister afgetreden, of de Staten
van Noord-Brabant brachten hem weer de
Eerste Kamer binnen. Eenige maanden
geleden volgde z'n benoeming tot tijdelijk
ging in de
gezant bij het Vaticaan en, waar toen z'n
ontslag als Senator noodzakelijk was, her-
kozen de Brabantsche Staten hem onmid-
dellijkvoor de derde maal werd hij als
lid der Eerste Kamer beeedigd. Nog zien
we, in de stille avondvergadering van einde
Juli van dit jaar, z'n prettige figuur binnen-
komen, de lange, ietwat gebogen gestalte
met het blonde hoofd. En nauw had hij
de eeden gezegd, of hij schudde de officieele
defcigheid van zich af en werd joviaal en
opgeruimd als steeds,
Een der voortreffelijkste Kamerleden,
dat is hij altijd geweest. Wij voor ons
leggen daarop meer nadruk dan op z'n
ministerschap. Want al was de zeer-
bekwame Regout een uitstekend bewindsman,
in wien af en toe echter wel eens de fout
te ontdekken viel, dat hij zich jegens het
groote personeel van belangrijke dienst-
vakken (spoorweg, post- en telegraaf) te
veel gedroeg als werkgever tegenover z'n
ondergeschikten, toch had hij aan het hoofd
van het Waterstaatsdepartement niet alle
gelegenheid om z'n groote talenten en z'n
ongemeene gaven te toonen. Eerlijk gezegd,
hebben wij het steeds betreurd, dat een
man als hij niet een andere portefeuille
had gekregen. Dit beduidt geenszins een
miskenning der belangrijkheid van het
Waterstaats-departement. rnaar Regout was
nu eenmaal iemand, die zich veel meer
had getoond dan ingenieur, en op het
breede moeilijke veld der arbeids-wetgeving
ware z'n kracht stellig tot ruimer ont-
plooi'ing gekomen. Aan Waterstaat zat
hij min of meer als een adelaar in een
duiventil.
Maar als Senator
Menige schitterende redevoering komt in
onze herinnering terug, nu we met weemoed
hem gedenken.
Een der meest karakteristieke oogen-
blikken uit z'n parlementaire loopbaan, was
het duel met Van Houten over het Arbeids-
contract.
Dat was een moment.
Regout had het debat geopend, een serie
ernstige, practische bezwaren ontwikkeld,
maar was geeindigd met eenigszins ver-
rassend te verklaren, dat hij toch zou voor
stemmen om niet in verdenking te komen,
dat hij als groot-werkgever aan de plichten
het ontwerp wilde ontsnappen. Dat
van
lokte
die
een
hevig
verzet van Van Houten,
z/liever z'n hand zou verbranaen" dan
voor te stemmen, en het duel tusschen
deze beide knappe, begaafde, scherpzinnige
en strijdlustige figuren was uiterst belang
wekkend. Zulke oogenblikken waren er
meer in Regout's parlementaire leven. Denk
slechts aan het groote debat, verleden jaar
tusschen hem en Minister Treub gevoerd
over de sociale verzekering en de plannen-
Talma.
Strijdlustig, zeiden wij.
Want dat was Regout. Hij had niet
alleen lust in den strijd, maar hij zocht
hem, hetgeen de regeering het vorig jaar
in meer dan een opzicht dubbel en dwars
ondervond (motie- Regout, debat met Treub
en debat met Lely.)
En hij genoot er van. Hij voelde zelf
z'n onbetwiste kracht als debater, en werd
in den strijd aangevuurd door z'n welspre-
kendheid. Z'n oratorisch talent was van
een zeer zeldzaam genre. Het dwong tot
luisteren en bewonderen. Het was geestig,
gevat, ja meer dan dat, het was vurig,
suggereerend, meesleepend. Hij boeide zoo
dat hij gevaariijk werd voor den tegen-
stander en voor zichzelf.
Voor den tegenstander, want deze raakte
min of meer bedwelmd onder het genot,
dat Regout's redenaars-talent schonk.
En voor zichzelf, want Regout liet zich
wel eens tot een uitspraak verleiden, die te
scherp was en die hij later betreurde. Denk
aan het incident met De Stuers, dat tot
heftige persoonlijke oneenigheid leidde, ook
in den particulieren omgang.
Als de heer Regout zoo speechte, beide
handen in den zak, zich wendend naar links
en rechts, improviseerend met wonderbaar
gemak, nooit een seconde aarzelend, zich
nooit een letter versprekend, in alle into-
naties, boos, hartstochtelijk, zoet, sarcastisch,
vriendelijk, vleiend, aanvalle'nd, dan knetter-
den de vonken van geest, ironie en vernuft
naar alle kanten, en ieder genoot. Hoe
aardig zeide hij nog onlangs in de Kamer
//Een automobilist is iemand die razende
haast heeft, omdat hij nergens behoeft te
zijn."
En uit alles sprak de man van kracht
Als Minister eischte hij volkomen eerbied
en de organisaties van ambtenaren en be-
ambten hebben ondervonden dat hij niet
met zich liet sollen. Doch ook hier toonde
hij wel eens de fout van den strijdlustigen
sterkehij ging een enkele maal te ver
in z'n kracht. Dat hij anderzijds voor z'n
ondergeschikten op eigen initiatief wat
wilde doen, heeft hij als werkgever zeer
zeker bewezen.
Mr. Regout was een man van smaak en
beschaving, een aristocratische, modieuse
figuur, die zich in de beste en hoogste
kringen met groot gemak bewoog en daar
zeer gezien was, een hoffelijk man die de
wereld kende en een te blijmoedige levens-
opvatting bezat, om niet te genieten wat
hij genieten kon en mocht. Voor den
starsten tegenstander was hij, hoe vinnig
hij in het debat kon zijn een opgewekte
levenslustige, prettige verschijning, immer
joviaal en vol humor.
Z'n dood is wel droef.
En de katholieke staatspartij heeft zeiden
een zoo harden klap gekregen. Een trouw
zoon van z'n kerk, een strijd-bare figuur,
een staatsman van beteekenis verliest zij
in hem. Sehoon zij over tal van knappe
mannen heeft beschikt, was deze party in
het parlement toch nooit rijk aan staats-
lieden van eminente waarde. Des te gevoe-
liger treft haar het verlies van Regout,
die een der besten, zoo niet de beste, van
het huidige geslacht van katholieke politici
was, en die zij zoo noode kon missen.
Maar ook ons vaderland heeft reden tot
treurnis. Mannen van beteekenis, al maken
zij deel uit van een partij, en al toonen
zij zich vaak scherpe partij-gangers, en
dat deed Regout ongetwijfeld, staan in
zekeren zin boven hun groep, omdat zij
het volk behooren. Regout heeft zijn land
in tal van openbare functies gediend, ook
buiten het parlement.
En al was z'n benoeming tot gezant
ietwat verrassend een ingenieur, doctor in
de rechten, groot-industrieel, oud-Minister
van Waterstaat die diplomaat wordt, al
werd hij aldus zoo iets als een rara avis
in de voliere der internationale diplomatie,
de benoeming was toch een hulde aan z'n
veelzydige talenten en bij veler bevreemding,
was er niemand of hy vertrouwde Regout
den nieuwen post toe, en verwachtte, dat
hij met z'n tact, z'n bekwaamheid en z'n
flair, er van zou maken wat er van ge-
maakt kon worden.
Met weemoed en dankbaarheid wordt hij,
wien zeer velen nog een toekomst in de
politiek van ons land hadden voorspeld, in
breeden kring herdaeht.
De Minister van Buitenlandsche Zaken,
Jhr. Dr. Loudon, heeft onmiddellijk na
ontvangst van het ambtelijk bericht een
telegram van deelneming gezonden aan
mevrouw de weduwe Regout, thans te
Rome vertoevende.
Bovendien bracht de Minister gister-
ochtend een bezoek ten woonhuize van wijlen
Mr. Regout, aan den Bezuidenhout, aan de
naaste familieleden van den ontslapen ge
zant.
Er was eergisteren in den loop van den dag
nog niet bekend, of het stoffelijk hulsel
van Mr. Regout te Rome zou worden be-
graven, dan wel in Den Haag, of bygezet
in het familiegraf in Limburg.
Het stoffelijk overschot is in de sterf-
kamer op een praalbed gelegd, gekleed in
de diplomatieke uniform. Brandende flatn-
bouwen verlichten het met rouw bekleed
vertrek, waar zusters bidden. Talrijke
Italiaansche bladen gedenken in treffende
bewoordingen de zoo kort begonnen en zoo
snel en tragisch geeindigde diplomatieke
loopbaan van den overleden gezant.
Med en brood.
De Minister van Landbouw heeft met
ingang van 13 November den prijs voor
tarwebioem (gebuild inlandsch, uitsluitend
een soort) vastgesteld op f 18,25 per 100
K.G. en den prijs van tarwemeel (onge-
build) op 15,25 per 100 K.G.
Met ingang van 18 November is vasige-
steld de maximum broodprijs voor gebuilc
tarwe waterbrood op 221/<S cents; voor g
build tarwe waterbrood, gebakken onder
rabbinaal toezicht op 2372 centsi voor on
gebuild tarwebrood (bruin brood) op 19
cents.
Aardappelen.
Naar gemeld wordt maakt het vraagstuk
van de hoeveelheid aardappelen, die in de
fabrieken dit jaar zullen kunnen worden
verwerkt, bij den Minister van Landbouw,
^ijverheid en Handel, een punt van ernstige
overweging uit.
Diure levensmiddelen.
Omtrent de conference van het bestuur
van de Soc.-Dem. Vrouwenvereeniging
met Minister Posthuma in verband met de
duurte der levensmiddelen, wordt aan de
N. R. Crt. gemeld, dat mevr. van Eykel
en mevr. Tollenaar, namens ruim 19000
luisvrouwen uit de arbeidersklasse en den
deinen middenstand in den Haag den
Minister een adres hebben overhandigd met
verzoek maatregelen te treffen om de prijzen
der eerste levensmiddelen te verlagen.
De Minister erkende, dat sommige levens
middelen voor de arbeidersklasse te hoog
in prijs waren en geide, dat de zaak zijn
voile aandacht had.
De vrouwen wezen den Minister op het
feit, dat dit voor vele arbeidersvrouwen zoo
ongewone zelfstandige optreden in het poli-
tieke leven wel een bewijs is, hoe zeer zy
onder den druk der dure tijden gebukt gaan.
Ilet Banka-tin.
Het Nederlandsche gezantschap te Parijs
heeft, volgens de //Tel.", aan de pers de
volgende meedeelingeu verstrekt
Ten opzichte van den verkoop van Gou-
vernementstin aan Duitschland, waarover
onlangs sprake was in de te Parijs ver-
sehijnende bladen, vernemen wij van be-
voegde zijde. dat de verkoop geschiedde
onder garantie dat het tin uitsluitend ge-
bruikt zou worden voor particuliere indu-
strieele doeleinden. Overigens^was dit ook
aan Frankrijk te koop aarigeboden. Dit
land bad echter den aankoop geweigerd.
Visch voor billijken prijs!
Woensdag zou te IJmuiden worden opge-
richt een zeevischvereeniging, waarin uit
sluitend Koninklijk goedgekeurde vereeni-
gingen van reeders en vischhandelaren kun
nen zitting hebben.
Het doel van deze vereeniging is om een
zeker gedeelte van de zeevisch (zoowel versche
visch als haring) beschikbaar te stellen voor
binnenlandsch verbruik tegen billijke prijzen.
De samenstelling van een Rijkscommissie
van Toezicht op deze vereeniging is binnen-
kort te verwachten.
Van deze commissie zal deel uitmaken
de administrateur van de Visschershaven
te IJmuiden, de heer Schneiders, die voor-
loopig met het bestuur van de vereeniging
de werkzaamheden zal regelen.
Visch.
Naar de N. R. Crt. verneemt heeft de
burgemeester van Leiden zich tot den
Minister van Landbouw gewend met een
adres, waarin er op gewezen wordt dat de
gemeentelijke vischverkoop wegens de hooge
pryzen, die te IJmuiden moeten worden
besteed, niet aan de verwachtingen beant-
woordt. Waar de hooge prijzen voorname-
lijk hun oorzaak vinden in den uitvoer naar
het buitenland, adviseert de burgemeester
den Minister voor den uitvoer van visch
eenzeltde regeling te treflen als voor boter,
kaas e. a. het geval is, i^odat dan een be-
paald percentage voor het binnenland ver-
krijgbaar kan worden gesteld tegen een
normalen prijs.
Burgemeesterlijbe garantie.
In de Maandag gehouden raadsvergade
ring van de gemeente Zutfen, deelde de
voorzitter burgemeester Zimmerman, mee,
dat hy een circulaire had ontvangen vaD
den directeur van het Algemeen Admi-
nistratie-kautoor voor levensmiddelen, een
overigens ongeteekend schrijven, //vermoe-
delijk van een dier niet-verantwoordelijke
ambtenaren, die met gezag bekleed zijn,
waaraan de Staat de-r Nederlanden tegen-
woordig zoo rijk is." Die directeur schrijft
o.a.//De burgemeester is garant voor de
betaling der boter de burgemeester is ga
rant voor de betaling der groenten en zoo
gaat het door. Spreker verklaarde echter
dat hy niet van plan is garant te zijn voor
de betaling door de burgerij.
Spreker wordt overstelpt met bezoekers,
die hij niet wenscht te ontvangen en die
waarschijnlijk verlokt door's burgemeesters
garantie, zich denken meester te maken
van de voordeelen, die deze circulaire biedt.
Spreker zal den raad in de gelegenheid
stellen in deze merkwaardige circulaire, die
hij bij B. en W. zal brengen, waar hij
thuis behoort, te beslissen. De raad kan
dan, als hij wil, garant blijven voor de
betalingen. Spreker wenschte dit niet te
doen.
Hoe Belgrade er uit ziet.
,In het „BerIiner Tageblatt" schildert Leo
nard Adelt hoe Belgrade er na de beschie-
ting uit ziet.
Een granaat is. in de troonzaal van Ko-
ning Peter gestagen. In een boog vloog zij
van Semlin tot in het hart van de vijande-
lijke hoofdstad. Zij drong door een balkon-
vouster in de tweede verdieping van het
veel gepleisterde renaissance-gebouw. Zij
sloeg ter breedle van een vertrek den vloer
van de bibliotheek sink en onlplofte daar-
onder in de troonzaal, waar in gapende
leegte de rood betrokken iroon als. ver lo
rd i gaat. Het is alsof deze bom de meu-
bels in alle richtingen heeft weggevaagd en
boeken, schilderijen, brieven, documenlen
over de groote, dubbele binnentrap met den
gouden adelaar in de breede corridor heeft
geslingerd. Daar liggen ze in hoopen tus
schen slechte portretten, die Roning Peter
in kroningsornaat voorstellen, aquarellen van
liefhebbende hofdames en visite-kaartjes van
den Comte d'Avala, zooals de kroonprins
zich te Parijs noemt.
Alleen in de porseleinkamer blinken nog
de geslepen karaffen, glazen, borden en vi-
trines, en in de linnenlcamer hangen roode
en blauwe uniform-en van de prinsen uit
den jongens tijd.
Vernielde gebouwen.
Nadat Adelt de buurt van het paleis be-
schreven heeft, vertell hij:
Eenige gebouwen, waaronder alle douane-
kantoren en magazijnen aan de kade, de
universiteit en het nationaie theater zijn uit-
gebrand. Andere door een granaat van het
zwaarste kaliber als met zware bijlslagen
van boven tot onder uit elkaar gehakt. De
uit de puinhoopen hoog opgeschoten gras-
halmen en onkruid getuigen echter dat deze
verwoestingen de uitwerkingen zijn van het
vroegere bombandement.
Over het geheei genomen is de stad onge-
rept gebleven. De strijd bepaalde zich tot
de Kalimejdan en de fabriekswijk. De Kali-
mejdan, een niet zeer fraai park, op de
oude wallen aan den Noordkant der stad,
vijftig meter boven de rivier.
Van het muurwerk der belendende cita
del op welks top een ongerepte toren en
een stuk gescboten officierscasino staan,
lieeft men een uitzicht over het Donau-land-
schap, dat nu slagveld geworden is. Men
ziet muren, loopgraven, dekkingen, waarin
de granaten gevreten hebben. Men ziet be-
rookte daklooze magazijnen. Gezonken la-
dingspontons en lichters. Men ziet de vies-
geiie stroom met motorbooten, monitors, ko-
lenschuiten en sleepbooten. Men ziet trei-
nen, slachtvee, ho-oi, meelzakken, ammunitie,
op aken en men hoort het roepen van de
stuurlieden aan bet roer.
Onder water.
De delta van. Donau en Save is tot aan
den met boomen beplanten spoordijk door
de Serviers onder water gezet, waardoor
de Donau-arm tot een met eilanden rijke
zee werd. De Save-brug, waarin de spoor
weg uitlo-opt, ligt over vier bogen schuin
en ordelijk in het water. Een lage ponton-
brug dioet thans. haar dienst.
Daarac.hter ziet men reeds weggezonken
het boschgebied en de groote en kleine Zi-
geuner-eiianden. Van hier uit drongen de
Duitsc.liers Belgrade binnen. De Oostenrij-
kers en Hongaren kwamen over de rivier.
Be asrsw-Meei op Reims.
Het schijnt, volgens een Reuter-bericht,
dat de twee, niet met succes bekroonde
Duitsche aanvallen op Dinsdag en Woens
dag ten Oosten van Reims, waren onderno-
men met het bepaalde doel, die stad te ver-
meesteren door een doorbraak te forceeren
bij Prunay en de stad te oinsingelen door
een omvattende beweging in het bosch, dat
Zuid-Oo&telijk van Reims ligt.
Een correspondent van de Parijsche „Li-
berte" meldde, dat de aanval op Woensdag
heviger was dan die op den dag te voren.
Het werk werd op uiterst voilledige wijze
uitgevoerd. Het aan la', versehoten gran aten
was grooter en het gebruik van stikgassen
geschiedde op ruimer schaal dan vorige
malen. Tegen negen uur 's ochtends Irokken
de Duitschers voorwaarts, maar de Fran-
sc.hen werd en niet verrast en bereidden den
aanvallers een uiterst warme ontvangst. Ner
gens slaagden de aanvallers erin, door de
draadversperringen te komen, waarop zij
tevergeefs him stormaanval richtten. Geheele
coionnes werden neergemaaid door liet vuur
der kanonnen en machine-geweren. Op een
frontbreedte van nog geen K.M. bewesten
Prunay iagen lichamen van meer dan 1600
man, alien tot eenzelfde regiment beh.oo-
rende.
Een bataljon van het 137ste regiment, dat
er in was geslaagd, de spoorlijn over te ko
men, werd volkomen vernietigd.
Officieren, die aan de gevechten deelna-
men, schatten de verliezen der Duitschers
op deze twee dagen op bijna twee divisies.