1
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOFv ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
GELDLEENING.
Prijsopgaaf
No. 6280.
Dinsdag 28 September 1915.
55e J aargang.
san
SlllilTBMAS.
De Oorlog.
ABONNEMENT:
ADYERTENTIEN
3
Si
Telefoon Z2&.
Dit Blad verschijRt ffiaandag-, Wcensdag- en Yrijdagavond, nitgezcnderd op Feestdagen, bij de Firma P. J. YAM DE SAHDE te Ter Neuzen.
BINNENLAND.
FETJILLETON.
Per 3 maanden binnen de stad 1.—Franco per post voor Nederland 1.10.
Bij vooruitbetalingvoor Belgie 1.40, voor Ned.-Indie en Amerika 1.65,
overig Buitenland 2.
Men abonneert zich bij de Uitgeefster, of buiten Ter Neuzen ook bij aile
Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievenbushouders.
Van 1 tot 4 regels 0,40. Voor elken regel meer 0.10.
Bij direct© opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de
prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters en cliche's worden naar plaatsruimte berekend.
Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tarief.
Inzending van advertentien voor 1 lAlir op den dag der uitgave.
De Burgemeester der gemeente TER NEUZEN
maakt bekend, dat Open bare Vergadering
van den Gemeenteraad zal worden gehouden op
Uanderilntr den SO September I1H5, des
voormiddags ten 10 ure.
Ter Neuzen, den 27 September 1915.
De Burgemeester voornoemd,
J. HUIZINGA.
Burgemeester en Wethouders van ZAAM-
SLAG, maken bekend, dat inschrijvingen
naar de
ten behoeve van bekeiing van een gedeelte
Dorpsweg, rentende maximum 5 °/0, bij
hen kunnen ingeleverd worden voor
1 October 1915.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
JOH. DE FE1JTER.
De Secretaris,
J. STOLE Lzn.
wordt gevraagd voor het wefvac!"
van Blikstraat (Ter Neuzen), van
6000 K.G. Macadam naar Othene.
8000 Poonhaven.
6000
4000
6000
Reuzeuhoeik.
Yal.
Zaamslag
(Yeer).
25000 't Slachtplein
(Dorp).
Prijsopgaven worden ingewacht ten Ge-
meentehuize van Z a a m s 1 a g, voor of op
1 October a. s., voormiddags 10 uur.
Zaamslag, 15 September 1915.
Burgemeester en Wethouders der
gemeente Zaamslag,
JOH. DE FEIJTER, Burgemeester.
J. STOLK Lzn, Secretaris.
De opperbevelhebber van land- en
zeemacht heeft; verklaard, dat het hem
gebleken is, dat het hem onmogelijk is om
alle onderofficieren een bedkrib te doen
verstrekken.
Yoorts zullen in den a.s winter aan elk
man, van rijkswege ondergebracht, twee
wollen dekens worden verstrekt en kan
aan manschappen, die daaraan bepaalde
behoefte hebben in verband met de wijze
en aard der huisvesting, zoo noodig een
derde deken worden uitgereikt. (Avp
Buitengcwone slcun aan werkloosheids-
kassen.
Burg, en Weth. van Rotterdam stellen
den Raad voor de z.g. noodregeling-Treub
30)
TWAALFDE HOOFDSTUK,.
Toen de trouwkoets voor het huis van
Goldammer kwam, ontstond er een groote
beweging onder bet personeel.
De winkel werd gesloten evenals op Zon-
dagen; men kon op zulk een gewichtig
oogenblik toch geen klanten bedienen!
De verkoopsters verdrongen elkander in
de uitstalkast, ^.lle koopwaren ter zijde schui-
vena, van hier had men het beste uitziclit
op de slrant.
De inensclien uit het achterhuis verzamel-
den zich aan den ingang van de poort,
keken de trap ,op of snelden over de stoep
om voor het huis, tusschen de samenstroo-
mende menigte, een goed plaatsje te krij-
gen.
Op de eerste verdieping snelden de haar-
arbeidsters en sorteersters met vettige han-
den en schorten, waaraan haren fladderden,
uit de achtergelegen werkkamers naar de
hun verboden frizeersalons, verdrongen el
kander bij de vensters, kenden geen gren-
zen meer tusschen zich en de fijne frizeer-
sters en rekten in dezelfde spanning als
deze, hare halzen uit.
Hoeveel wit atlas er ook in de uitstallin-
gen der winkels te zien was, de stof van
het bruidskleed was zeker heel iets anders.
andermaal met drie maandeD, alzoo tot
ultimo December a.s. te verlengen, zulks
met een door den minister van Financien
gewenschte uitbreidicg, die bet mogelijk
zal maken om sommige ook na I Augus
tus 1914 in werking gekomen vereenigings-
kassen aisnog tot de regeling toe te laten.
Bljjkens de bij het voorstel openbaar ge-
maakte gegevens is over het eerste jaar
der Doodregeling te Rotterdam in totaal
uitgekeerd 82 994.60, waarvan is gekomen
ten laste van het Rijk 40.476 861/2 of
48.7 pCt. van de gemeente 33.834.46 of
40.8 pCt. en van de vereenigingskassen
8.683.27V, of 10.5 pCt.
Qe algemeene toestand.
Steeds meer wordt het duidelijk, aldus
schrijft het „Alg. Hbl." dat de poging van
Hindenburg, om het bij Wilna Sitrijdende
Russische leger door handige bezetting der
lerugtochlswegen af te snijden en te ornsin-
gelen, mislukt is. De stad was bijna geheel
door de Daitsche legers omringd en de
spoorwegknoopen op de belangrij kste pun ten
waren bezet; een cavalerie-afdeeling, gevolgd
door infanterie, had de verbindingslinies bij
Molodetsjno en Lebedef afgesloten. Het
scheen onmogelijk, dat de Russen ditmaail
zouden ontkomen. Toch is. het den Russen
gelukl, zij het ook met zware offers,, aan de
omsingeling te ontsnappen. Het koste wat
het wilde, moesten zij bij Smorgon en bij
Molodetsjno zich een door toch t banen, zon-
der den terugtocht van het leger van gene-
raal Evert, ten Noorden van de Schara, in
verwarring te brengen. De voofftaamste
strijd schijnt geleverd te zijn aan de Wilija,
maar ook bij Smorgon en bij Lebedef werd
krachtig gestreden, en met succes, om de
Duitsche omsingeling te verbreken. DeDuit-
s,che legens langs de Wilija poogden de Rus
sen, die in de rich ling van Vileika en Molo
detsjno oprukten, in een Zuidelijke rich-
ling naar Osjmany en Minsk te drijven.
Daarvoor werd Soly bezet, en infanterie ge-
concentreerd op de lijn BiniakovyLida, ten
einde de Russen te noodzaken op twee fron-
ten te strijden. Maar de Russische bevel-
voerder bracht de plannen van de Duitsche
generaals in de war, door in Oostelijke rich-
ting, langs den liinkeroever van de Wilija
op te rukken, en de Duitsche troepen, die
daar stonden, over de rivier terug te wer-
pen.
Wilna werd op het juiste oogenblik ver-
laten. De generaals Von Eichhorn en Von
Scholz hadden hun troepen opgesteld langs
den spoorweg Wilna—Lida, om de Russen,
zoo zij in Zuid-Oos.telijke richting op Osjmany
terugtrokken, in de flank te vallen. Door
den Russischen marsch )Ln Oostelijke richting
langs de Wilija, waren zij gedwongen tot
een frontaanv.al op den linkervleugel. Ter-
wijl de Russische hoofdmacht in Oostelijke
richting terugtrok, werden flank- en ach-
terhoede-gevechten geleverd, en met zooveel
kracht werd daarbij opgerukt, dat zoowel
bij Lebedef als bij Smorgon de Duitsche
legers tot den terugtocht werden genood-
zaakt. Een tijdelijke tegenslag, die spoedig
hersteld werd, maar die de Russen gele-
genheid gaf hun hoofdmacht in de richting
van Minsk—Moskou terug te trekken. De
Duitsche legers, die den terugtrekkenden
Zij kenden alien de bruid, maar welk ge-
zicht zou zij nu zetten? Zag men tranen
in haar oogen of een zegevierend Iachje
om haar lippen, en hoe stonden haar krans
en sluier? Wat was zij te benijden om den
welgestelden man!
Niets op de wereld scheen op het oogen
blik gewichtiger dan het meisje te zien
de forutdl - §j
De dienaar in galon stond aan het ge-
opende portier. Een rood tapijt werd op
de trap en het trottoir tot aan de koets
gelegd. De bruid moest daarover heen loo-
pen en haar witte atlassleep daaroverheen
laten ruischen. Wat een gewiclitige, veel
belovende voorbereiding!
Nu zag men iets wits de trap afkomcn.
Een beweging ging door de tocschouwcrs
en plantte zich voort tot aan hot chide van
de straat. „Zij komt, zij komt!" Doch, het
waren slechts de in het wit gekleede aoch-
ters van den bruidegom. De beide ineisjes
droegen gele schoenen, zwarte kousen, don-
kerroode sjerpen om het lijf en kransen
van sneeuwklokjes in het gefrizeerde haar.
Haar aanblik vertroostte en bevredigde
eenigszins de kijklustigen.
Florian, voor den eersten lceer gekleed
met zwarten rok en hoogen hoed, zag er
met zijn slanke knapengestalte een beetje
opgedirkt uit.
De drie jongelui wisten niet goed, waar zij
zouden blijven, daar hun rijtuig achtei- de
bruidkoets en dat voor juffrouw Duvernier
en Emit Liebreich stond.
Hoe vrijpostig ze ook waren, durfden de
kinderen zich toch niet te veroorloven, om
voor de bruid in te stijgen, daarom gingen
vijand dicht ac'htervolgden, zijn thans in
de lijn Soly—Osjinahy—Traby—Iwje—Novo-
Grodek aangekomen.
Maar de insluiting van het Russische
leger bij Wilna is mislukt.
In het Noorden wordt de strijd met
groote volharding voortgezet. Rij Dimaburg
hebben ernstige gevechten plaats gehad,
waarin Novo-Alexandrowsk en Smelina in
lianden der Duilschers vielen, en Russische
stetlingen tusschen Stmelina en Dunaburg
werden genomen.
Rij N o v o - A1 ex a rut m wsk en Smelina had
den, volgens liet Russische legerbericht,
hevige gevechten plaats; maar de Russen
konden de oprukkende Duitsche legers niet
tegenliouden en moesten hunne stelhngen
cuiti-uimen, zoodat em bericht uit Peters
burg mededeelde, dat Novo-Alexandrowsk
door de Duitschers bezet was.
Ook in den omtrek van de Duna duurt
de strijd onafgebroken voort. Om dorpen,
in die streek gelegen, wordt vaak dagen
lang gevochten. Dan is het in bezit van de
eerie, dan van de andere partij. Maar ten
slotte blijveil de .Duitschers er de baas.
Het dorp Strygge, dat- herhaaldelijk geno
men en hernomen is., blijkt, volgens het
Duitsche bericht, thans in handen der
Duitschers.
Krachtiger tegenslagen dan in het Noor
den hebben echter de Duitsche legers in
het Zuiden ondervonden. Het leger van Von
Mackensen, dat langs den spoorweg Brest—
Pinsk, ten Noorden van de Pripjet-moeras-
sen oprukte, werd in een gevecht bij Logi-
schin, ten Oosten van de Jasiolda, genood-
zaakt zich terug te trekken achter het
Ogifiski-kanaal en de rivier de Jasiolda.
Logischin,. dat reeds in handen van de
Duitschers was, werd door de Russen her
nomen; volgens het Russische legerbericht
werd een gedeelte van het Duitsche wagen-
park door de Russen genomen.
Ten Zuiden van de Pripjet-moerassen, in
de streek van den vesting-driehoek, waren
de Oostenrijksche troepen, zooals wij reeds
meldden, genoodzaakt achter de Styr terug
te gaan. Het was toen niet duidelijk, of zij
daarbij ook de vesting Luzk hadden rnoeten
opgeven. Het Russische legerbericht meldt
nu, dat de slellingen ten N. van Luzk ge
nomen werden, waarbij 80 officieren en 4000
man gevangen werden genomen, en veel
legennateriaal werd buitgemaakt. Den vol-
genden morgen was ook Luzk in Russische
handen, het bruggehoofd lvrasno bij Luzk
werd genomen, de dorpen Podgactzy en
Kroupy werden bezet, en hevige gevechten
werden geleverd om de rivierovergangen
aan de Styr. Ook Zuidelijk, bij TremboWla,
werden de Oostenrijksche troepen naar het
Westen teruggedrongen.
Na de mobilisatie in Buigarije is thans
ook die in Griekenland afgekondigd. Een
officieel bericht uit Athene meldt, dat dit
slechts een defensieve maatregel is.
Omtrent de houding van Roemenie is
nog niets naders bekend. Trouwens, de
regeering van Buigarije heeft nog niets. van
haar plannen voor de toekomst doen blij-
ken. In een onderhoud met de gezantfen
der Entente-mogendheden heeft Radoslawof
verklaard, dat de mobilisatie slechts de ge-
wapende neutraliteit bedoelt, eh niet moet
worden opgevat als tegen de Entente ge-
richt. Direct natuurlijk niet. Maar wel
tegen Servie. De pogingen, om van Servie
zij in den gang tegen den muur staan en
wachtten wachtten evenals de overigen.
Anatole Goldammer stond in zijn kamer
voor een grooten staanden spiegel en be-
keek zich met innig welgevallen.
Hij had alles, wat in zijn winkel aan
schoonheidsmiddelen was, aangewend om er
jong uit te zien. Hij trok den buik in, droeg
het hoofd fier opgericht, en meende, dat
geen mensch zou zien, dat hij niet goed bij
zijn jonge bruid paste. Nu stak hij nog een
myrtentakje in zijn knoopsgat, goot een
vloed van sterkgeurend reukwater op zijn
witten zijden zakdoek, nam den hoogen zij-
den hoed in de hand en verliet het ver-
trek.
Vcrgcnocgl sprak hij tot zich zelven: „Ik
meet tocii mijn bruidje naar beneden ge-
leiden dat kan niet anders. Wat zal ze
er lief uitzicn in haar bruidsldeeren, mijn
wijfje!"
Toen liij met stout zegevierend hewust-
zijn door dc gang licp, luisterrie Jeanne
Duvernier aan een kiertje van liaar deur.
Zij wist hoe de man, dien zij liefhad, zoo
dadelijk vreeselijk teleurgesteld zou wor
den. Een rilling liep haar door de leden,
als zij aan het onvermijdelijke oproer dacht.
dat bij liet vermissen van de bruid zou
uitbreken. Maar dan was dat juist voor
haar de gunstigste gelegenheid om den ver-
latene met al haar krachten bij te staan.
Dadelijk na Marie's viucht was haar va-
der thuis gekomen om zich voer de plech-
tigheid iti de kerk te kleeden.
De keukendeur stond open en ook de
kamer van zijn dochter.
Was zij dan nog niet aangekleed? Hij
bij overeenkomst een gedeelte van Mace
donia te krijgen zijn mislukt; en nu zal
Buigarije trachten te nemen, wat men het
niet geven wit. Bovendien is het duidelijk,
dat <*le politiek van Buigarije tegenover
Servie samenhangt met de pogingen van
Duitschland en Oostenrijk, om door Servie
te trekken, en Turkije am muni tie te kunnen
zenden. Troepen zenden, zegt Turkije, is
niet noodig. Maar de ammunitie-voorraden,
die in de Centraal-Europeesehe ianden voor
Turkije worden vervaardigd, en die niet
meer door Roemenie kunnen worden ver-
voerd, sedert dit land zijn grenzen daarvoor
gesloten heeft, moeten nu over Semendria-
Nisj-Caribrod en dan verder door Buigarije
naar Turkije worden gebracht.
Het verder verloop van de politieke en
militaire ontwikkeling in den Balkan zal nu
wel spoedig duidelijk worden.
De Russen herowepen Luzk,
een den westingen van den
Wolhynischen vestinpdrie-
hoek en maakten in die
streek duizenden yetran-
genen.
Het sch(jnt wel, of de krijgskans den
centralen in de laatste dagen den rug toe-
keert. Reeds gisteren gaven de Oostenrijkers
toe, dat zij op den westelijken oever van de
Styr, een zuidelijke zijrivier van de Pripet,
waren teruggetrokken.
Wel zeggen zij in een later bericht, dat
hun ruiterij den vijand uit eenige plaatsen
aan de Styr verdreef, doch vermoedelijk is
dat slechts een doekje voor het bloeden,
waar niet opgegeven wordt, welke plaatsen
dat waren. De Russen daarentegen komen
met de mededeeling, dat zij Luzk hernomen
hebbeD, de aan de Styr gelegen vesting,
die deel uitmaakt van den Wolhynischen
vestingdriehoek LuzkDubnoRowno.
Alleen laatstgenoemde plaats was nog niet
in handen der centralen gevallen.
In de streek van Luzk, zoo zeggen de
Russen verder, hebben zij naar voorloopige
schatting 80 officieren en 4000 minderen
gevangengenomen en maehinegeweren, veld-
keukens en veldtelefonen vermeesterd. Ook
verder stroomopwaarts van Luzk waren de
Russen fortuinlijk zij namen Podhaice en
Krupy terug en maakten nog 1000 ge-
vangenen.
De Oostenrijkers doen tot alles het zwij-
gen toe. Zij maken alleen melding van een
afgeslagen aanval ter piaatse waar de Ikwa
in de Styr vait, dus meer den kant van Dubno
uit, waar de Russen Da een kracbtige
voorbereidiDg door de artillerie in colonnes
van elf geledereu diep geattaqueerd zouden
hebben.
Intusschen blijkt ook uit deze mededeeling
voldoende, dat de Oostenrijkers (en de zich
bij hen bevindende Duitschers) in Wolhynie
niet meer aanvallen doch zich tegen de
krachtige aanvallende Russen hebben te
verdedigen. Dat zij dus binnenkort naar
Kiew zullen doorbreken, is weinig waar-
schijniijk geworden. Volgens de Fransche
bladen heeft de opperbevelhebber van de
zuidwestelijke Russische legers dan ook aan
de priesters van Kiew laten weten, dat zij
niet moesten voortgaan met het ontruimen
keek in het rond, niemand was er. Hij
riep geen mensch in huis. Daar be-
merkte hij het briefje, dat zijn naam droeg.
Hij las het en verstijfde van schrik. Zij bad
hem om vergeving, Hans had plotseling geld
giekregen, en nu was zij weg.
Hij liep radeloos heen en weer. Wat een
onziimige streek. Zou Hans haar daartoe
aangestookt hebben? Wat zou Goldammer
er van zeggen, dat men hem zoo misleidL
de? Plotseling overviel hem een groote angst
voor den bedrogene, die zeker vreeselijk
woedend zou zijn. Hij stak het briefje in
den zak en ging met zijn liondje door
Assel's kamertje naar zijn slaapvertrek. Hij
sloot de deur achter zich dicht, ging op
liet bed zitten, en wachtte in groote span
ning, wat er zou gebeuren.
Anatole Goldammer ging, met stoutc brui-
degomsgedacliten vervuIJ, de trap op naar
de derde verdieping.
Hij kwam binnen, Marie kwam hem niet
legemoet. Alies was leeg, en daar lag de
geheeic, bruiustooi, zooals men hem dezen
morgen vroeg had neergelegd. Zij was dus
nog niet klaar, waarom treuzelde zij ook?
en waar was zij?
Daar lag echter een briefje, aan hem ge-
richt en daarnaast de sieraden, die hij haar
had gegeven.
Stijf van schrik vloog zijn blik over het
papier. Schuld betalen verscheur alle
banden keer nooit terug. Wat beteeken-
de nu al die onzin? Zij was zijn vrouw,
was hij dan gek? Zoo iets was toch ondenk-
baar! Waai' waren nu Liebreich en al de
anderen?
Schreeuwend, deuren open en dicht slaan-
van kerken, daar de stad niet meer bedreigd
wordt. geacht.
He Buifdchers met de hajosiet
uit Wileika werdfewen. De
fiussers maken Duitsche
kanoiieteti huii
De Daitsche staf heeft Vrijdag een on-
aangename bekentenis moeten doeD Bij
Wileika, ten oosten van Wilna aan de
Wilia gelegen, gingen verscheidene kanon-
nen voor hen verloren, waarvan de artille-
risten tot het laatst toe stand hielden. Het
bericht is van te meer beteekenis, waar
van Wileika uit een flankomvatting dreigde
voor de uit de streek van Wilna terug-
trekkende Russische legers.
Uit het Russische stafbericht van heden
krijgt men eenigsziDS een beeld van den
omvang der Duitsche nederlaag. De Russen,
zoo heet het daarin, hebben de Duitschers
met de bajonet uit Wileika verdreven. In
dit gebied zijn de Duitschers tot nog toe
8 kanonnen ontnomen, waarvan 4 houwit-
sers, benevens 9 caissons en 7 maehinege
weren. De kanonnen konden reeds tegen
de Duitschers zelf worden gebezigd.
De vermeestering van bruikbare Duitsche
kanonnen met munitie zal den Russen, die
nog steeds onder gebrek aan artillerie lijden,
zeer ten stade komen.
Naar men weet maken de hier strijdende
Duitsche troepen deel uit van de leger-
groep van Hindenburg.
Uok Mackensen heeft tepen-
siag. Rij werd hij Logisjin
teruggedrsveit en werlooc*
een deel wan zijn wstjen-
park.
Ziehier de tweede onaangename verras-
sing voor de Duitschers. Mackensen, die
langs de Pripet van Brest Litowsk naar
Pinsk was opgerukt, is ten noorden van
die plaats voor een aanval der Russen,
gepaard met een omtrekkende beweging,
moeten teruggaan achter het Oginsky-kanaal
en de Jasiolda. Dat heeft de Duitsche staf
ons gisteren zelf gerapporteerd.
De Russische staf spreekt van een
rechtstreeksche nederlaag der centralen en
van een herovering van Logisjin, welke
plaats ten oosten van het Oginsky-kanaal
ligt. Een deel van het park van den
vijand zou in handeD der Russen gevallen
zijn.
De mobilisatie van Buigarije*
De ,/Agence Bulgare" meldt officieel uit
Sofia dat de intrede van Buigarije in den
toestand van gewapebde onzijdigheid volgens
de opvatting van offieieele kringen is te
verklaren uit de veranderingen die kortge-
leden in den politieken en militairen toe-
stand ontstaan zijn.
Buigarije heeft geenerlei vijandige bedoe-
lingen, maar is vast besioten, zijn rechten
en zijn onafhankelijkheid, met het geweer
bij den voet, te beschermen.
Naar het voorbeeld van Nederland en
Zwitserland, die niet geaarzeld hebben van
het begin van den oorlog af tot dezen
de, woedend rende hij in het rond. Hij
kwam bij de deur van het kamertje van
Liebreich, sloeg met de vuist daartegen en
bruLde„Waar verstop je je toch, schurk,
lafaard?"
Binnen hield de verschrikte zijn knorrend
hondje den bek dicht en dook, den starren
blik op de deur gevestigd, zoover als hij kon
in elkaar.
Na een paar trappen tegen de deur, wat
toch niet hielp, rende Goldammer schuim-
bekkend van woede, de gang weer in.
Hier stond Jeanne Duvernier bevend van
sclirik bij de deur.
„Ma,ar wat is er liier toch jammerde zij.
„Wat een rumoer! Waar blijven zij, waar
om komen zij dan niet?"
De handen wringend wanlcelde de man
haar tegemoet.
„Zij is. weg", brulde hij. „Aapgcspoord
door dit gespuis, dat ik met weldaden over-
laadde!"
„Marie?" vroeg zij en week terug, bevend
voor zijn woede.
„Weg lees maar hier", en hjj wierp
haar het verfrommelde papier toe.
Alsof zij hevig ontstelde sloeg zij de han
den in elkaar. „Maar dat is verschrikkelijk,
onbegrijpelijk! Die hartelooze plichtver-
getene ondankbare!"
„Schande.lijk infaam!"
„Maar wat nu, mijnheer Goldammer? Om
Gods wil, houd u kalm asjeblieft, wij moe
ten trachten schandaal te vermijden."
Dat woord trof de teere plek van ijdel-
heid.
(Wordt vervolgd.)
I
