ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
No. 6259.
Dinsdag 10 Augustus 1915.
55e Jaargang.
De Oorlog.
ABONNEMENT:
ADVERTENTIEN:
i
Bit Blad yerscliijiit Maandatp, WoBnsdaip 8n YrljdapYoncI, nitpzoiiderd op Feestdagen,
BINNENLAND.
Per 3 maanden binnen de stad 1.—Franco per post voor Nederland 1.10.
Bij vooruitbetalingvoor Belgie /1.40, voor Ned.-Indie en Amerika /1.65,
overig Buitenland 2.
Men abonneert zich bij de Uitgeefster, of buiten Ter Neuzen ook bij alle
Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievenbushouders.
Telefoon 25.
Van 1 tot 4 regels 0,40. Voor elken regel meer 0.10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de
prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters en cliche's worden naar plaatsruimte berekend.
Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tarief.
Inzending van advertentien voor 1 UUI* op den dag der uitgave.
Met ver jaar sgeschenk van de
Koningin aan de Koningin-moeder.
Naar de H. Crt. verneemt heeft de
Koningin aan de Koningin-moeder, ter ge-
legenheid van haar verjaardag op 2 Augustus
een prachtige collectie rozenstruiken
geschonken, welke door een groot aantal
Boskoopsche kweekers zullen worden gele-
verd, en dit najaar in het park van het
paleis Soestdijk uitgeplant zullen worden.
Dit vorstelijk geschenk vertegenwoordigt
een groote waarde, en getuigt opnieuw van
de warme belangstelling van de Koningin
in den vaderlandschen tuinbouw. Het was
H. M. toch bekend dat in het boomkwee-
kerijbedrijf, en meer in het bijzonder in
de rozenkweekerijen, de zaken zoo goed als
stil staan, en daarom zal in de eerste
plaats in die kriDgen dit hernieuwde bewijs
van haar belangstelling op hoogen prijs
worden gesteld.
Waar het thans uit den aard der zaak
niet het seizoen voor het verpianten der
rozen is, had H. M. de opdracht gegeven,
dat op jl. Maandag reeds zeer vroeg in een
der zalen van het paleis van de Koniagin-
Moeder een keurcollectie van afgesneden
rozen zou worden opgesteld, die een beeld
moesten geven van het eigenlijke geschenk
dat alzoo eerst later volgt.
Aan den heer Jan Spek, te Boskoop,
den ver over onze grenzen bekenden rozen-
kweeker, die de winner was van den thans
zoo veelvuldig en met zooveel succes ge-
bruikten Boskoopschen rugosa-onderstam,
werd door de Koningin opgedragen zoowel
deze keurcollectie als later het plantmate-
riaal, waaruit het geschenk zal bestaan,
bijeen te brengen, terwijl de heer J. G.
Ballego te Leiden, die zulk mooi werk
leverde bij het schikken der Nederlandsche
inzendingen op de tuinbouwtentoonstellin-
gen te Londen, Gent en Petersburg, gaarne
bereid gevonden werd, op Boskoop's ver-
zoek, voor het etaleeren der afgesneden
rozen zorg te dragen.
De Koninginnen kwaraen reeds vroeg-
tijdig deze keurcollectie in oogenschouw
nemen en liet zich door beide heeren over
verschillende zaken, de rozenteelt en onzen
tuinbouwuitvoerhandel betreffende inlichten.
Stelt Boskoop het op hoogen prijs, dat
deze belangrijke koninklijke order aldaar
geplaatst werd, de kweekers verheugen zich
er te meer om, omdat nu in het prachtige
park te Soestdijk opnieuw het bewijs kan
worden geleverd, dat de Boskoopsche onder-
stam ook op zandgrond schitterende resul-
taten geeft.
's Mijks steun aan vluchtelingen.
De Minister van Binnenlandsche Zaken
heeft, naar de H. Crt. meldt, aan de Tweede
Kamer doen toekomen een nota over de
Rijkssteunverleening aan de vluchtelingen.
Na mededeeling van vele reeds bekende
feiten wordt daarin nog het volgende gemeld:
Nu de toestanden in Belgie gaandeweg
een meer regelmatig karakter hebben aan-
genomen, en velen de drang naar terug-
keer te sterk werd, hebben langzamerhand
talrijke groepen van vluchtelingen ons land
weer verlaten, zoodat op het oogenblik in
de gezamenlijke vluchtoorden aog slechts
ruim 18.000 personen vertoeven, terwijl
't aantal vluchtelingen, behoeftigen, en be-
middelden te-zamen, die elders in het land
gevestigd zijn, op ongeveer 74.800 is te
stellen.
De Regeering onthoudt zich van elken,
zelfs zijdelingschen drang om de vluchte
lingen tot terugkeer aan te sporen. Wei
leidden onderhandeling met de Duitsche
regeering tot de uitkomst, dat de uit de
strafinrichtingen te Antwerpen en Merxplas
losgelaten bevolking aan de Duitsche autori-
teiten Lin Belgie werden overgegeven, zoo
dat met ingang van 1 Juli jl. het vlucht-
oord te Veenhuizen kon worden opgeheven
Inkrimping van het getal der drie groote
vluchtoorden tot twee is wel overwogen,
maar wordt toch vooralsnog niet gewenscht
geacht.
Het te Amsterdam gevestigde Neder
landsche comite tot steun van Belgische
en andere slachtoffers, beschikte aanvan-
kelijk over ruime geldmiddelen. Toen zijn
geldmiddelen te kort schoten, heeft de
Regeering het comite in staat gesteld met
de noodige verstrekkiugen voort te gaan
Den vluchtelingen in de kampen worden
indien mogelijk, huiselijke bezigheden en
buitenarbeid opgedragen.
Ten einjle. tegen een ontnemen van brood
aan den Nederlandschen werkman te waken
is bepaald, dat van Overheidswege geen
onderstand wordt verstrekt aan vluchtelingen
die tegen loon bij een patroon arbeideD,
hetgeen anders lichtelijk tot aanbod van
werkkrachten tegen een loon beneden dat
der arbeidsmarkt zou kunnen leiden.
Een voortreffelijke wijze van werkver-
schaffing, welke vele voordeelen biedt en
geen enkel nadeel oplevert, heeft ten doel
den z.g. wederopbouw van Belgie (bouw
van verplaatsbare houten huisjes). De kosten
worden grootendeels bestreden uit een gift
van Denemarken, tot een bedrag van pl.m.
f 325.000, terwijl ook de society of friends
van uit Engeland met raad en daad hen,
die daartoe samenwerken, ter zijde staat.
Waar de behoefte daaraan gevoeld werd,
is zooveel mogelijk voorzien in het lager
onderwijs.
De Algemeene Centrale Rijkscommissie
voor de vluchtelingen heeft wijders een
registratie- en inlichtingendienst georgani-
seerd210.000 vluchtelingen werden
geregistreerd, terwijl het aantal verstrekte
inlichtingen op 1 Juni jl. 19.876 bedroeg.
Doel hiervan was tengevoige van over-
haaste vlucht gescheiden familieleden, ken-
ni'ssen enz. weer tot elkander te brengen,
en in 15.287 gevallen, ten behoeve van
pi. m. 62.000
bereikt.
personen, werd dit doel
De kosten van de Nederlandsche
schatkist.
Ondanks het vele dat van elders werd
gedaan, bleken de uitgaven voor de Neder
landsche schatkist ver van gering. Als uit
gaven in eens, die min of meer als kapitaal-
uitgaven zijn te beschouwen, komen in de
eerste plaats in aanmerking de bouw- en
inrichtingskosten van de drie groote vlucht
oorden. Voor zooveel thans bekend be-
liepen die voor het vluchtoord te Nunspeet
pl.m. 411.500, voor dat te Ede pl.m.
785.480 en voor dat te Uden pi. m.
429.770.
De expioitatiekosten van de vluchtoorden
Ioopen nog al uiteen, maar waar de totale
kosten nergens wijzen op een ruim gebruik
van 's Lands geldmiddelen, wordt den
Regeeringscommissarissen zooveel mogelijk
de vrije hand gelaten, voor Nunspeet 0.256
per volwassene en 0.166 per kind, voor
Ede 0.27 en 0.18, voor Uden f 0.30
en 0.20, voor Gouda 0.24 en 0.18.
De kosten voor onderhoud bij particulieren
bedragen 0.35 per volwassene en 0.20
per kind. Wanneer men het getal der
aldus ondersteunden thans stelt op plm.
68.000, wordt dagelijks nog een bedrag
van 20.400 gevorderd. Daarnaast staan
de kosten voor de z. g. Pauvres honteux,
aan wie 0.70 per persoon en per dag
mag worden ten koste gelegd. Hun getal
is te stellen op pl.m. 1700 en de uitgaven
deswege op pi. m. 850 per dag. Boven-
dien worden te hunnen behoeve nog sommige
uitgaven bestreden uit het bovengenoemde
Deensche fonds.
Voorts werd aan kleeding thans pi. m.
475.000 en aan extra treinen en vrije
reisgelegenheid uitgegeven f 113.000, waar-
bij in aanmerking is te nemen, dat voor
1 Januari, toen zoo vele extra-treinen liepen,
de maatschappijen geen declaration inzonden,
omdat de Staat aan de aandeelhouders een
uitkeering van 4 pCt. gewaarborgd had.
In totaal kan gezegd worden dat de
vluchtelingenzorg tot dusver aan de schat
kist heeft gekost een uitgaaf van ruim 7x/2
millioen gulden.
Vervalsching van Megeeringsnieel.
Het Maandblad tegen de vervalschingen
schrijft
,yWij hadden dezer dagen gelegenheid te
constateeren, dat hoezeer ook van Regee-
ringswege getracht wordt, om door billijke
bepalingen prijs en qualiteit vanonshoofd
voedsel met elkaar in overeenstemming te
brengen, de knoeierij ook in deze het hoofd
opsteekt, ondanks de wettelijke vastgestelde
vormen.
Zooals bekend is, boudt het z. g. //Regee
ringsmeel" (ongebuild tarwemeel) 13 a 14 °/0
water van nature en is door de Regeering
vastgesteld, dat de voor de bereiding be
noodigde vochtigheid van het meel dit per
centage tot 15 o/o ma8 ^oen stijgen met
een marge van x/2 °/o> zoodat meel met
ruim 15 °/0 water nog aan de eischen
voldoet.
Wij constateeren nu in Regeeringsmeel
(buiten de provincie Noord-Holland ge-
malen) een watergehalte van ca. 17 °/o en I
achten het wenschelijk hierop de aandacht 1
der bevoegde autoriteiten te vestigen.
Niet alleen dat de verbruiker financieel
bedrogen wordt, doch met 't dit meel ver-
vaardige brood is minderwaardig wegens
't te hooge watergehalte, terwijl ook't spoe-
dig bederven en duf worden van het meel
er door bevorderd wordt.
Teneinde naar ons vermogen mede te
werken om deze practijken te doen ophou-
den, zullen wij kosteloos voor de verbrui-
kers van het Regeeringsmeel (d. i. derhalve
voor de bakkerij), die gegronden twijfel
hebben, aaDgaande een te hoog waterge
halte, het watergehalte bepalen. Een hoe-
veelheid van c.a. 50 gr. in goed gesloten
blikken bus verpakt, is daartoe voldoende,
benevens vermelding van den naam van
den verbruiker en van den molenaar (aan
het adres der redactie, Keizersgracht 800,
Amsterdam) te zenden."
De algemeene toestand.
Het is begrijpelijk, dat de val van War-
schau en lwangorod, ook al werd die ver-
wacht, een pijnlijken en onaangenamen in-
druk maakt in Engeland en Fraukrijk,
schrijft het Alg. Hbl. Dat het verlies
van een groote stad, de derde hoofdstad
van het Russische Rijk, zooals Warschau
werd genoemd, een ramp is voor een groot
land, kan niemand ontkennen, zegt de
uStandard"en dat het verlies van de
verdedigingslinie van den Weichsel een
belangrijk strategisch nadeel is, evenmin.
En //de Times": //De inneming van War
schau, aan het eind van een jaar van
hevigen strijd, is ontwijfelbaar een mijlpaal
in de geschiedenis van den oorlog zij moet
ernstig worden opgevat, als een waarschu-
wing voor de gealieerden en vooral voor
hen in Engeland, die pogen de beteekenis
ervan te verkleinen en daardoor geen goed
doen aan de nationale zaak." En het blad
herinnert aan het woord van Sir Edward
Carsen„den optimist, dien wij noodig
hebben, is de man, die de moeilijkheden
en gevaren van den toestand inziet."
De troost, dien de Engelschen aanvoeren
bij dit verlies, is het feit, dat de Russische
legers niet verslagen zijn, en dat de kans
groot is, dat de Russische legers uit de
dreigende omsingeling zullen ontkomen.
Want de troepen intact te houden heeft
de grootvorst den Duitschers hun voor-
naamste doel onthouden.
Nog staat de rest der Russiscbe legers
ook al verloren zij ontzettende aantallen
dooden en gewonden, ook al zijn er bijna
twee millioen man in Duitsche gevangen-
schap achter den Weichsel, gereed om
terug te gaan, achter de nieuwe verdedi-
gingslijn van den Boeg.
Maar daarbij moet ook rekening gehou-
den worden met de mogelijkheid, dat Hinden-
burg's strategische omsingeling nog steeds
kans van slagen heeft. De opmarsch der
troepen van v. Below en v. Mackensen, in
het noorden en het zuiden, is een dreigend
gevaar, en het zou dwaasheid zijn, vcor
den grootvorst en de geallieerden, dat ge
ring te schatten.
De operaties van generaal v. Woyrsch
benoorden lwangorod, en die van generaal
Von Gallwitz aan den Naref, krijgen uu,
na den val van Warschau, ook een ander
doel; zooals dePetersburgsche berichtgever
van //de Times" uiteenzet, zullen zij thans
pogen Sjedlez te bereiken om daar den
terugtrekkenden troepen uit Warscnau den
terugtochtsweg af te snijden.
Bij Mazeiowitsj, tusschen den Weichsel
en de Wilga, staan niet minder dan zes
tot acht legercorpsen, die staag vooruitgaan
De Duitsche aanvoerder poogt zoowel de
linkerflank van het leger uit arschau,
als de rechterflank van het leger uit Lublin
daarmede te bedreigen. En aartshertog
Josef Ferdinand valt in de lijn Markoesjof
Koerof de taak toe, te beletten, dat de
legers uit Lublin den troepen die ten N
van Mazejowitsj staan, te hulp komen.
Voeg daar nu nog bij, dat in het noorden
de Duitsche legers met groote snelheid den
spoorweg WilnaDunaburg naderen, en dat
v. Mackensen langs den Boeg steeds meer
noordwaarts opdringt, dan is het duidelijk,
dat de positie der Russische legers groote
gevaren kan loopen, en dat het weer vee'
zorg en nog meer beleid vereischen zal, om
aan de ontklemming te ontkomen.
Op het westelijk oorlogstooneel is de
toestand nog altoos dezelfde de berichten
die uit de beide hoofdkwartieren worden
ontvangen, munten uit door onbelangrijk-
leid.
En de kans, dat dit spoedig zal veranderen,
is niet groot. De „Times", wijzende op
de meening, dat na de overwinning in
lusland de Duitsche legers naar het westen
zouden kunnen gaan, om daar een slag te
everen, zegt
Wij kunnen de loopende meening niet
aanvaarden, dat de Duitsche legers na den
triomfantelijken intocht in de straten van
Warschau, den volgenden morgen met
extratreinen naar het front in Belgie zullen
worden gevoerd. De bondgenoot, die in
let westen reeds twee millioen Duitschers
tegenhouden, moeten ongetwijfeld rekenen
op een mogelijke ontwikkeling op eenig
oogenblik.
Maar de hoofdtaak van den Duitschen
staf zal waarsehijnlijk wel zijn den onbeslis-
ten toestand, die in Polen bestaat, tot een
aeslissing te brengen. Wij zijn er zeker
van, dat, toen Yon Mackensen zijn troepen
achter de Doenajetsj bijeenbracht en zijn
marsch door Galicie begon een sneller en
afdoender beslissing werd verwacbt."
En zoolang het Russische leger niet ver-
nietigd, of tenminste voor gernimen tgd
buiten staat gesteld is tot eenige krachtige
offensieve beweging, kan men niet ver-
wachten, dat de Duitsche legers van het
oosten naar het westen zullen worden ge-
bracht, om daar den beslissenden slag te
slaan.
Yoorspellingen doen dat is in dezen
strijd reeds herhaaldelijk gebleken is
zeer gevaarlijk.
De toestand te Antwerpen.
Een Nederlander die jarenlang te Ant
werpen een zaak heeft gedreven en die
dezer dagen uit die stad is vertrokken,
beschrijft de toestand aldaar als onhoudbaar,
de levensmiddelen zijn ongekend duur en
tal van Belgen zouden gaarne naar Neder
land uitwijkea, als hun dit niet totaal door
de Duitschers werd belet.
Bezoek in de lucht.
Men meldt van de Zeeuwsch-Ylaamsche
grens aan het R. N.
Een eigenaardige bijzonderheid vernemen
wij omtrent de Belgische familie baron
Kervgn de Lettenhove.
Van den eersten dag der Duitsch-Belgische
vijandelijkheden namen de twee zonen der
adellijke familie vrijwillig dienst in het
Belgische leger.
De oudste, Andre Kervijn de Lettenhove,
werd op het Yserfront tot militair vlieger
benoemd. Meermalen is het voorgevallen,
dat de jonge vlieger toestemming verkreeg
om een tochtje tot boven het meestal bewoon-
de buitengoed van zijn ouders, te Wacken
aan de Leie, te ondernemen, en dat hij in
zijn vliegtuig een tijd in de lucht boven
zijn huis rondzweefde, terwijl zijn ouders
onwetend bleven wie toch zoo dikwijls boven
hun kasteel rondvloog.
Amerikaansche speculatie.
Uit Washington wordt aan de //Morning
Post" gemeld
De speculatie in wat als oorlogsfondsen
bekend staat, heeft een zoo gevaarlijke
hoogte bereikt, dat een ineenstortiug onver-
mijdelijk is. In weerwil van de waarschu-
wingen gaat het publiek daarmede als
waanzinnig voort. Een jaar geleden was
een aandeel Bethlehem Steel te krjjgen voor
75 gulden, gister voor 768 gulden, ofschoon
op de gewone aandeelen het dividend nooit
betaald is. De stijging berust op de reus
achtige bestellingen, welke de fabrieken
verondersteld worden te hebben ontvangen
van de regeeringen der bondgenooten, maar
aangaande den omvang dezer contracten is
geen officieele mededeeling ooit verstrekt
In het begin van den oorlog had de tegen-
slag der bondgenooten den koers dier fondsen
gedrukt, maar nu heeft een zoo groote
tegenslag als de val van Warschau den
koers omhoog gedreven, omdat men meent,
dat de oorlog er door verlengd zal worden,
en hoe langer de oorlog duurt, hoe grooter
winsten voor de bij de aanmaak van oorlogs-
materiaal betrokken fabrieken.
De val van Warschau en
lwangorod.
Al is het al meer dan een week aangekon
digd, dat de Russen de Weichsel-linie
zouden prijsgeven, het bericht van den val
van Warschau en lwangorod heeft toch
overal even doen opschrikken, schrijft het
i. N. Moge het vermeesteren van de
Poolsche hoofdstad ook geen feit zijn, dat
aan den oorlog een einde zal maken, het
blijft toch van beteekenis, dat dit centrum
van de Russische militaire actie gedurende
een jaar oorlog waarvan de draden naar
alle zijden van het halfcirkelvormige front
uitgingen in handen van den vijand is
overgegaan. Het is de bekroning van den
veldtocht in Polen. Duidelijker dan ellen-
ange beschrijvingen zegt het, dat het Rus
sische offensief voor langen tijd gebroken is.
Yan den anderen kant bezien, is het een
verstandige maatregel van de Russische
egerleiders, zich intijds terug te trekken
uit dit vooruitstekende frontgedeelte, voor
de terugtochtwegen gebeel zullen zijn afge
sneden. In de Duitsche en Oostenrijksche
berichten is ook geen sprake van belang-
rijken krijgsbuit, zoodat men kan aannemen,
dat de Russen de leiding van den terugtocht
geheel in eigen hand hebben weten te hou
den. Van een vernietiging van het Russische
eger is dan ook geen sprake en het hangt
er nu maar van af, op welke wijze de
terugtrekkende legers zich op een nieuw
front zullen kunnen vastzetten, om den
opdringenden vijand opnieuw slag te leveren.
Bedenkelijk is, dat de pogingen van de
Duitschers en de Oostenrijkers, om de
tfjemen—Boeglinie, waarop de Russen hun
loop gevestigd hebben, om te trekken,
blijkbaar zullen slagen. Generaal Yon
3elow trekt noordwaarts steeds verder voor-
bij Kowno in het noorden en generaal
Bohm-Ermolli zet zijn opmarsch in het
zuiden op den oostelijken Boegoever voort.
Er is den ceDtralen dan ook veel aan
gelegen dat het Russische leger de Njemen
3oeglinie niet als nieuw en sterk steun-
punt zal kunnen gebruiken voor een nieuw
offensief. Blijkbaar toch is het hun be-
doeling, eerlang hun krachten op het westen
te gaan beproeven zij moeten dan in het
oosten de handen zooveel mogelijk vrij
hebben.
De indruk te Beriijn en
te Weenen.
Ter gelegenheid van den val van War
schau en lwangorod brengen de Berlijnsche
bladen artikelen, waarin zij wijzen op de
beteekenis van de verovering der beide
vestingen en met erkentelijkheid gewagen
van de heerlijke daden van de bevelhebbers
en de soldaten der verbondenen. In alle
straten waaien de vlaggen van openbare
en particuliere gebouwen. De klokken ver-
kondigen de groote overwinning. Overal
ziet men opgewekte gezichten. Bij het
bekend worden van het bericht riep men
elkander de blijde tijdingtoe. Er vormden
zich vroolijke groepen zooals bij de eerste
overwinningen na de mobilisatie.
Reeds in den voormiddag werd te Wee
nen het gerucht verbreid, dat Warschau
gevallen was. Toen dit in den middag
door het communique van het Duitsche
legercommando bevestigd werd, was er
een gejubel door de geheele stad. De men-
schenmenigte verzamelde zich voor de re-
dactie-bureaux der bladen, waarvan extra-
edities verschenen. De couranten gingen
van hand tot hand en herhaaldelijk weer
klonk boerageroep voor de verbonden
legers en hun aanvoerders. Korten tijd
daarna woeien de vlaggen uit de particuliere
gebouwen en burgemeester Weiskirchner
gelastte, dat de vlaggen ook van de ge-
meentegebouwen moesten wapperen. De
geestdrift steeg nog meer, toen het bericht
kwam van de bezetting van lwangorod
door de Oostenrijksche troepen.
De menigte zong de volksliederen.
Ook in de provinciesteden zijn, naar ge
meld wordt, de berichten over de verovering
van Warschau en lwangorod met vreugde
begroet.
De laatste dagen van
Warschau.
Uit verschillende berichten in Duitsche
bladen kan men nagaan, hoe de toestand
te Warschau in de laatste dagen was. De
groote theaters waren tot ziekenhuizen
ingericht, de magazijnen der intendance
waren gesloten en de levensmiddelen naar
het binnenland overgebracht. Alle instel-
liDgen der regeering, zooals gerechtshoven,
banken enz. waren reeds drie weken van
te voren naar Koerland overgebracht. De
zetel van den gouverneur-generaal werd
naar Siedlce verlegd.
TER
COURANT
