algemeen nieuws- en abvertentieblad voor zeeuwsgh-vlaanderen. De krijgsbedrijven. No. 6237. Zaterdag 19 Juni 1915. 55e Jaargang. De Oorlog. m mm ABONNEMENT: ADVERTENTlfiN Telefoon 25. Bit Blad verscfeijnt Maaadag-, Woensiiag- en Yrijdagayond, uitgezoBdsrd op Feestdagen, by de Firma P. J. YAN BE 8ANDE te Ter Kenzen. 150 SBSTB IBILJL33. B1NNENLAM0. Per 3 maanden binnen de siad f\—Franco per post voor Nederland 1.10. Bij vooruitbetalingvoor Belgie 1.40, voor Ned.-Indie en Amerika 1.65, overig Buitenland 2. Men abonneert zich bij de Uitgeefster, of buiten Ter Neuzen ook bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievenbushouders. Van 1 tot 4 regels 0,40. Voor elken regel meer f 0.10. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Grootere letters en cliche's worden naar plaatsruimte berekend. Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tarief. Inzending van advertentien voor 1 uur op den dag der uitgave. Het bericht omtrent deD papier- nood in .Nederland, zal ook a&n onze lezers wel niet zijn ontgaan. Wij hadden getracht ons door een tijdens den oorlog gesloten contract voor voldoenden voorraad gedurende een zeer ruitn tijdsver- loop te dekken. Door intusschen inge- treden veranderde omstandigheden, kon dat contract wegens force majeure niet gekand- haafd worden. Ondertusschen hebben we ons, door het onmiddellijk aangaan eener nieuwe over- eenkomst, van de levering eener andere partij courantenpapier weten te verzekeren, zoodat onze lezers gewaarborgd zijn, dat de uitgifte van ons biad door papier-gebrek gedurende den oorlog niet zal bekoeven te worden gestaakt. Het zou er althans zeer bedroevend uitzien, wanneer de oorlog op het tijdstip dat die nieuwe voorraad verbruikt kan zijn, nog niet beeindigd was. We hopen beter DE UITGEEFSTER. EERSTE KAMER. Vergadering van Donderdag. Eedsvraagstuk. ASn de urde is de voortzetting va» de discussie over het wetsontwerp tot nadere regeling van het eedsvraagstuk. Aan het woord kwam, volgens de H. Crt.' thans de Minister van Justitie, de heer Ort, die herinnerde aan de woorden van dank in de memorie van antwoord tot de Eerste Kamer gericht, wegens de spoedige behan- deling van dit onlwerp, daar een noodtoe stand was ontstaan door het bekende arrest van den Hoogen Raad. De noodtoestand wordt vervolgens door spreker uitvoerig ge- schetst. Ze bracht rechteloosheid in tal van opzichten. Men moge bedenkingen hebben tegen het ontwerp toch mag niet uit het oog worden verloren de toestand, door het arrest geschapen. Wel degelijk kan hier gesproken worden van een gevestigde jurisprudentie. Er was dringende voorziening noodig. Spreker wijst o. a. op de eeden, gevorderd bij benoemin- gen, en inzake de Sucoessiewet en ernstige strafzaken. De Regeering was zoo van *de noodzakelijkheid van wetswijziging door- drongen, dat ze reeds eenige dagen na het arrest een ontwerp indiende, lietgeen o. a. mogelijk was door het onderzoek van de Staatscommissie betreffende wijziging van het Wetboek van Strafvordering, waarvan spreker deel uitmaakte. Dat de zaak te haastig is voorbereid, geeft spreker den beer van der Biesen niet toe. Het arrest maakle den noodtoestand overduidelijk djit in ant woord aan den heer Kuvper. Spreker tracht vervolgens aan te toonen, dat andere stel- sels onuitvoerbaar zijn. Afschaffing van den eed acht spreker in strijd met het religieus karakter der natie. Volledige vrijheid tusschen eed en beiofte, afgescheiden van gemoedsbezwaren, bracht, naar het oordeel der Regeering, verschil- lende bezwaren met zich; voor de waarheid in de getuigenverklaring en de rechtszeker- heid werden daarvan nadeelen geducht. Het aanlal ongeloovigen is in ons land relatief niet groot. Vrijgesteld werden de ongeloovigen: de vrijheid van conscienlie gebiedt zulks. Ook uit praktisch oogpunl, voor den ongeloovige is de eedsdwang een schijnvertooning, dient de ongeloovige te worden vrijgesteld. De wel-geloovige, zoo- wel tot, als niet tot een kerkgenootschap behoorende, dient volgens hetzelfde stelsel te worden vrijgesteld van den eed. Die op- recht meent bezwaren te hebben tegen den eed, dient te worden vrijgesteld, en om nu te voorkomen dat anderen ook de gelegen- heid zouden hebben van de vrijstelling ge- bruik te maken, kwam spreker tot het toet- singsrecht. De verschillende bezwaren, tegen dat toetsingsrecht ingebracht, tracht spreker te weerleggen. De rechter heeft de gemoeds bezwaren zelf niet te wegen, doch slechts te onderzoeken of de getuige te goeder trouw is. Rijna dagelijks heeft de rechter als psycholoog op te treden; ook dat is dus niets nieuws. De rechter moet door eigen aanblik drin- gen in de ziel van den getuige en zich een oordeel vormen naar de studie op den levenden mensch. Dat de eene rechter an- ders kan oordeelen dan de andere, is niets ongewoons. Het toetsingsrecht is in Enge- land reeds tal van jaren met bevredigend resultaat toegepast, en is ook reeds aan niet-rechtcrlijke ambtenaren toegekend. In de Staatscommissie hier te lande, dat het toelsingsrechl als doellreffend prees, zaten tal van lieden, door lange ervaring met onze rechtspraak volkomen op de hoogle. Dat door het ontwerp de eed feitelijk faeullatief zou worden gesteld, ontkent spre ker, omdat de meerderheid van ons volk geen bezwaren tegen den eed heeft. Spre ker ontkent voorts, dat de ongeloovige zou worden bevoorrecht: de eed wordt gesteld als regel, waarop echter zekere uilzonderin- gen noodzakelijk zijn. De geloovige kan zich niet gegriefd gevoelen, omdat van hem iets gevraagd wordt, dat de ongeloovige niet geven kan en niet geven mag. Dat men den ongeloovige meer vertrouwt dan den geloo vige is een onjuisle conclusie. Ware een krachtiger middel dan de beiofte voor den ongeloovige te bedenken, dan zou het zeker worden verlangd. Voor alien bestaat de verpjichting lot den eed en voor alien zijn ook uitzonderingen loegelaten. Dit onlwerp is het compromis, waartoe na jaren de verschillende polilieke partijen zijn gekomen, en schendt dus niet het Be- stand, zooals de heer Kuyper beweerde. Door dit wetsontwerp te verwerpen stelt deze Kamer de kwestie scherper dan ooit. Spreker vreest ernstig, dat reeds de debat- ten van deze dagen de moeilijkheden zullen vermeerderen, en een verwerping zou dat zeker nog meer doen. De moeilijkheden groeien dagelijks en beperken zich niet tot Amsterdam alleen. Voor dezen toestand moeten andere bezwaren wijken. De Re geering bleek tot offers bereid; mag het zelfde niet gevraagd worden van deze hooge vergadering? Met vol vertrouwen laat spre ker haar de beslissing. Bij de replieken verklaart de lieer Kuyper, dat zijn bezwaren niet werden opgeheven. Spreker wijst er op, dat in ,,De Dageraad" is betoogd, dal ook de ongeloovige niet het minsle bezwaar behoeft te hebben tegen den van hem gevorderden eed. Ook de heer Van Houlen plaatste zich op dat standpunt. Spreker heeft wegens het Bestand niet prin- cipieel gestreden. Tot een noodmaatregel was spreker be reid geweest. Dat tusschen rechts en links over deze zaak geen geschillen bestaan, is, ondanks verklaringen van den heer Heemskerk en anderen, onjuist. Ten slotte dupliceert nog kortelings de Minister, die er op wijst, dat hij op het oogenblik heeft te verdedigen het ontwerp, zooals de Tweede Kamer het aannam, en dat een ieder iets van de eigen gevoelens moet opofferen, om een eind te maken aan den huidigen, anarchistischen toestand. Het ontwerp wordt daarop met 23 tegen 17 stemmen verworpen (rechts tegen links). De Rijksinkomsleiibelasling. Aan de orde is vervolgens de inlerpellalie- Van Nierop, omtrent de toepassing van art. 13 der wet tot heffing eener inkomstenbe- lasling op dividenden en andere winstuilkee- ringen van naamlooze vennootschappen. Spreker wijst er op, dat er omtrent ar- tikel 13 groote onzekerheid heerscht in het land. Wat beteekent: „winslen enz., die het laalste kalenderjaar heeft opgeleverd"? De Minister heeft dat in een cireulaire, in de dagbladen gepubliceerd, op verschil lende gronden uiteengezet. Die gronden acht spreker aannemelijk. Echter heeft hij be zwaar, dat verschil gemaakt wordt tusschen dividenden en tantiemes, en wel omdat deze laatsten verband houden met zekere dien- sten. Waarop steunt dat? Artikel 13 drukt slechts een algemeen beginsel uit. Dikwijls wordt de balans van naamlooze vennootschappen pas opgemaakt na 1 Mei. Men zal dus zijn inkomsten schatten, en dat gesehiedt in den regel niet te hoog. Het kan tegenvallen, zoo zal men vaak rede- neeren, en met allerlei mogelijkheden wordt dan rekening gehouden. Moet men nu op- geven hoeveel men genoten heeft over het afgeloopen jaar, dan kan het antwoord in zoo'n geval luiden: „niets". Hoeveel het nog zal opleveren, daarnaar wordt niet ge vraagd. De Minister van Financien, de heer Treub, erkent, dat het artikel niet zeer duidelijk is. Spreker meent, dat uit het bewuste ar tikel duidelijk blijkt, dat inkomsten uit ver- mogen berekend worden over 't kalender jaar, uit arbeid over het boekjaar. Spreker meent, dat de opgaaf van inkomsten over een bepaald boekjaar geen moeilijkheden kunnen opleveren. Men heeft te veel willen samenvatlen en is daardoor onduidelijk ge- worden. 'Spreker wil gaarne een redactie- wijziging voorstellen. Spreker treft heele- maal geen sehuld, want toen de wet werd samengesteld, was hij nog geen Minister. De heer Van Nierop repliceert. De heer Van Holthe tot Echten is het met den Minister eens, dat de belastingbeta- ler zich eenvoudig heeft af te vragen, wat een bepaald aandeel hem in het afgeloopen jaar heeft opgeleverd, onverschillig van welk boekjaar. Z. i. diende niet in de wet te staan wat een bepaald jaar oplevert, doch wat in een bepaald jaar is genoten. De heer Cremer is het geheel met den vorigen spreker eens. Onjuist is het dat de wet spreekt van ,.zuiver heeft opgeleverd", want verschillende inkomsten moeten wor den vastgesteld bij taxatie. Na dupliek van den Minister en tripliek van den heer Van Nierop komt aan de orde: De oneerlijke mededinging, bet ontwerp lot aanvulling van het Wetboek van Slrafrecht met een nieuw artikel tot bestrijding van de oneerlijke mededinging. De heer Aalberse, lid der Tweede Kamer, door den voorzitter van dit college aange- wezen om het ontwerp te verdedigen, wordt ter vergadering binnengeleid. De heer Laan is tegen strafbepalingen en noeml verbieden een sleclite methode van opvoeden. Door keuren trachtte de Over- heid in vorige eeuwen in alles te voorzien. Het gaf echter niets. Strafbepalingen mogen z. i. slechts gesteld worden in het belang van den Staat. Nog noemt spreker het onpraktisch, als voorgeschreven zou worden natte waren per maat en droge per gewicht te verkoopen. De heer Aalberse dankt deze Kamer voor de vriendelijke ontvangst van zijn ontwerp. Wil men zich op het standpunt plaatsen, dat de wereld bedvogen wil zijn, dan kan men ook de wettelijke bepalingen tegen be- drog wel afschaffen. Dit ontwerp zal mede- werken om den naam van Nederland in het buitenland hoog te houden. De keuren ginger tegen concurrentie, dit ontwerp alleen tegen oneerlijke concurren tie. 'Het ontwerp generaliseert, doch vaag is het zeker niet. Het criterium: „mislei- ding" is duidelijk genoeg. Het ontwerp werd zonder hoofdelijke stemming aangenomen. TJiibrei&ing van den landstorm. Twee van de vi)f afdeelingen der Tweede Kamer zjjn Woensdag met hefc onderzoek van de verschillende wetsontwerpen gereed gekomen, en de drie overige zullen heden hoogstwaavsehijnlijk haar taak beeindigen. Het verluidt, dat het wetsontwerp tot i adere uitbreiding van den landstorm, enz., bij meer dan een groep zeer ongunstig is ontvangen, en dat overheerscbend waren twee meeningen, n.l. dat dit wetsontwerp nooit anders zou mogen beschouwd worden dan als een noodmaatregel, en voorts, dat het ver heenreikt over den tijd, voor welken dergelijke maatregel zou mogen strekken. Geinterneerden. Men meldt uit Alkmaar aan het Hdbl., dat aan verschillende Duitsche geinterneer den te Bergen (N.-H.) toegestaan is, werk- zaamheden voor particulieren te verrichten, zoodat thans Duitsche soldaten dienst doen bij een hotelmaatschappij, een slager, een kruidenier enz. Nederland en de heilige oorlog. Wolff seint uit Konstantinopel aan de N. R. Crt. Het Persbureaa maakt een communique openbaar, hetwelk er op wijst. dat Neder land een bevriende natie is en de heilige oorlog alleen is verklaard tegen de landen, die zich in oorlog met het Kalifaat bevinden, en dat daarom de afkeuring der Turksche regeering uitspreekt over een vlugschrift, uitgegeven door het Turksche eomite voor nationale verdediging, dat verschillende stukken bevat, berekend om de Mohame- danen op Java op te zetten tegen de re geering van Neder^andsch-Indie. Het vlug schrift zal eerst mogen worden uitgegeven na verwijdering ran de gewraakte stukken. Het eomite voor nationale verdediging maakt een verklaring openbaar, waarin het zijn innig ieedwezen uitspreekt over het bij vergissing in het vlugschrift op- nemen van de bedoelde stukken. De ge'interneerde Engelsclie officieren. Met bevestiging van het bericht, dat Engelsche officieren, die in den laatsten tijd te Groningen zijn geinterneerd, naar Wie- rickerschans of Urk zullen worden overge- bracht, wordt uit Den Haag gemeld, dat bij de Britsche admiraliteit als algemeen beginsel schijnt te gelden, dat, ingeval officieren ge- vangengenomen of geinterneerd worden, zij hun eerewoord, teneinde eenige meerdere vrijheid te bekomen, niet mogen geven dan na van de admiraliteit toestemming te hebben bekomen om hun parool, dat zij niet meer aan de krjjgsverrichtingen zullen deelnemen te geven. Die toestemming was door de ge'interneerde Engelsche officieren, waarvan hier sprake is, niet gekregen. Vandaar bun overbren- ging naar Wierickerschans of Urk, waar- heen steeds geinterneerde officieren, die hun eerewoord niet hebben gegeven, worden overgebracht. Het Oostenrijtcsche veldtochtplan. Het Oostenrijksche plan de campagne wordt, naar uit Rome gemeld wordt, met den dag duideiijker. De Oostenrijkers hebben Ccirz en Tolmino voor een wanhopige ver dediging in gereedheid gebracht, beseffende, dat het voor de Italianen onmogelijk is, hun opmarsch naar Triest voort te zetten terwijl zij in hun linkerflank worden bedreigd. De Oostenrijksche krijgsvervichtingen zijn overal defensief, behalve in het Karinthisch gebied, waar de Oostenrijkers hun beste troepen hebben bijeengebracht voor een krachtig offensief, met het doel, de valleien, die naar de Venetiaansche provincies leiden, binnen te vallen. De gedaehtengang van den Oostenrijkschen generalen stafisklaar- blijkelijk, dat, indien zjj er in slagen, Italie op die wpze binnen te dringen, het geheele ltaliaansche leger het offensief aan de andere fronten zou moeten staken en samengetrokken zou moeten worden om het nationaal gebied te verdedigen van het Inferno-dal tot Malborghetto. Het geveeht duurt dag en nac'nt bevig voort op hoogten van meer dan 7000 voet. Tot dusverre zijn de herhaalde Oostenrijksche aanvallen afgestooten op den Italiaanschen tegen- stand. De Cittss di Ferrara, De Weensche correspondent van de N. R. Crt. schrijft dd. 8 Juni De heldendaad van den marine-officier Giasing, die met zijn vliegtuig den Itali aanschen Parsival-ballon Citta die Ferrara vernield heeft en de bemanning heeft ge- vangen genomen trekt algemeen de aandacht. Tot dusver was een geveeht in de wolken tusschen vliegers en Zeppelins een gelief- koosde stof in oorlogsromans. Thans is de verbeelding werkelijkheid geworden. Dadelpk bij het uitbreken van den oorlog had de Citta di Ferrara met zijn 12.000 kubieke meters inhoud zich hier en daar boven Oostenrijksch grondgebied vertoond. Op het laatst vloog het scbip over Abbazzia en Fiume waar eenige bommen naar beneden werden geworpen en schade aanrichtten in een chemische en in een oliefabriek. Ook moet er een vrouw gedood zijn. Na dat werk verricht te hebben wilde het ltaliaan sche luchtsehip weer naar Rimini terug, maar werd door het Oostenrijksche vlieg tuig L 48 ingehaald en vernield. Twee officieren en vijf man zijn gevangen genomen. Wel is waar, had de Citta di Ferrara kanonnen en ammunitie aan boord, maar dit baatte niet veel omdat de L 48 veel hooger vliegen kon en de hoogte bij ge- vechten in de lucht den doorslag geeft. Op welke hoogte gevochten is, is nog niet bekend, alleen weten wij dat de Citta di Ferrara evenals de meeste Zeppelins, niet hooger kon stijgen dan 2000 meter, terwijl een vlieger, gelijk bekend, veel hooger kan. Dit maakt hem juist zoo gevaarlijk. Want eer.maal boven het luchtsehip, kan de vlieger zijn vijand veel makkelijker bestoken dan omgekeerd. De groote ballon biedt grooter trefkans dan de kleine vogel. De soldaten die van het schuitje uit op het vliegtoestel willen schieten worden natuur- lijk erg gehinderd door den gelen zak die boven hen hangt. Ze kunnen daardoor niet goed richten en het kleine vliegtuig niet goed zien. Hooger stijgen kon de Citta di Ferrara niet, dalen in vijandelijk land ging evenmin en wegvliegen ook niet, omdat de L 48 veel vlugger was en zoo kon David Goliath beschieten en doen zinken. De Citta di Ferrara was in kamers verdeeld. Dat de Citta di Ferrara langzaam is gedaald, be- wijst het feit, dat men de bemanning heeft kunnen gevangen nemen. De zekerheid, waarmee de Oostenrijksche marine-officieren Giasing en Fritseh gemanoevreerd hebben is boven alien lof verheven en daar zij de eerste Oostenrijksche vliegers zjjn, die zoo'n bestuurbaren ballon hebben vernietigd, zul len beider namen wel in 's lands geschie- denis vereeuwigd worden. Italie heeft vijf half stijve ballons. Zg schijnen niet zoo goed als de stijve Zeppelins, die op hun stalen ribbenkast een platform hebben voor een licht kanon. Van het Westelijke gevechts- terrein. Omtrent de krijgsbedrijven ontleenen wij aan de „N. R. Crt." de volgende telegram- men: PARIJS, 17 Juni. (Havas). Officieel be richt van hedenmiddag: Ten N. van Yperen hebben de Engelsche troepen zich meester gemaakt van een linie Duitsche loopgraven. Hun ten Westen van La Bassee gemaakte aanwinst hebben zij niet kunnen handhaven. In den sector ten N. van Atrecht hfibben de Franschen op verschillende punten veld gewonnen, vooral ten O. van Lorette, ten Z.-W. en ten Z. van Souchez en in het Dool- hof. Zij hebben 300 gevangenen gemaakt en verselieidene machinegeweren veroverd. Ten Z. van Atrecht hebben de Duitschers hevig de stellingen beschoten, die zij bij de hoeve van Toutvent hadden verloren, doch zonder tot een infanterie-aanval over te gaan. Bij de hoeve van Quenneviere hebben de Franschen, na verselieidene Duitsche tegen- aanvallen te hebben afgeslagen, hun ter- reinwinst uitgebreid ten N.-W. van de reeds vermeesterde loopgraven en een honderdtal gevangenen gemaakt, waaronder 2 pfficieren. In de Vogezen hebben de Franschen zich volkomen meester gemaakt van een keten hoogten, die bet dal van de Fecht beheer- schen. Ten N. van Steinbruek en ten Z. van Melzeral hebben de Franschen eveneens ter- rein gewonnen tusschen twee armen van de Boven-Fecht en op de hoogten, die de dalen van Fecht en Lauch scheiden. In den loop van den laden Juni zijn eenige bommen geworpen op Nancy, St. Die en Belfort door Duitsche vliegtuigen, die zonder verscliooning te werk gingen. Te Nancy zijn eenige mensch en, behoorende tot de burgerlijke bevolking, getroffen. BFRLIJN, 17 Juni. (Wolff.) Officieel be richt uit het groote hoofdkwartier: De stukken loopgraaf ten N. van den vijver van Bellewaarde, die eergisteren ver loren waren gegaan, zijn grootendeels her- overd. De Engelsehen en Franschen hebben gis- teren hun poging om ten N. van het kanaal van La Bassee door te breken, voortgezet. De Engelsehen zijn door de Westfaalsche en Saksische troepen in een handgemeen overweldigd en tot een overliaasten terug- tocht naar hun stellingen gedwongen. De Franschen hebben hun hernieuwden aanval op het front van een punt ten W. van Lievin tot Atrecht voortgezet. Op de Lorette-hoogte is den Franschen een voislagen in elkaar geschoten loopgraaf gelaten. Ten Z. van Souchez is het den Franschen gelukt vasten voet te krijgen in onze stel lingen over een breed te van omtrent 600 M. Er wordt daar nog gevochten. De aanvallen, die gisteren met verspilling van veel munitie en zonder acht te geven op de zwaarste verliezen zijn ondernomen, verkeerden dus weer in nederlagen voor de Franschen en Engelsehen. De gevechten op korten afstand, die in ons voordeel uitvie- len, geluigen opnieuw van de schitterende dapperheid, de onversehrokkenheid en taai- heid onzer troepen. Evenzeer zijn de Fransclie aanvallen bij Moulin-sous-Toutvent mislukt. Wij hebben Haar 5 officieren en 300 man van de Fran schen gevangen genomen. In de Vogezen duurden de levendige ge vechten tusschen de Fecht en het Lauch-dal nog voort, maar 's avonds kwamen zij tot stilstand. Met uilzondering van eenig ter- reinveriies ten N.-W. van Metzeral hebben wij ons weten te handhaven. De bewering in het offieieele Fransclie avondbericht van 16 Juni, dat de kathe- draal van Reims met brandgranaten is be schoten, is onwaar. Ons vuur was veeleer gericht tegen de kazernes in het oostelijk deel der slad, zoomede tegen een batterij bij den spoordriehoek ten N. van Reims, die een levendig vuur op onze stelling had ge richt. Van het Qostelijke gevechts- terrein. ST. PETERSBURG, 16 Juni. (Pet.Tel.- Ag.) Mededeeling van den grooten generalen staf In den omtrek van het dorp Liazkow, bij de Windau, (d.i. ten N. v/d. spoorweg LibauMitau) hebben de Duitschers de laatste drie dagen zonder resultaat aange- vallen. Het geveeht van Dinsdag eindigde in ons voordeel. In de streek van Popeljany (meer zuid- oostelijk a/d. Windau en noordwestelijk van Szawle) zijn onze troepen de Wenta (of boven- Winda) overgestoken. Bij de ver- volging van den vijand heeft onze cavalerie eenige honderden Duitschers neergesabeld en eenige tientallen gevangenen gemaakt. Het geveeht bij Szawle duurt met afwisse- lend gelnk voort. Eenige dorpen zijn in handen van den vijand gevallen. Aan de Doebissa geschutvuur. Op het gevechtsterrein aan gene zijde COURANT V

Krantenbank Zeeland

Ter Neuzensche Courant / Neuzensche Courant / (Algemeen) nieuws en advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen | 1915 | | pagina 1