De krijgsbedrijven.
*eke, ir b"ige° f,H« «eirie »hip
BINNENLAND.
Het Nederlandsch stoomschip
ELISABETH,
sche pariijgenooten in reiatic blijven met de
partijgenooten in Frankrijk en Engeland.
Maar, zeide hij, over den oorlog hebben we
het niet, alleen na den oorlog, hebben we
de toezegging, zullen onze betrekkingcn wor-
den voortgezet als voor den oorlog.
11 April. (Havas Middagcom-
Orntrent de krijgsbedrijven der laatste
dagen ontleenen wij, voor wat het Westelijk
oorlogsterrcin betreft. het volgende aan de
„N. ft. Crt.
PARIJS
m unique:
In Belgie, aan de Aisne en in Champagne
zijn artille.riegevechten geleverd. Tusschen
de Orne en de Maas is niet gevochten.
Bij Eparges heeft noch de infanterie noch
de artillerie van den vijand zich gisteren
(Zaterdag) geroerd. De verklaringen van
Duitsche gevangenen hebben de belangrijk-
heid van het succes der Franschen sedert
het einde van Februari nog eens doen uit-
komen. De Duitschers hadden aan dit ge-
deelte van het front de geheele 33ste re-
serve-divisie staan en toen deze tegen het
einde van Maart uitgeput was, de lOde di-
visie van het 5de legerkorps, die tot de
beste troepen van het Duitsche leger be-
hoort. Deze divisie, die een ware vesting
heeft moeten ontruimen, kreeg verscheidcne
malen bevel de stelling kostte wat het wilde
te behouden. Aan de troepen was gezegd.
dat de positie van de grootste beteekenis
was. Hun generaal zeide, dat hij om haar
te behouden een divisie, een legerkorps, en
als het moest 100.000 man zou opofferen.
De verliezen van de Duitschers bij Eparges
gedurende de laatste twee maanden beloo-
pen 30.000 man.
In het bosch van Montmare is het door
de Franschen veroverde front in Oostelijke
richting uitgebreid door de verovering van
nieuwe loopgraven. Verscheidene tegenaan-
vallen werden afgeslagen.
Ten Noorden vart Ilegnieville hebben de
Franschen hun stellingen in het Priester-
bosch versterkt en een weinig uitgebreid. Te
La Lisiere werd terrain gewonnen. Ten Wes-.
ten van Quarlen werd een Duitsche mj.
trailleur vermeesterd.
Gisteren heeft het bijna den gehee(gn da,r
hevig gesneeuwd, geregend en geConnd
BERLIJN, 11 April. (Wolff. Officieel). Uit
net groote lioofdkwspticr, wordt gGmcld*
Aan het Aserkanaal '.uj Poeseles dat ten
esten van Drie Gy-achten ligt, hebben wij
drie hoeven gc'n'omen, die de Belgen bezet
hielden. namen daarbij een officier en
veer her man gevangen.
*iij kleine aanvallen tegen de Ankerbeek
bij Albert hebben wij 50 Franschen gevan
gen genomen.
In het Westelijk deel der Argonnen is een
aanval der Franschen misluki.
De gevechten tusschen Maas en Moezel
zijn gisteravond in hevigheid toegenomen.
In het boschgebied ten Noorden van de
hoogten van Combres trokken de Franschen
sterke strijdkrachten te zamen tot een nieu-
we poging om onze hoogtestelling te nemen.
Hun aanval werd eerst hedenochtend ten
uitvoer gebracht en mislukte volslagen. De
hoogtestelling 'is nog geheel in ons bezit.
Ten Zuid-Oosten van Aillv hebben den
heelen nacht door hevige gevechten van
man tegen man plaats gevonden, die ten
onzen voordeele zijn beslist.
Bij een krachtigen maar vruchteloozen
aanval der Franschen ten Noorden van
Florey leden de Franschen zeer zware ver
liezen.
In een gevecht. dat gisteren in het Pries-
lerbosch plaats had, namen wij den Fran
schen vier machine-geweren af. De daar-
opvolgende zeer verbitterde nachtelijke ge
vechten liepen uit op een succes aan onze
zijde.
De zeer zware verliezen, die de Franschen
tusschen Maas en Moezel hebben geleden,
zijn nog niet bij benadering te schatten.
Op een kleine terreinoppervlakte ten Noor
den van Regnieville teiden wij 700 lijken van
Franschen. Wij namen 11 Fransche officie-
ren en 801 man gevangen en veroverden 7
machine-geweren.
Een besluurbare luchtballon, die door het
doorschieten van den kabel was afgedreven,
is niet, zooals de Franschen beweren, bin-
nen hun linies, maar bij Moerchingen ge-
land en daar opgeborgen.
In de Vogezen verhindert sneeuwstorm
krijgsbedrijf op grootere schaal.
Bestrijding van werkloosheid.
Blijkens 't voorloopig verslag der Tweede
Kamersecties omtrent het wetaontwerp tot
aanvulling en verhooging van het 9e hoofd-
stuk der Staatsbegrooting voor het dienst-
jaar 1915, ontmoette het denkbeeld om
door de uitvoering van openbare werken
eventueele werkloosheid te bestrijden, in
het algemeen sympathie, doch werden tegen
de wijze, waarop dit denkbeeld in dit wets-
ontwerp i3 belichaamd, door zeer vele leden
ernstige bezwaren in het midden gebracht.
Zij wezen er op, dat het wetsvoorstel
hierop neefkomt, dat aan den Minister over
een zeer groot bedrag vrijwel de vrije be-
schikking wordt gelaten. Bedenkt men nu,
dat, naar een reeds vaak gemaakte opmer-
king, bii het Departement van Waterstaat
een streven bestaat om van de den Minister
gelaten vrijheid een ruim gebruik te maken,
dan mag betwijfeld worden of by het ge
bruik dat van het krediet zal worden ge-
maakt, wel steeds het belang van bestrijding
van werkloosheid beslissend zal zyn.
Een averechtsche werking van het krediet
als hier met enkele woorden werd geschetst,
vreesden verscheidene leden te eer, wijl het
in hun oogen minstens twijfelachtig mag
heeten, of voor bestrijding van werkloos
heid wel behoefte bestaat aan de hier voor-
gestelde werkverschaffing.
Naar hun meening is de werkloosheid
alleen te Amsterdam en te Rotterdam bij-
zonder groot en Ter Neuzen dan
(Red. T. N Crt.) en daar betreft zy
vooral het havenbedrijf en het diamant-
bewerkingsvak, twee bedrijven, welker ar-
beiders door de uitvoering van openbare
werken slechts weinig kunnen worden
geholpen. Ten plattelande en ook in vele
stedelyke bedryfstakken is zelfs gebrek aan
arbeidskrachten gewezen werd o. a. op
het bekende gebrek aan smeden en bank-
werkers en daarvan wordt vooral ten
plattelande de terugslag reeds gevoeld in
den vorm van hoogere loonen.
Vele leden vestigden de aandacht van
den Minister op zoodanige werken en aan-
gelegenheden, waarvan in den eersten tijd
een vermeerdering van de productiviteit
van den bodem, alsmede een verbetering
der productieverhoudingen van tal van
bedrijven, welke daarvoor in aanmerking
komen, kan worden verwacht. Men dacht
hier in de eerste plaats aan verbetering
van de afwatering in de kunstmatige water-
loozing van lage poldergronden, en aan
drooglegging vaD moerasachtige gronden,
zoodanig, dat zij geschikt of beter geschikt
worden voor de vrije cultuur.
Enkele leden brachten ten slotte de wen-
schelijkheid ter sprake om, ter bestryding
van de werkloosheid in de bouwvakken, zoo
die althans bijzonder groot mocht zyn,
thans over te gaan tot de stichting van
een gebouw ter huisvesting van het Centraal
Bureau voor de Statistiek en tot den bouw
van een bureau voor den Octrooiraad.
Be Nederl. neutraliteit,
De heer S. P. van Eeghen, veorzitter
der Amsterdamsche Kamer van Eoophandel,
verklaarde aan de vertegemwoordigers van
het Fransche blad Excelsior dat naar men
weet, by verschillende &anzienlyke Neder-
landers aanklopte,, om hun meening te
vernemen betrefly/nde de onzijdigheid van
Nederland
M-t 8r.90te voldoening hebben wij ons
land buiten het verschrikkelyk conflict zien
blyvey1) dat Europa in beroering brengt
- caerland is neutraal en vast besloten zyn
neutraliteit te handhaven. Alle Nederlanders
moeten tot dat doel samenwerken. Zy be
hooren zich van elke daad te onthouden,
die deze neutraliteit zou kunDen afbreuk
doen
Ondanks die houdiDg is de toestand voor
ons land toch zeer ernstig. Handel en
voorzoover deze afwykt van het bestaand
volkenrechr. de vernietiging van de Medea
onrechtmatig was omdat de voorwaarden
Voorts worden uiterlyk op 15 April a. s.
van de commandanten van alle corpsen en
chefs van diensten en inrichtingen, zonder
door de verklaring voor het vernietigen begeleMend ven, r SS CZ
van een neutralen prys gesteld, niet aan- directeur voor aalchk^en versVekktg
van artillerie-materieel, opgaven ingewacht
wezig waren
onherstelbare
en
dat in ieder geval de
maatregel van vernietiging
in geenerlei verhouding stond tot het belang
daarvan uit strategisch oogpunt n.l. het
verhinderen, dat een lading sinaasappelen
het vijandelijk land zou bereiken. Aan het
protest was toegevoegd het voorbehoud van
een eisch tot volledige schadevergoeding.
De overhandiging van de bedoelde nota
te Berlijn op 6' dezer was gelyk bekend
is eenigen tijd geleden voorafgegaan door
een vraag om opheldering. Uit het door den
Xederlandschen gezant ontvangen antwoord
bleek dat, in het oog van de Duitsche
regeering het met de Medea zoowel als
met de Batavier en de Zaanstroom voor-
gevallene steunde op de voorschriften van
de Londensche declaratie, dat voorts be-
van de namen van officieren en c. q. verdere
militairen, het troependeel (c. q. dieustvolk),
waarcoe zy behooren en de aantallen der
in hun bezit zynde, of de door hen ing:
leverde patronen als vorenbedoeld.
(Avondp.)
Door de Elisabeth werden uit booten ea
uit het water opgevischt 6 officieren van de
Harpalyce en 17 tot de bemanning behoo-
rende Chineezen. De laatsten waren bijna
naakt en werden van kleeren voorzien. Met
veel moeite is men er in gelukt by den
chef-machinist na drie uren van bewusteloos-
heid, de levensgeesten weder op te wekken.
Ondertusschen besloot de kapitein naar
Rotterdam terug te keeren, om de geredden
aan land te zetten. Zoodra hij op de rivier
kwam, werd geneeskundige hulp ingeroepen.
Voorts werden door het later ter plaatse
van de ramp gekomen stoomschip Constance
Catharina, komende van Falmouth, te Rotter
dam ook nog 5 leden der bemanning van
TER NEUZEN, 13 April 1915.
Het weerbericht van het meteorolo-
gisch instituut te 'De Bilt van neden, luidt I de Harpalyce aangebracht.
als volgt
Hoogste barometerstand 771.4 Kopen-
hagen.
Laagste barometerstand 759 6 Christian-
sund.
De bemanning van dat stoomschip telde
42 koppen kapitein was de heer Wan, die
even als de eerste stuurman, vermoedelyk
tot de omgekomen behoort.
uat vuuris oe- I v A De te Rotterdam aangebrachte geredden
sloten was de rechtmatigheid van de se- Ve£jilting tot den avond van 13 April. roemden, als om strijd, de behandeling aan
A~ J- Zwakke tot matige wind, later uit weste- 1--'-
Ipe richtingen licht tot half bewolkt, waar-
schynlyk nog droog weer, kans op nacht-
vorst vooral in het oosten, overdag zelfde
temperatuur.
In de op Donderdag a. s., des voor-
middags ten 10 ure te houden openbare
vergadering van den Gemeenteraad alhier,
komen de volgende punten in behandeling
1. Notulen.
2. Ingekomen stukken.
slag 1915
IIOEK.
Het zal voor vele ingezetenen alhier
Het artikel 1 van het Kon. besluit van
16 Maart 1915, (Stbl. no. 155) wordt
gelezen
»De uitvoer van yzerdraad, prikkeldraad
en andere van yzerdraad vervaardigde
ny verheid lijden onder de hinderpalen die ^rtikelen, alsmede van schoppen en zeisen,
men in t internationaal verkeer aantreft.
Onze zeevaart lydt gevoelige verliezen en
de werkloosheid drukt zwaar
arbeidende klasse.
De plicht van ieder Nederlander is by
zooveel ellende hulp te verschaffen, en hy
behoeft daarbij slechts het voorbeeld, dat
onze welbeminde Koningin ons geeft te
volgen.
Ik koester de stellige hoop, dat 't weer-
standsvermogen, de geestkracht, die onze
natie steeds in moeilyke tyden heeft getoond,
ons de zwarigheden zullen doen te boven
komen, waarmee wy thans tekampen hebben
Be „Times" over Nederland.
Opnieuw wydt de Times" een artikel
aan Nederland, ditmaal onder den titel
»The position of Holland'-' en wel naar
aanleiding van geruchten die Donderdag te
Londen schynen te hebben geloopen omtrent
verwikkelingen tusschen Duitschland en
Nederland, welke geruchten van invloed
waren geweest op de verzekeringspremies.
De /,Times" spreekt de meening uit, dat
deze geruchten positieven grond missen en
verzekert verder nog eens, dat de Neder-
landsche regeering en waarschynlyk ook
het Nederlandsche volk zich welbewust zijn
dat Engeland niet alleen hun onzijdigheid
niet zal schenden, maar ook niet direct of
indirect eenige pressie zal oefenen om haar
ertoe te brengen af te wijken van de voor-
zichtige en waakzame houding, welke zy
tot nu toe heeft aangenomen.
z/Er is inderdaad alle reden, schrijft de
^Times", om te gelooven, dat de regeering
van Nederland zich volkomen bewust is,
dat de loop en resultaten van den oorlog
van invloed zullen zijn op de toekomst van
haar land.
Toch in welke richting de sympathieen
van het Nederlandsche volk ook mogen
gaan, het heeft zich zorgvuldig weerhouden
van betoogingen, welke beleedigend waren
voor een der oorlogvo.erende mogendheden.
Zooals de mobilisatie van zyn leger toont,
is het volkomen waakzaam tegen gevaren,
die zouden dreigen, wanneer de Duitschers
zouden pogen de onzijdigheid van de Schelde
te schenden of in geval van een overhaasten
Duitschen terugtoeht uit Belgie. Wij mogen
ervan verzekerd zyn, dat Nederland geen
inbreuk op zijn rechten zal dulden, hoewel
het zich niet zal blootstellen aan de ver
liezen en verwoestingen, die het onvermij-
delijk gevolg van den oorlog zijn, zonder
rechtmatige en voldoende belangrijke
oorzaak.
Zouden de Duitschers tot uitvoering van
een al te slim plan het wagen een aanval
op Nederland te doen, dan zal het land
ongetwijfeld gereed staan om de invallers
terug te slaan. Maar behalve in dit geval,
kan van de Nederlandsche regeering ver
wacht worden, dat zy niet zal afwijken van
haar totnutoe gevolgde gedragslyn, om door
middelen, welke zy voor het heden en voor
de toekomst het meeste geschikt acht, de
integriteit en de onafhankelykheid van het
land, voor welks welvaart zij verantwoor-
delyk is, te waarborgen.
Be Medea.
In zake het voorgevallene met de Medea
heeft onze regeering, volgens de N. R. Crt.,
op 3 dezer tot de Duitsche regeering een
pleegde onderhandelingen ten spoedigste
aan het oordeel van een prijsrechter te
onderwerpen en dat er van een veranderde
politieke gedragolyn geen sprake was.
e Nieuwe Ct. zegt, dat er van den kant
van ae Duitsche regeering geenerlei toe-
speling gemaakt moet zyn op de mogelijk-
heid dat zooals de Kolnische Zeiting
zich onlangs uit Amsterdam liet melden,
maar wat door de directie van de Kon.
Nederl. Stoomboot-Mij. naar men weet, ten
stelligste is tegengesproken de Medea
lood, pyriet of andere absolute oorlogs-
contrabande onder de sinaasappelen-lading
aan boord had.
Verboden van uitvoer.
Het Stbl. no. 180 bevat het Kon. besluit I er de Directie der Z.-Vl. Tramweg
van 10 dezer, houdende wyziging van het 0.PQieuw plannen gerezen zyn om de tram-
verbod van uitvoer van ijzerdraad, prikkel- 'H11 door het dorp te laten loopen. Mochten
draad en andere van yzerdraad vervaardigde ^eze P'annen werkelijkheid worden, dan
artikelen, alsmede van schoppen en zeisen. zouden velen de directie dankbaar zijn.
Aan den koopman P. te Hoek is dezer
dagen door H. M. de Koningin-Moeder
f 25 geschonken voor aanschaffing van een
paard, in de plaats van zijn gestorven dier.
ZAAMSLAG.
Bij de door den notaris Dregmans van
Axel alhier ten verzoeke van de erven van
C. de Visser en P. Koole gehouden veiling
van een woonhuis met erf, staande in de
hoofdkom, werd kooper de heer G. de Visser
voor f 1825.
KLOOSTERZANDE.
Door de goede zorgen van het vluchte-
lingen-comite alhier is in de groote bollen-
tent van J. Verhaegen eene naaischool
begonnen voor een dertigtal Belgische vrou-
wen, die haar kinderen beneden drie jaar
oud mogen medebrengen, voor welke kleinen
gedurende den werktijd eene aangestelde
verzorgster aanwezig is,
Als directrice der school treedt op eene
vluehtelinge uit Mechelen, eene zeer ont-
wikkelde dame.
Bedoelde vrouwen ontvangen niet alleen
een zeer nuttig onderricht, maar krygen
daarenboven nog elke week een gulden en
een der vervaardigde kleedingstukken.
De vervaardigde goederen zijn overigens
bestemd voor de bewoners van het vluehtoord
en zoo noodig ook voor de soldaten.
Van wege de Rockefeller-stichting ziju
voor het goede doel zes prachtige naai-
machines gearriveerd.
Kanaal van Zuid-Beveland.
Volgens mededeeling van den Waterstaat
is het peil van het Kanaal van Zuid-Beveland,
in verband met het maken van dukdalven
en beveiligingswerken bij de nieuwe schut-
sluis te Hansweert, tot en met 22 April
a.s. verlaagd tot 9 d.M.—N.A.P., waardoor
de diepte in het kanaal wordt verminderd
van 65 tot 53 d.M.
Politieverordening.
De Commandant der Kustbattery, gezien
het Koninklijk besluit van 8 Septemker
1914, (Staatsblad no. 448), waarbij de ge-
meenten Neuzen, Hoek en Zaamslag zijn
verklaard in //Staat van Beleg", stelt bij
deze de navolgende nieuwe verordening
van politie vast en besluit te bepalen
Artikel 1.
Het uitsteken van vlaggen van andere
dan van Nederlandsche nationaliteit is ver-
boden.
Artikel 2.
Het bepaalde onder artikel I is ook van
toepassing op niet varende schepen.
Neuzen, 8 April 1915.
De Commandant der Kustbatterij,
(get.) A. D. PUTMAN CRAMER
boord van het stoomschip Elisabeth van
kapitein Matroos en zijne bemanning onder-
vonden.
Omtrent dezer gebeurtenis ontleenen wy
aan de N. R. Crt. het volgende
De heer A. Peters van de Harpalyce, de
oe machinist, dien wij een bezoek brachten
ten huize zijner ouders in de Mathenesser-
laan, vertelde aldus
Vrydagnacht had ik dienst in de machi-
nekamer en Zaterdagochtend van wacht
3. Vaststelling kohier hoofdelijken om- ^omei)de, begaf ik my naar mijn hut, waar
'k my op de sofa te slapen legde. Ik meen,
dat het oDgeveer 10 uren in den voormiddag
geweest zal zyn, toen ik wakker schrikte
er bij de Directie der Z.-Vl. Tramweg-M>j. I t,V u— UltsneRende, zag ik
is verboden van den dag der afkondiging
van dit besluit."
Vilvoer van aardappelen.
De Minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel heeft besloten, nog van een beperkte
hoeveelheid aardappelen uitvoer- toe te staan
en wel van die soorlen, welke wegens hare
geringe duurzaamheid anders grootendeels
tot bederf zouden moeten overgaan.
De Minister wenscht echter te voorkomen,
dat deze uitvoer tengevolge zal hebben eene
verhooging van den prijs der aardappelen
voor de binnenlandsche consumptie, en te-
vens, dat wederom hapdel in consenlen zal
worden gedreven.
Te dien einde is met de regeling van den
uitvoer belast de subcommissie uit het Kon.
Nat. Steun-comite, in zake voeding van
mensch en dier. De secretaris dier subcom
missie, de heer R. P. Bonthuis, is benoemd
tot directeur van het inmiddels opgericht
„Rijks Centraal Bureau" tot regeling van
den uitvoer van aardappelen, van welk bu
reau het voorloopig adres is: Tournooiveld
6, den Haag.
Genoemde directeur noodigt nu alien, die
aardappelen ten verkoop in voorraad heb
ben, uit, daarvan voor of op 17 April a.s.
schriftelijk mededeeling te doen aan de na
volgende adressen voor zoover die aardap
pelen liggen: o. m. in de provincie Zeeland
aan den heer P. Lindenbergh, te Wemel-
dinge.
Deze mededeeling behoort vergezeld te
gaan van eene nauwkeurige opgave van de
hoeveelheid van elke soort afzondcrlijk en
waar (bij wien) die aardappelen zich be-
vinden, alsmede van den uitersten prijs per
H.L. van 70 K.G., tegen welken de houders
eventueel bereid zijn die aardappelen af te
staan. De prijs moet zijn franco wagon of
schip van het naastbijgelegen spoorwegsta-
tion of laadplaats.
Indien bij controle blijkt, dat de opgaven
onjuist zijn, komen de aardappelen in geen
geval voor uitvoer in aanmerking.
(St.crt.)
Bro wning-pisto len.
De opperbevelhebber van land- en zee-
macht heeft de volgende order uitgevaardigd
Bij aanschrijving van het departement
van oorlog, d.d. 18 Februari j.l., wordt te
mijner kennis gebracht, dat den Minister
is bericht, dat door vele officieren, ten
oehoeve van in hun bezit zynde Browning-
pistolen, in Amsterdam of Den Haag
patronen worden of werden aangekocht,
waarvan de kogel zou voorzien zyn van
een koperen mantel, die den kop niet geheel
bedekt, zoodat de looden kern tot een hoogte
van 6 m.M. van de punt bloot ligt. Bedoelde
patronen zouden afkomslig zyn van de
z/Fabrique nationale d'armes de guerre" te
Luik en onder den naam van //balles a
demirevetement" verhandeld worden.
Waar dergelijke patronen in verband met
de daaromtrent bestaande bepalingen niet
mogen worden gebruikt, wordt door mij
verboden, dat patronen van vorenbedoelde
soort, door militairen in hunne uitrusting
worden opgenomen en gebruikt. Yermits
het bovendien noodzakelijk is, dat, wanneer
Nederland in oorlog mocht geraken, in
geen geval patronen als vorenbedoeld door
den vjjand in het bezit van Nederlandsche
militairen zouden worden bevonden en in
bedoeld geval het geheele grondgebied des
ryks in staat van beleg zal worden ver
klaard, zal ik, zoodra dit is geschied, het
bezit van zoodanige patronen verbieden en
de inlevering daarvan gelasten. Met het
nota gericht welke in hoofdzaak gegrond oog hierop, wordt aanbevolen, die inleverinw
is op de overweging, dat het geldend volken
recht de vernietiging van neutrale prijzen
niet erkent en dat zelfs, indien de Londen
sche Verklaring van 1909 deel uitmaakt
van dat geldend recht, hetgeen de Neder
landsche regeering op grond van de
niet-ratificatie van de verklaring ontkent
reeds thans ten spoedigste te doen geschieden
en wel door tusschenkomst van den on-
middellijken chef, bij de artillerie-inrich-
tingen, waarbij zal worden zorg gedragen,
de patronen te voorzien van een nauwkeurig
adres, voor eventueele t^ruggave aan de
eigenaren bij demobilisatie.
alhier thuisbehoorende, was in den vroegen
morgen van Zaterdag te Rotterdam uitge-
varen, met bestemming naar New-York, en
keerde, zooals men ons Zaterdagavond bericht-
te weer aldaar uit zee terug, met 22 schip-
breukelingen, van een getorpilleerd schip,
die door kapitein Klaas Matroos en zijne
bemanning des voormiddags ongeveer 10
ure in de omgeving van het lichtschip
Noord Hinder in zee waren opgepikt.
Het getorpilleerde schip was het Engelsche
stoomschip Harpalyce, dat te Rotterdam
eene lading voor de Commission for refief
in Belgium had aangebracht, en nu in ballast
naar New-Castle vertrokken was.
Tot de opvarenden van de Elisabeth be
hooren een aantal inwoners dezer gemeente.
Van de Elisabeth hoorde men den knal
der ontploffing en heeft van een duikboot
de periscoop waargenomeD, benevens een
lange streep. vermoedelijk veroorzaakt door
een zich snelverwijderende duikboot, waar-
voor het stoomschip nog even stopte.
het achterschip in een rookzuil gehuld
terzelfdertyd voelde ik het schip al onder
myn voeten wegzinken.
Ik snelde weder myn hut binnen om
papieren te krijgen, doch kon niets vinden.
Ik greep een luik, dat ik losrukte en op de
reeling legde, naast mij stond ineens de
tweede machinist Turnbull met een houten
rooster in zijn handen. Tijd om de booten
uit te zwaaien was er niet. De Chineesche
bemanning liep schreeuwende over het dek
en de een na den ander werd door de
overkomende zeeen weggespoeld. Het voor-
schip rees uit het water en het geheele
schip helde naar stuurboordzijde over, naar
welke zijde het ten laatste ouderdompelde.
Voor het zoover was, had ik myn luik
reeds losgelaten en was, tot mijn middel
door het water gaande, geloopen naar de
trap van het bootendek, waar ik een red-
dingsboot zag, die door de beweging van
het schip los van de davits ghkomen, alleen
maar vast in de klampen stond. In deze
boot, waarin reeds plaats hadden genomen
de 2e machinist Turnbull en de 3e machi
nist Wadley alsmede een Chinees, sprong
ik. De boot was driekwart met water
vuld. Even tevoren was de werkboot,
waarin een aantal Chineezen een toevlucht
gezocht hadden, door een golfslag vry van
het schip gekomen, doch deze boot kap-
seisde en de inzittenden geraakten alien
te water. Eenige klampten zich aan de
omgeslagen boot vast.
Op een gegeven oogenblik, nadat wij aan
de davits gerukt hadden, kwam onze
reddingboot door een golf vrij. Drie in-
z.ttenden grepen de riemen om zoo spoedig
mogelijk van het schip te komen, ten einde,
wanneer het zonk, niet in de diepte mede-
gezogen te worden, terwijl de vierde het
water uit de boot hoosde. Geen onzer had
een reddinggordel om. Op weg naar het
stoumschip Elisabeth, dat in onze nabyheid
was en met voile kracht opstoomde om
hulp te verleenen, hebben wy de 3e stuurman
Edward Llewelyn opgepikt, die al ruim
een half uur in het ijskoude water had
rondgedreven en totaal uitgeput was.
Met onze eigen reddingboot zyn wy
langszijde van de Elisabeth en daar aan
boord gekomen met de hulp der bemanning.
Nog een andere reddingboot, waarin zich
alleen de bootsman en een Chinees bevonden
is ook met eigen middelen bij de Elisabeth
gekomen. Be anderen zijn door de
bemanning van de Elisabeth, die
zich in hun booten begaf, gered
behalve de vijf Chineezen, die de'Constance
Catharine opnam, De leerling en de hof-
meester verdwenen voor onze oogen door
uitputting in de diepte.
De Harpalyce liep met voile kracht, toen
zy getorpedeerd werd. Dadelyk na het
torpedeeren moetde tunnel achter de machine-
kamer stukgeslagen zijn, want in een oogen
blik was het water door het geweldige gat,
aan stuurboordzijde ontstaan, iu de machine-
kamer. De le en de 4e machinist, die
daar de wacht hadden, zijn door de kap,
boven de machinekamer aangebracht, aan dek
gekomen. De 4e machinist is waarschijnlyk
verdronken. Kort nadat wy het schip ver-
lieten, ontploften de vier ketels. Geen onzer
heeft iets kunnen redden. Papieren en alles
hebben wij verloren.
Het stoomschip Ruby, een Amerikaansch
schip uit Philadelphia, was op een afstand
toen de ontploffing plaats greep. Of door
dit schip nog menschen gered zyn, kan ik
met zekerheid niet zeggen. Wel is jtnij
opgevallen, dat de beide Chineezen, die
zich in een reddingboot redden, geen enkele
poging aanwendden om hnn in het water
ronddrijvende landgenooten en de andere
drenkelingen behulpzaam te zyn. Den kapi
tein en den lsten officier heb ik niet gezien.
De twintig Chineezen, die zich in het
Zeemanshuis in de Calandstraat bevinden,
maken het alien heel goed. Een hunner
heeft een blessuur aan het hoofd, maar niet
van ernstigen aard. Om de gloeiende kachel
brengen zij pratende en rookende den dag
door. Twee Chineezen, zijn een met een
gebroken fvoet en een met een gebroken
been, in het ziekennuis opgenomen.
mnn in 1.'1 1 n I IS VPl*KnHpn TTQ n rlor nj-lrAn/^i'^in
t) 7 ,,v wvuwuuciiU^ dau
1« nn Hn Airnrarnmn/v J11I 1,1 v- U
