ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
Aanbesteding,
No. 6177.
Dins dag 26 Januari 1915.
55s Jaargang.
De Oorlog.
ABONNEMENT:
ADVERT ENTIEN:
Telefoon S3.
Bit Blad versGhpi Maandag^, Woeasdag- en YryiiapyoM, aitgezordard op Feestdagen, Bij de Firma P. J. VAN DE 8ANDE te Ter Neuzen.
Gemeentebestnur van Philippine,
BINNEN LAND.
Per 3 maanden binnen de stad I.Franco per post voor Nederland y 1.10.
Bij vooruitbetaiingvoor Belgie /1.40, voor Ned.-Indie en Amerika /1.65,
overig Buitenland f 2.
Men abonneert zich bij de Uitgeefster, of buiten Ter Neuzen ook bij^aile
Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievenbushouders.
Van 1 tot 4 regels 0,40. Voor elken regel meer 0.10.
Bij direct© opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de
prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters en cliche's worden naar plaatsruimte berekend.
Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tarief.
Inzending van advertentien voor 1 oisr op den dag der uitgave.
Op Oinsdag 26 Januari I9E5, des
voormiddags ten 12 lire 30 min(en
niet op Donderdag 28 Januari 1915, zooals
eerst isgeannonceeid) zal door het Gemeente-
bestuur van PHILIPPINE in het openbaar
ten Gemeentehuize worden aanbesteed
net onderhouden van de
haven van de Gemeente
Philippine, met hijjbehoo-
rende werken, gedurende
de ja?*en 89S5, 1916 en 1957.
Het bestek ligt vanaf heden ter lezing
op het Gemeentehuis en is aldaar tegen
betaling van f 1,50 te bekomen.
Nadere inlichtingen worden verstrekt op
den dag der besteding om 10 uur 30 v.m.
E. CEULENAERE, Burgemeester.
J. GE1RNAERDT, Secretaris.
TWEEDE KAMER.
Langer in dienst houden van dienst-
plichtigen bij de landweer.
De Minister van Oorlog heeft naar aan-
leiding van het afdeelingsverslag der Tweede
Kamer, aan die Kamer een Nota doen toe-
komen.
Hierbij geeft de Minister o. a. het vol-
gende te kennen. Ook nit de nolitieke en
strategische verhoudingen, die voor het
publiek open liggen, kan zegt de Mi
nister voor hem, die met kennis van
zaken toegerust is, afdoende blijken, dat de
positie van ons land nog evenzeer als in
Augustus de onmiddellijke beschikking over
onze geheele krijgsmacht eischt. De Regee-
ring, den toestand nauwkeurig overziende,
zoade althans hare verantwoordelijkheid niet
gedekt achten, indien haar die beschikking
mocht ontbreken. Oat zjj mede over ge-
gevens beschikt, waarvan het publiek geen
kennis draagt, ligt voor de hand. Zij acht
het echter in strijd met 's lands belang
daaromtrent eenige mededeeling te doen,
zelfs niet in comite-generaal. De Minister
stemt geheel in met de leden die het denk-
beeld van zoodanige vergadering hebben
bestreden.
Y e r 1 o o p. Sedert de mobilisatie zijn,
in ronde getallen, afgekeurd 5300, gemiddeld
met ziekte afwezig 4700 en met onbepaald
verlof voor zoover door den Minister
verleend 1200 man.
Overplaatsingen. Als werd inge-
gaan op het denkbeeld om door onderlinge
overplaatsingen aan de belangen van dienst-
plichtigen tegemoet te komen, dan zou daar-
mede lang niet zooveel worden bereikt als
blijkbaar wordt vermoed. Velen toch zouden
zich overgeplaatst wenschen te zien in een
riehting, waarheen slechts een klein ge-
deelte hunner zou kunnen worden geplaatst
en klachten van teleurgestelden over onge-
lijke bedeeling zouden ook dan weder niet
uitblijven.
Er bestaat evenwel tegen de gewenschte
overplaatsingen een overwegend bezwaar,
hierin gelegen, dat het noodzakelijke ver-
band in den troep, hetwelk wordt verkregen
nadat meerderen en minderen elkander
hebben leeren kennen, verloren zou gaan,
althans in belangrijke mate zou lijden,
wanneer op eenigszins ruime schaal man-
schappen van het eene korpsonderdeel naar
bet andere overgingen.
Vergelijking met Denemarken
en Zwitserland. De Minister hand-
haaft zijn opvatting, dat de gemaakte ver
gelijking niet opgaat en dat zij geen goeden
grond oplevert om maatregelen, welke elders
kunnen worden genomen, en die misschien
ook in een bijzonder licht zouden treden,
indien men met den geheelen toestand aldaar
nauwkeurig bekend ware hiernate volgen.
Landweer bestemming oudste
militielichting. De wijze, waarop
de oudste militielichting, die op 1 Augustus
1914 naar de landweer zou zijn overgegaan,
thans over de troepen is verdeeld, doet haar
in zekeren zin reeds de bestemming volgen
welke zij ook na dien overgang zou hebben
verkregen.
Wegzenden oudste landweer-
1 i c h t i n g. Met het naar huis zenden van
de oudste landweerlichting zou de billijkheid
zeker niet in groote mate worden betracht.
Zelfs mag worden betwijfeld, of het billijk-
heidsgevoel daarmede meer bevredigd zou
worden. Wie noode van huis gemist kan
worden en in dienst moet blijven, zou zeker
niet van billijkheid gewagen, wanneer hij
anderen, wier dienstvervulling met minder
groote bezwaren gepaard gaat, naar huis
zag gaan, omdat zij tot een oudeve lichting
behooren.
Het aantal aanvragen om verlof buiten
de gewone regeling om, loopt in de tien-
duizenden en het aantal ingewilligde aan
vragen in de duizenden.
Werd ingegaan op het denkbeeld om den
thans voorgestelden termijn met drie of
vier maanden te verkorten, dan zou reeds
in Februari opnieuw en dan voor de
derde maal in de tijdsruimte van eenige
weken een w. o. over eenzelfde zaak
moeten worden gereed gemaakt en alle
phasen wederom moeten doorloopen.
Afgescheiden van den zonderlingen indruk,
welke zoodanige handelwijze noodwendig
buitenaf zou maken, wenscht de Regeeriug,
na de door haar afgelegde verklaring, dat
de lichting waarom het hier gaat, geen
dag langer onder de wapenen zal worden
gebouden dan volstrekt noodig is, dien
weg niet uit.
Tijdelijke afwijking van de
Kieswet.
Tegen dit wetsontwerp rezen blijkens
het Voorloopig Yerslag bedenkingen
van verschillenden aard.
Eenige leden betreurden de indiening er
van. De zaak had h. i. met het oog op
den Godsvrede, gevoegelijk kunnen blijven
rusten. Bovendien achtten zij de voorge-
stelde wijziging in strijd met de Grondwet.
Uit art. 80, derde lid volgt dat ieder
jaar een kiezerslijst dient opgemaakt, ter
wijl het in strijd is met de grondwet om
de oude kiezers die op de lijsten van 1914
voorkomen daarop te handhaven voorzoo-
verre zij in 1914 bedeeld zijn. De wet zal
in haar toepassing bovendien ongelijk en
onbillijk werkenbuitendien blijft voor het
volgende jaar dezelfde moeilijkheid bestaan.
Te minder reden bestaat er voor een spe-
ciale wetgeving ten aanzien van het kies-
recht, nu door den oorlog op allerlei gebied
minder aangename toestanaen als onvermij-
delijk moeten worden aanvaard.
Anderen sloten zich geheel aan bij de
beschouwingen van den Minister van Bin-
nenlandsche Zaken. Zij betoogden dat het
hier een buitengewoon geval geldt en dat
men bij de samenstelling van dit wetsont
werp niets anders heeft gedaan dan de be-
paiingen der Grondwet //breed opvatten".
Ook werd erop gewezen, dat, bij niet-
regeling dezer aangelegenheid, thans onge-
wenschte veranderingeu in de verhouding
der verscbillende politieke partijen zouden
kunnen ontstaan, daar er toch ook dit jaar
verkiezingen zullen plaats hebben.
Nederlandsche arbeiders in
Uaitschland.
Men meldt aan de //N. Ct.":
Verscbillende werkgevers op Duitsch
gebied die Nederlanders in dienst hebben,
ontvingen deze week een aanschrijving van de
autoriteiten, dat zij de verantwoordelijkheid
hebben te dragen voor bet gedrag van hun
Nederlandsche arbeiders op Duitsch gebied.
ledere 14 dagen moeten patroons een ge-
waarmerkte lijst inleveren van de bij bun
werkzaam zijnde arbeiders. Zoodra er iets
aan te merken valt op de bandelingen dier
arbeiders bestaat er gevaar, dat de pas voor
alle bij dien patroon werkzaam zijnde Neder
landers wordt ingetrokken.
Geen carnaval.
Door den burgemeester van Vlissingen
is bekend gemaakt, dat de territoriale
bevelhebber bet doen houden van gemas-
kerde bals, ook in societeiten, beeft
verboden.
Een nadeelig Engelsch uitvoer-
verbod.
Nu de uitvoer van palmolie en talk uit
Engeland verboden is, is de kaarsenfabriek
te Gouda voor het feit gesteld na verbruik
van de aanwezige voorraden grondstoffen,
welke nog slechts voor een tiental dagen
toereikend zijn, en uitsluitend uit Engeland
kunnen komen, de fabriek te sluiten.
Als gevolg daarvan zullen dan ook geen
bijproducten van de kaarseDfabricage meer
worden vervaardigd, en kan de aflevering
van glycerine en andere olien niet meer
plaats hebben. Daardoor komen dus weer
de wolfabrieken, die olien verwerken, zeep-
fabrieken, wasscherijen en bleekerijen en
tal van andere fabrieken, w. o. ook die van
pharmaceuLsche artikelen in moeilijkheden.
Het //Dagbl. van Gouda" hoopt dan ook
dat de Nederlandsche Regeering, die onge-
twijfeld pogingen zal aanwenden om in
trekking van dit uitvoerverbod te krijgen,
daarin zal slagen. (H. Crt.)
Ds algemeene toestand.
Het terrein in den omtrek van Atrecht
schijnt in den laatsten tijd herhaaldelijk het
tooneel van gevechten te zijn aldus schrijft
bet Alg. Hbl. grootendeels hebben deze
plaats om de kapel van Notre Dame de
Lorette, die ongeveer 12 K.M. ten noorden
van Arras op een hoogte ligt, die den straat-
weg van Altrecbt naar Bethune bebeerscbt.
Beide partijen willen om deze positie gaarne
de hoogte in hun bezit hebben. En zoo
gaan in de gevechten in deze buurt de loop-
graven die de hoogten doorkruisen van de
eene hand in de andere over, al naar gelang
van de sterkte en den aanvalslust der partij.
Zulke verschijnselen behooren nu eens
tot het eigenaardige karakter van den
positieoorlog, docb hebben geen andere dan
een plaatselijke beteekenis.
Hetzelfde kan gezegd worden van de ge
vechten om de loopgraven bij Berry-au-Bac.
Op dit punt gaat de straatweg van Rheims
naar Laon over de Aisne en bet kanaal
naar de Marne, dit punt heeft derhalve een
strategische beteekenis, die reeds in 1814
in den strijd tusschen Blucher en Napoleon
werd erkend, zoodat Berry-au-Bac reeds
toen een belangrp.ke rr>J speelde.
Thans komt het herhaaldelijk voor in de
berichten over den positie-oorlog, een bewijs
dat de beteekenis van bet plaatsje ook thans
door beide partijen wordt ingezien. Maar
het zijn thans voortdurend verhalen van
genomen en hernomen loopgraven, die den
naam Berry-au-Bac eenig relief geveu.
De jongste berichten spreken van een
loopgraaf, die door de Duitschers werd ge
nomen en door het instorten van een muur
met puin werd gevuld, zoodat de Duitsche
troepen, na de loopgraaf te hebben verwoest,
deze plaats weer verlieten. Kort daarop
hebben de Franschen, blijkens hun telegram,
die plek weder bezet,
Een derde punt, dat in de laatste dagen
veel genoemd wordt, is St. Mihiel aan de
Maasdaar hebben de Duitschers al ge-
ruimen tijd geleden een overgang over de
rivier kunnen volvoeren. ten noorden van
het indertijd door het veroverde fort Camp
des Romains, |en ondanks alle Franschj
pogingen, om dien rivier-overgang te nemen
of te vernielen, hebben zij zich daar
kunnen staande houden.
Ten zuiden van St. Mihiel hebben in de
laatste dagen weer ernstige gevechten plaats
gehad. De Franschen waren hier met
groote kracbt een eind vooruitgegaan, tot
op korten afstand van de Duitsche stellingen
in het bosch van Apremont. Die nieuwe
Fransche posities werden door de Duitsche
artillerie zoo hevig beschoten, dat zij door
de Franschen moesten worden ontruimd.
Ten noordwesten van Pont-a-Mousson,
in bet bosch Le Pietre, pogen de Franschen
telkens de verbindingen van de Maas over
Thiaucourt naar Metz te verbreken. Van-
daar voortdurende gevechten, om Croix-des-
Carmes en Vilcey en in bet bosch Le Pretre,
die echter ook al weinig meer resultaat
hebben dan het over en weer nemen van
loopgraven. Op den 20en Januari hadden
de Franschen in een aanval eenige loop-
graven der Duitschers genomen, Vrijdag
werden deze door de Duitschers hernomen.
Ook bij Sennheim (Sernay) in den Boven-
Elzas duren de gevechten voort. Hier
staan sedert een maand de Franschen bij
Thann in een zeer kracbtig versterkte stel-
ling, die van Thann naar het zuidoosten
over AspachSulzbacb Butweiler-Sept en
Bettershausen tot aan de Zwitsersche grens
loopt. Noordwestelijk van Sennheim vindt
deze stelling steun aan het gebergte. Om
de hoogten, die deze stelling bebeerschen
en de daarvoor gelegen werken worden
telkens gevechten geleverd. Een hevig
gevecht heeft daar plaats gehad om de
hoogten bij de Hartmann-werken, waarvan
de Franschen werden verdreven, terwijl zij
eenige gevangenen in handen der Duitschers
moesten laten.
Op overige punten der stellingen in het
Westen heeft slechts artillerie-gevecht plaats
gevonden.
Van het Oostelijk oorlogsterrein zijn de
berichten zeer schaarsch. Aan beide zijden
van den Weichsel hebben gevechten plaats
gehad, maar zonder belangrijke resultaten.
Het blijkt, dat de Russische offensieve
beweging ten noorden van de -Weichsel
zich tot Lipno heeft uitgestrekt. |De straat
weg van Plock naar Lipno vormt de Wes-
telijke afsluiting van de bosschen, aan
welker noordelijken rand de plaatsen Rad-
banof, Biesjoen en Sierpez gelegen zijn, die
het front van het Russische leger in die
streek vormen.
De poging echter, om de Duitsche troepen
ten zuiden van de Weichsel door deze
z/diversie" te noodzaken zich naar het noor
den te begeven, en dus de Duitsche legers
voor Warschau te verzwakken, is mislukt.
De Duitsche generaal heeft benoorden de
Weichsel genoeg troepen om den Russen
den verderen opmarsch te beletten. Zoodat
dus deze poging van grootvorst Nikolaas
door de Duitschers als mislukt wordt be-
schouwd.
In den boog van de Weichsel tegenover
Warschau is niets bijzonders voorgevallen,
evenmin als in den Nida-sector. Slechts
het artillerie-gevecht herinnert daar aan
den strijd, die thans ook in het oosten
steeds meer het karakter van een positie-
gevecht aanneemt.
Een Russisch journalist, die met een
officier de posities in het oosten heeft over-
gevlogen, schreef aaD de //Roesskoje Slowo",
dat men zich in Rusland niet moet voor-
stellen, dat het gemakkelijk zal zijn de
Duitschers uit Polen te verdrijven. Maanden
van bloedigeu strijd zullen daarvoor noodig
zijn-
De „Birschewija Wjedomosti" zet uiteen,
dat hoewel de Duitsche legers slechts 45 50
K.M. van Warschau verwijderd zijn, een
frontaanval op die stad onmogelijk zal
blijken.
Voorloopig zullen de Duitschers daar dan
ook niet toe overgaan. Zij graven zich in
en versterken hunne slellingen zoodanig,
dat zij schijnen te zeggen //Jaag ons hier
maar eens uit, zoo gij kuntEn dat zal
zeker niet gemakkelijk gaan.
Zeppelins boven Engeland.
„Ekstra bladet" schrijft, naar door het
Wolf bureau uit Kopenhagen wordt geseind:
De Engelsche pers is zeer verstoord over
den aanval van de Duitsche luchtvloot op
plaatsen aan de Engelsche kust en meent,
dat de neutrale st-aten en vooral Amerika.
in die afkenring zullen deelen. Ook wij
krijgen verschillende brieven, waarin wij
worden aangemaand aan het algemeene
protest van de neutralen tegen de Duitsche
wijze van oorlogvoeren deel te nemen
maar wij zeggenOorlog is oorlog. En
evenals vele onsehuldige grenslanden onder
de ontzettende gevolgen van den oorlog
lijden, evenals steden en dorpen worden
verwoest, en vrouwen en kinderen in kou
en duisternis worden gejaagd, kan Engeland,
dat door zijn positie als eiland zich tot
dusver veilig waande, zich beklagen dat
steden, die aan de grens van Engeland,
aan de zee liggen moeten lijden onder den
oorlog. Wat beteekent de dood van eenige
menschen bij de algemeene gruwelen van
den oorlog.
Wij, als Denen, hebben heusch geen re
den de Duitsche wijze van oorlogvoeren te
verdedigen, maar wij moeten toch zeggen,
dat het hier geldt gelijke monniken, ge-
lijke kappen. De aanval der Duitsche lucht-
schepen werd toch niet ondernomen om
enkeie burgers, vrouwen of kinderen, te
dooden, maar om den vijand te benadeelen,
die Duitschland wil uithongeren. Waar-
schijnlijk is een aantal van zulke toehten
voorbereid, die zullen eindigen met een
aanval op Louden, wat een volkomen ge-
rechtvaardigd en verstandig deel van de
oorlogvoeriug uitmaakt. Voor alies komt
het hierbjj aan op de moreele uitwerking,
die zeker aanwezig is, ook al poogt Enge
land die te bestrijden.
fiet in den grond boren wan
de „0urmard
De Eng. stoomboot //Duvward", van Hull
naar Rotterdam, is de vorige week in den
grond geboord.
De kapitein, Wood, van de //Durward",
vertelde daaromtrent het volgende
Donderdagavond om twaalf uur waren
kapitein en bemanning van de Durward'''
in het Zeemanshuis te Rotterdam gekomen,
druipnat, rillende van kou en ellende, met
niets dan hun simpele kleeren, die zij
droegen. Enkelen wisten niets dan dat zij,
slapende in hun kooi, met de kleeren aan
gelukkig, want over een paar uur zouden
zij in den Waterweg zijn, werden opgepord
en enkeie minuten later in een boot zaten.
Maar de meesten hadden wel een klare
voorstelling van wat er om hen was ge-
schied.
Het was tusschen twee uur en half drie
en de //Durward" was op 12 a 13 mijlen
van den Waterweg. Het weer was sterk
buiig en er woei een vrij harde zuid-wes-
tenwind.
Toen dook plots, vlak nabij, de groote
nieuwe Duitsche onderzeeboot ,/TJ 19" op
en de kommandant er van gaf captain
Wood bevel te stoppen, door het vlaggesein
M. N. te geven, hetgeen beteekent//stop
onverwijld".
Captain Wood, zijn kansen berekenend,
gaf toen onmiddellijk naar de machineka-
mer bevel full speed door te stoomen en
zoo hard mogelijk te stoken, doch de infe-
rieure kwaliteit kolen veroorloofde hem
niet meer dan 13 mijl te maken, terwijl
15 mijl hem een goede kans tot ontsnappen
zou hebben gegeven.
De onderzeeer gaf nu het sein I. D.
(stop of ik vuur) en het nuttelooze van
verder pogen tot wegkomen begrijpend,
werd door captain Wood gestopt.
Een boot werd uitgezet en een Duitsch
zee-officier met enkeie matrozen stapten
aan boord van de //Durward" over. Zij waren
zeer beleefd en de officier praatte voor-
treffelijk Engelsch.
Hij verzocht captain Wood hem de
scheepspapieren te geven.
Met die papieren ging hij terug in den
onderzeeer, terwijl de matrozen op de H Dur
ward" bleven.
Na tien minuteu was de Duitsche officier
terug, zonder de scheepspapieren, die in de
duikboot gebleven waren, en zei
//Zoo gauw als ge kunt, alien van boord
We gaan uw sehip in den grond boren."
En nog eens//Er is geen seconde te
verliezen, snel
Captain Wood liet toen dadelijk de beide
reddingbooten zakken en alien gingen daarin,
de gezagvoerder eerst toen alien van boord
waren.
Tijd om iets mee te nemen, was er niet.
Trouwens, gelijk een der schipbreukelingen
ons opmerkte, er zou ook geen ruimte in
de reddingbooten zijn, je zit daar, dun ge-
kleed, al schouder aan schouder, en met
tien man is elke boot ruim belast.
Hoe de //Durward" in den grond geboord
werd, vertelden de raatrozeu verschillend.
Wij hadden den indruk, dat zij 't geen
van alien precies wisten. Trouwens, het
werd al wat donker en de booten werden
vrij snel op goeden afstand van de //Dur
ward" weggeroeid.
Allerlei faatasieen laten we dus voor wat
ze zijn. Het verhaal is waarli]k al drama-
tisch genoeg.
Onze zegslieden zagen, dat een aantal
Duitsche matrozen aan boord van de //Dur
ward" klommen, beladen met bussen en
andere zware voorwerpen.
Vermoedelijk hebben zij ontplofbare stof-
fen aan boord gebracht, die bijeengestapeld
en een lont gelegd, want snel kwamen zij
terug eu ijlings voer, eenmaal alle mannen
weer aan boord, de //U 19" weg.
Het oorlogsvaartuig kwam op de beide
reddingbooten toe, nu weer geheel boven
varend en nam ze op sleeptouw.
Toen er evenwel op de //Durward" niets
gebeurde en dus de lont blijkbaar niet was
uifgebrandof de ontploffingsstoffen niet
geexplodeerd waren, liet de onderzeeer de
sloepen weer los en voer terug naar het
verlaten sckip.
Twee sterke bonzen, als van zware kanon-
schoten, werden in de booten geboord, de
z/U 19" waagde er geen dure torpedo aan,
doch schoot met haar kanon, gelijk elke
Duitsche onderzeeer van het nieuwe type
er een aau boord heeft, twee projectielen
op de //Durward" af.
Als iemand, wien men de beenen 1am-
geslagen heeft, zei een der Engelschen, viel
de //Durward" voorover en zonk toen snel.
Voor zoover althans uit de booten gezien
werd, want de #U 19" voer //full speed"
weg met de beide weer op sleeptouw ge
nomen //Durward"sloepen achter zicb, in
de riehting van 't lichtschip //Maas", dat
vrij spoedig bereikt werd. Op 500 M. van
z/Maas" liet de Duitscher de touwen los,
dook snel eu was toen verder geheel
onzichtbaar
De Duitscher heeft zich fair en gentle
manlike gedragen, zeiden ons de Engel
schen. Wat- hij voor ons kon doen, heeft
bij als braaf zeeman ook gedaan...
COURANT
KWiBBiESiSKMa5C'W45 a
it