ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
1
No. 6162.
Zaterdag 19 December 1914.
54e J aargang.
l)e Burgemeester nan Ter Nenzen
De Oorlog
ABONNEMENT
AOVERTENTIEN
TeleSoon 25.
Dit BlaS versGhijnt Maandag-, Wcensdag- en YrpagavoM, uitgezonderd op Feestdagen, bij de Firma P. J. YAH DE SARDE te Ter Nenzen.
t
Per 3 maanden binnen de stad 1—Franco per post voor Nederland 1.10.
Bij vooruitbetalingvoor Belgie /1.40, voor Ned.-Indie en Amerika 1.65,
■overig Buiteniand 2.
Men abonneert zich bij de Uitgeefster, of buiten Ter Neuzen ook bij alle
Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievenbushouders,
Van 1 tot 4 regels 0,40. Voor elken regel meer 0.10.
Bij direct© opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de
prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters en cliche's worden naar plaatsruimte berekend.
Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tarief.
Inzending van advertentien voor 1 Uttr op den dag der uitgave.
de
Troepenconcentraties bij
Nedbrlandsche grens.
Broodverkoop in Belgie.
Passen.
De correspondent van de Tel. te Luik-
gestel schrijft d. d. 15 December
Sedert de laatste dagen zijn er in de
dorpen in de Kempen vele Duitsche Infan-
terie-regimenten aangekomen
Deze regimenten, o.a. het 5e eu 7e en
34ste en 35ste, zijn langs de Holland-Bel-
gisehe grenzen ingekwartierd.
Van deze Duitsche soldaten is een ge-
deelte aan den User het andere gedeelte
bij Yperen in den slag geweest. Zij kwamen
van het front en zijn langs Brussel naar
de grens gekomen.
In Beveren kwamen Zaterdag een groot
aantal cavaleristen aan, sommigen met twee,
drie of vier losse paarden bij zich. Som
migen dezer cavaleristen waren haveloos
gekleed en er waren er bij met gebroken
lanseD. In Arendonck kwamen Vrijdag circa
3000 man van bet actieve leger. Deze
mannen zijn van de laatste lichting. Te
Hechtel is veel cavalerie en artillerie. Op
de deuren schreven de Duitsche cavaleristen,
hoeveel paarden er werden ingekwartierd.
In de koffiebranderij van Van Bijvoet, te
Hechtel, moesten 200 paarden gestald wor
den. De landbouwers zijn verplicht hun
vee van de stal te nemen, om ruimte te
maken voor de paarden der Duitschers.
Duitsche officieren vertellen, dat al deze
maatregelen tegen Holland genomen worden.
Belgen, die hier de grens passeeren,
vragen dan ook, of Holland nog niet in
oorlog is.
Dagelrjks ziet men hier karren met
tarwe- en ook wittebrood, de grens pas
seeren en de bakkers bier hebben hun
geheele leven zoo'n goeden tijd niet gekend.
Er zijn hier bakkers, die meer dan 1000
brooden per dag afleveren.
Ik schat den uitvoer van brood hier aan
de grens, op circa 10.000 per dag.
Dit brood wordt over de dorpen hier in
den omtrek verspreid en gedeelteljjk langs
de huizen verkoeht. Een ander deel gaat
naar de winkels en wordt daar aan de
inwoners tegen hooge prijzen verkoeht.
Zoo deelde mij een inwoner van Sommel
mede, dat hij voor een wittebrood dat
anders 20 centen kostte, thans het dubbele
moest betalen.
Ik vind het zeer merkwaardig, dat Bel
gen wittebrood eten, en de bewoners van
de groote steden in ons land den smaak
ran het wittebrood al vergeten hebben.
Zooals ook elders, moeten de grensbe-
voners en anderen van passen voorzien zijn
)m de grens naar Holland te mogen pas
seeren. Voor deze passen moeten zij een,
twee of drie francs betalen en zijn, wanneer
sr ni^uwe commandanten komen, meestal
weder ongeldig. Dan kunnen zij weer
koopen. Zoo blijft bun het geld steeds
ioevloeien.
lemand uit Budel vertelde, dat de vorige
week de inwoners van Hament door de
Duitsche posten werden gelaten, indien zij
dien post 24 centiemes betaaldeu. Dit geld
zou men dan 's avonds terug krijgen. De
kmenschen, die hun geld terug kwamen ha-
len, kregen niets, maar zagen wat aange-
sshoten Duitschers, die van hun geld een
pdeizierigen dag maakten.
Gaan de bondgenooten
in Belgie vooruit?
Een oorlogscorrespondent van De Tijd
schr'jft over de inundatie in Belgisch Vlaan-
deren
Ze heeft de Belgisehe linie gered, ze
beeft den aanval der Duitschers, een aan-
Ikal als van een dollen stier, gestuit, maar
p;e heeft ons gevechtsfront verkleind. In
den beginne was dit winst. "Waar onze
bondgenooten nog niet in genoegzamen
getale aanwezig waren, nam het water
plotseling nun plaats in.
Ook nu bewijst de inundatie goede en
uitnemende diensten, maar de keerzijde is
toch ook, dat ze wederzijds ons belemmert
in een voorwaartsche beweging. Ik kan op
't oogenblik geen uitvoerige beschrijving
van de eigenlijke inundatie geven de Fran-
sche kranten hebben er een schets van ge-
geven, die door Nederlandsche bladen is
overgenomen, maar die evenmin deugt als
de afbeelding, die onze Antwerpsehe nieuws-
tijdingen over de Antwerpsehe inundaties
gaven. Genoeg zij, dat een voorwaartsche
beweging bij Nieuwpoort nog mogelijk is.
En deze is dan ook al reeds begonnen.
Ze was voor den vijand blijkbaar een ver-
rassing.
Bij Nieuwpoort heeft men Belgisehe en
Franscbe troepen saamgetrokken. En van-
daar ging bet hoogerop in de richting van
het in dezen oorlog befaamde Lombaertzijde.
Daar mocht het hun gelukkeu de kuststrook
te winnen. Geeindigd is deze krijgsver-
richting op dit oogenblik nog niet, maar
alles duidt er op, dat onze troepen daar
met goede uitkomsten strijden.
De Times ziet in de voordeelen, door de
bondgenooten aan de Aser en bij Yperen
bebaald, het begin van den opmarsch naar
Duitschland, die nu eindelijk, volgens dat
blad, definitief begonnen is. vDe herovering
van Belgie zal echter tijd kosten", zoo
schrijft het blad verder en voegt er daD
opmerkelijkerwijze aan toe, //maar de voort-
gang van dit werk zal niet worden ver-
broken, noch door het winterweer, noch
door de omstandigbeid, datde vijand
op een ander gevechtsterrein (Polen) wordt
beziggehouden."
Levensmiddeien vooi* Belgie.
De ,/Comission for Relief in Belgium,"
bestaande uit de Engelsche, Amerikaansche,
Spaansche, Italiaansche en Franscbe hulp-
comite's voor BelgiS, deelt ons haar zesde
verslag mede.
Het stuk bevat de opsomming van al de
ladingen, die voor het hongerende Belgie
naar Rotterdam gezonden werden, en daar
aankwamen tusschen den 2en November en
den 2en December.
Zeven schepen kwamen uit Engeland, vijf
uit Amerika, en dan kwamen er ook nog
18 lichters uit Hansweert en Ter Neuzen
met graan dat de Belgisehe Regeering ter
beschikking van de Commission had gesteld
Alles bij mekaar was er aan graan
12,769 ton, aan bloem 4880 ton, aan rijst
2211 ton, aan boonen en erwten 1560 ton
aan zout6315 ton, aan mais 715 ton,
aan aardappelen 1913 ton, aan verschillende
andere voedingstoffen 1001 ton, aan klee-
dingstukken 517 ton, voor een totale waarde
van 332.403 pond sterling.
Een tweede lijst, ons door de Commis
sion meegedeeld, geeft een overzicht van
de ladingen, die op dit oogenblik gereed
gemaakt worden of reeds ingescbeept zijn
voor Belgie, en te Rotterdam zullen aan
komen voor het einde van Januari.
Er is voor niet minder dan 27 stoom-
booten. Daarvan zullen er zes uit Engeland
komen, vjjf uit Philadelphia, twee uit New-
Orleans, twee uit Halifax, zes uit New-
York, een uit Norfolk, een uit Boston,
een uit San-Francisco, een uit ver
schillende havens aan den Stillen Oceaan
en een uit Bangkok. Deze laatste brengt
4000 ton rijst uit Siam mede.
In 't geheel 118.052 ton voor eene to
tale waarde van 1.480.592 pond sterling.
(Tel.)
Bezwaren in oaHogstijd
De bijzondere correspondent van de Tel.
te Sluis schrijft d.d. 15 Dec.
Op 't grondgebied van Moerkerke, maar
aan de Noordzijde van het kanaal, dat met
zijn vernielde bruggen, 't dorp afslaat, lag
in een klein huis een man op 't uiterste.
Tusschen de gebeden der stervenden in en
terwijl de gewijde kaars droevig pinkte,
stamelde hij, wiens ziele aan 't verscbeiden
was
,/Mijne zoone waar ga je me nu be-
graven Naar Moerkerke en zul je van de
Duutsmans niet mogen gaan en ook hoe
met de kiste over de vaart geraakt
We zullen je te Middelburg begraven,
vader, antwoordde de zoon.
Als dat maar mag. Een andere ge-
meente en ook een andere provincie. We
wonen in West-Vlaanderen en Middelburg
ligt in Oost-Vlaanderen.
Ze zullen dat wel toelaten, vader.
Och, jongen, maak er maar geen
moeite overBegraaf me maar in 't
zwijnsstalletje. 4 Is gelijk waar ik leg.
zpn
niet naar
lijk
De oude man stie€. Neen,
mocht niet over de vaart, dus
't eigen kerkbof.
De zoon begaf zich naar den pastoor van
Middelburg. Die stemde er dadelijk in toe
den doode in de scbaduw van zijn kerk
een rustplaats te geven en liet al vast
luiden. om het verscheiden eener ziel te
verkondigen, maar bis rekende buiten de
administratie.
Niet de herder, doch de burgemeester
moest over de zaak beslissen. En deze,
steunend op de wet, verklaarde, dat de
doode te Lapscheure begraven moest worden.
't Kerkbof daar was eveneens te bereiken
en lag in West-Vlaanderen en ook in 't
zelfde kanton als Moerkerke. Dan onder-
handelingen te Lapscheure aangekoopt,
lntusscben bleef het lijk maar over aarde
liggen en't was oi'de halfgesloten oogen
't weer vroegen //O, maak toch niet zooveel
drukte om mij ik zal in ons zwijns
stalletje ook wel rusten".
De zoon werd ongedaldig en dreigde zijn
dooden vader, naar 't dorp te brengen en
dan moesten de autoriteiten maar maat
regelen nemen. Hij werd van Pontus naar
Pilatus gestuurd, bromde hij. Hier klonk
bet: //De overheid van Moerbeke moet 't
overlijden constateeren", daar was 't weer
,/Sie darfen nicbt weiter gehen Fort,
Zuruck I" Elders ff't Is hier een andere
provincie" en vader kon toch niet altijd
in huis blijven.
Eindelijk was 't geval beslistal had de
pastoor van Middelburg reeds over deu doode
laten luiden, toch moest 't lijk naar Lap
scheure.
En nu dreigde er nog ruzie te ontstaan
tusschen pastoor en gemeenteambtenaren te
Middelburg. Maar, waar er al zooveel oor
log is, begreep men toch dat de Belgen
onderling vrede moeten houden.
Zware ve^Siezen,
De //Daily Chron." verneemt uit Duin-
kerken d.d. 15 Dec., dat bp de jongste
gevechten gedurende drie dagen in de om-
geving van Yperen, toen de wanhopige
aanvallen van de Duitschers werden afge-
slagen, waarna de bondgenooten voorwaarts
drongen, 24,000 man gesneuveld zijn.
Belgisehe verliezen.
De Hamburger Nachrichten vernemen
uit BrusselOfschoon de Belgisehe regee
ring geen officieele verlieslijsten uitgeeft,
mogen de volgende cijfers als juist be-
schouwd worden. In bet tijdvak van
4 Augustus tot 1 December werden 25.000
Belgisehe soldaten gedood, 30.000 bevinden
zich gewond in Frankrijk, 22.000 gewond
in Engeland, 35.000 krijgsgevangen in
Duitschland, 32.000 ge'interneerd in Holland.
Rekent men hierbij eenige duizenden zieken
dan kunnen er van de 200.000 man sterke
Belgisehe strijdmacht nauwelijks 40.000
man over zijn.
Be aanslag in de Dardanellen
Met groote waardeering spreekt de mari-
tieme medewerker van de „Times" over de
vermetele daad van den Britschen onder-
zeeer B 11, die de ,/Messoedie" in de Dar-
danellen torpedeerde. Vooral bet feit dat de
B 11 onder de mijnenreeksen in de Darda-
nellen gelegd, wist door te gaan prijst de
schrijver zeer, omdat de snelle stroomingen
in de Dardanellen de onderzeesche vaart
hier zoo gevaarlijk en moeilijk maken. Voor
zulk een tocht is niet alleen overleg en duri
noodig, maar worden ook stalen zenuwen
geeischt.
De schrijver herinnert dat reeds vaker in
dezen oorlog Britscbe onderzeeers onder een
vijandelijk mijnenveld zijn doorgegaan. Zoo
de E 6 bij Helgoland.
De B 11 stond onder bevel van luitenant
Holbrook, die sedert 12 jaren bij de marine
dient en sedert 1900 uitsluitend bij den
onderzeedienst werkzaam is.
Een telegram van dr. @&f
Naar aanleiding van bet vergaan van
het Duitsche eskader bij de Falklandeilanden,
heeft de president van den Rijksdag, dr.
Kampf het volgende telegram aan den
keizer verzonden
Met smart en droefenis, maar met on-
verzwakten moed, boort fret Duitsche volk
de tijding van den roemrijken ondergang
der kruisers //Scharnhorst", //Gneisenau"
//Leipzig" en //Niirnberg". Door een over
machtige vijandeliike vloot omringd
hebben onze heldhaftige zeelieden, met hun
dappere aanvoerders een wissen dood voor
oogen, tot den laatsten ademtocht ge-
streden. Zij stierven voor de eer van het
Duitsche lijk. Met uwe keizerlijke en J
roninklijke majesteit voelt bet Duitsche
volk zich een in zijn smart en droefbeid
over het verlies van zooveel hoopvolle
menschenlevens, maar ook in zijn bewon-
dering en trots op hun roemrijke helden-
daad. Een natie, die zulke helden voort-
rengt, kan met onverzwakten moed ook
de zwaarste offers brengen en zeker zijn
van de overwinning.
Uit naam van den Rijksdag,
Dr. KaMPF,
President van den Rijksdag.
Daarop werd het volgende antwoord
van den keizer ontvangen
Het harde lot, dat ons Oost-Aziatiscb
eskader getroflen heeft, was voor u een
aanleiding, uit naam van den Rijksdag de
diepe smart van het Duitsche volk te ver-
tolken over het zware verlies van zooveel
dappere helden, maar ook de gevoelens van
trots te uiten over hun daden en van on-
wrikbaar vertrouwen in de toekomst. Ik
dank u hartelijk voor deze mededeeling.
Mogen de zware offers, die de ons opge-
drongen strijd om bet bestaan aan de ge-
meenschap zoowel als aan ieder afzonder-
lijk heeft opgelegd, gedragen worden door
het vertrouwen en de hoop, dat God de
Heer, uit wiens genadige hand wij geluk
en ongeluk, vreugde en smart en deemoed
ontvangen ook he zwaarste wonden in zegen
voor volk en vaderland zal veranderen.
(w.g.) WILHELM 1. R.
Be gevechten in het Qosten.
Aan een opstel van den militairen mede
werker van de //Voss. Zeit." ontleent het
Hbl. het volgende
In West-Galicie hebben de operaties der
bondgenooten het eerste werkelijk naar
buiten blijkende, tastbare succes behaald.
De linkervleugel van het Russisehe leger
strekt zich uit van het Oosten van Krakau
tot in de Karpathen, waar het aanleuning
en bescherming voor zijn flank zocht. De
bondgenooten ricbtten hunne aanvallen voor-
namelijk tegen de beide Russisehe vleugels
in Noord-Polen en Galicie, terwijl zij op
de overige punten van het front meer ver
dedigend optraden. De hier staande ge
deelten van het Russisehe leger werden
door de bondgenooten tegelijkertijd van twee
kanten uit aangevallen. Ten oosten en ten
zuiden van Krakau traden de Oostenrijksch-
Hongaarsche troepen in oostelijke richting
op en tegelijkertijd drongen andere gedeelten
van het leger op tegen de linkerflank der
Russen.
De van beide zijdeD aangevallen en in
gesloten Russen konden aan dezen aanval
geen weerstand bieden. Nadat zij hun eerste
vooruitgeschoven posities hadden moeten
opgeven, werden zij in de buurt van Lima-
nowa, ten Z.O. van Krakau, verslagen en
teruggeworpen. Tegeljjkertijd werd begon
nen met een vervolging, die gedurende
eenige dagen met succes werd voortgezet.
Eerst door die vervolging kan de overwin
ning bij Limanowa tot haar recht komen
en effect hebben op het verloop der ge
vechten in West-Polen.
Dat die vervolging succes heeft gehad,
blijkt uit het jongste officieele bericht van
Oostenrijksche zijde. Daarin wordt er spe-
ciaal op gewezen, dat de vijand van het
zuiden uit vervolgd wordt. Daarmede is dus
gezegd, dat de Russen in hun linkerflank
omvat en verslagen zijn en dat hun de
mogelijkheid van een aftocht afgesneden is.
Door de vervolging van het zuiden uit
werd de vijand natuurlijk naar het noorden
teruggeworpen, waardoor hij van zijn na-
tuurlijke achterwaartsche verbindingeu af
gesneden werd en gedrongen naar de in
West-Polen staande hoofdmacht, waardoor
deze weder in wanorde en verwarriug ge-
bracht werd.
De door de Oostenrijksch-Hongaarsche
troepen bereikte linie JasloRajbrot strekt
zich uit van de streek ten Oosten van
Krakau naar de Wisloka, een rtcbter zijri-
vier van de Weichsel. (Rajbrot ligt ten
oosten van Krakau in de buurt van Boch-
nia, Jaslo ten zuidoosten daarvan aan de
Wisloka). Zoodoende is het grootste ge
deelte van West-Galicie weder door de
Oostenrijkers bezet en van vijanden ge-
zuiverd. Een verder optreden in deze rich
ting leidt onmiddeliijk in de linkerflank
van de in West-Polen staande Russisehe
krijgsmacht.
Dit heeft zich reeds doen gevoeleu, daar
ook het Russisehe front in Zuid-Polen,
volgens het Oostenrijksche communique,
reeds aan het wankelen is gebracht. Er
zijn reeds berichten ontvangen omtrent den
terugtocht der Russen op het geheele front
tot Petrikau toe. De Russen hebben dus
blijkbaar ingezien, dat verdere tegenstand
in Polen geen nut heeft en zijn daarom
den terugtocht begonnen. Van de wijze,
waarop de vervolging door de Oostenrijksche
troepen in de eerstvolgende dagen zal ge-
schieden, zal afhangen of de terugtocht der
Russen tot een vernietigende nederlaag zal
worden.
Van de gevedhten op den noordelijken
legervleugel in de streek tusschen Lowitsj
en de Weichel wordt slechts bericht, dat
de operaties worden voortgezet, dat zij dus
in geenerlei opzicht door tegenmaatregelen
der Russen worden verhinderd. Het ongun-
stige weder oefent trouwens een belemme-
renden invloed uit, zoodat de beslissing hier
nog wel langer op zich zal laten wacbten.
Het offensief der Duitsche troepen aan
dezuidelijke grens der provincie Oost-Pruisen
tegen de versterkte Narew-afdeeling is
gestuit op een veel sterkere Russisehe leger-
macht.
Blijkbaar hebben de Russen tijdig het
gevaar ingezien, dat hun rechtervleugel
bedreigde en daarop de nog beschikbare
reserves in het veld gevoerd. Den aanval
op deze talrijke troepenmacht, die boven-
dien nog kan steunen op de Narew ver-
sterkingen, seheen weinig kans op succe9
te hebben. Diensvolgens werden de Duit
sche troepen teruggebracht naar hun oude
stellingeD, die sedert geruimen tijd versterkt
en van allerlei versperringen voorzien zijn.
Daar kunnen zij eeD aanval vaa
talrijke legermacht met succes afwachten.
zooals uit de gevechten van den laatsten
tijd reeds herhaaldelijk is gebleken.
Of de RusseD tot een aanval op Oost-
Pruisen zullen overgaan, dan wel zich te-
vreden stellen met den terugtocht der
Duitsche troepen en het daardoor afgewend
gevaar voor hun rechtervleugel, valt nog
niet uit te maken.
De jacht naar gaud
MflNSTER, 15 December, (Eigen tel van
de Tel.). Door het Generaal Kommando
te Miinster is een hernieuwde oproeping tot
de burgerij gericht, van den volgenden
inhoud
z/Wie geeft het vaderland goud voor zil-
ver of papieren geld? Wisselt alles, wat
ge aan baar goud in handen hebt, aan de
post, aan de spoorwegstations of ergecs
anders aan een openbare kas in. Op deze
wijze onze krijgsuitrusting te helpen ver-
sterken, is de heilige, door God opgelegde
plicht van een ieder! Groote sommeit
goud liggen nog steeds, vooral op het
platte land, nutteloos vastdat toch nie-
mand geloove, dat papier minder waard is
dan bet klinkende gele metaalDat dit
niet zoo is, waarborgt het Generaal Kom
mando iedereen formeel en plechtig Niet
een pfennig schade zal de houder onder-
vindennoch nu, noch ooit. Opent derhalve
uwe geldtasscben, kisten en laden en brengt,
wat ge aan goud moogt bezitten, oogen-
blikkelijk naar een openbare kas. Juist
nu, omstreeks Kerstmis, kruipt nog zoo
menig goudstuk uit de verborgenheid naar
voren. Gaat dus heen en wisselt het
niet uit gemakzucht in een winkel, maar
aan de post, aan het spoor.
Geeft den keizer wat des keizers is
Ook hier geldt waariijk dit gebod. Ieder
zorge, dat zijn ualatigheid in deze ernstigen
tijd, hem niet op de ziel brande
Van andere zijde wordt ook de geeste-
lijkheid aangezochc, al haren invloed aan
te wenden, opdat de landelijke bevolking
van hitar goudgeld afstand zal doen.
SpionEiage en executie.
De //Morning Post" meldt uit Parijs een
merkwaardig geval van het Duitsche spion-
nage-systeem. Een Franschman en zijn
vrouw werden het,rapt op het geven van
seinen aan den vijand in een voorstad van
Reims, uit hun huis, in welks nabijheid
twee Fransche batterijen waren opgesteld.
Een teiefoon wa* opgesteld in de boven-
kamer, doch de vrouw gebruikte in den
kelder een andere teiefoon. om de Fransche
bevelen aan den vijand over te breog< u.
De man had een stelsel van seinen met eon
akdoek in den tuin Een Dnitsch offfcier,
die jaren lang in Reims had gew^rkt in
een champaguefabriek, kwam dagelijks in
de voorsad in Fransche officiersunilorm
gekleed. om nadere berichten te halm. De
spion was voorts in het bezit van roode en
TER NEUZENSCHE COURANT
SMGOKESWR-V; *RBG27'52E
maakt bekend, dat in overleg met de Militaire
Maekt wordt bepaald, dat de vergunuingen voor
het bespelen van muziekinstrumenten in cafe's en
herbergen voorloopig in dien zin wordt gewijzigd,
dat bespeling daarvan niet mag plaats hebben
gedurende de dagen Dinsdag en Vrijdag.
Deze bepaling is van af heden van kracht.
Ter Neuzen, 18 December 1914.
De Burgemeester voornoemd,
J. HUIZINGA.