ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
No. 6137
derdag 22 October 1914.
54e Jaargang.
illlllfllAAS.
De Oorlog
ABONNEMENT:
ADVERTENTIEN
'V
Bit Blad verschijnt Maandag^, Y/oensdag- en Vrjjdagavuad, uitgezonderd op Feestdagen, bij de Finna P. J. YAN BE 8ANDE te Ter Nenzen.
EKEND MAKING.
BEKEMDMAKSNG.
BiNNENLAWD.
h.
Per 3 maanden binnen de stad 1—Franco per post voor Nederland 1.10.
Bij vooruitbetalingvoor Belgie /1.40, voor Ned.-Indie en Amerika /1.65,
overig Buitenland 2.
Men abonneert zich bij de Uitgeefster, of buiten Ter Neuzen ook bij aiie
Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievenbushouders.
Telefooo
Van 1 tot 4 regels 0,40. Voor elken regel meer 0.10.
Bij direct© opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de
prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters en cliche's worden naar plaatsruimte berekend.
Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tarief.
Inzending van advertentien voor 1 uur op den dag der uitgave.
Engeland en Nederland.
Het artikel in de Saturday
Review.
De Engelscbe legatie deelt, volgens het
Hbl., het volgende mede
Een zeer betreurenswaardig artikel is
verschenen in de //Saturday Review" van
den lOden dezer van de hand van //Vieille
Moustache", waarin de aankoop van Zeeland
en de overdracht daarvan aan Belgie aange-
raden wordt. De Hollandsche nieuwsbladen
namen het met ongunstige commentaren
over.
De Engelsche gezant vestigde de aandacht
van zjjne regeering op dit artikel en hem
wordt thans door Sir Edward Grey verzocht
met den meesten nadruk te verklaren, dat
de dwaze denkbeelden in bedoeld artikel
vervat in geenerlei opzicht de inzichten van
de Britsche regeering weergeven.
Den gezant is opgedragen hier aan toe
te voegen, dat vertrouwd wordt, dat het
volk van Nederland goed zal begrjjpen, dat
geen artikelen in Engeland gepubliceerd de
bedoelingen van Z. M.'s regeering weergeven,
tenzij uitdrukkelijk en beslist is vastgesteld,
dat zjj van officieelen aard zjjn. De gezant
vertrouwt, dat de Hollanders zullen gelooven,
dat Groot-Britannie de onzijdige houding
van Nederland ten voile waardeert en warme
erkentelijkheid koestert voor zijn belanglooze
en liefderjjke hulp aan alle vreemdelingen,
Engelschen zoowel als anderen, die door
omstandigheden verplicht zijn een beroep
op zjjn gastvrjjheid te doen.
Onze neutraliteit.
Een artikel in de »Pall Mall Gazette"
van Maandagavond bespreekt de positie
der neutrale staten, als Nederland en
Denemarken. Het blad zegt, dathetslecht
overwogen denkbeeld, dat het beter voor
ons ware, indien Nederland aan den strjjd
zou deelnemen, zelfs als vjjand, nooit, had
moeten worden geuit en dat ook geen dwang
zou moeten worden uitgeoefend op Nederland
om zich bij de geallieerden te voegen.
Het is onze taak aldus vervolgt het
blad om de rechten van Nederland en
Denemarken met alle middelen, die in onze
macht liggen, voornamelijk door onthouding
te beschermen. Wij moeten en de moeiljjk-
heden en de gevaren onder de oogen zien,
waarmede deze kleine staten te worstelen
hebben en niets doen om hen met den
vijand in strijd te doen geraken. Aan den
anderen kant mogen wjj hen in gemoede
vragen onze moeiljjkheden te erkennen met
betrekking tot het recht van onderzoek.
Postverkeer mdl Belgie.
Men meldt dat het postverkeer met het
bezette gedeelte van Belgie nog verbroken
is en dat herstel van dat verkeer vooreerst
nog niet is te verwachten.
Aardappelen.
De Minister van landbouw, njjverheid en
handel heeft tot de verschillende burge-
meesters de volgende circulaire gericht
Voor zoover in uwe gemeente aardappelen
worden verbouwd, zal het mij aangenaam
zjjn, voor 25 October van u te vernemen,
hoeveel hiervan ten naastenbij in dezen
herfst reeds naar het buitenland zijn uit-
gevoerd. Voorts zal ik gaarne voor ge-
noemden datum een globale opgave ont-
vangen van de hoeveelheden aardappelen,
waarvoor reeds voor 16 October bonafide
contracten voor levering naar het buitenland
waren afgesloten, doch die nog niet zijn
verzonden. Mochten in uwe gemeente ook
mondeling dergelijke contracten zijn atge-
sloten, dan kan ook op deze contracten
worden gelet, indien en voor zoover
bij u de overtuiging bestaat, dat de op-
gaven, die u daaromtrent worden gedaan,
als bonafide zijn aan te merken.
Be „Noordam" op een mijn
gestooten.
Ret stoomschip //Noordam" van de Hol
land-Amerikalijn is op een mijn geloopen,
en aan het achterschip beschadigd. Het is
behouden te Rotterdam aangekomen.
De corresp. van het Hbl. meldt, dat het
schip was opgebracht naar Falmouth. Bjj
Downs werd het, op de reis naar Rotterdam
nogmaals aangehouden, doch mocht door-
stoomen. Kapitein Krol vroeg aan de
officieren van het Engelsche vaartuig de
veilige route naar den Nieuwen Waterweg,
waarop een hunner zoo vriendeljjk was om
op de zeekaarfc de noordeljjke grens van
bet Engelsche mjjnenveld nit te zetten.
Bleef de kapitein ten noorden daarvan, dan
was hij zeker van een veilige koers. In-
tusschen 6 mjjien noordeljjk van de aan-
gegeven grens stoomende, stootte de //Noor
dam" gisteren 11 u. 45 met het achterschip
tegen een mjjn.
De schok, die door het geheele schip
ging, was ontstellend hevig en ook de
opstuitende waterkolom liet geen twjjfel
aan het ongeluk. De //Noordam" is blijk-
baar aan iets ergers ontsnapt, doordieu zjj
slechts even met den achterpiek de mjjn
raakte. Nietemin was de scbade zeer be-
langrijk. Het stoomstuurstel brak en het
geheele stuurgerei werd vernield het roer
hing er bjj en het hedeumorgen door een
duiker ingestelde onderzoek heeft reeds
aan het licht gebracht, dat het schip
ernstige schade onder water heeft en na
lossiDg in het droogdok moet worden op-
genomen.
Na de ontploffing deed de kapitein alle
ruimen peilen. De achterpiek bleek vol
water te staan, doch geen van de ruimen
maakte water, zoodat hoogstwaarschrjnlijk
de lading, waaronder regeeringsgraan, on-
beschadigd is gebleven.
Voorts bracht het onderzoek aan het licht,
dat de machines intact waren, zoodat kon
worden besloten om de reis naar den
N. Waterweg, waarvan men nog 80 mjjien
verwijderd was, voort te zetten, terwiji het
schip met de beide schroeven werd gestuurd.
Op het draadloos sein was de uitgaande
^Westerdjjk" der Maatschappij te hulp ge-
komen, die de //Noordam" voor alle zeker-
heid naar den Waterweg convoiseerde, waar
het schip door drie sleepbooten van de
firma L. Smit Co. op sleeptouw werd
genomen en naar Rotterdam gebracht. De
schok door de ontploffing veroorzaakt, was
hevig, hoewel als gezegd de mijn slechts even
was geraaktin den rooksalon eerste klasse
scheurden de marmeren waschstellen en
spiegels en het promenadedek werd aanzien-
lijk ontzet.
Ook de draagblokken van de schroefassen
in den tunnel zijn zeer beschadigd, zoodat
de reparatie naar schatting zooveel tijd zal
nemen, dat het schip voor twee rondreizen
aan den dienst moet worden onttrokken.
Het scnip voerde behalve een talrijke equi
page ook een 130tal passagiers. Schoon
men onder den indruk was, ontstond op
het schip toch geen paniek, dank zjj het
kalme optreden van officieren en bemanning.
Be Achelsche kluis.
De Duitschers zjjn eindelijk verschenen
voor het klooster, bekend onder den naam
van de Achelsche kluis, op de Nederlandsche
grens gelegen, waarin zich nog altijd 150
man Belgische soldaten onder generaal De
Schepper ophielden.
Zaterdag waren rjrie Duitsche kanonnon
opgesteld nabij het station. Nadat de onder-
handelingen met generaal De Schepper op
niets waren uitgeloopen, hadden de Duit
schers dien morgen een geweervuur op het
klooster geopend, doch zonder resultaat.
Vervolgens gebruikten zij de kanonnen.
De Belgische sergeant, die aan den schouder
is gewond, is naar het hospitaal te Valkens-
waard gevoerd. De Duitsche artillerie arri-
veerde des middags met een aantal wiel-
rjjders, te zamen ongeveer 1000 man. Het
klooster werd omsingeld, de Belgen hadden
zich verschanst. Een gepantserde autostond
gereed om de grens over te komen.
De Belgen beantwoordden het geweer-
en geschutsvuur der Duitschers met een
mitrailleuse. De kleine toren der Kluis
werd geraakt en steRte ineen. Daarna liet
de generaal zich met al zijn manschappen
door de Nederlandsche grenswacht inter-
neeren. De Belgen worden onder Hollandsche
bewaking naar Valkenswaard gebracht en
vandaar per trein erder getransporteerd.
De paters van het klooster zijn eveneens
naar Holland gevlucht. Ook zijn weer
Duitschers verschenen te Extel, Lommel,
St. Hubert en Hamqnt. In Extel hebben
zjj 28 huizen afgeb'rand en 95 stuks vee
meegenomen.
Be stemming te Berlijn.
De stemming der Berljjnsche bevolking
is, naar aan de Tel. geschreven wordt,
ernstig, maav zij vertouwt vast op de over-
winning. Engeland is de meest gehate
vjjand, daar de Duitschers volhouden, dat
de eenige reden, waarom dit land aan den
oorlog deelneemt, i het vernietigen van
den Duitschen handel.
Nu met Belgie afgerekend is, komt Frank-
rjjk aan de beurt en daarna Engeland.
Het publiek is Diet ontmoedigd over het
niet gelukken van den opmarsch naar Parijs,
daar de door de Franschen gevolgde strategic
de Fransche hoofdstad van weinig waarde
maakt. Maar Parijs zal toch genomen
worden.
Wat Engeland betreft, wordt niet veel
van een invasie-leger gesproken, maar
Duitschland's vertrouwen is gegrondvest op
de Zeppelins, waarvan een groot aantal in
aanmaak zjjn. Deze luchtschepen zullen
tegen Engeland worden gebruikt, wiens
aandeel in den oorlog het minst eervolle is.
Belgie's bouding was te begrijpen, Frauk-
rjjk's verlaDgen naar revanche is natuurljjk,
maar Engeland's eenig motief was nayver
op Duitschland's ontwikkeling als industrie-
staat en het verlangen om zijn handel te
fnuiken., aldus de Tel.
Be Buitschers teruggedreven
Aan de //Daily Chronicle" wordt d.d. 18
October uit Frankrjjk gemeld dat nieftegen-
staande de strenge censuur, is uitgelekt,
dat de vjjand de laatste drie dagen een
groot stuk is teruggedreven door de gealli
eerden die onweerstaanbaar opdringen. De
gevechten waren het bloedigst bjj de prikkel-
draadversperringen der Duitsche verschan-
singeu, die door een moordend mitrailleur-
vuur bestreken werden. De Duitschers zijn
volkomen uitgeput. De Duitsche soldaten,
die krijgsgevangen werden gemaakt, waren
ziek, uitgehongerd en vermoeid.
De correspondent van de //Daily News"
in Frankrjjk zegt dat de geest onder de
geallieerden uitstekend is. Zij zjjn er van
overtuigd dat zij de overhand zullen be
houden en de Duitschers weten dit ook.
De //Morning Post" verneemt, dat de
transportscbepen, die de Canadeesche troepen
onder bescherming van Engelsche kruisers
naar Plymouth brachten, in zoo uitstekende
toestand waren, dat zich gedurende de reis
geen enkel incident voordeed.
Het Fransche gezantschap te 's Graven-
hage deelt mede, dat ten Noorden van het
kanaal van La Baissee de Engelsche-Fran-
sche troepen behalve Armentieres, de dorpen
Givenchy, Lorgies, lilies en Fromelies
hebben bezet.
Deze dorpen zijn gelegen langs den grooten
straatweg, die van La Baissee Noord-Ooste-
lijk naar Rjissel loopt.
Het Belgisch leger.
De correspondent van de //Times" meldt,
dato 15 October van uit Noord-Fraukrjjk
aan zijn blad
In de stad, waar ik op het oogenblik ver-
toef, is het hoofdkwartier gevestigd van het
Belgische leger, dat aan de verdediging van
Antwerpen heeft deelgenomen. De troepen
zijn opgewekt en vol goeden moed. De
Franschen zijn opgetogen over de dappere
houding van het kleine Belgie. De over-
voile straten weerklinken den geheelen dag
van de kreet//Vive la Belgique en de
soldaten worden door de bevolking buiten-
gewoon harteljjk behandeld. Zjj spreken
echter weinig van de daden door hen ver-
richt, nocb van de moeiljjkheden, die zjj
hadden te doorstaanhun oogen zijn op
de toekomst gericht en vol geestdrift spreken
zjj van de revanche.
De toekomst van Belgie.
De //Lokal-Anzeiger", die nog kort ge-
leden een welwillende houding tegenover
Belgie had aangenomen, is plotseling ge-
draaid en neemt nu de voile verantwoorde-
lijkbeid op zich voor de volgende stelling
//Belgie dient behandeld te worden volgens
het recht van den overwonnene. De ver-
blinde Belgische regeering zal en mag niets
geschonken worden en de bevolking moet
boeten voor de ontzaglijke schuld, die zjj
jegens Duitsche vluchtelingen en Duitsche
soldaten op zich geladen heeft."
De //Lokal-Anzeiger" heeft haar zwenking
genomen, zegt de //Vorwarts", dat is buiten
kjjf, maar in een richting, die wjj moeten
betreuren en waarvan wjj hopen, dat zij
door de verantwoordeljjke leiders der
Duitsche politiek niet zal gedeeld worden.
Ongetwjjfeld zegt laatstgenoemd blad,
had men zich de houding van Belgie ar.ders
gewenscht, maar niemand zal toch kunnen
ontkennen, dat Belgie de slagen van het
noodlot reeds zwaar heeft gevoeld. Een
gevo'el van medelijden ten opzichte van dit
land is ondanks alles niet misplaatst.
Het blijft een feit, dat Duitschland door
de woorden van den keizer op 4 Augustus
gesproken //Wjj voeren geen veroverings-
oorlog", voor de beschaafde wereld een soort
van verplichting op zich heeft genomen en
dat een staatkunde, die er op gericht is,
Belgie onbarmhartig te onderdrukken, zeer
zeker niet het doel van den strijd mag zijn,
waarvan Duitschland op den duur voordeel
zou kunnen bebben. Zeer zeker de Duitsche
troepen mogen geen moeite voor niets ge-
daan hebben, maar er zijn hoogere doel-
einden, waarnaar gestreefd moeten worden,
dan die zekere bladen als hun grootste
ideaal beschouwen.
Hulp voor Belgie.
in Canada is men zeer begaan met het
treurig lot van Belgie en overal in het
land worden commissies gevorind om de
Belgen te hulp te komen.
De //Women's Canadian Club" te Ottawa
heeft reeds balen vol kleederen voor de
noodlijdenden afgezonden en tevens een som
gelds voor hen bjjeengebracht.
De regeering van de Dominion heeft
50,000 doll, beschikbaar gesteld en de
proviDcie Quebec eveneens, de provincie
Alberta heeft 5000 zakken meel gegeven,
Nieuw-Schotland rust een reddingsschip uit
en andere provincies zullen dit voorbeeld
volgen.
Het Huis van Vertegenwoordigers van
Australie heeft een gift van 100,000 voor
de Belgen toegestaan.
Engeland en Belgie.
Naar Reuter uit Londen bericht, had
Zaterdagavond in het park van Wimbledon
bjj Londen een gebeurtenis plaats, welke
een even schilderachtigen als treffenden
indruk maakte. Een menigte van duizenden
personen was saamgestroomd om de Belgische
vlag te begroeten en op die wijze innige
sympathiete betuigen aan het Belgische volk.
Te midden van de menigte verhief zich een
vlaggestok en een verhooging, waarop zich
o. a. bevonden de hertog en hertogin van
Vendome, de jeugdige prinsessen Maria
Louise en Genevieve van Orleans en eenige
aanzienlijke inwoners van het graafschap
Surrey.
Toen de hertogin de Belgische vlag heesch,
waarop de laatste stralen van de ondergaande
zon vielen, staken trompetters, gekleed in
ouderwetsche uniformen, hun trompetten en
bliezen een fanfare. De duizenden aanwezi-
gen zwaaiden met Belgische vlaggetjes. De
muziek viel in en een koor van vjjftien-
honderd scholieren zong het Belgische
volkslied.
Daarop verscheen Chaptin, leider van de
conservatieve partij en O'Conner, leider van
de Iersche nationalisten, voor het eerst te
zamen op hetzelfde platform en huldigden
het Belgische volk. Ten slotte legden alle
aanwezigen met opgegeven hand den vol-
genden eed af
Het moge kosten aan goed en bloed wat
het wil wjj zullen het zwaard niet op-
stekeD, voordat Belgie bevrjjd is, het Bel
gische volk genoegdoening is gegeven en
een verdrag niet meer een stuk scbeurpapier
is, doch een krachtig bewapende vesting
beteekent, waarachter duizenden Engelschen
gereed staan ter verdediging tot den dood.
Boor den Buitschen bril.
De militaire medewerker van de //Times"
heeft op de verklariog van de //Frankf.
Ztg." dat Engeland slechts 600,000 man
op de been had gebracht en dat dit het
maximum was, geantwoord, dat het aantal
Engelsche recruten reeds nu 1,200,000
bedroeg en nog dageljjks aangroeide.
De Tel. vermeldt eenige passages uit het
overzicht van den //Times"-mau, waarin
bovenvermeid antwoord voorkomt
z/Schrijver dezes is er niet gebeel en al
zeker van, of de //Frankf. Ztg.'' een hu-
moristisch blad is in den trant van //Jugend",
z/Ulk" en //Simplicissimus", of wel, dat
't ernstige zaken ernstig wenscht te be-
handelen. Maar hoe ook zijn aard moge
zijn, als het over de recruteering in Engeland
praat, dan is het de lezing wel waard,
want het is bljjkbaar wat Palmerston een
goede foolometer placht te nemen, en stelt
ons zeer nhuwkeurig op de hoogte van wat
de doorsnee-Duitscher denkt.
Het is zonder twjjfel uiterst bemoedigend
voor de Duitschers, zich te hooren vertellen,
dat de gansche recruteering van ons de
puurste bluf is, dat wij maar 600.000 man
hebben, dat het millioen, waarover Herr
Repington schreef slechts het uitvloeisel
eener ziekelijke verbeelding is, enz., enz.
Voor vele treurende Duitschers is dat ware
manna, en wij hebben geen reden, die arme
menschen te berooven van deze schrale
troost.
Maar evenmin is er voor ons een bepaalde
reden, waarom wjj de rest van de wereld
dezeonnoozele illusies zouden doenkoesteren.
Wij hebben nu, in georganiseerden vorm,
geen 100,000 man, maar precies het dubbele,
nml. 200,000, en dat aantal groeit zoo
verbazend snel aan, dat het ons bijna over
het hoofd wast. Tegelijkertijd begint de
st-room manschappen in de Britsche dorni-
nicus te vloeien. De eerste 100.000 zijn
reeds bij ons, en van alle hoeken van het
keizerrjjk komt er een onopboudelijke, steeds
wassende vloed van soldaten naar het front
stroomen. En dit zal duren zoolang de
oorlog duurt.
Zeker, als deze oorlog inderdaad een
kwestie van zes weken was geweest, dan
had het er tamely k leelijk voor ons uitge-
zien. Maar wjj zijn pas in het begin. Het
moet toch voor iedereen duidelijk zjjn, dat
een rjjk van 400,000,000 inwoners nimmer
gebrek aan manschappen kan krijgen.
Wij hebben geen haast. Het doet ons
natuurljjk voor onze bondgenooteu leed, dat
wjj zelfs langzamer zijn dan Rusland in
het doen gevoelen van ons gewicht, maar
zij kunnen zich gelukkig achten dat, op
het oogenblik, over een of over twee jaar
waarop zij naar rust verlangen, wij in staat
zullen zijn om een gelukkigen oorlog voor
onze eigen rekening te voeren.
Als de vjjand gedurende dien tjjd suc-
cessen behaalt, zooveel te beter voor hem,
maar er is niets, dat Men onophoudeljjken
groei van onze legers kan tegenhouden en
wat die kosten doet er weinig toe, daar
Duitschland dit alles later toch moet be-
talen in grondgebied zoowel als in geld,
daar Duitschland de oorlogskosten der ge
allieerden niet uitsluitend in cash zal
kunnen betalen als het eenmaal den nek
gebogen zal hebben.
Laat ons de zaken eens op hun ergst
nemen en ons voorstellen, den laatste der
kozakken in den Oeral en den laatsten
Franschen concierge uit Bordeaux verjaagd.
Dan beginnen wij een oorlog ter zee tegen
Duitschland. Maar zoover zjjn wjj nog niet
en tenzij Duitschland heel wat beters ver-
richt dan tot dusverre, zullen onze bond-
genooten doorgaan met denzelfden onop
houdeljjken en toenemenden druk te land
uit te oefenen, als wjj het reeds ter zee doen.
Wij weten heel goed, dat het tjjd kost
om onze kaders te drillen en de kanonnen,
geweren en munitie te vervaardigen voor
de ontzaglijke drommen, die wij naar het
oorlogsterrein zullen zenden. En daavom
zullen wij een soort moratorium van een
jaar of zoo uitvaardigen, alvorens wjj
Duitschland met zijn eigen munt betalen,
maar die schuld moet betaald worden, daar
het krediet van het keizerrjjk er bjj be-
trokken is.
De Burgemeester der gemeente TER NEUZEN
maakt bekend dat eene spoedeischende Openbare
Vergadering van den Gemeenteraad zal worden
gehouden op 1'rijilratr den 25S October IOI4,
des voormiadags ten 10 ure.
Ter Neuzen, den 21 October 1914.
De Burgemeester voornoemd,
J. HUIZINGA.
De Burgemeester van TER NEUZEN maakt be
kend, dat door hem in overleg met het militair
gezag wordt bepaald, dat de verleende vergunning
voor het doen bespelen van muziekinstrumenten of
speeldoozen in inrichtingen met vergunning verlof
in dien zin wordt gewijzigd, dat genoemde instru-
menten niet langer mogen feespeeld worden dan tot
des avonds uur.
Deze bepaling gaat in op heden 21 Oct. 1914.
De Burgemeester van Ter Neuzen,
J. HUIZINGA.
De Burgemeester van GENT brengt ter kennis van
de officieren en leden der Burgerwacht, dat de
Generaal-majoor YUNG, commandant van de stad
Gent hem gemachtigd heeft om hen te zeggen, dat
degenen, die terug zullen keeren naar Gent in
burgerkleeding en natuurlijk zonder wapenen, niet
zullen worden verontrust en bijgevolg hen verzoekt
en aanraadt terug te keeren.
Gent, 19 October 1914.
Geteekend BRAUN.
Voor copie conform, f
De Burgemeester van Ter Neuzen,
J. HUIZINGA.
