ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUW8CH-VLAANDEREN.
12.000 K.G. AITHRACIET,
No. 6129.
Zaterdag 3 October 1914.
54e Jaargang.
Kamer van Koophandel en Fabrieken.
Bekendmaking.
De Oorlog.
ABONNEMENT
ADVERTENTIEN
Telefoon
Dit Blad verschijiit Maandag^, ?/oensdag- en Yrtjdagavond, uitgezonderd op Feestdagen, bij de Firma P. J. VAN DE 8ANDE te Ter Keuzen.
BINNENLAND.
Per 3 maanden binnen de stad 1.Franco per post voor Nederland 1.10.
Bij vooruitbetalingvoor Belgie /1.40, voor Ned.-Indie en Amerika /1.65,
overig Buitenland 2.
Men abonneert zich bij de Uitgeefster, of buiten Ter Neuzen ook bij aile
Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievenbushouders.
Van 1 tot 4 regels 0,40. Voor elken regel meer 0.10.
Bij diirecte opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de
prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters en cliche's worden naar plaatsruimte berekend.
Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tarief.
Inzending van advertentien voor 1 uur op den dag der uitgave.
VERKSEZlftG
M. G. A. BLANKERS,
R. DROST,
H. W. R. KRAMER,
A. C. LENSEN,
Burgemeester en Wethouders van HOEK
maken bekend, dat de jongens. die verlangen
deel te nemen aan het op 1 November a.s.
aan te vangen herhalinysonderwijs
zich daartoe tot en met 3! dezer bij het
hoofd der openbare lagere school kunnen
aanmelden.
Hoek, 1 October 1914.
Burgemeester en Werhouders voornoemd,
A. WOLFERT, Burgemeester.
J. M. DREGMANS, Secretaris.
Burgemeester en Wethouders
van ZAAMSLAG zullen trachten
aan te besteden de leverantie van totaal
franco ter plaatse van bestemming.
Waarvan 1500 K.G. ten Gemeentehuize,
3500 in de school in den
Gr. Huissenspolder,
'2500 in de school teOthene,
4500 in de school in dekom.
Inzendingen van monsters met opgave van
prijs, worden ter secretarie ingewacht voor
of op 12 October a.s.
Zaamslag, 1 October 1914.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
JOB. DE FE1JTER, Burgemeester.
J. STOLK Lzn., Secretaris.
De officieren Verhulst en Reimers.
Omtrent de gevangenschap van de sedert
in vrijheid gestelde en deze week te-
ruggekeerde Nederlandsche officieren in
Albaneeschen krijgsdienst majoor Yerhulst
en kapitein Reimers, kunnen nog de vol-
gende bijzonderheden worden meegedeeld
De gevangen genomen officieren wareu
niet in een gevangenis opgesloten, doch in
een huis, dat zij echter niet mochten ver-
laten, en waar zij streng bewaakt werden.
Dat zij in dien staat van afzondering niets
vernamen van hetgeen er in de buiten wereld
voorviel, laat zich verklaren. Eerst tegen
den tijd van hun vrijlating uit de ruim
driemaandscbe gevangenschap vernamen zij
van den dood van kommandant Thomson,
en bij hun ontslag deelde een Albaneesch
priester hun mede, dat in Europa de oorlog
was uitgebroken, wat zij nauwelijks konden
gelooven, maar wat hun bij het verlaten
van het vreemde grondgebied al te waar
bleek.
Over ruwe of onwelwillende behandeling
hadden zij zich niet te beklagen. Zij moch
ten hun voedsel van buiten laten komen,
maar op eigen kosten.
Naar wij vernemen hebben de beide of
ficieren, die in ons leger laatstelijk den
rang respectievelijk van kapitein en le lui-
tenant bekleedden, zich dadelijk weer voor
berplaatsing in Nederlandschen dienst be-
schikbaar gestelcf. (H. Crt.)
Mosselen voor het Belgische
Roode Kruis.
Enkele mosselhandelaars te Philippine
hebben, naar de Middelb. Crt. meldt, het
initiatief genomen om ten bate van het
Belgische Roode Kruis en ook ten behoeve
van vluchtelingen gratis beschikbaar te
stellen eenige duizenden kilo's mosselen.
Door tusschenkomst van den heer Stevens,
scheepsbevrachter te Selzaete, zullen ze ver-
zonden worden.
Goederen uit Amerika.
Het Hbld. meldt, dat de Holland-Amerika-
lijn, ten einde het langdurig oponthoud
barer inkomende schepen in het Ranaal te
voorkomen, voorlaan in Amerika alleen
goederen zal inladen die geconsigneerd zijn
aan de Nederlandsche regeering.
Tarwe en tarwemeel.
Nader verneemt de N. R. Crt. dat de
hoeveelheden tarwe en tarwemeel, welke bij
de meelfabrikanten nog beschikbaar zijn,
dezer dagen zullen worden opgenomen en
onder bepaalde voorwaarden van regeerings-
wege tarwe ter beschikking zal worden ge-
steld aan die meelfabrikanten, welke aan
de te stellen voorwaarden willen voldoen.
In verband hiermede zal binnenkort ook
een berziening plaats hebben van de maxi
mum-prijzen voor tarwe, tarwemeel en rogge
en zullen tevens maximum-prijzen worden
gesteld voor roggemeel, en voor verschillende
broodsoorten.
En ook dat de aanv"Oer van tarwe voor
regeeringsrekening geregeld zal worden voort-
gezet.
De regeering heeft ook een belangrijke
partij buitenlandsch meel in Amerika aan-
gekocht, welke op het oogenblik onderweg
is naar Nederland.
jHet brandersbedrijf te Schiedam.
Maandag is de burgemeester van Schiedam
met twee heeren uit den Scbiedamscben
handel, de heeren D. Ris en S. A. Maas,
in particuliere audientie door den Minister
van Landbouw, Handel en Nijverheid ontvan
gen. Met den Minister werd de zorgvolle
toestand der Schiedamsche branderij -industrie
besproken, en de hulp der regeering werd
ingeroepen voor den invoer van buitenlandsch
graan. De Minister gaf de stellige verzeke-
ring, dat hij in beginsel tot medewerking
bereid is en plannen in overweging zou
nemen, om bet brandersbedrjjf weer te doen
berleven. (N. R. Ct.)
Maximum-prijzen.
De Minister van Landbouw, Njjverheid
en handel heeft aan de burgemeesters in
een circulaire bericht, dat, te beginnen met
2 October a. s., wat betreft maximum-
prijzen, bet volgende wordt vastgesteld
A. Als aanvulling en wijziging van de
circulaire van 5 September j.l.
1°. beste Zeeuwscbe tarwe, met uit-
zondering van zaaitarwe, per 100 K.G.
f 12.50. De andere soorten van inlandsche
tarwe naar verhouding;
2°. inlandsche rogge, met uitzondering
van zaairogge, per 100 K.G. 11.
B. ter vervaDging van de bepaling van
7 Augustus jl.
1°. tarwebloem, inlandsch, per 100 K.G.
16.25;
2°. tarwemeel (ongebuild) per 100 K.G.
14;
3°. roggemeel (ongebuild) 13 per
100 K.G.
De prijzen zij a contant aan fabriek of
molen voor bakkers en dergelijke meel-
verbruikers. Aan tusschenhandelaars moet
op verzoek f 0.25 korting worden toe-
gestaan.
C. Als wijziging en aanvulling van de
circulaire van 4 Augustus jl.
1°. wit brood per K.G. f 0.23
2°. bruiu brood per K.G. 0.21
3". gebroken Groningsch roggebrood
per K.G. 0.12.
Deze prijzen mogen dus aanleiding zijn
tot een verbooging van den broodprijs in
de verschillende gemeenten voor wit brood
met niet meer dan 2 cent, voor bruinbrood
en voor gebroken Groningsch roggebrood
met niet meer dan 1 cent per K.G.
De prijzen zijn contant afgebaald aan
de bakkerij of winkef. (N. R. C.)
Nieu we stroomenvan vluchtelingen.
Men schrijft uit Baarle-Nassau d.d. 29 Sept.
aan De Tijd
Langs den weg van Turnhout naar Baarle-
Nassau kwamen vandaag meer dan duizend
vluchtelingen binnen. Ik zag er aankomen
in auto's, per eigen rrjtuig. Zijvindenhun
weg naar Breda of andere steden en voor
hen is de ballingschap niet zoo heel erg.
Doch honderden kleine meuschen verteren
hun laatste spaarduifjes in kleine huisjes
aan de grens. In Baarle-Nassau is geen
kamer, geen schuur zelfs onbezet. En nog
zijn dat de ergsten niet. Maar de boeren-
menschen, die have er goed meesjorren op
een kar, arme daglooners, die bun beele
hebben en bouwen in een doek hebben ge-
knoopt, waar blijven ze
Aan den kant van den weg zagen we een
groep, die dreigde ons het hart te breken.
Een jonge vader met eenige kinderen. Op
een kruiwagen een stokoude grijsaard. Blijk-
baar rustten zij van den langen tocbt.
Waarheen
Er was een burgemeester uit Herstal,
een eenvoudige oude man, die maar stillekens
rondliep en zich niet bemoeide met de andere
luidpratende vluchtelingen. Hij was gevlucbt,
nadat bij voor de tweede maal was gevangen
genomen. De eerste maal, men zal het
zich herinneren uit ons blad van eenige
weken geleden, is zijn dorp verwoest en
zijn vele burgers gefusilleerd. Zondag werd
weer gepakt en had in een wei op den
■grond moeten liggen voor bet vuur der
Duitschers.
Een juffrouw uit Westerloo, verhaalde,
hoe haar man, een molenaar, verdacht werd
van seinen te geven aan de Belgen. Dood-
gescboten. De molen werd in brand gestoken.
Met haar gezin vlucbtte zij en verborg zich
onder een vlak bij staande hooimijt. Uren-
lang haddeD zij daaronder gezeten, elk
oogenblik vreezende levend te zullen ver-
branden. Een man, vrouw en drie dochters
uit Tessenderloo waren een bosch in gevlucht
dat meer dan een halven dag met mitrailleurs
werd bewerkt. Op handen en voeten zijn
zij 's nachts gevlucbt en trachten elkander
bier weer te vinden.
Uit Moll, uit Herenthals, uit Rethij, uit
Lichtaerde, uit Turnhout, van alle kanten
stroomden ze Holland binnen.
De Duitschers zijn, zoo beet het, bezig
de Kempen en het noorden van Belgie
schoon te vegen met het oog op een aanval
op Antwerpeo. Zij schijnen van Rethij en
en Lichtaarde op Turnhout aan te rukken.
Onderweg ontmoette ik een twintigtal
jijnen met een beer in haar midden,
Wij hadden al herhaaldelijk hooren ver-
tellen, dat Herenthals in brand stond en
dadelijk informeerden wij. De heer vertelde
ons, dat j.l. Zondag acht ublanen Herenthals
waren binnengekomen.
Belgische soldaten hadden er een gedood
en de rest was gevlucht. Den volgenden
dag kwamen de Duitschers terug en stelden
een kanon op bij bet klooster der Zusters
van het H. Graf. Aanstonds vloog er een
molen in brand, daarna eenige huizen.
z/De heer beeft zelfs de H. Mis niet kunnen
lezen", onderbrak een Begijntje. De heer
schrok even. Wrat deed zij dat nu te ver-
tellen Maar dra herstelde hij zich. Hij
besefte in bet veilige Nederland te zijn en
op onze vraag, antwoordde hij vlot be-
vestigend, dat bij de pastoor van Heren
thals was.
In Baarle-Nassau wordt de toestand precair.
Vandaag was geen brood meer te krijgen,
terwijl de meelvoorraad uitgeput is.
Have correspondent te Breda schrijft
Te Breda komen :n de laatste dagen
honderden vluchtelingen uit de Kempen.
Een dier personen, die Woensdagmorgen
zijn woonplaats Moll, per Sets verlaten had,
en juist te Breda arriveerde, vertelde ons
het volgende
Zondagmorgen kwamen langs den Meerle-
schen steenweg eenige Duitschers bet dorpje
Moll binnen, waarop een drietal Belgische
soldaten ter verkenning uittrok, om na te
gaan of soms een gioote Duitsche troepen-
macht in aantocht was. Toen de Duitschers
dit zagen, begonuen zij te scbieten, waar-
door twee der Belgische soldaten en 6
burgers doodelijk getroffen werden.
Zondag verlieten die Duitschers Moll weer,
maar Maaudag kwam een troep van circa
1500 Duitschers, 8 kanonnen met zicb
voerende, Moll bezetten. Klaarblijkelijk
was hun doel de treinverbindingen naar
Gladbacb en die naar Diest en Aerschot te
vernielen, want dadelijk namen ze bezit, van
bet station, en verdreven daar bet personeel.
Nadat de trein uit Antwerpeu binnen was,
en door de passagiers was verlaten, werd
deze over den wissel op de lijn naar Glad
bacb gevoerd en losgelaten.
Inmiddels hadden de Duitschers de spoor-
bruggen bij Baelen a/d Nete, dus op de
lijn naar Diest en eveneens de brug op de
lijn naar Gladbach doen springen.
De trein door de Duitschers te Moll
losgelaten, vloog in razende vaart naar de'
vernielde brug, en stortte in bet kanaal
bij Gompel.
De lokomotief is met zoo'n kracht neer-
gestort dat zij tot aan de buffers in den
grond is gedrongen. Een paar volgwagens
zijn daarop neergekomen, zoodat de door-
tocht daar totaal versperd is,
Aan 't station te Moll vernielden de
Duitschers alle wissels. Dit gaf zoo'n ge-
weldigen knal dat de ruiten in de nabij-
zijnde huizen nagenoeg allemaal verbrijzeld
werden.
Dinsdag eischten de Duitschers levens-
middelen en traden zeer aanmatigend tegen
de bevolking van Moll op, terwijl zij zich
niet ontzagen op een wielrijder, die hoe-
genaamd niets gedaan had, een salvo van
5 scboten te lossen, waarvan 3 den armen
fietser raakten.
Een algemeene uittocht begon en toen
de bevolking wegtrok, werd haar nog menige
kogel door de Duitschers nagezonden, waar-
door nog verscheidene personen werden
gekwetst.
Yolgens onzen zegsman, die eerst Woens-
dagochtend Moll verliet, hadden de Dnitschers
daar nog geen enkel huis plat gebrand, wel
was veel vernield en beschadigd, terwijl op
enkele huizen het opschrift prijkte //H-ier
wohnen gute Leute Schonen 2/26.
Verondersteld wordt, dat de Duitschers
bang waren, dat Belgie langs de spoorbaan
naar Gladbach troepen zou aanvoeren om
hen in den linkervleuger aan te vallen,
vandaar het bezetten van Moll en het ver
nielen der bruggen en spoorlijnen.
Ook te Turnhout was bet bericht door-
gedrongen, dat de Duitschers in aantocht
waren, waarom velen in allerijl deze plaats
verlieten en een veilig heenkomen naar
Holland zochten.
Dit schijnt echter loos alarm te zijn
geweest, want Turnhout werd nog niet
door de Duitschers bezocht. Inmiddels zijn
te Breda verscheidene Turnhoutsche fa
milies aangekomen.
Het Steuncomite voor Belgische en andere
vluchtelingen ijvert weer met de grootste
zorg om ook aan deze Belgen huisvesting
te verleenen en hunne belangen te be-
hartigen.
Het aantal Belgen in Breda en omstreken
is reeds zoo groot, dat nagenoeg alle pen
sions en hotels bezet zijn, doch de Bredasche
bevolking gevoelt zooveel medelijden voor
hare ongelukkige naburen, dat zij al doet,
wat ze kan om hen 't leed te verzachten en
te helpen dragen.
Ren zitting van den Duitschen
krijgsraad te Tongeren.
Men schrijft uit Maastricht aan de
N. R. Crt.
De stad Tongeren, die sedert de oorlogs-
verklaring het tooneel geweest is van zoo
veel tragische gebeurtenissen, en waar de
stedelijke autoriteiten blijk hebben gegeven
van den grootsten moed en van de grootste
waardigheid, is geheel in beroering geweest
door het proces, gericht tegen de burge
meesters en secretarissen der gemeenten
Vroenboven, SichenSussen Bolre,Fall-Mheer,
Millen, Groot Spouwen en Klein Spouwen.
Op 18 September hadden deze ambtenaren
een telegram gekregen van den divisie-
generaal te Hasselt, den heer De Scbepper,
hun aanschrijvende, dat zij de miliciens
van de lichting 1914 in kennis hadden
te stellen, dat deze binnen drie dagen naar
Antwerpen moesten vertrekken, wilden zij
niet voor deserteurs gehouden worden.
Een burgemeester van een naburige ge
meente, die geweigerd had aan dit verzoek
te voldoen, werd door Belgische soldaten
weggevoerd en naar Antwerpen gebracht
om er gevonnisd te worden.
De plaatselijke commandant van het
Duitsche leger van Tongeren, majoor Ster-
zel, die gehoord had, dat de burgemeesters
van bovengenoemde gemeenten den miliciens
aangezegd hadden, dat ze opgeroepen waren,
liet de burgemeesters dier gemeente evenals
vier gemeente-secretarissen gevangen nemen.
Zij werden naar Tongeren gebracht en in
hecbtenis gehouden tot 24 September.
De advocaat Meyers, wetende, dat deze
personen voor den krijgsraad zouden ver-
schijnen, liet aan den auditeur-militair
vragen, of hij ze mocbt verdedigen. Aan-
vankelijk werd op deze vraag geen acht
geslagen maar Donderdagmorgen werd
advocaat Meyers op bet stadhuis ontboden,
waar de krjjgsraad om 10 uur zitting bield.
Mr. Meyers verzocbt den krijgsraad hem
toe te staan zicb advocaat Deploige toe te
voegen, wat hem toegestaan werd.
De krijgsraad was samengesteld uit vijf
officieren, van welke twee uit Luik en de
anderen uit Tongeren. Uit de instructie
bleek, dat de burgemeesters, door het ont
vangen telegram ten uitvoer te brengen,
slechts gehoorzaamd hadden aan de Belgische
militaire autoriteit van hun district en dat
zij, met bet lot, voorbeschikt aan den anderen
burgemeester, voor oogen, geoordeeld badden,
dat zij zich niet aan de opdracht konden
onttrekken.
Na bet verhoor, dat twee uren duurde,
vroeg de auditeur-militair een schorsing
van de zitting, om hem, evenals de ver-
dedigers, in staat te stellen zicb voor te
bereiden.
Na een kwartier werd de zitting her-
opend en de auditeur-militair las de akte
van bescbuldiging voor. Hij las de Duit
sche wet voor, volgens welke de personen
op Duitsch grondgebied of op grondgebied,
door de Duitsche troepen genomen, die met
opzet bet recruteeren begunstigeu van
miliciens van bet vijandelijk leger, ter dood
veroordeeld worden. Hij concludeerde tot
toepassing van die straf op al de personen,
die gedagvaard waren, uitgezonderd den
secretaris van Vroenhoven, die onkundig
was gebleveu van bet oproepen der miliciens.
De advocaat Meyers, zeer onder den indruk
van de taak en de verantwoordelijkheid,
hem opgelegd om deze moedige landslieden
te verdedigen, begon met den krjjgsraad te
bedanken voor de eer, hem te beurt gevallen
om het woord bier te mogen voerenhp
deed een beroep op den recbtvaardigheids-
geest en zeide, dat zelfs in tijd van oorlog
de beginselen, die ten grondslag liggen aan
de uitoefening der justitie, stipt toegepast
dienden te worden.
Hij beriep zich op twee boofdpunten,
om te bewijzen, dat de Duitsche aange-
haalde wet niet toepasselijk was op het
gebeurde. Vooreerst kon de Duitsche wet,
omdat ze niet in Belgie was afgekondigd,
ook niet toegepast worden. In de tweede
plaats was niet bewezen, dat de Duitsche
autoriteit zicb uitstrekte tot de gemeenten,
waarover .het hier ging en dat het ook
niet waar was, dat deze gemeenten bezet
waren door het Duitsche leger. Dat, wan-
neer bet eenerzpds waar was, dat Duitsche
troepen voorbijgetrokken zijn of gehuisvest
waren in die gemeeDten, waar buitendien
geregeld militaire opvorderingen gedaan
zijn en waar geen vijandelijke daad is voor-
gekomen, het anderzijds waar is, dat sedert
meerdere weken geen Duitsch soldaat er
meer verblijf houdt.
Dat het zeker is, dat er te Tongeren
een plaatselijk Duitsche commandant is,
maar dat het niet bewezen is, dat zijn gezag
zich uitstrekt tot de bedoelde gemeenten
dat deze gemeenten geen aanschrij ving
hebben gehad van den commandant van
Tongeren, dat zij onder zijn beheer waren
dat dientengevolge de burgemeesters en
gemeentesecretarissen Belgische ambtenaren
zijn, benoemd en aangesteld door den Koning
der Belgen, resideerende op administratief
gebied onder den gouverneur der provincie,
op militair gebied onder de orders staan
van den divisiecommandant van Hasselt,
generaal de Schepper. De verdediger con-
cludeert, dat de tekst van de aangehaalde
wet wegens dit dubbel motief niet toege
past kan worden.
De verdediger eindigde zijn pleidooi met
een beroep op bet geweten der magistraten,
die zelf soldaat, beter dan wie ook weten,
hoe groot de verschrikkingen en ellende
van den oorlog zijn voor haar, die echtge-
nooten en vaders in dit vreeselijk conflict
gewikkeld zien. Dat zij zejier niet de ellende
in de streek widen vermeerderen, die toch
reeds zoo groot is, door vrouwen en kinderen
in rouw te dompelen van ambtenaren, die
slechts eerbied en bewondering verdienen
dat, wat hem betreft, bij veel meer waar-
deering voelt voor zijne 1'andgenooten, dan
voor den burgemeester, die geweigerd heeft
zijn plicht te vervullen.
Advocaat Deploige pleitte op zijn beurt.
Hij wees voornamelijk op het moeilijke
parket, waarin de betrokken ambtenaren
zich bevonden. Hij deed een beroep
op het hart der magistraten en deed uit-
komen, met hoeveel angstige spanning
de families zijner clienten bet oordeel
afwachtten.
qggMgraflrKB»qgqiE1|BBgl^^
UZENSCHE CO U RANI
Burgemeester en Wethouders der gemeenle TER
NEUZEN brengen hiermede ter openbare kennis
dat op Dinsdag den 10 November 1911,
an des voormiddags elf tot des namiddags 66n
ure, ten Raadhuize dezer gemeente, zal plants
hebben eene verkiezing van vier leden van de
Kamer van Koophandel en Fabrieken te
Ter Neuzen, en zulks ter vervulling der plaatsen
van de heeren
die met 1 Januari 1915 aan de beurt van af-
treding zijn.
De stemming geschiedt bij ongeteekende briefjes,
waartoe met het zegel der gemeente gewaarmerkte
stembriefjes ten minste acht dagen voor den dag
der verkiezing door den Burgemeester aan de
kiesgerecktigden worden toegezonden.
Den kiezer, die zijn stembriefje verloren of er
geen ontvangen heeft, wordt gelegenheid verschaft,
om er aan het stembureau een te bekomen.
Het openen der stemi riefjes geschiedt dadelijk
na afloop der verkiezing.
Van onwaarde zijn briefjes, welke niet zijn
gewaarmerkt met het zegel der gemeente, welke
onderteekena zijn, welke niet duidelijk een persoon
aanwijzen, of waarbij of waaraan andere stem
briefjes zijn ingesloten of vastgehecht.
Ter Neuzen, den 29 September 1914.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. HUIZINGA, Burgemeester.
L. WABEKE, Secretaris.
