ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTItBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
No. 6117.
Zaterdag 5 September 1914.
54e Jaargang.
Gemeentetegrooting.
De Oorlog.
ABONNEMENT;
ADVERTENTIEN
HERH ALINGS-ONDERWIJS.
Telefoon 25.
Pit Blad verschjjnt Maandatp, Woeasdag- en Yrijdagavoiid, nitgszonderfi op Feestdagen, by de Firma P. J. VAN DE 8ANDE te Ter Nenzen.
BINNENLAND.
Per 3 maanden binnen de stad f\.—Franco per post voor Nederland 1.10.
Bij vooruitbetalingvoor Belgie /1.40, voor Ned.-Indie en Amerika /1.65,
overig Buitenland 2.
Men abonneert zich bij de Uitgeefster, of buiten Ter Neuzen ook bij alle
Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievenbushouders.
Van 1 tot 4 regels 0,40. Voor elken regel meer f 0.10.
Bij ciirecte opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de
prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters en cliche's worden naar plaatsruimte berekend.
Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tarief.
Inzending van advertentien voor 1 uur op den dag der uitgave.
Trootinp. HGIorie zlSeds faamTaadr€n' zich ™k ten koste van tal van behoeftigen I komen met burgers, om met dezen over I kriiasmaeht zoo trc
Koninklijk bezoek aan de Bel
gische vluchtelingen.
Over het bezoek door Koningin Wilhel
mina en Prins Hendrik gisteren te Amster
dam gebracht aan het Vluchtelingenbuis
voor Nederlanders uit Belgie, vertelt het
//Hand." het volgende
Niemand wist in de Jan Pieter Heijeschool
van het hooge bezoek, dat dezen morgen
aan het Vluchtelingentehuis aan den Over-
toom zou worden gebracht. Aileen de
directrice mevr. Giesberts-Meijers had aan-
zegging gekregen, dat bezoek was te wachten.
En toen reden, even tien uur, twee konink-
y lijke automobielen voor. De Koningin en
Prins Hendrik kwamen de school bekijken
en van ons gemeenlebestuur waren mede-
gekomen burgemeester Roell en de wet-
houder van Armwezen Dr. N. M. Josephus
Jitta. Mevrouw Giesberts werd aan H. M.
voorgesteld evenals haar adsistente mejuf-
frouw Hedwig Kehrer.
Toen begaven de hooge bezoekers zich
terstond naar de lokalen, waar de vrouwen
bijeen waren en zeer langen tijd zijn de
KoniBgin en Prins Hendrik daar gebleven,
pratende met die aTme vluchtelingen infor-
meerende naar bare antecedenten en naar
wat zij badden beleefd, voordat ze veilig
en wel in Amsterdam waren opgenomen
en ondergebracht aan den Overtoom.
^Hebben jullie nog Duitsche soldaten
gezien vroeg de Prins, //voordat ge naar
hier zjjt gevlucht?"
Neen, dat badden ze niet, de vrouwtjes,
en zij, die uit Antwerpen afkomstig waren,
vertelden van haar angst, dat ook deze stad
gebombardeerd zou worden.
Prins Hendrik troostte Antwerpen
zou wel gespaard blijven, veronderstelde
bij en bij knikte bemoedigend en zei dat
ze alien zoo kordaat waren, deze vrouwen,
en haar leed zoo dapper droegen.
Op de binnenplaats speelden de kinderen
in den zandbak, die in de zon te gloeien
stond, of ze sprongen touwtje en speelden
krijgertje. De moeders riepen haar kroost
bijeen, dat handjes kwam brengen en ver-
legen keek tegen die vriendelijke menschen.
In bet klasselokaal was een aantal vrouwen
achtergebleven, Nederlandsche vrouwen, die
nu voor den eersten keer haar Vorstin en
Haar Gemaal hadden gezien de lokaaldeur
stond open en op de speelplaats zagen zij
het witte mantelpak der Koningin.
Een mager vrouwtje schreide van aan-
doening, maar ze slikte haar tranen weg.
z/We moeten wat doen", zei ze, wwe
moeten wat zingen. 't Wien Neerlandsch
bloed
Dat deden ze. 't Klonk schor en ongelijk
van maat, in den aanvang, maar ze werden
dra vaster van toon en rytbme. En na
't Wien Neerlandsch bloed" zongen ze een
ander lied, dat ze in Belgie vaak hadden
gezongen, als Hollanders samenkwamen op
een vreedzame bijeenkomst. 't Was een
mooie, zangerige melodie, waarvan bet
eerste couplet luidde
Luisterend was de Koningin daar buiten
bljjven staan toen ging ze de gang weer
binnen en bij de zingende vrouwen bleef ze
toeven, totdat de liederen waren gezongen.
z/lk dank jullie allemaal," klonk het, ,/wel
bedankt."
De slaapzalen, de babyzaal, bet kleeren-
magazgn, alles werd zeer uitvoerig bezich-
tigd, want een uur ruim bleven de hooge
bezoekers in het vluchtelingenhuis.
Ruim elf uur vertrokken de bezoekers
en luide hoera's klonken op uit de monden
van vrouwen en kinderen, hoera's en heil-
wenschen.
z/Leve onze Koningin" juichten de vrouwen,
z/lang leve Prins Hendrikvele groeten
aan Prinses Juliana!"
JEngeland eerbiedigt JSederlands
neutraliteit.
De consul-generaal van Engeland te Rot
terdam kan de loopende geruchten, als zou
de Eugelsche regeering voornemens zijn
troepen te Antwerpen te Ianden door middel
van vervoer over de Schelde, ten stelligste
tegenspreken.
Hij wenscht officieel mede te deelen, dat
de Engelscke regeering ten zeerste verlangt
de neutraliteit van Nederland in elk opzicht
en onder alle denkbare omstandigheden te
eerbiedigen.
Be IIollandsch- Belgische
betrekkingen.
Het Belgische gezantschap te 's Graven-
hage deelt het volgende mede
Het ministerie van Buitenlandsche Zaken
van Belgie heeft aan de Belgische pers de
volgende mededeeling doen toekomen
//Wij achten bet onzen plicht onze mede-
burgers op hun hoede te stellen tegen zekere
lasteringen, welke door de Duitschers op-
zettelijk verspreid worden met de slecht
verborgen bedoeling om onze betrekkingen
met Nederland te benadeelen.
//Wij wensehen te verklaren, dat onze
Noordelijke buren niet opgebonden hebben
tegenover ons de meest strikte onzydigheid
in acht te nemen zij oefenen een edel-
moedige gastvrijheid uit ten opzichte van
onze uitgehongerde, op hun grondgebied
gevluchte landgenooten en betoonen zich
volijverig, ons alle goede diensten te bewijzen,
die overeen te brengen zijn met hun toestand
van onzijdigen."
De //Lim burger Koerier" be vat een ver-
klaring van een aantal Belgische uitge-
wekenen aan bun landgenooten in Belgie.
Die verklaring is in 't Hollandscb en in
bet Franscb uitgedrukt.
De Hollandscbe tekst luidt aldus
»De ondergeteekenden, alien Belgische
onderdanen, uitgeweken naar Maastricht
wegens de droeve gebeurtenissen in hun
dierbaar vaderland, vernemen met verbazing,
dat op de Nederlandsch-Belgische grens
geruchten zjjn verspreid over een beweerde
onaangename bouding van de Nederlanders
tegenover het Belgische volk.
De ondergeteekenden stellen er prijs op,
uitdrukkelijk te verklaren, dat de Neder
landsche overheden en bevolking als werkelijk
onzijdige natie alle Belgische burger-uit-
wijkelingen met voorbeeldige gastvrijheid
ontvangen, waarbij zij aan de noodlijdende
personen en gezinnen onder dezen en
degenen, die plotseling beroofd zijn van elk
middel van bestaan, zijn talrijk huis-
vesting, voedsel en kleeding verschaffen,
met een bewonderenswaardige belangeloos-
heid en een edelmoedigheid, die onzen
hoogsten lof verdienen.
Zij verzoeken kunnen landgenooten dan
ook met nadruk, op hun hoede te zijn tegen de
kwaadwillige geruchten, die uit duistere
bron verspreid worden tegen de stipte en
eerlijke onzijdigheid van Nederland, welke
geruchten van alien grond verstoken zijn
en het vertrouwen verdienen van niet eeu
ernstigen Belg."
Levensmiddelenvervalsching in
verband met den Oorlog.
In deze verschrikkelgke tijden, waarbij
de menschheid helaas het dierlijke element
hoogtg viert, achten wij bet onzen plicht
te wijzen op een niet veel minder afschu-
welijk verschijusel bij niet met de wapens
strijdende personen, nl. het eventueel mis-
bruik maken van de omstandigheden om
zich ook ten koste van tal van behoeftigen
op onrechtmatige wijze te bevoordeelen.
Wij bedoelen in bet bijzonder de vervalsching
of vermindering van waardevolle bestand-
deelen van die levensmiddelen welke door
de droevige tijdsomstandigheden tijdelijk ge-
stegen zijn, en door de zoo prijzenswaardige
maatregelen onzer Regeering tegen billyke
noteeringen verkocht moeten worden, Waar
derhalve de winst betrekkelijk klein, of in
ieder geval niet onrecbtmatig groot mag
zijn, daar is bet helaas te enderstellen dat
gewetenlooze personen het zullen tracbten
te vinden hetzij in een vermindering der
qualiteit, of in een loonende en verzwegen
vermenging met minderwaardige bestand-
deelen.
Overtuigd van de noodzakelijkheid dat
vooral in deze ernstige tijden, ieder naar
zijn krachten behoort bij te dragen om de
goede orde van zaken te steunen, stelt de
Redactie van het Maandblad zoolang dezo
noodtoestand bestaan zal ieder in de gelegen-
heid, om zich door kosteloos chemisch
onderzoek voor eigen zekerheid te
overtuigen van de hoedanigheid der waren
welke van overbeidswege tegen de daarvoor
vastgestelde prijzen verkocht moeten
worden. De koopers behooren slechts den
naam van den verkooper en den aard der
waren, met hun adres, op te geven aan
het Bureau der RedactieKeizersgracht
800, Amsterdam, waarna van harentwege
de monsters gekocht en onderzocht worden.
Het spreekt van zelf dat alleen bij twijfel
aan de deugdelijkheid der waren deze opgave
behoort te gesehieden teneinde onnoodig
werk te voorkomen.
Indien opzettelijke vervalscbingen gecon-
stateerd worden, zullen deze met de namen
der fabrikanten of leveranciers in het
Maandblad gepubliceerd worden.
Dr. Van Hamel Roos en Hakmens
Het graanvraagstuk.
Naar de N. R. C. uit goede bron ver-
neemt, worden voor buitenlandsch graan
tbans zoodanige prijzen gevraagd, dat men
hier tejjlande althans in de eerste weken
op een gedeeltelijke vervanging van het
tarwemeel door een andere meelsoort be-
dacht zal moeten zijn. (In den jongsten
tijd zijn bij de broodbereiding, met goeden
uitslag, reeds enkele proeven genomen met
een zeker percentage rijstemeel of aardap-
pelmeel). In verband biermede wordt thans
een verbod van rijstuitvoer ten ernstigste
overwogen, terwijl een vaststelling van
overheidswege van de maximum-prijzen
van inlandsche tarwe en rogge niet onwaar-
schgnljjk geacht wordt.
De nieuwe Paus.
ROME. Tot Paus is gekozen Kardinaal
Giacomo Delia Chiesa, Aartsbisschop van
Bologna.
De nieuwe Paus zal den naam dragen
van Benedictus XV.
Om kwart over elven had prins Chigi
een ontmoeting met den tot Paus gekozen
kardinaal Delia Chiesa. Om tien minuten
voor half twaalf ontving mgr. Miseiatelli,
de gouverneur van het conclave, een brief
van den nieuwen Paus, waarin verzocht
werd de hekken van de basiliek te openen,
daar weldra de proclamatie gedaan zou
worden. Om vijf minuten voor half twaalf
verscheen mgr. Respighi, de ceremonie-
meester, op het middelste balkon aan den
voorgevel van de St. Pieter en liet het
roode taprjt uithangen. De menschen-
menigte, uit duizenden personen bestaande,
juichte levendig. Om vijf minuten over
half twaalf verscheen kardinaal Delia Volpe,
oudste der diakenen, op bet balkon.
Rechts van hem stond mgr. Capotosti,
het kruis des pausen dragende en sprak de
gebruikelijke formule uit, waarmede de ver-
kiezing van kardinaal Delia Chiesa bekend
gemaakt werd. Hij voegde er aan toe, dat
deze den naam Benedictus XV aangenomen
had. De menigte op het plein juichte en
stroomde vervolgens de kerk binnen om de
eerste zegening van den nieuwen Paus af
te wachten.
De oorlogscorrespondent van de Daily
Telegraph in Frankrijk vertelt uit Amiens
o. m. van de jongste gevechten aaijde Maas
bet volgende
Er wordt groote zorg voorgedragen, dat
gewonden zoo weinig mogelijk in aanraking
komen met burgers, om met dezen over
den toestand te praten, en de officieren
bewaren een verstandig stilzwijgen. Een
huzaar, dien ik hedenmorgen sprak, zeide
mij, dat hij nog geen ernstig gevecht had
bjjgewoond. De brave kerel beschouwde
zeker alleen een charge als werkelijk vechten
want hjj zeide mjj zelf, dat hij vaak binnen
geweerschots-afstand van den vijand was
geweest en zes keeren gedurende geruimen
tijd onder vuur was geweest.
De cavalerie, zoo vertelde de huzaar ver
der, had de Duitschers voortdurend druk
beziggehouden, want zoodra was er niet een
cavalerie-brigade in actie, of de vijand maakte
zich dadelgk voor een geregelden veldslag
gereed. Telkens en telkens weer veranderde
dan de Engelscbe cavalerie van richting,
maakte halt om zoogenaamd loopgraven aan
te leggen, waarvan zij tocb geen gebruik
dachten te maken, en matten zoo den vijand
duchtig af, daar de Duitschers bun infan
terie eveneens her- en derwaarts moesten
dirigeeren.
De huzaar bescbreef de Duitsche uniform
als uiterst lastig op verren afstand te onder
scbeiden, zelfs met kijkers. De Franscbe
uniform is veel te kleurrijk en biedt een
prachtig doelwit, terwijl bet khaki niet
voldoende samenvloeit met het groen van
bet Fransche landscbap.
Ik heb een lang gesprek gevoerd met een
burger, die gedurende het gevecht in de
Maasvallei in nauwe aanraking was geweest
met een der Franscbe legerkorpsen. Het
den ganschen tijd door een vechten
de overmacbt geweest, maar toch
hadden moed en elan vaak tegen een over
weldigende meerderbeid in getalsterkte op-
gewogen.
Te Marville hield, een week geleden, een
Fransche legermacht van 5000 man van
alle wapenen, beboorend tot het 2e leger-
korps, niet alleen den Duitscben springvloed
tegen, maar joeg zij gedurende 12 uren een
leger van 20,000 man zonder ophouden
terug, en trok pas terug toen zij van haar
verbindingen dreigde te worden afgesneden.
Overal langs den benedenloop van de
Maas hebben de Franschen de bruggen
opgeblazen, 32 stuks in 'tgebeel. Mijn
vegsman verhaalde mij, wat er gebeurd is
kort na de vernieling van een dezer over-
gangen. Hij was by Charleville, een ge-
wicbtige Maasstelling, dicht bij de versterkte
stad Mezieres, op kanonschotsafstand van
Sedan. Hier werd de Franscbe tactiek van
Sedan omgekeerd. De Duitschers, ver
trouwende dat, wat in 1870 was gebeurd,
zich zou herbalen, liepen in een val, die
hun duur te staaa zou komen.
Dinsdag 1.1. besloten de Franschen Charle
ville te ontruimen en gaven den burgers
den raad te verdwjjnen. Yelen konden per
trein worden vervoerd maar toch zagen de
wegen langen tjjd zwart van inwoners van
Charleville, die *ooveel mogelijk van hun
have en goed trachtten te redden voor de
dreigende verwoeating. Toen zg alien weg
waren, trok een kleine troep Fransche scherp-
schutters de stad binnen, en pas later bleek,
dat deze dapperen een ontzaglijke taak te
vervullen hadden. Zg moesten een paar
huizen bezetten, die de wegen door de stad
bestreken, en ofschoon aan de Fransche
artillerie last was gegeven, dat zij deze
huizen moesten sparen, verkeerde de op-
offerende scherpschutters toch voortdurend
in het grootste gevaar door granaten van
hun eigen artillerie te worden gedood.
Rondom Charleville nu bevinden zich
hoogten, in een halven kring geschaard.
Daarop was de Fransche artillerie opge
steld ingegraven en verborgen voor het oog
der Duilsche verkenners.
Over drie bruggen, die naar de stad ge-
leiden, kwamen de Duitschers aanrukken.
Een tijdlang liet men hen begaan en hun
aantal wies spoedig. Plotseling vlogen de
drie bruggen in de lucht, door een sim-
pelen druk op een electrischen knop en de
terugtocht der Duitschers was afgesneden.
Dit was het sein voor de kannonniers op
de' heuvels het vuur te openen, terwijl de
scherpschutters binnen de stad metmoord-
dadige juistheid hun kogels in de gelederen
der totaal overrompelde Duitschers joegen,
die meenden, een geheel verlaten stad bin
nen te rukken.
In alle stadswijken, behalve daar waar
de dappere Franscbe scbutters stonden op-
gesteld barsten de granaten bij bonderden,
de huizen stortten in als waren zij van
lucifers opgebouwd, en binnen weinige minu
ten in minder dan een kwartier zeker
de stad een puinhoop en de Duitsche
was
krijgsmacht zoo goed als geheel vernietigd.
Ik vroeg mijn zegsman hij heeft alles
wat hier verhaald is, van dichtby kunnen zien
of hij soms Duitsche gevangenen had
gezien, Hij antwoordde;/Ja, een zeer
groot aantal. Bijna alien verklaren zij dat
zij uitgehongerd zijn. Honderden soldaten
aan bet front hadden in geen twee dagen
te eten gehad, daar de inteDdance-dienst in
't honderd loopt, doordat alle transportlijnen
met oorlogsmateriaal zijn volgepropt. De
Fransche soldaten hebben echter van alles
volop."
Ik was Vrijdagmiddag in het district
Pisquigny en zag daar de treinen vol vluch
telingen, die naar het zuiden wilden. Een
officier vertelde mij, dat hij juist gewaar-
schuwd was dat er uhlanen op minder dan
zes kilometer afstand gezien waren en de
aanwezigheid van den vijand zoo ver zuidelgk
wees er op, dat hij een stoutmoedige poging
wilde wagen, den spoorweg af te snijden
en Boulogne als steunpunt waardeloos te
maken. De Duitschers wisten blijkbaar
niet, dat toen reeds de Engelschen Boulogne
niet meer gebruikten als haven voor de
ontscheping hunner manschappen en krijgs-
behoeften en dat er daar geen Engelsche
troepen meer zijn.
Viak bij Amiens ontmoette ik twee com-
pagnieen Fransch-Algerijnsehe troepen, zar.
Turco's, watervlugge, bruine kerels. Zg
naderden zeer snel, meer trippelend dan
stappend en met 't grootste gemak hun uit-
rusting torsend. Drie pakmuiiezels droegen
de amunitie. De manschappen juichten en
I achten van genoegen bij het denkbeeld,
den vijand tegemoet te trekken.
Ook hier zag ik nog tal van burgers,
meest uit den boerenstand, langs de wegen
trekken, die het in de zuidelijke departe-
menten tocb veiliger vonden dan hier.
Zware paarden trokken de groote, lange
boerenkarren, waarop de meubelen hoog
waren opgestapeld, langzaam langs de wegen,
bestuurd door kinderen of heel oude mannen.
Niemand sprak. Alien, vrouwen, kinderen
en grijsaards zagen met gelatenheid en kalme
vastberadenheid hun lot onder het oo
Men verklaring van de Belgische
regeering
De Belgische legatie a!hier dealt mede
In antwoord op mededeelingen uit Duit
sche bron, verklaart de Belgische regeering
nogmaals, dat het niet waar is dat uit-
deelingen van wapens of sebietvoorraad aan
de burgelijke bevolking van Belgie hebben
plaats gehad.
Van het begin af aan heeft de regeering
integendeel door middel van proclamaties
en alle andere middelen de inwoners ge-
waarschuwd, dat de verdediging van het land
uitsluitend moest ofergelaten worden aan
de gewapende macht.
Daarenboven zijn sedert de eerste dagen
van Augustus de wapens aan alle burgers,
zoowel in de steden als op het platteland,
afgenomen. Die wapens, meerendeels jacht-
wapens, zijn alle gemerkt geworden met
den naam van hun eigenaar en in de steden
achter slot gesteld. Te Namen en te Leuven
o.a. heeft men dergelgke gemerkte en ge-
rankschikte wapens gevonden. Men heeft
daaruit zeer ten onrecbte afgeleid, dat die
wapens de namen droegen van hen, voor
wie ze bestemd waren en niet die hunner
eigenaren.
De regeering teekent nogmaals met veront-
waardiging verzet aan tegen de belaehelijke
beschuldigingen van misdrijven, die o.a. te
Leuven, door Belgische vrouwen zouden zijn
begaan.
Ten slotte worden door de Belgische
legatie de berichten over de beweerde wreed-
heden tegen Duitschers en Oostenrijkers te
Antwerpen, uitvoerig weerlegd.
Verplaatsing der Fransche
Regeering.
Blijkens een Reuter-bericht is de Fran
sche Regeering in verband met den toestand
van Parijs naar Bordeaux overgebracht.
Door den President en de Fransche re
geering is besloten aan het land de vol-
proclamatie te richten
Franschen
Sedert weken zijn onze beldhaftige troepen
in verwoede gevechten met het vijandelijk
leger slaags. De dapperheid van onze
soldaten maakten het mogelijk, dat zij op
verscheidene punten besliste voordeelen
behaalden, maar in het noorden dwong
de aandrang der Duitsche troepen ons
terug te trekken. Deze toestand noodzaakt
den president en de regeering tot een pijn-
Burgemeester en Wethouders der gemeente TER
NEUZEN,
Gelet op art. 203 der Gemeentewet,
Brengen bij deze ter kennis van de ingezetenen,
dat de Begrooting van de plaatselijke inkomsten
en uitgaven dezer gemeente, voor het jaar 1915 op
heden aan den Raad is aangeboden, en, voor een
tijdvak van veertien dagen, voor een ieder ter lezing
is nedergelegd op de Secretarie der gemeente, alwaar
tegen betaling der kosten afschriften van dezelve
kunnen worden verkregen.
Ter Neuzen, 1 September 1914.
J. HUIZINGA, Burgemeester.
L. WABEKE, Secretaris.
Burgemeester en Wethouders van TER NEUZEN
maken bekend, dat zij, die aan het herhalings-
onderwijs voor jongens, aanvangende 2 November
a.s. wensehen deel te nemen en de zes leerjaren
der lagere school hebben doorloopen, zich moeten
aanmelden voor 1 October as., voor de kom der
gemeente bij het hoofd van school A, en voor
Sluiskil bij het hoofd van school D.
Bij die hoofden kunnen tevens nadere inlichtingen
omtrent het herhalings-onderwijs worden verkregen.
Ter Neuzen, den 1 September 1914.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. HUIZINGA, Burgemeester.
L. WABEKE, Secretaris.
Holland, dierbaar land der vaadren,
Glorie zij steeds uwe faam,
Sneller stroomt mij 't bloed door de aadren
Bij het noemen van uwe naam.
Waar mijn oog zich ook mocht wenden,
Waar mijn hart zich steeds bevindt,
Liefst op n wen grond wil ik leven,
k BJijf, o Holland, steeds uw kind!
