ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
Aanbesteding.
No. 6108.
Zaterdag 15 Augustus 1914.
54e Jaargang.
De Oorlog.
ABONNEMENT:'
ADVERTENTIEN
BEKENDM AKIN G.
BINNNENLAD.
Telefoon 25.
Bit Blad verschijnt Maandag-, Wosnsdag- en Yrpagavond, uitgezondard op Feestdagen, Bij de Firma P. J. YAN BE SANDE te Ter Nenzen.
UITBETALING der
Per 3 maanden binnen de stad 1.—Franco per post voor Nederland 1.10.
Bij vooruitbetalingvoor Belgie /1.40, voor Ned.-Indie en Amerika 1.65,
overig Buitenland 2.
Men abonneert zich bij de Uitgeefster, of buiten Ter Neuzen ook bij alle
Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievenbushouders.
Van 1 tot 4 regels 0,40. Voor elken regel meer 0.10.
Bij direct© opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de
prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters en cliche's worden naar plaatsruimte berekend.
Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tarief.
Inzending van advertentien voor 1 UUP op den dag der uitgave.
Burgemeester en Wethouders van ZAAM-
SLAG" zullen op Dinsdag den 25
Augustus 1914, des voormiddags Oll2
ure, ten Raadhuize dier gemeente in het
openbaar trachten aan te besteden
de leverantie van de voor het
jaar 1915 door de verschillende
Openbare Lag ere Scholen be-
noodigde Schoolbehoeften.
Yoorwaarden der aanbesteding en lijsten
van benoodigde schoolbehoeften zijn ter
Secretarie op aanvrage verkrijgbaar.
Zaamslag, den 13 Augustus 1914.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
JOH. DE FEIJTER, Burgemeester.
J. STOLE Lzn., Secretaris.
liede van H. M. de Koningin.
vDe berichten welke tot Mij komen om-
trent de stoornis of den stiistand in bedrijven
of gebrek, ontstaan tengevolge van den
oorlog en bet te onzent bestaande oorlogs-
gevaar, doch bovenal de kommer en be-
zorgheid welke Mij allerwegen tegemoet
treden waar ik Mij beweeg te midden van
Mijn Yolk, vervullen Mij met groote deernis
voor de velen die in zoo benarde omstandig-
heden verkeeren.
„Het is daarom dat ik een beroep doe
op al Mijne Landgenooten die tot helpen
in staat zjjn, ten einde met Mij eendracbtig
de handen ineen te slaan om plannen te
beramen en uit te voeren, opdat aan deu
nood der tijden zooveel in ons vermogen
ligt bet hootd worde geboden.
,/Daartoe beb ik gemeend in de eerste
plaats de medewerking te moeten inroepen
van den Werkloosbeidsraad, van de Alge-
meene Armencommissie, van den Nationalen
Vrouwenraad, van den Tuinbouwraad, van
het Landbouwcomite, van de Maatschappij
van Nijverheid, om met de plaatselijke
comites "welke zich te Amsterdam, Rotterdam,
's Gravenhage, Utrecht gevormd bebben, en
naar ik hoop in andere plaatsen nog ge
vormd zullen worden, in overleg te willen
treden.
,/Doch Ik wil uitdrukkelijk verklaren dat
iedere vereeniging die tot hetzelfde doel
wenscht samen te werken, met instemming
zal worden begroet en dat Ik dus door
den oproep tot deze vergadering geenerlei
voorkeur heb willen toonen voor enkele
comites met achtorstelling van andere. Met
groot e waardeerirg btb k kennis genomen
van de alom werkzame bulpvaardigheid.
,/Zoo vertrouw Ik, dat het hier te stich-
ten comite bet middenpunt zal vormen van
de pogingen die allerwegen gedaan worden
tot leniging van den nood en dat wij alien
eenmaal de blijde voldoening zullen smaken
dat menig bezorgd hart ruimer zal kunnen
kloppen.
,/De Minister van Landbouw, Handel en
Nijverheid Mijn oprechten dank voor zijn
bereidverklaring de leiding van deze ver
gadering op zich te nemen.
,/lk verzoek u thaus, onder voorzitterschap
van den Minister van Landbouw, Handel
en Nijverheid uwe beraadslagingen aan te
vangen en vertrouw dat gij met den Minister
een kern-comite zult vormen."
Met deze toespraak leidde H. M. de Ko
ningin Maandagmiddag in de Treveszaal
de bijeenkomst in, satnengeroepen op ini-
tiatief van H. M. de Koningin, met het
doel eenheid te brengen in de pogingen
tot leniging van den nood onder de tegen-
woordige omstandigbeden.
Onder applans werd door Minister Treub
met macbtiging van H. M. medegedeeld,
dat H. M. 20,000 beschikbaar heeft ge-
steld als bijdrage in het verleenen van steun.
Mangrijpend schou^spei.
De Haagsche kouter der Prov. Groninger
Ct. schrijft
Nimmer zal mij uit de herinnering wijken
het tooneel, dat ik Dinsdag der vorige
week voor het Koninklijke Paleis in het
Noordeinde heb medegeleefd.
Ik beb onze souvereine Vorstin bij vele
ook gewichtige gebeurtenissen, in Haar leveri
van vrij nabij kunnen gadeslaan, bij feeste-
lijke gelegenheden, in 's lands raadzaal, als
jonge vrouw, toen Zij voor het eerst Haar
Echtgenoot (toen nog Haar Verlootde) aan
het volk voorstelde, als jonge Moeder, toen
Zij voor de eerste maal Haar Kind aan
Haar getrouwe onderdanen liet zien. En
onder vele andere omstandigbeden.
Nimmer als Dinsdag.
Zooals Zij daar stond, de trekken wit als
het kleed dat Zij droeg, gespannen van
ingehouden emotie, innige, diepe bezorgdheid
op heel bet gelaat, de linkerhand zenuw-
acbtig spelend met de blonde haren van
het Kind, dat Zij nu en dan, als instinct-
matig, tegen zich aandrukte.
Een geheele divisie was langs Haar ge-
trokken, schier rakelingseen bonte troep
van jongere en oudere mannen, alien de
oogen op Haar richtend, als om te zeggen
z/wij zijn er, gij kunt op ons rekenen
Anders guitige jongenssnuiten stonden
nu straklandweermannen met baarden
hadden de oude stramheid van hun eersten
oefentijd teruggevondenpiepjonge officieren,
in splinternienwe uniform en met glimmend
leergoed, poogden niet eens //schneidig"
te doen de tros scbeen een bijeengeraapt
mengsel van allerlei gerequireerde wagens,
welker zeilen nog de namen droegen van
bekende Haagsche handelarenfrjne koets-
paarden, cobs en hackneys, gingen voor
munitiewagens of sleepten een veldsmidse.
Neen, dit was geen revue, het was een
oorlogsvaardige troep, waaraan niets ver-
geten was, zelfs niet een zak, op een der
wagens, met het veelzeggend opschrift
,/Puttenvergift".
Het leger bracbt zijn Koningin het sa-
luut zijner offervaardigheid.
Het was bet ave Caesar in de taal der
20ste eeuw omgezet.
Staande op bet voorplein van het Paleis,
vlak bij den rijweg van het Noordeinde,
bad de Koningin bet voorbijtrekken gevolgd.
Met Haar duizenden, die in een breeden
boog, een halven cirkel bijna, tegenover
het paleis en op de trottoirs geschaard,
diep onder den indruk van den ernst der
tijden, deze revue bijwoonden, in stilte bijna,
zonder kreet, zonder poging om een goed
plaatsje te veroveren.
Nu was de troep voorbij.
Toen geschiedde het meest spontane ge-
beuren, dat ik ooit beb meegeleefd
Nog voor Prins Hendrik goed Haar be-
doeling kon begrijpen, had de Koningin een
der bandjes van Juliana gegrepen en zoo,
met het Kind naast Zich, trad Zij met
snelle treden op bet volk toe, tot Zij de
eerste rij bijna beroerde.
Met dat zeldzaam fraai getimbreerd ge-
luid, dat op wie't boort zijn bekoring nooit
mist, gaf H. M., den recbterarm omhoog
gebeven tot jubelgebaar, bet sein tot een
z/Leve bet Vaderland
En steeds maar dien kreet herhalend, die
nu duizend echo's vond, passeerde Zij nu
de revue van Haar Volk.
Duizenden hoeden en zakdoeken, als een
vlucbt zeldzame vogels, gingen aan uitge^
stoken handen de lucht in, vrouwen en
meisjes snikten, mannen bedwongen hun
tranen niet.
Vlak bij mij stond de gewezen Indische
legeraanvoerder generaal Van Daalen en die
bouwdegen was zijn aandoening kwalijk
meestfir.
Een gejuich als een orkaan brak los, een
groep zette bet volkslied in.
Dan even bet moment van stilte, slechts
onderbroken door bet luide snikken van
vrouwen en toen zong heel de massa, als
een reusachtig gemengd koor, onder bet
klankbord van den zonbestraalden hemel
En, midden op den rijweg, het van het
lange staan moede geworden Prinsesje, naast
Zich, dat met verwonderd-ernstig snoetje
naar Moeder opzag, zong de Koningin der
Nederlanden met Haar Volk mede, terwijl
bet betraande gelaat als hoogere bezieling
verkreeg.
Hier gaf het geprangde -gemoed van
Vorstin en Volk zich lucbt in de tonen en
woorden van het volkslied.
Ik geloof niet, dat ik ooit meer zoo zal
hooren zingen.
Belangrijke vsrklae*ingen.
Reeds werd melding gemaakt van den
stap der Eugelsche regeering, die aan de
regeeringen van Noorwegen, Nederland en
Belgie heeft te kennen gegeven, dat wan-
neer pogingen aangewend werden om deze
landen over te halen de neutraliteit prijs
te geven, Engeland bereid is met de wa
penen ben te steunen, die met alle mid-
delen, die haar ten dienste staan, zal
trachten de schending van bun grondgebied
tegen te gaan.
Daarbij werd de verzekering gevoegd,
dat na bet eindigen van den oorlog het
grondgebied dier staten zou worden ge-
waarborgd.
De mededeeling, dat zoowel Frankrijk
als Rusland zich daarbi) zouden aansluiten
is bevestigd gewordende gezanten van
die mogendheden hebben ieder voor zich
een gelijkluidende verklaving tegenover
onzen Minister van Buitenlandsche Zaken
afgelegd. (R- N-)
De Landstopm.
Gisteren is door H. M. de Koningin
machtiging verleend om de Landstorm op
te roepen. Bij openbare kennisgeving zijn
de betrokkenen gewaarscbuwd zich gereed
te houden.
Er is nog altijd een verkeerde meening
omtrent degenen die bij den Landstorm
bebooren. Daarom wordt er met nadruk
op gewezen, dat daartoe alleen bebooren
die mannen, tusschen den 20-40jarigen
leeftijd, wier namen voorkomen in de Land-
stormregisters. Aan iedereen, wiens naam
in dat register voorkomt, is destijds van
wege den burgemeester een bewijsstuk ver-
strekt, dat hij tot den Landstorm behoort.
Volgens de N. R. Crt. is de eerste aan-
leiding tot bovenvermelden maatregel gelegen
in de wenschelijkheid van te voorzien in deu
dreigenden kadernood. Van de Koninkkjke
machtiging zal dus voorloopig een beperkt
gebruik gemaakt worden, de oproeping zal
zich alleen uitstrekken tot officieren en
verder kader.
De stormloop op de spaarbanken
geeindigd.
Een bewijs voor de toenemende kalmte
is, volgens het Hbl., wel bet feit, dat aan
de particuliere spaarbanken in ons land
thans vrijwel de rust is teruggekeerd. Zoo
worden bij v. aan de spaarbank voor de stad
Amsterdam niet alleen weder flinke be-
dragen ingelegd, maar van de opgevraagde
sommen worden zeer aanzienlijke bedragen
11 Aug. jl. bij v. bijna 21/, ton niet
opgenomen.
Gelukkig dat de menscheu bet dwaze
inzien van het wegbalen der gelden van de
spaarbanken, waardoor zij niet alleen rente
missen, maar ook alle kans loopen hun geld
te verliezen. Men begint te begrijpen, dat
de ingelegde gelden veiliger zijn op de
spaarbanken dan bij de menschen tbuis.
Lastige passagiers
Op de reede van Vlissingen ligt nu reeds
ongeveer 10 dagen bet Duitscbe stoom-
schip //Maine", met 800 a 900 passagiers
aan boord, betwelk door den oorlog niet
vertrekken kan. De toestellen voor draad-
looze telegrafie zijn op last van de Regee
ring oubruikbaar gemaakt.
Onder de passagiers, landverhuizers van
verschillende nationaliteit, wordt, in ver-
band met den Europeeschen oorlog, een
oorlog-iu-'t-klein gevoerd, die aan gezag-
voerder en bemanning handen vol werk
geeft.
Naar wij vernemen zullen de lastige
passagiers door een Nederlandsch schip in
twee reizen naar Rotterdam worden vervoerd.
Studenten, die den ernst der tijden niet
begrijpen
In bet Mannen-hospitaal te Hellevoet-
sluis bieden eenige medische studenten hun
hulp. Drie hunner hebben Vrijdagmiddag
en -avond zich voorgedaan als spionnen.
Zij spraken gebrekkig Hollandscb en namen
tal van foto's. Door deze handelwijze trok-
ken ze de aandacht van eenige autoriteiten
Ze werden nu door de politie aangehouden
en naar het bureau geleid, alwaar zij beken-
den Nederl. medische studenten te zijn.
Deze studenten-grap zal zeker niet zoo
malscb voor ben afloopen. (Rott.)
Aan de Limburgsche grens.
MAASTRICHT, 12 Aug. In de vroege
ochtenduren hoorde ik van uit de meest
nabij zij nde forten een voortdurend goed
onderbouden kanonvuur, dat tot circa 2
aanhield. Niet onmogelijk is bet dat
heden een ernstig gevecht, wederom bij
Tongeren, heeft plaats gehad. Gisteravond
moet, naar ik uit zeer bevoegde bron ver-
m, die stad en St. Truien met gewonden
overvuld geweest zijn, betgeen mijn telegram,
als zou er toen een gevecht geleverd zijn,
bevestigt.
Ik moet er op wijzen dat een schen
ding van het Nederlandsch grondgebied
door Duitsche troepeu met de meeste
zorgvuldigheid wordt en is vermeden.
Berichten in buitenlandsche bladen melden,
naar ik boor, bet tegendeel. Niet genoeg
kan ik die berichten met de meeste
beslistheid tegenspreken. Een aan de
grens loopende weg bij voor beeld, ten
zuiden van Eysden, waarvan het onder-
houd door die gemeente wordt betaald,
wordt zorgvuldig door de Duitsche troe-
pen vermeden. Teneinde onze neutra
liteit niet te scbenden is eenige meters
verder zuidwaarts door de Duitschers
een nieuwe weg aangelegd.
Een verdwaalde Duitsche patrouille was
hedenochtend zeer nabij de Nederlandscbe
grenzen de daar geposteerde marechaussee
toonde de drieklenr, ten teeken dat zij door-
rijdende, zich op Nederlandsch gebied zouden
begeven. Onmiddellijk sloeg de patrouille
een andere richting in.
In het kasteel van graaf Geloes te Eysden
dat ik nog hedenavond bezocht, worden circa
driebonderd Belgische niet-militaire vluch-
telingen verpleegd. Er is door dit groot
aantal gebrek aan kleedingstukken, linnen-
goed e. d. Spoedige hulp is hier eeu
dringende noodzakelijkheid. Gewonde mili-
tairen worden hier niet meer binnengebracbt.
(N. R. Crt.)
Het ver gaan der „Alcor
Uit te Rotterdam ontvangen telegrammen
bljjkt, naar bet ,/Hbl." verneemt, dat het
Nederlandsche stoomschip //Alcor" dat in
de Oostzee gezonken is, door de Russische
vloot tot zinken is gebracht.
De telegrammen wettigen de veronder-
stelling, dat de Russen het sehip voor een
of ander doel noodig hebben gehad en het
daarom eenvoudig bebben genomen, om bet,
nadat alien in veiligbeid waren gebracht,
tot zinken te brengen. Althans, de Russen
schijnen zich bereid te bebben verklaard,
de voile schade te vergoeden, wat zij
trouwens ook moeten doen, daar bet prijs
maken van een neutraal schip, nog wel
voor een van hun eigen havens, onwettig is.
De bemanning is te Stockholm aan-
gekomen.
JEen spion.
Men meldt uit Roosendaal
Tusschen Antwerpen en Essen zat Zon-
dag een heer in den trein gekleed in een
fantasiepak. Hij had een handkoffertje bij
zich en trok absoluut door niets de aan
dacht der medereizigers.
Dicht bij Essen gekomen echter, haalde
hij uit zijn borstzak een notitieboekje en
schreef enkele regels op een blaadje papier,
scheurde dit uit zijn boekje, rolde het op
en stak het in een buisje, dat hij uit een
zijner zakken haalde.
Daarop opende hij zijn valiesje en tot
verrassing zijner medepassagiers haalde hjj
daaruit een duif te voorschijn. In een
minimum van tijd had hij bet buisje met
het briefje aan een der pooten van bet beest
bevestigd en stelde dit door bet portierraam
in vrijheid.
Een Belgische dame, die tegenover den
beer zat, werd plotseling zoo opgewonden,
dat zij den heer bij zijn wangen greep en
deze met haar nagels begon te bewerken.
Een formeele worsteling ontstond en de
dame gaf geen pardon.
Een der medereizigers trok aan de noodrem
waarop de trein tot staan werd gebracht
De heer werd onderzocht en hierbij bleek
dat hij een Duitscber was, verdacht van
spionnage werd hij aan handen en voeten
gebonden en naar Antwerpen teruggevoerd.
Ook de dame werd gevangen genomen ten
einde door de justitie te worden ondervraagd
Uit Antwerpen.
De burgemeester van Antwerpen, die zoo
als men weet in een proclamatie verklaard
had, dat de Duitschers o. a. ook door Neder
landsch Limburg naar Belgie oprukten en
zoodoende aanleiding gaf tot de verbittering
welk op het oogenblik onder de Belgen ten
onzen opzicbte valt waar te nemen, heeft
den len Augustus een nieuwe proclamatie
uitgevaardigd, waarin hij de door hem
begane tout tracbt te herstellen en o.a. zegt
Er worden insgeljjks valsehe geruchten
verspreidnopens de bouding van een naburige
en bevriende natie, die uit hoofde van haar
toestand gehouden is tot onzijdigheid, maar
die in de zittingen van haar parlement en
in de organen, die haar openbare meening
uitdrukken, de wezenlijkste betuigingen van
sympathie tot Belgie richt. Ik kan mijn
medeburger niec genoeg aanraden van zich
voor dergelijke betoogingen ten opzicbte
van bedoeld land te ontbouden, teneinde
onze betrekkingen van goede gebuurschap
niet te schaden en geen verwikkelingen te
bewerken, die, vooral in deze omstandigbeden
hoogst betreurenswaardig zouden zijn, des
te meer daar op dit oogenblik de gedwongen
Belgische uitwijkelingen er onderhak vinden
en de Hollandsche bladen in hun kolommen
inschrijvingen openen tot steun der families
onzer gekwetsten. (Tel.)
De dam' van den oorlog.
Ziedaar een onderwerp waarover veel
geschreven wordt en waarvan tocb niemand
iets weten kan. Niettemin is het belang-
wekkend, de verschillende meeningen te
hooren, schrijft het N. v. d. D. Wij hebben
reeds die van een medewerker van de
Observer aaugehaald, die den duur op ten
hoogste zes maanden schatte, en een van
de Times, die het beslissend treffen op circa
19 Augustus stelde, maar zich wjjselijk niet
er over uitliet wat daarna gebeuren zou.
R. Mares, in de Indepedance Beige, laat
ook zijn gedachten over deze belangwek-
kende vraag gaan.
Kan men zeggen, dat de oorlog zich zeer
snel ontwikkelen zal en dat de afschuwelijke
nachtmerrie die wij beleven teneinde zal
zijn Wij gelooven er niets van. Integen-
deel schijnt alles er op te wijzen dat deze
oorlog lang zal duren. Duitschland, dat
ongeveer over vijf millioen soldaten be-
schikt zal zich niet gemakkelijk bij een
nederlaag en bij een ineenstorting van zijn
militair prestige nederleggen.
Aan den anderen kant moet Rusland nog
beginnen en zijn zes millioenen mannen
moeten hun marsch binnen Oost-Pruissen
nog aan vangen en eindelijk Frankrijk zelf
Frankrijk, dat den oorlog niet heeft gewild,
maar dat er toe gedwongen is, Frankrijk
met zijn meer dan vier millioen gemobili-
seerde soldaten moet noodzakelijk ten
einde toe gaan, omdat bet voor Frankrijk
noodzakelijk is, dat de ondraaglijke toestand
in welken Duitschland het sedert 44 jaar
heeft gebracht, in de toekomst niet be-
stendigd zal blijven. Onze Londensche
correspondent meldt, dat Lord Kitchener,
de nieuwe Minister van oorlog in Engeland,
gelooft, dat de oorlog jaren lang zal duren.
Ook dat gelooven wij niet, omdat Duitsch
land, ge'isoleerd als het thans is, zulk een
lange worsteling om economische en finan-
cieele redenen niet zal kunnen volhouden.
Maar zeker zal de oorlog aanhouden ge-
durende maanden en maanden, en de eerste
wapenfeiten toonen reeds voldoende aan,
dat men aan beide kanten zal vecbten, met
een woede en vasthoudendbeid, welke van
dezen oorlog tot de meest tragiscbe, maar
ook de schoonste bladzijde zullen maken
uit de geschiedenis der menschheid.
Wij willen ons niet verdiepen in voorspel-
lingen omtrent den duur van den oorlog,
maar ter vergelijkiug enkele data aanhalen
uit den jongsten Europeeschen oorlog, dien
in den Balkan de mobilisatie begon daar
den eersten October 1912, de oorlog werd
midden October verklaard, de eerste gevechten
werden kort daarop geleverd en de Bulgaar-
sehe veldtocht tegen Turkije duurde eigenlijk
niet langer dan van 23 October tot ongeveer
5 Nov. Toen stonden de Bulgaren voor de
fortenlinie, die Konstantinopel beschermde,
en, gelijk bekend is, zijn ze nooit verder geko
men. Nog veertien dagen is er toen nog
gevoehten in bet westen, maar men kan
niettemin zeggen, dat de veldtocht der vier
Balkanstaten tegen Turkije niet langer ge-
duurd heeft dan een groote maand. Men
vergoeding voor verblijf onder de wapenen van
Militie- en Landweerplichtigen op Zaterdag 15 Augs
a.s., des namiddags 2 ure, ten gemeentehnize. (Zie
voor verdere toelichting de openbare kennisgeving).
Ter Neuzen, 14 Augustus 1914.
De Burgemeester,
J. HDIZ1NGA.
Burgemeester en Wethouders van TER NEUZEN
maken bekend, dat te beginnen met Maandag
17 Augustus a.s., het kantoor van den gemeente-
ontvanger zal geopend zijn iedeven wevltdag,
beha'lve op Zaterdag, van des voormiddags lot
11 uur.
Het kantoor wordt gehouden ter gemeente-
secretarie.
Ter Neuzen, 14 Augustus 1914.
Burgemeester en Wethoinfprs voornoemd,
J. HUIZINGA, Burgemeester.
L. WABEKE, Secretaris.
